Vgrdhrt
geifgg
Tangwena-stam
verjaagd
van grondgebied
NIEUW SOORT PIL
IN UTRECHT
GHANA: ENIGE
JAREN ONDER
„VALSE" VLAG
IN ONDERZOEK
Fraude met
postzegels
in drukkerij
Prins Johan Friso 1 jaar
BUDEÈÈsiÉ
TWEE ARRESTATIES
Voorstel om
„spaarbank"
wettelijk te
beschermen
RHODESISCH „BLANK GEBIED"
Verzekering
Afgesloten
DIEFSTAL VAN
POSTZEGELS
„Morning-after the night before5
ceintuur. In
marine met
29.75
11 zwart, ma
de band en
e garnering.
24.75
Verkrachting
Einde
Achtergrond
Verhaast
7
DE STEM VAN WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1969
9
Er zijn ook mensen die vriendelijke
brieven naar mij schrijven. Zo liet
een ik geef het ruiterlijk toe
zeer spitse lezer uit Breda mij weten
dat dat met die „gaap" die ik vorige
week ten tonele voerde, helemaal
fout zit. Met die andere naam, die
van mijzelf was, trouwens ook.
Een aantal nog steeds van kracht
wezende biologische wetten in
dachtig schreef hij dat de boreling
uit bedoelde kruising ofwel BAAP
(van bok en schaap) ofwel REIT (van
ram en geit) zou kunnen heten.
Waarvoor mijn dank, vriendelijke
lezer. Ik moet u gelijk geven. En dan
laten we de een of andere fervente
emancipatrice desnoods nog pleiten
voor de benaming SCHOK of GAM,
maar we zijn het er wel over eens
dat we het hierbij moeten laten.
Een lezer uit Terheijden heeft af
gelopen zaterdag niet zonder gevoel
voor humor door een warenhuis ge
lopen. Via de geluidsinstallatiezo
schrijft hij (zij?), klonk het op een
gegeven moment: „Wil mevrouw L.
zich naar de beddenafdeling bege
ven; waar haar man op haar wacht?"
Ik hoop voor mijnheer L. dat zijn
vrouw ook gevoel voor humor heeft.
De gemeentesecretaris van Zeven
bergen, de heer J. van der Smissen
heeft voor mij een goede beurt ge
maakt, door de mensen die tegen
woordig voor „bejaard" worden uit
gescholden, „jongeren van vroeger"
te noemen. Een veel betere benaming,
vind ik, alleen wat lang.
De wernemers van Verolme in
Heusden hebben NU nog een warme
hap.
De Roermondse Dr. van Gilskweek-
school is kennelijk vóór de verplich
te koppeling van kwekelingschap en
celibaat.
Volgens mij heeft Mao griep gehad.
„Als Hitier een vriend had gehad,
dan zou ik zijn vriend zijn geweest".
(A. Speer, minister van bewapening
in het Derde Rijk).
Als Hitier meer vijanden had ge
had zou Speer niet eens minister van
bewapening zijn geworden.
Er doet een Grieks mopje de ron
de, waarin de ene Griek tegen de
andere zegt: Koning Konstantijn
komt terug. O ja, waarom?, vraagt
die ander dan. Hij is zijn brilcream
vergeten.
Heeft de Vredesweek u al aan het
denken gezet? Dat kost n.l. veel meer
dan een hele collecte.
En laat ik sluiten met een opmer
king die je niet elke dag hoort: (een
jongen tegen zijn vriend) „Die ouders
van mij zijn zo verdomde progressief,
dat ik er nog nooit kwaad op heb
hoeven worden".
Mogen veel jongens dit tot vele
vrienden kunnen zeggen.
MER1JN.
(ADVERTENTIE)
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM De postale recher
che heeft een grote fraude met post
zegels opgehelderd. In het bedrijf
N.V. Enschede en Zonen in Haarlem
bleek een groot lantal postzegels te
zijn ontvreemd. De Grafische Inrich
ting Enschede drukt sinds jaren
postzegels en bankbiljetten. De per
soneelsleden zijn voor een belangrijk
deel ho kligd en worden vaal-' ge
fouilleerd-
In Amsterdam is de postzegeihan-
delaar A. J. P. uit Muiden gearres
teerd, die zegels in afwijkende com
binatie aan verzamelaars zou heb
ben verkocht In Haarlem was een
andere postzegelhandelaar A. V.
uit Amsterdam gearresteerd. De
gearresteerde verkocht postzegels
onder de normale waarde. De ze
gels waren aan elkaar gehecht op
een blad in een combinatie, die de
P.T.T. niet gebruikt.
