I
ZIJN VOORBIJ
EJ
NEDERLANDSE
SPOORWEGEN
OP DE 'TIENERT0ER'
1498,-
1799,-
1998,-
541,-
535-
478-
649,-
498,-
599,-
rial G.E. Hi-Fi
naten en
inaties
599,-
0,- tot 300,-
198,-
210,-
210,-
225,-
259,-
SHOCKING BLUE HEEFT SUCCES MET VENUS'
■HBH
per
RONALD KIRK
De laagste
prijzen van
Zeeland
4
Hl
lingskoopjes
ngen op radio's
enz enz.
HAN BENNINK
SHOCKING BLUE
VERRAST
ZAKGELD
SCHOLIEREN
OM ELKE CENT
u
;jen van f 200,- tot
jtsing.
cm tv 1
f 699,- voor J
cm t
ïotic tv nu J
nu J
hilips enz.
75,-
ORBEELDEN
ereomeubel
ijdelijk voor
ndello
nu voor
Grundig, Blaupunkt enz., enz.
stereo tuners en versterkers, of-
en opnameapparatuur. Dual
versterkers,
rders en tuners.
if-recorders en versterkers, B O
□ratuur, Lenco, Kef, PE tuners en
korting op aanvraag.
at Lavalux. 11 wasprogramma's
bbele zeeptoevoer van f 798,-
wascombi met losse 2800 toeren
Alle overige AEG wasappara-
Princess, Bella met inruilpremies
wasautomaat G 51 van
'hilips - Erres en Ruton
1,tot 400,
an 289,-
2 sterren
145,- nu
diepvries
Philips NU f 119,-.
I f 239,-. Hoover steelstofzuiger
VOOR f 99,-. 2800 toeren Zim-
spelend al vanaf 50,—
f TECHNISCHE DIENST - -
De kwaliteit van jazzmuziek
meten aan haar populariteit is
even oneerlijk als de kwaliteit
van een popgroep meten aan
het aantal stippen dat zij op de
hitparades weet te doen be
landen. Immers, grote namen
als Frank Zappa, Country Joe
and the Fish of Dog-Doodah
band vindt men ook niet terug
op deze door de commercie
uitgevonden populariteitslijsten.
Evenals de „undergroundmusic"
die genoemde en andere
groepen maken is de jazz door
gaans de muziek van een minder
heid geweest. Weliswaar konden
dixieland, en later Duke
Ellington, Count Basie, Lionel
Hampton of Benny Goodman zich
in hun dagen nog in een grote
belangstelling verheugen, maar
sedertdien is het, commercieel
gezien, snel bergafwaarts
gegaan. Zelfs de meest fervente
liefhebber moet toegeven dat de
Golden Days of Jazz voorbij zijn
Wie tegenwoordig een jazzclub
op wil richten waar ook nog iets
anders dan anachronistische dixie
land of goedkope swing
gepleegd wordt, haalt zich het
risico van een snel failliet op de
hals.
Heeft de moderne jazz dus
geen bestaansrecht meer?
Als dat waar zou zijn, betekent
dat dat het experiment geen
kans gegund wordt, dat de toch
al wankele grond onder de
voeten van de avant-garde
weggehaald wordt. De jazz mag
dan meer naar de achtergrond
gedrongen zijn, als creatieve
uiting van het zoeken naar
nieuwe wegen verdient zij aan
dacht. Bovendien mag haar
invloed op aangrenzende mu-
ziekterreinen niet vergeten
worden.
Vooral „de Soul" heeft de
vruchten geplukt van de be
zielde en bezielende jazz. Het
JAZZ
>ON 01130-3120 MIDDELBUK'
58-1247 - SAS VAN CENT -
is bijvoorbeeld niet moeilijk te
raden uit welke school de
organisten Jimmie Smith en
Jimmie McGriff, zijn voortge
komen. Nina Simone en Ray
Charles weten precies wat
improvisatie is.
