Kijk naar
Herbert Marcuse
en de rode verf...
Philip Morris
25 stuks 1.75
iBi
1
vol
in
'cld
riiS9o ^"tinHenn
„NIET LATEN DWINGEN DOOR CONSUMPTIEMAATSCHAPPII"
tussen haakjes J
JSeE* -sM
J* Z
/-icemte
voor het
buitenla
Paradijs
Uitgeput
Leiden
Kras
N; 4Taans' Rogar
affiniteit
Philip Morris Holland
onbewezen
avant-garde
collectiviteit
NEDERLAND I:
NEDERLAND II:
BELGIë (Nederlands):
BELGIë (Frans):
DUITSLAND I:
DUITSLAND II:
Luister naar
VOOR MOOIE
VAKANTIEFOTO'S
JIT*
Hone
DE STEM VAN DINSDAG 29 JULI 1969
10
Dezer dagen kon men het be
richt lezen dat een stuk dak van
de Utrechtse Domkerk rood ge
schilderd was. De politie is de
O
grappenmakers nog niet op het
spoor, zo meldde het ANP-bericht
plichtsgetrouw. Maar het is zeer
de vraag of het wel grappenma
kers waren. Veel waarschijnlijker
lijkt het dat we met uiterst se
rieuze jongelui te maken hadden,
die op deze ongebruikelijke ma
nier getracht hebben te getuigen
van hun radicale gezindheid en
volstrekte verwerping van de
huidige maatschappij.
Waaraan ontleent de radikale jeugd
zijn ideeën en zijn geestdrift om te
demonstreren, zelfs wanneer dit
groot ongemak, gevaar en waaghal
zerij met zich meebrengt? Het is een
■complexe vraag die niet met één ant
woord valt af te doen. Gefrustreerd
heid met het algemene streven naar
welvaart dat als zinloos wordt erva
ren, de behoefte om radikaal te bre
ken met de onvolkomen maatschap
pij van de ouderen, verzet tegen de
overgeleverde conventionele wijshe
den, een duidelijk streven naar vrij
heid, waarbij overigens het ontzag
voor de verworven instellingen die
deze vrijheden moeten waarborgen
meestal ontbreektde opsomming
'foti lmnnèn worden'voortgezet.
Een bijzonder belangrijke invloed
op de gedachtenwereld van de radi
cale jeugd komt uit Californië. Niet
meer zoals lang geleden uit Holly
wood maar uit San Diego, waar een
deel van de universiteit van Califor
nia is gevestigd. Hier doceert profes
sor Herbert Marcuse, enkele jaren
geleden nog een volmaakt onbekend
man, thans de voornaamste ideoloog
van de radicale jeugd.
Heel veel demonstranten hebben
zijn boeken misschien nooit gelezen,
maar zijn opvattingen zijn gemeen
goed in Chicago, Parijs of Amster
dam.
Marcuse heeft zijn laatste boek
„An essay on liberation", geschre
ven voor de Parijse revolutie, maar
hij, heeft zich wel gehaast om in
voetnoten en door inlassingen in de
tekst naar de opstand van de Parijse
studenten te verwijzen. Hij bezit een
sterke affiniteit met de opstandige
jeugd, hoewel hij de zeventig na
dert en ontleent een groot deel
van zijn inspiratie aan de radicale
studentenbeweging. Er bestaat dus
duidelijk ook een wisselwerking.
Een bekende stelling van Marcuse
is, dat niet de arbeiders een omwen
teling van de maatschappij teweeg
zullen brengen, maar de intelligent
sia en de verdrukte minderheden
de negers in Amerika en de vol
ken van de derde wereld.
Zijn hoofdmotief in „An essay on
liberation"-ut uiteraard „de, bevrij
ding. De mens. zal zich wij moeten
maken van, de dwang van de consu-
(ADVERTENTIE)
mentenmaatschappij, die beheerst
wordt door „corporate capitalism",
de macht van de grote concerns
die steeds streven naar een verho
ging van hun produktie hetgeen
enerzijds leidt tot een dwangmatige
strijd om het bestaan in de ontwik
kelde landen met een kunstmatige
opvoering van de behoeften en an
derzijds tot uitbuiting van de armen
der aarde in de achtergebleven ge
bieden.