Het staat vast, dat de zegels
langs frauduleuze weg uit de drukke
rij Enschede zijn verdwenen. Men
neemt aan dat verschillende P.T.T.-
ambtenaren bij de fraude zijn be
trokken. Behalve de twee arrestaties
van handelaars zijn bij „Enschede"
geen arrestaties verricht. Het onder
zoek duurt voort.
Huisdieren
■oed tehuis gezocht voor *1
>ng poesje. U krijgt er gra
s een pak Felix vleesbrokj
ij waar ze z0 dol op zijn.
feerijstraat 20. Breda.
Soed tehuis gezocht voor 3
)nge poesjes. U krijgt er IF
s een pak Felix vleesbr
ïs bij waar ze zo dol op zj
Ilipsert 83, Breda.
'e koop gevraagd een sok"-
e bouvier, reu, hoog J°
loet geschikt zijn voor are
eren. Leeuwenbekstraat
ïergen op Zoom.
(Van onze correspondent)
RHODESIë Opperhoofd Rekayi
Tangwena en zijn stamgenoten heb
ben de strijd om in het stamgebied
van hun voorvaderen te kunnen
blijven wonen, opgegeven. Hun land
is bestempeld als „blank gebied".
Dezer dagen trokken soldaten en
politiemannen het Tangwena-dorp
binnen om een verordening uit te
voeren, waarin stond, dat de stam
het land zou moeten verlaten. De
politie greep opperhoofd Rekayi en
honderden dorpelingen vluchtten
schreeuwend en huilend de berg af.
Een woordvoerder van de regering
zei echter, dat Rekayi en vijf oudere
Tangwena's na verscheidene uren
van onderhandelingen tenslotte ak
koord gingen met een oompromis-
optossing. Zij verwierpen de ver
huizing naar een Afrikaans gebied,
dat de regering voor hen had uit
gezocht en waar speciaal voor hen
38 hutten waren gebouwd. Maar, zo
vervolgde de woordvoerder: „Zij
gingen ermee akkoord om te ver
huizen naar een vruchtbaar, bebosd
gebied slechts 7 kilometer van hun
oude woonplaats. Dit land moet nu
weer tot „Afrikaans gebied" omge
doopt worden, in de termen van de
landverdelingswet.
Noel Robertson, de plaatsvervan
gend secretaris van het ministerie
van binnenlandse zaken, gaf de ver
zekering, dat de regering zal helpen
met het vervoer en met het bouwen
van de hutten en hij beloofde ook,
dat er onmiddellijk een school zou
worden gebouwd.
Het schijnt nu, dat de Tangwema-
kwestie voorbij is. De 160 mannen
en vrouwen, die door de politie wer
den vastgehouden naar aanleiding
van demonstraties buiten het kan
toor van de plaatselijke hoofdcom
missaris, zijn inmiddels vrijgelaten.
Verscheidene mannen hadden een
nacht doorgebracht in politiecellen
te Inyanga en de vrouwen hadden
in hokken de nacht doorgebracht.
Later werden beschuldigingen we
gens overtreding en verstoring van
de openbare orde tegen hen inge
trokken vanwege hun „goede ge
drag".
Verslaggevers kregen geen toe
stemming om het Afrikaanse gebied
te bezoeken, waar opperhoofd Re
kayi en sommige van zijn volgelin
gen vastgehouden werden en het
dorp van hun voorvaderen wordt
nog steeds hermetisch door de po
litie afgesloten. De 400 kinderen, die
achterbleven, toen hun ouders de
modder en de rieten hutten ont
vluchtten, worden in een school
verzorgd, die ook binnen „hyet be
schermde gebied" ligt. Vrienden in
Salisbury zamelen geld in om naar
een Rode Kruds-werker in de school
te sturen voor voorzieningen en
dekens.
(Copyright/Te Guardian/
De Stem)
AMSTERDAM (ANP) Bij een
inbraak in een postzegelhandel in
Amsterdam is het afgelopen week
einde een grote partij postzegels ter
waarde van f. 20.000 gestolen.
In dezelfde periode werd ook in
gebroken bij een postzegelzaak op
de Nieuwezijds Voorburgwal, waar
voor f- 2.500 aan zegels werd buit
gemaakt. In beide gevallen was de
voordeur geforceerd.
