eüsnE eg met de eomedie! Maar wat dan? Slik de pijn weg. „BUITEN VOOR DE DEUR" MODERNE ELCERLYC kijk naar luister naar Society Smartlappen in Doebidoe NEDERLAND I: An ja als gaste in Binnen en buiten Springerige verloofde NEDERLAND III BELGIë (Nederl.) DUITSLAND I: BELGIë (Frans) DUITSLAND II langer vers., jrder! NIEUWS Hilversum „Buiten voor 3oud,degezonde zo'n prachtig, van 12 pagina's schillende. Een van de bestp boeken van de Engelse schrijfster Nancy Mitford, „Liefde in een koud klimaat", is op nieuw uitgegeven, nu als pocket. Het is een verrukkelijk humoristische ro man, die zich evenals het onlangs herdrukte „Linda of de achtervolging der liefde", afspeelt in Engelands hoogste kringen. Het verhaal wordt ook hier verteld door de ik-figuur Fanny die laconiek de hoofdzakelijk snobistische wederwaardigheden be schrijft van de familie Montdore, waarvan de beeldschone dochter is voorbestemd om een kapitaalkrach tige, knappe man te trouwen. Deze Polly echter, van jong meisje af ver liefd op een aangetrouwde oom, toont geen belangstelling voor debutanten bals, waar zij op moet verschijnen. Ze trouwt met een veel oudere Boy, eens minnaar van haar moeder. De vorsten en hooggeplaatste personen vererende, roddelzieke moeder, troost zich met een plotseling opduikende, duidelijk homofiele neef, die zich sa men met tante „verdiept" in opper vlakkige levensgeneugten, zoals mo de en cosmetica. Nancy Mitford geeft in een helder, intelligent proza een kostelijke ka rakterisering vam de societyfiguren, De roman volgt qua opzet de tradi tie van de literaire familieroman, zoals Galsworthy en Thomas Mann ze schreven. Alleen, is de toon wat lich ter, hoewel Mitford een scherpe ana lyse geeft van een bepaald milieu binnen een veranderend tijdperk (tussen le en 2e wereldoorlog). Nancy Mitford. Liefde in een koud klimaat (Querldo Salamander t 2,90). (Van onze radio- en t.v.-redactie) HILVERSUM Vanavond in het t.v.-programma Doebidoe ook een optreden van Het Spijkerkwartet, dat als aardig contrast in dit nogal met hippe pretenties geladen Doebi doe, smartlappen ten gehore zal brengen. Het opmerkelijke van Het Spijker kwartet is niet alleen het repertoire, momenteel bestaande uit zo'n twin tig zelfgemaakte meezingers, maar ook de samenstelling van de groep. De leden zijn allen leden van de popgroep The Moan. De stap van de pop naar de smartlap werd gezet op initiatief van Moan-bassist Arnie Treffers en manager Rein Muntinga. De twee Arnhemmers wilden eens op een andere manier een hit in de Nederlandse muziekwereld scoren. Phonogram zag er wel wat in. De zer dagen is hun eerste singletje uitgekomen met de smartelijke titels „O, ome Louis" en „In sloppen en stegen". DE STEM VAN VRIJDAG 7 NOVEMBER 1969 (Van onze correspondent) BREDA Het Bredase zangeres je Anja van de Avoort zal zondag middag optreden in het Belgische televisie-programma „Binnen en Buiten". Zij zal van haar laatste single het nummer „Nemen en Ge ven" zingen. Vorig jaar was Anja van de Avoiirt al iin „Binnen en Buiten" te zien, maar toen betrof het een wed strijd voor nieuw talent. De plaat „Nemen en