De „achtste": keuze Maastricht uit „rechtvaardigheid"
Bedrijfsleven over de miljoenennota:
n
BONT EN BEAT
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
f\/"
"1
iac?
BESTE
Fractieleiders
willen meer
duidelijkheid
99ste Starlichter
editie voor
zeeland
weerbericht
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Het bedrijfsleven, zowel de vakcentrales als de werkgevers,
vreest met grote vreze, dat liet de regering niet zal lukken in 1970 de
prijsontwikkeling in de hand te houden.
Commentaar
Nieuwe wereld
Kans op lichte
werkloosheid
in de bouw
DEFENSIE VORMT RAMPENBRIGADE
Anoniem telefoontje:
„Aanslag
op jullie koningin"
Aanslag in Gaza
in
STRAUSS KWAM NIET AAN HET WOORD
Gifwolken
vernielen
bijna alle
bloemen
voor show
in Gilze
Ramp
Schade
109e jaargang no. 26226
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Hoofdkantoor: Breda, Reigerstr. 16
Telefoon 22341, Postgiro 1114111
woensdag 17 sept. 1969
Veranderlijk
Veranderlijke bewolking. Kans op
een lokale bui. Plaatselijk mist.
Ongeveer dezelfde temperatuur
als gisteren.
KANTOREN: ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, TEL. 37150
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26, TEL. 6350
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957
GOES, KLOKSTRAAT 1, TEL. 8030
HULST, STEENSTRAAT 14, TEL. 3751
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De troonrede heeft
officieel openbaar gemaakt wat
reeds geruime tijd een publiek „ge
heim was: de achtste medische fa
culteit komt in Maastricht, als het
parlement de voorkeur van de re
gering deelt. In een uitvoerige nota
heeft de minister van Onderwijs en
Wetenschappen, dr. G. H. Veringa
dinsdag dat parlement verteld,
waarom het tenslotte de Limburgse
hoofdstad is geworden in de gedach
ten gang van de regering.
Limburg heeft nog geen enkele
instelling van hoger wetenschap
pelijk onderwijs.
De Volksgezondheid in Limburg
zal een sterke stimulans krijgen
door het gewest een instelling van
medisch hoger onderwijs te ge
ven.
Vestiging in Limburg van de
achtste medische faculteit zal de
culturele ontwikkeling en de na
tionale verbondenheid van dat ge
west bevorderen.
0 De achtste medische faculteit in
Maastricht zal de wetenschap in
Limburg stimuleren en tot nieu
we ontwikkelingen leiden.
Dit een oogpunt van regionale
spreiding van het hoger weten
schappelijk onderwijs in Neder
land is de stichting van de acht
ste medische faculteit in Maas
tricht een soort daad van een
voudige rechtvaardigheid.
De nieuwe faculteit wordt, met
het te bouwen academisch zie
kenhuis een rijksinstituut.
Ook het feit dat nationaal reeds
zo grote uitgaven zijn gedaan om
de technische hogescholen van
Eindhoven - ruim 300 miljoen -
en Enschede - ruim 250 miljoen -
tot ontwikkeling te brengen,
heeft de keuze van de regering
beïnvloed.
De achtste medische faculteit
gaat zeker 400 miljoen gulden
kosten. Bovendien zal er elk jaar
minstens 35 miljoen voor op de
onderwijsbegroting moeten wor
den opgebracht.
De hogescholen van Eindhoven,
Enschede en Tilburg - en de toe
komstige Maastrichtse medische fa
culteit - zullen langzamerhand tot
volledige universiteiten worden uit
gebouwd.
De drie kandidaten die naast de
nieuwe faculteit grijpen - Eindho
ven, Enschede en Tilburg - krijgen
van de regering alle steun bij de
uitvoering van hun plannen tot zie-
kenhuisbouw. Daardoor zal te zijner
tijd in een van deze plaatsen de
aanzet voor een negende medische
faculteit in principe aanwezig zijn.
Er wordt zo spoedig mogelijk een
commissie ingesteld die de stichting
van de faculteit in Maastricht gaat
voorbereiden. Voorzitter van die
commissie wordt de nog te benoe
nen voorziter van de faculteit.
De regering hoopt dat vóór 1980
al het werk om de achtste medische
faculteit op gang te brengen achter
de rug is. Daarbij geniet de opbouw
van de staf prioriteit. De commissie
zal moeten adviseren over het stu
dieprogramma, de bouw en inrich
ting van een academisch ziekenhuis
met duizend onderwijsbedden, de
vestiging van pre-klinische institu
ten en de wijze waarop de zieken
huizen in Limburg kunnen gaan sa
menwerken met de faculteit.
De regering wil tevens een aantal
knelpunten in het medisch weten
schappelijk onderwijs oplossen.