Marcuse betrekt in zijn kritiek ook
de dwang die het socialisme oplegt
in de „oude" communistische lan
den, zoals de Sowjet-Unie waar de
bureaucratie hoogtij viert. Hij wijkt
dan ook af van Marx en Engels, die
volgens hem te weinig stil hebben
gestaan bij de ontplooiing van de
menselijke vrijheid, omdat zij geen
begrip konden hebben van de moge
lijkheid die de produktiestijging
heeft, geboden.
De vrijheid die Marcuse predikt
veronderstelt ook een volledige
„Umwertung aller Werte", want „de
kritische analyse 1 van deze maat
schappij vraagt om nieuwe catego
rieën: moreel, politiek en aesthe-
tiseh".
Hoewel Marcuse nogal eens Kant
citeert lijkt hij trouwens vooral beïn
vloed te1 zijn in zijn denktrant door
Nietzsche. Hij heeft met deze filo
soof gemeen het formuleren van on
bewezen stellingen, en apodiktische
beweringen. Soms doet hij ook
sterk aan Menno ter Braak denken
maar die schreef intelligenter en
met veel meer integriteit en zelf twij
fel eerder is Marcuse te vergelij
ken met Jacques de Kadt, die ook
sterk de invloed van Marx en Nietz
sche heeft ondergaan en er gans an
dere gedachten van heeft overgehou
den.
Een vervelende hebbelijkheid van
Marcuse is zijn voorkeur voor moei
lijke woorden de typische neiging
van de Amerikaanse intellectueel en
van de Duitse immigrant om gelati-
nisseerd Engels te schrijven waar
door zijn toegankelijkheid tot de gro
te massa beperkt zal blijven.
Maar het past uiteraard niet om
met Marcuse af te rekenen via de
stijlkritiek. Een vrij sterke zeggings
kracht ontbreekt hem trouwens niet.
Een veel groter bezwaar vormt zijn
neiging om ondanks alle dure woor
den niet boven het niveau van de
pamflettist uit te stijgen. Hij is dui
delijk een zwart en wit-denker. Hij
heeft altijd wel een beetje gelijk,
maar hij heeft nooit helemaal gelijk.
Verrassend is vooral het gemak,
waarmee hij alle wandaden in deze
wereld weet te herleiden tot de in
vloed van de grote Amerikaanse
concers, altijd samengevat in het
scheldwoord „corporate capitalism",
dat een volk desnoods met napalm
bommen bestookt als het niet naar
zijn pijpen danst.
De werkelijkheid is gewoon veel
ingewikkelder. Als de Verenigde Sta
ten al verkeerd hebben ingegrepen
in Midden-Amerika of in Vietnam
dan komt dit heus niet omdat de
„United Fruit Company" of „Gene
ral Motors" en „Westinghouse" of
de drie concerns samen in het
..State Departement" in het Penta
gon of in de CIA de lakens uitde
len. De besluitvorming over dit
soort hachelijke problemen is veel
Weer eens opnieuw beginnen: met Marx? met Mao? met Lenin of
met Marcuse?.
gecompliceerder dan Marcuse ver
onderstelt.
Bepaald naïef of oneerlijk is
zijn verheerlijking van de Vietkong
als avant-garde van de bevrijding,
waarmee hij dan gemakshalve het
streven van China naar machtsuit
breiding in Azië, waartegen Ameri
ka zich met slinkend verzet teweer
stelt, verzwijgt.
Mao en de culturele revolutie mo
gen zich trouwens sterk in zijn gunst
verheugen, maar het is hem duide
lijk ontgaan, dat die culturele revo
lutie zich behalve tegen de apparat
chiks, ook tegen de intelligentsia
van China heeft gericht, waardoor
het land. een enorme sprong achter
waarts heeft genomen. Geen béter
bewijs van onvrijheid i§ overigens
maar dat kon Marcuse nog niet we
ten het volstrekt verzwijgen voor
800 miljoen Chinezen van de Ameri
kaanse vlucht naar de maan.
