handel in courante stuff op sunset-strips
:eni
De stroperig
beleefde overheid
in Amerika
De nieuwe brug
in Nanking
Is
el
en
N.
H.H. Vogel
kwekers
Breda
Marihuana lont
Courante stuff
SSE
een
trekt
mensen
DE KRACHTEN
urg-Bastianen n.v.
door
Colin McCullough
DE STEM
I'S
nd 5.
nd 395.-
nd 595.-
nd 595.-
nd 695.-
uv 895.-
nertskraag 1AQ
NU
NU
9.95
kun-
leer-
deze
lage
100%
luxe
ie of
lfs tot
en op
tING
Kopen mankanaries k
kleuren a 8,. pens
Kopen ook parkieten)
bravinken, diamanlè
en Jap. meeuwtjes,
GRAUMANS
VOGELHANDEl
Kerkhofweg 26
Tel. 3899!
(Van een onzer verslaggevers)
LOS ANGELES Het zijn de dimensies, die je in Los Angeles de
das omdoen. Het zijn de ongehoorde proporties, die een argeloze Eu
ropeaan gelijk vernederen tot een provinciaal op moeilijke Chaplin-
voeten. Zolang de Boeing 707 van Transavia, die jou en 179 andere
gelukszoekers in elf uur dwars over de introverte Noordpool en de
euwig zwijgende bossen en toendra's van Canada en Noord-Amerika
naar Califonië heeft gesleept, nog door het zwerk ploegt, is er niks
kan de hand. Dan is het een zwaarlijvige reus, die lui hangend op
zijn vier straalmotoren een fancy-lading van bier, coke, spuugzakken,
«legen ochtendbladen en licht transpirerend mensenvlees vervoert,
naar onmiddellijk na de landing op het vliegveld van Los Angeles,
schrompel je ineen tot een verkrampte mier, die verloren gaat in
een jungle van beton, wolkenkrabbers en kerosinedamp.
Rustig en fraai
in villapark
ZANDBERGLAil I
dicht bij centriBd/J
Kleine villa met ml
garage. Zeer sctow:
ke koopsomf
Je bent op dat moment nog steeds
Schiphol, dat met zijn Tabi-uitmon-
iring in het kleffe polderveen van
de Haarlemmermeer de Hollandse
gaehtpatserij symboliseert, maar
njjn hemel, wat moet je met zulke
netingen beginnen op een vlieg
veld, waar de logge straaljagers met
i frequentie van een mitrailleursal
vo worden gelanceerd en binnenge-
odst. De getrimde grijsaard, aan
jrie je vraagt, waar je geld kunt wis-
ielen, raadt je aan om een taxi te
hemen, -,want van hier naar de
pank is toch gauw een tippel van
Trie kwartier en dan moet je nog
jlink doorstappen",
oddank, de douanier in de kille vi-
fctatiehal blijkt nog niet door de ro
bot te zijn geïnfecteerd en koestert
phter zijn grijze jeugdbewegings-
emd de geruststellende achterdocht,
die ook op Schiphol van elke bezoe
ker een potentiële misdadiger maakt.
Hij wil allereerst weten, of je 'n sap
pig peertje tussen je ondergoed ver
borgen hebt. Of een kilo Jonathans,
want de gouverneur van Californië
is alergiscb voor buitenlands fruit.
Een zak met marihuana ziet hij nog
door de vingers, maar een wormste
kige sterappel uit de Betuwe schiet
hem gelijk in het verkeerde keelgat.
Hij wenst trouwens ook te weten, of
je een werkje van Marx bij je hebt
of het rode boekje van Mao, want
Amerika is toevallig het toonbeeld
van democratie en daarom krijgt een
communist er geen poot aan de
grond.
De douanier is een vriendelijke ke
rel, die uiterst beleefd vraagt, of hij
even in al je koffers en handtas
sen mag kijken. Hij doet het met
de rode blos van schooljongens die
samen een geheim hebben. Hij graait
tussen het bonte goed en de fris ge
wassen overhemden, informeert ver
volgens, wat er in dat grauwe pak
papier zit. Kijk eens aan- een porce-
leinen kop en schotel voor een rela
tie. Mag ik zo vrij zijn? Hij pakt het
geschenk, scheurt het plakband er
af en schudt het papier leeg. Inder
daad valt er een porceleinen kop en
srhotel op de betonnen vloer in scher
ven. „Allright", zegt hij opgelucht,
„ik wens u een prettige vakantie.
