VOORBEREIDINGSPLAN
IN BISDOM BREDA
Seksuele opvoeding
op lagere scholen
en kleuterscholen
EXPOSITIE VAN ELIE
BORGGRAVE
IN DEURLE
itfer fepci's
A C. DE KOONING (KI P)
.„Borselaar worden - daar
is een generatie Kandidaten
mee gemoeid"
Geen (geheime)
afluister
apparatuur
pen
m t vizier
Raden Zuid-
Beveland 1969
ppapaer
voor
uw
13.75
5.95
INDRUKWEKKEND OVERZICHT
9.75
6.50
nidations en lingerie
Goes
Burgerlijke stand
's-Heerenhoek
Kloefinge
Afdeling IJzendijke
van N.C.B. hield
algemene vergadering
GA 5.
Service
Oudelande
Middelburg
Vlissingen
NIEUW POLITIEBUREAU VLISSINGEN
Goede priesters V
Oecumene
DE STEM VAN WOENSDAG 12 NOVEMBER 1969
ooi is. Maar waarom
;t de gewone
niet in tien minutenl
mak. In een zaak
s. Een speciaalzaak
oopsters weten precies
over foundations
zomaar iets aanpraten
voordelen I
Nylon
fond de robe
met calaiskant. In zilver, zwart
en chair. Maten 40-48
Nylon
pnd de robe
en achter,
e en poudre.
Nylon
onderjurk in wit en mimosa,
Met kanten voorbaan 38-50
7.75
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA In het gehele bisdom
Ireda wordt op het ogenblik ge
kerkt aan een voorbereidingsplan
oor de invoering van seksuele
jpvoeding in het leerplan van
lagere kleuterscholen Op zeven
tig plaatsen in het bisdom zal
drs. J. P. A. Zuidgeest, directeur
van het diocesaan instituut voor
Luwelijk en gezin, met de leer-
achten spreken over een uit-
'ewerkt plan voor de inbouw van
iksuele opvoeding in het onder
ijs.
In zestien plaatsen zijn inmiddels
ql dergelijke bijeenkomsten geweest.
De reacties van de leerkrachten zijn
godanig, dat men nog deze maand
hoopt te starten met 'n cursus (eigen
lijk een workshop) van in totaal tel
kens vier avonden voor de onderwij
zers van de vijfde en zesde klassen.
In totaal zullen dergelijke cursussen
worden gegeven op 25 verschillende
ilaatsen in West-Brabant en Zee-
:d.
grote uitgangspunten zijn: in de
jerste plaats de sexualiteit niet „be
delen" als een „uurtje apart"
ar als onderdeel van de gehele op.
leding. In het aspect van het sexu
eel bepaald-zijn van ieder mens, is
ïen van oordeel, hier niet aan voor-
te kunnen gaan in de totale op-
"ing.
de tweede plaats is men van
eel, dat niet alleen de ouders,
aar ook de school een taak heeft
de sexuele opvoeding. Nooit ech-
los van de gezinsopvoeding. Dat
onderwerp grondig wordt voor-
ireid vindt zijn oorzaak in de be
reiding die er bij vele opvoeders,
zowel als leerkrachten, nog
ft ten aanzien van dit onderdeel
de opvoeding.
Vorig jaar november bracht een
'""al diocesane instituten een ad-
uit over de invoering var. sexu-
opvoeding op de scholen. Inmid-
ïls werd een werkgroep gevormd,
■aarin medewerkers van het insti-
voor huwelijk en gezin, van het
taart voor jeugd en jongeren, van
diocesaan onderwijscentrum en
cMUende scsooihoofden zitting
sbben. Het resultaat van de werk-
.eden van deze commissie is,
dat een zogenaamd ideaal-pakket van
leer- en hulpmiddelen en van uitge
werkte concrete suggesties aan de
scholen aangeboden kon worden.
In het werkplan worden in con-
creto drie leeftijdsgroepen onder
scheiden: de kleuters, de leerlingen
van de eerste tot en met de vierde
klas van de lagere scholen en de leer
lingen van de vijfde en zesde klas
sen. Vooral hij de eerste twee leef
tijdsgroepen wii men in de eerste
plaats middels de ouders werken aan
de sexuele opvoeding van de kinde
ren.
