ËMANNÏNG APOLLO-12
Mars van kwart
miljoen
erkspoor Utrecht: een sociaal kruitvat
Amerikanen door
Washington
30%
12.75
esman"
I PHILIPS
8.50
Richard Gordon
Alan Bean
tharles Conrad
Regis Debray in
goede conditie'
méér licht op tafel™
...voor dezelfde
stroomkosten
'ARGENTA"
SUPER LUX
DE STEM VAN DONDERDAG 13 NOVEMBER 1969
19
(ADVERTENTIE)
LA PAZ (RTR) De omstandig
heden waaronder de Franse linkse
schrijver Regis Debray in Bolivia
een gevangenisstraf van 30 jaar uit
zit, zijn aanzienlijk verbeterd, zo
heeft zijn verdediger verklaard na
een bezoek aan Camiri, waar De
bray gevangen zit.
Volgens hem verkeert Debray li
chamelijk en psychisch in goede con
ditie.
De advocaat zei te verwachten, dat
de Fransman zal worden vrijgelaten
op grond van een politieke amnestie,
die president Ovando van Bolivia
heeft toegezegd.
De 30-jarige Debray werd in 1967
te zamen met de Argentijnse geurril-
lastrijder Bustos tot 30 jaar veroor
deeld, omdat zij betrokken zouden zijn
geweest bij de verzetsacties onder lei
ding van de Cubaanse revolutionair
„Che" Guevara, die kort na hun
arrestatie werd gedood.
EXPRESS,
trein die bel-
gnalen geeft
an de machi-
eegt en ook
irandende ro-
draagt. Van
(Van onze redactie binnenland)
■TRECHT Het ontbreken van continuïteit in de werkgelegenheid bij
rj-Jérkspoor in Utrecht is al jarenlang de oorzaak voor de sociale onrust.
Mert spreekt in vakbondskringen over een sociaal kruitvat. Nadat drie jaar
geleden 200 werknemers waren ontslagen, volgde via advertenties een mis
lukte wervingscampagne, waarna tientallen gastarbeiders werden aange
trokken. De laatste personeelsinkrimping dateert nog maar van slechts en
kel® maanden geleden, toen de sluiting van de afdeling staalconstructies
werd aangekondigd. Het overleg over de afvloeiingsregeling van de 170
betrokken werknemers is op dit moment zelfs nog niet beëindigd.
De vier bij het overleg betrokken
vakbonden (metaalbedrijfsbond NVV,
St-Eioy, CMB en Unie BHP -
NBT) nemen de directie van Werk
spoor en ook de raad van beheer
van de VMF-Stork - Werkspoor ge
regeld het ontbreken van een duide
lijk gecoördineerd sociaal beleid
kwalijk.
De .aankondiging van de VMF - di
rectie dat onrendabele activiteiten ter
waarde van 100 miljoen gulden zullen
worden afgestoten heeft de vakbon-
5en opnieuw voedsel gegeven voor
oeze beschuldigingen.
Eind oktober circuleerden al ge
ruchten dat binnen het VMF-con-
cern t,gekke dingen" zouden gaan ge-
Peuren, De vakbonden vernamen
dat het met de liquiditeitspositie van
enkele VMF-bedrijven niet best was
gesteld en dat een beroep was gedaan
op de rijksoverheid.
Eind vorige week schreven de
vier vakbonden een brief aan de mi
nister-president, waarin verontrus
ting werd uitgesproken over de moei
lijkheden van Werkspoor in Utrecht.
Als voornaamste oorzaak werd ge
noemd de het gebrek aan continuï
teit in de orderpositie, waarop Ne
derlandse Spoorwegen een domine
rende invloed heeft.
Naar verluidt zouden de aanzien
lijke verliezen bij Werkspoor in
Utrecht voornamelijk voor rekening
komen van de afdelingen apparaten
bouw, staalconstructies en alumi
nium ramen. In 1967 speelde Werk
spoor nog quite en kon zelfs uit ei
gen middelen de winst- en dividend-
betalingen en noodzakelijke investe
ringen opbrengen.
