KOTALLA (62) ALS KIND
PSYCHISCH GESTOORD1
0ETHEW1
Meer stemmen vóór dan tegen vrijlating
Politie onderzoekt
marihuanagebruik
in Terneuzen
Enkele raadsleden uit
Zaamslag tegen
duur onderzoek
-papi er
¥00 r
uw
p Oil
KERIJ
ien
f 105-
f 52,50
il f 52,50
ar-
nteen
eop
:kerdat
it laat
)orvan
nstapt
r iedereen:
rso»enwagens
-21.00 uur
r a.s.
r
r
r
r
r
r
I. 01150-3451
I. 01170-2473
BEZWAREN
DRUK
fOl
Palingschieting
te Ovezande
Geen weerstand
Verenigingen in
Oostburg op de
hoogte gesteld
van „Kring"-
exploitatie
Straat genoemd naar
de Van Heetvelde's
Succesvolle
gidsentocht
TILBURG
V*AAV(^
BREDA DEN BOSCH
Zeeuwsch-Vlaanderen
verwaarloosd
Drie van Breda
Monarchie
TEL. 01X40-2838
ildoek en plastic-nylon-
)p maat en in diverse
mdoek, markiezendoek,
doek, ligstoelloperdoek,
imituren.
tniet
DE STEM VAN WOENSDAG 1 OKTOBER 1969
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA Wie de meningen, wel
ke in anderhalve maand over de
,drie van Breda" in de Nederlandse
pers zijn weergegeven, herleest, zal
zich afvragen hoe het mogelijk is
dat de minister van Justitie op dit
moment de hele discussie afkapt.
Neem alleen maar de motiveringen
(voor vrijlating) van 9 professoren
in het strafrecht en de criminolo
gie; van vier advocaten-fiscaal die
indertijd bij de bijzondere rechts
pleging betrokken waren; van voor
aanstaande kerkelijke leiders; van
Joodse oorlogsgeschiedschrijvers en
van geestelijk verzorgers bij het
gevangeniswezen.
Prof. dr. G. P. Hoefnagels, hoog
leraar in de criminologie, schreef
onlangs: „De reacties op de drie
van Breda zeggen meer van onszelf
dan van de drie. Nu vaststaat dat
vasthouden geen beveiligingsdoel
meer dient, vrijlating geen politie
ke gevaarlijkheid oplevert, is het
geen gunst maar een rechtsplicht,
ook tegenover onszelf, de mateloos
heid van de straf te beëindigen".
Prof. mr. Ch. Enschedé, hoogle
raar strafrecht stelt: „Mateloosheid
is in strijd met ons recht". Hij ziet
in het vasthouden van de drie een
zekere fascistoïde trek in onze
macht. „De ernst van hun daden is
niet te vergelden", meent prof.
Hoefnagels, „maar een rechtsbeslis
sing mag niet vanuit het slacht
offer worden genomen".
„Dat je met vrijlating van deze
drie een groep overlevenden en na
bestaanden van nazi-slachtoffers
zou kunnen treffen, mag geen ge
wicht in de schaal leggen.
Je moet respect hebben voor de
gevoelens van die mensen, maar je
kunt geen objectief oordeel van ze
verlangen en dan mag hun oordeel
ook niet beslissend zijn".
Dit zegt prof. mr. G. E. Langemeij-
er, procureur-generaal bij de Hoge
Raad, indertijd advocaat-fiscaal bi.i
de hijzondere raad van cassatie.
Mr. Zaaier, advocaat-fiscaal bij de
bijzondere rechtsnieging. zegt nu-
,ïk heb de indruk dat we veel
kleinen gepakt hebben en de gro
ten te veel hebben laten Ionen"
Mr. B. J. Besier en mr F. J. G
baron van Voorst to» Voorst took
nrlertiid advocaten-fiseaaD zoynen'
De rekenine is vereffend" Eerst
-enoemde leidde de nroeessen 'ogen
Ans der F"nten en Kot-Ha Hij en
-trie andere advocaten-fiseazl zie-
--order zeen heil in vastbonden.
Evenmin professoren van naap-
■<s nrof mr. P J. Panne nrof ma-
Van Remmelen nrof mr. Duvnstee
nrof. mr Bronkhorst nrof mr W
V. Nagel, nrof mr. Pianei nrof mr
*TaaCnanolc en nrof mr. Ensehedé.
