B.R.T.-journalist ontdekt in Peru Vlaamse meesters II IG3 Philip Morris k naar tussen haakjes „Mijne heren van de gerechten" „Er moeten daar nog meer Vlaamse kunstwerken zijn STEN Verwekkend Indonesië Fanatiek Alleen op weg in zestien afleveringen wijd en zijd hartelijk ontvangen. Geen wonder! 25 stuks 1.75 NEDERLAND I: NEDERLAND II BELGIë (Nederl.) BELGIë (Frans) DUITSLAND I DUITSLAND II Luister naar 4 DE STEM VAN MAANDAG 6 OKTOBER 1969 „Standen". Het modernste voorlichtingsboek met 52 echta foto's en 8 doorsnede-tekenin- gen. Nederlandse tekst Slechts f 14,90. Met gratis documenta tie betreffende onze uitgebrei de collectie sex-speclalitelten. Discrete toezending omgaand. SuperCosmetics. Afd. Postor ders. Postbus 5249. Rotterdam. Giro no. 630798. Huisdieren Goed tehuls gezocht voor t jonge poesjes. U krijgt er gra tig een pak Felix vleesbrokjes bij waar ze zo dol °P zün- Gastelseweg 106, Roosendaal, (Van onze kunstredactie) BRUSSEL BRT-journalist Paul Ghtfsels heeft, zoals bekend, tijdens een reportage-opdracht over ontwikkelingshulp in Peru, in Lima negen schilderijen van oude Vlaamse meesters ontdekt. „Ik hoop", zegt hij, „dat deskun digen zich nu eindelijk eens gaan bezighouden met dat grote land. Er liggen daar nog massa's kunst werken te wachten om ontdekt te worden. Er moeten nog veel meer Vlaamse kunstwerken naar La- tjjns Amerika verscheept zijn". De reportageploeg van „Tiener klanken" vertrok op 5 mei naar Pe ru. Om de reportage voor te berei den was Ghijseils reeds op 22 april naar dit laind gegaain. „Er moest voor logies gezorgd worden en ik zou ook voor het transport zorgen in het And'esgebergte en door het Amazonegebied. Ik ging natuurlijk intussen ook een beetje zoeken naar mogelijke histori sche kontakten tussen België en Pe ru. We zijn eigenlijk een broedervolk Hebben samen onder Spaanse voog dij geleefd. Ik maakte kennis met Ferdinand de Trazengnies, de secretarie van de Belgische Ambassade te Lima. Hij vertelde me, dat er zich in het oude stadsgedeelte langs de Rimac-rivier een kloostertje bevindt, waarin schil derijen hangen uit de tijd van het Spaanse koloniale bewind in de Ne derlanden en Latijns Amerika. Hij ge loofde niet dat de doeken grote waar de zouden hebben. Reeds in de Inca-tijd werd het kloos tertje opgezet door Spaanse monni ken en was het een vergaderplaats voor derde ordelingen van St.-Fran- ciscus. Toeristen kennen het niet, om dat Lima heel wat spectaculairdere gebouwen heeft dan dit. Dat klooster tje ziet er uitwendig nog goed uit, maar achter de zware oud-Spaanse toegangspoort begint het verval. Als je er binnenkomt vraag je je af: Hoe is het mogelijk. Er hangen meer dan 150 schilderijen boven op elkaar. De kapel, de hal en nog enkele an dere plaatsen hangen vol. Toen ik de geweldige doeken zag, voelde ik als Vlaming: Dat is van ons. En toen ik daarna vernam dat in het klooster archief vermeld staat, dat een Spaan se markies aan de derde orde negen schilderijen van Pedro Pablo Rubens geschonken had. De kans dat Vlaam se schilderijen reeds in die tijd via Spanje in Peru verzeild raakten is bijzonder groot. We hebben die enor me doeken een voor een naar buiten gehaald, gefilmd en gefotografeerd". Prof. Baudoin, conservator van het Rubenshuis te Antwerpen vertelt: „Het is