Lu gters meldt
zich vrijwillig
Mevr. Gandhi
uit eigen
partij gezet
PM1
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
egering
actief
oor
erkende
ongeren
DE STEM
Windhozen
richten
veel
schade aan
Landbouw
schap wil
regeling
van schade
De Block: Ontslag voor 300 man
in Utrecht en Hengelo
andaag
in
p)DT-verbod
in Amerika
Conservatieve vleugel van
Congrespartij neemt wraak
olgend jaar nota
Recli1
Sympathie
Bezetting
Zorgen
Henkes overgenomen
door Spiritusfabriek
in Bergen op Zoom
A
Justitie gelooft niet meer in
schuld aan misdaden in 1966
Kerslverlof
1966
Discriminatie vrouw
in VS erger dan
discriminatie neger
Brandt: spoedig
ondertekening
atoomverdrag
Verkiezing
Campagne
Dijken worden
scherp in het
oog gehouden
LUCHTVERVUILING
PéCHINEY IN SL0E
mS3S3SË
de heerlijk zachte matras
Y
t-
09e jaargang no. 26276
EDITIE VOOR
ZEELAND
Directeur; Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Hoofdkantoor: Breda, Reigerstr. 16
elefoon 22341. Postgiro 1114111
TEM
WEERBERICHT
Wisselvallig
Wisselend bewolkt met buien,
waarvan sommige met onweer of
hagel. Harde, aan de kust soms
stormachtige wind. Iets kouder.
KANTOREN: ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, TEL. 37150
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26, TEL. 6850
OOSTERHOUT, ARENDSTRAA1 14, TEL. 4957
GOES, KLOKSTRAAT 1, TEL. 8030
HULST, STEENSTRAAT 14, TEL. 3751
STAKERS
EZETTEN
(Van onze verslaggevers)
DEN HAAG/UTRECHT. Het ziet er naar uit dat ook
andaag de 2200 werknemers van Werkspoor Utrecht
llen staken. Sinds gistermorgen is het bedrijf door de
erknemers, geleid door de vakbonden, bezet.
Gisteravond werd door de ondernemingsraad van het platliggende
drijf en door de vakbonden bekend gemaakt dat de staking „voor-
aardelijk tot 24 uur zou worden beperkt". De voorwaarde geldt een
nstige uitslag van het overleg dat de vakbonden gisteren in Den
,aag begonnen met de Raad van Bestuur van de VMF. Dit beraad
erd gisteravond echter zonder resultaat verdaagd tot vandaag.
Eden HAAG (ANP) Minister van
■pciale Zaken en Volksgezondheid,
dé heer B. Roolvink wil per 1 augus
tus 1970 in het kader van de ar-
•Mdswet 1919 een voorwaardelijk
'.■beidsverhod voor vijftienjarigen
van kracht laten worden. Zij hebben
hierover advies gevraagd aan de So
ciaal-Economische Raad.
Met deze maatregel lopen zij voor
uit op de invoering van een partiële
ei»varmingsplicht voor deze catego
rie van jongeren. Het voorwaardelijk
Bidsverbod zal naar schatting be
king hebben op 25.000 a 30.000
gens en meisjes.
De belangen van de werkende jon
geren staan bij minister Veringa en
diens staatssecretaris hoog genoteerd.
Dit bleek gisteren uit de verdere ant
woorden van de bewindslieden op de
pleidooien die de Tweede Kamer vo
rige week bij de onderwijsbegrotings
behandeling voor de werkende jeugd
hield.
L Minister Veringa zei er sterk over
tel denken de afdelingen vormings
werk voor leerplichtvrije jeugd en
het leerlingwezen van zijn ministerie
samen te brengen in een nieuw te
vormen directie binnen het directo
raat-generaal voor het onderwijs. Dit
voor wat betreft de organisatorische
Staatssecretaris Grosheide zette uit
een welke concrete maatregelen de
regering op korte tremijn zal tref
fen om de opleidingsmogelijkheden
te verbeteren.
*iL s'aatssecretaris zal met school
besturen en vakopleidingsorganen
®aan praten over spoedige algehele
afschaffing van het avondonderwijs
ln bet kader van het leerlingwezen
voor de 14 t.m. 17-jarigen.