Werkspoor in Utrecht is de laat
ste jaren een vat vol sociale spannin
gen geweest. De grote onzekerheid
over hun toekomst inspireerde het
personeel geregeld tot korte acties
en stakingen. Kortgeleden werd het
werk nog enige tijd stilgelegd in
verband met de actie voor de twee
procent duurtetoeslag. Nadat het ont
slag voor personeel van de te sluiten
Kromhoutfabriek in Amsterdam be
kend was geworden, legden 1800 van
de 2200 Werkspoorders in Utrecht
het werk ook neer.
Werkspoor in Utrecht kwam pre
cies drie jaar geleden ook al in het
nieuws in verband met een vrij in
grijpende afvloeiingsregelign. Als
oorzaak van de noodzakelijke perso
neelsinkrimping werd toen opgege
ven het uitblijven van orders van de
Nederlandse Spoorwegen. Het ging
in totaal om 324 man, waarvan er
uiteindelijk 197 moesten afvloeien.
In het in mei j.l. verschenen jaar
verslag liet de raad van bestuur van
de Verenigde Machinefabrieken Stork
Werkspoor blijken dat 1969 'n moei
lijk jaar zou worden.
Herstructurering, efficiënter wer
ken en het beëindigen of vervangen
van onrendabele activiteiten waren
de trefwoorden in dat jaarverslag
Er werd al gezinspeeld op ontsla
gen en „wijzigingen in de perso
neelssterkte."
Minister Roolvink antwoordde me
dio mei op vragen uit de Kamer dat
de vermindering van het personeels
bestand bij Werkspoor - Amsterdam
met ongeveer 1000 man wellicht ge
heel zou kunnen worden uitgevoerd
door natuurlijk verloop en over-
plaatpng, waardoor ontslagen zou
den kunnen worden voorkomen
Begm augustus kondigde de direc
tie van Werkspoor - Utrecht n.v de
sluiting aan van de produktiemoep
staalconstructies. De sluiting wordt
volgend jaar, na afwerking van de
orderportefeuille een feit. Vaststaat
dat ruim 100 van de 270 in of voor
de afdeling staalconstructies werken
de personeelsleden binnen Werkspoor
kunnen worden herplaatst
Bij die gelegenheid verklaarde ihr
mr. F. O. J. Siekinghe van de raad
van bestuur van de VMF Stork -
Werkspoor dat de bedrijfsleiding ze
ker haar morele verantwoordelijk
heid voor met name de oudere werk
nemers met veel dienstjaren beseft,
maar dat ook andere verantwoorde
lijkheden zwaar wegen.
Op 12 september was er bij Werk
spoor in Utrecht weer even aanlei
ding om de toekomst van de afde
ling rollend materieel (de grootste
afdeling met ongeveer 55 a 60 pro
cent van het personeelsbestand en
een gelijk percentage van de produk-
tie) minder pessimistisch tegemoet
te zien. De directie van de Neder
landse Spoorwegen gaf na Haags
fiat opdracht voor de bouw en leve-
rjnS van 40 elektrische tweewagen-
stedlen voor modernisering van het
rijtuigpark.
Bij de calculatie zou echter ge
bruik zijn gemaakt van een al ja
renlange gebruikte taakstelling voor
net aantal werkuren per rijtuig. De
nieuwe bedrijfsdirectie zou niet op de
hoogte zijn geweest van het feit, dat
deze taakstelling in het verleden al
met honderden uren was overschre
den.
Bovendien zouden financiële bok
ken zijn geschoten bij de materiaal
bestelling, waardoor een groot ver
lies onvermijdelijk werd.