Geven" loopt in België bijzonder hard; in vier weken tijd werden 35.000 exemplaren verkocht. Deze hit is nog niet op de Neder landse platenmarkt verkrijgbaar. Rob de Vries Ton Lutz Kees van Iersel Han Bentz van den Berg Guus Oster Het toneel is in een crisis j Neem het me niet kwalijk dat ik, als criticus, lach om deze kreet. Die hoorde ik toen ik begon in 1946, die hoorde ik sedertdien met de re- i gehnaat van ongeveer twee jaar. En mijn historische kennis van het drama bijpuntende kwam ik die kreet tegen tot bij de Grieken van 400 vóór Christus. Telkens weer, wanneer de schrijvers aantreden, die anders schrijven dan de schrij vers vóór hen.telkens wanneer sgisseurs een stijl gaan belijden ifwijkend van de dan geldende telkens wanneer spelers zich niet meer getrouw voelen aan de manier van acteren van dat moment telkens wanneer een welvaarts- naatschappij het publiek verburge- lijkte zodat het minder behoefte reeg aan de kritische prikkels van het theater.even zo vaak waren er gealarmeerde heethoofden die (al of niet uit eigen belang) de noodklok van de crisis in het to neel gingen luiden en het theater voor dood of althans stervend ver jaarden. Maar even telkens leef de dat theater rustig voort, vond het langs de weg van de evolutie (nimmer langs die der revolutie) jen nieuwe gedaante, en van daar- iit een nieuwe harmonie tussen pu bliek schrijvers en uitvoerenden. In historisch perspectief kan men dus gerust lachen om de huidige opwinding met tomaten of eieren gooiende jongeren en oeverloze dis cussies. '-V in één opzicht valt er ditm..... is niet te lachen. Om- lat de aantal op de zittende toneel machten in hoofdzaak komt van on tevredenen zonder alternatief. Om dat men wel wil afbreken en zulks meedogenloos, maar er niets con creets voor in de plaats heeft. Om dat de spelers zelf, die zich niet kunnen welbevinden in de huidige stijl en lopend repertoire, de socia le moed missen om daaruit hun gevolgtrekking niet alleen te ma ken, maar ook waar te maken. Om dus uit te treden uit het beveiligd bestaan van de gesubsidieerde groe pen en op eigen benen te bewijzen dat en hoe het anders kan. Sterker omdat zij bij hun aanvallen op het zittend toneel gemakshalve even vergeten hóé dat toneel zittend werd. De Nederlandse Comedie bij voorbeeld. Die begon haar bestaan omdat onder leiding van Guus Os- ter, Johan de Meester en Han Bentz van den Berg een flink aantal spe lers zich losmaakte van het veili ge Comoedia en zonder subsidie, zelfs zonder cent, een eigen bestaan ging voeren. Dat waren in 1950 waarlijk niet allemaal jonge acteur- tjes die maatschappelijk nog niets hadden te verliezen. Integendeel, het waren spelers die op dat mo ment al behoorden tot een beter betaalde top met gevestigde namen: Bentz zelf, Ank van der Moer, Ton Lutz, Ellen Vogel e.a. Drie jaar vochten zij zonder subsidie om hun naakte bestaan en artistieke eigen heid. Toen dus in 1954 de gemeente Amsterdam, in toenemende mate ontevreden met de in zijn vooroor logse stijl vastgelopen Albert van Daisum, een andere vaste bespe ler wenste, toen was er een alter natief dat zichzelf