bekend, dat een Vlaamse meester zich reeds in die tijd in Mexi co gevestigd had en er vele leerlin gen had. Deskundigen zijn het er over eens dat veel Peruaanse kunstenaars duidelijke iirwloed hebben ondergaan van de Vlaamse schilderkunst. De Vlaamse kunstenaar in Mexico was Simon Pereyns. In het museum van het Franciscanerfelooster te Lima hangen drie met gouddraad belegde kazuifels, waarvan de archieven ver melden, dat ze te Gent vervaardigd zijn en door keizer Karei aan het klooster geschonken werden". Conservator Baudoin kon aan de haind van de foto's van Ghijsels reeds het volgende vaststellen: „Een van de negen schilderijen gaat terug naar de Doornenkroning van Christus door Van Dijck. Van dit schilderij BOEK Een van de in Peru ontdekte Vlaaipse primitieven. bevinden zich twee versies, respec tievelijk te Berlijn en te Madrid. De overige doeken verwijzen naar Ru bens. We moeten ons de vraag stel len of het atelierwerk is of het ko pieën van latere datum zijn. Dat kunnen we pas vaststellen wanneer we de datum van de schenking ken nen". Het onderzoek daarnaar is in volle gang Een van de doeken verwijst naar de Geseling (1614), die in de Antwerpse Pauluskerk hangt. De compositie van Het Laatste Avondmaal stemt overeen met een schilderij dat Ru bens in 1630 voor de Mechelse Rom- bout schilderde, maar dat zich nu in Milaan bevindt. De Kruisdraging stemt overeen met een gelijk doek in het Museum voor Schone Kunsten te Brussel. Van het doek van Christus voor Pilatus is het origineel verdwe nen, maar er bestaan wel een prent en een schets van. De intrede in Je ruzalem; de Bespotting van Christus, de Val onder het kruis en de Voet wassing konden nog niet nader gesi tueerd worden. Van deze schilderijen werd er slechts een gerestaureerd. Dat is een geluk want het is op een vreselijk stuntelige manier gebeurd, en vervangen door een ander. Er is domweg een stuk uitgesneden „Ik vermoed" zegt Paul Ghijssels, „dat ze enkele jaren geleden met catalogiseren van de doeken zijn be gonnen, want op een schilderij hing nog een stukje papier met een num mer erop. In de hal van het kloos ter trokken acht schilderijen van meer dan drie meter hoog uieraard direct mijn aandacht. Ze zijn door details nog moeilijk te onderscheiden zijn. De tinten zijn zachter gewor den. En dan stel je voor: op een aan tal schilderijen zitten kalkvlekken; de muren van het klooster hebben enkele jaren geleden een beurt ge kregen. Gewoon onvoorstelbaar. In de kapel vond ik het negende schilde rij van dezelfde afmeting. Hiervoor was geen plaats meer in de hal. Ze hebben het toen maar in de kapel gehangen. Die hing ermee vol!" Laurence Henderson, de in Ed monton geboren Engelse schrijver van politieromans heeft met „Met voorbedachten rade" een aardig en onderhoudend werkje geschreven. Het is een „detective" met de ei genschappen van een goe^ politie verhaal. Het gegeven is voor de meesten ongetwijfeld aantrekkelijk genoeg om het boek met plezier te lezen. Het schetst, zoals gebruike lijk voornamelijk de „romantiek" van het politiewerk. Toch is het vrij reëel geschreven. Het verhaal is spannend genoeg om het boek van de eerste tot de laatste bladzijde uit te lezen. Laurence Henderson schetst de sfeer rond een aanslag op een een voudige wijkagent. De man is