NTEURS
mms
>N<
Verhogingen na 1970
voortaan per 1 juni
Wagen vol vergif kantelt
Beslissing van
min. Veringa
„voorbarig en
onverantwoord"
in A.R.P.
ULGA
in^BÊ
DE STEM
Radikalen
roeren
zich
heftiger
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
\n
Bonn stuurt
Vragenlijst
naar Moskou
oorbereiding
aanvlucht
volle gang
KVP-STATENERACTIE OVER „ACHTSTE":
'andaag
in
Rotterdams water: zoutgrens bereikt
CHUURINK
>gramma
iden N.V.
Niet lijden
Cumulatief
■0^"':^'rtjjgjftji
VOORZITTER
ST.-ELOY:
V akantietoeslag
voor
militairen
VS-SCHIP ONDER
CHINESE KUST
WETSONTWERP:
Afschaffing
opkomstplicht
verkiezingen
Rode Kruis mag
gevangenen
bezoeken
in Griekenland
Vonnis
BREUK DREIGT
AMERIKAANS
CODE-GENIE
OVERLEDEN
erkers in de
09e jaargang no. 26267
EDITIE voor
eeland
irecfeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
jofdredadeur: L. Leijendekker
jofdkanroor: Breda, Reigerstr. 16
Jefoon 22341. Postgiro 1114111
dinsdag 4 november 1969
WEERBERICHT
Bewolking
Veel bewolking. In het noorden
van ons land enige regen. Matige
tot krachtige, aan de kust storm
achtige zuidwestelijke wind.
ngen dagelijks van
PN (01600) 32850
'-schuurmachines,
de controle op de maat-
eten.
en met overleg de even-
kunnen bespreken.
lANfOKEN ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, TEL. 37150
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26, TEL. 6850
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957
GOES, KLOKSTRAAT 1, TEL. 8030
HULST, STEENSTRAAT 14, TEL. 3751
CHUT
VRAAGT NOG MEER HUUR
(Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG De reeks jaarlijkse huurverhogingen van
fces procent, wordt al in 1971 onderbroken door drie ach
tereenvolgende jaarlijkse huurverhogingen van zeven
jroceut.
1 Minister Schut (Volkshuisvesting) denkt deze extra
Irocenten nodig te hebben om een „gat" in de hurenpot
te dichten dat ontstaat door het uitstellen met een halfjaar
van de huurverhoging van 1970.
BONN (AP) West-Duitsland
ieft aan de Sovjet-Unie een lijst met
gen overhandigd die het beant-
oord wil zien voor Bonn het ver-
ag tegen de spreiding van kernwa-
ins kan ondertekenen. De lijst is
|an dc Russische ambassadeur Tsa-
fpkin overhandigd.
[Een woordvoerder van buitenland-
zaken zei gisteren dat het Ameri-
ianse antwoord op een overeen-
imstige vragenlijst op afdoende wij-
I bij Bonn de vrees had weggeno-
len dat de Westduitse veiligheid ge-
li,zou kunnen lopen als Boinn het
fcrdrag ondertekende.
I Een aantal vragen op het Vlak van
|et vreedzaam gebruik van de kem-
iergie zijn door de Ver. Staten nog
:t beantwoord, aldus de woord-
•rder. Bonn vreest voor discrimi-
rtie op dit punt.
Het kabinet van kanselier Willy
■andt zal over het „of en op welke
itum" van de ondertekening van het
■drag beslissen na het debat in de
■ndsdag op 12 november.
"inister van buitenlandse zaken
Jalter Scheel vertrouwt dat Moskou
vragenlijst snel zal beantwoorden,
jij het bezoek van Scheel aan Mos-
ra in augustus als leider van de
trije Democraten zou premier
josygin hem hebben verzekerd dat
Sovjet-Unie bereid is haar stand-
it ten aanzien van West-Duits-
■ds ondertekening van het verdrag
als uiteen te zetten.
iaster"-schuurmachines
azijn op korte termijn eeD
magazijnpersoneel
rraden
>theid in magazijn
/an en naar toelevering I
n
heid
i magazijnbeheer.
n bovenstaand adres.
AAP KENNEDY (RTR) De
de astronauten van de Apollo 12
in gisteren met een druk oefen-
igramma begonnen voor hun
ucht naar de maan op 14 novem-
)r.
Terug van een weekeinde bij hun.
Binnen staat Alan Bean, Charles
onrad en Richard Gordon een lan-
sre en meer inspannende opdracht
wachten dan hun collega's van
Apollo 11, die in juli op de maan
idden.
j Conrad en Bean zullen op 19 no-
(inber om 07.53 Nederlandse tijd
4 maanoppervlak bereiken. Zij zul-
p daar 32 uur blijven, dat is tien
ur lange- dan Armstrong en Aldrin.