artistiek had be wezen. Die jongeren hadden recht van spreken. Evenzo het huidige Rotterdams Toneel, voortgekomen uit de eerste Arnhemse Theater groep, welke op haar beurt even eens een experiment was van jon geren, die zich onder de bezielen de leiding van Rob de Vries hadden losgemaakt uit het Amsterdams To neelgezelschap. Eerst leverden zij op eigen kracht en risico het be wijs van hun kunnen; toen werden zij allengs zittend en zitten nog. Idem dito het huidige Arnhemse Theater, ontstaan rondom Hans Croiset die zich met een aantal ge trouwen los maakte van de Neder landse Comedie om het anders en „dus" nieuwer te doen. Idem dito toneelgroep Proloog: jongeren die zich losmaakten om op eigen benen te beginnen en die anno 1969 slechts door de grootst mogelijke aandrang op de overheid en het ministerie tijdig van een volledig bankroet werden gered. Zo is ook de Noorder Compagnie op eigen ri sico begonnen. En Kees van Iersel met zijn Studio. En Egbert van Pa ridon, als directeur van Centrum de langst-zittende directie (sedert 1946). Waarbij de schimpende jon geren vergeten dat Centrum vroe ger Puck heette en dat dit jaren in grote armoede in een afgedank te legerauto de boer op ging, waar bij de heren directeuren zelf de dé cors timmerden en boven op de au to laadden met werkdagen van 's- ochtends zes tot 's nachts twee of drie uur. Kortom, de aanval die nu door jongeren (en sommige critici) op de zittende toneeldirecties wordt ge daan, is heel wat minder deugde lijk, dan wat die directeuren zelf in hun begintijd deden: bewijzen dat je bereid bent wat risico te nemen om je artistieke aanvaard baarheid aan de praktijk te toet sen. Het stellen van een alternatief dus. Het heeft er dan ook veel van, helaas, dat het huidige gekrakeel minder wordt ingegeven door op rechte artistieke nieuwlichterij, dan door een tamelijk gratuiet mode verschijnsel, overgenomen van de studenten: de aanval op het „esta blishment" om der wille van de aanval op die zittende ouderen. Een poging tot kapotmaken, tot om verwerpen louter uit onlust en niet uit de positieve gesteldheid van het „andere en betere", van het alter natief. Daarom kan de criticus niet la chen. Want al heeft hij, juist als criticus, méér en doorslaggevender redenen om te menen dat bijvoor beeld zowel de Nederlandse Come die ais Rotterdam de laatste paar jaar met hun repertoire nogal heb ben misgekleund, dan moet hij op grond van diezelfde ervaring en in zicht erkennen dat „vervanging" zich nog niet aftekent. En dat er dus geen reden is om de zittende leiders te vervangen. Wel om te ho pen dat zij tot andere inzichten kun nen komen. C. NICOLAI NOS—NOT 10.45 DIEREN IN DE DIEREN. TUIN 1110 VAN WILSON TOT NIXON 11.35 SLUITING NOS 18.50 DE FABELTJESKRANT (kleur) 19.00 JOURNAAL AVRO 19.07 DOEBIDOE met John Mayall's blues group. Jimmy Cliff, Babylon, Peter Tetteroo, Break Out. 20.00 JOURNAAL NOS 20.20 AVRO'S TELEVIZIER 20.30 AVRO'S SPORTPANORAMA gewijd aan beroepsboksen en turnen. 21.10 BUITEN VOOR DE DEUR. Spel van Wolfgang Borchert. 