Dit jaar grootse herdenking mirakel van Eksaarde Machinist reed door voor-sein Ruzie om biljart oorzaak dodelijk gevecht in Breda Feest in nieuwe hal te Cling< Bramentelers hadden goed seizoen KRUISEN VAN EKSAARDE VERMAARD IN HELE STREEK IELKOME HUISVRIEND IN 80.000 GEZINNEN Met bevrijdingsfeest Mr. Van Aartsen naar Axel Poppentheater Nele te vent geopend Clitex Nederland 35 jaar DE STEM VAN DINSDAG 9 SEPTEMBER 1969 lich mijn inniggeliefde man, Tiuwd- en grootvader MEULBLOK genoot van I. Blommaert Ie 's-Heerenhoek en na een liorzien van het H. Sacra- Kwadendamme overleden leulblok-Blommaert ilblok eulbiok blok-Raas en kinderen feulblok blok-Vertriest en kind [eulbiok eulbiok-Traas en kind eulbiok Meulblok-de Winter en kind me: eulbiok eulblok-Uitterhoeve en kind lie: blok en verloofde (eptember 1969. de parochiekerk op woens- 1.30 uur. Aal plaatshebben op donder- fm 10.00 uur in de parochie- aonifatius te Kwadendaimme, Lp het R.-K. Kerkhof, aldaar. jfh.heid en diep leedwezen ge- i het plotseling overlijden in l'.e zeer gewaardeerde mede- VAN MELLE jaar gaf hij zijn beste kxach- fneming. en personeel van de am Breskens-Maldegem. ember 1969. Eén van de kruisen van Eksaarde. De kruisen worden niet op dezelfde plaats bewaard. Eén bevindt zich in de parochiekerk van Eksaarde en de ander bij de familie Goethals, die langs de kruisweg woont. iiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiii 250,-BOETE GEelST iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiin (Van onze rechtbankverslaggever) BREDA Hoe was het mogelijk geweest, dat een machinist van de Nederlandse Spoorwegen een voor- sein, waarop hij vaart had moeten minderen, niet had opgemerkt Noch de rechtbank noch de officier van justitie noch de verdachte-zelf kon den daarop een antwoord geven. „Ik was ervan overtuigd, dat alles veilig was", zei J.P.E. uit Roosendaal. „Ik moet op het moment, dat het ge beurde, totakl afwezig zijn geweest. Ik kan er alleen maar niet achter komen of het hier een lichamelijke of geestelijke storing betreft." Het gebeurde 26 april j.l. Hij be stuurde toen een stoptrein, die op het station Etten-Leur had moeten halt houden. Zonder het te beseffen reed hij door een voor-sein heen, waarvan de stand op „langzaam rij den" stond. Pas honderd meter voor KAPELLE Vanaf begin au- j gustus zijn op de fruitveiling in Kapelle-Bezelinge elke dag 10-15 ton bramen te koop. Op het ogen blik gaat het aanbod reeds iets I minder worden, maar bij gunsti- I ge weersomstandigheden zal er in de komende weken toch nog re gelmatig een behoorlijk kwan- Itum bramen te koop zijn in Ka- I pelle-Biezelinge, waar het gehele Zeeuwse aanbod van dit produkt gecentraliseerd wordt verkocht. Poor de telers is het tot nu toe een best seizoen en dat komt dan in de eerste plaats door de hoge prijzen die voor dit produkt worden betaald. Het vorig jaar was de middenprijs van de op de veiling in Kapelle-Bie- zelinge aangevoerd bramen 1.45 Per kg. Deze week maandag werd door de industrie voor de bramen f 2.20 per kg betaald. Vorige week was de prijs reeds gestegen tot 2 37 Per kg. Een dergelijke prijs is nog niet eerder betaald geworden voor dit produkt dat in Kapelle en omge ving vanaf 1937 wordt geteeld. De kilo opbrengst zal dit jaar wel wat lager zijn dan normaal, maar de prijs maakt voor de telers veel goed. Tot nu toe is vrijwel het gehele aan bod van d- industrie bramen uit Zeeland uitgevoerd naar fabrieken in Zwitserland. Ook in voorgaande jaren gingen steeds veel bramen naar Zwitserland, maar toch niet in hoeveelheden als dit jaar het geval is. Ook voor verse consumptie is er steeds vraag naar bramen, maar het aanbod voor dit doel is niet erg groot, omdat het produkt