De pop heeft op zijn manier
profijt getrokken uit de muzikale
verkenningstochten van de jazz.
De beatgroepen Ekseption en
Rob Hoeke waren beide winnaar
van het Loosdrechts Jazz-
ooncours. De Beatles hebben
op hun dubbelelpee een
onvervalst stukje free jazz staan.
En dat de Rythme and Blues
haar oorsprong vindt in de
oude oogstliederen van de negers
is bekend.
De reeds eerder genoemde
„underground" heeft zowel
invloed ondergaan van de
hedendaagse jazz ais van het
betere hitwerk. Experimentelen
als Yusef Lateef, Archie Shepp,
Roland Kirk en in Nederland
Han Bennink, Hans Dutter of
Theo Loevendie verschillen
muzikaal niet zoveel van
undergroundmakers. Zij missen
alleen het politieke engagement.
Zelfs de volksmuziek heeft
van de jazz nieuwe impulsen
ontvangen, hoewel hier ook
duidelijk sprake is van een
omgekeerd proces. Herbie Mann
herontdekte de Afro-Cubaanse
ritmes, Astrid Gilberto, en in
mindere mate maar dichter
bij huis Rita Reys, verleenden
de Bossa Nova de nodige
bekendheid en Dave Brubeck
nam van elke buitenlandse reis
wel een serie inlandse
thema's mee.
Voordat George Harrison de
sitar bespeelde had het jazz
combo van Bud Shank al een
elpee gemaakt met een Indiase
formatie. Zo blijft de jazz
voorop lopen, onopvallend
maar resoluut. In ieder geval
nog steeds gevolgd door een grote
muzikale achterban.
HANS MAAS
-«Kta de Veronica tipparade
(ornLü us" van de Haagse
«Shocking Blue". Even-
ooit a e vorige opnamen is
g8 Pla»t goed voor een ho-
tirade op 08 vaderlandse hit-
Perkt ?*?Ces van deze groep be-
niet aUeen tot onze
''ShwWn mCt,buitcnliuid
niet nïüL* e de 'aatste tijd
Siemerkt RCbleven. De
opname „Send me a post
ij' eve®^ls de andere num-
Wk in a e'sen compositie, werd
m Amerika uitgebracht.
„Venus" zal nog deze maand °P
de Engelse, Duitse, Franse en
Amerikaanse platenmarkt ver
schijnen. Afhankelijk van het suc
ces hiervan is een toernee door
Engeland, Duitsland en Frank
rijk gepland.
De grote doorbraak kwam een
goed half jaar geleden toen solo
gitarist en leider Rob van Leeu
wen besloot, naar voorbeeld van
de Amerikaanse westcoast groep
„Jefferson Airplane", een zange
res in de formatie op te nemen.
Na enig zoeken werd dat Maris-
ka Veres.
Ais we in aanmerking nemen
dat de groep al enige platen ge
maakt heeft, o.a. een elpee, die
echter een flop waren, dan kan
men gerust zeggen dat Mariska
een grote rol speelt in het huidi
ge succes. Voor de weinigen die
de bezetteng van de groep nog
niet kennen: Rob van Leeuwen,
die we ons herinneren uit de tijd,
dat hij bij The Motions speelde,
(sologitaar), Klaas van der Wals,
(basgitaar) en Cor van de Beek,
(drums) en natuurlijk Mariska
Veres, (zang).
„Vandaag gaan we naar Am
sterdam. Voor wat kleren en sie
raden. Gisteren zijn we in Venlo
geweest. Daar hebben we een
correspondentievriendin opge
zocht". Elly Knoef, 16 jaar jong
en afkomstig uit Hengelo stoot
haar vriendin Angeline Fransen
(17) uit Borne aan in een po
ging ook iets te vertellen. Die
lacht en kan enkel uitbrengen,
dat „ze het niet duur vindt".