Toch heeft Marcuse wel ergens ge
lijk, wanneer hij het Westers maat
schappelijk bestel verwijt geen op
lossing gebracht te hebben voor de
nood in de derde wereld of wanneer
hij spreekt over de „vrijwillige"
knechting van iedereen die zo nodig
in de maatschappij vooruit moet ko
men en daarmee een stuk van zijn
vrijheid opoffert. Maar hij is het
minst overtuigend wanneer hij, te
recht overigens, stilstaat bij de die
pere culturele onderstroom van ver
zet tegen de maatschappij en de an
ti-kunst als een vorm van bevrijding
aanprijst.
Bepaald pover is tenslotte na alle
indringende kritiek op ons bestaan
zijn alternatief. Marcuse ziet in het
gevecht tegen de bestaande maat
schappij reeds een hogere vorm van
leven. En wat hierna komt moet
zich volgens hem vanzelf ontwikke
len. Hij heeft er geen „blueprint"
voor. Maar hij geeft wel toe, dat
het huidige systeem recht heeft, als
het dan zo verwerpelijk is, op een
andere oplossing.
Voorwaarden zijn volgens hem:
collectieve eigendom, collectieve
beheersing en planning van de pro-
duktiemiddelen en van de verde
ling. Maar dat is niet voldoende, de
nieuwe structuur dient gepaard te
gaan helemaal niet aan die be
hoefte om het kapitalistische sy
steem in te halen zoals in Rusland
aanwezig* is maar aan het vesti
gen van een nieuwe biologische leef
gemeenschap met „een werkelijke
harmonie tussen sociale en individu
ele behoeften en doelstellingen,
tussen erkende noodzaak en vrije
ontwikkeling precies het tegenge
stelde van geregeerde en opgelegde
harmonie die wordt georganiseerd in
de vergevorderde kapitalistische (en
socialistische landen.
Akkoord, maar het blijft vrij vaag
en is het nodig om hiervoor de hele
zaak ondersteboven te gooien? Is
het niet veel redelijker om zonder
„culturele revolutie" tot hervormin
gen te komen met werkelijke in
spraak in de bedrijven en een ver
wezenlijking van de democratie door
een veel grotere participatie op
ieder gebied En wordt men dan
altijd niet weer geconfronteerd met
het vraagstuk van de organisatie
waardoor het bijvoorbeeld alleen
mogelijk zal zijn om de armoede in
de achtergebleven gebieden op te
heffen. Die organisatie hoe demo
cratisch ook georganiseerd hetzij
in concernverband. hetzij in collec
tieve vorm betekent een stuk ver
lies van de vrijheid.
Marcuse is me eigenlijk met alle
erkenning van zijn scherp inzicht
in het klimaat van deze tijd nogal
tegengevallen. Maar ik kan ieder
een aanraden die zich wil verdie
pen in de onrust van de jongere
generatie, waarvan een steeds
grotere invloed zal uitgaan op ons
bestaan, om dit boek te lezen.
Meer dan de radicale jongeren,
die het immers al weten, zullen
de ouderen ervan profiteren.
Mr. A. de Vries.
Herbert Marcuse: An essay on
liberation. Allen Lane The Pen
guin Press, Londen, 1969.
16.00
16.15
16.40
17.05
17.10
18.50
19.00
19.07
19.32
20.00
20.20
21.10
22.00
22.25
22.30
l!IT DE OUDE FILMDOOS
(kleur) NATUURGETROUW
(kleur) DORIS DAY SHOW
(kleur) VERKENNINGEN
DOOR NEDERLAND, Wijk bij
Duurstede
SLUITING
PLUIMPJE
JOURNAAL
KENMERK
(kleur) TEKENFILMPJES-
FESTIVAL
JOURNAAL
DE OUDE DRAAIDOOS
HET DREIGENDE OOG, film
RENAISSANCE VAN DE
SANTÈKRAAM, over de in
Den Bosch geboren kunstenaar
Jaak Frenken
TWEEDE JOURNAAL
SLUITING
18.50
19.00
19.03
19.28
20.00
20.20
21.10
21.50
22.35
22.40
PLUIMPJE
JOURNAAL
WOOBINDA, tv-film
SCALA
JOURNAAL
(kleur) DUBBELSPION,
(kleur) EERSTE PIANOCON
CERT TSCHAIKOWSKY, met
Herbert von Karajan
VERBINDING MET
ENGELAND
TWEEDE JOURNAAL
SLUITING
16.00 WIELRENNEN, de grote
Scheldeprijs te Schoten
18.55 ZANDMANNETJE
19.00 KRABBEN, documentaire
19.25 VERGROOTGLAS OP DE
POSTZEGEL
19.40 KOPENHAGEN
19.55 MEDEDELINGEN
20.00 JOURNAAL
20.25 DE HAMLET VAN STEPNï
GREEN, Spel van Bernard
Kops.
