BISSCHOPPENSYNODE DREIGT TE MISLUKKEN
Lichting '70: 14.000 man vrij
'andaag
in
DE STEM
BEPERKING VOOR
ANTWERPEN
ALS ZEEHAVEN
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
NIEUW DEENS RELAX-MEUBEL
Vernieuwingen desnoods met staking afdwingen
SPECIALE REGELING VOOR 4000 GROTE GEZINNEN
Spanjaarden winnen
„Singing Europe"
JAH1N
editie voor
zeeland
donderdag 10 juli 1969
WEERBERICHT
Wisselvallig
Meerderheid wil
niet praten over
celibaatskwestie
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Volgend jaar kunnen 14.000
dienstplichtigen thuis blijven. Zij worden bui
tengewoon dienstplichtig.
r
Jan Janssen
moet weer
elf minuten
prijsgeven
Vroegere Griekse
minister van
justitie keert
zich tegen
regeringsbeleid
BELANGRIJKER
MEER STUDIE
Nog zeven schepen
voor
Bretonse kust vermist
Broers gepakt na
schietpartij in
woonwagenkamp
krokantjes
Maanlanding officiële
feestdag in Venezuela
Belgische minister De Saeger:
ACHTERHAALD
VERRUIMING
Lager zwembad
tarief na klacht
van kinderen
C.N.V. ONTVOUWT VISIEPROGRAMMA:
109e jaargang no. 26167
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L Leijendekker
Hoofdkantoor: Breda Reigerstr. 16
Telefoon 22341, Postgiro 1114111
Wisselend bewolkt met hier en
daar een bui. Matige tot zwakke
wind uit het noorden. Iets hogere
temperaturen.
KANTOREN: ROOSENDAAL. MOLENSTRAAT 45, TEL 37150
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26, TEL. 6850
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957
GOES, KLOKSTRAAT 1, TEL. 8030
HULST, STEENSTRAAT 14, TEL. 3751
(Van onze speciale verslaggever
JAN LANDMAN)
CHUR Het bisschoppen-
symposium in Chur is met een
tragische vaart bezig op een mis
lukking uit te lopen. Hiertoe
hebben verschillende factoren
bijgedragen, die gisteren, woens
dag, op de tweede dag van dit
symposium, onmiskenbaar aan
het licht zijn gekomen.
De hoofdoorzaak van dit falen,
dat dreigt maar dat eigenlijk reeds
een feit is, is: de overgrote meerder
heid van de ruim 110 aanwezige bis
schoppen wil niet praten over het
celibatsprobleem; wil niet praten
over de communicatieproblemen
met hun priesters, en wil niet pra
ten met de priesters zelf, die uit
heel West-Europa in Chur zijn.
Een tweede, ook zeer belangrijke
oorzaak is: het gesprek tussen de
bisschoppen onderling wordt moei
lijk, zo niet onmogelijk gemaakt
door de belabberde organisatie. De
deelnemers zijn ondergebracht in
verschillende gebouwen, de agenda
is te overladen, van „wandelgan
gen" is dientengevolge nauwelijks
sprake, en er zijn enorme taal
moeilijkheden. Er is - nogmaals: dit
is het beeld vlak voor de sluitings
dag, er kan nog iets gebeuren, maar
dat zou een wonder moet zijn
'n beeld dat het symposium der bis
schoppen misschien het beste aan
duidt: de meeste deelnemers zien
deze bijeenkomst als een gezellige
pastoorskrans-in-het-groot. Het sym
posium is op de twee persconferen
ties ook van de afgelopen dagen ook
ongeveer zo genoemd.