Dat niet-duur-zijn slaat
op het spoorkaartje vam beide
meisjes. Een kleurig stukje
papier met binnenin een pasfo
tootje. Het kaartje geeft
recht op acht dagen kriskras
door Nederland reizen. Per
spoor. Het is de nieuwste
stunt van de N.S. om overcom
pleet materieel zo veel
mogelijk te benutten en
om de Nederlandse jeugd de
reizigers van de toekomst
treinminded te maken.
„Tienertoer" heeft de N.S. dit
nieuwe boorlingske in de
rij van speciale abonnementen
gedoopt. Jongelui tot 19
jaar kunnen voor twintig gulden
acht dagen lang overal
naar toe reizen: van
Roodeschool tot Maastricht, van
Zandvoort naar Arnhem
enz. Ze mogen op elk station
uitstappen en ook in
stappen waar ze willen.
Het begon allemaal bij het
bureau marktonderzoek
reizigersvervoer van de NS, dat
van het CBS op een gege
ven ogenblik te horen kreeg,
dat Nederland zo'n 2.250.000 jon
geren in de leeftijd van
10 tot 19 jaar telt. Van die
grote groep had 70 procent
van de jongens een
bromfiets, een percentage dat
voor de meisjes neerkwam
op 40 procent. En omdat de
eindsaldi van de NS de
laatste jaren nogal veelvuldig
met rode cijfers worden
geschreven (in 1968 was het te
kort zo'n dikke 150 miljoen
gulden) ging men eens uitzoeken
of deze jongelui een poten
tiële markt kon zijn.
Samen met het gegeven dat er
in de zomermaanden heel
wat lege treinen in Nederland
rondrijden leidde dat
tot de tienertoer voor twee tien
tjes. Er werd driftig
reclame gemaakt voor deze
aanbiedingen: op scholen
verschenen foldertjes, men
plaatste advertenties, radio
Veronica maakte er zich druk
voor. Kortom: de Neder
landse jeugd hapte. Hapte in die
mate, dat de heer N. van
Hoeflaken van het bureau
marktonderzoek zegt: „Zeer
verrast te zijn over de ver
koop".
Zomaar een donderdag
ochtend. Plaats van handeling:
het station in Amersfoort.
Annie en Jannie, twee enquêtri-
ces van de NS, gaan
gewapend met een rits formu
lieren de treinen door op
zoek naar tieners op-toer. Twee
meisjes uit Twente gaan
naar Amsterdam om kamers
te kijken. Ze gaan acht
dagen per trein door Nederland
toeren en vinden het allemaal
geweldig wat die lieve NS
heeft gedaan.
In hetzelfde rijtuig: een
ouderpaar met zes kinderen.
Pa en ma hebben een 8-
daag3 abonnement gekocht
(voor f 40), de zes spruiten
lopen elk met een tiener-
toer-kaart op zak. De
familie is afkomstig uit De
venter en gaat overal naar
toe. Twee meisjes uit Hilversum
zijn al in Valkenburg
geweest, in Maastricht, in
Leiden, Katwijk, Den
Helder. Ze stappen uit in Delft.
„Och we kijken maar eens
wat rond". Vier andere
jongelui zijn even naar
het strand van Noordwijk
geweest, ze hebben het dolfinari
um in Harderwijk bezocht,
familie in Zwolle in de ogen ge
keken en zijn thans op
weg naar Den Haag. „Ja, zo
maar"!
Twee meisjes van een huis
houdschool in Utrecht hebben
er gisteren een echt reds-
dagje van gemaakt: van
Utrecht naar Amsterdam,
toen naar Haarlem, daarnr
Den Haag, later naar
Rotterdam en Hoek van Hol- 1
land, toen naar Leiden
en via Alphen aan de Rijn kwa
men ze (bekaf: „We zijn
overal uitgestapt") weer in
Utrecht aan. De patates-frites
kraam was goed voor de
lunch en verder werden de kof-
fie-kelners-op-de-stations her
haaldelijk aangesproken.