22.10 VERGEET NIET TE LEZEN
22.45 NIEUWS
18.35 NIEUWS
18.40 PING-PONG
18.55 LA PENSéE ET LES HOMMES
19.25 TARTINE
19.30 ALLO POLICE
20.00 JOURNAAL
20.30 FLASH SUR FEUX CROISéS
a HANNUT
20.40 L'EUROPE DES RéGIONS
21.40 MADE IN
23.10 JOURNAAL
20.15 (kleur) EUROPARTY
21.00 (kleur) DAS FOTO,
22.00 LIEDER-LICHES
22.40 JOURNAAL
22.30 NIEUWS
17.30 NIEUWS
17.35 ULRICH UND ULRIKE,
tv-film
18.05 Dl DREHSCHEIBE
18.40 (kleur) PARTY-GESCHICH.
TEN Gus Backus geeft tip»
19.10 (kleur) BEZAUBERNDE
JEANNIE, tv-film
19.45 HEUTE
20.15 (kleur) DER SPORTSPIEGEl
21.00 EIN GEWISSER MR.
MADDOX
21.55 (kleur) WARUM ICH DICE
LIEBE, chansons en liedjes
Dinsdag 29 juli
HILVERSUM I 402 M
KRO: 12.00 Van twaalf tot twee:
gevarieerd programma. (12.22 Wij
van het land; 12.26 Mededelingen
t.b.v. land- en tuinbouw; 12.30 Nws.;
12.41 Actualiteiten; 13.00 Raden
maar...#). 14.00 Stereo: Promenade-
orkest: aumusementemuziek. 14.30
Pizzicato: muzikaal middag-magazine.
(16.00-16.02 Nieuws). Overheids
voorlichting: 17.00 Nieuws uit de Ne
derlandse Antillen. Spreker: Henk
Dennert. KRO: 17.10 Voor de kinde
ren. 18.00 S.tereo: Metropole-orkest:
amusementsmuziek. 18.30 Nieuws.
18.41 Actualiteiten. 19.00 Verslag
IBM-Schaaktoernooi te Amsterdam.
19.03 Stereo: Luc Lutz. 20.00 Stereo:
Bel Canto: Operamuziek (opn.). 21.00
Moderne kamermuziek (opn.). 21.30
Stereo:.Radio Kamerorkest en solist:
klassieke muziek. 22.25 Overweging.
22.30 Nieuws. 22.40- Mededelingen.
22.45 De zingende kerk: Nederlandse
gewijde muziek. 23.00 Horizonten:
toeristisch klankbeeld. 23.20 Stereo:
Lichte grammofoonmuziek. 23.55-
24.00 Nieuws.
HILVERSUM H 298 M
AVRO: 11.30 Rondom 12: program
ma voor de vrouw. (Om 11.55 Beurs
berichten). 12.30 Overheidsvoorlich
ting: Uitzending voor de landbouw
12.40 Sportrevue. 13.00 Nieuws. 13.1Ï
Radiojournaal. NOS: 13.30 Klein
Chanson. 14.30 Spiegel van België:
muziek en nieuws van onze zuiderbu
ren. AVRO: 15.00 Twee hoorns: klas
sieke muziek. 15.15 Stereo: Voorburgs
Jongerenkoor: oude en moderne lie
deren. 15.35 Stereo: klassiek vierhan
dig pianospel (opn.). 16.00 Nieuws.