Dinsdag heette het bij monde
van mgr. Etchegaray (secretaris):
„Een amicale bijeenkomst", sprak
mgr. Dwyer uit Birmingham, lid
van het presidium van „een soort
reünie". En, vervolgde hij„veel
bisschoppen zouden niet zijn geko
men als ze wisten dat 't een ander
soortig symposium zou worden. Het
zou voor de bisschoppen al veel
gezelliger verlopen zijn als de
priesters niet met hun parallelsym
posium naar Chur waren gekomen
en met hun meermalen herhaald
verzoek op het symposium aanwezig
te mogen zijn. Zoals gemeld hebben
dinsdagmorgen drie bisschoppen,
die de priesters naar aanleiding van
hun laatste demonstratieve verzoek
hebben te woord gestaan, enkele
vragen van de priesters in de ple
naire bisschoppenvergadering aan
de orde gesteld. Hiermee werd het
hele program van de bisschoppen
in de war geschopt. Want ze heb
ben over deze kwestie zeker een uur
beraadslaagd, waardor de geplande
toespraak van mgr. Worlock (uit
Porthmouth) verschoven moest
worden naar gisteravond.
Het ook geplande verslag van
mgr. Ton R. Echarren van de opi
niepeiling over de priesters en zijn
positie in de kerk en ten opzichte
van zijn bisschop, kwam gisteren
helemaal niet aan bod. In de och
tendzitting is wel kardinaal Enri
que y Tarancon uit Toledo aan het
woord gekomen en zijn toespraak
over de priesters en de
vernieuwing van de kerk. De kar
dinaal waarschuwde voor een aan
tal gevaren met betrekking tot het
priesterprobleem: het gevaar voor
simplificeren, voor generaliseren,
voor het a priori veroordelen van
het nieuwe, na deze positieve in
leiding sprak hij over enkele oplos
singen, waarbij hij onder andere
het gevaar de priester voor de „af
fectieve eenzaamheid" noemde. Een
goed hulpmiddel daarvoor kan zijn
het gemeenschappelijk leven en
werken in teamverband, aldus de
kardinaal. Op de vraag of hij hier
mee misschien een oplossing voor
het celibaatsprobleem bedoelde, ant-
woorde Tarancon:: „Deze conferen
tie heeft het celibaat niet op de
agenda staan". Mgr. Warlock stelde
gisteravond in zijn rede onder meer
dat er meer verband moet komen
tussen wat de priester op het altaar
doet en wat in de dienst der mens
heid van hem wordt gevraagd. Maar
betoogde hij, de priester moet eerst
priester zijn en niet „sociaal wer
ker, die toevallig ook als priester
ingezet is".
De officiële toespraken in het
symposium leverden tot nu toe
steeds weinig nieuws op. Zoals een
journalist opmerkte: Het is allemaal
al zo vaak gezegd, het is allemaal
theorie. Komen er geen nieuwe
ideeën en voorstellen ter sprake?
Het antwoord aan de journalisten
luidde: De bisschoppen moeten zich
nog eerst theologisch wat inwerken.
Het mag misschien wat moeilijk
zijn voor u, het is echt wel be
langrijk.
(Zie ook pagina 7)
Terwijl in dezelfde stad de bisschoppensynode plaats vindt, houden pries
ters en theologen in Chur een congres. V.r.n.I. de Nederlandse priesters
Wim Al, Jan Ruyter en Van Kenden.
Het zijn 10.000 reeds gekeurde dienstplichtigen met een keurings
rapport dat precies ligt beneden de hoge eisen en 4.000 oudste zonen
uit grote gezinnen. Deze maatregel die minister Den Toom gisteren
aan de Tweede Kamer meegedeeld heeft, gieldt voorlopig alleen voor
de lichting 1970. De vrijstelling enkomen op het volgende neer:
DIGNE Opnieuw heeft Ed
dy Merckx de concurrentie zijn
wil opgelegd. Slechts de Italiaan
Felice Gimondi kon hem giste
ren in de elfde etappe van de
Tour de France volgen. In de
sprint te Digne bleek de Belg
over meer krachten te beschik
ken dan de oud-Tourwinnaar.
Ook Rini Wagtmans kon het
geweld van de Belg niet beant
woorden. Ruim vier minuten na
Merckx ging de Willebrorder
over de eindstreep. Zijn achter
stand op Merckx in het klasse
ment voor de groene trui be
draagt nu 41 punten.
Jan Janssen heeft zich niet we
ten te herstellen van de zware
inzinking, die zich twee dagen
eerder meester van hem maakte.