Amerika is een groot land. U zult
het er best naar uw zin hebben".
Vlak achter je probeert een Ameri
kaan tien flessen whiskey onder twee
gevlekte handdoeken het beloofde
land binnen te smokkelen, maar het
arendsoog versaagt niet en ook hij
moet met de billen bloot.
„Voor eigen gebruik?", peilt de
douanier welwillend.
De man knikt.
„Beste whiskey" zegt de douanier,
„White Label. Ofschoon ik persoon
lijk Ballantines prefereer. Het heeft
een zachtere afdronk. Wat vindt u
er van?"
„Ballantines is inderdaad een zach-
„maar deze was goekoper".
„Was", roept de douanier nu stra
lend, „daar zegt u een waar woord.
Want met de boete en de belasting
wordt het toch nog een pittig prijs
je". De man begint nog even aan
een doorwrocht referaat over de dorst
van het Amerikaanse volk, die al
even enorm is als het land zelf, maar
zijn tien flessen krijgt hij er niet
mee terug. Als blijkt, dat hij weigert
te betalen, verhuizen ze naar een
kastje, onder de toonbank. „Ik zal
u een repuutje geven", zegt de doua
nier, „en nog een prettige vakantie.
Amerika is een groot land- U zult
het er best naar uw zin hebben".
„Ik ben zelf Amerikaan verdomme",
schreeuwt de man. „ik weet dus
maar al te best, hoe klein ze in dit
land kunnen zijn".
De douanier knikt. „U moet de
volgende keer toch eens Ballantines
proberen", zegt hij, „Ballantines is
zachter. Een stuk zachter".
-,Die stroperige beleefdheid", leg
gen ze je later uit, „is typerend' voor
de Amerikaanse overheid. Er wordt
nooit gescholden, er wordt zelden
met stemverheffing een bevel gege
ven. Als je op de freeway de maxi
mumsnelheid overschrijdt, en ze
snappen je, dan is het gelijk: „Goeie-
middag, mag ik u even attent maken
op het feit, dat u even te hard reed.
Ze zijn ook altijd met zijn tweeën
en een blijft altijd bij de politiewa
gen met zijn hand bij de revolvertas.
Het gebeurt wel eens, dat mensen
niet hun rijbewijs tevoorschijn halen
maar een automatisch pistool, waar
mee ze de agent overhoop schieten.
Eigen rechter spelen is hier in Los
Angeles een geliefkoosd tijdverdrijf.
Iedereen heeft een wapen en voelt
zich om niks al op zijn tenen ge
trapt. Dat is de zuidelijke warmbloe
digheid. Als je ruzie hebt met je
buurman, dan ga je naar buiten en
schiet je de banden van zijn wagen
ieeg. Zo'n zaak handel je onder me
kaar af. Daar haal je echt de politie
niet bij".
Toch is Los Angeles uitermate
trots op zijn politiekorps dat volgens
kenners het best georganiseerde van
Amerika is. Dat kort geleden een ne
ger benoemd is tot commissaris -
een wapenfeit in de harde strijd
voor gelijke rechten - is vele blanken
weliswaar in het verkeerde keelgat
geschoten- maar men neemt aan, dat
ook deze man zijn plaats weet. Voor
de rest geen kwaad woord over de po
litie, die er toch maar voor zorgt, dat
zes miljoen Amerikanen elke dag op
nieuw bumper aan bumper vanuit de
valleien rondom Los Angeles naar
de binnenstad kunnen schuifelen. Dat
de agenten daarbij veelvuldig ge
bruik maken van gillende sirenes en
zwaailichten is begrijpelijk: In de
keiharde politiesirenes op de televisie
gebeurt dat ook en ze willen gewoon
hun eigen image niet verpesten.