Tn de kerkeliike wereld waar
zeesfofïilro verzorgers de innzste
onfzviWrelingen n„ Zar-q h r a1"! tTl
beeft kardinaal Atfrink zerezd zieb
te zntlen insnannen Om aan de wen-
sen van zijn aalmoezeniers tegemoet
te komen. Mgr. drs. H. W. M. Bluys-
sen, bisschop van Den Bosch, zei:
„Laat de drie gaan, niet uit me
delijden, maar uit het oogpunt van
recht". De secretaris-generaal van
de Nederlands Hervormde Kerk.
ds. P. H. Landsman benadrukte:
„De drie mogen geen symbool van
de terreur worden". Ds. K. H. Kroon
(actief in het kerkelijk verzet) had
geen volmondig ja op de vraag:
moeten ze vrij. Maar bracht toch
uit: „Iaat ze maar gaan".
Alleen opperrabbijn dr. J. Soe
iendorp, liberaal-joodse gemeente
in Amsterdam, liet een keihard
neen" horen.
Begrijpelijker wijze is de groot
•ite en meest emotionele oppo
iitie tegen vrijlating van de drie
lit de rijen van hef verzet gekomen
Dagblad Trouw (uit het verzei
/uortgekomcn' stelde vijf jaar ge
ieden nog „ze moeten in de gevan
genis sterven": nu: „Er is geen
noodzaak ze anders te behandelen
dan gewone misdadigers" Prof dl-
I. H Gezina van der Molen, een
groot verzetstrijdster, meende, dal
de drie h?in rechtvaardige straf heb
ben gehad.
Tegen vrijlating süraken zich uit
bet Anschwitzcnmtié de Vereniging
van Ex-Pniit.ieke Gevangenen de
Nationaal Federatieve Raad ,7->or
maïig Verzet v-'l-plunt de Vn-n-
denkrinz Saharbser-ti-T,is„n bet Wie-
sentbalfands en 200 rüks- en ge-
meenteambtenaren in Amsterdam.
J. R. Telling stelde: „Elk medelij
den met de drie is misplaatst. Dat
de geestelijk verzorgers zich hun
lot aantrekken is begrijpelijk. Ze
kennen hen alleen vanuit de cel. Zij
zouden anders praten als zij de drie
in de oorlog hadden gekend".
Joodse oorlogsgeschiedschrijvers
als dr. J. J. Presser (49 pet in me
is tegen - 51 pet is voor vrijla
ting) en Abel J. Hertzberg („We
worden geen betere anti-nazi's door
toenassin? van dezelfde methoden,
welke wij bii de Duitsers zo ver
foeiden'^ snraken zich vóór vrij-
'atin? uit.
Hl*» achtereenvolgende minister-
van Justitie (Struycken Beerman
Scholten Samkald^n en (ook) Po
wqrT vars iripnin? dat iIp drie
uitzicht on vrijheid moest worden
"««■"ven.
Minister Po'ak heeft persoonlijk
we) zwaar sretiid aan de sratïever-
To»ken van d#* drie van B^eda. De
ver naar gratip acMtp hii uiteïn
"<©iïnr fopr. oTih<*o-aanhqar
DiiddpBht Is in*ucs:en «r^worden
de fvqpfie van de KVP in de
TwApri© garner in meerderheid voor
frrxBqtïnp is* evenals de meerder-
;n frqpfie« van de f1***! en
O kent ongeveer evenvee) vóór-
ule fen-oncfun'lore van Vrijlating;. tPE-
wn' de P'"l 4 een neerdertiejd
Uirop Oc telt waarschijn-
de moe«!te tegenstanders
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN De gemeentepo
litie van Terneuzen beschikt over ge
gevens die wijzen in de richting van
een mogelijk marihuanagebruik in
Terneuzen Het onderzoek verkeert
nog in het stadium van hef nagaan
van „geruchten"
Ofschoon alleen al hetin bezit
hebben van de hennep op grond van
de opiumwet strafbaar is. is het de
politie niet op de eerste plaats om
de individuele verbruiker, maar om
de handelaar in deze overigens lich
te „drugs" te doen
Hoofdinspecteur korpschef van
gemeentepolitie E Hubregtsen wees
er desgevraagd op. dat er absoluut
geen aanwijzingen zijn dat er hier
(Van een onzer verslaggevers)
ZAAMSLAG „De organisatie van de toekomstige secretarie van Groot-
Terneuzen is een heet hangijzer voor de colleges van Biervliet, Hoek, Ter
neuzen en Zaamslag. Daarom wordt wellicht deze dure uitweg gekozen". Het
zijn woorden van het raadslid De Visser uit Zaamslag. Hij en twee andere
raadsleden verklaarden zich gistermiddag tegen het voorstel van burge
meester en wethouders, deskundig advies te vragen voor de reorganisatie
van de secretarieën na da herindeling.
