Historische reis BONZO
w?
Aardrijkskundeles
Vijfduizend duiven niet gelost
Denk even na
HOE OUD WORDEN ZE?
<§\oüeA
1
2
i>
Ml jESpj'TÏ
Iri
China wisselt Britse
journalisten niet uit
Veroorzaakt
luchtvervuiling
wel kanker?
Vakmanschap
is
meesterschap
Bierkenners
vragen
Britse soldaten
beklimmen
Himalaja-berg
Heyerdahl geeft
„Ra" niet op
HM*.flfemm-. l m
r
1
1*
U
J
DE STEM VAN ZATERDAG 26 JULI 1969
11
I isesoseeeesaeooesssoeeseesi
Als ik de astronaut Neil Arm
strong was, zou ik misschien het
olgende verhaal verteld hebben.
Het was nog maar pas dag in
Florida, toen op Cape Kennedy de
laatste voorbereidingen werden
getroffen voor de eerste maan-
vlucht mét een landing op de
maan.
Je moet het toch maa treffen",
jacht ik bij mezelf, „dat je toch
uitgekozen bent voor zoiets". Ik
ws, samen met mijn collega's Ed
win Aldrin en Michael Collins, in de
kleedkamer" bezig mijn ruimtepak
aan te trekken, onder leiding van
enkele deskundigen. Daarna gingen
we naar de auto, die ons de acht
aiometer naar het lanceerplatform
jou brengen.
Michael Collins kón het lopen in
een ruimtepak maar niet aanleren,
en hij dreigde dan ook steeds te
struikelen. Maar we kwamen zon
der ongelukken bij de auto, en een
kwartiertje later zakten we hoog in
je 110 m lange raket.
Xog 'n uurDe spanning op
Cape Kennedy steeg. De stilte
rond het platform werd verbro
ken door de afteller. „10 - 9 - 8 -
5-4-3-2-1-0. Ont-
iteking
Als een vuurpijl schoot de raket
rr van door. We konden er wel
niets van zien, maar we voelden
iet des te beter. Ik volgde op het
eherm het afschieten van de trap-
len. Toen de derde trap los was,
roesten we in actie komen. De
151 zou gekoppeld worden (LEM
een afkorting van Lunar Excur-
ion Module). In de lange reis naar
de maan gaven we enige televisie-
Shows" weg. We lieten de kijkers
ip aarde zien, hoe we eten, drin-
en slapen. En toentoen be
ton ons avontuur
Eerst een ronde om de maan
vliegen. En toen we achter de
maan verdwenen, steeg in Washing
ton de spanning opnieuw. Het moet
voor hen wel een opluchting ge
weest zijn, onze stemmen weer te
horen.
Toen gingen Aldrin en ik door de
smalle tunnel de LEM binnen. „Hou
je taai, joh", zei ik tegen Collins,
die alleen zou achterblijven. „Lek
ker rustig is het, zonder jullie", zei
hij.
Vanuit de LEM riep ik de aarde
op. „Hallo, hallo aarde, wanneer
kunnen we"? „Over 15 seconden"
werd er geantwoord. Ik telde hard
op de seconden mee met de man
in Houston: 9.8,7.6 5.4
3 2 1.
„O"! Los! Daar gingen we dan.
De landing verliep perfect. Als we
de „Pauze" even overslaan, kan ik
gaan vertellen dat ik het eerst uit
zou stappen.
Voorzichtig zette ik de eerste
stap. Aldrin seinde naar de aarde,
wat ik allemaal deed. Een moment
lang bleef ik staan. Wat voelde je
je licht! Geen wonder, je was op
de maan immers zesmaal lichter
dan op aarde. Nou, ik kan wel ver
tellen dat het een vreemde gewaar
wording was om op een andere
grond te staan. En móói dat het er
was! Dat zou je van bovenaf niet
zeggen, maar zo wél!
De reis naar de aarde ging weer
beter. De laatste spanning doorleef
den we bij het ingaan van de at
mosfeer. Iets te recht er invallen
zou betekenen dat we uit elkaar
zouden spatten en iets te schuin,
verbranden. Gelukkig haalden we
het. „Zo" dacht ik, toen we op het
water landden. „Eindpunt iedereen
uitstappen". We zouden nu nog niet
uit de caPsule mogen, vanwege
misschien „giftige maanstoffen".