BB Afschaffing van de cursusgelden
voor leerlingen met leerovereenkomst
beneden de 18 Bevordering van ex
perimenten met streekcentra voor
werkende jongeren
Het uiteindelijke doel van de rege
ring is een recht op onderwijs en
yormmg een dag per week voor alle
jongeren tot 18 jaar.
Volgend jaar krijgt de kamer een
beleidsnota over deze op langere ter-
nujn te nemen structurele maatrege-
De kern van de eis van de vakbon
den is dat geen personeel zal wor
den ontslagen als Werkspoor is
voorzien van (N.S.)-orders. Volgens
een mededeling van minister De
Block in de Tweede Kamer gister
middag, kan VMF er echter niet aan
ontkomen 300 man te ontslaan in het
kader van de broodnodige reorgani
satie. Er moeten veel meer mensen
het veld ruimen, maar de rest kan
langs natuurlijke weg afvloeien. Van
de 300 ontslagen moeten er 200 in
Utrecht vallen en 100 in Hengelo
(Stork).
Overigens, zo bleek in de kamer,
is bij de reorganisatie nog geen re
kening gehouden met een besluit
van staatssecretaris Keijzer om bij
uitzondering de N.S. 60 treinstellen
vervroegd bij Werkspoor te doen be
stellen. Bekeken moet dus nog wor
den of deze order een deel van de
ontslagen kan voorkomen.
Minister Da Block deelde mee dat
de regering nog niet heeft beslist
over het verzoek om garanties van
de zijde van de VMF. Wel is de re
gering van mening, aldus de minis
ter, dat de moeilijkheden bij de
VMF niet afgewenteld mogen wor
den op de Nederlandse Spoorwegen.
In antwoord op een vraag van de
socialist Van den Doel, zei de minis
ter dat ook de aandeelhouders zullen
voelen dat er moeilijkheden zijn en
niet alleen de werknemers, die ont
slag boven het hoofd hangt en die bo
vendien hun winstuitkering van 8
pet. zien ingehouden.
De staking bij Werkspoor werd on
dersteund door een groot aantal
sympathiestakingen bij andere VMF-
bedrijven. Er werd gestaakt in Am
sterdam (bij Werkspoor zowel als bij
Stork), in Sneek, Grouw en Gorre-
dijk, in Weesp en in Bergen op
Zoom. Soms gold het korte stakin
gen of sit-down-acties, maar in Ber
gen op Zoom werd de hele middag
niet gewerkt. 450 man (handarbei
ders) namen aan de staking deel.
De staking bij Werkspoor in
Utrecht had een uiterst gediscipli
neerd verloop. In feite is sprake van
een bedrijfsbezetting. Stakingsleider
J. Meijnikman van de NVV-metaal-
bedrijfsbond, stelde met behulp van
vakbondsvertegenwoordigers, onder
nemingsraadsleden en leden van af
delingscommissies een ordedienst in
en vestigde daarmee een strak regi
me. Het was niet mogelijk om zo
maar zonder verlofbriefje de poort
uit te wandelen om naar Milan-
Feijnoord te gaan kijken; zelfs niet
voor Meijnikmans eigen dochter, die
nog een heel wat betere „smoes" had,
namelijk een afspraak met de dokter.
Pas nadat om half vijf in de kan
tine was bekendgemaakt dat ook de
nachtploeg niet zou werken (omdat
de staking immers in principe 24 uur
zou duren) gingen de poorten open
en konden de 2200 Werkspoor-sta
kers naar huis. De avondploeg van
250 man betrok daarna de kantines
om daar tot 2 uur vannacht te blij
ven
De gemeentebesturen van Utrecht
en Hengelo hebben zich respectieve
lijk per speciale koerier en per tele
gram tot de regering gewend om
blijk te geven van hun grote be
zorgdheid over de werkgelegenheid
in hun steden
(ZIE OOK PAGINA 19)
WASHINGTON (AFP) De Ame
rikaanse minister van volksgezond
heid, John Finch, heeft aan president
Nixon een wetsontwerp voorgelegd
voor een verbod van het verkopen
het insektendodende middel
DDT. Sinds april jl. houdt een com
missie van specialisten zie1 -"zig met
sen onderzoek naar de wentuele
schadelyke gevolgen van het middel.
(Van onze correspondent)
BERGEN OP ZOOM De N.V.