Op initiatief van de -gemeente
Terneuzen zijn Biervliet, Hoek,
Zaamslag en Terneuzen om de ta
fel gaan zitten om nu reeds (terwijl
de Eerste Kamer het wetsontwerp
dat de herindeling van Zeeuwsch-
Vlaanderen moet regelen nog niet
heeft aangenomen) te overleggen
over de organisatie van de secreta
rie en overige diensten van de
nieuw te vormen gemeente Terneu
zen. Besloten werd omdat geen
van de vier op te heffen gemeenten
ervaring heeft met de organisatie
van een secretarie van een gemeen
te van ongeveer 30.000 inwoners
het advies te vragen van het Cen
traal Adviesbureau voor Organisa
tie en Documentatie, Registratuur
en Personeelsbeheer van de Vereni
ging van Nederlandse Gemeenten.
Er was bovendien nog een reden om
een bureau in te schakelen. Men
wil alle schijn van bevoorrechting
of tenachterstelling bij benoemin
gen van ambtenaren uit de randge
meenten vermijden. Het bureau re
kent de vier gemeenten voor dit ad
vies de som van f 58.000. De ge
meente Zaamslag wordt als een
aandeel in de kosten f 6.200 ge
vraagd.
Tegen dit bedrag hadden diverse
raadsleden gistermiddag bezwaren.
De heer Floris b.v. zei, niet geluk
kig te zijn met het voorstel. Hij
vroeg zich af of de secretarissen en
burgemeesters zich niet beter en
goedkoper met de benoemingen van
het gemeentepersoneel van „Groot-
Terneuzen" bezig kunnen houden.
Hij had bovendien bezwaren tegen
het feit, dat het bureau ook nog
advies zou uitbrengen over de huis
vesting van de ambtenaren in het
nieuwe stadhuis van Terneuzen. Hij
aai: „Wij hebben niets te maken
wet het paradepaardje van Terneu
zen. Dat ding komt pas over twee
jaar klaar. De technische dienst
van Terneuzen kan dat karwei best
zelf opknappen". Burgemeester J
de Pree verdedigde het voorstel,
door te stellen, dat ook het college
van Zaamslag aanvankelijk tegën
het hoge bedrag had zitten aankij
ken Het was echter gezwicht, al
dus de burgemeester, voor het ar
gument, dat het personeel van de
secretarieën gediend is met een zo
objectief mogelijk beoordeling.
De burgervader zette daarna de
raad onder druk met te verklaren
dat Hoek, Biervliet en Terneuzen
wél voor het voorstel zijn, en dat
Zaamsiag in een zeer moeilijke po
sitie zal worden gemanoeuvreerd
door de raad, als besloten werd,
wet mee te doen. Mogelijk, aldus de
heer De Pree, kan zo'n besluit de
goede verstandhouding, die er nu
bestaat tussen de diverse gemeen
ten. schaden. De raad nam zoals
Sezegd het voorstel aan.
De leden hadden ook geen overwe
gende bezwaren tegen de rest van
je,.?.genda. Zo konden zonder hoof
delijke stemming voorstellen wor
den aangenomen als salarismaatre-
Semeentepersoneel, aankoop
an grond, het plaatsen van ver
eersborden, aankoop van een wo
2ÏÏ? don de Oude Delft, voorlopige
aststelling van de gemeentereke
Vrij- ^el verstrekken van een
Y°or de verlichting van de
,t:"1"dwe'(le, het deelnemen aan de
n Dagverbliif voor Geestelijk
lcaPten in Midden-Zeeuwsch-
«anaeren, een voorstel tot wijzi
ging van de begroting en een voor
stel tot huren van een perceel grond
voor de aanleg van een speelterrein
te Othene.