Sinds enkele maanden heeft de po
litie er overigens een nieuw probleem
bijgekregen. Het is overgewaaid uit
San Francisco, de cosmopolitische
broederstad in het noorden, waar de
dampen de gouden dollarstroom al
jaren overschaduwde. Geamuseerd
zag het rijke Los Angeles, hoe San
Francisco langzaam maar zeker
werd getransformeerd tot een oos
ters bolwerk waar de walmende vre
despijp vol snelwerkende „pot" de
gebruikelijke pasmunt der welvaart
had vervangen en waar het ruimzit-
tend colbert en de Panama-hoed het
veld ruimden voor rafelige boernoe-
zen en Indianenveren. Het was een
zwaar gedrogeerde happening, die
niemand in Los Angeles ook maar
een seconde verontrustte, want het
gebeurde immers 500 mijl van het
eigen opgemaakte bed en de chris
telijke fabel dat men zijn broeders
hoeder is, was men allang vergeten.
Men rook ook nog steeds geen ma
rihuana-lout toen de miljoenen-pro
ducer Mike Butler besloot om met
zijn musical Hair neer te strijken in
Hollywood. Integendeel: Een van de
grootste theaters op Sunset-Boule-
vard werd haastig omgedoopt tot
Aquarius en vervolgens uitbundig be
schilderd door een mobiele nomaden
stam, bestaande uit de Nederlandse
Josje Leeger, Marijke Koger en Si
mon Posthuma. Vanaf de première
werd de zaal bestormd door goed
boerende Amerikanen, die him auto's
op aanwijzing van de parkeerwach
ters naast het theater stalden en
daarna voor vijftien dollar een blote
wegbereider op schoot kregen en
mochten toekijken, hoe de acteurs in
de gescheurde stars en stripes gejo
nast werden.
„Het is een schande", oordeelde
Los Angeles, „maar het blijft theater
en er is geen reden tot paniek" (ik
heb trouwens geen Amerikaan ont
moet die Hair gezien had). „Aan die
vuiligheid doe ik niet mee", zeiden
ze unaniem. Dat de musical noch
tans reeds 13 maanden uitverkocht
draait en pakweg 180.000 bezoekers
heeft getrokken, berust dus op een
mysterie.
Verontrust werd men pas, toen de
eerste hippies op de trottoirs van Sun-
set-Strip een kring vormden en in
een waas van totale onthechting het
verkeer begonnen te ontwrichten. Ze
pakten op de vluchtheuvels hun rug
zakken uit en begonnen een levendig
ruilhandel in courante stuff. Het was
voor Los Angeles wel een bittere pil,
dat deze jamboree van love-makers
uitgerekend plaats vond op Sunset-
Strip waar de miljonairs van Hol
lywood gewoon waren om hun kik-
kerbillen te eten en zich in de Play
boy-club te laten verwennen door ser
veersters met een pluimstaart van ny
lonwol aan hun vlezige achterwerk.
Waar vorig jaar de particuliere
chauffeurs hun filmsterren dropten,
rijden nu de overvalwagens met ver
slaafden. „Er is in feite dus geen
bliksem veranderd", zegt een agent
die ongeschminkt kan deelnemen aan
het wereldkampioenschap body buil-
Sunset-strip en Hollywood-Bou
levard hebben er een dubieuze
attractie bij: sinds kort zijn dui
zenden hippies hier neer gestre
ken om er hun duizendjarig love-
rijk in rook te laten opgaan.
ding, „eerst werden we gepest door
overjarige hippies, de playboys als
Frankie Sinatra. Nu zijn het de jon
geren. die ons het bloed onder de na
gels weg treiteren"-
Hij spuwt zijn medicinale kauwgum
op het wegdek en hijst een slapende
jongen achter een verkeerszuil om
hoog. „Komaan", zegt hij lijzig,
„kleed je uit". De jongen knikt,
maakt zijn riem los en stapt gapend
uit zijn broek. De agent voelt onder
zijn armen, keert zijn zakken om.
„Oké", zegt hij, „ga maar weer lig
gen".
Hij draait zoch om en glimlacht.