F e Lijd zullen zij tweemaal een
*aanwandeling van drieëneenhalf
maken.
PPKaap Kennedy zijn op het ogen-
uk duizenden mensen alles aan het
jntroleren opdat het aftellen op 8
ivember kan beginnen.
(Alles schijnt in orde te zijn, alleen
ae 'elevisieuitrusting bestaat nog
j .®e.^Wel. De astronauten hopen,
zy kleuren-t.v. kunnen gebrui-
■o, omdat deze de geleerden meer
I onderheden laat zien en ook voor
Okers aantrekkelijker is. Als de
nnd niet in orde wordt be"
sn, zal het gewone zwart-witte
*n worden gebruikt.
De
te
M.i.v. 3-11-1969 wordt
Vrije Zeeuw, uitgave van N
Wh Fa. P. j. v. d. Sande
erneuzen, technisch, redactio
neel en administratief verzorgd
oor de N.V. Uitgevers Maat-
sc aPpij De Stem. Hierdoor
wordt ae reeds bestaande sa
menwerking op het gebied
sterkt advertentieacluisitie ver'
Directie N.V. Uitgevers
Maatschappij De Stem
Dit blijkt ondermeer uit een wets
ontwerp dat de minister bij de Twee
de Kamer heeft ingediend. Voorts
stelt de minister voor de jaarlijkse
huurverhogingen na 1970 per 1 juni
te doen ingaan. Die datum vindt de
minister geschikter omdat rond 1 juli
de meeste Nederlanders vakantie vie
ren.
Zou de verschuiving van de huur
verhoging volgens het advies van de
Sociaal Economische Raad alleen
voor 1970 van kracht zijn, dan zal
binnen een half jaar op 1 januari
1971 een volgende huurverhoging
voor de deur staan. Hiertegen rijzen
veel bezwaren.
Om die te voorkomen, is de in
gangsdatum van de huurverhoging
na 1970 gesteld op 1 juni. Als het
percentage ongewijzigd zal blijven,
zou het opschuiven van de ingangs
datum tot vermindering van de jaar
lijkse huuropbrengst leiden.
Vijf maanden uitstel van de huur
verhoging van 6 proeent zou voor alle
huurwoningen in ons land een ver
mindering aan huuropbrengst van
ongeveer 50 miljoen betekenen. Dit
zou de schatkist, voor zover het de
gesubsidieerde woningen betreft, elk
jaar 25 miljoen minder in het laatje
brengen.
Minister Schut is van oordeel, dat
de huuropbrengst na 1970 niet mag
lijden onder het half jaar uitstel in
het komende jaar.
Hij wil daarom op 1 juni van de
Jaren 1971, 1972 en 1973 de huren met
7 in plaats van met 6 procent om
hoog laten gaan. In 1974 zou de jaar
lijkse huurverhoging dan weer 6 pro
cent bedragen. Voor de niet-ver-
plichte huurverhoging betreft het
hier het maximumpercentage, waar
mee de huren mogen worden ver
hoogd.
Voor 1970 geldt een verschuiving
van ingangsdatum, een half jaar zo
wel voor de verplichte als voor de
niet-verplichte huurverhoging voort-
de berekening van de niet-verplichte
huurverhoging geldt tot nog toe als
uitgangspunt de huur van 30 april
1968.
Met ingang van 1 juli 1970 komt
daarin verandering. Evenals de ver
plichte huurverhoging zal dan de
niet-verplichte huurverhoging voor
aan cumulatief zijn, wat wil zeggen
dat de huurverhoging mag worden
berekend over de huur in geld op de
dag voorafgaande aan de verhoging.
De huur van 30 april 1968 telt dus
na 1 juH 1970 voor de berekening van
de niet-verplichte huurverhoging niet
meer mee.
-"ss;: -
■"■lli!i'ilH'i'l!rÉ!;'!ii;i;:l:::!i.:ilii;iiiioliiillliii!iig
(Van een onzer verslaggevers)
DEN BOSCH De KVP-fractie van de provinciale staten van
Noord-Brabant wenst geen enkele verantwoordelijkheid te dragen
voor een eventueel besluit om de achtste medische faculteit in Maas
tricht te vestigen. Zij beschouwt het voorstel van minister Veringa
om nu een beslissing te nemen over deze vestigingsplaats als onverant
woord en voorbarig. De Brabantse KVP-statenfractie dringt dan ook
aan op een kortstondig uitstel van de beslissing om de adviezen van
de spreidingscommissie waarom de minister op korte termijn wil vra
gen af te wachten.