Op de postzegelmarkt op de
Nieuwezijds Voorburgwal werden
van een stalletje twee albums met
postzegels ter waarde van f, 1.500
ontvreemd.
ter'sV t0*® v.an Pr'ns Johan Friso werd door zijn vader prins Claus gemaakt
gelegenheid van de eerste verjaardag van het prinsje, morgen.
DEN HAAG (ANP) De regering
hoopt binnenkort bij de Tweede Ka
mer een voorstel in te dienen tot her
ziening van de wet toezicht krediet
wezen, waarbij o.a. het woord spaar
bank en andere woorden waarin het
woord „spaar" voorkomt wettelijk
zullen worden beschermd.
Dit blijkt uit het antwoord van de
minister van Financiën op vragen van
het Tweede-Kamerlid Geurtsen
(VVD) over de Endramac n.v. i.o. te
Amsterdam en Neberu te Heerlen.
(Van onze correspondent)
UTRECHT In de gynaecologische kliniek van het academisch zieken
huis in Utrecht wordt op het ogenblik naarstig gezocht naar een „mor-
ning-after the night before"-pil. Reeds 95 vrouwen hebben de nu door prof
Haspels en zijn medewerkers „ontworpen" pil geslikt met goed resultaat.
De nieuwe pil is bedoeld als mid
del om innesteling van een bevruch
te eicel in de baarmoeder te voor
komen. Ais bijtijds ontdekt wordt
dat anti-coneeptie mislukt is, kan de
vrouw die dit preparaat vijf achter
eenvolgende dagen inneemt voor
de eerste maal binnen 48 uur na de
mogelijke bevruchting de zwan
gerschap onderbreken.
Prof. dr. A. A. Haspels, hoogleraar
in de verloskunde in Utrecht heeft
reeds in zijn oratie in mei van dit
jaar op de mogelijkheid van dit mid
del gewezen.
Prof. Haspels en zijn medewerkers
hadden tot nog toe geen publiciteit
aan de nieuwe pil gegeven, slechts
op een wetenschappelijke conferen
tie in Bandoeng heeft hij zijn erva
ringen met het preparaat bekend
gemaakt. In Medical Bulletin, een
Engels geneeskundig tijdschrift, zijn
de resultaten ook vermeld.
De Sunday Mirror heeft hier een
uittreksel van gepubliceerd met de
foutieve opmerking dat de vrouwen
na het gebruik van deze pil ziek
zouden worden. Prof. Haspels ont
kent dit echter, hij geeft wel toe dat
mogelijk misselijkheid optreedt.
Van de zijde van de gynaecologische
kliniek wijst men erop dat het ont
wikkelen van deze pil nog niet wil
zeggen dat er een fabrieksmatige
produktie mogelijk is. Het onderzoek
is nog niet in een stadium dat te
verwachten valt dat binnenkort el
ke vrouw deze pil zal gaan gebrui
ken.
De werking van deze pil berust
op het toedienen van het hormoon
oestrogeen. Dit middel werd reeds
door dierenartsen gebruikt, wanneer
een hond tegen de wil van haar ei
genaar gedekt was. Prof. Haspels is
door zijn contacten met dierenart
sen op het idee gekomen ook voor
vrouwen dit hormoon oestrogeen te
gaan gebruiken.
Tot nog toe is deze nieuwe pil
slechts gebruikt in gevallen van ver
krachting.
Drie data markeren de dertienjarige geschiedenis van Ghana:
maart 1957, de dag waarop de Goudkust tot een onafhankelijke
staat werd verklaard; 24 februari 1966, de dag waarop het Ghanese
leger in een vrijwel bloedloze coup de macht greep en Kwame
Nkroemah met zijn regering de laan uitstuurde; 29 augustus 1969,
de dag waarop de Ghanezen via de stembus terugkeerden naar de
democratie.