Zuidnederlandse Spiritusfabriek in
Bergen op Zoom heeft de aandelen
overgenomen van de N.V. Henkes
Distilleerderijen in Hendrik Ido Am-
oacht. Dit blijkt uit een publikatie in
het voorlichtingsblad van de CSM.
waarvan de Spiritusfabriek weer een
onderdeel is.
Onder de hoede van de Spiritusfa-
iriek bevond zich ook al de distil
leerderij en alcoholfabriek „De Pa
pegaai".
(Van een onzer verslaggevers)
TILBURG-BREDA Piet Lugters is uit eigen beweging terugge
keerd naar het rijksasiel de „Kogelenbergh" te Den Haag, waar hij
zijn ter beschikkingstelling van de regering ondergaat. Gistermiddag
is dr. E. C. Essen, de directeur-geneesheer van het rijksasiel, hem
persoonlijk komen ophalen van het Tilburgse woonwagencentrum.
Donderdag j.l. had Lugters zich tij
dens een familiebezoek op het kamp
ontdaan van zijn begeleider. De in
rekening van Piet Lugters is op „vrij
unieke wijze" gebeurd, zoals de offi
cier van justitie in Breda, mr. E.
Bauwens het noemde.
Politie en justitie waren vrijwel
onmiddellijk op de hoogte van het
feit, dat Piet Lugters zich schuil hield
in het Tilburgse woonwagencentrum.
„Van het begin af aan heeft hij zijn
verdwijnen als een onbezonnen daad
beschouwd. Hij heeft vaak in dubio
gestaan over wat hij zou moeten
doen. Dat weten we van zijn familie,
die niet ingenomen was met de zelf
genomen vrijheid van Piet. De poli
tie is meermalen in en om de wagen
van de vader van Piet Lugters ge
weest, maar kwam er steeds te vroeg
of te laat", zo deelde mr. Bauwens
ons gisteravond mee.
De betrokken autoriteiten hebben
er angstvallig voor gewaakt, de zaak
niet te forceren. „Het is bijzonder
eenvoudig een simpele man als Lug
ters tegen het plafond te jagen", al
dus de officier van justitie. „We heb
ben steeds geweten waar hij onge
veer zat. We hebben de zaak in de
gaten gehouden om indien nodig
bij de geringste misslag in te grij
pen. De vorige maal werd hij ver
dacht van een groot aantal misdaden.
Nu lag dat anders, bovendien heeft
hij zich in de „Kogelenbergh" altijd
goed gedragen".
Maandag heeft de directeur-ge
neesheer van de „Kogelenbergh" een
brief geschreven aan de vader van
Piet Lugters en daarin meegedeeld,
dat Piet met zijn wegblijven dat
juridisch niet strafbaar is zijn
proefverlof met Kerstmis riskeerde
Piet zou met trouwplannen rondlo
pen en wil na zijn terugkeer in Til
burg als autosloper beginnen, zo deel
de mr. Bauwens verder mee. „Het is
nu wel de vraag of zijn proefverlof
nu inderdaad zal doorgaan".
is hij inderdaad snel geschikt voor
iedereen levenslang onmogelijk te
worden".
Mr. Bauwens merkte tenslotte op,
dat hij in de loop der laatste jaren
er aan is gaan twijfelen of Lugters In
1966 inderdaad ook wel al dan niet
in gezelschap van zijn jeugdvriend
Piet Damen de reeks misdaden
heeft gepleegd, die aan hen zijn toe
geschreven. „Hij is er niet voor ver
oordeeld en ik geloof inmiddels ook
niet meer, dat hij ze gepleegd heeft",
aldus mr. Bauwens.
Volgens de officier van justitie is
Lugters „bepaald geen hopeloos ge
val. Je moet nu eenmaal iemand, die
t.b.r. heeft langzamerhand aan een
zekere vrijheid laten wennen. Soms
gaat dat wel eens met wat strubbe
lingen gepaard. Maar als je altijd
tien politiemannen om hem heen zet,
Fotovisie op restauratie van
stadhuis in Goes. Pagina 3.
Belgen hebben door BTW min
der belangstelling voor Z.
Vlaanderen. Pagina 5.
Stakingen legden gisteren ook
een scheepswerf in Hardinx-
veld-Giessendam (600 man) en
het openbare leven in Italië
lam- Pagina 17.
