HITTEGOLF
BEREIKT
iVANDAAG
ONS LAND
Tunnel in plaats
van
brug bij Dordrecht
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
Vatieaan ontneemt bisschop Heider Camara vrijheid van spreken
Ereteken voor Neil Armstrong
Prins Juan
Carlos (31)
volgt
Franco op
Overvaller te gehaast: buit slechts 5700 gulden
nieuwe speciale
aanbiedingen op
Shell-Stations
^^SgMen„.eiÜge 3f'
Kosten van medische
verzorging stijgen
in '69 tien procent
Brabant en Zeeland sneller naar Randstad
Grensbewoners niet
Na 1 augustus
met meer
sigaretten
de grens over
editie voor
zeeland
weerbericht
„Slag in gezicht van progressieve
Braziliaanse bisschoppen
(Van onze correspondent)
DE BILT - Ons land zal vandaag en morgen
„geplaagd,, worden door een hittegolf.
s ili 1 v A
HONDSDAGEN
^ailgeres in Vietnam
5?choten
Tegenstellingen onder monarchisten scherper
Fiat en Rolls Royce
gaan samenwerken
LAAG
109e jaargang no. 26178
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
j Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Hoofdkantoor: Breda Reigerstr. 16
Telefoon 22341, Postgiro 1114111
woensdag 23 juli 1969 J
Warm
Warm en droog weer met weinig
bewolking. Overwegend zwakke
wind uit uiteenlopende richtingen.
KANTOREN ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, TEL 37150
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26, TEL 6850
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957
GOES, KLOKSTRAAT 1, TEL. 8030
HULST, STEENSTRAAT 14, TEL. 3751
(Van onze redactie buitenland)
RIO DE JANEIRO/ROME Bis
schop Helder Camara, de progres
sieve en fel voor sociale hervormin
gen strijdende aartsbisschop van
Recife en Olinda, Brazilië, is door
Rome aan banden gelegd. Hij moet
voortaan al zijn toespraken en ver-
Maringen tevoren aan Rome voor
leggen. Paus Paulus heeft hem
hiertoe persoonlijk verplicht. De
bisschop moet bovendien als hij
buiten zijn eigen bisdom wil spre
ken, toestemming vragen aan de
plaatselijke bisschop. Dit meldt het
Zuidamerikaanse katholieke pers
bureau Notitias Aliadas.
Hoe de publieke opinie in Brazi
lië hierop reageert, is nog niet be
kend. Wel is reeds een actie op
gang gekomen onder vrienden van
Helder Camara, priesters en leken,
om de paus hun adhesie met de
aartsbisschop kenbaar te maken.
Mgr. Camara wil aan deze eis
uit Rome slechts gevolg geven als
het hier gaat om een bevel van de
paus zelf. Hij heeft hierover de paus
in een persoonlijke brief om ophel
dering gevraagd. Hierop is nog geen
antwoord gekomen.
De maatregel werd mgr. Camara
meegedeeld in een brief van mgr.
Benelli substituut van het secreta
riaat van de paus. Benelli schreef
dat de recente verklaringen van de
bisschop in het Vatlcaan met grote
ontevredenheid zijn ontvangen. Op
de vraag van Camara of dit een
persoonlijke wens van Benelli was
of van de paus zelf, antwoordde
Benelli dat de suggestie van de paus
zelf komt.
Het besluit van paus Paulus
wordt in Brazilië een slag in het
gezicht van de Braziliaanse progres
sieve bisschoppen genoemd, die het
juist op dit moment erg moeilijk
hebben, nu het miltaire bewind alle
vernieuwingspogingen probeert te
onderdrukken. Mgr. Helder Cama
ra is een van de meest gerespec
teerde nationale figuren in Brazilië
vanwege zijn steun aan de rechte
loze massa's arbeiders en boeren.
