CDU belaagt
groeiende linkse anini' coalitie
Raad
voor
van Europa
schorsing
van Griekenland
witteveen wil meer
hulp
voor arme landen
Buitenparlementaire oppositie juist middel
Eerste jeopard" voor Nederland
LIBERALE FDP LIJKT ONGESCHOKT
DOOR TWIJFELZAAIER KIESINGER
Vliegtuig (VS)
stort neer;
26 doden
VIETCONGVROUWEN
IN GEVANGENIS
SAIGON GEMARIEED
VANLANSCHOTGROEP
VERHOOGT RENTE
LUCHTMACHT
ISRAëL SLAAT
WEER TERUG
Luns wijzigt
speech op
verzoek
Indonesië
Protestanten en
katholieken
maken samen
bijbelvertaling
Vier doden bij
autobotsing
Commentaar
Samenwerking
Staartje aan post-
zegelzwendel
Ontwikkelingslanden ontevreden
„Papiergoud"
Luchtbrug van
kerken Biafra
eist 25 doden
Scheiding
Onderzoek
FORUM CONCLUDEERT VOOR TILBURGSE STUDENTEN:
Over daad van
vrije keuze
Minister
Luns
deed water
bij de wijn
DE STEM VAN VRIJDAG 3 OKTOBER 1969
11
Nadat minister Beernink in zijn
kwaliteit van bewaker van de
gemeentefinanciën enige tijd gele
den de gemeentebesturen heeft
voorgeschreven de Bijstandswet
niet al te gul te interpreteren, heeft
zijn ambtgenoot Schut, die verant
woordelijk is voor de volkshuisves
ting, nu een circulaire naar de pro
vincies gezonden waarin wordt aan
gedrongen op enige zelfbeheersing
bij de bouw van verzorgingshuizen
voor bejaarden. Er zijn maar be
perkte subsidiëringsmogelijkheden
aanwezig, heet het.
Zo ziet men maar weer hoe de
ene excellente hand de andere
wast. Want de meeste bejaarden
kunnen uit eigen middelen het
noodgedwongen verblijf in een
bejaardenhuis niet bekostigen. Daar
moet de Bijstandswet aan te pas ko
men. Als er dus minder bejaarden
centra gebouwd worden, krijgt mi
nister Beernink tegelijkertijd zijn
zin. In vaktermenn heet dat een
goed sluitend beleid.
Dat nieuwe beleid werd in de
Troonrede aangekondigd met de
woorden „Zorg voor de samenwer
king brengt mee dat een wijziging
van de wet op de bejaardenoorden
wordt ingeleid". Het is nu wel dui
delijk dat daarmee de samenwer
king tussen de ministers werd be
doeld.
TOKIO (RTR) Een transport
vliegtuig van de Amerikaanse marine
met 26 militairen aan boord is giste
ren in de Golf van Tonkin ter hoogte
van Zuid-Vietnam gestort. Er zijn
geen overlevenden.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De postzegelzwen-
del, die vorige week is ontdekt, heeft
nog geen einde gekregen.
Naar eerst thans bekend is gewor
den, werden bij de drukkerij van Joh.
Enschede en zonen niet alleen foutief
afgesneden postzegelbloks ontvreemd,
maar ook vakantiebonnen voor bouw
vakkers en spaarzegels van de win
kelcombinaties Végé en Spar.
Om aan de benodigde kapitalen te
komen om op veilingen postzegels te
kunnen kopen, verkochten de twee
gearresteerde verdachten eerst aan
voornamelijk onderaannemers gesto
len vakantiebonnen en aan winke
liers spaarzegels.
MÜENCHEN (ANP) De staats
secretaris van Defensie (Kon. Land
macht), J. C. E. Haex, heeft gisteren
in de Krauss-Maffei-fabriek te Muen-
chen de eerste voor het Nederlandse
leger bestemde „Leopard"-tank (zie
foto, bemanning: Nederlandse solda
ten) in ontvangst genomen.
Bij de overdracht merkte de staats
secretaris op, dat het hem tot vreug
de stemt, dat met de invoering van
de Leopard binnen de NAVO zij
het op beperkte schaal een verdere
stap wordt gezet op de weg van de
zo essentiële standaardisatie.
In de tweede plaats en dat is
verreweg het belangrijkste achtte
hij met de invoering van de Leopard
in de Kon. Landmacht een mijlpaal
bereikt op de weg naar de ontwikke
ling van een doelmatige gevechts
kracht.