heeft geleden van de regen en wind in de voorgaande weken. Voor verse consumptie zijn dit sei zoen zeer gevraagd de zgn. doorn- loze bramen, die enkele telers op hun bedrijf hebben, nadat reeds ver schillende jaren dit ras wordt ge teeld op de proeftuin voor de klein- fruitteelt in Kapelle. De handel be taalt voor deze bramen in doosjes op de veilingen voor de goede kwa liteiten rond en soms zelfs nog wat Weer dan 4, —per kg. het station was hem in een flits door het hoofd geschoten, wat hij vergeten was en tot welke desastreuze gevol gen dit kon leiden. Hij had op het zelfde moment uit alle kracht ge remd, maar de trein was doorgescho ten en pas honderd meter voorbij het station tot stilstand gekomen. Daar passeerde zijn rein een bewaakte overweg, die vanzelfsprekend nog niet gesloten was. De trein had op die overweg een meisje op de fiets aangereden, werd gelukkig niet ernstig er was slechts sprake van een onder armfractuur. De thans gepensioneerde machinist erkende volledig schuld en liet tij dens het verhoor duidelijk merken, dat hij dit ongeluk beschouwde als een schandvlek op zijn N.S.-carrière. „Het is een verschrikkelijke ge waarwording", zei hij met een stem, die hij met moeite in bedwang hield, „als je tien dagen voor je pensione ring iets dergelijks overkomt. Terwijl thuis nog de bloemen stonden van mijn veertigjarig jubileum, moest ik mfjn vrouw die avond vertellen, wat me overkomen was..." „Toch", ging hij verder, „had ik na het ongeluk het opgeluchte gevoel vanhet had veel erger kunnen zijn, maar gaan deweg drong het tot me door dat :k mijn loopbaan op deze verschrikkelij ke manier had afgesloten. Dat is iets, waar ik nu nog niet overheen ben." J.P.E. deed zijn verhaal zonder overdrijving en als een man, die zon der meer de verantwoordelijkheid voor wat was gepasseerd, aanvaard de. Hij bleek zich ook het lot van het meisje erg te hebben aangetrok ken en haar diverse malen te hebben bezocht. De officier van justitie, mr. P. van Benthem, meende dat de oud-machi nist troost kon putten uit de gedachte dat het allemaal veel erger had kun nen zijn, maar dat nam niet weg, dat deze man, die nooit een ernstige fout gemaakt had, gezien de aard van het ongeluk en de enorme verant woordelijkheid, die hij als machinist nu eenmaal draagt, ernstig was te kort geschoten. Hij vroeg een boete van 250, „Op deze wijze je carrière te moe ten afsluiten, is iets verschrikkelijks", zei J.P.E. in zijn laatste woord en hij vroeg de rechtbank of hij gezien zijn pensioeninkomsten niet in aanmerking kon komen voor een voorwaardelijke straf. De rechtbank zal over veertien da gen uitspraak doen, waarna de oud machinist, die niet door een raads man werd bijgestaan correct voor de rechtbank boog en afscheid nam met de woorden: „Mag ik de heren be danken voor de behandeling van mijn zaak (Van een onzer verslaggevers) EKSAARDE (Waasland) Drukke dagen breken aan voor Eksaarde, een dorp dat op 'n steenworp afstand van de Neder lands-Belgische grens ligt. Pastoor Jacobs en zijn gehele paro chie staan aan de vooravond van een feest, dat de volgende naam draagt: Viering 650ste verjaring der vinding van de mi- rakuleuze kruisen van Eksaarde. De feestdag is zondag 14 sep tember, maar hij werkt naar goed Vlaams gebruik een paar dagen na. Talrijk zijn de manifestaties rond de twee mirakuleuze krui sen, welker geschiedenis wij u zullen vertellen. Laat ons u eerst mogen wijzen op het feit dat mgr. van Peteghem, bisschop van Gent en deken A. Koopmans van Hulst op 14 september in Eksaarde zul len zijn. om voorafgegaan door de koninklijke harmonie Sinte Ceci lia naar de parochiekerk te schrij den, alwaar hen een eucharistie viering met tien heren wacht. Als