Er wordt al hij de kleuters begon
nen omdat de sfeer van de eerste op
voeding grotendeels bepalend is voor
de ontwikkeling van de emotionali
teit van het kind. De sexualiteit hoort
bovendien bij de ontdekking van de
wereld door deze kinderen.
Zich hier tegenover „neutraal"
opstellen, door te zwijgen bijvoor
beeld. betekent in feite zich negatief
opstellen, waarbij het kind niet an
ders kan ervaren dan een bevreem
ding bij de volwassenen ten opzichte
van de sexualiteit. In het werkplan
wordt voorgesteld om vooral te wer
ken aan een sfeer van vertrouwen
tussen opvoeders en kinderen, in
„welke sfeer door het kind wordt er
varen, dat men ook met ouders en
onderwijzers „hierover" kan praten.
Op ouderavonden voor groepen
ouders van kleuters en voor ouders
van derde-klassers, zou het onderwij
zend personeel op de details moeten
ingaan.
Pas in de vijfde en zesde klassen
voorziet het plan in directe voorlich
ting, waarbij de verspreide informa
tie waarover elk kind al beschikt,
systematischer wordt geordend, 't Is
de bedoeling dat in de toekomst de
klasse-onderwijzers zelf deze geor
dende voorlichting zullen geven.
Daarom zullen voor hen al dit najaar
de eerste cursussen starten.
Ook voor deze groep kinderen is
het niet de bedoeling, de sexuele
voorlichting in het lesrooster op te
nemen, maar in het leerplan. Dan
kan men bijvoorbeeld tweemaal per
jaar, vanwege een spontane aanlei
ding of via vragen van de onderwij
zer, het onderwerp ter hand nemen.
Voor de scholen van debielen en
imbecielen zal een kleine werkgroep
worden samengesteld, die zich zal
verdiepen in de eigen moeilijkhe
den en mogelijkheden van de sexu
ele opvoeding en voorlichting op de
ze scholen.
Nylon
fond de robe met
Wit, in de maten 40-$
12.50
Bra-robe
Ion en kant.
s met beugel,
i. Maten 36-42
(Van onze kunstmedewerker)
DEURLE In het museum
Dhont Dhaenens in Deurle exposeert
thans de al enige jaren in het
Zeeuwsch-Vlaamse Zuidzande woon
achtige Belgische schilder Elie
Borgrave een bloemlezing uit zijn
werk. In de grote witte ruimte van
de expositiezaal voor moderne kunst
komt het bij uitstek monumentale
werk van deze schilder, een nonfigu-
ratief van het eerste uur, tot zijn
recht. Borgraves schilderijen zijn na
melijk tekenen aan de wand in de
meest verheven zin van het woord.
Borgrave heeft de discipline en de
Nylon juP™
met bloemetjes-applkat'e-
-t S, M e»1
Wit en zwart.
Jupon
i Kleuren assortï.
5 el 7.95
Geboren: Jeroen zv J Willemsen
De Mul te Goes; Frank Pieter zv
P Schipper-Benink te Goes, Marinus
Jacob zv W Witte-Oele te Borssele,
Jannetje Wilhelmina dv F Moelker-
Sandee te Ellewoutsdijk, Carl Simon
Jakko zv L Paauwe-Brouwer te Goes
Bse Joanne Francine dv L Paauwe-
Brouwer te Goes.
Ondertrouwd: H van Koeveringe
1 26 jr te Waarde en G de Bat 22 jr
te Goes, H Janssen 22 jr te Kortge-
J ne en W Leijs 23 jr te Goes; I
jgJmallegange 24 jr te Kapelle en C
eljon 25 jr te Goes.