De staatssecretaris noemde verder
de continuïteit in de ontwikkeling
van het militaire potentieel van het
oostblok verontrustend.
De nu aan de staatssecretaris over
gedragen Leopard-tank maakt deel
uit van een bestelling van 415, die
de Nederlandse regering bij de Krau
se-Maffei-fabriek in Muenchen heeft
besteld en waarmee een bedrag van
500 min gulden is gemoeid.
In de tweede helft van 1971 zul
len alle tanks aan ons land geleverd
zijn, zodat er dan zes bataljons mee
zullen zijn uitgerust. De mogelijkheid
bestaat dat nog een aanvullende be
stelling zal worden geplaatst om
zodoende nog een zevende bataljon
met deze tanks te bewapenen. De
fondsen daarvoor zullen komen uit de
extra defensie-inspanning van f 225
min., die destijds nogal veel stof heeft
doen opwaaien.
(Reuter/AFP) In zijn toespraak tot de vergadering van
FinanJ-"1^ Monetaire Fonds en de Wereldbank heeft minister van
voIi,<m«eï J," Witteveen kritiek geleverd op grote industrielanden, die
arm»- j ni?J. bun redelijk aandeel leveren in de steun ten behoeve van
ere landen. Hij noemde de landen niet bij naam.
STRAATSBURG (ANP) Als in december de ministers van de Raad van
Europa bijeenkomen, moeten ze besluiten het Griekse lidmaatschap van deze
Europese organisatie te schorsen. Liberalen en socialisten hebben dat gisteren
in Straatsburg in de assemblee van de Raad van Europa eensgezind betoogd.
PARIJS (RTR/AP) De Viet-
cong-afgevaardigden bij de Parijse
vredesonderhandelingen, madame
Nguyen Thi Binh, heeft gisteren
gezegd, dat vrouwelijke gevangenen
in een gevangenis te Saigon „onder
worpen worden aan afschuwelijke
martelingen en verkrachting".
Zij zei, dat zij juist bericht had
ontvangen dat 1400 vrouwelijke ge
vangenen in de Thu Doe gevangenis
uitgehongerd worden en te lijden
hebben onder gebrek aan medische
zorg.
Zij deed een scherpe aanval op de
Amerikaanse en Zuidvietnamese re
geringen, die zoals zij zei trach
ten hun wrede misdaden tegen de
gevangenen te verbergen.
De geallieerden daagden gisteren
Hanoi en de Vietcong uit hun eis
waar te maken door rechtstreeks met
de regering in Saigon te gaan spre
ken over de toekomst van het Zuid-
Vietnam voor zelfbeschikking.
De raadgevende vergadering heeft
een aanbeveling aangenomen, ont
worpen door de Nederlandse socialist
mr. M. van der Stoel, waarin een
groot aantal feiten wordt genoemd
die aantonen dat het Griekse bewind
ondemocratisch is, dat het de men
senrechten met voeten treedt, en dat
er geen verbetering in de situatie
komt. De ministers worden aange
spoord bij hun beslissing in decem
ber over het Griekse lidmaatschap
met die feiten rekening te houden.
Slechts enkele afgevaardigden heb
ben gisteren een ander geluid laten
horen.
De Britse Labourafgevaardigden
Edelman en Silkin, bepleitten een
sterke druk vanuit Europa op de re
gering van de Verenigde Staten om
pressie uit te oefenen op het huidige
Griekse regime.
In zijn verdediging van de aanbeve
ling heeft mr. Van der Stoel nog eens
gewezen op het toenemende verzet
dat zich in Griekenland zelf tegen de
kolonels manifesteert. De brede, alle
vleugels van de politiek omvattende
oppositie, die de politieke tegenstel
lingen heeft begraven, opent de weg
naar een alternatief. Dat is het vor
men van een overgangsbewind in
Griekenland.
Aangezien het tweede ontwikke-
^Ssdecennium snel naderbij komt,
aet dringend noodzakelijk dat ge-
'Jk nieuwe plannen worden
Pgesteld voor een aanzienlijke ver-
S™1! van de algemene ontwikke-
Hnls:'n3PanninS en voor herbeoorde-
seK;^an bestaande beleid op dit
linm ?pdat maximale ontwikke-
™gsresultaten worden bereikt.