De kleine, tengere, 61-jarige Ca
mara is de vader van de zg. „Actie
voor gerechtigheid en vrede", een
geweldloze beweging voor maat
schappelijke hervorming, die ge-
vorig jaar. Het document dat deze
bisschoppenconferentie hierover
aannam, pleit nadrukkelijk voor
geweldloosheid en levert kritiek op
de bewapeningswedloop, op bepaal
de aspecten van buitenlands kapi
taal, op economische en maatschap
pelijke onderdrukking der armen
steund en georganiseerd wordt door
progressieve Braziliaanse bisschop
pen. Deze actie is in de laatste
maanden van het vorig jaar op
gang gekomen en wordt beschouwd
als een indirect resultaat van de
tweede vergadering van Zuidame
rikaanse msscnoppenconterentie van
door bevoorrechte groepen en zelfs
op de indruk van rijkdom die de
kerk maakt.
De beweging van Helder Camara
schroomt niet om, teneinde morele
druk uit te oefenen, gebruik te ma
ken van de meeste communicatie
middelen en „gerechtvaardigde sta
kingen" te ondersteunen.
Het Nederlandse episcopaat heeft
meerdere malen te kennen gegeven
sympathiek te staan tegenover het
streven van de progressieve Brazili
aanse bisschoppen. Eens te meer
bleek dit onlangs uit een brief die
bisschop Zwartkruis van Haarlem
aan mgr. Helder Camara stuurde.
In deze brief, die op 16 juni j.l.
werd verstuurd en die met toe
stemming van mgr. Zwartkruis
twee weken geleden door de in
het Zwitserse Chur bij gelegenheid
van het bisschoppensymposium aan
wezige priesters werd gepubliceerd,
betuigt hij zijn deelneming met het
overlijden van pater Pereiro Neto,
een medewerker van Camara. Deze
priester werd, aldus de brief, „door
reactionaire vijanden van de socia
le gerechtigheid vermoord". Dan
getuigt mgr. Zwartkruis van zijn
bewondering voor de moed van
mgr. Camara in zijn strijd om de
sociale gerechtigheid. Ook schrijft
hij: wil de collegialiteit van de bis
schoppen geen loze kreet zijn, dai
moeten wij als bisschoppen elkaai
helpen bij het vertalen van de con
ciliedocumenten in de praktijk.
Volgens „Notlcias Aliadas" er
„Informations Catholiques" breid
de ongerustheid over het ingrijpen
van het Vatieaan zich tot andere
kringen in de kerk van Brazilië uit.
Dezer dagen is bekend geworden,
dat de paus kardinaal Pericle Felic:
heeft aangewezen, om toezicht te
houden op de zojuist begonnen con
ferentie van de 260 Braziliaans:
bisschoppen, die grote hervormings
plannen op hun agenda hebben
staan. Kardinaal Felici heeft n.!.
de laatste tijd blijk gegeven van een
harde en strenge lijn in de kerk
tegen snelle hervormingen in dc
na-conciliaire kerk, waarbij hij
zich erop beroept als oud-secretaris
van het concilie alleen op de hoog
te te zijn van wat in de geheime
akten van 't concilie is vastgelegd.
HELDER CAMARA
Het K.N.M.I. in De Bilt stelt temperaturen boven de dertig graden
In het vooruitzicht. Alleen langs de kust zal men iets minder last
van de warmte hebben, omdat het daar waarschijnlijk niet warmer
fan 28 graden zal worden
v-V :N '"W
Jtt*
Ctaam kan dit jaar, door het
°"sl Wagtmans-Janssen, best
Iweer) eens een record aantal
"«oekers trekken. Onze sport
redacteur Peter Heerkens over
°lt grote treffen op pagina 10.
^et N.K.V. op Zuid-Beveland
«aat °P eigen verkiezingstoer.
Pagina 3.
|_Sa Amerikaanse koelkasten-
™gnaat vult de Nederlandse
aviezenpot door zijn klanten
p een dure vakantie te trakte-
ren> Zie pagina 7.
D? ItalL.
heeft nu
Steken.
aanse beeldhouwer Man-
zijn eigen ge-
Pagina 9.
r en meer willen uitvinders
hUn Produkten
I r1
be"hermd
internationaal
rien. Pagina 11.
Onze weerkundige medewerker te
kent hierbij aan dat eigenlijk pas van
een hittegolf gesproken kan worden
walmeer in 'n periode van 5 opeen
volgende dagen tropische temperatu
ren gemeten worden. Het ziet er ech
ter niet naar uit dat de hitte lange
dan twee dagen zal duren.