Getrouwd: J Heiiboer 21 jr te
'issenkerke en M de Smidt 22 jr te
Goes. S Chu 22 jr te Goes en L
Welleman 20 jr te Kortgene, I de
Jonge 22 jr te Goes en K Paap 20 jr
te Goes, M Oudeman 28 jr te We-
,eldin,ge en L. Foudraine 27 jr te
■oes-
Overleden: Cornelis Ossewaarde 84
Jr te Kapelle ev P Spruit, Neeltje
Quakkelaar 68 jr te Kruiningen ev
J Louwerens, Pieternella Wilhelmi-
ir te Krabbendijke ev
Allewijn, Hendrika Boerma 88 jr
te Goes wed v C J Blok, Pieternella
de Nood 72 jr te Krabbendijke wed
v D M Kunst, Jacobus Somke 81 jr
te Yerseke wedn v M C Kosten,
SJoost Serier 79 jr te Kortgene wedn
v B Schiettekatte, Maria Cornelia
mcilina Israël 68 jr te Kortgene wed
v M van der Weele.
Prijskaartavond N.K.V. Op vrij
dag 14 november a.s. 's avonds om
7.15 uur zal de centrale van het NKV
Modeling 's Heerenhoek in het ge
bouw „de Jeugdhoeve" haar maan-
delykse pryskaartavond organiseren.
Groene Kruis De heer H. J. Co-
lijn blijft voorlopig nog voorzitter van
de plaatselijke afdeling van het Groe
ne Kruis. Er was geen nieuwe kan
didaat gevonden voor deze functie,
terwijl ook tijdens de vergadering in
deze vacature niet kon worden voor
zien. Mevrouw Leijnse-Bolijn werd
als bestuurslid herkozen. Besloten
werd om de contributie van f 13,50
op f 15 te brengen. Na het afhande
len van de agenda werden nog twee
films vertoond, getiteld „Denk aan
hygiëne" en „Zeeland in kleur'
Vrouwen bejaard-nclub Woens
dagmiddag (vandaag) is er in „Ami-
eitia" een verkoopmiddag van de
vrouwenclub der bejaardensociëteit
van 2 tot 5 uur. Diverse kledingstuk
ken zoals dassen, kleedjes, sokken
en truien, die door de dames zelf
zijn vervaardigd, worden te koop
aangeboden. Het doel is de kas te
vullen om zodoende weer een winter-
programma te kunnen samenstellen.
Opening kleuterschool - - Het pro
gramma voor de officiële opening
van de kleuterschool op vrijdag 14
november ziet er als volgt uit:
2 uur: Ontvangst van de genodigden
op het gemeentehuis door het ge
meentebestuur.
3 uur: vertrek met de kleuters
naar de nieuwe school aan de Zo-
merweg.
3-15 uur: onthulling van de naam
„De Schalken" door mevrouw J.
Trompert-Peute. Direct daarop ope
ning van de school door de hoofd
leidster mej. D. Schakel.
3.30 uur: opvoering van spelletjes
door de kleuters, die daarna een
aandenken krijgen.
's Avonds van 7 lot 9 uur is de
school geopend voor het publiek.
zin voor beperking van de gerijpte
kunstenaar verworven.
Zijn motieven, in en over elkaar
schuivende veelvormige vlakken,
cirkels in veelvuldige relatie tot elk
aar of door balkachtige lijnen door
sneden, balken, die elkaar kruisen
of anderszins met elkaar of met ron
de lichamen in een harmonische of
contrapuntische betrekking, zjjn een
voudig en vol spanning. Ze vormen
de elementen van een handschrift
dat even persoonlijk is als effectief
en dat natuurlijk haar eerste en
laatste werking krijgt door de kleur
waarin het verwezenlijkt werd. In
het hier aanwezige werk van ouder
datum is die kleur rijk en diep met
een veelvoud van waarden in oker,
blauwen en roden; ook een rijk ge
nuanceerd zwart-wit komt voor,
blijkbaar als ascetische reactie op de
volheid van kleur, terwijl het werk
van recente datum wordt geken
merkt door een grotere rust en ver
stilling naar kleur en vorm. Borgra
ves laatste schilderijen geven meest
al een bedachtzaam en verstild spel
te zien met horizontalen en vertica
len, doorbroken soms door vierkan
ten of voelsprietachtige sensibele lij
nen en ademen dikwijls een Japanse
verfijning. Wie wil ervaren tot welke
zuivere hoogten nonfiguratieve kunst
kan stijgen en hoeveel genot ze de
beschouwer kan bieden, moet deze
tentoonstelling bezoeken. Dat is mo
gelijk tot 6 december.