NKROEMAH
Tussen de eerste en tweede datum
ligt de periode van de „opkomst en
val van Kwame Nkroemah", tevens
de titel van een uitnemend boek, ge
schreven door Henry L. Bretton. Deze
schrijver, algemeen beschouwd als
een deskundige in Afrikaanse zaken,
komt over de Nkroemah-periode tot
de volgende uitspraak (pag. 173):
„Een dictator heeft het in Ghana
zo'lang kunnen uithouden, omdat hij,
geheel alleen, alle touwtjes van
macht, invloed en repressie in han
den had: tot de morgen van 24 fe
bruari 1966; maar noch Nkroemah
noch zijn regering zijn ooit echt ge
accepteerd geweest in Ghana. Het
Nkroemah-regime heeft nooit een
antwoord gegeven op de sociale, eco
nomische en politieke problemen van
Ghana. Het regime wierp zich op als
een middel van veel grotere reik
wijdte, als een instrument van een
wereldwijde, politieke, revolutionaire
beweging, door Nkroemah en zijn
volgelingen haastig betiteld als „an
ti-imperialistisch, anti-kolonialistisch
en anti-neokolonialastisch". Op een
bepaalde manier gebruikte Nkroe
mah de Ghanese regering, economie,
lager, politiek en het politiek plat
form voor doeleinden, die niets te
maken hadden met de belangen en
aspiraties van de meerderheid van
het Ghanese volk. Onder de valse
vlag van vrijheid, gerechtigheid en
socialisme, gesteund door een kliek
van buitenlandse adviseurs, voor wie
de behoeften van het Ghanese volk
niet belangrijk waren, manoeuvreer
de Kkroemah zich handig in de har
ten van een deel van een nietsver
moedend volk".
De februari-coup van 1966 maakte
een einde aan de dictatuur van
Nkroemah, de een-partij regering
van zijn Convention's People Party
(CPP), de machtiige, gehate veilig
heidspolitie, de detentiewetten
(iedereen kon zonder vorm van pro
ces maanden en jaren vastgehouden
worden), de ideologische trainingen
etc. Een contra-eoup van april 1967,
die slechts enkele ur en duurde, was
een naïef intermezzo in de Ghanese
geschiedenis, maar voor de Ghanezen
was het emotioneel een dramatisch
moment. In deze contra-coup werd
namelijk de man vermoord, die in
1966 het brain was achter de staats
greep van het leger: Emmanuel Ko-
toka. Deze man is met dr. Joseph
Danquah (een onafhankelijkheids
strijder van het eerste uur, maar om
gekomen in een detentiekamp onder
Nkroemah) tot op de dag van van
daag de grote held van Ghana.
Na de staatsgreep van 1966 ves
tigde de Nationale Bevrijdingsraad
een regime, dat regeerde bij decreet.
De militaire junta, eerst onder Ank-
rah, later onder Afrifa, liet Ghana
weer tot zichzelf komen. Zij ging de
problemen realistisch te lijf door de
ideologische aanpak van Nkroemah
te vervangen door een pragmatische.
Ghana beleefde onder de militairen
een vredige tijd „We zijn in Ghana
nog nooit zo vrij geweest als onder de
militairen", werd me meermalen ver
teld ofschoon zij de knellende eco
nomische problemen, vooral het
werkloosheidsprobleem, niet konden
oplossen.
voor zulke grote moeilijkheden ge
plaatst dat het voor de bevolking
leek alsof haar „helden", nu als pre
mier of president in het zadel, teleur
stelden en niet hard genoeg werkten
voor het behoud van de jonge naties.
Tot grote ergernis van de bevolking
en militairen begonnen de leiders de
politieke vrijheid te beknotten in
plaats van uit te breiden, begonnen
zij stammen te splitsen in plaats van
te verenigen. De oude vrijheidsvech-
ters verloren hun populariteit en
moesten alle middelen gebruiken om
Zulke lof aan het adres van een
militair regime is iin de kolommen
van De Stem een zeldzaamheid. Een
militair regime heet „per definitie
rechts en repressief" te zijn. Dat is
meestal helaas maar al te waar, maar
in de Ghanese (Afrikaanse) situatie
heeft het leger een functie vervuld,
die normaal een parlementaire demo
cratie vervult.
Geven we wat meer achtergrond,
want de Ghanese situatie mag gelden
als een sjabloon-patroon voor de ont
wikkelingen in andere Afrikaanse
landen, waarin de laatste het leger
de macht greep: Dahomey, de Cen
traal Afrikaanse Republiek, Congo,
Opper-Volta en Nigeria.
Het eerste stadium van de Afri
kaanse onafhankelijkheid, waarin het
aantal zelfstandige landen steeg van
drie tot over de dertig, behelsde de
onverwacht snelle opkomst van de
zogenaamde een-partij-regeringen.
IN GHANA: Vier jaar na de
onafhankelijkheid moesten vol
gens de constitutie algemene ver
kiezingen worden gehouden.