De minister zei dat de algehele om-
stM>H„Van j ontwikkelingshulp nog
achmr°iu-^elijke doelstellingen ten
voor ai5 en dat de voorwaarden
stavJ?'r P n.og beneden de maat-
nens? Jlggen die de grote hulpverle
en en zebf hebben aanbevo-
jeli?g3landen ziJ'n "iet
recht»^ u de bijzondere trekkings-
de tJ IMF het zogenaam-
in de hff™ J" .en zii hebben dat
Worekl - ^'eyga^ermg van IMF en
ministe^f! kJ:nbaar.. gemaakt. Alle
Wereld" wlfmanciën uit de „derde
reeds het m de„ vergadering
net woord gevoerd en de rijke
landen het verwijt gemaakt dat zij het
gebruik van de 9,5 miljard dollar aan
aanvullende liquiditeiten, die het IMF
in de komende drie jaar mag verde
len, vrijwel geheel voor zichzelf re
serveren.
'S-HERTOGENBOSCH (ANP)
F. van Lanschot Bankiers te 's-Her-
togenbosch en haar affiliaties Ver
meer en co- Bankiers te Amsterdam,
Bankierskantoor Staal en co. n.v. te
's'Gravenhage en J. Luykx Bankiers
n.v. te Roosendaal verhogen met in
gang van 1 november a.s. de rente
op een aantal spaarvormen.
De percentages worden: spaarboek
jes en -rekeningen 2 weken opzeg
ging 4,75 pet. (was 4,25), bankboek-
jes en -rekening 1 maand opzegging
5,25 pet. (was 4,75), termijnboekjes
en rekeningen 6 maanden opzegging
5,75 pet. (was 5,25 pet.).
UTRECHT (ANP) Met de
dood van de uit vijf koppen be
staande bemanning van de stra-
tofreighter van „Joint Church
Aid", die onlangs vlak voor de
landing op het vliegveld Uli in
Biafra neerstortte, is het aantal
personen dat in het kader van
de (nachtelijke) kerkelijke lucht
brug om het leven kwam, tot 25
gestegen.
Het totale aantal vluchten van
de kerkelijke hulporganisaties
heeft inmiddels de 3500 ruim
schoots overschreden.
(Van onze correspondent)
BONN De Westduitse mi
nister van buitenlandse zaken
Willy Brandt en de leider der li
beralen Walter Scheel waren gis
teravond niet ver meer af van
hun doel: de vorming van een co
alitieregering van sociaal-demo
craten en vrije democraten. Het
gespüek tussen beide, dat gis
teren voor de derde dag achter
een werd gevoerd, zou reeds ge
handeld hebben over de porte
feuilleverdeling.
De partij van dr. Kiesinger, de
CDU, probeerde gisteren een spaak
in het wiel te steken van hen, die
wat de CDU verachtelijk een „linkse
mini-coalitie" van SPD en FDP
noemt, trachten te vormen.
De CDU voegde aan haar uitnodi
ging aan de vrije democraten om co
alitiebesprekingen te beginnen, een
aanbieding toe, om deel te nemen aan
een „modern, veel omvattend politiek
verbond voor de 70-er jaren". Het
doel van dit aanbod is overduidelijk.
Het moet twijfel zaaien in de FDP-
gelederen over de voorkeur van de
leiding voor een coalitie met de SPD.
De CDU rekent op de mogelijkheid,
dat de slechte resultaten van de FDP
in de verkiezingen van zondag zij
verloren 19 zetels de positie van de
nationale liberalen, die de toenade
ring van de partijleiding tot de SPD
afwijzen, zal versterken. Kiesinger
hoopt vooral de vrije democraten in
de Lander te scheiden van die in
Bonn in de bondsdag.
Hoewel men nooit zeker kan zijn,
vertonen de vrije democraten echter
geen tekenen van aarzeling, en die
weinigen die liever in de schoot van
de CDU terug zouden keren, zijn naar
men zegt, bereid om de wil van de
meerderheid te accepteren.
Toen Kiesinger gisteren de pers te
woord stond, was hij in tegenstelling
tot zondag weer geheel de oude. Vol
vertrouwen liet hij doorschemeren,
dat hij het lachwekkend vond, dat de
beide andere partijen het zelfs maar
durfden wagen om het traditionele
recht van de CDU om te regeren te
dwarsbomen.
Strauss, d eleider van de CSU, de
Beierse vleugel van de CDU, schreef
in het CSU-orgaan, „De Bayern Ku-
rier", dat de beide christen-democra
tische partijen zichzelf eens aan een
nauwkeurig onderzoek moesten on
derwerpen. Hij zei dat vele mensen
binnen de CDU-CSU het feit niet
wilden aanvaarden, dat „de politieke
generatie van de jaren van vlak na
de oorlog nu uiteindelijk tot het ver
leden behoorde".