WILLEM ENZINCK
(Van onze correspondent)
IJZENDIJKE De afdeling IJzen
dijke van de NCB hield in de boven
zaal van hotel Het Hof van Koophan
del een algemene vergadering onder
voorzitterschap van de heer R. de
Badts. De voorzitter besprak onder
meer de mogelijkheid om aan te slui
ten bij bedrijfshulp. Hierbij leek ech
ter dat daar nog al wat problemen,
te overwinnen zijn, vooral ook omdat
men een minimum van 60 deelnemers
moet hebben. Men zou eventueel kun.
nen trachten zich bij Oost - Zeeuwsch
Vlaanderen aan te sluiten. Besloten
werd om een enquête aan alle leden
te zenden. Verder kwamen er enkele
voorstellen ter sprake voor de alge
mene vergadering van de kring op
18 november in Oostburg en op 4 de
cember in Tilburg.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG A. C. de Koo
ning (62) is een oude rot in het po
litieke vak. Na ongeveer dertig
jaar voor de KVP zitting te heb
ben gehad in de gemeenteraad van
's H«er Arendskerke, heeft hij zich
een inzicht verworven waarom me
nigeen hem zal benijden. Een deel
van het vroegere 's Heer Arends
kerke (een kern met vier kerkdor
pen) gaat over naar Nieuw Borse-
le. Een ander deel gaat naar
nieuw-Goes. De Kooning legt zich
bij de feiten neer. „Ik blijf het
niettemin jammer vinden, dat een
levenskrachtige en homogene ge
meente als 's Heer Arendskerke
geen eigen leven gegund is".
Hij plaatst deze opmerking m
verband met onze vraag: Hoe
maakt men van de inwoners van
vijftien verschillende dorpen een
bevolking die zichzelf wil identifi
ceren met de aanduiding „Borse
laar"?
Zonder aarzeling zegt De Koo
ning: „Daar is een generatie mee
gemoeid en dan nog zullen de ver
schillende dorpen hun iegen men
taliteit blijven behouden. Het cen
trale bestuur in een zo sterk ge
varieerde streek als bijvoorbeeld
„de zak" van Zuid Beveland zal
daar rekening mee moeten houden.
Uitgesproken katholieke dorpen
zullen samen met uitgesproken
protestantse dorpen in de ene, gro
te vergaarbak terechtkomen. Het
is praktisch uitgesloten om een be
leid tot in details uit te stippelen,
dat voor elk van die dorpen volle
dig geldt. Denk maar aan de ver
ordeningen inzake de zondagsrust,
die voor het ene dorp een gewe
tenszaak zijn en voor het andere
gewoon een praktische kwestie"!
A. C. de Kooning is een zoon
van het land. Als elfjarige jongen
werkte hij al als landarbeider op
de akker. In 1931 werd hij seizoen
arbeider bij de Nederlandse spoor
wegen en na enkele cursussen te
hebben gevolgd, stationsassistent
op het NS-station te Middelburg.
Hij behoort tot de beginselvaste
kern van de vroegere Katholieke
Staatspartij, die nu Katholieke
Volkspartij .heet.
„Sinds ik - kiesgerechtigd was
heb ik katholiek gestemd", zegt
hij. „Ja" (hij lacht),: „Je kunt mij
wel een katholiek van de oude
stempel noemen. Zeventien kinde
ren heb ik gehad. Vier zijn er
jammer genoeg gestorven. Twee
zijn er nog thuis. De begrippen
„huis en haard" betekenen veel
voor De Kooning. „Goddank heb ik
een sterke en flinke vrouw. Anders
zou ik in de politiek niet veel heb
ben kunnen doen".
En de politiek eist hem nogal op.