Zij denkt daarbij aan nieuwe aca
demische ziekenhuizen in Leiden,
Groningen en Utrecht en Amster
dam, alsmede aan de voltooiing van
de medische faculteiten van de Vrije
Universiteit te Amsterdam, Nijme
gen en Rotterdam.
GROTE VREES VOOR PRIJSSTIJGING
Belastingverlaging en de belofte
van een reële, niet opnieuw
door prijsstijgingen afgeroomde
welvaartsverbetering, zijn voor
1970 de belangrijkste troefkaarten
van Het kabinet-De Jong. Met deze
maatregelen hebben premier De
Jong en de zijnen op prinsjesdag
de verkiezingen naderen! een eer
ste verdedigingslinie opgeworpen
tegen de ongetwijfeld komende
stormloop van de oppositie.
De kiezer leeft echter niet van
brood alleen. Al in de eerste regels
van de Troonrede wordt met instem
ming gewag gemaakt van de ver
nieuwingsdrang, die overal merk
baar is. Sterker nog: de regering wil
daaraan richting gaan geven. En om
geen enkele twijfel te laten bestaan
over haar bedoelingen bekent de
regering zich zonder omwegen voor
meer openheid en mede-verant
woordelijkheid.
De gesch'edschrijvers van deze
tijd zullen het kabinet-De Jong niet
rekenen tot de pioniers der ver
nieuwing. Tot dusverre immers
heeft de regering achter de feiten
aangesukkeld. Buiten-parlementaire
activiteiten moeten daarin verande
ring hebben gebracht: het parle
ment zelf heeft tot nu toe ook wei
nig betekenisvolle initiatieven ont
wikkeld.
Dat zal nu, met de verkiezingen
zo vlak voor de deur, wel gaan ver
anderen. Nederland gaat daarom
een interessante tijd tegemoet. Een
tijd, waarin veel gesproken zal wor
den over meer welvaart en over
vergroting van het individuele con
sumptievermogen. Als we de rege
ring echter mogen geloven, zal die
discussie geplaatst worden tegen de
achtergrond van „het streven naar
een nieuwe wereld".
Die achtergrond ontbreekt nog bij
de toelichting op de voorgenomen
belastingverlaging. Maar die omis
sie kan hersteld worden. Hopelijk
gebeurt dat ook. De kloof tussen
arm en rijk wordt ook in ons land
niet smaller door een belasting
verlaging. Toch moet dat het eerste
doel zijn van een regering, die rich
ting wil geven aan deze tijd.
X?® ®nze parlementaire redactie)
t:„ HAAG Het is de verwach
ting van minister Schut (Volkshuis
vesting en ruimtelijke ordening) dat
'Y, bouwmarkt de vraag iets zal
5.» j ven bij de geraamde groei
tv* r"'0l'uktiecapaciteit.
uu zou kunnen leiden tot enige
ril tpanmiï? °P de arbeidsmarkt voor
omewL? zijn ochter nogal wat
te «f den en daarom is nog niet
bet er een toeneming van
komen werkloze bouwvakkers zal
En als dat niet lukt zet de geldontwaarding zich voort
en komt er, aldus het bedrijfsleven niets terecht van de
2,5 procent reële welvaartsstijging, die op Prinsjesdag
in de Troonrede en miljoenennota in het vooruitzicht is
gesteld.
De bezwaren van het bedrijfsleven richten zich met name tegen het
plan van de regering per 1 juli 1970 een verdere verhoging van de
BTW (één a twee procent) door te voeren en per gelijke datum
een huurverhoging van 6 procent. Zowel werkgevers- als werknemers
organisaties zijn unaniem van oordeel, dat de regering heter had ge
daan het door de SER terzake gegeven advies te volgen. Dat wil zeg
gen: minder lastenverzwaring in 1970.
Naast lastenverzwaring, die voor een groot deel op de ondernemers wordt
afgewenteld, brengt 1970 ook belastingverlichting: een verlaging van de
loon- en inkomstenbelasting met 600 miljoen gulden, met name ten gunste
van de lagere inkomens en de middengroepen.
Aanvankelijk zou deze belasting per 1 januari a.s. met 900 miljoen gulden
worden verlaagd. Een deel van de verlaging (300 miljoen) is echter ver
schoven naar 1 januari 1971. De laagste inkomensgroepen, die niet van deze
belastingverlichting profiteren, krijgen compensatie door een verlaging van
de ziekenfondspremie (bejaarden) en door een aanpassing van de kinder
bijslag (kleine zelfstandigen).
Verder nieuws uit Troonrede en miljoenennota:
1970 en 1971 worden economisch gezien, goede jaren, mits de loon- en
prijsontwikkeling binnen redelijke banen blijft.
Er zijn maatregelen in voorbereiding om staat en maatschappij verder te
democratiseren en het welzijn van de burger krachtiger te bevorderen.
