I PARIJS Hst wbz gisteren fweefendaird 'jn&r g?!?d-nf cp Corsica war. gabrranden daarom frc':!:- i f.r: -*•?: exfra-pïschïig raar zijn gtaf in Parijs, gaven eerbiedige uitgeverijen gedenkschrif ten uit en maakJan porcs- lein-fabrieken weer wars af beeldinicjss van tb ïtoiser en zijn genferreïs, d!s op de buf fetten en in de pr^nf "ta?fcn dier Franss v/e<?a een ereplaats kregen; v/citJ i'oirt- pereur Ireft neg neer de gssst hoswe! bii rse h an derhalve eeuw lijlsüijk dood ligt te zijn. PAUUNE 1 2 ■- ,;!k geboffcfat de lêdFèb schadelijk is ds maatschappij en' vs©!? its'' mc'h*Lc!bc!h foirk der Tor.' .i'I-o ;ik, dösel ©si dé. ervan bevrijdde." 15 DE STEM VAN ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1969 I Josephine, de bedriegster Marie Walewska (Van een onzer redacteuren) datVrNaprfecn - En iedere Fransman herdenkt de dode keizer op zijn eigen wijze de militairen en oudgedienden eren in hem het onsterfelijke Franse mi litaire genie, de pure nationalisten ontbloten eerbiedig het hoofd voor een keizer, die La France en de adelaarsglore uitbreidde over een heel werelddeel. En de vrouwen laten zich ontroeren door het tot van de keizer, die eens door tien tallen vrouwen werd omzwermd, aanbeden en bedrogen. Niet, dat hij een zwak voor vrou wen had, daarvoor was hij zeker aanvankelijk te links en te onbri-ou wen. Maar juist daardoor wellicht trok hij ze aan. De meeste van zijn liefdes werden teleurstellingen en zijn keizerlijke tragiek wssj' dnt juist/ de vrouw, waarvan hij het meeste hield, zijn gemalin Josephine de Beauharnais, hem het hardst be droog. De liefdes van Napoleon liggen tussen twee uitspraken, waarvan hij de eerste deed als jong officier en de tweede als uitgediende keizer, verbannen op „Sint Helena": „Ik geloof, dat de liefde schadelijk is voor de maatschappij en voor het in- te geloof ik, dat de liefde meer kwaad dan goed doet .en dat het een wel daad zou zijn als een beschermende godheid ons ervan ontdeed en de wereld ervan 1'. vre Dn deze is neergeschreven op „Sint Helena": „De liefde is een dwaasheid, die men getweeën, begaat". Zijn eerste kennismaking met de Vrouwen was verre van gelukkig. Pas afgestudeerd als luitenantje kv n hij naar Parijs, te klein voor telde precies zestien jaar en hij zag er een beetje belachelijk' uit met zijn dunne beentjes in waarachtige offi- ciersi.mrzen. De doe* ril van de Corsicaanse familie Pcrmon in Par is, waar de versg -bakken, luite nant over'de vloer Kwam omdat 'hij een landgenoot was kond* niet na laten hem uit te lachen en noemdrr hem kwetsend „gelaarsde kat". Zijn tweede contact met het and re geslacht was al evenmin stimu de iong officier* een blauwtje bij .eer zekere Caroline Colorobier. die d scha -uiiKjüge N-uo'.oj 1 !->t schn ten voor een ander. Terug in Pare: waar het werlc zich voor de jonge wan niet ophoopte, maakte hij ken nis met een. ander soört vrouw: h ontmoette haar hij het Palaib Boy waar in abc a da l:eh dam zich presenteerden. De ken- nisrr :mg en de avond die erop volg de, schokte zijn hele wezen: Voor ui Li\A lk-23 L ^SEKSagonHSSl Man e-Lonise Napoleon hoefde er na het avontuur geen vrou en meer te zijn. J Ui L L.Z. uj'wiLj \J tla Napoleon was, al kap! h, toen hij zijn opvattingen over het z Ice ge slacht enigszins wijzigde. De liefde, zo ontdekte hij, behoefde niet alleen amusant of opwindend te wezen, maar ze kon wel dégelijk nuttig zijn. De vrouw, die hem tot deze ontdek king deed komen, was de echtgeno te van zijn toenmalige commandant, Catherine Carteaux. iéts in de Cor sicaanse officier trok haar bijzonder aan en spoedig was het geen geheim meer, dat de vrouw van de comman dant zich aan de kleine kapitein had verslinger^. Napoleon liet haar be gaan en verzuimde niet, deze rela tie aan te wenden tot betering van zijn positie. N; pf| J \j vvij Wellicht was zijn eerste „grote" verovering Désiirée Clrry uit Mar seille, die behalve aardig ook rijk was. Zij verloofden