De noodzaak van een nationale wa
genindustrie, die uitsluitend afhanke
lijk is van de in financiële nood ver
kerende Nederlandse Spoorwegen, is
reeds geruime tijd een punt van dis
cussie. Ir. E. E. van Rhede van der
Kloot, een van de directeuren van
Werkspoor Utrecht klaagde dat er
ontwikkelingen op de rijtuigmarkt
zijn, die hem aarzelend de vraag de
den stellen hoelang het Utrechtse be
drijf de vrije concurrentie nog zou
kunnen volhouden.
Zelfs in een goed jaar is een wa
genfabriek, ook Werkspoor Utrecht,
voor slechts 60 procent bezet. Werk
spoor Utrecht probeert daarom de
capaciteit die niet wordt benut al ja
renlang op te vullen met de bouw
van diverse produkten. Dat zijn a-
luminium ramen, gewapend polyes
ter voor de bouw, kathodebakkén,
apparatenbouw en containers. Voor
al in het laatste artikel zag Werk
spoor-Utrecht brood, omdat de zee
vracht-containers zo ruw met de con
tainers omspringen, dat ze niet de
voorspelde 15 jaar meegaan, maar
slechts vijf jaar.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON De afgelopen paar dagen zijn er enorm veel
Amerikaanse vlaggen verkocht. Het ziet er naar uit, dat veel Ame
rikanen de komende dagen de gelegenheid aan zullen grijpen de
„Stars en Stripes" uit te hangen als een demonstratie van „de stille
meerderheid", waarvan Nixon nog steeds moet bewijzen, dat zij hem
ten aanzien van Vietnam steunt, dat zij nog steeds loyale, vaderlands
lievende Amerikanen zijn.
Maar drie dagen van demonstra
ties voor een algemene troepenterug
trekking uit Vietnam, zullen vrijdag
culmineren in een grote mars, waar
aan naar men verwacht, een kwart
miljoen mensen zullen deelnemen.
En dit als tegenhanger van de „pro-
Nixon"-mars vain dinsdag. De Pen-
sylvania Avenue, die van het Capi-
tool naar het Witte Huis leidt, en die
de traditionele route voor marsen en
demonstraties in de hoofdstad is, mag
voor een deel gebruikt worden.
De demonstranten leggen de na
druk op het essentiële symbolische
karakter van de Pensylvania Ave
nue, die de wetgevende en uitvoe
rende taken van de regering ver
bindt. President Nixon zal toevallig
de gehele vrijdag uit de stad zijn om
naar de Apollo-12-lancering in Flo
rida te kijken. Er zullen gedurende
de drie dagen 3800 politieagenten m
de hoofdstad dienst doen en een troe
penmacht van 1200 nationale gardis
ten en tenminste 10.000 man geregel
de troepen zal in de buurt van de
stad in reserve worden gehouden.
Ook gedurende de demonstraties
van eind deze week wordt er weer
een „mars tegen de dood" gehouden;
45.000 deelnemers zullen een voor
een langzaam achter elkaar lopen
van de nationale begraafplaats Ar
lington over de Pomtamac, langs het
Witte Huis naar het Capitool. Ieder
van hen zal de naam van een Ame
rikaanse militair, die in Vietnam is
gesneuveld of van een Zuidvietna-
mees dorp, dat vernield is, dragen.
Deze mars zal 48 uur duren.
Bij het Vietnam Moratorium Co
mité, dat de zeer indrukwekkende en
de lamp met het speciale
lichtvenster aan de onderzijde
vreedzame Vietnam Moraitorium-mars
van verleden maand organiseerde,
hebben zich nu twee radikale groe:
pen gevoegd het studentencomite
om de oorlog in Vietnam te beëindi
gen en het nieuwe mobilisatieco-
mité. Het eerste heeft zich ingezet
voor een massieve studentenstaking
door het gehele land op vrijdag,
waaraan een miljoen jongeren moe
ten deelnemen.
