9
9
69
i?°
9
ix
50.-;
Josef Smrkovsky biedt ontslag aan
OPNIEUW DODE IN
LONDONDERRY
Yerolme
e^elH
OVERLEG
UNCTAD
MISLUKT
tóen tegen verhoging
loongrens „ziekenfonds"
Poolse tanks op oefening
'19
'19
09
170
mze
Laterie
1»
Zó van het
Schaap
Voorstel parlementaire
enquête verworpen
Maatregelen
Aanval
Chrysanten!
Zeeën van kleur.
Te zien
en voordelig te koop
bij iedere bloemenwinkel,
kar en kraam.
Neem ze mee.
Want we hebben
ze nodig in
dit wat kale seizoen.
PPR in actie voor
bejaardenpas
Vloeibaar gas
uit tanker na
scheepsbotsing
450.000 stakers
in Turijn
VS-leger zonder
formeel verzoek
van Saigon
in '65 naar
Zuid-Vietnam
Islamitisch beroep
op „grote vier
Familiedrama
bij Antwerpen
«re
Ontwikkelingshulp
8
DE STEM VAN VRIJDAG 26 SEPTEMBER 1969
11
Ike
bi]
jvich
sot van
is uit
«ve
blik
les
ferblik
ak. Pak
180 voor
pinazie.
am
in
in van
isen
|Van 5.25
'ay.
melange.
jplo
del-
in Sportief
kostuum met een
pittige Engelse
ruit. En... zuiver
Scheerwol. Extra
plooihoudende
pantalon door
Siroset. Een
geweldig kostuum,
dat zich in uw
werk net zo prettig
voelt als in uw
vrije tijd.
ZUIVERINGEN IN PRAAG
(Van onze redactie buitenland)
PRAAG Al tijdeus de vergadering van het eentrale co
mité van de Tsjechoslowaakse communistische partij, die moet
beslissen over het lot van Dubcek en Smrkovsky, hebben: vijf
leden van het presidium van de Tsjechische nationale raad hun
ontslag ingediend; zijn negen leden «uitgestoten uit het centrale
comité van de communistische partij in Praag; en heeft Josef
Smrkovsky een brief gestuurd, waarin hij zegt af te treden als
voorzitter van de Volkskamer (de eerste kamer van het parle
ment)
De reden voor Smrkovsky's stap zou
zijn, dat hij dan het recht heeft zijn
besluit in het parlement toe te lichten.
Zijn uiteenzetting moet dan worden
opgenomen in de handelingen, die
niet geheim zijn, zoals kan voorkomen
bij debatten in het centrale comité.
De vijf afgetreden presidium-leden
zijn: Zdenek Jicinsky, Ivan Kriz, Lu-
mir Civmy, Antonin Rusek, Jirina
Tureckova.
De negen uitgestoten leden zijn:
Bohumil Simon (een van de voorman
nen van de hervormingsbeweging),
Milan Huebl (lid van de „bram trust"
van Dubcek), Venek Silhan (vorig
jaar gekozen als tijdelijk partijleider
ter vervanging van de toen door de
Russen vastgehouden Dubcek), Ka-
rel Kyncl (een journalist, die Husak
DEN HAAG (ANP) De Tweede
Kamer heeft bij hoofdelijke stem
ming verworpen het initiatief-voor
stel van drs. J. M. Aarden (groep
Aarden) tot het houden van een
parlementaire enquête naar de eco
nomische macht. Vóór aanvaarding
van dit voorstel spraken zich uit 49
Kamerleden en tegen 73. De frac
ties van de KVP, ARP, CHU, WD,
SGP en GPV en de fracties van de
Boerenpartij (groep Koekoek en
groep Harmsen) stemden tegen aan
vaarding van het voorstel van de
heer Aarden.
UTRECHT (ANP) De Konink
iljke Nederlandse Maatschappij tot
Bevordering der Geneeskunst is niet
voor extra-verhoging van de loon
grens van de ziekenfondsverzekering.