zich, maar ver der zou de relatie nooit komen, want Napoleon (het was in 1795) werd naar Parijs geroepen. Désirée schreef hem tedere brieven: „Ach mijn lieve vriend! Mijn gehele be staan behoort jou toe. Onze harten zijn tezeer verenigd dan dat zij ooit nog van elkaar gescheiden zouden kunnen worden." Maar in Parijs vergat Napoleon de tedere vereni ging en de eden van trouw, die i ij haar gezworen had. De politicus Barras, die veel van Napoleon ver wachtte, leidde hem binnen in een tot dan tos door ds Corsicaan on- gc roomde wereld van frivole vrou wen, minnaressen en ontrouwe echt- genot*.'s. In het verre Marseille be- preep - Désirée Clary, dat zij nooit Bonaparte zou heten. Daarom schreef ze hem: „Ge hebt me on gelukkig gemaakt voor mijn hele leven,- ij.ia.Dr ik ben zwak genoeg om u alle geluk te wensen voor uw toe komstig huwelijk". Dés! és zwoer dgn ook, dat ze haar leven nooit en te nimmer aan een man zou binden, na deze „ver schrikkelijke ervaring", maar ze zou later deze eed vergeten toen ze kennis maakte met ceo van Napole ons officieren, Barnadotte, die ko ning van Zweien zou worden en Désirée tot k '-ingln maakte: Met dat huwelijk van Napoleon was 't inmid dels nog niet ver. Weliswaar wilde hij trouwen, maai- hij wist niet met wie, (Waarschijnlijk kon het hem in deze periode ook niet veel schelen, als ze maar rijk was. tO n:-;.V e_ j u 'u* Wat er ook zij: Napoleon herinner de zich geen enkele van zijn liefdes meer, toer, hij op een dag de weduwe - c jte graaf van Beauher- nais, Josephine. Ze was een Creoolse, niet meer zo jong (ze had toen al twee grote kinderen), maar een min nares van allure. Ze hoorde thuis in de kring n Barras, en was berucht om haar amoureuze avonturen en bet was Napoleons noodlot, dat hij juist voor deze vrouw vallen moest Napoleon intussen generaal, huw de haai* in 1783 Twee dagep na' de roUvc ging cleïgeneraal naar hei ront in Italië, r* r toefluisterend heb gefjufd, mijn lieve vriendin, wc üllew tijd hebben Vöor onze liefde na overwinningVanuit Italië b .1 hb baar glooiende brieven, net Vërmófdenï, dat zijn lieve echt- mie eciok'kfc was begonnen 't *7.0:1 so:bap van andere mannen te d e Napoleon zelf betoonde zich tri w als een hond. De verleiding- n„ v.o an frond 11 heren bloot- er,. raakten hem niet. Andermaal reef hij haar 'n brief en liet hem rgon clo'or koerier-officier Murat: oe gelukkig is deze Murat",-schreef ij, „dat hij u zien mng". Hoe geluk - g M >r in werkelijkheid was, wist i in i-ni* ine vond hem'n n*di tg jon" n en aarzelde niet hem haar intiemste gunsten te schenken. Plet was een avontuurtje tussendoor, want het meest gaf Josephine om een andere jonge offieier, Hyppolite Charles, die niet alleen 'n brandende minnaar was, maar bovendien een handige knaap, die door knoeierijen bij leveranties aan het legér schatten geld verdiende. En van de buit kreeg Josephine haar deel: ze kon het voor haar luxe-leventje best gebruiken. Onkundig van dit alles hunkerde Napoleon in Italië naar zijn Josephine en hij smeekte haar in een brief, hem te volgen. Ze weigerde „Hoe zou ik kunnen," schreef ze, „daar ik in ge zegende omstandigheden ben?" Dat was een leugen, maar Napoleon ge loofde haar en verborg zijn blijdschap niet. Toen Josephine eindelijk naar Italië kwam (het weerzien vond plaats in Milaan was Hyppolite in haar gezelschap. Het weerzien met Napoleon was koel, Napoleon was ten slotte geen Hyppolite. De dappere ge neraal werd in Italië onder zijn ogen bedrogen, maar nog zag hij de reali teit niet. Hij begon pas argwaan te krijgen, toen hij na een veldtocht naar Milaan ging om zijn geliefde vrouw te bezoeken en daar te horen kreeg, dat ze met haai begeleider naar Genua was vertrokken. Terug in Parijs werd hem de he le waarheid duidelijk, maar de be drogen echtgenoot kon het niet over zijn hart verkrijgen, Josephine te ver laten. Hij troostte zich met zijn roem en scheepte zich in het voorjaar van 1798 in om