?n'tenaar had het bijzonder
moeilijk in de laatste Alpenrit en
moest weer veel terrein prijsge
ven: meer dan elf minuten.
Janssen kreeg, evenals de
Spanjaard Castello en de Belg
Fan Impe, van de wedstrijdlei
ding een boete van 50 franken
en een straftijd van een halve
minuut wegens onreglementaire
ravitaillering.
ATHENE (AFP) Dimitrios Pa-
paspyrou, advocaat, vijf maal minis
ter van justitie en tijdens de staats
greep van 1967 voorzitter van het
parlement, heeft buitenlandse jour
nalisten een brief gestuurd, waarin
hij protesteert tegen „de afschaffing
van de onafhankelijke rechtspraak in
Griekenland en tegen de arrestatie
en deportatie van advocaten".
Papaspyrou doelde vooral op het
recente conflict tussen de regering
«het opperste gerechtshof.
Hij beschuldigt de machthebbers
van „schending van de grondwet, die
zi] voorgeven toe te passen" De ver
vanging van de president van het
opperste gerechtshof en de druk die
°P hem wordt uitgeoefend om zijn
ambt neer te leggen, noemde hij een
schending van de fundamentele
rechtsbeginselen. „Het laatste spoor
van onafhankelijkheid van de justitie
s verdwenen met de publikatie van
1} °|creet, dat vonnissen die vol
gens de regering huiten de rnmpe
xentie van de rechthank vallen, voor
le .'F verklaart", aldus Papaspyrou
"1 zijn brief.
10.000 dienstplichtigen, die niet he
lemaal voldaan hebben aan de hoge
keuringseisen worden niet opge
roepen, zij worden automatisch
buitengewoon dienstplichtig.
Ze zijn wel goedgekeurd voor de
dienst maar behoren, zoals minis
ter Den Toom dit uitdrukt, niet tot
de meest geschikten.
De dienstplichtige oudste zoon uit
4.000 gezinnen met vijf kinderen
(waarvan minstens twee zonen)
behoeft volgend jaar niet op te ko
men. Hij moet dan zelf een verzoek
om vrijstelling indienen. De even
tuele derde zoon van dit gezin, die
anders automatisch vrijgesteld was,
wordt nu echter wel dienstplichtig.
De oudste zoon van een weduwe
met vier kinderen, die voor zijn
moeder een onontbeerlijke hulp be
tekent bij de gezinsopvoeding,
krijgt ook vrijstelling. Deze maat
regel die al tijdelijk was, wordt nu
defintief. Het zijn volgens de mi
nister van Defensie enige honder
den jongemannen.
De minister van Defensie heeft de
Tweede Kamer gisteren een uitvoerig
overzicht gegeven van de keurings
eisen die tegenwoordig aan de dienst
plichtigen gesteld moeten worden.
Men kan hieruit afleiden dat voor
al de geestelijke stabiliteit van de
jongemannen steeds belangrijker
wordt. De minister wil hiermee voor
komen, dat het groot aantal dienst
plichtigen, dat de laatste jaren her
keurd moet worden wanneer zij al in
dienst zijn, terugloopt.
Hij is tot deze maatregel overge
gaan op advies van de interdeparte
mentale commissie dienstplichtbe-
leid Deze heeft onder voorzitter
schap van oud-staatssecretaris Peij-
nenburg van Defensie onlangs een
interimranport uitgebracht. De com
missie blijft haar studie over het
dienstplichtbeleid voortzetten in de
zelfde richting als uit het interim-
ranoort bliikt. Dit houdt in dat de
commissie de mogelijkheden voor een
verdere vrijstelling na 1970 blijft on
derzoeken.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De Spaanse ploeg
heeft gisteren de eerste prijs behaald
op het liedjesfeest „Singing Europe"
in de Kurzaal in Scheveningen. Bel
gië werd tweede met 239 punten, 5
minder dan de winnaar.
Derde werd Frankrijk met 201
punten.
De persprijs werd toegekend aan
de Belgische groep „The Wallace
Collection". Tweede werd de Hon
gaar Turan Laszlo.
De prijs van de Belgische minister
voor Nederlandse cultuur ging naar
de Nederlander Ben Cramer.