Zoals bekend hebben drie groite
ziekenfondsorgaiusaties de zieken
fondsraad gevraagd, deze loongrens
(momenteel 13.800) te verhogen lot
16.000 uitgaande van de situatie per
1 januari 1969, hetgeen zou betekenen
dat de grens op 1 januari 1970 op on
geveer i 17.500 zou komen te liggen,
openbaar heeft bekritiseerd), Pavel
Machonin (oud-secretaris van het ver
bond van studenten), Jaroslav Porut-
ka, televisiecommentator Jiri Kantu-
rek, Jaromir Litera en Erantisek Pav-
licek.
Uitgebreide veiligheidsmaatregelen
zijn de belangrijke bijeenkomst van
het centrale partijcomité voorafge
gaan. Het congres zal naar ver
wacht nog zeker vandaag voortdu
ren. De resultaten zullen niet eerder
dan morgen of zondag bekendge
maakt worden.
Besloten ls wel dat alle resoluties,
brieven en verklaringen van het vroe
gere partijbestuur, die in de eerste
helft van dit jaar zijn opgesteld, moe
ten warden heroepen. Deze documen
ten werden in „tegenspraak genoemd
met de huidige toestand van de partij"
„Deze documenten oefenen nog steeds
een rampzalige invloed uit op de ac
tiviteit van do partij in Praag.
Het blad van de Tsjechoslowaakse
communistische partij, „Rude Pravo"
beschuldigde de voormalige minister
van binnenlandse zaken, generaal Jo
sef Pavel, verantwoordelijk te zijn
voor de uitgtfte van duizenden valse
paspoorten en andere persoonlijke do
cumenten aan vooraanstaande hervor
mingsgezinde politici. Onder hen is
volgens het blad parlementsvoorzitter
Josef Smrkovsky, die voor zijn gehele
gezin om vervalste indentiteitskaarten
had verzocht. Ook de voorzitter van
de Tsjechische nationale raad, Cesmir
Cisar, het voormalige lid van het par
tijpresidium Josef Spacek en andere
functionarissen werden door „Rude
Pravo" in dit verband genoemd. Het
blad zegt, dat de valse documenten
op bevel van generaal Pavel en zijn
naaste medewerkers, alsmede door de
voormalige plaatsvervangende minis
ter van binnenlandse zaken Jaroslav
Rybar, beschikbaar zijn gesteld. Aan
deze „actie" is volgens „Rude Pra
vo" ook meegedaan door een vroege
re medewerker van het parlementsse-
cretariaat, Vilem Kahan, die met zijn
vrouw naar Zuid-Slavië is gevlucht.
Het ziet er naar uit, dat Kahan daar
als „kwartiermaker" moest fungeren
voor enkele persoonlijkheden, aan wie
het denkbeeld van emigratie niet zo
vreemd was", aldus het blad.
(ADVERTENTIE)
Neem vaker een bloemetje mee!
915
LONDONDERRY (Reuter) Britse
troepen hebben hun greep versterkt
op de Noordierse stad Londonderry,
waar militante protestanten en
rooms-katholieken weer slaags met
elkaar zijn geraakt. Soldaten richtten
wegversperringen op, sloten de voor
naamste wegen af en houden nu toe
zicht op de rooms-katholieke wijk
Bogside. Woensdag is hier een dode
gevallen; een 55-jarige man. De po
litie houdt het op moord, maar voor
aanstaande figuren uit de stad ver
wijten de Britse soldaten niets ge
daan te hebben toen de man werd
ROTTERDAM (ANP) De Poli
tieke Partij Radikalen is in Rotter
dam een handtekeningenactie begon
nen voor de instelling van een be-
•laardenpasje, dat recht zou moeten
geven op gratis openbaar vervoer,
gratis toegang tot de musea en dier
gaarde en verlaagde toegangsprij;
voor de schouwburg.
De PPR vindt ook dat er voor be
laden in Rotterdam een rijdende
bibliotheek, een rijdend postkantoor
en een rijdende doktersspreekkamer
voor een geregeld fitheidsondeizoek
tnoeten komen.
gedood, terwijl zij toch vlak in de
buurt waren.
Ian Paisley, de leider van de mili
tante protestanten, heeft een tele
gram aan de Britse minister van Bin
nenlandse Zaken, James Callaghan.
gezonden met de woorden „Protestant
vermoord terwijl het Britse leger
toekeek". Uit het eerste onderzoek
is gebleken dat de omgekomen ma-n,
die volgens ooggetuigen letterlijk
doodgeschopt, niet alleen aan zijn
verwondingen is bezweken. Zijn
slechte hart is mede oorzaak van zijn
dood geweest.