Dus, moeten de interviews éventjes
wachten.
JOKE BLIEK, 12 jaar
St. Josephstraat 26
Teteringen.
Weet je hou oud deze dieren kunnen worden? Als je het antwoord
liest zul je verbaasd staan. Probeer eerst echter zelf eens te raden
itlke leeftijd ze kunnen bereiken.
C B2S-6?
••reef :dee uoa g
•reef £g:piioij uaa 8
•jbbC :sia]bav uaa i
•jebC gg :}e5( uaa 9
•4bb£ gg :jbe uaa 9
•jbbC 29 :p«Bd uaa f
mbbC 99 duejijo uaa g
•jbbC oil :ao}e>[ej{ uaa 2
•jBBf 002 :pedp[iips uaa j :si Suissojdo a<j
1 M deze twee plaatjes mist het rechter vijf dingen die je wel op
I 6' linkse plaatje ziet. Probeer eens of je de verschillen kunt ont-
I'ekken.
Een egeltje in Barneveldt dat zat
zich te vervelen.
Want al die kippen om zich heen,
daar kon hij niet mee spelen.
Die tokken maar, die pikten maar,
naar wormen en naar graantjes.
En dan 0, wat een ergernis
Die luid kraaiende haantjes.
Ach, dacht het kleine engeltje, ach
was ik maar een tweeling.
Dan telde ik misschien nu niet, mijn
stekels uit verveling.
Met een echte tweelingbroer, zou
ik fijn kunnen spelen.
Dan zouden we kamperen gaan, en
alles samen delen.
Daar kwam een oud en wijs ko
nijn, de bosweg af gestrompeld.
Dat had heel duidelijk gehoord,
wat egel had gemompeld.
Konijn sprak met een oude stem:
„Zal ik jou eens wat leren"?
Waarom moet je nu speciaal met
zijn tweeën gaan kamperen?"
„Kan, pak een tentje op je, een
luchtbed en een slaapzak,
Een primus en een pannetje. Een
dik en sterk kampeerpak".
„En dan naar de A.N.W.B., een
kaart om te kamperen.
Die krijg je daar aan het loket,
van aardige meneren".
Maar aan 't ANWB-loket, daar za
ten twee meneren.
Die zeiden: „Nee, een egel mag van
ons niet gaan kamperen".
„Een egel op een luchtbed, dat zijn
toch rare praatjes!
Want door die scherpe stekels
komt het luchtbed vol met gaatjes!
Ingestuurd door:
Rian Stolwerk
Moleneindstraat 26
Breda.
C 817-6?
3i1bji uba sjbbj ap UEB (i5{Bl[" 8Q
aiuipjes
|uq »p uba jood a<3
)subl| ueb ptbba 3P 4bbaa afqUBq jajl :s! SuiSSOjdO 3Q
Moest het gebeuren, dat ge kurieus
naar de eerste vijftig prijzen natio
naal van het monsterconcours van
Barcelona dan zal ik u seffens uit
de droom helpen. Na uiterst fijn re
kenwerk bleek de duif van Dirk van
Rijn te Bodegraven op afstand 1212
km het met neuslengte gewonnen te
hebben van die van onze vriend Ko
Wille te Zuidzande. Dit ondanks het
feit, dat de Z.-VIaamse duif za
terdagavond laat haar hok nog had
weten vervoegen, terwijl de Utrecht
se zondagmorgen tegen zessen viel.
3. J. van Uden te Den Dungen, 4
en 50 A Middendorp te Schiedam,
5. J. van Rooy te Vught, 6. L. Spie
renburg te Breda 7 en 18 P. Ardon
te Heiningen, 8 Jan de Weerd te
Steenbergen, 9 A. Faas te Terneu-
zen, 10. M. Lieben te Maastricht, 11
J. Brune te Meerssen, 12. L. van Wal
lenburg te Souburg, 13. P. Hussel te
Valkenburg, 14. J. Bekers te Boxtel,
15 Vedosa te Putten, 16. Pol Pois-
mans te Maastricht, 17 good old Wil
lem van Campenhout te Steenbergen,
19. Hein Oostenrijk te Heiningen, bij
genaamd IJzeren Hein, wat zitten er
op zulke negerijen toch beste fond
duiven, 20 J. Cools te Nieuw Vos
meer, 21. A. Pasman te Dieren, 22.