door een onbekende, zonder duidelijk aan wijsbare reden, in een donkere straat, in het gezicht geschoten. Een leger van fanatieke collega s vecht zo lang tot men de vermoede lijke dader heeft. Het verhaal krijgt ten slotte een verrassende wending en eindigt op een voor reële politieromannetjes ongebruikelij- ke WijZe' HANS MAAS Laurence Henderson: Met voor bedachte rade (Uitg. A.W. Sijthof). (Van onze radio- en tv-redactie) HILVERSUM De NCRV start vanavond ook nog met een andere serie. Het is de tv-verfilming van Hector Malots hier vrij onbekende werk „En Familie", dat onder de titel „Alleen op weg" (niet te ver warren met zijn boek „Alleen op de wereld") maar liefst zestien afleve ringen lang op maandagavond op het scherm te zien zal zijn. Vanavond de eerste aflevering via Nederland I 19-16 uur. U maakt kennis met het meisje Perrine, die met haar moeder en de ezel Palika- re in een armoedige woonwagen rondtrekt. Als de moeder zo ziek is dat ze niet verder kunnen reizen hu ren ze een hutje, dat betaald moet worden uit de opbrengst van de ver koop van de woonwagen. De moe der sterft en Perrine moet zelf ver der haar weg in het leven zoeken- Geen erg montere geschiedenis dus, maar dat was „Alleen op de we reld" ook niet. (Van onze radio, en t.v.-redactie) HILVERSUM Vanavond kunt u de eerste (kleurige) aflevering zien van de NCRV-serie „Mijne heren van de gerechte", bestaande uit drie delen en geschreven door de be gin van dit jaar overleden auteur Maurits Wertheim. Elke aflevering is een afgerond verhaal- Wertheims spel heeft tot onder werp het politiewerk in het Amster dam van de gouden eeuw. In die tijd moest de politie (schout en schepenen) voornamelijk afgaan op haar gezond verstand en mensenkennis, want zij had niet de beschikking over de huidige hulp middelen. Wertheim heeft het voor namelijk gezocht in onderlinge con flictsituaties. Belangrijkste figuren uit deze gouden eeuwse „Maigret- serie" zijn de schout, die dikwijls wordt gekweld door het conflict tus sen zijn medemenselijkheid en zijn gevoel voor recht; de ambitieuze, ijverige onderschout; de trouwe, eerlijke en nederige dienaar Lam bert en de verklikker Jan de Bont. Deel twee en drie uit deze serie worden uitgezonden op 20 oktober en 3 november eveneens via Neder land I. (ADVERTENTIE) NOS/NOT 10.45 WALTER AND CONNIE 11.10 BEROEPEN NA DE L.T.S. 11.35 BRONNEN VAN ONZE GE SCHIEDENIS 12.00 SLUITING NOS 18.50 DE FABELTJESKRANT (kleur) 19.00 JOURNAAL NCRV 19.07 SCHEEPSJONGEN VAN BONTEKOE 19.16 ALLEEN OP WEG FamiMiefeuilileton 19.30 TWEEKAMP Quiz tussen studententeams 20.00 JOURNAAL NOS 20.20 HIER EN NU 20.45 PLEASE SIR John Alderton als klasse- leraar vain 5 C 21.25 MIJNE HEREN VAN DE GERECHTE (kleur) 22.40 MEISJESKOREN 22.45 TWEEDE JOURNAAL NOS TELEAC 22.50 STATISTIEK NOS 18.50 DE FABELTJESKRANT (kleur) 19.00 JOURNAAL 19.03 SCALA VARA 19.30 OPMAAT 20.00 JOURNAAL NOS 20.20 CORONATION STREET 20.45 ACHTER HET NIEUWS 21.10 INDISCH ABC 22.00 IRONSIDE (kleur) 22.50 TWEEDE JOURNAAL NOS 14.05—15.50 SCHOOLTELEVISIE 18.55 ZANDMANNETJE 19.00 SPORTTRIBUNE 19.20 AVONTUREN IN DE STILLE ZUIDZEE 19.45 HIER SPREEKT MEN NEDERLANDS 19.50 ZOEKLICHT 19.55 MEDEDELINGEN 20.00 JOURNAAL 20.25 NATIONALE LOTERIJ 20.35 KABOUTERS AAN DE KUST 21.20 BILLY BUDD 23.20 JOURNAAL 14.00, 14.30 en 15.00 SCHOOL TELEVISIE 18.10 NIEUWS 18.15 PETITE ABEILLE 18.30 AFFICHES 19.00 ANTENNE-SOIR 19.25 PLUM-PLUM 19.30 SPORTJOURNAAL 20.00 JOURNAAL 20.30 SITUATION 69 21.10 CHAPEAU MELON ET BOTTES DE CUIR 22.00 SIGNES DES TEMPS 20.00 JOURNAAL EN WEERBER. 