Nadat Britse militairen de vech
tenden woensdag gescheiden hadden,
richtten de rooms-katholieken in al
lerijl weer de barricaden op.
De straatbarricaden waren net af.
gebroken na moeizame onderhande
lingen tussen katholieke leiders
de officieren van de Britse troepen,
die na de bloedige onlusten van au
gustus met de handhaving van de or-1
de zijn belast. Volgens een ooggetui
ge begonnen de ongeregeldheden met
een achtervolging door katholieke
jongelui van een bekend aanhanger
van de extremistische protestanten-
leider dominee Paisley. Al spoedig
stonden twee grote groepen tegen
over elkaar, die elkaar met stenen
en flessen bekogelden en winkelrui
ten ingooiden. Gewapende Britse
troepen in gevechtstenue kwamen
tussenbeid en schiepen 'n niemands
land van vijftig meter tussen de strij
dende partijen.
De spanning duurde echter voort.
MEER DAN 600 mensen zijn gedood
tijdens de gevechten tussen Hindoes
en mohammedanen in de Indische
staat Goejara, zo is officieel meege
deeld.
CHINA HEEFT Canada verzocht zijn
toelating tot de Verenigde Naties te
steunen.
STANLEY BROWN, die op Curacao
wegens verstoring van de openbare
orde veroordeeld was tot 4 maanden,
heeft cassatie aangetekend.
MARKELO gaat als een van de eer
ste gemeenten in Nederland de maan-
astronauten vereeuwigen in straat
namen.
De BOND van aannemers in de
bouwnijverheid en de Nederlandse
aannemers- en patroonsbond willen
fuseren.
PATER J. van Rijckevorsel s.j. is op
67-jarige leeftijd overleden.
BIJ DE sluiting van de aanbiedings
mogelijkheid waren 1.133.581 aan
delen International Salt Company
aangeboden voor overname door
KZO.
DE KANS is groot dat binnenkort
enkele honderden Indonesische gast
arbeiders naar Nederland zullen ko
men.
DE ARBEIDERSPARTIJ, die stel
ling heeft genomen tegen de apart
heidspolitiek, heeft bij de verkiezin
gen voor de eerste kleurlingenraad
in Zuid-Afrika een duidelijke over
winning behaald.
UIT EEN afgesloten kast in een
Haagse school zijn ontplofbare che
micaliën, als fosfor, zwavel en zout
zuur, ontvreemd.
DRIE GEMEENTEN in Groningen
hebben him gezamenlijke ontvanger
geschorst en zijn salaris bekort, om
dat hij een rijverbod onder invloed
had overtreden.
Poolse tanks in actie tijdens de
„Odra-Nysa 69", een oefening
voor troepen van het Warschau
pact. Er nemen ook Russische,
Tsjechoslowaakse en Oostduitse
troepen aan deel. De oefeningen
worden de grootste genoemd, die
ooit zijn gehouden.
(Van onze redactie buitenland)
SOUTHAMPTON Bij een botsing
tussen de Zweedse tanker Claude
(1.244 ton) en de 963 ton metende
Britse Darlington zijn duizenden li
ters van het licht ontvlambare vloei
bare gas uit de Claude gevloeid, die
een gevaar vormen voor een gewel
dige ontploffing in deze drukke
scheepvaartroute.
Op initiatief van Shell, Gulf Oil,
BP, Mobil Oil, Standard Oil, Esso en
Texaco heeft een aantal grote olie
maatschappijen een overeenkomst
gesloten op grond waarvan landen
schadeloos zullen worden gesteld
voor de kosten van ongelukken zoals
die met de Torrey Canyon.
(Van onze redactie buitenland}
TURIJN Ongeveer 50.000 me
taalarbeiders hebben deelgenomen
aan een betoging in Turijn, uitgeroe
pen door de vakbonden. Het totaal
aantal stakers in Turijn bedraagt nu
450.000, die met hun staking kracht
willen bijzetten aan eisen voor een
nieuwe cao. De bouwvakarbeiders in
Turijn hielden een 24-uurs sympa
thie-staking.