M. Ro-ks te Heiningen, wat heb ik u
gezegd, dat vliegt maar van ver over
de Pyreneeën alsof het Quievrain is,
23. G. Jongen te Maastricht (zoon
van den ouwen) 24, 30, 46 Martin
Krauth te Meerssen. zit er altijd met
zijn tractement tussen, al moeten ze
te voet komen. 25. Th. Verberk te
Boxtel, 26 en 29 Wiel Joosten te Baar-
lo, 27 Cox-Jonker te Rotterdam, 28
J. van Rijswijk te Roosendaal, 31. J.
Fransen te Amstenrade. 32. A. Be-
tram te Nijswiller, 33 Gebr. van
Rhee te Heiningen, effenaf formida
bel, 34 Cor Henning te Bergen op
Zoom, 35. A. Colpaert te Klooster-
zande, 36. M. Huls te Maastricht,
37. A. van Bussel te Helmond, 38.
A. van Eist te Mill, 36 M. Huls te
LONDEN (AF) De Chinese rege
ring is niet ingegaan op een Brits
voorstel om de journalist Anthony
Grey, die al twee jaar in Peking
huisarrest heeft, uit te wisselen.
Men wilde dit doen tegen Chinese
journalisten, die indertijd in Hong
Kong in de gevangenis werden ge
zet wegens hun aandeel in de onlus
ten in die stad. Toen dit gebeurde,
volgde de actie tegen Grey, die ove
rigens nog nooit ergens officieel van
is beschuldigd. De uitwisseling gaat
niet door, omdat Londen duidelijk
heeft-, gemaakt dat, als de Chinese
journalisten in Hong Kong op vrije
voeten worden gesteld, zij meteen de
Britse kroonkolonie zullen worden
uitgezet. Een en ander is gisteren
door de Britse minister van buiten
landse zaken, Michael Stewart beken-
gemaakt.
GENEVE (AP) In een document,
dat gepubliceetrd is door de Wereld-
gezondheidsraad wordt twijfel geuit
ten aanzien van luchtvervuiling als
oorzaak van longkanker. De moge
lijkheid, dat luchtvervuiling tot het
ontstaan van kanker bijdraagt wordt
niet uitgesloten geacht, maar staat
toch in geen enkele verhouding tot
het gevaar van 't roken van sigaret
ten. In het document wordt erop ge
wezen, dat in plaatsen, waar de lucht
zuiver is, het aanatl gevallen van
longkanker vaak het grootst is, zoals
in Finland. Op de Britse Kanaal
eilanden, waar meer gerookt wordt
dan waar ook ter wereld en waar de
lucht nauwelijks vervuild is, komt
longkanker zeer veel voor. Op die
eilanden zijn door de lage belastingen
sigaretten bijzonder goedkoop. In de
Verenigde Staten heeft een kerkge
nootschap waarvan de leden niet ro
ken, vastgesteld dat longkanker on
der de gelovigen, of zij nu in een
„schone" of een vuile" lucht leven
even grout is.
(ADVERTENTIE)
Maastricht, 39. M. Daniels te Lies
hout, 40. H. Wintgen te Rothem-
Meerssen, 41. P. Hendriks te Blerick
42. K. Filius te Wissekerke, 43. Ge
br. Molling te Beek, 44. A. Rijn-ders
te Tiel, 45. Koos van den Bogert te
Roosendaal, 47 en 49 A. Sprenkels te
Aalsmeer, 48. F. Dieleman te IJzen-
dijke enz.