De bemanning van de Apollo-
12 ten voeten uit. Pagina 19.
Feijenoord dolgelukkig met 1-0
nederlaag in Milaan. PSV'ers op
het nippertje verslagen met de
zelfde cijfers. Sportpagina.
Greet Buchner allemaal de
schuld van de emancipatie van
de vrouw. Tussen haakjes.
Pagina 27.
Personeel van Werkspoor-Utrecht
verzameld in de grote kantine van
het bedrijf, stakend, discussiërend, af
wachtend.
WASHINGTON (RTR) Ameri
kaanse vrouwen hebben in veel ge
vallen van een grotere discriminatie
te lijden dan negers. Dit heeft de
voorzitster van een door president
Nixon ingestelde vrouwenraad ver
klaard.
(Van onze verslaggevers)
BAARLE-NASSAU/BREDA
Windhozen hebben gistermiddag op
verschillende plaatsen in Nederland
en België schade aangericht. In Baar-
le-Nassau werd een kalverstal met
daarin honderd kalveren uit elkaar
gerukt. De dieren bleven ongedeerd
omdat het puin terechtkwam op de
boxen waarin ze stonden. Ook ande
re schuren in Baarle werden geheel
of gedeeltelijk vernield.
Kippenhokken sloegen aan stuk
ken, bomen werden ontworteld. De
schade loopt in de tienduizenden gul
dens.
In Venray trof een windhoos een
kalkoenmesterij. De hokken werden
weggeblazen en ruim 1000 kalkoenen
werden gedood. Schade ongeveer 80
mille.
Het Noordoostpolder-dorp Nagele
werd eveneens getroffen. Van tien
tallen huizen sneuvelden de ramen.
In Noord-België hield het nood
weer ook behoorlijk huis. In Antwer
pen knapte een gigantische container
baan af als een lucifer. Schepen
sloegen los en van drie gebouwen
braken de daken los. Laat in de mid
dag dreigde het centrum van de stad
onder te lopen maar precies op het
kritieke moment keerde het tij Er
werd in Antwerpen en Mechelen,
maar ook in andere Noordbelgische
plaatsen voor tientallen miljoenen
franken schade aangericht.
BONN (DPA) Bondskanselier
Brandt heeft gisteren in het West-
duitse parlement duidelijk te kennen
gegeven, dat hij van plan is ondanks
de voortdurende bezwaren daartegen
van de christen-democratische oppo
sitie het verdrag tegen de versprei
ding van kernwapens spoedig te on
dertekenen.
Hij verwierp het verwijt van een
„overhaaste behandeling" en waar
schuwde met klem voor de nadelen,
die een nog langer uitstel van de on
dertekening zou meebrengen.
(Van onze redactie buitenland)
NEW DELHI Het al lang du
rende conflict tussen de Indiase pre
mier, mevrouw Indira Gandhi en een
krachtige conservatieve groepering
uit haar eigen partij, heeft er giste
ren toe geleid dat mevrouw Gandhi
uit de Congrespartij is gezet.
De Indiase minister van binnen
landse zaken Jasjwantrao heeft mee
gedeeld dat deze breuk tussen de
partij en de premier geen invlode zal
hebben op de regering.
Het royement is een actie van het
dagelijks bestuur waarin mevrouw
Gandhi's felste tegenstander, de con
servatieve partijvoorzitter S. Nija-
lingappa en zijn aanhangers de over
hand hebben. Toen het bestuur het
besluit nam waren 11 van de 21 le
den aanwezig.
De strijd om de macht in de rege
rende Congrespartij tussen premier
Indira Gandhi en de „conservatieve"
leiders in de partij, trad in juli aan
de dag bij de aanwijzing van een
kandidaat voor de presidentsverkie
zingen. Met bet oog op een komende
nederlaag bij de keus van een op
volger van de op 3 juni overleden
president Zakir Hoessein, pleitte pre
mier Gandhi op het partijcongres te
Bangalore (10 tot 13 juli) voor na
tionalisatie van zes grote banken.
Dit voorstel bracht haar in directe
botsing met de rechtervleugel van
de partij en in het bijzonder met
vice-premier en minister van finan
ciën Morarji Desai. Op 16 juli ont
sloeg zij Desai en nam zelf het mi
nisterie van financiën over. Drie da
gen later besloot premier GandJii, na
een spoed'bijeenkomst van het kabi
net, veertien banken te nationalise-
PREMIER GANDHI
...buiten gezet...