(ADVERTENTIE)
J^\
1612
Leeghwater pompt het Beemster-
meer leeg en schenkt zijn glaasje
"VLEK" vol.
Sinds 1550 gestookt volgens
hetzelfde oude recept.
Een zeer voordelige merkjenever.
(Van onze correspondent)
OVEZANDE De handboogver
eniging „Willem-Teil" hield haar
schieting op de staande wippen om
40 kg paling en 4 dozen sigaren. Deze
schi-ting was de laatste van het
staande-wipseizoen. Er waren 77
schutters van 17 verenigingen aanwe
zig.
De uitslag van de eerste wip: hoofd
vogel: C. Rentmeester Gz van Wil
lem-Teil te Ovezande. Ie zijvogel: C,
Rentmeester van Willem-Teil te Ove
zande 2e zijvogel: H. Rentmeester
van Willem-Teil te Ovezande. Ie bo
venkal: J. Boonman van Concordia te
's-Heerenhoek. 2e bovenkal: A. Meeu-
se van Spes-Nostra te Ovezande. Ie
onderkal: J Rijk van Jac. v. Beieren
te Goes. 2e onderkal: A. Westveer van
Edele-Handboog te Oudelande, bij lo
ting, ie klep: v.d. Velde uit Lembeke
(België). 2e klep: Jac. de Baar van
Willem-Teil te Ovezande. 3e klep: W,
N. v. Lierse van Edele-Handboog te
Oudelande. 4e klep: A. A. Geense van
Zorgvliet te Ellewoutsdijk.
Uitslag van de tweede wip: le
hoofdvogel: P Rentmeester van Wil
lem-Tell te Ovezande. 2e hoofdvogel
■Jac. de Baar van Willem-Teil te Ove
zande 3e hoofdvogel: v.d. Loncelle
van Hoboken (bij Antwerpen), le zij
vogel: W. Boudens van Willem-Teil te
Ovezande. 2e zijvogel: O. Steenaert
van Vooruitgang te Kwadendamme.
Je zijvogel: v. Lare uit Lembeke
(België). 3e zijvogel: C. Rentmeester
van Willem-Teil te Ovezande. le kal
H. Rentmeester van Willem-Teil te
Ovezande. 2e kal: Jac. Smallegange
van Zorgvliet te Ellewoutsdijk. 3e
kal:: A. A. Geense van Zorgvliet te
Ellewoutsdijk. 4e kal: A. de Jonge-
Hijk van Willem-Teil te Ovezande.
Meeste kleine vogels: A. A. Martens
van Vios te 's-Heerenhoek en P. de
•Jonge van Willem-Teil te Ovezande,
beiden 7 stuks.
(Van een onzer verslaggevers)
DELDEN „Een van onze grootste denkers over de rechts
bedeling, wijlen prof. Pompe, heeft eens geschreven: „Het
strafrecht zal humaan zijn, of het zal geen strafrecht zijn".
In die opvatting is emotionaliteit duidelijk ondergeschikt ge
maakt aan rechtvaardigheid. Ik heb mede de laatste maanden
met steeds meer ongerustheid afgevraagd, of juist dat as
pect wel voldoende op de voorgrond is geplaatst in de vele
discussies over het al of niet begenadigen van de „Drie van
Breda", de Duitse oorlogsmisdadigers Kotalla, Fischer en Aus
der Fünten".
Pater B. J. J. Vroom s.j. (73), ruim
twaalf jaar gevangenisaalmoezenier
aan het psychiatrisch centrum in
Utrecht, zegt het met overtuiging. Hij
worstelt kennelijk reeds heel lang
met dit vraagstuk. Niet zo'n wonder.
Sinds 1950 kent hij de nu 62-jarige
Josef Kotalla. „Van die andere twee
weet ik niet veel. Ik wil pleiten voor
begenadiging van Kotalla, omdat ik
geloof dat een kwarteeuw gevange
nisstraf echt genoeg is voor een man
die van jongsaf psychisch gestoord is
geweest".