22.30 TWEEDE JOURNAAL NOS TELEAC 22.35 UIT PREHISTORIE EN VROEGE GESCHIEDENIS 22.55 SLUITING NOS 18.50 DE FABELTJESKRANT (kleur) 19.00 JOURNAAL 19.03 SCALA KRO 19.30 HIJ EN ZIJ. (kleur) 20.00 JOURNAAL NOS 20-20 BONANZA, (kleur) 21.10 BRANDPUNT 21.50 EEN DAG MET EEN KNIP OOG. (kleur). Op een werk dag met muziek het leven door. 22.33 TWEEDE JOURNAAL NOS 22.38 SLUITING 14.05 -15.50 SCHOOLTELEVISIE 17.55 SCHOOLTELEVISIE 18.55 ZANDMANNETJE 19.00 LUCEAT. Katholiek - godsdienstige uitzending. 19.30 ZIET U ER WAT IN? 19.45 HIER SPREEKT MEN NE DERLANDS 19.50 ZOEKLICHT 19.55 MEDEDELINGEN EN WEERBERICHT 20.00 JOURNAAL 20-25 LIONEL HAMPTON EN SARAH VAUGHAN 20.50 DE VERSCHRIKKELIJKE OUDERS. Spel van Jean Coc- teau. Een meer dan twintig jaar oud stuk, dat nog altijd boeit. Onderwerp is een fanatieke moederliefde waarvan eerst de zoon, later de moeder zelf, het slachtoffer wordt. 22.40 LIONEL HAMPTON EN SARAH VAUGHAN. (vervolg). 23.10 JOURNAAL SARAH VAUGHAN 20.00 JOURNAAL EN WEER BERICHT 20.15 EEN GEBOORTE. Film van Eimar Hügler. 21.00 BERICHT AUS BONN 21.15 DIEFSTAL OP DE RENBAAN Avontuur van Ironside. 22.05 JOURNAAL EN WEER BERICHT 22.20 DE TWEEDE DAG NA DE DOOD. Film van Klaus Stephan over het mentaliteitsverschil tussen Europa en Afrika. Een botsing hiervan in een kleine Nigeriaanse samenleving leidt tot dramatische conflicten. 2330 JOURNAAL 17.30 JOURNAAL EN WEER BERICHT 17.35 DIE SPORT INFORMA TION 18.05 DIE DREHSCHEIBE 18.40 PAT UND PATACHON 19.10 VIER FRAUEN IM HAUS (kleur). T.v.-serie. 19.45 HEUTE 20.15 DER KOMMISSAR Aansluitend: kort nieuws. 21.15 WEEKEND OP ZIJN ITALIAANS Amusementsprogramma. 22.00 TAGEBUCH 22.15 JOURNAAL EN WEER. BERICHT 22.25 CHERCHE PARTENAIRE - PARTNERIN GESUCHT Ballet op muziek van Henrie Betti. (ADVERTENTIE) OBERAUDORF Dit meisje heeft alle reden tot opgetogenheid in de ogen van veel vrouwen. Het is Mirja Larsson, Zweedse foto model èn, zoals wij eerder deze week berichtten, de nieuwe ver loofde van miljonair Günther Sachs. Sachs is enkele maanden geleden gescheiden van Brigitte Bardot. Vrijdag 7 november HILVERSUM 1 402 M N.O.S.: 12.00 Blik Op de wereld: populair programma over ontwikke lingshulp. Overheidsvoorlichting: 12.30 Uitzending voor de landbouw. NOS: 12.40 Stereo: Lichte grammo- foonimuz. 12.50 Recht en slecht, praat je 13.00 Nws. VARA: 13.11 Act. 13.20 Gedeeltelijk stereo: Klassieke muz. (gr.) 14.00 Stereo: Klassieke gram- mofoonimuziiek. NOS: 14.10 Stereo: Lichte grammofoontmiziek. 14.30 Vam je buren moet je het maar hebben: radiowedstrijd tussen Neder landse e-n Belgische micro-korfbal teams 15.00 Stereo: Klassieke kamer muziek (gr.) 15.15 Stereo: Aspekten van de kamermuziek: moderne ka mermuziek (gr.) 15-15 Stereo: Aspek ten van de kamermuziek: moderne kamermuziek 15.45 Toerismo: toeris tische inf. uit binnen- en buiten land. VPRO: 16.00 Nws. 16.02 VPRO- Vrijdeig gevarieerd progr. (18.00 Nieuws. 18.20 Uitzending De Vrije Gedachte: Oranje en republiek, lez.; 19.30 Nws.) VARA: 21.00 Stereo: Pia norecital: klassieke muziek. NOS: 21.45 Stereo: Newport Jazz Festival 1969 22-30 Nws. 22.40 Med. VARA: 22.45 Act. 22.55 Stereo: Prettig week end: licht gev. platenprogr. 