Behalve raadslid, is hij o.a. voor
zitter van de KVP-statenikring
Goes en viee-voo'rzitter van de
kring Middelburg.
A. C- de Kooning kijkt wat som
ber als hij het politieke beeld over
ziet dat zich voor Nieuw-Borsele
aandient. „Er zijn niet minder dan
tien kandidatenlijsten", zegt hij,
„en daarbij zijn er, die nooit een
raadszetel zullen opleveren". Rond
kijkend in eigen kring wordt hij
aog somberder.
„Niet alleen de katholieken zijn
verdeeld "n nog weer eens ver
deeld, (er is een KVP-lijst en daar
naast een werknemerslijst, die ten
slotte ook weer is gesplitst) maar
bovendien komen er op zes niet-ka-
tholieke lijsten namen van katho
lieken als kandidaten voor. „Voor
zo'n werknemerslijst heb ik be
grip", zegt de heer De Kooning,
„maar wat ik niet snap dat is, dat
een katholieke hoofdonderwijzer
een zesde plaats op de WD-lijst
aanvaardt, zoals gebeurd is".
De KVP-lijsttrekker in Nieuw-
Borsele hecht grote waarde aan
trouw en aan onverdeeldheid.
Er blijkt iets van, als hij zegt:
„Ik vind de industrialisatie mits
de vestigingseisen, bijvoorbeeld op
het gebied van de luchtverontrei-
ging, zo serieus mogelijk worden
genomen een goede zaak. Wij
hebben al te veel jong talent en
jong intellect in Zeeland zien weg
trekken omdat de provincie geen
werkgelegenheid voor hen te bie
den had. Daardoor is de provincie
langzamerhand vergrijsd niet
omdat de mensen hier zo oud wor
den, maar omdat de jeugd weg
trok. De industrie zal het de jonge
Zeeuwse intellectuelen mogelijk
maken, hier hun brood te verdie-
Over het functioneren van het
bestuur van de nieuwe gemeente
ten aanzien van de woonkernen,
zegt hij: „De nieuwe gemeente
zal service aan de dorpen moeten
bieden. Misschien kan dat in de
vorm van zitdagen door secretarie
ambtenaren in de leegkomende
raadhuizen van de afzonderlijke
dorpen. Het zou een onmogelijke
zaak zijn, als het gemeentelijk be
stuursapparaat alleen maar in de
centrumgemeente (waarschijnlijk
Heinkenszand) te vinden zou zijn
en de mensen voor ieder wisse
wasje naar het gemeentesecreta-
riè in Heinkenszand zouden moe
ten trekken.
Behalve aparte service aan de
dorpen, zal er ook wel zoiets als
een regionaal beleid binnen de ge
meente Nieuw-Borsele moeten ko
men. Er zijn dorpen, die qua men
taliteit aan elkaar verwant zijn.
Voor zulke dorpen zouden grotere
voorzieningen getroffen kunnen
worden. Ik denk aan sportcomplex
en en jeugdaccommodaties, maar
evengoed aan scholen.
De heer De Kooning ziet het
vaststellen van één systeem voor
bijstandswetuitkeringen in de nieu
we gemeente als een opgave apart.
„Tot nu toe houdt iedereen er zijn
eigen regels op na", zegt hij. „Ver
schillen van 20 tot 30 gulden in het
zakgeld voor bejaarden in tehuizen
zijn heel gewoon. Wij moeten daar
eenheid in brengen. Naar mijn op
vatting zou het niet het college
van b. en w. moeten zijn, dat de
hoogte van een bijstandswetuitke
ring vaststelt. Daar moet een
raadscommissie voor komen, die
dan natuurlijk een advies aan b. en
w. verstrekt, waarop de beslissing
kan worden gefundeerd".
Er is heel wat te doen rond de
vraag of de burgemeesterspost
voor Nieuw-Borsele niet vacant
moet worden gesteld. A. C. de Koo
ning zegt: „Akkoord, mits de
kring van sollicitanten dan beperkt
wordt tot de Zuidbevelandse bur
gemeesters, die dit gebied en zijn
bevolking kennen. Ik vind het niet
overdreven om Nieuw-Borsele met
zijn 40 procent katholieke inwoners
een katholieke gemeente (de enige
benoorden de Schelde) te noemen.