Er bestaat grote kans dat vrijdag
een onweersstoring ons land bereikt
die voor de nodige afkoeling moet
zorgen. Voor het zover is zullen heel
wat zweetdruppeltjes over de diver
se puffende gezichten lopen. De men
sen in Brabant, Gelderland en Lim
burg die hun streken willen of wil
den verlaten om de Spaanse, Portu
gese of Franse hitte te gaan trotse
ren kunnen rustig thuis blijven en
met de voeten in een teiltje koel
water gaan zitten, want de hftte die
de komende dagen op hun hoofden
zal neerdalen is die waar Spanje de
afgelopen weken onder heeft gele
den.
Via een omweggetje is het Spaanse
hogedrukgebied naar de Balkan en
Centraal Europa getrokken om van
daar uit met hete landwind ons land
te komen teisteren. De kustbewoners
hebben het voordeel dat ze hun hoofd
in een verkoelend zeewindje kunnen
steken.
De hittegolf valt samen met de
hondsdagen. De oude Grieken en Ro
meinen noemden de periode tussen
23 juli en 23 augustus hondsdagen
omdat er in die tijd vele honden door
de hitte geveld werden. Bij ons zul
len er waarschijnlijk geen honden
sneuvelen.
Overigens ligt niet alleen Neder
land in de greep van de warmte. In
geheel Europa is het stralend, zomers
weer, met in vrijwel het hele Middel
landse Zeegebied temperaturen tus
sen 30 en 36 graden.
(ADVERTENTIE)
I club va1 Da Nans optrad
I e' Amerikaan? onfleroff'cieren van
De 20- marinierskorps.
ï*5 Wtatgwa.therine Anne war-
bregramma atst®.nummer van het
ZIE ELDERS
IN DIT BLAD
(Van onze redactie buitenland)
MADRID Generaal Franco heeft de 31-jarige prins Juan Carlos
van Bourbon tot zjjn opvolger en toekomstige monarch van Spanje
benoemd.
Franco, die 76 is, maakte de be
noeming bekend in een vergadering
van de Cortes, het Spaanse parle
ment, dat Franco's voorstel met 491
tegen 19 stemmen aanvaardde.
Nadat hij had plaats genomen op
een met rood en goud versierde ze
tel verklaarde het staatshoofd: „Mij
bewust zijnde van mijn verantwoor
delijkheid tegenover God en de ge
schiedenis, en in alle objectiviteit de
.in de persoon van prins Juan Carlos
van Bourbon verenigde kwaliteiten
beoordelend, heb ik besloten hem
aan het land als mijn opvolger voor
te stellen".
Dit besluit maakt een einde aan
een dertig jaren geduurd hebbende
speculatie over de toekomst van het
land wanneer Franco van het toneel
zou verdwijnen.
De benoeming van Juan Carlos
kan de tegenstellingen onder de mo
narchisten verscherpen.
Zoals bekend zijn de Spaanse mo
narchisten verdeeld in drie kampen:
pen:
Een meerderheid steunt prins Juan
Carlos (31). Hij is vanaf zijn tiende
jaar opgeleid voor het koningschap.
Juan Carlos is getrouwd met de
Griekse prinses Sophie.
Dan zijn er de Carlisten die harts
tochtelijk de pretenties van de Fran
se prins Carlos Hugo van Bourbon-
Parma, de echtgenoot van prinses
Irene, steunen. Prins Carlos Hugo is
door de Spaanse regering levenslang
uit Spanje verbannen.
En tenslotte zijn er de monarchis
ten die geloven in de dynastieke op
volging en daarom Don Juan (56),
de vader van Juan Carlos en de zoon
van koning Alfonso XIII, op de troon
wensen.
IRENE
geen koningin.
In de woonplaats van Neil Arm
strong, Wapakoneta, hebben leden
van de kamer van koophandel een
bord neergezet ter ere van de eer
ste mens op de maan.
(Zie voor nieuws over de succes
volle Apollo-ll-missie pagina 7).