20.15 PANORAMA 21.00 ALLES ODER NICHTS 21.45 O SiiSSE GEBORGENHEIT 22.50 JOURNAAL EN WEERBER. 17.30 NIEUWS EN WEERBERICHT 17.35 RICHARD LÖWENHERZ 18.05 DIE DREHSCHEIBE 18.40 WALT DISNEYS BUNTE WELT (kleur) 19.10 SÜSS, ABER EIN BISSCHEN VERRÜCKT (kleur) 19.45 HEUTE 20.15 HARLEM (kleur) Aansluitend: kort nieuws 21.00 DER FALL PARADIN 22.50 NIEUWS EN WEERBERICHT 23.00 DER INTERNATIONALE KURZFILM (kleur) Maandag 6 oktober HILVERSUM I 402 m. VPRO: 12.00 Klassiek variété. (13.00 Nieuws). 14.25 Schoolradio. 14.45 Lichte grammof. muz. NOS: 15.00 Stereo: Blaastrio: oude en mod. muz. 16.00 Nieuws. 16.02 Braziliana: lich te muz. uit Latijns Amerika. 16.30 Voor de jeugd. 17.30 Orgelmuz. Over heidsvoorlichting: 17.40 Samenwer king met Ontwikkelingslanden. Sa menstelling en presentatie: Thon Ra-es. 17.55 Mededelingen. 18.00 Nieuws AVRO: 18.11 Radiojournaal 18.30 Stereo: Eine Nacht in Venedig operette van Strauss, uitgevoerd door Promenade Orkest, Radio Koor en solisten. 19.30 Nieuws. R.V.U.: 19.35 Nieuwe wetenschappelijke gegevens inzake de aarde. Spr.: Drs. F.W.B. van Eysinga. NOS.: 20.05 Komt u maar: gesprekken over actuele za ken en lichte muziek. Bond Zonder Naam: 22.20 Vier jaar bijstandswet, lezing. N.O.S.: 22.30 Nieuws. 22.40 Mededelingen. 22.55 Stereo: Jazz in aktie. 23.55-24.00 Nieuws. HILVERSUM II 298 m- NCRV: 12.00 Los-vast: gevar. progr. Voor boer en tuinder; 12.26 Medede lingen t.b.v. land- en tuinbouw; 12.29 Nieuws; 12.41 Actualiteiten). 14.05 Schoolradio. 14.30 Stereo: Bariton en piano: klassieke en mod. muz- 15.00 Middagdienst. N.O.S.: 15.30 Zoek licht op Nederland: informatie over Groningen, afgewisseld met muziek. (16.00-16.02 Nieuws). Overheidsvoor lichting: 17.20 Zeeschildpadden in NCRV: 17.30 Voor de kleuters- 17.45 Voor de jeugd. 18.00 Stereo: Meisjes koor en licht instrumentaal sextet. 18.19 Uitzending van de Politieke Partij Radikalen. 18.29 Nieuws. 18.41 Actualiteiten. 19.00 Literama: radio kroniek over boeken, schrijvers en toneel. 19.15 Muziek en dienst. 19.45 Stereo: Metropele orkest en zangso list- 20.10 Stereo: Licht vocaal en semble. 20.25 Op de man af, praat je. 20.30 Stereo: Ludwig van Beetho ven, geboren in 1770, Klankbeeld. 21.30 Stereo: Lichte grammof. muz. 22.00 Feest op Paron: reportage van de feestelijkheden t.g.v. het vierde lustrum van de christelijke schoolge meenschap te Paron (Frankrijk). 22.20 Avondoverdenking 22.30 Nieuws- 22.40 Voorrang: artistiek Nederlands Koperkwintet: moderne muziek. 23.55-24.00 Nieuws. HILVERSUM III 240 m en F.M. TROS: 12.00 Nieuws. 12.03 Lynx (of los). KRO: 13-00 Nieuws. 13.03 Ac tualiteiten. 13.08 T.N.T.: muziek van één tot twee. 14.00 Nieuws. 14.03 Pop-in: gezellig aanplaten. 15.00 Nieuws. 15.03 Holster: pop- en eoun- trymuziek. 16-00 Nieuws. 16.03 10R RRrrrr popmagazine. 17.00 Nieuws. 17.02 Actualiteiten. 17.07- 18.00 Draaijijofdraaiik: verzoekpla- tenprogramma. BRUSSEL NEDERLANDS 324 m 12.00 Nieuws. 12.03 Gevarieerde mu ziek (12.08-12.15 Landbouwkroniek- 12.40-12.48 Weerbericht, mededelin gen en SOS-berichten voor de schip pers). 