23.55 - 24.00 Nws. HILVERSU M2 298 M KRO: 12.00 Van twaalf tot twee, ge varieerd progr. (12.22 Wij van het land; 12.26 Med. t.b.v. land- en tuin bouw; 12.30 Nws. 12-41 Act.; 13.00 Raden maar..) 14.05 Schoolradio muziekprogramma (opn.) TROS: 15.00 Stereo: Concert a la carte: ver- zoekprogramma van operettemuziek 16.00 Nws. 16.02 Disco-drive-in: de showbusiness op de korrel genomen 17.00 Persoverzicht 17.15 Sportkom- pa-s 17.45 Act. NCRV: 18.00 Stereo: Koorzang: lichte muz. 18.19 Uitzen ding van de Anti Revolutionaire Par tij 18.30 Nws. 18.41 Act. 19.00 Wereld- panorama 19.10 Stereo: Veel gevraag de gewijde muz. (gr.) 19.40 Wijd als de wereld: wekelijkse internationale oriëtatie in kerk, zending en oecu mene 19.50 zingen met Cecilia: volks muziek 20.05 Op het weekend af: licht platenprognamma 20.58 Deside- rius Erasmus (deel 2) hoorspel. TROS nieuws over underground en west- coast music 22.30 Nws. 22.40 Tsjies plies: licht amusementsprogramma. 23.15 Stereo: Toontje later: licht ver- zoekplatenprogramma 23.45 Act. 23.55 -24.00 Nws. HILVERSUM 3 240 M EN FM VPRO: 12.00 Nws. 12.03 Top-30 (13.00 Nws.) TROS: 14.00 Nws. 14.03 Lynx (of Los) AVRO: 15.00 Nws. 15.03 Muziek Boetiek: licht gev. mu ziekprogramma (16.00 Nws.) 17.00 Nws. 17.02 Radiojournaal 17-05-18.00 Zingende bougie: gev. platenprogr. voor automobilisten. BRUSSEL NEDERLANDS 324 M 12.00 Nws. 12.03 Gev. muz. (12.40- 12.48 Weerber., med. en SOS-berieh- ten voor de schippers) 12.55 Buiten lands persoverzicht 13.00 Nws., weer bericht, med., dagklapper en SOS- beriehten voor de schippers 13-20 Ta- feümuziek 14.00 Nws. Aansl.: School radio (15.00 Nws.) 15.30 Kiess. muz. 16.00 Nws. 16.03 Berursber. 16.09 Voor de jeugd. 16.30 Britse volksmuziek. 17.00 Nws., weerber. en med. Aansl- Jazzmuz. 18.00 Nws. 18.03 Popmuz. 18.28 Paardesportuitslagen 18.30 Gr. muziek 18.35 Wegwijs wezen 18.40 Gr. muz. 18.45 Sportkroniek 18-52 Taai- wenken 18.55 Gr. muziek 19.00 Nws., weerber., act. 19.40 Oude muz. 20.15 Gr. muziek 20.30 Gev. progr. (22.00 Nws., berichten en cultureel nws- 23.00 Nws.) 23.40—23.45 Nieuws. Zaterdag 8 november HILVERSUM 1 402 M VARA: 7.00 Nws. en ochtendgym nastiek. 7.20 Socialistisch strijdlied. 7.23 Weekeind: jeugduitz. VPRO: 7.54 Deze dag. VARA: 8.00 Nws. 8.11 Van de voorpa.g. 8.15 Z.O. 135. gev. programma (9.35 9.40 Waterstan den) 10.30 Werkgever: en -nemen: programma over arbeid e" arbeids verhoudingen 10-50 Voor nu en la ter, lez. 11.00 Nws. 11.02 Wegwijs: tins v. trios en vakantie. 11.10 Goed: wijn behoeft geen krans: nieuwe op namen van jazz- en amusementsmuz 11.25 Oosteuropese kroniek 11.45 Eer nieuw geluid: kennismaking met jon ge artiesten. HILVERSUM 2 298 M NCRV: 7.00 Nws. 7.10 Het levende woord 7.15 op 't eerste gehoor: klas sieke gr. muziek met nws. en act. 3.00 Nws. 8.11 Stereo: Gewijde muz. (gr.) 8.30 Nws. 8.32 Voor de wouw 9.00 Theologische Etherleergang 9.3® Gymnastiek voor de huisvrouw 9.4® Solistenkaroer: muzikaal vraagge sprek 10.55 Kunst- en vliegwerk: ten toonstellingsagenda 11.09 Nws. 11.02 Wat is hopen?, lez. 11.15 Solarium' een hoogtezonprogr. voor ied'ereei' pl.m. 11.55 Med. HILVERSUM 3 240 M EN FM KRO: 9.00 Nws. 9.02 Djiran: gev programma (10.00 en ll.OONws.). 