de veldtocht in Egypte te beginnen. Josephine begon op haar manier een veldtocht in Parijs en in juli van dat jaar schreef Napoleon vanuit Egypte aan zijn broer Joseph: „De sluier is nu opgelicht, jij alleen bent mij trouw gebleven op deze we reld. Nu moet ik van haar scheiden, wil ik niet bespot worden door al die stommelingen in Parijs." aan en één van hen, Léonoire Denuel- le, kreeg van hem een fraai optrekje in Neuilly, waar hij vaak heen trok om te bekomen van de keizerlijke inspanningen. De veldtocht tegen de Pruisen maakte 'n einde aan de „ver rukkelijks dagen van Neuiliy", maar in december 1806 zou hij er feestelijk aan herinnerd worden: Léonore liét hem weten, dat zij moeder geworden was van een welgeschapen zoon, die ze Leon genoemd had naar het laatste deel van de voornaam van de „on bekende vader". yiü De vreugde om het feit, dat hij eindelijk pOjpa geworden was, ver hinderde niet, dat'een van Napoleons beroemdste liefdesavonturen onhoud baar naderde. Trekkend door Polen in 1807 ontmoette hij Marie Waleska, de veel te jonge echtgenote van de meer dan zeventigjarige graaf Walew- ski. Napoleon wilde deze vrouw ver overen ten koste van alles, maar Marie Walewska wenste zich aan vankelijk niet aan de keizer te geven. Pas toen haar werd duidelijk gemaakt dat haar genegenheid voor Napoleon veel kon betekenen voor het lot van haar land, gaf ze toe. De oude graaf Walewski trok zich beleefd, doch ge kwetst terug. Napoleon installeerde zijn nieuwe liefde op* een landgoed en Marie Walewska beloonde 's-keizers genegenheid met een zoon. Later, toen Napoleons ster gedaald was, zou zij de enige zijn van al zijn liefdes, die hem enigsins trouw bleef In Cairo besloot de trouwe Napoleon tenslotte, zich met een ander te troos ten en die ander was Pauline Bel- lisle, echtgenote van één van zijn jon ge officieren., Foures. Om de jonge vrouw voor zich alleen te hebben, zond hij Foures met een ijlboodschap naar Parijs, wel wetend, dat Foures niet door de Engelse linies zou ko men en gevangen genomen zou wor den. In Cairo liet hij een paleis ge reed maken, waarin hij met zijn nieuwe verovering ongestoord zou kunnen leven. Intussen was Foures inderdaad gevangen genomen, maai de Britten, die op de hoogte ware:. 1 van Napoleons geheime avontuur, lieten de jongeman vrij, die aldus on verwacht in het rijkversierde liefdes nest opdook. Het betekende niet het einde van het feest: Napoleon stel de hem een scheiding voor en hij beloofde Pauline te zullen trouwen, mits ze hem een nakomeling schonk .Aan mij zal het niet liggen, mon gé neral", zei Pauline, „het ligt aan u' Daarmee raakte ze het zwakke punt van Napoleon, want de gevierde generaal vreesde met grote vrees, dat het voderschap voor hem nooi'. zou zijn weggelegd. In die vrees vol tooide hij zijn veldtocht in Egypte en keerde terug naar het vaderland. De periode Pauline was ten einde. Een nieuwe ontmoeting en een nu op pervlakkige verzoening met -Tos ohine stond voor de deur. Beiden hoef- len het pijnlijke spel in Parijs niet ring te spelen, want in 1800 ging Napoleon weer naar Italië, waar hij :ich troostte met de genegenheid van 'ooraanstaande kunstenaressen. An lermaal terug in Parijs bereikte Na :oleon het hoogtepunt van zijn car- ière: hij werd keizer der Fransen er, Josephine kon zichzelf feliciteren, dal ze uiteindelijk de kwaal van het huwelijk had verdragen: haar „trouw" "werd beloond met de titel uwe keizerlijke majesteit." LE0NORE Eenmaal keizer behoefde Napoleon niet veel meer moei'te te doen om vrouwen te veroveren: zij boden zich V jgmi K i K K V 1 4 '4 e"-.: ds liefde meer Ikwasd dan reed - c© d h?:: een w©!!