UTRECHT (ANP) De voorzitter
van de Katholieke Bond van Werkne
mers in het metaal- en elektrotech
nisch bedrijf „St.-EIóy" de heer P.
Brussel, heeft er bij de drie vakcen
trales op aangedrongen dat zij bij de
overheid proberen te bewerkstelligen
dat aan dienstplichtige militairen va
kantietoeslag wordt gegeven.
De heer Brussel zegt in „Ruim
Zicht" het officiële orgaan van het
NKV, dat de overheid de in de bur
germaatschappij geldende rechten
niet mag onthouden aan dienstplich
tige militairen.
Bij de komende onderhandelingen
voor een nieuwe cao in de metaalin
dustrie zullen de vakbonden voorstel
len, een vakantietoeslag over het hele
jaar toe te kennen aan dienstplichtige
militairen die voor 1 september bij
hun werkgever terugkeren.
die de Brabantse
komen in het kort
Dit staat te lezen in een memoran
dum, dat de Brabantse KVP-Staten-
fractie aan de leden van de KVP in
de Tweede Kamer heeft gestuurd. De
nota-Veringa waarin ook wordt ge
sproken over de vestiging van de
achtste medische faculteit in Maas
tricht wordt 6 november in de kamer
behandeld.
De bezwaren,
KVP'ers hebben,
hierop neer
1. De minister spreekt in de nota op
tal van plaatsen zichzelf tegen; de
strekking van de nota is bovendien
niet te rijmen met het voornemen
van de minister op korte termijn een
„spreidingscommissie" in te stellen,
die hem moet adviseren omtrent de
oprichting van nieuwe faculteiten
vóór 1980.
2. Niet alleen de harmonische uitbrei
ding van het medisch wetenschappe
lijk onderwijs zal door de keuze van
Maastricht in de war worden ge-
stuurd. Deze keuze berust namelijk
mede op de veronderstelling dat in
Maastricht ook andere faculteiten zul
len worden gevestigd.
3. In de nota wordt gezegd dat „de
regering wellicht tot een andere keu
ze zou zijn gekomen als in Zuid-Lim-
burg al een instelling van Weten
schappelijk Onderwijs zou zijn ge
vestigd". Indien nu de spreidings
commissie tot de conclusie komt, dat
bepaalde andere faculteiten in Lim
burg wenselijk zijn, zou dus achteraf
kunnen blijken, dat de door de rege
ring voorgestelde keuze een voorba
rige is geweest
4. In Noord-Brabant zal over enkele
tientallen jaren ruim 15 pet. van de
Nederlandse bevolking wonen. Een
beslissing conform de nota van de
regering betekent dat aan deze pro
vincie voor onbepaalde tijd onthou
den wordt, waar zij nu als eerste
voor in aanmerking komt: een volle
dige universiteit,
Het is naar de mening van de frac
tie nog niet te laat om een overhaaste
beslissing, die onherstelbare schade
zal veroorzaken, te vermijden. De re
gering spreekt immers haar voor
keur uit voor een start (in Maas
tricht) in 1980. Dan is er nu nog tijd
voor kortstondig uitstel van de be
slissing, om de adviezen van de sprei
dingscommissie, waarom de minister
op korte termijn wil vragen, af te
wachten.
HONGKONG (Reuter) China
heeft de V.S. ervan beschuldigd dat
een oorlogsschip van dat land nabij
de Kwaetung provincie in Chinese
territoriale wateren is doorgedron
gen.
Volgens het persbureau Nieuw
China heeft een woordvoerder van
het ministerie van buitenlandse za
ken itn Peking de V.S. „ernstig ge
waarschuwd voor deze militaire pro
vocatie".
(Van onze correspondent)
GELEEN/SITTARD Met een
snelheid van minstens 60 km per uur
is gistermorgen rond kwart voor 12
een Duitse tankwagen met 25 ton ui
terst giftig fenol uit de bocht gevlo
gen op de grens van Sittard en Ge
leen en zijdelings neergeploft op een
verkeersgeleider.
De chauffeur, de 23-jarige Ludger
Gueske uit Bottrop liep hierbij een
lichte hersenschudding en een vlees
wond op.
Van de tankwagen raakte een der
afsluiters defect met het gevolg, dat
een vrij geringe hoeveelheid fenol
op straat vloeide.
Acht brandweerwagens werden ij
lings naar de plaats des onheils gedi
rigeerd.