zij welkom worden geheten, zullen in Kloosterzande talloze dui ven worden gelost en als „de Vlaam se vinken" van de eerwaarde paters Karmelieten van Eksaarde het stra lende Gloria door de kerk laten klin ken, zullen de eerste duiven in Eks aarde bij hun hokken neerdalen. Deze duivenvlucht, symboliseert de aloude betrekkingen tussen oost-Zeeuwsch- Vlaanderen en Eksaarde, waarover straks meer. Eerst willen wij u nog wijzen op de prachtige praalstoet, vol „gods dienstige en historische uitbeeldin gen", die in de middag door het dorp trekt (de taferelen zetten zich om half drie in beweging) en op de op voering van het openluchtspel De Kruisweg, van Lust naar Kunst. Dan is er nog een wandelconcert, met mu ziek van acht orkesten „doorheen het center" en tenslotte iets dat in het programma staat als „massaal, spran kelend vuurwerk". Het kan wedijve ren, zeggen de organisatoren, met de vuurwerken die bij zeeT speciale ge legenheden in onze hoofdsteden wor den gebracht. Natuurlijk is Eksaarde rijk versierd. Er hangen niet minder dan vijftig schilden met wapens van lang uitge storven geslachten uit het Waasland in het dorp, waarbij vermeld dient te worden dat wat men op deze schil den voor echt goud of zilver aanziet, ook echt goud en zilver is. In de kerk van Eksaarde is een week lang een tentoostelling te zien, bestaande uit de volledige kruisweg van Servaes, daterend uit 1919, en uit de kerkschat van Eksaarde. Op woensdag 17 september komt een grote delegatie tilt Kloosterzande in Eksaarde aan, om na een „aange paste jeugdkruisweg" een sporton- moeting met de Belgische jeugd te hebben. Zaterdag de 20ste komen de bejaarden uit Hontenisse voor een fa miliefeest met hun bejaarden uit het Waasland, naar het dorp Eksaarde, waar men De Kruisweg speciaal zal heropvoeren. Zondag 21 september eindigen de festiviteiten met een kerkconcert door het Brugs madriga lenkoor Die Ghetrouwen. (Van onze correspondent) AXEL Bij de herdenkingsplech tigheden, die op woensdag 17 sep tember bij het 25-jarig bevrijdings feest van Axel zullen worden gehou den, zal de commissaris van de ko ningin in de provincie Zeeland, mr. J. van Aartsen, vergezeld van zijn echtgenote, aanwezig zijn. Namens het provinciaal bestuur zal de com missaris een krans leggen bij het Poolse monument aan de Oranje straat. Hij zal verder deze avond de herdenkingsplechtigheden bijwonen. De kruisen Twee mirakuleuze kruisen zullen tijdens de plechtigheden en festivi teiten bij herhaling zegenend over de massa worden uitgestrekt. Hun geschiedenis gaat terug tot het jaar 1319, toen Raes van Gaevere, heer van Exaerde en Hontenisse was. Van daar, dat bij de festiviteiten ook Hon tenisse betrokken wordt. In 1319 leefde in Eksaarde een pachter, die Boudewijn met de negen ponden heette. De toevoeging „negen ponden' sloeg op het land dat deze even vro me als vlijtige borst bewerkte. Op een dag was Boudewijn bezig met het rooien van een boom. Bij het werk stootte hij met zijn spade op iets hards. Hij zag dat hij een zeer oud kruisbeeld had geraakt. Tot zijn verbazing vertoonde het crucifix een bloedende wond. Hij bracht zijn vondst devoot naar huis en keerde terug naar de boom. Hij vond op nieuw een kruis en bovendien een Romeinse speer en twee schalen. Toen hij deze vondsten wederom naar huis bracht, begonnen de klok ken in de kerk van Eksaarde spon taan te luiden. Dit maakte Boudewijn erop attent, dat zijn vondsten een bovennatuurlijk karakter hadden. De goede Boudewijn besloot de pastoor in te lichten, die op zijn beurt naar Raes van Gaevere, de heer van Eksaarde stapte. De beide auto riteiten spoedden zich naar de stulp van Boudewijn, waar Raes van Gae vere constateerde, dat aan één van