De eerste ereprijs internationaal
wordt gewonnen door vader en zoon
Maurice en Josse Opsomer te Maar-
ke-Kerkem in de streek van Oude
naarde. Ik kreeg de dame (van Jos
se) aan de telefoon om het te vertel
len. De gekende Harrie Gijzen heeft
zijn Mercedes alreeds startklaar om
er naar toe te rijden voor de specia
le reportage. Hun „Ballon" (ras De-
smet-Mathijs etc.) is gepakt de zater-
damorgen 11.45. Het is een augustus-
jong van 1966, die als jaarling al-
leeds duchtig van zijn voeten maak
te, ik zie althans een 3e en een 4e
een 6e en een 8e prijs op zijn pal
mares onder Parijs.
In '68 liet hij zien uit welk taai
hout hij gesneden is 257e Barcelona
van 5348 duiven en 28e nationaal
San Sebastian op de zwaarste kop.
Als toemaatje liet Maurice hem ver
volgens nog een St.-Vincent aflappen
336e nationaal van 2166. Vele sjarels
achtten meer dan drieduizend kilo
meters op luttele weken tijd alles
zins al te straffe pekel. Er was er
zelfs een die zei dat hij rats versle
ten was en geen potten meer zou
breken. Het viel echter anders uit,
hij lost alle tegenstrevers uit het wiel
en pakt glorieus de ereprijs interna
tionaal op de Spanjevlucht, die nog
lang in herinnering zal blijven als de
„mistralvlucht". Wie doet hem na?
Ziehier de uitslag van Limoges in
de Union De Baronie: 1. Gebr. Oo-
mens te Breda, 2. Bos-Wennekers te
Teteringen, 3. B. de Wijs te Zundert,
4. J. van Kemenade te Etten, 5. Van
Eekelen sr. te Etten, 6 en 7 J. Her-
mus te Breda, 8. J. Huybregts te
Zundert, 9. Adr. Martens te Etten,
vanfcds in 't Wit Perd, 10. A. Buys
te Etten, pakt er ook niet nevens, 11.
H. Godschalk te Ma-de, 12 L. Spieren
burg te Breda, 13. 16 en 17 Jan Rij
ken te Breda, 14 C. Dekkers te Et
ten, 15. H. Oomens te Breda, 18. C.
Hendriks te Zundert, 19. B.S.E. te
Oosterhout, 20 J. Heerle te Made,
21. J. van der Kamp te Breda, 22.
J. van den Beemt te Etten, 23. Jac.
van Mook te Oosterhout, 24. M. Joo-
sen te Breda Gebr. Oomens ontfer
men zich over de series 1 en 2, serie
3 Jac. van Mook voornoemd.
Nu ik toch in Breda hier de uit
slag van het concours van St.-Ghi-
lain die vele pieperkes voor onop
losbare raadsels stelde. 1 en 5 C.
Dam, 2. H. Damen, 3 Rinus van
den Akker, weinig van zeggen, doch
hard van pakken, 4. Jos Roks, 6.
Pietje Cas, volgens sommigen zit
hij 3, 7. Sjaan Hermans, 8. H. Wee-
dage, 9. P. van Nijnatten, 10. P. Huy
bregts, 11 en 16 de watervlugge en
gevreesde C. Jacobs, 12. A. van Kem
pen, 13. Jos Buuron, 14. Gebr. Van
Alphen, 15. W. de Jong, 17. P. Ver
gouwen, 18. P. Lambregts 19. P. Kou-
wenberg, 20. C. Roks. 21. M. Ver-
straeten, 22 M. van Bijnen, 23 Jac.
Wouters 24 A. Haas, 25 A. Leyten,
26. J. Joosen, 27 W. J. Marijnissen,
28. C. van Ham, 29. C. van der Wulp,
30. Alf. Hoevenaars enz.
Het was een reprise van Duffel.
Vele grote kampioenen los er onder
door of nog achter. Rinus Pellenaars
te Teteringen draaide er twaalf in
en liet er achteraf bezien nog een
half dozijn uitvallen. Er vlogen 5336
duiven, morgen zullen het er heel
wat minder zijn.
Etten en Leur op St.-Quentin met
2395 duiven: 1, 9, 18 A. Schipperen,
2. A. van de Lindeloof, 3. plus nog
vijftien prijzen Dirk Rijkenbarg, pak
er ook niet onderdoor, 4 M. Kriese-ls.
5, 12 G. Mol, 6. B. Roovers, 7. A.