De uitgestroomde h-oevelheid fe
nol werd met gemalen mergel ge
neutraliseerd. Naar ons ter plaatse
werd meegedeeld, zal de grond, waar
op de fenol is uitgestrooid, minstens
30 cm moeten worden uitgegraven
om te voorkomen, dat het grondwa
ter wordt aangetast.
Terwijl een kraanwagen van Staats
mijnen aanstalten maakte om de ge
kantelde tankauto weer op zijn wie
len te zetten, kwam van de Duitse
eigenaars van het voertuig bericht
dat men daartegen bezwaar maak
te, uit vrees dat de tankauto met
inhoud zou breken.
Vanuit Duitsland werd een andere
tankauto gestuurd, waarin de lading
fenol van het gekantelde voertuig
kan worden overgepompt. Deze
hulpwagen werd pas laat in de avond
op de plaats van het ongeluk ver
wacht.
(Van onze parlementaire redaktie)
DEN HAAG Minister Beernink
Binnenl. Zaken) heeft de Tweede
Kamer voorgesteld de opkomstplicht
bij verkiezingen af te schaffen. Daar
toe wil hij de kieswet wijzigen.
De regering vindt het niet juist om
de burger tegen zijn zin tot op
komst te verplichten, hoezeer men
het op zichzelf ook gewenst vindt dat
de burgers hun stem laten gelden.
De afschaffing is overeenkomstig
het advies van een meerderheid van
de commissie Berger. Ook de kies
raad en de staatscommissie voor
grond- en kieswet gaan er mee ak
koord.
Met ingang van vandaag vin
den onze lezers een krachtiger
STEM in hun brievenbus.
Ons blad zal voortaan drie re
dactionele pagina's meer tellen.
Hierdoor zijn wij in staat meer
plaatselijk nieuws uit Zeeland
te bieden, meer aandacht te be
steden aan gewestelijke sport
gebeurtenissen, terwijl tenslotte
de zo broodnodige verstrooiing
niet is vergeten.
Wij hopen dat de vergrote
STEM nog meer dan tot nu toe
aan de gerechtvaardigde wen
sen van onze lezers tegemoet
zal komen.
Ons persoonlijk welzijn moet
een logisch antwoord vormen
op de economische welvaart:
aldus drs. M. C. Verburg in een
pleidooi voor een verfijnd ge
westelijk spreidingsbeleid.
Pagina 3.
De suikerbieten blijven hier en
daar nog even in de grond om
het suikergehalte op te voeren.
Pagina 5.
De burgemeester van Goes
gunt Kattendijke, als het straks
een deel van het grotere Goes
zal zijn, meer openbaar vervoer
om het uit zijn isolement te
halen. Pagina 7.
De Amerikanen verwennen hun
huisdieren, de industrie vaart er
wel bij. Pagina 8.
Middenstanders vinden dat het
rijk maar rente moet vergoeden
over de ingehouden omzetbe
lasting. Pagina 9.
Zelfs een ervaren politieagent
maakt verkeersfouten. En niet
eens altijd per ongeluk.
Pagina 12.
George Kessler laaf de moed
niet zakken. Hij begint aan een
nieuwe toekomst. Pagina 13.
De hobby van Frans van Turen-
hout: ronderenners kweken.
Pagina 15.
Radioman Leon Povel neemt
overstapje naar t.v. Pagina 16.
Tussen haakjes, het prille kind
van de lente is groot geworden.
Met Suske en Wiske, Biggies en
Lucky Luke erbij. Pagina 17.
ATHENE Griekenland heeft met
het internationale Rode Kruis een
overeenkomst gesloten met het doel
„de principes van menselijkheid en
recht te dienen". De overeenkomst
betreft het recht de in Griekenland
vastgehouden, voornamelijk politie
ke, gevangenen te bezoeken.
Op grond van de overeenkomst is
het vertegenwoordigers van het in
ternationale Rode Kruis voortaan toe
gestaan op die plaatsen te komen
waar de diverse gevangenen verblij
ven. Bovendien krijgen zij toegang
tot „alle gevangenissen en andere
plaatsen in het land waar de van
wege politieke delicten veroordeelde
gevangenen verblijven". Ook kunnen
zij worden toegelaten tot de politie
bureaus waar personen in voorlopige
hechtenis worden vastgehouden.
Inmiddels werd gisteren door het
militair tribunaal van Saloniki een
negentienjarige student tot 18% jaar
gevangenisstraf veroordeeld.
De student werd schuldig bevonden
aan het werpen van een Molotov
cocktail in het gebouw van de NAVO
in Saloniki.