In Milaan lag het werk bij de be
drijven en openbare diensten een uur
stil. In Livomo, Venetië en Bergamo
duren de wisselstakingen in de che
mische Industrie voort. Ook bij ver
zekeringsmaatschappijen wordt niet
gewerkt. In Rome heeft PTT-perso-
neel een staking van 48 uur aange
kondigd.
WASHINGTON (AP) Het Ame
rikaanse ministerie van buitenland
se zaken heeft toegegeven dat de
Amerikaanse strijdkrachten in 1965
naar Zuid-Vietnam zijn gestuurd
zonder dat de regering van dit land
hierom formeel had gevraagd. Aan
het zenden van de troepen is wel
een overlegpleging met de regering
van Saigon voorafgegaan.
Een woordvoerder van het mi
nisterie, Carl Barth, zei dezer dagen
dat senator J. W. Fulbright, voorzit
ter van de senaatscommissie voor
buitenlandse betrekkingen, een
brief had geschreven aan minister
Rogers, waarin hij hem vroeg om
een bewijs van een formeel verzoek
van de regering van Zuid-Vietnam
aan die van de V.S. om gevechts
troepen te sturen.
In het antwoord, dat pas ongeveer
vier maanden later werd gegeven,
werd onder meer gezegd dat de be
slissing om gevechtseenheden naar
Zuid-Vietnam te sturen „het resul
taat was van een voortdurende ana
lyse van de steeds veranderende
toestand (in Zuid-Vietnam) en dat
een van de voornaamste factoren
van die veranderingen was het in
zetten, in dat land, van Noordvietna-
mese legerafdelingen".
Senator Fulbright: „Onze rege
ring heeft gefaald, en is blijven fa
len, om het Amerikaanse publiek
open kaart te spelen".
(ADVERTENTIE)
ELF BLIKKEN met de explosieve
stof nitro-cellulose zijn in het Noord'
hollands kanaal gegooid. De inzitten'
de van een bestelauto, eigendom van
een chemisch bedrijf in Nijmegen,
vluchtten weg toen zij gezien waren.
(VERVOLG VAN PAGINA 1)
door te stellen dat hij door aanstel
ling van een gedelegeerd commissaris
mede-verantwoordelijkheid zou gaan
dragen, zonder dat hij voldoende in
zicht in het bedrijf heeft. Daarom
dient eerst een grondig onderzoek te
worden ingesteld, waaraan de voor
zitter van het college voor de scheeps
bouw (oud-minister Biesheuvel) en
de directeur Stichting Nederlandse
Scheepsbouwindustrie zullen mee
werken. Pas als een volledig inzicht
in het Verolme-concern verkregen is,
kan bezien worden hoeveel finan
ciële steun verder moet worden ge
boden en wat daarvoor de voorwaar
den dienen te zijn.
De heer Verolme is de enige man
die het in het bedrijf van 10.000 man
voor het zeggen heeft. Op geen enke
le wijze is gebleken dat er van enige
medezeggenschap van het personeel
sprake is. Als Verolme niet aan het
onderzoek zou meewerken of dit be
moeilijkt, wordt het overbruggings
krediet van 25 miljoen meteen opge
ëist. De kredietgevende partij staat
er op dit moment het sterkst voor.
Door onze voorwaarden kunnen we
de vinger op de wonde leggen, zei de
minister. Hij verklaarde met nadruk
dat de werkgelegenheid voor mieter
dan 10.000 man voor de bepaling van
zijn beleid zeer zwaar weegt. Ook
moeten wij voorwaarden scheppen
opdat de belastinggelden zo goed mo
gelijk worden besteed. Aldus de mi
nister.
Maar de socialist Nederhosrst bleef
erbij dat de regering onvoldoende
greep op het wankele bedrijf heeft.
De minister geeft een stuk onderhan
delingspositie prijs, het is ondenk
baar dat kredieten worden gegeven
zonder waterdichte garanties, zei Ne-
derhorst. De pacifist Wiebenga wilde
veel verder gaan. De regering moest
onmiddellijk een beslissende macht
in het concern krijgen. Alles moet
wortdien gedaan om de alleenheer
schappij van Verolme te doorbréken,
zei de democraat Imkamp.