de kruisen geronnen bloed kleefde. De pastoor, die wist hoe in deze gevallen te handelen, bracht de krui sen in plechtige processie naar de kerk. Onderweg passeerde hij twee mannen die hout stonden te zagen. „Waarom is de pastoor met kruisen en vanen uitgetrokken?" vroeg de één. Zijn maat antwoordde spottend, wijzend op de vrome pachter, die in de kleine stoet meeHep: „Boudewijn met de negen ponden heeft de oude God gevonden!" De man was nog niet uitgesproken of zijn hals werd zo stijf als een plank, waardoor zijn hoofd scheef kwam te staan. De spotter schrok hevig en viel di rect op de knieën om in het zicht van de twee kruisen zijn berouw te tonen. Na het „amen" schoot zijn hals weer terug in de normale houding. Raes van Gaevere was er nu van overtuigd dat de kruisen mirakuleuze betekenis hadden. Omdat hij behalve heer van Eksaarde ook heer van Hon tenisse was, leek het hem juist om één kruis in Eksaarde te installeren en het tweede naar Hontenisse te ver voeren, tot stichting van de daar wo nende gelovigen. De heer van Eksaarde en Honte nisse liet het niet bij een voornemen. Muylaert Raes van Gaevere, de heer van Eksaarde en Hontenisse, die vergeefs probeerde één van de twee mirakuleuze kruisen in Hon tenisse te installeren. (Schilderij uit het bezit van de gemeente Eksaarde). Hij stak een van de kruisen onder zijn mantel en reed de volgende dag in galop naar Hontenisse. Maar nog geen dag later bleek, dat het kruis verdwenen was. Raes van Gaevere spoedde zich naar Eksaarde en wat hij vreesde was gebeurd: de twee kruisen lagen samen in de kerk. Raes bleek hardleers. Hij nam opnieuw het ene kruis mee en legde dat, voor hij wederom naar Hontenisse reed, onder zijn hoofdkussen. Toen hij de volgen de ochtend wakker werd, was het kruis wéér weg. En opnieuw lag het naast het andere kruis in de kerk. van Eksaarde. Raes gaf het op, omdat het iedereen duidelijk was, dat God de verering van de twee kruisen in één en dezelfde kerk, en wel te Eks aarde, wenste. Sindsdien zij de kruisen van Eks aarde vermaard in de hele streek en worden zij vereerd door allen die kracht en troost nodig hebben. Afge worpen krukken en breukbanden herinneren eraan, dat de kruisen een genezende kracht uitstralen. Talloze bedevaarten naar Eksaarde hebben in het verleden al plaatsgevonden. Het is de gewoonte, daarbij de vind plaats van de kruisen, waar een ka pel is gebouwd, via een kruisweg naar de kerk te trekken. De kruisen die Eksaarde tot bede vaartsoord maakten, zijn volgens des kundigen van Rdmeinse oorsprong en zij moeten 1900 jaar geleden zijn ver vaardigd. Dat zij in Eksaarde werden gevonden, duidt erop dat hier een Romeinse nederzetting moet hebben bestaan. De kapel, gebouwd op de plaats waar 650 jaar geleden de kruisen werden gevonden. GENT „In de afgelopen 30 ja ren hebt u bewezen één van de bes te Belgische poppenspelers te zijn". Met deze woorden overhandigde Louis Contryn, voorzitter van het Vlaams verbond voor het poppenspel de eremedaille voor verdienste aan prof. Albert Vermeiren. De medail le werd hem geschonken door de mi nister van Nederlandse cultuur, prof dr. Van Mechelen. Deze feestelijke gebeurtenis vond plaats in poppentheater „NELE" te Gent, waarvan de heer Vermeiren oprichter is. Hij toonde zich zeer ver rast en verklaarde zich te voelen als „een pop, waarvan een draad losgeschoten is". Na deze woorden verdween hij met zijn medespelers achter de coulissen om een voorstel ling te geven van het sprookje „Ka lief Ooievaar". Bij dit overigens een voudig verhaal werden opnieuw alle mogelijkheden van de meest fanta sievolle decors in uitzonderlijke kleu ren benut. De technische trucs van Maurice Lauwerijns zijn een specia le vermelding