12.55 Buitenlands persover zicht. 13.00 Nieuws, weerbericht, me dedelingen, dagklapper en SOS-be richten voor de schippers. 13.20 Ta- felmuziek. 14.00 Nieuws 14.03 School radio. (15.00-15-03 Nieuws) 16.00 Nieuws 16.03 Beursberichten. 16.09 Programma voor de zieken. 17.00 Nieuws, weerbericht en mededelin gen. 17.03 Jazzpianisten. 18.00 Nieuws. 18.03 Hi-tension: popmuziek 18.28 Paardesportuislagen. 18.30 Protestants godsdienstige uitzending 18.45 Sport. 18.52 Taalwenken. 18.55 Grammofoonmuziek. 19.00 Nieuws, weerbericht en actualiteiten. 19.40 kroniek. 22.00 Nieuws, berichten, cul tureel nieuws en Loterij-uitslagen- 22.30 Liederen. 22.50 Harpmuziek (23.00-23.10 Nieuws). 23.10 Avondde cor: gevarieerde muziek. 23.40 Nieuws. 23.45-0.30 Uitzending voor de zeelieden. Dinsdag 7 oktober HILVERSUM I 402 m. AVRO: 7.00 Nieuws- 7.10 Ochtend- 8.11 Radiojournaal. 8.20 Stereo: Lich te grammofoonmuziek. (8.30-8.33 De Groenteman). 8.50 Morgenwijding. N.O-S.: 9.00 Uitgebreide repotage of Waterstanden. 9.40 Muziek uit de Middeleeuwen en Renaissance (opn.) AVRO: 10.00 Voor de kleuters. 10.10 Arbeidsvitaminen: populair verzoek- Spr.: N. Sic kens de Wal. AVRO: 11.32 Rondom 12: programma voor de vrouw. (11.55 Beursberichten.) HILVERSUM H 298 m NCRV: 7.00 Nieuws. 7.10 Het leven de woord. 7.15 Op het eerste gehoor: nieuws en actualiteiten. 8.00 Nieuws 8.11 Stereo: Gewijde muziek (gr). 8.30 Nieuws. 8.32 Voor de vrouw. 9.35 Schoolradio. 10.00 Dood en ster ven in de Bijbel, lezing. 10.15 Stereo: Italiaanse operafragmenten. 11.00 Nieuws. 11.02 Stereo: operafragmen ten (gr.)- 11.15 Voor de zieken, ca. 11.55 Mededelingen. HILVERSUM III 240 m. en F.M. VARA: 9.00 Nieuws. 9.02 Plaatjes voor de pep. (10.00 Nieuws) 11.00 Nieuws. 11.03 Een opvallend vrolijk gevarieerde visite. mtuM Van de drie studenten slikt «nadelen om goed te slapen, te kal- dopn i, e,n energieker te zijn. Zij rinriQ t^- vooral tijdens examenpe- van a' ^leek u't een onderzoek m üe Leuvense universiteit. Bij de wasjes was het gebruik nog hoger: fee middelem66 meiSi63 gebruikte bijL£aienri^e h°Pen ,dat de studenten If ook L verwekkende middelen ffl 3 de anU-verwekkende middelen net vergeten. gekozen, later weigerden zij de vertegenwoordigster, omdat vol gens de wet een ieder die een open bare functie bekleedt, moet kun nen lezen en schrijven. Nu begrijpen we opeens, waarom de bevolking van Brazilië stelsel matig achterlijk wordt gehouden: dan kunnen ze ook niet voor hun eigen rechten opkomen. Het beste, Brazilië- B^i:aeT0lking van Sa° Paul° m in Hp a een wijfjesrinoceros Amaril, eraad' z0 schrijft het ha?™ ""86 ^schrift Het Beste, tegen Presteerden de burgers Eerst i g^ite der kandidaten, van hJ61"^'sarden de ambtenaren stembureau het beest voor Deskundigen van de universiteit van Edinburgh hebben, onder lei ding van prof- David Simpson, na twee jaar van experimenteren een kunstarm ontworpen die het ver schil tussen zacht en hard materi aal kan „voelen" en alle bewegin gen maken van een echt lichaams deel. De arm wordt volgens de Times, die het bericht brengt, bewogen door kleine kleppen die zich ope nen en sluiten door middel van luchtdruk. Deze luchtdruk wordt ge leverd door kleine motoren. Het „lawaai" dat deze terachthraninen maken is minimaal. Met