Het nieuwe mabilisaitieoomite be
vat vertegenwoordigers van dozijnen
organisaties vanaf de nationale raad
van kerken tot de Amerikaanse com
munistische partij. Het is uit deze
hoek, dat geweld het meest wondt ge
vreesd. Haar leiders steunen echter
de vreedzame bedoelingen van de
meerderheid.
(Copyright De Stem/The Guardian)
(ADVERTENTIE)
1SET voor zorgzame
poedertjes. 5 delig,
de uit; matrasje, de-
lakentjes (1 ervan
poppenmoedertje zelf
n) en een sloopje.
b„„, 5J5
Met Conrad als commandant, was Richard F.
Gordon in de Gemini-11 verantwoordelijk voor
de koppeling van zijn Gemini met een tevoren
gelanceerde Agene-raket. Tijdens de vlucht van
de Gemini-11, die op 12 september 1966 was
gelanceerde Agena-raket. Tijdens de vlucht van
cabine begeven, de kosmische ruimte in. De
Gemini-11 landde op 15 september in de Atlan
tische Oceaan, slechts vier kilometer van het
bergingsschip.
Gordons vlucht met de Gemini-11 was de
climax van een lange periode van voorbereiding
tot ruimtevaarder. Voordat hij tot bestuurder
van de stuurcabine van de Apollo-12 werd be
noemd was hij al reserve geweest voor de twee
de bemande Apollovlucht van de Apollo-8. Gor
don werd als ruimtevaarder uitgekozen uit veel
mededingers omdat hij een schitterende carrière
als vlieger achter de rug had. Hij had de wed
strijd gewonnen om de Bendix trofee, een vlucht
van Los Angeles naar New York, in mei 1961,
waarbij hij een snelheidsrecord vestigde van
1.391,6 km per uur en een transcontinentaal
record van 2 uur en 47 minuten. Hij had toen
al tien jaar ervaring als vlieger achter de rug.
Gordon (6 kinderen) is op 5 oktober 1929 in
Seattle, Washington, geboren. Na de middel
bare school in oPulsbo (Washington) studeerde
hij aan de universiteit van Washington, waar
hij in 1951 in de chemie promoveerde. In het
zelfde jaar kwam h'ij bij de marine, waar hij
werd opgeleid aan de vliegscholen te Patuxent,
Maryland. Van 1957 tot 1960 was hij invlieger,
daarna diende hij in Miramar.
Zijn carrière loopt grotendeels parallel met
die van Conrad. Gordon heeft meer dan 3.700
vlieguren op zijn naam staan, waarvan 3.100 in
straalvliegtuigen. Hij volgde een voortgezette
opleiding aan de marineschool te Monterey,
Californië, toen hij in oktober 1963 tot ruimte
vaarder werd benoemd.
Gordon is 1.70 lang, weegt 68 kilo, heeft bruin
haar en lichtbruine ogen. Hij is gehuwd met
Barbara J. Field uit Seattle, Washington.
Voor de marine-veteraan Alan L. Bean wordt
de vlucht van de Apollo-12 zijn eerste ruimte-
ervaring. Nadat hij in 1963 tot ruimtevaarder
was gekozen, heeft hij reeds tweemaal klaar
gestaan als eventuele vervanger, voor de vlucht
van de Gemini-10 en voor de Apollo-8.
Alan L. Bean is op 25 maart 1932 in Wheeler
(Texas) geboren, na de middelbare school in
Fort Worth, Texas, te hebben doorlopen, stu
deerde hij aan de universiteit van Texas, waar
hij in 1955 promoveerde tot „Bachelor of scien
ce" in de luchtvaartwetenschappen. Hij kwam
in 1955 bij de marine, kreeg daar een vlieg-
opleiding en diende vier jaar bij de marine-
luchtvaartaf deling in Jacksonville, Florida. Na
de voltooiing van zijn opleiding daartoe werd
Alan L. Bean invlieger bij het centrum van
Ptauxent, waar hli alle soorten vliegtuigen test
te op hun bruikbaarheid voor de marine.