waard: tijdens de ge heime tovenaarsvergadering dreven er echte nevelsluiers langs de avond hemel. De sublieme decors, de expres sieve poppen, de knappe technieken als ook de mogelijkheden van het be schikbaar stemmenareaal verdienen eigenlijk de inspiratie van een be gaafd tekstschrijver, die eens een spitse, eigentijdse dialoog zou moeten schrijven voor dit theater. De speel- duur mocht verkort worden, want twee uren stilzitten is wat veel ge vraagd! In de komende maanden beschikt theater „NELE" over twee speel- groepen. Iedere zaterdag en zondag, 's middags om drie uur, gaat het doek weer op voor de kleurige we reld van Pikkel en Pierke, van Smid- je Smee en Krul de Bedelaar met al hun vriendjes en vijanden. Het adres is Vlaanderenstraat 15. Trijntje Timmer. 17-JARIGE IN ARREST (Van een onzer verslaggevers) BREDA „Ik heb die man gestoken, omdat hij mij bedreigde, maar ik heb nooit de bedoeling gehad om hem dood te steken Dit is de verklaring die de 17-jarige J. A. uit Breda verdacht van dood slag op de 26-jarige machinebankwerker A. de K. uit deze stad d« politie heeft gegeven voor de steekpartij in café „Nico" aan de Bre dase Molenstraat. In een deel van de edities hebben we dat gebeuren reeds gemeld). Zondagavond omstreeks 12 uur gaf de verdachte het slachtoffer vader van één kind de dodelijke dolkstoot recht^ in het hart Inspecteur mr. F. Jacobs van de Bredase gemeentepolitie, zegt dat tot op heden niet uit het onderzoek is gebleken, dat het slachtoffer inderdaad wellicht ook debet aan de steekparij zou zijn geweest. De vermoedelijke dader heeft zich na enige tijd zelf gemeld aan het po litiebureau. Hij was al ruim zes we ken bij zijn ouders vandaan gegaan wegens een steeds groeiende onmin. De jongeman die volgens de politie „verlopen" was gekleed en er „on verzorgd" uitzag, kortom „een maat schappelijke randfiguur" is, bracht in gezelschap van verschillende lotgeno ten de nachten door in leegstaande huizen of op kamers van kennissen, Hij had geen werk meer. Overdag was hij meestal in het café, waar het drama zich afspeelde. Hij wordt ge- typeert als een stille teruggetrokken jongen, die nooit veel dronk. De politie was gisteravond nog be zig met het verhoren van getuigen meest jonge vaste klanten van het jeugdcafé, waar de politie dit jaar meermalen van huis weggelopen minderjarigen heeft aangetroffen. Voor zo ver het de politie nu duide lijk is was de verdachte zondagavond vanaf acht uur in het café. Met een vriend en nog een andere jongeman is hii daar aan het biljarten geweest. Het slachtoffer, dat om ongeveer kwart voor twaalf zijn huis in het centrum van Breda verliet, wandelde met ziin buurman naar het café om een partijtje te gaan biljarten. Oor spronkelijk was het de bedoeling dat de huurlieden patates-frites zouden gaan kopen. (Van een onzer verslaggevers) CLINGE Dit is de nieuwe hal van de textielfabriek Clitex te Clin- ge. Op 13 september zal deze hal, waarin een twennerij met een dub- beldraaisysteem wordt gevestigd, worden ingezegend door pastoor J. Fick. Zoals bekend is de heer P. Ti- berghien uit Frankrijk, waar hij een aantal fabrieken bezat, op 13 april 1934 een bedrijf in Clinge begonnen. Toen hij in december 1962 over leed, had de heer G. Tiberghien, sa men met de heer Gazaque, zijn taak al overgenomen. Enige tijd geleden achtten de diretcieleden van de Cli- tex-fabrieken het dringend noodza kelijk dat er een uitbreiding kwam. De benodigde bouwgronden waren reeds vroeger aangekocht. In slechts enkele maanden werd een prachtige zeer moderne hal verwezenlijkt met een lengte van 55 meter en een breedte van 32,5 meter (foto boven). Deze oppervlakte is met houten span ten overkapt, waardoor geen enkele