Dat betekent: een katholieke bur
gemeester. Als je de kring van
sollicitanten tot de zittende Zuid
bevelandse burgemeesters beperkt
dan kom je vanzelf bij mr. Somers
terecht".
TOM KOOPMAN
A. C. de KOONING
...verdeeldheid: tragisch...
Boerenpartij In velband met de
komende gemeenteraadsverkiezingen
zal de Boerenpartij, afdeling Oude
lande, vanavond een openbare ver
gadering houden in zaal De Honte.
De bijeenkomst begint om acht uur.
Als spreker zal optreden het Eerste-
Kamerlid S. van Marion uit Kam
pen.
Bouwvallige schoorsteen Doot
een attente inwoner van Middelburg
werd de politie er dinsdagmorgen
om negen uur op attent gemaakt, dat
een schoorsteen op de hoek Lange-
viele-Molenweg van een wasserette,
toebehorende aan J. H. uit Middel
burg, op instorten stond.
Toen werd nagegaan hoe het met
dit rookkanaal stond, bleek dat er
reeds diverse stenen gevallen waren
en terecht waren gekomen op be
lendende percelen. De hoek werd
afgezet en even later verscheen de
brandweer, die de bouwvallige
schoorsteen vakbekwaam heeft ge
sloopt.
Auto gestolen In de nacht van
maandag op dinsdag is voor de wo
ning van J. J. S. uit Middelburg aan
de Laan van Nieuwenhove zijn per
sonenauto, een BMW-1800, gestolen.
Het kenteken van de auto is 89-59
GX, de kleur is crème, bouwjaar
1969.
Tot nu toe hebben nasporingen nog
geen resultaat opgeleverd. Een ieder
die hieromtrent inlichtingen kan ver
strekken wordt verzocht contact op
te nemen met de politie.
Aanrijding Op de kruising
Achtersingel - Zandstraat - Dom-
burgschuitvlot verleende dinsdag
morgen rond half elf de bestuurder
van een personenauto, de heer J. H.
uit Middelburg, geen voorrang aan
een voor hem van recht, komende
vrachtauto, bestuurd door G. J. van
de W. uit Middelburg. Hierdoor' ont
stond een aanrijding, waarbij beide
auto's zware materiële schade op
liepen.
St.-NicoIaasfeest S.M.B. Het
radiotionele St.-Nicolaasfeest van de
personeelsvereniging van „Schelde
Montagebedrijf" in Vlissingen zal
zaterdag 6 december in de kantine
worden gehouden
(Van onze correspondent)
VLISSINGEN Het zal volgende maand voor een arrestant die op
gesloten zit in het nieuwe politiebureau in Vlissingen, bijna onmogelijk
zijn te ontsnappen. Op 12 december trekt de politie uit het oude, in liet
van alle gemakken voorziene nieuwe politiebureau.
Volgens commissaris J. van
Marion, zou het voor de sloop
van de oude nederzetting voldoen
de zijn, als men met een paar
man tegen een muur ging leunen.
Het hele zaakje zou dan goedkoop
tegen de vlakte gaan. De zes ar
restantencellen zijn hermetisch
afgesloten. De binnenkant van de
cellengang, is beveiligd met deu
ren zonder knoppen. Men kan
deze gang niet verlaten, zonder
eerst aan de ene kant door de re-
chercheurskamer en aan de an
dere kant door de uitgediepte
luchthof te gaan. De deuren wor
den vanuit de bedieningskamer
geopend. Dit heeft aan de ene
kant een groot voordeel voor de
arrestant. Hij hoeft nu niet meer
zoals vroeger, door de openbare
vertrekken naar de verhoorka
mer. Herkenning door kennissen
wordt hierdoor uitgesloten. Het
nadeel is, dat hij niet meer kan
ontsnappen.