Nkroemah, impopulair geworden
door de invoering van een deten-
tiewet (volgens welke iemand
zonder proces of recht van be
roep vijf jaar in de gevangenis
kon komen) en door enkele cor
ruptieschandalen, waarbij zijn
naaste medewerkers betrokken
waren, vreesde het oordeel van
de kiezer. Begin 1960 kondigde
Nkroemah aan, dat zijn regering
een referendum wilde houden
over een nieuwe constitutie, zo
genaamd om een republiek te
worden. De presidentsverkiezin
gen zouden dan na het referendum
gehouden worden. Later kondigde
Nkroemah aan, dat een „ja" voor
de nieuwe constitutie ook een
„ja" zou betekenen voor Nkroe
mah. Aparte verkiezingen, zo ver
klaarde Nkroemah, zouden te veel
geld kosten. Nkroemah kreeg door
een combinatie van intimidatie en
corruptie het resultaat, dat hij
wenste: de oppositie kreeg nau
welijks stemmen, de een-partij
regering was een feit.
Al spoedig na het verkrijgen van
de onafhankelijkheid zagen de popu
laire onafhankelijkheidsleiders zich
aan de macht te blijven. In het de
fensief gedrongen, waren zij minder
zeker van zichzelf en niet in staat
de moeilijkheden op te vangen. En
werden aanslagen op hun leven tot
dan toe gepleegd door duidelijk aan
wijsbare opposanten, later kwamen
de aanslagen ook uit eigen gelederen.
IN GHANA: Nkroemah reali
seerde zich op 1 augustus 1962,
dat hij niet in alle gelederen als
de „Osagyefo" („De Redderbe
schouwd werd. Op die dag werd
hij in Kulungugu, een dorpje in
Noord-Ghana, „begroet" met een
handgranaat: Hij werd licht ge
wond, maar deze aanslag maakte
zoveel indruk op hem, dat hij on
middellijk plannen uitwerkte voor
zijn eigen veiligheid. Deze plan
nen, gemaakt met Russische hulp,
resulteerden in de oprichting van
zes speciale veiligheidsafdelingen,
die tot 1966 vrijwel alle tegen
standers van Nkroemah uitscha
kelden, al zou in 1964 een politie
man een vertrouweling van
Nkroemah nogmaals proberen
de dictator uit de weg te ruimen.
Het tweede stadium van de Afri
kaanse onafhankelijkheid dat
Ghana zojuist achter de rug heeft
behelst de openlijke uitdaging van de
oude leiders en militaire coups. Het
een-partijstelsel in Afrikaanse lan
den heeft duidelijk schipbreuk ge
leden. Het was niet in staat de nood
zakelijke veranderingen in de rege
ringen aan te brengen zodat de poli
tieke leiders de macht over de massa
verloren. De legers in Afrika zijn
echter slechts tussenbeide gekomen
op het punt, waarop de politieke lei
ders de macht over de bevolking
dreigden te verliezen.
De legercoups hebben in feite de
revolutie (dat is Vooruitgang) in
Afrika verhaast. Nergens in zwart
Afrika heeft het leger zich trachten
op te werpen als de nieuwe heersen
de klasse zoals dat bijvoorbeeld in
Egypte is gebeurd. In de meeste
Afrikaanse landen gaf het leger na
korte of langere tijd de macht terug
aan de politici. En waar dit nog niet
is gebeurd, zullen de Afrikaanse le
gers dit ongetwijfeld doen.
IN GHANA: De militaire junta
liet onmiddellijk na de staats
greep weten, dat zij alleen „orde
op zaken wilde stellen". Zij maak
te daarbij meteen duidelijk, dat
militairen niet in de wieg gelegd'
zijn om een regering „te runnen".
Al enkele dagen na de coup he
rnoemden de militairen burgers op
belangrijke regeringsposten.
Zo gezien zijn de legercoups zinvol
en minder alarmerend dan wel eens
int (westerse) commentaren door
klinkt.
Een minpunt, dat men tegen mili
taire leiders kan aanvoeren, is, dat
zij alleen wijzigingen aanbrengen in
de samenstellingen van de regering,
zonder de sociale en politieke struc
tuur van een land te veranderen.
Wordt dat laatste achterwege gela
ten, dan zal er ongetwijfeld een vol
gende crisis en een volgende staats
greep komen.
ANTON THEUNISSEN
(ADVERTENTIE)