„In het verleden is de aandacht wellicht te sterk gericht geweest op de
welvaart alleen.
Volgend jaar worden er weer 125.000 woningen gebouwd. Het aantal
woningwetwoningen is opnieuw teruggebracht. Anderzijds wordt er meer
geld beschikbaar gesteld voor krotopruimmg, sanering en bejaarden wo
ningen.
Mensen met flinke salarissen, die in woningwetwoningen wonen, moeten
via een „individuele correctie" een huurtoeslag betalen.
Hogere uitgaven voor onderwijs, waterstaat, ontwikkelingshulp.
Meer aandacht voor onderwijs en vorming van de werkende jeugd.
Defensie vormt een rampenbrigade van 1700 man.
De leerlingenschaal bij het kleuter- en lager onderwijs wordt verder
verlaagd.
De ondernemingsraden krijgen grotere bevoegdheden.
De nieuwe rijksbegroting komt op een uitgaventotaal van 28,965 miljard
gulden. Aan inkomsten wordt 26,772 miljard verwacht. Door enkele tegen
vallers over 1969 loopt het tekort op tot 2,4 miljard gulden. Financiën wil
dit bedrag dekken door vóórinschrijvingen tot 1,6 miljard en door 800 mil
joen op de open kapitaalmarkt te lenen. Dit grote leningsbedrag verontrust
vooral de gemeenten, die hun eigen kapitaalvoorziening daardoor in gevaar
gebracht zien.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De Haagse politie
heeft maandag een anoniem telefoon
tje van een man met een buitenlands
accent ontvangen, die vertelde dat er
dinsdag een aanslag op de koningin
zou worden gepleegd.
De man zei letterlijk: „Als morgen
voor tien uur de Arabische vrijheids
strijder, die door de Haagse politie is
gearresteerd, niet in vrijheid is ge
steld, dan sterft jullie koningin".
Hij doelde kennelijk op de 15-jari-
ge jongen die gegrepen werd na de
aanslag op de Israëlische ambassade
te Den Haag.
TEL AVIV (AFP) - In Gaza is
gistermorgen door een aanslag met
handgranaten een Israëlische vrouw
gedood. Zeventien andere mensen lie
pen verwondingen op. Er werden tal
van arrestaties verricht.
(ADVERTENTIE)
UP"
De Stem van vandaag staat
voor een belangrijk deel in het
teken van de miljoenennota.
Nieuws hierover op de pagina's
3: wegen, waterstaat, zeeha-
venbeleid;
5: achtste medische faculteit
met reacties en commen
taar;
7: foto-impressie van prinsjes
dag, financieel-economisch
commentaar;
11. belastingmaatregelen, tabel
inkomstenbelasting, prijs
beleid, rampenbrigade;
13: onderwijs, welzijnsbeleid,
defensie. Koninkrijkssta
tuut, ontwikkelingshulp;
huurverhoging, structuur
verbetering landbouw,
openbaar vervoer, kunstbe
leid, openbreken N.V.'s, in
komsten en uitgaven, meer
diefstallen - minder ophel
deringen.
Verder in deze krant:
Pagina 7: „Mijn vader was
niet gek maar meedogenloos",
aldus Swetlana Stalin.
Pagina 9: Amerika haalt 35.000
man terug uit Vietnam. Zestien
hoven een tweede Schiphol?
RTV-pagina: Hef toneel zoekt
een nieuw publiek.
Sportpagina: Westduitse atleten
naar huis. Vanavond eerste
wedstrijd voor Europa Cup.
BREMEN (DPA) In de nacht
van maandag op dinsdag is een West
duitse Starfighter verongelukt. Het
toestel stortte neer op nog geen 400
meter van het station van Petkum
bij Leer (Neder-Saksen).
De piloot werd dood tussen de ver
brande wrakstukken aangetroffen. In
totaal zijn thans 99 Westduitse Star-
fighters verloren gegaan. Hierbij
kwamen 52 piloten om het leven
(Van onze redactie buitenland)
FLENSBURG De Westduitse mi
nister van financiën, Strauss, is gis
teren op een verkiezingsbijeenkomst
m Flensburg (Sleeswijk-Holstein) 25
minuten lang niet aan het woord kun
nen komen door protesten van leden
van de buitenparlementaire opposi
tie. Deze riepen „Sieg heil" en maak
ten dierengeluiden. De ordeverstoor
ders werden uit de zaal verwijderd.
Ongeveer tien demonstranten werden
gearresteerd. In zijn toespraak drong
Strauss er op aan, eindelijk aan de
n„ii„„.i. „terreur" een eind te maken
it.'Ü derwisjen, bendes uit het stenen tijdperk en horden" waren
veer 300 demmrKrf *7 h™dska"se"« Kiesinger had bedacht voor de onge"
mef A lit •ranJen toe hem tijdens een CDU-bijeenkomst in Bielefeld
met de kreten „sieg heil" het spreken onmogelijk maakten. 6
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De leiders van de
meeste Tweede-Kamerfracties willen
straks bij de algemene politieke en
financiële beschouwingen veel meer
duidelijkheid hebben over de sociaal-
economische visie van de regering.