Vanaf de bedieningstafel, kan
de zo gewraakte intercom-instal
latie worden ingeschakeld. Over
deze „geheime afluisterappara
tuur", zijn zelfs vragen gesteld in
de kamer. Commissaris Van Ma
rion zou graag zien, dat mensen
die dergelijke di gen beweren,
zich eerst eens op de hoogte stel
len van de werkelijke situatie.
Die is als volgt: Wenst een arres
tant contact met de wachtcom
mandant, dan drukt hij op een
knop in zijn cel. De intercom
installatie wordt dan ingescha
keld vanuit de bedieningskamer.
De arrestant hoort dan tegelijk
met de stem van de wachtcom
mandant, alle inkomende mobilo-
foongesprekken en alle andere
contactgeluiden. Het is dus on
mogelijk de intercom in te scha
kelen, zonder dat de arrestant het
lawaai op de achtergrond zou ho
ren.
Als tweede politiebureau in Ne
derland, komt Vlissingen in het
bezit van een dia-projectiesys
teem. Zes panelen met in totaal
vijftig dia's en een projectie
schermpje, zijn ingebouwd in de
bedieningstafel. Hierop staan re
gels voor bijzondere gebeurtenis
sen en situatieschetsen. Beneden
in de kelder is een schietbaan
van vierijtwintig meter lengte
ingericht.
Op de plaats van het oude bu
reau zal een grote garage verrij-
len. Gedeeltelijk overdekt, voor
het opbergen van in beslag geno
men voertuigen en voor dienst
auto's.
De totale bebouwde kantoor
oppervlakte bedraagt 2160 vier
kante meter, verdeeld in tweeen
dertig vertrekken. De grote can-
tine op de „daketage" zal ook
als leslokaal gebruikt worden.
In „De Stem" van 7 nov. j.l. stelt
de heer W. Vermeulen te Terneuzen
zich aan de zijde van pater J. Z^"T"
geest S.S.C.C. met zijn verklaring,
dat de paus er helemaal niets van
begrijpt. De dingen gewoon niet ziet.
Jan Zuidgeest heeft ons verteld m
een interview, dat dit slaat op de
wensen en problemen van zeer ve
bisschoppen, zoals die op de synode
te Rome tot uiting kwamen en zo wil
hij Paus Paulus VI buitenspel
zetten. Beide heren bewandelen het
zelfde pad en zij stellen zich als
volgt op: schuif uw tegenstander oi
degene, die bestreden wordt onkun-
de en onbegrip in de schoenen en
je wint het pleidooi over de gehele
breedte, 't Is voor mij nog steeds
de vraag, wat onze directeur van het
Bredase diocesaan instituut voor hu
welijk en gezin in Rome gedurende
de dagen van de wereld-bisschoppen
synode te doen had. Wat ik wel be
grijp: een lid van de septuagintgroep
draagt zijn denkbeelden uit. Hij
keert naar huis met zijn vage ver
klaring zie De Stem van 1 nov.
dat hij daar misschien een stuk
Inspiratie heeft opgedaan, zogezegd
voor ons pastorale werk hier. Jam-
mer, dat er staat „misschien"! Maar
de wegen van de heren Zuidgeest en
Vermeulen gaan verder sterk uit el
kaar. De eerste stelt zich op laat
ons zeggen tegen de paus in de
zogezegde machtsverhoudingen tus
sen paus en bisschoppen, zij het, dat
wij hier te maken hebben, aldus de
heer Zuidgeest, met een gemaskerde,
ordinaire strijd om de macht.
De heer Vermeulen keert zich tegen
de bisschoppen. Mag ik aannemei»,
dat hij de Nederlandse bisschoppen
bedoelt? Zo ja, dan wordt aan da
lezer(es) het volgende citaat van de
ze opponent voorgelegd: „De heren
bisschoppen willen en wensen alleen
die speciale collegialiteit, die hun
middels verandering van de bestaan
de verhouding bisschoppen - Paus,
meer macht zal verschaffen".