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De stijging van de
post medische verzorging wordt, aan
de hand van gegevens van de zie
kenfondsraad, voor 1969 berekend op
tien procent.
Minister De Block (Economische
Zaken) heeft dit in de Tweede Ka
mer meegedeeld in antwoord op
schriftelijke vragen. Als factoren, die
deze verhoging hebben veroorzaakt,
worden in het antwoord genoemd de
gestegen lonen, sociale lasten, als
mede hogere kosten aan rente en af
schrijvingen van inrichtingen en in
stallaties, terwijl ook kwaliteitsver
betering een rol heeft gespeeld.
(Van onze redactie buitenland)
TURIJN Fiat uit Italië en Rolls
Royce uit Engeland hebben gisteren
in een gemeenschappelijke verkla
ring aangekondigd een overeenkomst
te hebben getekend voor de ontwik
keling van een serie vliegtuigstraal
motoren.
De gezamenlijke produktie van de
Viper-600-motor, ontworpen als
krachtbron voor kleine straalvlieg
tuigen voor zakenmensen, zal waar
schijnlijk in 1971 beginnen.
(Van een onzer verslaggevers)
BARENDRECHT De eerstvolgende tunnel die Rijkswaterstaat
zal gaan bouwen, komt onder de Oude Maas tussen Dordrecht en
Zwijndrecht te liggen.
Dit deelde de minister van Verkeer en Waterstaat, drs. J. A. Bakker, gis
teren mee tijdens de openingsceremonie van de Heinenoordtunnel tussen de
eilanden Hoeksche Waard en IJsselmonde. Dit betekent net zo veel als de
„ontsluiting" van Noord-Brabant met de Randstad en van een deel van Zee
land hiermee.
Minister Bakker gaf gisteren een
toelichting op zijn „tunnelpoiitiek".
„Wie alles optelt, komt al gauw tot
minstens een stuk of twaalf tunnels,
die bijna alle vóór 1980 moeten wor
den gerealiseerd. Dit betekent dat zo
wel in het IJmond- als in het Rijn
mondgebied elke twee, drie jaar met
de bouw van een tnnnei moet wor
den begonnen".
Ander belangrijk facet uit zijn toe
lichting: „Bij de verdere uitbouw van
het rijkswegennet zullen we voor
oeververbindingen, die grote zee
vaartroutes kruisen, in de toekomst
uitsluitend tunnels toepassen. Het
einde van alle ondertunneling is dus
nog lang niet in zicht", aldus minis
ter Bakker.
Desgevraagd deelde ir. H. C. Wer
nink, hoofdingenieur bij de directie
Sluizen en Stuwen van Rijkswater
staat ons mee, dat de Dordtse tunnel,
die de nauwe brug in Rijksweg 16
(Rotterdam-Breda) onder Dordrecht
gaat vervangen de breedste van Ne
derland zal gaan worden. Hij zal
maar liefst acht rijbanen tellen; ter
wijl tevens de huidige brug gehand
haafd zal blijven ten dienste van het
langzame en gevaarlijke stoffen ver
voerende verkeer.
Het grote aantal rijbanen is nodig,
omdat de rijsnelheid in de tunnel,
naar verwacht wordt, vrij laag zal
liggen. Dit in verband met het feit
dat men te maken zal krijgen met
veel verkeer dat onmiddellijk buiten
de tunnel afslaat naar Dordrecht,
Zwijndrecht e.o. In de opzet van de
nieuwe tunnel heeft men voor het
afslaande verkeer in speciale banen
voorzien. Het doorgaande verkeer
o.m. tienduizenden automobielen tus
sen Noord-Brabant en de Randstad
zal op die manier vrij baan hebben.
„Maar dan nog zal die nieuwe tun
nel al weer snel vol lopen", aldus ir.
Wernink. Rijksweg 16, waarop de
tunnel aansluit is namelijk de drukst
bereden weg van Nederland. Het aan
tal van zes rijstroken van deze weg
zal binnen tien jaar worden verdub
beld, zo vertelde ir. Wernink.