Hij vloog in maar liefst 27 verschillende soor
ten vliegtuigen en maakte 3.500 vlieguren,
waarvan 3.000 in straalvliegtuigen. In oktober
van 1963 werd Alan Bean uitgekozen als ruim
tevaarder.
Alan L. Bean is bijna 1,77 meter lang en
weegt 70 kilo. Hij heeft bruin haar en licht
bruine ogen. Hij is getrouwd met Sue Ragsdale
uit Dallas in Texas. Het echtpaar heeft twee
kinderen: Clay van 13 en Amy Sue van 6 jaar.
Het gezin woont momenteel bij het Amerikaan
se centrum voor de bemande ruimtevaart in
Houston, Texas. Aian Bean is zeer trots dat hij
als debutant in de ruimte direct een vlucht
naar de maan kan maken.
Allan Bean heeft een maandsalaris van 1.071
dollar, tegen Conrad 1.554 dollar en Gordon
1.633 dollar. Omgerekend in guldens lijkt dit
maandsalaris vrij vorstelijk, maar in koopkracht
is het voor hen weinig meer waard dan in Ne
derland eenzelfde hoeveelheid guldens. En dat
is alles bii elkaar maar erg karig voor mensen,
die „even" de maan gaan bezoeken.
TJE, van zeer solide
odellen. Van 9.50 voor
jbharles Conrad de S9-jarige commandant van
de Apollo-12, is als kind al door de luchtvaart
B [«grepen geweest. Hij vertelt dat hij op 9-jarige
I leeftijd al van stoelen en zeepkistjes zijn eigen
eockpit bouwde. Zijn belangstelling werd aan-
f&noedied door zijn vader, die ballonvaarder
was in de eerste wereldoorlog.
Met de Apollo-12 gaat hij aan zijn derde
tijtoitevlucht beginnen. Zijn eerste verliep in
augustus 1965, toen hij in de Gejnini-5 acht da
gen lang in de ruimte bleef en 120 maal rond
de aarde draaide.
Conrad en Gordon Cooper werden op 21 au
gustus 1965 gelanceerd en vestigden daarna een
dBUrreconl van 190 uur en 56 minuten. De
Geaiini-5 had bfj de landing op 29 augustus
5.300.788 km afgelegd.
Een jaar later, op 12 september 1966, was
Conrad commandant van de Gemini-11, samen
m® Richard F. Gordon, die nu bestuurder wordt
van de stuurcabine van de Apollo-12. Met de
Gemim-ll draaiden zij 44 maal om de aarde,
Daarbij werd een Agena-raket genaderd en
vastgekoppeld. Gordon maakte bovendien een
ruimteuitstapje dat twee uur duurde. De Gemi
m-ll vestigde een hoogterecord met 1.360 km
enllandde op 15 september.
- Conrad, die vier kinderen heeft, is op 2 juni
1930 in Philadelphia, Pennsylvania, geboren.
Na zijn opleiding aan de universiteit van Prin
ceton werd hij in 1953 kadet bij de Amerikaan-
fcfoarine. Spoedig werd hij vlieger en kwam
hi] bij de opleiding voor invlieger. Als invlieger
■proefde hij nieuwe marine-vliegtuigen. Daar
na! werd hij vluchtinstructeur bij de marine-
luchtmachtbasis te Patuxent, Maryland en ver
volgens bij de basis te Miramar in Californië.
jP> 17 september 1962 werd hij als ruimtevaar
der uitgekozen.
Conrad heeft meer dan vierduizend vlieguren
dPfzijn naam staan, waarvan meer dan drie
duizend in straalvliegtuigen. Hij is een van de
jltlpinste ruimtevaarders, met zijn 1 meter 69
en 62,5 kilo. Op de dag waarop hij aan de uni
versiteit promoveerde, in 1953, trouwde hij met
Jane Dubose uit Uvalde in Texas.