Over alles wat hij in zijn contact
met Kotalla heeft geleerd van diens
verleden, een aaneenschakeling van
ondergaan geweld, mishandeling, ge
frustreerde jeugd en zwakheid, heeft
hij enige weken geleden de vaste ka
mercommissie voor justitie geschre
ven. Een pleidooi dat achtergronden
geeft om waarlijk recht te doen aan
deze mens Kotalla Ook de waardig
heid van het Nederlandse volk staat
daarbij op het spel, zo vindt hij „Is
het wei juist dat wij enkele mensen
als „symbolen" in de gevangenis la
ten sterven?" vraagt hij met bewo
genheid. Beseft men wel wat een
kwarteeuw gevangenisstraf bete
kent?"
In 1950 heeft pater Vroom Ko
talla leren kennen, tijdens een pe
riode van tien weken de dood
straf was toen al tegen hem geeist
dat de voormalige sergeant-ad
ministrateur van de Sicherheitsdienst
op zijn toerekeningsvatbaarheid werd
onderzocht „Dokter Meyers, een 80-
jarige joodse arts, die ontstellend
veel had geleden in de oorlog, be
zocht hem een keer, samen met mij.
Stil ging hij de kamer uit. In d-e gang
ging hij voor me staan. „Deze man
mag nooit ter dood worden veroor
deeld Het wordt tijd dat men in Ne
derland eens gaat begrijpen, hoe men
sen van zijn gesteldheid, zijn bezwe
ken voor de propaganda van de nazi's.
Kotalla kon er geen weerstand aan
bieden" Dat zei Meyers mij op dat
moment. On grond van dat psychia
trisch onderzoek werd het geen dood
straf Kotalla kreeg levenslang" Met
zachte stem, zonder nadruk, vertelt
pater Vroom van Kotalla's jeugd In
dat deel van Silezië, dat na 1918 bij
Polen kwam. Kotalla's vader werd
door de Polen zwaar mishandeld. Hij
was daardoor invalide Zijn oudste
broer, een kind nog, werd vermoord.
Een andere broer werd door zware
mishandeling eveneens invalide Ko
talla's moeder was 'n ijskoude vrouw,
stammend uit een familie van drank
zuchtigen. Het is het beeld van een
bekrompen Duits milieu, levend in
een gebied dat door felle nationalis
tische hartstochten, Duitse en Poolse,
werd geteisterd. De tweede zoon, Jo
sef, werd enkele malen voor psyehi
sche storingen behandeld Toen hij
elf jaar was, kreeg hij een schedel
basisfractuur Sindsdien vertoonde
hij ook neurotische afwijkingen Hij
kon niet leren Ging bij zijn vader op
de fabriek werken
De Duitse inval in Polen was voor
de Kotalla's en miljoenen andere
Duitse gezinnen daar. een bevrijding.
De Kotalla's weigerden zich te en
gageren met de Hitler-beweging. Ook
■Josef is nooit lid van de nazipartij
geweest Hij nam dienst in het Duitse
leger om te vechten tegen de Polen.
De Duitsers zonden hem na een psy
chiatrisch onderzoek naar huis. Onge
schikt voor de militaire frontdienst!
In 1940 werd hij, met negen ande
ren, naar Scheveningen gestuurd In
de Scheveningse gevangenis het
Oranjehotei werd hij sergeant ad
ministrateur, gedetacheerd bij de Si
cherheitsdienst Hij maakte er zich
niet aan misdrijf schuldig. Later
moest hij in Amersfoort gaan werken
als ondergeschikte van de beruchte
kampbeul Berg. Daar werd hij een
meeloper, beging wreedheden en
leidde, op bevel, executiepelotons.
Opvallend is en onvoldoende be
kend dat Kotalla in die tijd op
straat eens bewusteloos werd gevon
den. Hij werd verpleegd in het Am
sterdamse Wilhelminagasthuis Dia
gnose: „Epileptisch Insult" Juist
daarna kwam hij tot zijn sadistische
wreedheden „Dat is, heel kort. het
beeld van deze mens Kotalla De man
die zelf zegt een zware straf verdiend
te hebben Die voor die misdaden
vergiffenis heeft gevraagd Die ook
zegt dat hij te zwak was om zich te>
gen het verschrikkelijke milieu in
Amersfoort te verzetten"
Pater Vroom stelt dat er maar en
keien in Duitsland zijn geweest die
misdadige opdrachten hebben gewei
gerd uit te voeren ..Maar mensen met
veel hogere positie. Kotalla was een
geestelijk zieke onbetekenende ser
geant. weigerden ook niet Zij zijn
vaak vrijuit, gegaan" En daarom
ook terwille van onze eigen waar
digheid en gevoel voor recht", pleit
nater Vroom voor begenadiging van
Kotalla. „Niet het politieke spel. niet
de emotie, niet de wens „iets verbor
gen" te houden, moet de doorslag ge
ven Ik vraag een juridische beslis
sing, gevoed door humanitaire argu
menten. Tk vertel dit verhaal om te
laten zien dat een man als Kotalla.