16.02 Land der Muzen kunstkroniek.
16.20 Stereo: Kamerorkest van de
BRT en solist; klassieke en moderne
muziek. 17.00 Stereo: Big Band Beat:
moderne muziek. 17.25 Stereo: Jazz
Spectrum. 17.55 Mededelingen.
18.00 Nieuws. 18.11 Radiojournaal.
18.25 Stereo: Dansorkest The Sky-
masters en zangsoliste. 18.55 Paris
vous parle. 19.00 Fanfare orkest
(opn.) 19.30 Nieuws. 19.35 Vergeet 't
maar, gevarieerd programma. 21.00
Licht orgelspel. 21.30 Hiering: pro
gramma voor de jeugd. 22.05 Muze
zonder make-up: cabaretprogramma
van jonge artiesten. 22.30 Nieuws.
22.40 Radiojournaal. NOS: 22.55 Ste
reo: Muziek van deze eeuw. 23.55-
24.00 Nieuws.
HILVERSUM IH 240 M EN FM
.11.03 Een opvallend vrolijke geva
rieerde visite (-12.00 Nieuws). 13.00
Nieuws. 13.03 Ekspres: licht platen-
programma. (14.00 Nieuws). 15.00
Nieuws. 15.03 Drie-draai. 16.00 Nws.
16.03-18.00 Mix: licht platenprogram-
ma. (17.00-17.02 Nieuws).
BRUSSEL (VLAAMS) 324 M
12.00 Nieuws. 12.03 Gevarieerde
muziek. (12.40-12.48 Weerbericht en
SOS-berichten voor de schippers)
12.55 Buitenlands persoverzicht. 13,®
Nieuws, weerbericht, mededelingen,
dagklapper en SOS-berichten voo:
de schippers. 13.20 Tafelmuziek. 14.01
Nieuws. 14.03 Operettemuziek. 15.®
Nieuws. 15.03 Concert. 16.00 Nieuws,
16.03 Beurberichten. 16.09 Grammo
foonmuziek. 16.15 Voor oudere luis
teraars. 17.00 Nieuws, weerberichten
mededelingen. Aansluitend: 180)
Nieuws. 18.03 Popmuziek. 18.28 Paar-
desportuitslagen. 18.30 Franse les
18.32 Grammofoonmuziek. 18.35 Weg
wijs wezen. 18.40 Lichte muziek. 18.4S
Sportkroniek. 18:52 Taanlwenken
18.55 Grammofoonmuziek. 19.00 Nws
en weerbericht. 19.30 Romantische
muziek. 19.45 Syndicale kroniek. 19.5S
Lichte muziek. 20.00 Romantische ka
mermuziek. 21.00 Concert (In de pau
ze: Nieuws, berichten en De Zevei
Kunsten). 23.30 Gevarieerde muziek.
23.40 Nieuws. 23.45-23.55 Ligging van
de zeeschepen.
Woensdag 30 juli
HILVERSUM I 402 M
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.10 Het le
vende woord. 7.15 Op het eerste ge
hoor: lichte grammofoonmuziek met
nieuws en actualiteiten. TROS: 8.0)
Nieuws. 8.11 Luister uit én thuis:
verzoekplatenprogramma voor de
militairen. (8.30-8.32 Nieuws). 9.0)
Gymnastiek voor de huisvrouw. 9.10
Cabaretprogramma. 9.35 Waterstan
den. 9.40 Voor de kleuters. 9.55 Con
cert a la carte: verzoekprogrammi
11.00 Nieuws. 11.02 Op Sleeptros: pro
gramma voor automobilisten. 11.451
Actualiteiten. 11.55 Mededelingen,
HILVERSUM H 298 M
VARA: 7.00 Nieuws en ochtend-1
gymnastiek. 7.20 Socialistisch s
lied. 7.23 Stereo: Lichte grammo
foonmuziek. (7.307.54 Van de voor
pagina). VPRO: 7,54 Deze dag. VA
RA: 8.00 Nieuws en actualiteiten,
8.20 Stereo: Lichte grammofoonmu
ziek. 8.30 Van alle markten thuis),
Stero: Uit eigen huis: opnamen van
diverse VARA-orkesten en ensem
bles. 9.40 Jeugdprogramma. 10$
Lichte grammofoonmuziek. 10-5-
Voor de kleuters. 11.00 Nieuws. 1.