Strauss verklaarde verder, dat de
CDU-CSU nog nooit zo oneerlijk door
de communicatiemedia behandeld wa
ren.
(Copyright/The Guardian/De Stem
(Van onze redactie-buitenland)
TEL AVIV De Israëlische
luchtmacht heeft gisteren 3 aanval
len op militaire doelen in Egypte
en Jordanië uitgevoerd, nadat radio
Cairo had beweerd dat Egyptische
commandotroepen en kikvorsmannen
met succes Israëlische stellingen op
de oostelijke oever van het Suezka-
naal hadden aangevallen.
Buiten de vrij hevige militaire
activiteiten op het land en in de
lucht pleegden Arabische saboteurs
drie aanslagen op pijpleidingen en
een spoorweg in Israël.
Aan het front met Egypte zou
den de Israëli's twee luchtaanvallen
hebben uitgevoerd, omdat de Egyp-
tenaren langs het Suezkanaal met
het schieten met mortieren en lichte
wapens zouden zijn begonnen, aldus
een woordvoerder.
De aanval op de basis in Jordanië
was een vergelding van een nachte
lijke beschieting van een kibboets.
(Van een onzer
verslaggevers)
TILBURG Buitenparle
mentaire oppositie moet er
op zijn gericht pressie op het
parlement uit te oefenen,
opdat er daar gewerkt wordt
aan de verandering van de
maatschappelijke structuur.
Het hele doel van die oppo
sitie is om tot democratise
ring van de samenleving te
komen. Het kan voorkomen,
dat in de praktijk door bui
tenparlementaire acties
structuurwijzigingen worden
doorgevoerd, die het parle
ment achteraf moet bekrach
tigen.
Tot die uitspraak kwam,
in vereende krachten, een
forum, dat zich donderdag
middag voor Tilburgse stu
denten verdiepte in het ken
nelijk zeer moeilijk te defi
niëren vraagstuk van discri
minatieverschijnselen in de
maatschappij. Mr. J. van den
Berg, Nieuw Links in de
P.v.d.A., Ton Regtien, stu
dentenleider, en mr. J.
Smeets, comité Vrij Grie
kenland, belichtten aan de
hand van een aantal prakti
sche voorbeelden het onder
werp. Studentenpastor Er-
win Ey vatte steeds zakelijk
de discussieresultaten sa
men.
Er groeit steeds meer ver
zet tegen de opvatting, dat
nu juist door ons parlement
de politieke democratie hij
litstek en met uitsluiting van
andere democratische struc
turen wordt belichaamd. De
vakbeweging, NVV en NKV,
hebben dezer dagen positie
gekozen tegen een parle
mentaire meerderheid, die
in feite ontkent, dat die or
ganisaties haar eigen demo
cratische verantwoordelijk
heden dragen als vrije maat
schappelijke instellingen.
Dan is buitenparlementai
re actie gerechtvaardigd en
een juist middel, zo meende
het forum. De universiteiten
en hogescholen dienen ook
als vrije maatschappelijke
organisaties een eigen demo
cratische ophouw te hebben,
waarin de wetgever niet
naar willekeur kan ingrij
pen.
NEW YORK (ANP) De In
donesische diplomaat dr. Soed-
jarwo Tjondronegoro heeft in
New York gezegd dat de Neder
landse minister van Buitenlandse
Zaken, mr. Luns, woensdag op
Indonesisch verzoek een wijzi
ging heeft aangebracht in het aan
West-Irian gewijde deel van zijn
rede in de Algemene Vergade
ring van de Verenigde Naties.
Minister Luns was van plan
om te zeggen dat er bij het Ne
derlandse volk twijfel bestaat
over het stelsel dat werd gekozen
om de mening van de Papoea's te
Ieren kennen en ook over de ma
nier waarop dat was gebeurd.
In feite heeft minister Luns
gezegd dat er in Nederland
ENIGE twijfel is gerezen over
het stelsel van de daad van vrije
keuze en de uitvoering daarvan.
Hij laste ook nog in dat de secre
taris-generaal van de Verenigde
Naties de uitslag al had gege
ven. Volgens art. 28 van de over
eenkomst van New York van
1962 moeten heide partijen zich
aan de uitslag houden.