Hij houdt van zijn stad, waar alles
groter is dan waar ook in de wereld,
die hij nauwelijks kent. Elke dag
krijgt hij zijn krant, de Los Angeles
Times. Een pak van minstens 150
pagina's en op zondag tussen de 400
en 500. Hij slaat het grote nieuws
over en heeft alleen belangstelling
voor de kleine advertenties met aan
biedingen van huizen en grond. Hij
droomt van een eigen huis. maar hij
verdient te weinig om een vuist te
maken. Het gemiddelde inkomen in
de rijke staat Californië bedraagt
4000 dollar per jaar en daar zijn de
miljonairs van Beverly-Hills bijgere-
kend. Daarom werkt zijn vrouw in
een supermarkt, want 10.000 dollar
is het minimum, waarvan je kunt
leven.
Hij neemt een nieuwe kauwgom en
zegt: „Los Angeles is great".
2271.
tmij
amelijk
ligente
j.O.- en
diploma
talen of
Geer-
!5.
U moet wél weten*
u begint, voor
Bellfires- open
kiest. Hij tretó
aan. Loese kennis
komen vaker.
vrienden zijn niet
weg te slaan. KW
door de oergetj
sfeer van een
met een brandende H
haard? Door het 9"
vlammenspel <"11'J
nietopuitgekekenr
Probeer het eens,
weet wél wat u W
v,'.fSc'd
gd voor de
reiniging hiervan „,,nPr ®el
mende werknemers vervoer
es.
ra Person®®'®,
teren aan onze aio. maan®
lische afspraak va
)0 en 56 uur.
7-2884.
>A TEL. 25700, TOESTE
NANKING In Peking hebben wij een dienstmeisje, dat Oejang heet. In een van
de kaniers van onze flat heeft ze heel trots een gekleurde plaat opgehangen van de
nieuwe brug in Nanking. Voor Oejang, en miljoenen andere Chinezen, is deze brug
over de brede rivier de Jangtse een symbool van de technische vooruitgang, die China,
zonder hulp van buitenlandse deskundigen of materialen heeft gemaakt. Volgens de
officiële verslagen is deze brug enkel en alleen door Chinezen ontworpen en gebouwd.
Dit staaltje van Chinees kunnen past uitstekend in het kader van een reeds maanden aan de gang zijnde
campagne, die wordt gehouden om de arbeiders op te wekken tot meer zelfvertrouwen, om vernieuwingen
te durven invoeren^ om buitenlandse standaardprodukten niet klakkeloos als norm te accepteren of om „in
een slakkengangetje" achter de technologische vooruitgang van andere landen aan te lopen. De brug wordt
ook beschouwd als een produkt van de grote proletarische culturele revolutie. Kortom, hij is zowel een poli
tieke overwinning als een technische prestatie.
Er hing mist over de Jangtse op
de dag dat ik de brug ging bezichti
gen, maar aan de leuning staande
kon ik twee jonken met vierkante
zeilen onderscheiden, die hun weg
ploegden door de „gele wateren".
Naast me stond een jonge vrouwelij
ke arbeider, die mijn gids was en
een officier vam het volksbevrijdings
leger, die het bevel voerde over de
wachtposten, die de brug bewaakten
Beiden waren ze gewapend met een
exemplaar van Mao's rode boekje.
We maakten een korte rondgang
over de brug. We beklommen een van
de vier torens van de brug, die elk
zo hoog zijn als een gebouw van 24
verdiepingen. De lager gelegen spoor
brug, met dubbelspoor, is 6,7 kilome
ter lang, de opritten in begrepen De
hoger gelegen vierbaans autoweg o-
ver de brug is in totaal 4,5 kilome
ter lang en werd vorig jaar op 29 de
cember voor het verkeer opengesteld
De spoorbrug was twee maanden
eerder open.
Later gingen we naar een grote
ontvangstruimte. Langs een der wan
den stond een maquette van de brug.