Dit is een nieuw relax-meubel van Deens ontwerp:
nylon „bespanning" waarop men tot rust kan komen.
Een gebogen houten raamwerk met een
Rijkswaterstaat is nog niet op
de hoogte van de Gentse plan
nen voor een tweede zeesluis
bij Terneuzen. Pagina 3.
Het plaatsen van afluisterappa
ratuur in cellen voor gevange
nen roept de nodige vragen op.
Pagina 3.
Het Pentagon vliegt mee met
de Apollo 11. Pagina 5.
Oost-Brabants pleidooi voor een
luchthaven in de Peel. Pagina 7.
Felix de Nobel gaf het Neder
lands Kamerkoor internationale
bekendheid. RTV-pagina.
(Van onze redactie buitenland)
CHERBOURG Voor do Breton
se kust, die zondag door een hevige
storm is getroffen, worden nog ze
ven vaartuigen vijf Franse en
twee Engelse vermist. De Fran
se autoriteiten geloven dat zich on
geveer 25 mensen aan boord van de
ze schepen bevonden.
(Van onze redactie buitenland)
ASSEN (ANP) De Assense po
litie heeft gisterenmiddag twee
broers de 27 jarige F W en de 22
jarige J K W uit Assen gearres
teerd. Zij worden ervan verdacht in
de nacht van zondag op maandag
schoten te hebben gelost op het ge
zin T in het woonwagenkamp te As
sen.
De heer T vertelde een woorden
wisseling met de gebroeders W te
hebben gehad, waarbij het om een
oude vete ging.
(ADVERTENTIE)
vandaag
melk en puur
200 gram van 115 voor 99
niet te geloven voor die prijst
CARACAS (Reuter) De Venezo
laanse regering heeft 21 juli tot een
officiële feestdag uitgeroepen ter ge
legenheid van de landing van de eer
ste mens op de maan. In een officiële
bekendmaking wordt gezegd, dat de
vrije dag de bevolking in de gelegen
heid zal stellen de landing op de te
levisie gade te slaan.
(Van een onzer verslaggevers)
BRUSSEL De Belgische minister Jos de Saeger (openbare werken)
heeft gisteren verklaard dat Antwerpen er zich bjj zal moeten neer
leggen dat er alleen schepen van 75.000 bwt zullen kunnen meren.
Antwerpens rol als oliehaven 'wordt daardoor weliswaar beperkt
„maar een heel andere waaier van mogelijkheden bljjft open", zo
vergulde de minister de bittere pil.
Vlak daarvoor had de minister ge
zegd dat de Belgische regering nog
deze vakantie een beslissing zal ne
men over een nieuwe haven voor
Zeebrugge. Het stond voor de minis
ter vast dat er een allesomvattende
diepzeehaven voor Zeebrugge ge
bouwd zal worden.
„En als oliemaatschappijen graag
een diepzeehaven op een eiland voor
de kust willen hebben dan mogen zij
hem bouwen", aldus de minister. Zij
zouden dat echter wei op eigen kos
ten moeten doen. De minister zei dat
alle Belgische havens een logische
trek naar zee hebben. Antwerpen
begon aan het Steen en zit nu ai aan
Baalhoek. Gent groeit naar Terneu
zen toe. Het is volgens de heer De
Saeger dus normaal dat ook Zee
brugge steeds dieper de zee zal in
trekken.
De heer Leo Delwaide, schepen
van de haven van Antwerpen, kwa
lificeerde de uitlating van de be
windsman over de beperking van de
toegankelijkheid van Antwerpen voor
schepen tot maximaal 75.000 bwt als
„onbegrijpelijk en achterhaald".
Onbegrijpelijk omdat de directeur-
generaal van de waterwegen, de heer
Verschave, zich nog geen 48 uur ge
leden zeer optimistisch heeft uitge
laten over de haalbaarheid van het
plan om Antwerpen toegankelijk te
maken voor schepen tot 125.000 dwt.