(Van onze correspondent)
ROTTERDAM De zoutgrens in
Rotterdam van het drinkwater is be
reikt. Tot en met gisteren werd voor
het keukenzoutgehalte per liter wa
ter voor het water van de Berenplaat
530 milligram per liter opgegeven,
dat is zelfs al 30 mg meer dan de
smaakgrens die op 500 mg is ge
steld.
Deze grens is dan eerder bereikt
dan de directeur van de drinkwater
leiding een dag of tien geleden ver
wachtte. Toen ging men er vanuit
dat het 14 dagen tot drie weken zou
duren voordat Rotterdam zout wa
ter zou gaan drinken. Nu de regen
is uitgebleven en een voor Rotterdam
ongunstige wind het zeewater die
per het land instuwt is het sneller
misgegaan.
In de laatste dagen hebben de drink
waterbedrijven in Rotterdam geen
water uit de rivier opgenomen.
Iedere hoeveelheid nu als grondstof
in te nemen water voor drinkwater-
bereiding zou te zout zijn om nog
een behoorlijk eindproduct te berei
ken. Vlak voordat de zoutgrens het
waterwinbedrijf van Rotterdam in
zijn greep nam is het spaarbekken
Berenplaat geheel gevuld zodat er
een reserve is voor twee tot drie
weken.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Een aantal ARP-
radikalen wil zaterdag op het partij-
convent van de ARP in Utrecht pro
heren de groeiende samenwerking
tussen KVP, AR en CHU de voet
dwars te zetten door een resolutie-
hierover van de partijtop via amen-
(tering at te zwakken.
Met name willen deze radikalen
voorkomen dat uit de drie partijbe
sturen een commissie gevormd gaat
worden die een urgentieprogramma
gaat opstellen. De radikalen vinden
dit namelijk een bedreiging van de
vrijblijvendheid die de AR huns in
ziens in de gesprekken met KVP en
CHU zoveel mogelijk voorop moet
stellen.
Begin vorige week hebben de par
tijvoorzitters van der Stee (KVP),
Veerman (AR) en van Hulst (CHU)
zich samen met de fractieleiders
Schmelzer, Biesheuvel en Melleina
beraden over de strategie voor da
belangrijke partijbijeenkomsten die
de drie confessionele partijen deze
maand vrij kort achter elkaar beleg
gen. De overeenstemming die in dit
gesprek werd bereikt en die zijn
weerslag vond in de ontwerp-resolu-
tie voor het AR-partijconvent, heeft
thans een deel van de AR-radikalen
in het geweer gebracht.
Dit resulteerde in de open brief ven
69 partijleden aan het partij-convent.
Het gaat vooral om radikalen uit
de Amsterdamse kamercentrale van
de AR, waarvan voorzitter Tammin-
ga en secretaris Feddema het meest
op de voorgrond treden. Andere
vooraanstaande AR-radikalen als mr.
Idenburg en drs. Kuiper schijnen
zich vooralsnog loyaler t.a.v. de plan
nen van het partijbestuur op te stel
len
De AR-jongeren, verenigd in da
ARJOS, delen echter de bezwaren
van de 69 briefschrijvers.
Dit alles leidt ertoe dat in politie
ke kringen met meer dan gewone
belangstelling naar de afloop van het
AR-partijconvent op zaterdag a.s. ge
keken wordt.
Zet het partijbestuur door en haalt
de ontwerp-resolutie de eindstreep,
dan zouden naar verluidt sommige
AR-radikalen hun partij verlaten.
Voorzitter Veerman heeft op al de
ze ontwikkelingen nog niet in het
openbaar willen reageren. Men houdt
er rekening mee, dat hij kort voor
het partijconvent alsnog van zich zal
laten horen.
WASHINGTON (DPA) Luite
nant-kolonel William F. Friedman
van de Amerikaanse geheime dienst,
aan wie de Verenigde Staten veel
overwinningen en ontelbare mensen
levens te danken hebben, is aan een
hartaanval overleden.
Friedman was een genie in het ont
cijferen van geheime codes. In 1940
gelukte het hem na twee jaar werken
de als absoluut veilig beschouwd»
geheime codes van de Japanse strijd*
krachten te ontcijferen.
De Amerikaanse regering heeft onj
geveer tien miljard dollar besteed
aan de constructie van door Friedmail
uitgevonden decoderingsmachmes eil
andere veiligheidsapparaten.
(ADVERTENTIES)
DE ZOMER IN UW SLAAPKAMER
0WARS6EBAKKEH NAÏUÜRWIWOERENBRUI
KRENTEN-ROZIJNENBRODD KRENTENBOLLES
BOERENROG» PUNTJES ES BOLLEN
'TTT1