Maar de „conservatieven" hadden
nog steeds een zeer kleine meerder
heid in een acht leden tellend col
lege uit de parlementsfractie, dat op
12 juli de voorzitter van het Lager
huis, Sanjiva Reddy, als de officiële
presidentskandidaat aanwees. Dit on
danks een verbitterde oppositie van
mevrouw Gandhi, die haar steun gaf
aan de onafhankelijke kandidaat
Giri.
Bij de verkiezingen van 20 augus
tus laoekte de premier een overwin
ning door de verkiezing van Gird tot
president. Hierna bestond er weer
hoop dat de eenheid in de partij zou
worden hersteld, maar deze werd
verijdeld door partijvoorzitter Nija-
lingappa, die het dagelijks bestuur
van de Congrespartij bijeenriep om
disciplinaire maatregelen tegen me
vrouw Gandhi en de bestuursleden,
die voor Giri hadden gestemd, te
overwegen.
Het dagelijks bestuur was echter
tegen iedere actie tegen de premier
en haar aanhangers.
In oktober begon de groep-Gandhi
een openlijke campagne om Nija-
lingappa weg te krijgen. De partij
voorzitter sloeg terug door twee van
mevrouw Gandhi's aanhangers uit
het dagelijks bestuur te ontslaan.
De premier boycotte daarop be
gin november een bestuursvergade
ring en verklaarde, dat het optreden
van het dagelijks bestuur illegaal
was. Beide groepen schreven daarop
een vergadering van het landelijke
partijbestuur uit. Mevrouw Gandhi
voor 21 november en Nijalingappa
voor december.
(Van een onzer verslaggevers)
WILLEMSTAD/VLISSINGEN
De stormachtige wind heeft gisteren
in Zeeland en West-Brabant voor eni
ge onrust gezorgd. Het heemraad
schap de Brabantse Bandijk heeft
zelfs gistermiddag enige tijd een
(zeer) beperkte dijkwacht ingesteld.
De aankondiging van de verhoog
de windkracht maakte het n.l. nood
zakelijk, dat de Brabantse kust in de
gaten werd gehouden. Overigens had
den zich gisteravond tijdens het
hoogwater geen abnormale situaties
voorgedaan. De rijkspolitie te water
en de kustbewakers bereiden zich
overigens voor op een zwaar dagje:
vanmorgen zou de wind nog zo
krachtig zijn, dat er tijdens het hoog
water weer een riskante toestand zou
kunnen ontstaan.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES De Gewestelijke Raad
voor Zeeland van het landbouwschap
heeft het college van G.S. van Zee
land om een onderhoud op korte ter
mijn gevraagd naar aanleiding van
een rapport over de gevolgen van de
vestiging van Péchiney in het Sloe-
gebied. In dit rapport, dat is samen
gesteld door dr. J. Tesink (directeur
van de provinciale gezondheidsdienst
voor dieren) en ir. J. Prins (voorzit
ter van de ZLM), wordt geconclu
deerd dat er een halt moet worden
toegeroepen aan de ontwikkelingen
in het Sloe. In elk geval zal een olie-
affinaderij in dit gebied moeten wor-
len geweigerd. Als alternatief geven
!e rapporteurs het land van Saef-
inghe, dat volgens hen het zeeha-
/enindustriegebied moet worden. In
het verzoek aan GS wordt als het
voorlopige standpunt van de gewes
telijke raad van het landbouwschap
in Zealand en Brabant gegeven. La
ter zal een definitieve nota worden
uitgebreid.
Het standpunt van de landbouw is,
dat er een bufferzone (beplantings-
gordel) moet worden aangelegd rond
fluoruitstotende bedrijven in het Sloe
en dat er een sluitende schaderege
ling moet worden ontworpen voor de
bedrijven die schade lijden van Pé
chiney. Door de provincie zou een
fonds hiervoor moeten worden inge
steld. Verder meent de gewestelijke
raad dat deskundigen in een vroeger
stadium moeten worden betrokken
bij de besprekingen over vestiging
van industrieën in Zeeland. De land
bouw voelt zich op dit punt ernstig
kortgesloten.
(ADVERTENTIE)
y
ir