hij' was heel erg fout. ook een mens
is. wiens feitelijkheid echt anders is
als uit vaak te eenziidige. ongunstige
schilderingen, naar voren komt"
(Van onze correspondent)
OOSTBURG In een schrijven
aan diverse verenigingen, die door
het besluit van het bestuur van de
Katholieke Kring om het gebouw
per 1 januari aan de stichting Ge
meenschappelijke Bibliotheek te
verhuren, gedupeerd zijn, heeft het
Kringbestuur een uiteenzetting gege
ven van haar beweegredenen hier
voor. Het bestuur wijst er in zijn
brief op dat het de diverse betrok
ken verenigingen die regelmatig van
het gebouw gebruik maken niet kan
zijn ontgaan dat er sedert enige tijd
moeilijkheden bestaan met de exploi
tatie van de Katholieke Kring.
Op de eerste plaats is het haast
ondoenlijk de hoge onkosten i.v.m. de
steeds stijgende kosten van het on
derhoud te blijven dekken. Het be
stuur attendeert de verenigingen er
op dat voor de komende winter di
verse kachels vervangen moeten
worden. De kosten hiervan worden
op circa f. 10.000 geschat.
Door de betrekkelijk lage huur die
door de verenigingen worden be
taald, zijn deze hoge bed-agen niet
te ondervangen. Op de tweede plaats
kampt het Kringbestuur reeds enige
tijd met een conciergeprobleem. De
huidige concierge, de heer Matthijs,
wil weg,
Er bleven, zo vervolgt het bestuur
slechts twee mogelijkheden over.
Ten eerste zou men de kosten van
de zaalhuur zo rigoreus kunnen ver
hogen, dat men alsnog in staat zou
kunnen zijn financieel nog enigszins
uit het slop te geraken. Maar deze
huurverhoging zou dan dermate
groot moeten zijn dat het Kringbe
stuur het onwaarschijnlijk acht dat
de verenigingen dit zouden kunnen
opbrengen.
Bleef er nog een andere mogelijk
heid, n.l. het gehele gebouw op lan
gere termijn te verhuren. Met deze
beslissing echter worden alle vereni
gingen die gebruik maken van het ge
bouw gedwongen elders onderdak te
zoeken. Het bestuur heeft na rijp be
raad, waarbij men er van overtuigd
was dat dit bijzonder nadelig zou
zijn voor de van de Kring gebruik
makende verenigingen, besloten aan
de laatste oplossing de voorkeur te
geven, en het gebouw ingaande 1
januari aan de bibliotheek te verhu
ren.
sprake zou zijn van een „jeugdpro
bleem" Hij is wel van mening, dat
voor velen het gebruik van marihua
na niets misdadigs meer inhoud,
maar eerder .modern" is De heer
Hubregtsen herinnert er in dit ver
band aan. dat vooral in de grote
steden de „gewone roker" nauwe
lijks meer interessant is voor de
justitie.
De cijfers over criminaliteit in
Terneuzen gedurende de laatste la
ren geven, in tegenstelling tot de
algemeen landelijke ontwikkeling,
geen toename van jeugdmisdadig
heid te zien Van het totaal van 167
in 1968 in Terneuzen gepleegde mis
drijven werden er 38 door strafrech
tel ij k minderjarigen gepleegd Deze
misdrijven betroffen 2 seksuele mis
drijven. 29 diefstallen, 1 geval van
heling, 5 gevallen van joy-riding en
1 verkeersmisdrijf (veroorzaken van
zwaar lichamelijk letsel)
Naar de mening van de korps
chef van de Terneuzense politie is
de oorzaak van deze .gelukkige om
standigheid" niet alleen, dat de mo
gelijkheden van „uitspattingen" hier
veel geringer zijn dan op vele plaat
sen elders in het land maar vooral
ook de belangstelling, die vanuit de
jeugd zelf voor het jeugdwerk
(vooral voor ,'t Kotje" en „De
Sluis") bestaat. Dit in Terneuzen
goed ontwikkelde jeugdwerk zorgt
voor een goede opvang van de jon
geren, zo stelt de heer Hubregtsen.