Dr. Soedjarwo, de speciale as
sistent voor West-Irian-zaken
van de Indonesische minister van
buitenlandse zaken, Adam Malik,
toonde zich na de speech ver
heugd over de Nederlandse wij
zigingen. „Het is goed", zo zei
hij, „dat Nederland heeft inge
zien dat de tekst gewijzigd moest
worden".
Bijgaande foto's tonen minis
ter Luns tijdens zijn speech
woensdag in de Algemene
Vergadering van de V.N.
Aangezien de week zich weer ten
einde spoedt, is er reden tot ver
heugenis. Alhoewel, de manier waar
op wij ons als rijke stinkerds tegen
over de arme landen gedragen, stemt
mij toch droef, om niet te zeggen,
bitter.
Maar we zullen „de" jeugd aan
het woord laten. Zomaar een scho
lier uit Arnhem, Piet-Jan van Diest
heet hij, zegt in het blad Bijeen: „De
problemen van de ontwikkelingslan
den zijn zo groot en vreselijk be
langrijk, dat daar iets aan móét ge
beuren. Maai- het onderwijs is der
mate verstard dat we eerst de school
moeten ontwikkelen".
En daar voegt een andere scho
lier aan toe: „Het hele denken gaat
pas veranderen als de scholen ver
anderen".
Juist, en de weg daarheen is: meer
(of: nu eindelijk eens) wat democra
tischer samenleven op onze scholen
en waar niet trouwens. Jongens van
15, 16 jaar krijgen dat in de gaten.
We moeten klein beginnen, en
daarom roep ik hier met NcNamara
om ontwikkelings-hulpü
Ja, ja, Rotterdams havenplanmen
worden met de dag verder verwezen
naar het rijk der fabelen.
Sprookjes van 2000+ één nacht.
Driemaal raden wat voor iemand
het volgende gezegd kan hebben: „Ik
voel me zo gek, dat we niks te doen
hebben".
Mis. Het was een NPD-knokploe-
ger na de verkiezingstijd.
Nog een opmerking van een colle1-
ga-NPD-fan: „Ik heb zo'n vent ge
pakt. Ik gaf hem een loei en ik had
meteen zijn tanden in mijn hand".
(De gouden heeft-ie bewaard. Voor
de partijkas.)
Groene Bah-rettenEen effectieve
(ge-)sohuitlkleur, groen.
„D'66 wordt ongetwijfeld de grote
winnaar van de komende Statenver
kiezingen. Maar haar hoogtepunt zal
in 1970 voorbij zijn. Dan komt er een
partij B'70, waarmee ik geen herop
leving van de Boerenpartij bedoel,
maar een nieuwe protestpartij".
(Profeet H. Vonhoff, VVD).
Bah '70! (Vieze boel vandaag, hè?)
Het politieke leven bruist weer,
vrienden. Daarom nog even het vol
gende. Als ik de krant van gisteren
zo eens doorlees, gaan we als stem
gerechtigde burgers nog drukke ja
ren tegemoet. Als de voorstellen al
lemaal waar worden, moeten we
straks behalve een Tweede Kamer,
een Provinciale Staten en een ge
meenteraad, ook nog een kabinets
formateur en een Europees Parle
ment gaan kiezen.
Om kies-pijn van te krijgen.
Nog een raad voor doe-het-zelvers.
Wilt u het komende weekeinde gaan
timmeren, gebruik dan geen brons
groen eikenhout, meer, maar neem
toch eens rood MAOniehout. Dat
houdt langer, en het is „in".
MERIJN
AMSTERDAM (ANP) De pro
testantse en rooms-katholieke chris
tenen in Nederland hebben elkaar ge
vonden in een oecumenisch project:
de gezamenlijke vertaling in het Ne
derlands van de bijbel.
Daartoe is gisteren opgericht de
„Stichting Gemeenschappelijke Bij
belvertaling" onder voorzitterschap
van prof. dr. W. C. van Unnik van
het Nederlandsch Bijblegenootschap.
Dit mammoetkarwei, waarvan de
kosten worden geraamd op minstens
600.000,zal zeker vijf jaar in be
slag nemen.
EMMELOORD (ANP) Bij een
frontale botsing tussen twee perso
nenauto's op de Kamperweg nabij
Emmeloord zijn gisternacht vier men
sen om het leven gekomen en twee
levensgevaarlijk gewond.
Een auto uit Joure, waarin twe
personen zaten, zaakte een langs de
weg staande vrachtwagencombinatie
De auto kwam daardoor op de v
ker weghelft in botsing met een p r-
sonenauto, afkomstig uit Emmeloc 1.
waarin zich vier mensen bevonden