pilaar in deze ruimte aanwezig is (fo to beneden). Het gehele gebouw ia voorzien van air-conditioning, zodat zowel in de zomer als in de winter dezelfde vochtigheid en temperatuur van lucht kan worden aangehouden. Met de opening van de nieuwe hal zal tevens het 35-jarig bestaan van de Nederlandse Clitex worden ge vierd. Aan het feest zal worden deel genomen door de directie, een 500-tal personeelsleden uit Clinge met fa milie en de werknemers van de stop zalen van de Clitex in Terneuzen en Kloosterzande. In het café ontstond weldra een on enigheid, zoals die zich vaker rond het gebruik van café-biljarts afspeelt De vriend van de dader is op een gegeven moment met het slachtoffer over de grond gerold, waarop de ca féhouder tussenbeide kwam. Hij sus te de ruzie en verdween naar een achter de cafézaal gelegen disco-bar om daar de door het vaste publiek zeer geliefkoosde „Bolero" van Ra- vel op te zetten. Het verwachtte, ont spannende effekt van dit plaatje bleef uit. De strijd laaide weer op en de vermoedelijke dader kwam tegen over het slachtoffer te staan. De jon geman trok een dolk een padvin dersmes, dat hij in een schede bij zich droeg en stak daar eenmaal mee. Er ontstond een totale consternatie, waarvan J.A. gebruik wist te maken om te verdwijnen. Aanvankelijk bleef het slachtoffer nog staan, roepend: „Ik ben gestoken, bel de GGD". De eerste reactie van de caféhouder was „Stel je niet aaiq kom maar even naar de keuken dan doe ik er wel een pleister op". Hij schrok hevig toen hij het oevr- hemd van het slachtoffer optilde; „het bloed gutste naar buiten". De daarop onmiddellijk gewaarschuwde ambulance bracht het inmiddels be wusteloze slachtoffer naar het Igna- tiusziekenhuis. Bij aankomst daar bleek De K. te zijn overleden. Hij was een toevallige bezoeker. Toen de vriend van de dader be merkte dat een andere cafégast voor dader werd aangezien, heeft hij de kastelein gezegd: ,Jk ben dan wel een langharige en moet niets van de politie hebben, maar dit vind ik ge meen, die kerel heeft het niet ge daan. Ik ga mijn vriend opzoeken. Hij was het". DREGGEN Verdachte J. was ondertussen een angstige tocht door de binnenstad, van Breda begonnen. De dolk wierp hij op de brug tegenover het Spanjaardgat in de Haven. Twee duikers van de brandweer hebben gistermiddag uren lang gezocht naar het wapen. Zij von den de schede, maar niet het mes. Hun taak was bijna onmogelijk; op handen en knieën moesten ze door het pikzwarte water de blubberige bodem aftasten. De dolk is van groot belang voor het rond krijgen van de bewijsvoering tegen J. In de nacht van zondag op maan dag is de verdachte door ziin vriend op de Havermarkt gevonden. Diens mededeling, dat het slachtoffer zwaar bloedde, bracht de dader van streek. Na enig overleg besloten de jongens naar het politiebureau te gaan. Op dat moment had de verdachte er nog geen idee van. dat hii iemand had doodgestoken. Elkaar aanvullend de den zij zonder aarzelen het dramati sche relaas. Als verklaring voor zijn bemoeiing met de ruzie tussen De K. en de bil- jartmaat van verdachte, zegt J., dat hij het niet kon verdragen, dat die jongeman werd lastig gevallen. Hij kende het slachtoffer helemaal niet. Dat was amper het café binnen. GEHEIMZINNIGHEID Verdachte J. doet over het mes nogal geheimzinnig. Naar zijn zeggen heeft hij het zondagavond op zak ge stoken. Soms zou hij het wel bij zich hebben en dan weer enige tijd niet. Hij ging niet in op de vraag, waar voor hij het normaal dacht te gebrui- ke.n. De jongen is, naar de politie meedeelde, zeer onder de indruk van zijn daad. Steeds weer zegt hij: „Ik wilde hem niet doden".

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1969 | | pagina 5