Voor de vrouw. 11.40 Stereo: Klas
siek orgelconcert (gr.)
HILVERSUM III. 240 m. en
FM-KANALEN.
9.00 NCRV. 11.400 N O.S. 13.00-
18.00 AVRO. NCRV: 9.00 Nieuws
9.02 Zing, zing, zing!: lichte vocale
muziekjes. 10.00 Nieuws. 10.03 Man-
gelmuze: nieuwe langspeelplaten, met
kritisch kommentaar. N.O.S.: 11$
Nieuws.
„STELT u een samenleving voor,"
zegt Time van deze week" waarin de
werktijden zelden meer dan 19 uur
per week bedragen; materiële rijk
dom wordt er als een last beschouwd
en niemand is rijker dan een ander.
De dief is er onbekend: er zijn geen
keurig omschreven eigendomsregels,
alleen wat vage grenzen, die open
staan voor bezoekers en deze wor
den er met verfrissingen verwel
komd.
Er is veel werkloosheid, soms is 40
procent van de samenleving zonder
werk, maar niet omdat zij zich niet
weten te behelpen maar omdat zij
van mening zijn dat alleen de ster
ken en gezonden moeten werken en
ook die niet meer dan broodnodig
is. Voedsel is er in overvloed en ge
makkelijk bijeen te zamelen. Het is
een prettig, vreedzaam en gelukkig
volk."
„En," weet Time te melden, „dat
paradijselijke volk bestaat echt Het
woont in de Afrikaanse Kalahari
woestijn". Tot voor kort accepteerden
de anthropologen het bijziende, oor
deel van de oude filosoof Thomas
Hobbes, dat het leven in de natuur
staat eenzaam afschrikwekkend,
wreed en kort" zou zijn. Primitieve
volkeren werden zo ongeveer gezien
als stupide levende fossielen, die op
het pad van de vooruitgang zijn blij
ven steken. Vandaag de dag schij
nen de onderzoekers meer te voelen
voor de visie van Jean-Jacques Rous
seau op „de nobele wilde, levend in
een gouden eeuw." Ze beweren dat
de moderne beschaving op verschil
lende punten helemaal geen voor
uitgang betekent in vergelijking met
het verleden.
Gelukkig, zachtaardig en aanvaar
dend vraagt de jager-voedselverza
melaar van het leven alleen maar
wat het uit zichzelf geeft en zijn
manier van leven wekt de indruk
dat het leven al vele duizenden ja
ren heel goed voor hem zorgt. We
zijn allemaal op deze manier begon
nen, maar voor de weinigen die er
op aarde nog over zijn, schijnt het
laatste uur wel te slaan. Van de
45000 Bosjesmannen in de Kalahari
volgen nog maar zo'n 5000 de <>ude
levenswijze en het aantal slinkt nog
elk jaar.
De anthropologen hopen uit leven
van deze jagers-voedselverzamelaars
iets te leren over de oudste mensen
geschiedenis.
De anthropoloog Sol Tax van de
universiteit van Chicago zegt: „We
moeten de oorzaken eens gaan be
studeren van het voortbestaan van
deze volkeren tegen de achtergrond
van al die militante toestanden die
tegen hun voortbestaan gericht zijn.
Ik denk," zegt hij, „dat de zaak van
de Noordamerikaanse Indianen wel
bijzonder veelbetekenend is. Het lijkt
wel of ze op ons wachten voordat ze
zelf verdwijnen."
Tja, laten wij met onze hartinfarc
ten en atoombommen maar naar de
maan gaan, dan kunnen zij hier ten
minste tevreden verder leven.
„UITGEPUTTE krachtreserves"
kunt u weer op peil brengen met
bloedwijn, althans met een bloed-
wijn, waarvan de fabrikant pas ge
leden een brief heeft gestuurd aan
jonge moeders. Onze krasse Neder
landse Consumentenbond wilde wel
eens weten of er in vinum Veritas zat
en informeerde bij medische deskun
digen of er na een normale bevalling
inderdaad behoefte bestaat aan een
aanvulling van het gewone voedsel
en waaruit die dan zou moeten be
staan.