= daad 330* zojn| ais een r-s esi® ervan ©nfr- (Napoleon Bonaparte). Terug van de veldtocht in de Fran se hoofdstad, nam Napoleon de grote beslissing Had hij niet twee zonen verwekt? Was het niet noodzakelijk, dat hij er ook voor zorgde, dat Frankrijk een echte troonopvolger kreeg? Hij zette Josephine zij het nog met tegenzin opzij. Zij scheid den en Napoleon gaf zijn gezanten opdracht niet hern uit te zien naar een geschikte vrouw, die het keizer lijk hermelijn, het imperiale bed en da achting van het volk waardig was. De blik viel op Marie Louise, de prille nog slechts achttienjarige aarts hertogin van Oostenrijk. Ze was er al bang voor geweest: ze had haar vader gesmeekt „niet toe te be hoeven geven aan die verschrikke lijke Fransman" maar toen de keuze eenmaal op haar gevallen was, kon ze niet anders dan „ja" zeggen: het was een politieke noodzaak. Tijdens het zoeken naar een bruid liet het uiteindelijke resultaat van de speurtocht de keizer vrij koed en hij gaf zijn omgeving te verstaan, dat hij „op de eerste plaats een buik trouwde." Toch was het huwelijk met Marie Louise geen kwelling: na enige tijd gaf de prille keizerin van Frankrijk ie verstaan, dat „d" keizer wel mee viel.," en dat hij „een aardige lieve man was" De aardige lieve man zou een even aardige, lieve vader blijken, want Marie Lóuise gaf Frankrijk de troonopvolger, die Na poleon zo gewenst had. Maar juist op dat ogenblik neigde jn roem ten einde. Napoleon moest 'nikken voor verenigde mogendheden :n werd verbannen naar „Elba". Marie Louise wilde Item aanvanke lijk volgen, maar haar vader ver- oot! haar die opoffering.; ze keerde orug naar Oostenrijk, waar haar ge- •eraal Neipeg werd toegevoegd en lie twee hleken maar al te goed met rikaar overweg te kunnen. Nog even eek Ae room van Napoleon terug te keren bij zijn „honderd dagen" maar Jaarna was het definitief uït:„Sin; Helena" wachtte en de dood. In de verbanning van Napoleon hebben vrouwen nog maar een bescheiden roi gespeeld. Verbitterd schreef hij: „Liefde is een dwaasheid, die men getweeën begaat". (De illustraties bij dit artikel zijn genomen uit „Napoleon" van An- dré Maurois, uitgegeven bij Kru- seman, Den Haag), r TOarS.i9 3olijk oan woérdej 1 1 deel van de r r niet op de juiste tijd f V 0»C«C3 voorzetsel ■krijg-- macht maat óopgraaf woord lidwoord nytholo- gische ligaur damp Uit zeker wereld deel kunsttaal r* bedekt met eelt millimeter (afk) drank grasvlakte 3 verschaf fen lekkernij Slaan spelleider voorzetsel -3 bloem element zoogdier - titel zoogdier - Ogenblik ongerijmd bijWoord slede afsmelting Voorrede oudgricksc 'fT.'jht V voltooid vrucht- vocht - onmee'haar getal kort stondig punt Y plant rivier Tn België bt,'c>re kreet V ggrd vernuftig V plant eischaal kortinf] lofsprack - vreemde - Y '01T tuin ontzien T tegen maand zeepwater telwoord - vreemde munt Y r4" sterk hellend middel (afk) Mt ril fe bormhar- hartstocht zongnoot V vrucht bclv/erk -T mytholo - 'qifche ffceur V bes'uit zodenerts dus zoogdier muurdam aanvang rv generale staf .(alk) schooier V Italiaanse rivier talrijk Visite duivenhok - elfen: onffit] verdragen symöool voor lutecium Volksgroep zoogdier gebruikelijk landbouw werktuig grijpen - symbool - voegwoord deksel vreemde u letter soort vraat zuchtig - pompbuis - voegwoord huisgrond viskaar üolgewas wcc.Tke- rer.d voori- nonir,- geladen deeltje. - Sr - tegen-" houden r* persoonlijk voornaerr ho.itfer eind uitkomst glorie optisch stelsel olanetoide c'scle figuur - bevel delfstof hummel toon' L runderen f vcorr,adm v.pord ontferming rijtuig onbepacid wooru dwaas Fjkbus - schoof it V zongstu voo-'-zetsel U uitslijting prijzen toon vis funci:o- nar s snijwonde - voorzetsel uanhongse symbool voor europium - afstem- melinqen L-v vat rivier monding geolo'j'tch or- voegtoocec steeds sierlijk derge'jke tol plaatsen heildronk* - s schouwen vulstof L* vlakte maat sterren beeld - ongeveer (af 10 •k bijbelse figuur boom bjwfcord mylholO" Vi'ur - strelen - toornig aan de gopód vüërzetse 'Y «B mytholo- g1 scha figuu" - voorzetsel nage slacht - stem schreeuwt- - vers'ering - De oplossing vindt U zoals gewoonlijk op de financiële pagina.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1969 | | pagina 15