Van een georganiseerd optreden, bij
voorbeeld bij de diefstallen, is vol
gens hem geen sprake Ook de jeug
dige buitenlandse werknemers van
vooral de nieuwe industrieën leveren
de politie in het algemeen geen
extra moeilijkheden op, aldus de
heer Hubregtsen.
(Van een onzer verslaggevers)
ZAAMSLAG Zaamslag heeft er
een nieuwe straatnaam bij: de Van
Heetveldestraat. Het college van
burgemeester en wethouders stelde
de raad gistermiddag deze naam
voor, voor de straat, die ligt in het
bestemmingsplan Noord-Oost.
Het geslacht Van Heetvelde re
geerde gedurende enkele generaties
als ambachtshe: .n over de am
bachtsheerlijkheid Zaamslag. Resp
Philips, Adolf, Jenne en Arnnut van
Heetvelde hebben de touwtjes in
handen gehad Bewust heeft het col
lege geen voornaam voor de familie
naam willen zetten, omdat dan de
straatnaam te lang zou worden en
omdat bovendien niet precies kon
worden nagegaan wie van de vier
het langst over Zaamslag regeerde
Waarschijnlijk is dat Jenne of Jo
hanna) geweest. Maar zeker is dat
niet.
(Van een onzer verslaggevers)
OVEZANDE De gidsentoeht, die
in het Zuidbevelandse Ovezande
werd gehouden, is succesvol verlopen.
Ruim dertig jongens en meisjes na
men eraan deel
Iedereen kreeg een fraaie herin
neringsmedaille. Als er voldoende
deelnemers zijn, zal een volgende
tocht plaatsvinden in IJzendijke op
18 oktober. Voor nadere inlichtingen
kan men zich wenden tot de heer J.
Vermeule, Frambozenstraat 58 te
Goes.
Wij hebben er U al eerder
op attent gemaakt dat wij
deze winter met NOG UIT
GEBREIDERE BONTKOLLEK-
TIES zouden komen.
NU IS HET ZOVER!
Er zijn vele soorten prij
zen, kwaliteiten, en U wilt
toch ook een modieuze jas!
Het is de moeite waard
eens vrijblijvend te komen
kijken.
Aardig om te weten dat
wij sinds de B.T.W. onze
calculaties hebben kunnen
verlagen.
Heuvelstraat 44
Telefoon 3) 620
Eindstraat 44 SCHAPENmwfec
Telefoon 34066 Telefoon 39425
Uit het antwoord van de heer Van
Dongen namens G.S op .vragen van
het Statenlid De Waal blijkt dat G.S.
minister Bakker volledig dekken.
Dost Z Vlaanderen heeft dus niets
te verwachten en wordt verder ver
waarloosd Als de minister heeft ge
zegd' Voorhands en nog met zo
als de' heer Van Dongen nog eens
mderstreept dan heeft de minister
er nog aan toegevoegd dat de rege
ring grote waarde hecht aan het be
houd van het land van
als natuurwetenschappelijk gebied.
Deze laatste zin zegt m«ns inziens
genoeg Als tussen nu en enkele ja
ren het Baalhoekplan wordt verwe
zenlijkt en men intussen de Schelde-
dijken Deltahoogte brengt zonder
innoldering van het land van Saef-
tinghe dan komt het er nooit meer
3Nu is er meer dan ooit de gelegen
heid voor. Maar men gaat liever
goede cultuurgronden onteigenen,
landbouwers op straat zetten in Us-
senisse dan een gebied dat voor het
griioen ligt, aansluitend op het in
dustriegebied van Antweren voor
industrialisatie bruikbaar te maken
Men spreekt over luchtverontreini
ging. De mensen ontvluchten de ste
den en fabriekswijken. Waar ligt
een gunstiger gebied voor industrra-
lisatie gezien de windrichting h
grootste gedeelte van het jaar in
ons land dan juist Saeftinghe en
haar omgeving?
Als Ossenisse aansluit op Terneu
zen, hoeveel te meer sluit Saeftinghe
aan het machtige Antwerpen. Ü1
moet de grens ook in 1969 nogeen
barrierre blijven ondanks Benelux.