Thijs, 8. J. de Rooij, 10. A. van de
Sande, 11. J. Matthijssen, 13. L. van
Ginneken, 14 J. de Jong, 15 N. Prins,
16. J. Huybregts, 17. Th. van Nijnat
ten 18. A. C. Voermans, 20. J. Raay-
makers enz. Zware vlucht, veel lege
plaatsen (in hun portemonnee - den
Br.).
Oosterhoutse Bond op St.-Chislain
met 2940 duiven: 1. J. Hensen, 2. P.
Beumer, 3 C. Severijns, 4 Th. Ma
thon, 5. A. Cornelissen, 6. Hub Kie-
boom, 7. G. de Leeuw, 8. W. Jansen,
9. H. Simons, 10. H. Backx Azn., 11
J. van der Pluym, 12 A. Kuyten,
13. Hultermans en zonen, 14. Van
Gool-Paffenhofer, 15. Joh. van Bij
nen, 16. W. van Gils, 17. A. van der
Steen, 18. J. Leemans, 19. P. Kops,
20. J. van Seters, 21. C. Soeters, 22.
Ant. Willart, 23. J. van Loon, 24. B.
Caron, 25. J. van Tilburg enz.
Dongense Bond op St.-Ghislain
met 1233 duiven: 1 W. Stubbe, 2 C.
Vereggen, 3 en 6 J. Theewis, 4 en 7
Van Gool-Geer, 5. A. de Wit, 7 en 8
Vebro, 9. W. de Bont, 10. C. van Don
gen, 11. P. Pijnenburg, 12. L. Suiker,
13 A. van Reyen. 14 L. Weterings,
15. A. van Rijswijk, 16. J. Selders
enz. J. Theewis rijdt fiets met 3 en
6. Hij heeft er seffens het grote mes
opgezet. Ginneken en Ulvenhout op
St.-Chislain met 862 duiven: 1 en 10
J. Bogers, 2 C. Bastiaansen, 3 A.
Hendriks, 4. C. M. Jansen, 5. A. van
Steen, 6. H. van de Velden, 7. Koos
de Kort, 8. P. Nous, 9. C. Gooijers.
Het concours stond open van 11.37
tot 13.25 uur.
Tot slot de concoursbond Zuid-Be
veland op Dourdan met 1252 vogels
I. C. Al-mekinders, 2. A. de Leeuw,
3. C. Zegers, 4. F. Dommanchet, de
fondcrack, 5. Mevr. Huysen, 6. H.
Bauer, 7. L. Schmid, 8. J. Schxier,
9 en 17 E. Vermast, 10. H. van Es,
II. W. Krijnse, 12 en 16 C. Korstanje,
13. J. Pieters, 14. E. Maas, 15. J.
van Ertvelde 18. H. van Stel, 19. M.
Moerland 20 en 22 Jac. Ridderhof.
De duiven van het nationaal con
cours te Bergerac zijn wegens slecht
weer niet gelost. Hopelijk op heden
zaterdag 13 uur betere berichten. Er
zijn er tegen de vijfduizend weg.
Allemaal goeie.
DEN BRUINEN
LONDEN (AP) Drie Britse sol
daten zijn er in geslaagd de hoogste
top van de berg Tirisj Mir in de
Himalajas te bereiken. Deze berg
is ongeveer 8.315 meter hoog.
Door een Noorse expeditie werd
in 1964 de top van de Tirisj Mir be
stegen. De Britse expeditie had Groot
Brittannië in mei verlaten en bestond
uit acht personen. Men heeft moeten
klimmen onder moeilijke omstandig
heden, waaronder veel sneeuwval en
heeft tal van lawines moeten door
staan. De namen der drie „mannen
aan de top" luiden kapt. Henry
Day, kapt. Gerry Owens en lt.
Richard Summerton, wier leeftijd
respectievelijk 27. 31 en 24 jaar
bedraagt.
BRIDGETOWN (AP) Thor Hey^
erdahl, de man van de „Ra", heeft
meegedeeld, dat hij zijn schip van
papyrus nog niet heeft opgegeven.