Vooral de vraag, waarom de rege
ring het SER-advies over de loon- en
prijzenpolitiek slechts voor een deel
gevolgd heeft, eist een onomwonden
antwoord, aldus de socialist Den Uyl,
mr. Biesheuvel van de A.R., de heer
J. Mellema van de C.H.U. en mr. H.
van Mierlo van D'66, gistermiddag
bij hun eerste reacties op de Miljoe-
nennota-1970.
Drs. Schmelzer, fractieleider van
de K.V.P. zei: „Mijn algemene in
druk van de miljoenennota is dat het
kabinet-De Jong een evenwichtige
koers vaart, maar ook blijk geeft van
een frisse aanpak en tevens oog heeft
voor de noodzaak van maatschappe
lijke vernieuwing".
Den Uyl: „Met dit kabinetspro-
gramma voor het komende jaar kan
de zittingsperiode van het kabinet-De
Jong worden overzien. De oogst is
schraal. Er zijn veel mooie woorden
over de democratisering, maar de
hervormingen blijven uit".
„Bont en beat". Zo heette de
nieuwe collectie van Van Eg-
mond. De creatie van Tibetlam
en Chevrette (foto) is alleszins
hip te noemen.
OP VERZOEK van Interpol heeft de
Libanese politie zondag in een hotel
in Beiroet een man gearresteerd, die
wordt verdacht van deelname aan de
overval op de Britse posttrein in
augustus 1963.
(ADVERTENTIE)
(Van een onzer verslaggevers)
GILZE De leden van de
dahliavereniging Floralia te Gil
ze, die vorige week nog vol trots
wezen op de prachtige bloemen,
die ze in het komende weekeinde
tijdens de bloemenshow in zaal
De Heuvel wilden laten bewon
deren, staan nu met tranen in de
ogen en met verdrietige gezich
ten naar diezelfde bloemen te
kijken. Van al die bloemenpracht
is bijna niets meer over, omdat
vorige week zaterdag een sterke
wind grote hoeveelheden plan-
tended end vergif vanaf een aan
grenzend aardappelveld over de
bloementuin blies.
De landbouwer, die met dit
vergif zijn aardappelplanten snel
wilde laten afsterven, had geen
rekening gehouden met de voor
de Floraliatuin ongunstige wind
richting. Van de ongeveer 12.000
bloemen kan Floralia er nu nog
maar ongeveer 2.000 gebruiken,
hetgeen veel te weinig is om
voor een behoorlijke bloemen
show te kunnen zorgen. Toch zal
de show doorgaan. De Gilzer
vereniging heeft onmiddellijk de
hulp ingeroepen van de dahlia
verenigingen uit Oosterhout,
Tilburg en Goirle, die direct heb
ben toegezegd voor bloemen te
zullen zorgen. Bovendien worden
er deze week ook bloemen uit
Noordwijk gehaald. „Aan de
show zal niets te merken zijn",
zegt mevrouw M. Buijs-van Geel,
de vice-voorzitster.
Desondanks wordt in Gilze
toch gesproken van een ramp.
„Heel Gilze rouwt", zegt me
vrouw Buijs. „Iedereen die je
spreekt, heeft met de vereniging
te doen". Dat kan ook niet an
ders want vele inwoners van
Gilze hebben de laatste weken
heel watvan hun vrije tijd op
geofferd om de bloemen zodanig
te verzorgen dat ze er tijdens
de show op hun best uit zouden
zien. Van weer en wind trok men
zich niets aan.
Ongeveer 75 procent van de
bloemen zijn door het vergif aan
getast en sterven nu langzaam
af. „Je ziet de dahlia's staande
sterven", zegt mevrouw Buijs.
Hoe groot de schade is, is moei
lijk te zeggen. „Het is niet met
geld goed te maken", vinden me
vrouw Buijs en mevrouw M. Ap
pels-van der Heijden, de voor
zitster van de pel's- en propa-
gandacommissie.
Hier en daar wordt de schade
voorzichtig op f2.000 geraamd,
maar experts zullen straks moe
ten uitmaken wat de werkelijke
schade is. De rekening zal dan
aan de landbouwer worden ge
presenteerd, die overigens tegen
dergelijke voorvallen verzekerd
is. Boos op de boer zijn de Flo-
ralia-leden niet. „We vinden het
erg voor de hoer, want hem gaat
het net zo erg aan het hart als
ons", meent mevrouw Buijs.
(Vervolg op pagina 5)