Als G S. de redenen opsommen
waarom wel industrialisatie van
Gent tot de grens en waarom niet
op Nederlands gebied, dan geven zij
zelf toe dat Z Vlaanderen de dupe
is van die grens en dat de Ned re
gering een verkeerde ïndustrialisa-
tiepolitiek voert.
Het levensbelang van Z. Vlaande
ren en vooral Oost Z. Vlaanderen
oost is hiermede gemoeid Er ligt in
onze omgeving een goudmijn en men
verdomd het om ze te ontginnen.
Als Z Vlaanderen tegen deze gang
van zaken geen duidelijk standunt
gaat innemen, worden we gewoon
niet geteld.
CLINGE
R. DE KEIJZER
Reeds enkele dagen volg ik de in
gezonden stukken over het thema „de
drie van Breda" om mii een gefun
deerd oordeel te kunnen vormen over
Jeze kwestie. De laatste brief die
van ene mevr Bakker te Bergen op
Zoom - deed mii tenslotte naar de
pen grupen.
En wel. omdat ik mij met geen en
kele opvatting van haar kan vereni
gingen Niet dat ik de daden goed
keur van deze drie oorlogsmisdadi
gers. het tegendeel is waar. maar
omdat de tegenstanders van het vrij
laten steeds weer hun oordeel fun
deren op louter sentimentele en dus
subjektieve gronden,
ik vraag me ten eerste steeds af;
kennen al die ..veroordelers" nu ei
genlijk wel de drie gevangenen in
Breda? Hebben ze wel eens iemand
gesproken, die deze mensen van na
bij kent? B'ii ondergetekende is dat
het geval.
Daarbij is dan gebleken, dat het wer
kelijke karakter van deze personen
dusdanig is. dat het al meteen is
uitgesloten, dat ze in koelen bloede
zomaar eventjes 13.000 soortgenoten
zouden ombrengen.
Vervolgens de opvatting, als dat de
getroffenen zelf nu maar eventjes
„recht" mogen spreken over „de
drie" Waar blijft dan het recht, dat
elke burger bezit, om door een ge
blinddoekte vrouwe Justitia te wor
den beoordeeld? We leven toch niet
in de middeleeuwen? Juist de ge
troffenen, hoe ik ook met hun mee
voel. denken zuiver sentimenteel en
subjektief. Nederland zou daardoor
één grote vuilnisbelt worden. Men
vergeve mii de woordkeus
En, als de drie worden vrijgelaten
na 25 jaar. dan zet het recht zichzelf
helemaal niet in zijn hemd. Heb
ben de brave en lieve Nederlander-
tjes ooit geboet voor hun moordpar
tijen. uitbuitingen en slavenhande-
ling van enkele eeuwen terug?
Een recenter voorbeeld: Hebben die
zelfde „uitverkoren" Hollandertjes
ooit geboet voor hun misdaden in „de
Oost"? Toch ziin er moordenaars on
der: hun namen zijn in het laatste
geval met naam en toenaam bij de
overheid bekend. En toch ze gaan
vriiuit
Conclusie: Straf hebben deze man
nen verdiend accoord Maar
na ruim 20 jaar komt elke Neder
landse burger vrij zelfs na levens
lange veroordeling.
Waarom dit recht dan niet bii deze
mensen?
ROOSENDAAL J, V.
De heer C v.d. S. wil ik als ant
woord op zijn artikel „Monarchie 4",
het volgende mededelen. Hij heeft
mij blijkbaar niet goed begrepen. Ik
twijfel niet in het minst aan de juist
heid van de uitslag van het door het
Nipo ingestelde onderzoek: ik betwij
fel alleen of deze de mening is van
het gehele Nederlandse volk. Dat is
heel iets anders. Met genoemde heer
wil ik ook nog wel aannemen, dat
een meerderheid vóór de monarchie
zal zijn Nogmaals: een referendum
zou hierop een juist antwoord kun
nen geven. In Nederland kent men
een referendum echter niet. Er is
ook, dacht ik, niet de geringste kans,
dat „het volk" ooit gelegenheid zal
krijgen zich uit te spreken over iets
wat zogenaamd „bij de gratie Gods"
is ingesteld.
BREDA
3. W.