Hij en zijn zeskoppige bemanning
hadden de „Ra" zwaar beschadigd
achtergelaten om de reis naar het
eiland Barbados voort te zetten aan
boord van het Amerikaanse jacht de
„Shenandoah".
Heyerdahl verwacht, dat de Ra
tegen het eind van deze maand aan
de oostkust van Barbados aan land
zal spoelen. Voordat men de „Ra"
verliet werd er per dag een afstand
afgelegd van tussen de 32 en de 96
kilometer.
Schepen zullen uitkijken naar de
„Ra" en Heyerdahl zal er met een
vliegtuig op uittrekken om zijn merk
waardig vaartuig, of wat daar nog
van over is, te trachten te vinden.
Mocht de „Ra" het overleven, dan
zal de rieten boot vermoedelijk hier
en daar in de wereld tentoongesteld
worden.
Ir
zonder
troef
(afk.)
volks
menner
para.
voorn.w
kleur
titel h, r ',ïr'
(a'fW.) f water
koop- wicht brood X
onedel g man (afk.)
adel
lijk
straal
23e let
ter vlh
gr.alfa.
bet
ned.
schilde:
f1827-,
1911)
be
reiden
koper
miljoe
nen
stad in
Azië
V
bande
lid
kruis
titel
r
Jeruza»
lem
Vlaminq
V
r+
buts-
leiding
harem-
slavin
snoep-
ooed
T
tabak
munt
in
Perzië
Ver.
Naties
Pres.
van vobr-
Zuid- tuig
Korea
ver-
trager
T
Belg.
Prinses
(1916)
wilde
ezel
hun,
hoer vrucht
eng.
bak
dronk
aard
grens
dorp
in het
zuldw.
profeet
Romeins
staats
man
T
veror
dening
«nana- p
ger
zij
rivier
van da
Main
zeden
r*
V
laatst. asfalt p
familie'
afk. lid
bitter
vocht
"T
officier
Jav.
titel
T
middag
boog
(Ir.)
leraar
Ned.
muziek
noot
mortier
enzym
gebouw
stad in
Enge-
land
maand
afk.
keur
vorst
gebeur
tenis
hoofd
deksel.
pers.
voorn.w.
mijnheer
gewel
dig
sinds
voor
zetsel
miljoe
nen
stad in
Azië
r*
geklaag
vraemdc
neiqing
bijwoord
A
broodje
Portu
gees
India
reede
slecht
smakend
jakobs
ladder
Javaans
orkeat
MLH—LML— s^.u k k
1
bwBI
mmmr
wet
gever
verwis
seten
pakhuis
miljoe
nen stad
T
droog
bastion
vrouw
kleine
twee
stad in
Spanje
op die
plaats
medicus
Eg'ypi.
god
geen
prijs
hand
schrift
V"
tafel
gerei
wijk
plaats
V
Cana
dese
prov.
op ZONDAG A m J.L. STARTTE IN LONDEN EN
NEW YORK EEN GROTE LUCHTRACE TER NAGEDACHTENIS
VAN EEN LUCHTVAARTPIONIER (1) EN DIENS CO-PILOOT -
heerlijk
land In
Azië
kom
V
(2). IN 1919 VLOGEN ZE VAN NEWFOUNDLAND WAAR
IERLAND - DEEER.ST6 OCEAANVLUCHT WAS BEN FEIT f
afkerig
voetpad
spece
rij
biddend
beefd
zuster
Euro
peaan
gevan-
gania
r
berg r Spo,t- 8terre h.
y man tja
kastje X B schrij-
T Galitea kommer ver 1
T
i
mm
vogel
muziek
noot
lid
woord
vreemde
munt
ten
einde
fiér-
vuur heid w
V
chem.
sym
bool
vuil
muza
vrouw.
gast
plaats
uitroep
T doen
kleur. blijken
gravin
b"*t v.Hol.
chém.
sym-
i>
myth, k
voor- ,ehlp
zetsel
voorz.
chem.
sym
bool
geda
teerd
P®ra.
vnw.
schare
Eur.
niet
vdet
vogel...
Aziaat
auto-
ken
teken
boom
mon-
ster
onder.
neming
De oplossing vindt U zoals gewoonlijk onderaan op de Fin. pag.