een dergelijke nieuwe kunst arm kan een invalide vrijwel alle bewegingen maken als men met een gewone arm kan maken, zoals zich op de rug krabben. Iemand die ook nog blind is kan weten wat de arm uitvoert. Als de vingertoppen een voorwerp of oppervlakte aanraken dan geven daar ingebouwde vibra tors de trillingen door, en dit be paalde geluid bereikt dan via een uiterst gevoelig gehoorapparaat de drager van de arm. Het duurt natuurlijk even om de bepaalde geluiden die aanraking van hout, metaal, een gezicht ma ken, te onderscheiden maar dat zou gauw geleerd zijn- NIJLPAARDEN komen uit Afri ka. Dat dachten we tenminste. Te genwoordig worden deze door Duits land geëxporteerd naar Afrika Toni en Gretel in het dierenpark van Frankfurt aan de Main zorgen al 17 jaar voor een nijlpaardenna geslacht- Onlangs werd hun dertien de kind geboren. De foto toont moe der en kind, die samen bijna zes duizend kilo wegen. Twee nijlpaard- jes zij.n verkocht naar Afrika, want het transport bleek goedkoper te zijn dan de vangst in eigen land. U hebt er geen idee van wat een lan ge tijd van voorbereidingen er aan sommige televisieprogramma's voor afgaat. Neem nou de serie documen taires over de koloniale geschiedenis van Indonesië, die de Vara zo graag in onze huiskamers zou willen bren gen. In 1966 maakte deze omroep al interviews over de grote lijnen van de Nederlands-Indische politiek, toe gespitst op de politieke achtergron den van de politionele acties en de soevereiniteitsoverdracht in 1949. De eerste grote problemen begon nen toen de politici prof. Beel, prof. Romme en de heer Sassen niét be reid waren hun mening op de beeld band te laten vastleggen, en de Vara pas eind 1968 toestemming kreeg om te putten uit het rijksfilmarchief. In die periode werd de kwestie Indone sië weer actueel door een uitzending van „Achter het nieuws" naar aan leiding van een interview met de dr. J.E- Hueting in de Volkskrant. De reeds gemaakte interviews met prof. Schermerhorn, prof. Drees,, prof. Verkuyl, mr. Jonkman, dr. Koets, mr. Stikker en ir. Cramer werden toen door de VARA aange vuld met materiaal over de historie van wat eens onze „gordel van sma ragd" was. Uit deze geschiedkundige naspeu ringen, waarvan u de resultaten van avond, en voorts op 20 oktober, 3 no vember 1 en 29 december op uw scherm kunt zien, blijkt, dat er in het voormalig Ned. Indië miljoenelf onder erbarmelijke omstandigheden leefden en dat daaruit bewegingeü onteoraden, die pleitten voor zelfbe' stuur en een beter bestaan. Die min" derheden hebben tot 1945 nauwelijks aandacht gekregen noch van het Ne' derlands gezag, noch van de Neder» landse bevolking. In de documentaire komt de min derheid van het Nederlands bestuur, die wél oog had voor de noden van de inheemse bevolking, aan het woord. De stem van de meerderheid was echter veel sterker, bovendien had deze meerderheid een sterk ge loof in de eigen macht. Daarvan kunt u zich vanavond overtuigen als u een gouverneur-generaal in 1936 hoort uitroepen, dat er nog minstens 300 jaar Nederlands bewind in Indo nesië zal heersen. Zo ziet u maar weer hoe gemakke lijk mensen zich kunnen verrekenen. O. RedactieJan Smits Bijdragen Theo van der Tak José Toirkens

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1969 | | pagina 5