Oe fifm in de schaduw
in uw toestel zet hen!
Neemt u een foto van
een landschapzet dan
iets op devoorgrond(u
krijgt dan meer diepte)
Dezoninuwrug
maakt een foto vlak.
Schuin van opzij val
lend licht geeftzeer
mooie opnamen.
Fotografeer niet met
de cameraschuin ach
terover. u krijgt dan
vertekende Toto's
MaaktukleurenfofoS
fotografeer dan geer
onderwerpen met
veel bonfe kleuren.
dat de horizon altijd
recht op uw foto komt
Volgens de verkregen antwoorden
zou dit normaal niet het geval zijn.
Bij uitzondering kon echter toedie
ning van ijzer gewenst zijn. De bloed
wijn in kwestie werd daarom sa
men met enkele andere bloedwijnen
en enkele gewone ijzerpreparaten
op ijzergehalte onderzocht Het re
sultaat wees uit, dat de jonge moeder
die werkelijk ijzer nodig heeft, met
een door de dokter voorgeschreven
preparaat heel wat goedkoper uit is.
Hoewel: de keuze tussen een pre
paraat (nota bene) en een stevig glas
wijn! Maar ja, wij zijn geen jonge
moeder.
HET wij'kcomité van „De Waard"
(een Leidse saneringswijk) heeft een
enquête gehouden onder de inwoners.
Het ging over de woonsituatie van
zo'n kleine honderd gezinnen. De
kwaliteit van de woningen werd
weergegeven met goed, slecht of zéér
slecht. Met zeer slecht werd bedoeld
dat verdere bewoning direct gevaar
oplevert voor de gezondheid. Andere
normen waren: vochtigheid, lekka
ges, gebreken aan gas, water, elek
triciteitsleidingen of dakbedekking.
In totaal werden 93 woningen on
derzocht. Dat aantal werd bepaald
door het al of niet thuis zijn van de
bewoners op het moment dat de en
quêteurs kwamen. Globale woning
kwaliteit: goed 29, slecht 24, zeer
slecht 40. Van de 41 gemeentewonin
gen kregen er 8 de kwalificatie goed,
8 waren slecht en 25 zeer slecht. Van
de eigen woningen werden er 7 goed
genoemd, 1 slecht en 0 zeer slecht.
Woningen die van een particuliere
huisbaas zijn werden als volgt ge
kwalificeerd: 14 goed, 15 slecht, even
eens 15 zeer slecht.
Het wijkcomité heeft een brief aan
de Leidse burgemeester geschreven,
waarin er op wordt gewezen, dat het
merendeel van de huizen in deze
wijk al vele jaren onbewoonbaar ver
klaard zijn. Het comité noemt het ge
meentebeleid daadwerkelijk schuldig
aan de wantoestanden. Men eist „be
taalbare en goede vervangingswohin-
geri'. De gemeente dient zo snel mo
gelijk een streefdatum vast te stel
len waarop zij de sanering denkt te
voltooien. Wij zijn het wachten moe".
Achter die laatste zin staan vijf uit
roeptekens, waarna het comité de
burgemeester uitnodigt, zelf eens een
kijkje te komen nemen. Wij hopen
dat u zich niet beroept op uw mach
teloosheid omdat de regering hu een
maal het beleid bepaalt. In dat geval
moet u beslist de minister meene-
men".
De burgemeester is er inmiddels
geweest, samen met enkele wethou
ders. Het wachten is nu op de over-
heidsbeslissingen. Maar die kunnen
pas genomen worden als het zomer
reces van de raad voorbij is. Want de
Leidse raad is met vakantie.
De raadsleden moeten toch maar
niet te lang wegblijven, anders is
Leiden in last.
NEDERLANDERS schijnen (zoals
u hebt kunnen, lezen) zich hier
daar nogal te ergeren aan radio-
*tv-reclame, vooral aan die van oe
wasmiddelen. We leven met die
zers en lezeressen mee. „Overdreven
en ongeloofwaardig", luidden de oor
delen.