De KVP'er Nelissen onderschreef
het beleid van de minister en zei dat
het onderzoek naar de toekomstpers
pectieven van het Verolme-concern
en van de Nederlandse scheepsbouw
in het algemeen eerst moet worden
afgewacht. Intussen kan op een aan
tal strakke voorwaarden rijkssteun
worden gegeven om de voortzetting
van de werkgelegenheid te waarhor-
gen.
Het Verolme-ooncern is opgebouwd
op basis van gokken, met duizenden
werknemers als inzet. Aan het niets
ontziende bluf- en pokerspel moet
een einde komen, zei de communist
Bakker. De liberaal Porttoedne wilde
niet concluderen dat Verolme van
dat de scheepsbouwer andere figuren
het toneel moet verdwijnen, maar wel
naast zich op de brug krijgt.
Toen het vlammetje van de nacht
kaars al begon te branden, kwam aan
het einde vau het langdurig debat
drs. Den Uyl met een scherpe stel-
lingname. Naar zijn mening dienen
kamerleden de verbinding met een
bedrijf te verbreken als het bedrijf
in een speciale financiële verhouding
tot de overheid komt. Later zei de
KVP'er Nelissen dit een respectabel
standpunt te vinden, maar zich ook
le kunnen indenken dat KVP-fractie-
leider Schmelzer als adviseur bij Ve
rolme aanblijft, juist nu de positie
van het bedrijf moeilijk is. Den Uyl
noemde het volstrekt inconsequent en
onaanvaardbaar de staat met in totaal
130 miljoen aan het Verolme-bedrijf
te binden zonder dat er maar één mo
gelijkheid tot ingrijpen is. Ik begrijp
niet hoe de minister kan vragen: ga
hiermee akkoord, want het is een dh-
minister zijn verantwoordelijkheden
verantwoordelijk beleid. Nu moet de
grijpen en de leiding van het scheeps
bouwbedrijf onttronen, zei Den Uyl.
De kamermeerderheid dacht er an
ders over.
57
RABAT (AFP/Reuter) De eerste
Islamitische topconferentie in Rabat
heeft donderdag met algemene stem
men een verklaring goedgekeurd,
waarin volledige steun wordt toege
zegd aan het Palestijnse volk.
Verder wordt op de grote mogend
heden een beroep gedaan, ervoor
zorg te dragen dat de Israëlische
strijdkrachten spoedig uit de bezet
te Arabische gebieden worden terug
getrokken.
In hun slotverklaring zeggen de Is
lamitische leiders dat de bedreiging
van de heilige plaatsen van de Isilam
in Jeruzalem het gevolg is van de
bezetting van deze stad door Israël.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Een 36-jarige vrouw
heeft in Niel, bij, Antwerpen, haar
twee kinderen een slaapmiddel toe
gediend, ze opgehangen en daarna
zelfmoord gepleegd. De vrouw, die
zenuwziek was, handelde in een de
pressieve bui. De drie lijken werden
ontdekt door de echtgenoot.
De man, Henri Forceville (36),
keerde laat van zijn werk terug. Op
zijn zolder vond hij de drie lijken.
Volgens de lijkschouwing heeft de
vrouw de twee kinderen eerst een te
grote dosis slaapmiddelen toegediend
en ze daarna aan de balken van het
dak opgehangen, waarna zij zelf
moord pleegde.
Niet zo ver hier vandaan, in het
Londense geologisch museum, heb
ben, zo las ik, tienduizenden Londe-
naren (1700 per uur en dat twee
dagen lang) een blik geworpen op
tien gram maangruis onder zwaar
bewaakt glas. Het was grijs, het gruis,
en het leek precies een hoopje as in
een ordinaire asbak, aldus een der
tienduizenden kijkers.
Zou een half uur in de rij gaan
staan want dat deden ze daar
als er in Goes, of Hulst, of Bergen
op Zoom, of Roosendaal, of Breda
(om maar wat naburigheden te noe
men) zo'n hoopje te kijk lag? Ja na
tuurlijkgeld op tafel voor een kaar
tje! En dat voor tien gram!
Weet u wat ik gisteren heb ge
daan? k heb tien gram sigarenas in
een asbak gedeponeerd een dage
lijkse bezigheid voor mij, trouwens
en tegen mezelf gezegd: daar ligt
de maan nou mee vol.