Dit plan, dat door de heer Verschave
zelf is ontwikkeld en dat een afsnij
ding inhoudt van het Nauw van Bath,
wordt momenteel uitgeprobeerd in
het waterloopkundig laboratorium te
Borgerhout. De regering zou nog dit
jaar beslissen over dit plan,
De uitlating van de minister is vol
gens schepen Delwaide achterhaald
omdat juist de laatste dagen enkele
schepen in Antwerpen zijn binnen
gelopen met een inhoud van ver over
de 75.000 ton.
We naderen met rasse schreden
het moment dat schepen van 85.000
dwt in Antwerpen ontvangen kunnen
worden", aldus de heer Delwaide.
Deze verruiming van de mogelijk
heden is een gevolg van de in uit
voering zijnde normalisatie van de
Westerschelde.
DELWAIDE
onbegrijpelijk
HOOGEVEEN (ANP) Zes kin
deren in Hoogeveen hebben ervoor
gezorgd dat het zwembad in Hooge
veen onmiddellijk de tarieven moet
verlagen (van 50 naar 40 cent voor
kinderen; van 75 naar 65 voor vol
wassenen). Zij hebben onlangs een
brief geschreven aan de minister van
Economische Zaken, De Block, waar
in zij klaagden over de hogere tarie
ven van het openluchtzwembad, ver
geleken bij vorig jaar.
Deze brief heeft tot gevolg gehad,
dat er woensdag een ambtenaar van
het ministerie uit Den Haag naar
Hoogeveen reisde om de zaken te on
derzoeken.
Men bleek de prijzen te hebben ver
hoogd in strijd met de jongste prij-
zenbeschikking. Het gemeentebestuur
kreeg opdracht om met ingang van
vandaag de prijzen weer op het peil
van vorig jaar te brengen.
(Van een onzer
verslaggevers)
UTRECHT „Medezeg
genschap in de onderneming
dient in te houden dat alie
werknemers direct of indi
rect kunnen meebeslissen
over de economische en so
ciale doelstellingen van het
bedrijf. Het gaat hier om een
eis van menselijkheid en
verantwoordelijkheid". Dat
staat te lezen in het ontwerp
visieprogram van het zestig
jarige Christelijk Nationaal
Vakverbond (CNV) dat gis
teren ter discussie in alle ge
ledingen van de jubilerende
organisatie is aangeboden.
Het verbond ziet de maat
schappelijke vernieuwing als
een groeiproces. Maar denk
baar wordt het geacht dat
bepaalde acties radicale vor
men aannemen. Er kunnen
zich namelijk omstandighe
den voordoen waarin als
uiterste middel een directe
ingreep nodig is, teneinde
ruimte te maken voor nieu
we inzichten en verhoudin
gen. Zo bezien kan ook
werkstaking een middel zijn
tot maatschappelijke ver
nieuwing zegt het visicpro-
gram.
Dit zou bijvoorbeeld het ge
val kunnen zijn, als het gaat
om de democratisering van
het bedrijfsleven. Want, zegt
de nieuwe voorzitter van het
CNV, de heer Jan Lanser:
„We kunnen natuurlijk niet
maar blijven praten. Het
moment is zo langzamerhand
genaderd waarop in de de
mocratisering van het be
drijfsleven spijkers met kop
pen moeten worden gesla
gen".
Wat er hierover in het ont-
werp-visieprogram staat,
liegt er niet om. De onder
neming is een samenwer
kingsverband tussen gelijk
waardige mensen.
Hieruit vloeit voort, zegt het
program, dat de samenwer
king op democratische wijze
dient te zijn georganiseerd,
de werknemers dienen me-
de-invloed uit te oefenen op
het vaststellen, uitvoeren en
controleren van het onder
nemingsbeleid.
Het CNV handhaaft zijn
helft van het aantal com
missarissen door de werkne
mers moeten worden be
noemd. Overigens kunnen
de werknemeis bij het uit
voerende beleid geen door
slaggevende stem hebben.
Deze stem moet toebedeeld
blijven aan de leiding van
de onderneming. Het gezag
binnen de onderneming
wordt gezien als iets waar
aan de werknemers zich
vrijwillig ondergeschikt ma
ken.
standpunt dat tenminste de (Zie ook financiële pagina)