De Nederlandse Consumenten boa
heeft nu eens een paar kreten vj®
schuurpoederfabrikanten onderzodj
„Schuimt en kan niet krasse"
„Doodt 99 procent van alle huishoi1
bacteriën"; „Met dubbele blitse®'
bleekwerking". Maken de fabri»°'
ten hun beloften waar? vroeg de cw*
sumentenbond zich af. Het moet t
z'n minst allemaal overdreven
den genoemd, luidt het oorde®',"H
ene poeder schuimt, doodt en
niet betèr dan het andere en het Kr
ook niet minder dan het andere.
Conclusie van de bond: de tui
vrouw kan zich bij haar keuze
rustig door de prijs laten le1"
Waarbij ze dan steun heeft aaf^
overzicht dat de Consument""
geeft van prijzen, inhoud en
per 100 gram. a
Dat laatste reclamezinnetje v0 8.
Consumentengids hebben we er 8
tis aan toegevoegd. O
Redactie: Jan Hüsken
UTRECHT „I
geschaft dan zou d
dien zouden de bes
Wanneer verder d
Nederland in al hi
lasten voor de club
gang betekenen var
Hans van der Vlu<
Nederlandse Federi
mond beter bekend
deze nieuwe organ
maart van dit jaar
overkoepelend orgaan
de clubs in Nederland
enigingen zijn er 51 li
Wit en de Vole wij ken
toegetreden.
De F.B.O. kan 0
als een werkgeversvei
zich vermoedelijk aan
V.N.O. (vereniging va
ondernemingen). Teg
de F.B.O. is de V.V.C.
van Contract Spelers)
mersvereniging, die oi
aangesloten b(j het N.ï
Ongeveer negen jaa:
den de profvoetallers
enigd in de V.V.C.S.,
den geen gelijkwaarc
partner tegenover zich
de Sectie Betaald Vo
K.N.V.B., maar haar
zo groot, dat deze zich
kon verdiepen in de p
de betaalde voetballer
is er trouwens een sti
dering in de sectie bet
verwachten.
De F.B.O. bestaat ui
die voor een gedeelte i
tredend zijn. Momentee
ting: mr. B. van Vlote
(AZ), C. C. Hilbrink (I
L. P. A. va nZandvliet
A. H. Schreuders (RGH
gewoning (HVC); E. Vei
A. Libregts (Excelsior),
twee vertegenwoordigi
eredivisie, twee van de e
van de tweede divisie,
voorzitter.
Per 1 augustus Is m
der Vlugt, ruim 13 jaar
list in Utrecht, benoen
(Van onze sportre*
BREDA Na afloop
derlandse zwemtitelstri
Breda de Nederlandse
ttengesteld voor de Ei
kerwedstrijden van 23 e
Ws. De heren komen u
burg en de dames z\
Boedapest. Zij ontmoete*
rigenwoordigers en ve
digsters van zeven and
Waaronder Engeland,
fe damesploeg is de
rek later Bs
ziudslaytsche nationale e
moet. De uitverkorenen
apest en Belgrado):
de1r°°vmeter vrije slaS:
t„Jeer; 400 meter
ïvonne van Kuilenburg;
ter l g: Linda de Boe
aetef °ulag: Marian
100 L* °°!slaB Mari
j. meter vlinderslag: T
J™Wt;.200 meter vlindl
Cora v Yv°nne van
,?ra van der Veer
V- (Wurzburg): 100
vrije jf van der Veen;
1500 meteg: Roger van
Hamburgh slag:
Hees Uitteni, meter
Addvfct; 200 ma1
derslag 100 rr
dersla!: g Brenth; 200 r
slag- li,, I1 Brenth;
selsiag^n„n b°utsen:
400 meter Hraneois
2*Cn; ™slag
eat: Ale 10° meter
Jef gchilt n r Veen. l|
n
I
Co
x
Bi
J
100 r
200
van
per
-rg; 4 Roger
Hoger vi» meter vrijs
lef Schilt Hamburg, E
>lag^ou^n: 4xlo° m;
Jenhout rn,b Schoutsen,
Veen Elt Brenth. Als
I L