Hun verhalen komen allemaal
op hetzelfde neer: toeris
tische attracties worden veelvul
dig bezocht. De Efteling,
het Evoluon, Artis en de Rotter
damse haven krijgen met de
regelmaat van de klok
toerende tieners op bezoek.
Zo ook de 14-jarige Jan
Hubers (had nog nooit in een
trein gezeten) en de 15-ja-
rige Bert Locht, beiden uit
Borculo (omdat daar geen trein
langs komt hadden ze eerst
naar Ruurlo moeten fietsen).
De eerste dag zijn ze naar
Valkenburg geweest, daarna
naar Artis en de derde
dag was uitgetrokken voor een
bezoekje aan Rotterdam
met een kijkje op het strand van
Hoek van Holland. Deze
twee knapen hadden elke dag
een rijksdaalder aan zakgeld bij
zich en een lunchpakket van
thuis. Want het mag niet
allemaal te veel kosten, al
dachten de twee meisjes uit
Twente daar bepaald anders
over. (Elly Knoef: „Het zak
geld daar is moeder goed
voor"!
Het aantal scholieren van de
door Nederland toerende
tieners is veruit het grootst.
Maar er zijn ook verpleegsters,
kantoorbedienden, winkel
meisjes, modinettes en mon
teurs onder. Verreweg de
meesten gaan 's avonds weer
naar huis om de volgende
ochtend weer vroeg bij de pinken
te zijn. Bij de groep scho
lieren is het aantal havo'ers het
grootst. Tal van hen
kregen een tiener-toer-kaart als
examencadeautje van hun
ouders.
Uit enquêtes is gebleken, dat
de normale vakanties weinig
geweld wordt aangedaan,
hoewel ook hier de uit
zonderingen de regel bevestigen.
Ook kan men gevoeglijk
aannemen, dat het zakgeld voor
het grootste deel wordt
besteed aan inkopen of aan en
tree-kaartjes voor deze of
gene attractie. Eten wordt
en passant gedaan, meest
in cafetaria's, soms ook wel In
de lunchrooms van waren
huizen. Bij de jeugd „uit de
provincie" liggen de zogenaam
de grote steden wat reis
doel betreft een straatlengte
voor op bijvoorbeeld rustige
plaatsen.
Terug naar de heer Van
Hoeflaken in het statige NS-ge-
bouw in Utrecht. Hij zegt,
dat de NS elke deelmarkt gaat
exploreren omdat „we om
elke cent gaan vechten". Het
hoofddoel is de Nederlander
treinminded te maken. Daarom
bestaat er een hele serie
speciale aanbiedingen, die
variëren van een tienertoer tot
een zogenaamde gastvrijheid-
reis. Er zijn 2-plus kaarten
voor f 30 (2 personen) en verder
kan de reiziger zijn keus
maken uit maandabonnementen
(f 110) en vastrechtkaarten.
„Wij proberen zoveel mogelijk
aantrekkelijke tarieven te
introduceren, buiten de spits
uren", vertelt de heer Van
Hoeflaken, die er bij
zegt dat de NS per dag 120.000
zitplaatsen aan het Neder
landse reizigerspubliek ter be
schikking kan stellen.
Maar die zijn vrijdagavond iit
de regel al uitverkocht.
Reden waarom bepaalde abon
nementen voor die avond
niet geldig zijn.
Maar de tiener-toer-kaart kent
die beperking niet. Alle
„bereisde Roeltjes" die de NS
op deze manier kweekt
kunnen gedurende 8 dagen gaan
en staan waar ze willen.
Voor twee tientjes. „EigenlijM
is het geen geld", zegt een
moeder tegen haar dochter.
Maar.„Alles helpt" stelt
de heer Van Hoeflaken daar
tegenover