Er stonden rijen fauteuils met lage
tafeltjes, waarop sigaretten en kop-
pen thee klaar stonden. Drie mensen
die aan de bouw van de brug hadden
meegewerkt, wachtten ons op: een
duiker, een timmerman en een elek
tricien. Elk van hen praatte over de
speciale taak die hij bij de construc
tie van de brug had gehad en hoe
hij de moeilijkheden dankzij de leer
van Mao had overwonnen. Maar al-
te drie spraken ze minder over de
specifieke moeilijkheden die zij bij de
bouw hadden ondervonden, dan wel
over hoe de arbeiders collectief de
bouwschema's van imperialisten, re
visionisten bourgeois-deskundigen en
de agenten van de „kapitalistisch in
gestelde Lioe Tsjao-tsji", hadden af
gekeurd.
Zo vertelde de duiker Hoe Pao-
hng dat hij en nog andere duikers de
waarschuwing van „reactionaire
technische autoriteiten", dat ze door
de enorme druk dood gedrukt zou
den worden, als ze met hun gewone
duikersuitrusting dieper dan 40 me
ter zouden duiken, in de wind had
den geslagen. „We wisten dat de
brug van groot politiek belang was",
zei hij. ,dus gingen wij aan de slag
om de rivierbodem vrij te maken van
zand en modder, zodat de negen pij
lers in de rivier geplaatst konden
worden".
Li Hsiao-feng, de elektricien zei
dat deskundigen uit Japan, de 'Ver
enigde Staten en de Sovjet-Unie ge-
zegd hadden dat het onmogelijk was
om bij Nanking een brug over de
wild stromende Jangtae te bouwen.
Zowel Rusland als Japan trachtten
de Chinezen af te houden van het
bouwen van de brug.
De Sovjet-Unie, zei hij, had in 1958
een overeenkomst met China gesloten
over de levering van stalen balken
en het verlenen van technische hulp.
In 1960 verklaarden de Russen de o-
vereenkomst nietig. Blauwdrukken
van Chinese „experts", die Lioe
Tsjao-tsji aan de Sovjet-Unie had ge
zonden en die terug werden ge
stuurd, bleken verouderd en waarde
loos te zijn.
Nadat de Chinezen in januari 1960
met de bouw van de brug waren be
gonnen, weigerden zowel de Sovjet-
nie als Japan de speciale staaldraad
stangen, nodig voor de bewapening
van de betonnen balken, te leveren.
De Japanners gingen er later mee
akkoord de stangen toch te exporte
ren, zei de heer Li, maar op dat mo
ment was de Chinese staalindustrie
zelf al in staat de stangen te vervaar
digen —evenals de stalen balken.
Tijdens de culturele revolutie kregen
de bruggebouwers met weer andere
moeilijkheden te kampen. Er werd
sabotage gepleegd: kabels werden
doorgesneden, afvoerbuizen werden
dichtgestopt. Op een bepaald punt
werd het werk blijkbaar door techni
ci en ingenieurs ln de steek gelaten.
Niettemin werd de brug voltooid. In
feite zes maanden voor de tijd die het
bouwscnema aangaf, volgens tim
merman Chen Pao-lioe.
Noch de heer Chen, noch een van
de andere aanwezigen kon precies
vertellen hoeveel mensen aan de
bouw van de brug hadden gewerkt.
Maar zelfs nu nog zijn er arbeiders
bezig met de aanleg van een park
onder de brugbogen op de beide oe
vers. Een aantal van hen woont in
grote woonarken die in de buurt ge
meerd liggen
Ook kon geen van drieën me ver
tellen hoeveel mensen er nodig zijn
voor het onderhoud van de brug; dat
wordt op het ogenblik nog bekeken,
zeiden ze. Ik had echter al gezien
dat eenvoudige karweitjes, zoals het
vegen van de trappen van de brug-
torens, opgeknapt werden door mid
delbare scholieren.
In ieder geval, zei een van de
mannen, is een van de grootste on-
derhoudsproblemen, het steeds
weer opnieuw verven van de sta
len balken, zo goed als opgelost.
„We hebben een speciale verf ont
wikkeld, die twaalf jaar houdt, ziet
u", zei hl|.
(Copyright De Stem/Globe and Malt,
Toronto).