Moet u ook doen, hebt u er ook
meteen de buik van vol.
Sigarettenas mag ook.
Na oom Ho hebben de Noordviet-
namezen nu hun oom Ton. Een poot
meer om op te staan en hij kan de
Amerikanen, die immers die oom van
die hut hebben gehad, een handje
geven.
En dan is er vrede.
Als Roolvink aftreedt, moet hiQ
misschien weer werknemer worden.
Dat vindt hij het ergste.
De plaatsvervangend hoofddirec
teur van de PTT, drs. Ph. Leenman,
heeft laten doorschemeren, dat de
PTT de postzegel zo rond 1980 wel
eens kan (zal?) afschaffen.
Vrienden filatelisten, nog zo'n tien
jaar en ge zijt antiquairs.
De commissie „Duidfilijikheid" (ook
commissie Veldkamp geheten) uit de
Groep van 18; Voor ons is het dui
delijk genoeg.
Jonge vrienden en vriendinnen, die
de politie in Amsterdam en/of elders
in den lande een college bruten of
zo vindt, hoort naar wat Amerikaanse
hippies hierover zeggen. In b.v. The
New York Times.
„Evenals in Engeland en Denemar
ken is er in Nederland een vrij gro
te verdraagzaamheid van officiële
zijde ten aanzien van de hippies. In,
tegenstelling tot de V.S., Israël en
Frankrijk".
Over de Amsterdamse politie: „Ze
zijn uitstekend. Ze verkleden zich
tenminste niet als hippie om zo te
spioneren"
En over Nederland in het algemeen
(U zult begrijpen dat deze hippies
in ons land en op de Dam pp
vakantie waren): „Nergens zijn de
problemen duidelijker dan in Ne
derland en nergens wordt hierover
op een hoger niveau debat gevoerd".
En daarmee, bewoners van dit in-
hoppe land, groet ik u.
ME RIJN.
GENèVE (RTR) De conferen
tie voor handel en ontwikkeling van
de Verenigde Naties (Unctad) heeft
een week van soms bitse debatten
over de strategie voor de ontwikke
ling der ontwikkelingslanden in de
jaren zeventig zonder veel tekenen
van vooruitgang afgesloten.
In zijn slotwoord wenste de voor
zitter van de 54 landen tellende or
ganisatie, de Ghanees Kwakoe B.
Asante, de afgevaardigden „de vol
gende keer meer geluk" en sprak
hij er zijn spijt over uit dat „da
standpunten niet soepel genoeg zijn
geweest om ons de mogelijkheid ta
bieden voor open discussies over be
langrijke kwesties, teneinde eniger
mate tot overeenstemming te ko
men".
Dinsdag kwam het grote verschil
van mening tussen de geïndustriali
seerde en de ontwikkelingslanden
tot uitdrukking in een botsing tussen
de Amerikaanse afgevaardigde
Henry Brodie en de Chileense gede
legeerde Hernan Santa Cruz, die el
kaar ervan beschuldigden dat zij
niet tot compromissen bereid waren.
De Chileen sprak de beschuldiging
uit dat de ontwikkelde landen geen
vaste verplichtingen voor bepaalde
data wilden aangaan voor hulpverle
ning aan armere landen, en zei dat
deze Unetad-vergadering de naga
deze Unctad-vergadering de nega-
ganisatie is geweest.
Brodie verklaarde dat de Latijns-
Amerikaanse landen bij het opstel
len van hun eisen geen enkele po
ging hebben gedaan de opvattingen
van de rijkere landen in hun overwe
gingen te betrekken. In plaats daar
van hebben zij nog hogere eisen ge
steld dan in het verleden en daar
door de mogelijkheid van vooruit
gang vrijwel uitgesloten.
De vergadering deed een beroep
op de heer Asante en op de secreta
ris-generaal van de Unctad, de Ve
nezolaan Perez Guerrero, de defini
tieve voorstellen voor de bijdragd
van Unctad aan het tweede ontwik'
kelingsdecennium, dat in 1971 be
gint, gereed te maken voor de vol'
gende vergadering, die begint 2 fe
bruari volgend jaar.