Op 7 november vierde katholiek
Nederland de feestdag van St. Wü-
librord. Op diezelfde dag meent de
heer Vermeulen zich geroepen om
de verklaring af te leggen, dat na
het sterven van de Heer, het evange
lie gebracht wordt door priesters,
die nu al bijna 2000 jaar een gemas
kerde strijd voeren om de or
dinaire macht?
De heren Zuidgeest en Vermeulen
zullen bepaald niet gevraagd worden
om in een nieuw kerkgeschiedenis-
boek het hoofdstuk: door de eeuwen
heen, te verzorgen- Beiden zien
door de vele bomen het bos niet en
slaan intussen met de zware hakbijl
geducht om zich heen. Spaanders
hakken noemen wij dat!
BREDA E. DOENS
Om te voorkomen dat er, zoals
gebruikelijk bij verschillen in opvat
ting over wat wel of niet kan
(mag), weer „rücksiiehtlos" geëti
ketteerd gaat worden men kent
dat wel: progressief-conservatief -
confrontatie - St.-Michaëllegioen -
wil ik als tolk van ongetwijfeld ve
len die zich niet be-stempel-d wen
sen,- toch ook wel enkele vraagte
kens zetten met betrekking tot de,
in de H.-Kruiskerk te Breda gehou
den interkerkelijke gezinsdienst.
Let wel: vraagtekens.
Het grootste vraagteken betreft de
volgens het Stern-verslag de door
pastoor Oomen geuite bewering dat
de bisschop van Breda voor deze
dienst (ik veronderstel: met al zijn
consequenties) toestemming had ge
geven.
Als dit juist is, zou het m.i. op de
weg van de bisschop liggen deze
toestemming openbaar, bijvoorbeeld
in deze krant, te motiveren en in
die motivering vooral te betrekken
wat ons altijd is geleerd omtrent de
tegenwoordigheid van Christus in de
Eucharistie en omtrent de voor
waarden, te stellen bij het nuttigen
van wat men tegenwoordig bij voor
keur noemt„het geconsacreerde
brood en wijn".
„Ook een flink aantal Nederlands
hervormden ontving de communie",
lees, ik in het verslag. Vraag:
Wordt hiermee de oecumene ge
diend? Monseigneur Ernst zal onge
twijfeld vele onbe-stempel-den aan
zich verplichten als hij in deze za
ken „de duidelijkheid wil betrach
ten". BREDA Joh. H. Audenaerde
Naschrift redactie: Naar wij ver
nemen is voor deze dienst geen con
tact opgenomen met de bisschop
persoonlijk, maar, zoals overigens
gebruikelijk, met het bisdom. In dit
geval is als contactpersoon opgetre
den de deken van Breda.
In de tweede plaats betrof het hiell
geen zgn. intercelebratie of intercom
munie, maar kan slechts gesproker
worden van „open communie".
feite was de zogeheten interkerke'
lijke dienst in de Bredase H. Kruis»
kerk een gewone katholieke eucha
ristieviering, waarbij voor wat heil
eucharistische gedeelte betreft, eert
uitnodiging uitging aan de gelovigeili
van een andere kerk om in dfl
veronderstelling dat deze zich in
hetzelfde geloof verenigd wisten, of
voelden het sacrament van de
eucharistie te ontvangen.
Ten derde wordt deze beleidslijn
r eds geruime tijd door het Neder
lands episcopaat gevolgd. Deze „open
communie" wordt regelmatig ge
praktiseerd bij de sluiting van ge
mengde huwelijken, waarbij een
eucharistieviering plaatsvindt, ver
der in d - Utrechtse studentenparochie
en elders. Niets anders gebeurde
trouwens op zondag 2 november j.l
in de Grote Kerk te Breda, tijden!
de herdenkingsdienst bij 25 jaar be
vrijding van Breda. Ook daar namen
reformatorische christenen deel aan
de katholieke communiedienst.
De open communie-praktijk is
langzamerhand algemeen aanvaard*
praxis geworden, ook in b.v. de her
vormde kerk, de Gereformeerde en
Lutherse kerken. En ook daar is hef
kerkordelijk (nog) niet toegestaan