14.00 14.30, 15.00 EN 17.50 SCHOOL TELEVISIE. (17.45-17.50 Nieuws). 18.15 VOOR DE KLEUTERS 18.30 SCHOOLTELEVISIE 19.00 AFFICHES 19.25 VOOR DE KLEUTERS 19 30 UNE FEMME A AIMER 20.00 JOURNAAL 20.30 LE GRANDES ESPERANCES Toneelstuk naar de roman van Charlens Dickens. 21.45 CONNAISSANCE DU RéEL 22.45 JOURNAAL i§| ï-margarine en daadwerkelijk reag1 (Van onze radio- en tv-redactie) del deur" („Draussen vor der Tür") is de titel van het toneel stuk van Wolfgang Borchert, dat in een tv-bewerking en onder re gie van Walter van der Kamp vanavond van 21.10 tot 22.30 uur via Nederland 1 door de AVRO- televisie wordt uitgezonden in de vejrtaling van Theo Vesseur. Deze maand, de twintigste, is het precies 22 jaar geleden, dat de Duit- se.dlichler en schrijver Woufgan.g Bor chert op 26-jarige leeftijd in Bazel overleed. De dag daarna, op 21 no vember 1947, vond in zijn geboorte stad Hamburg de eerste opvoering Plaats van zijn toneelstuk „Draussen vor der Tür". Hoofdpersoon in Borcherts spel, dat hijzelf „Een stuk dat geen toneel wil spelen en geen publiek wil zien" noemde, is Beckmann. "U is één van de velen (of weini gen.), die uit de oorlog zijn terug gekeerd, voor zichzelf en anderen nauwelijks herkenbaar. De oorlog heeft hem veranderd, niemand stelt Delang jn hem, zajn vrouw is hem ontrouw geworden, zijn kind is ge storven, zijn ouders hebben de hand ;e«4 De soldaat Beckmann (gespeeld door Jules Hamel) in gesprek met de directeur (Jan Blaaser). aan zichzelf geslagen. Zijn leven is zinloos geworden. Centraal staat in dit spel zijn ver antwoordelijkheid tegenover de on der zijn commando omgekomen elf mannen. Hij weet zich daarmee geen raad, en onbereikbaar voor ieder een is er niemand die hem kan helpen, is er niemand die hem op al zijn vragen antwoord geeft. Het stuk speelt zich niet af in het Duitsland van kort na de tweede we reldoorlog of niet alleen. Deze „moderoe" Elcerlyc, zoals Theo Ves seur het in zijn inleiding tot de ver taling noemt, speelt overal en altijd, zolang er oorlog zal zijn. Behalve in Duitsland werd het spel van Wolf gang Borchert, die op 20 mei 1921 werd geboren, onder andere opge voerd in Engeland en door een rondtrekkend Duits ensemble in diverse Afrikaanse landen. Een Duits ensemble heeft enkele jaren geleden het spel opgevoerd voor Nederlandse middelbare scholen. De hoofdrol (soldaat Bergman) wordt gespeeld door Jules Hamel. Verder hoort en ziet men Frans van der Lingen (de dood), Ben Aerden (de Goede God), stem van Dini de Neef (de rivier), Lou Steenbergen (de ander), Karin Meerman (het meisje), Rudi Falkenhagen de man met één been), Lou van Hensbergen (de kolonel), Stine Lerou (zijn vrouw), Agaath Meulenbroek (4jn dochter), Rudy Musters (zijn schoon zoon), Jan Blaaser (de directeur) en Liane Saalborn (de mevrouw). (ADVERTENTIE) PRINS Claus heeft de uitnodiging aangenomen van de heer F. Doh- men als voorzitter van het bestuur om op 17 juli 1970 het zesde We reld Muziekconcours te Kerkrade te openen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1969 | | pagina 21