De Dordtse tunnel zal ongeveer
1100 meter lang worden (te vergelij
ken met de Heinenoordtunnel). De
bouwtijd zal aanmerkelijk langer
zijn als die van de gisteren geopende
Heinenoordtunnel, namelijk ruim
vijf jaar. Die lange duur wordt voor
namelijk veroorzaakt door het feit,
(ZIE VERDER PAGINA 7)
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De belastingvrije
invoer van goederen voor het reizi
gersverkeer wordt met ingang van 1
augustus a.s. aanzienlijk verruimd.
De nieuwe, gunstiger regeling, geldt
vooral voor het verkeer binnen de
Benelux, dat voortaan wordt gelijk
geschakeld met Europees verkeer.
Dit betekent in het algemeen een
verdubbeling van het aantal sigaret
ten en sigaren en van de hoeveelhe
den alcoholica, wijnen en parfums,
die Benelux-reizigers zonder kosten
mogen invoeren. Ook mag men in
het verkeer binnen de E.E.G. goede
ren tot een grotere waarde kosteloos
invoeren. Wat betreft de tabakspro-
dukten kunnen grensbewoners ech
ter niet mee profiteren.
Over de tax-freeshops op de vlieg
velden moet nog overlegd worden.
De nieuwe voorschriften, gisteren
gepubliceerd door het ministerie van
Financiën, houden in, dat souvenirs,
cadeaus en goederen voor eigen ge
bruik, die in de EEG-landen zijn ver
kregen, in ons land belastingvrij
kunnen worden ingevoerd tot een
bedrag van 270 gulden nu nog geldt
voor goederen, afkomstig uit België
en Luxemburg, een maximum van
150 gulden en voor goederen uit an
dere landen een bedrag van 90 gul
den.
Met ingang van 1 augustus a.s.
kunnen door reizigers tot het achter
het artikel vermelde maximum vrij
worden ingevoerd (we vermelden
slechts de tabaksprodukten):
Reizigers, Reizigers,
die in die buiten
Europa
wonen:
Sigaretten
of cigarillos
of sigaren
of rooktabak
of een evenredige hoeveelheid" van
deze goederen te zamen.
Europa
wonen:
200 stuks 400 stuks
100 stuks 200 stuks
50 stuks 100 stuks
250 gram 500 gram
(Van een onzer
verslaggevers)
MIDDELBURG Een in
het nauw gedreven beheer
der van het bijkantoor van
de Raiffeisenbank aan de
Oosterscheldestraat in Mid
delburg heeft dinsdagmiddag
rond drie uur ouder bedrei
ging van een pistool moeten
voldoen aan het bevel van
een overvaller om diens tas
met geld te vullen.
De nerveuze overvaller
gunde zich niet de tijd om
a! het geld uit het kantoor
tje mee te nemen. Hij stelde
zich tevreden met slechts
een klein deel, rond de 5.700
gulden en verdween weer
even snel als hij was geko
men.
Ofschoon de politie spoe
dig in bezit was van een sig
nalement van de overvaller
en het nummer van de auto.
waarmee hij aan de haal
ging, tastte men gisteravond
nog in het duister naar iden
titeit en verblijfplaats van
de onbekende. Politiedien
sten binnen en buiten Zee
land zijn verzocht om naar
de auto en zijn bestuurder
uit te zien.
De man werd, behalve
loor de knatoorbeheerder, de
27-jarige Simon Klap, ook
gezien door de „buurman"
J. Nelissen. De heer Nelis-
sen, die vanaf zijn balkon
naar het verkeer in deze
niet al te drukke straat aan
de buitenrand van d; Mid
delburgse stromenwijk keek
zag plotseling een auto met
grote snelheid naderen en
voor de bank stoppen. De
bestuurder sprong er uit en
rende het kantoor binnen.
„Ik dacht al direct dat is
mis", aldus de heer Nelis
sen, die daarom de onbe
kende goed opnam. Hij was
een jongeman van rond de
25 jaar met rossig haar. Hij
droeg een groen jasje en een
bruine broek. Dezelfde be
schrijving geeft ook de be
heerder Klap, die alleen in
het kantoor, vanachter zijn
bur au plotseling de man
voor de balie zag staan. Hij
herinnert zich ook, dat de
bezoeker een zonnebril
droeg.
(Zie vervolg op pag. 3)
