^elUü
De reis naar
de
maan
De dochter met de
gouden muiltjes
.Democratisch experiment
broos maar toch levendig
Laatste
staat
enorme
mdering
sn
rbank
DN SWEERS
RLEDEN
Teleurstelling
Feestmaal
AFGHANISTAN IN AUGUSTUS NAAR STEMBUS
Dolhuis
Chicago"
Links-rechts
„Niets...."
Knietje geschaafd.
Mama kom gauw.
Jij hebt jodium.
Zonder au.
betadine
jodium
I IS OP VAKANTIE
DE STEM VAN WOENSDAG 9 JULI 1969
10
ze. luchtvaartredacteur)
DAM Gisteren heeft de
irecteur van de K.L.M., dr.
Wal, zijn visie ontvouwd
VI. in de jaren zeventig.
rond 1960 staat de K.L.M.
grote veranderingen. Binr
bare tijd doen de reuzen-
de jubo-jets bij de K.L.M.
e. Zij worden gevolgd door
issen van het type McDon-
6 DC-10 waarvan de K.L.M,
g denkt te hebben en er ai-
bestellen.
tere termijn worden deze
gtuigen dan nog gevolgd
revolutionaire snpersone
Boeinig 2707. Hoeiwel de
ermee voor geweldige in-
n komt te staan, verwacht
ent-directeur niet, dat de
eschiedenis van de eerste
ig, toen het straalvliegtuig
.e deed, zich zal herhalen,
gens dr. Van der Wal vraag
ar grote vliegtuigen. De ai-
rognose is dat in 1975 600
ensien per vliegtuig zulle#
38: 263 miljoen). Voor 1980
ohattingen uiteen van 800
t ongeveer een miljard,
ikkelimg van de luchtvaart
'rijpender. Bij de K.L.M.
de de vrachtomzet zich in
jd tot 327 miljoen ton/kilo-
FM (ANP) In Bussum
jarige leeftijd overleden
tor van het Nederlandse
:el, de heer Anton
iweers was in Amsterdam
n zijn geboorteplaats richt
er meer het Rooms Katho-
terdams Toneelgezelschap
ij hij ook zelf speelde en
In Bussum stichtte hij
n landelijke stichting „Ons
die onder zijn leiding
tot een instelling, die op
anieren het lekenspel in
l bevorderde o.a. door het
n vam toneel-cursussen,
iweers werd ook bekend
j de regie voerde van ver
manifestaties, onder meer
tenspelen in Delft,
e maal toe heeft de heer
<n reis naar de West ge-
opdracht van de Sticusa
Culturele Samenwerking
ame en de Antillen,
rafenis is vrijdagmorgen,
tan door een uitvaart-
de O.L. Vrouwekerk te
1ND in het festivalpaleis
heeft gisteren ongeveer
trnieild. De politie stuit het
brandstichters niet uit
ADVERTENTIE
m
taf
de Deiö d ag terecht
olaatseUjke koopavond
i»rte openf ogstijdcdv
Zoals jullie de laatste keren in
de Kleine Stem hebben kunnen
leren waren de drie ruimtevaar
ders op weg naar de maan. Niet
de echte astronauten, die vertrek
ken pas 16 juli, maar de mannen
uit het boek van Jules Verne
Michel Ardan, Nicholl en Bra-
bicane.
We hebben al gezien dat ze ge
weldig enthousiast waren over de
ruimte waarin ze hun lange reis
maakten, dat ze bang en blij wa
ren, grapjes maakten maar ook
heel ernstig allerlei berekeningen
maakten. Een ding was zeker:
nog steeds ging het projectiel met
een enorme snelheid op het eind
doel aan- Dat einddoel was de
maan, die in hun ogen steeds
groter werd en al bijna bereikt
was.
Op 5 december waren de astro
nauten al vroeg op. E* was een he
leboel werk te doen, want volgens
de berekeningen zou het de laatste
dag zijn van de tocht. Ineens echter
vroeg Nicholl: Maar hoe komen we
er weer af? Iedereen begreep dat
hy de maan bedoelde, maar nie
mand wist het antwoord. Er heerste
een doodse stilte in de cabine. Die
stilte duurde echter niet lang. De
drie mannen begonnen druk door el
kaar te praten. Ze kregen hele gek
ke gedachten en begonnen verschrik
kelijk raar te doen Na een hele poos
kwamen ze tot de ontdekking dat er
te veel zuurstof in het projectiel ge
komen was. Ze hadden de reserve-
kraan open laten staan. Gelukkig on
dervonden ze geen ernstige gevolgen
hiervan en na de opgewonden ge
sprekken werden ze weer rustig toen
de kraan eenmaal dichtgedraaid was.
Door al deze opwinding hadden
ze vergeten uit het raam te kijken.
Hierdoor merkten de ruimtevaar
ders niet dat, ondanks de verwach
tingen, het projectiel met een enor
me vaart van de maan weg schoot.
De drie mannen suisden nog steeds
met een ontzaglijke snelheid door
de ruimte. Voortdurend deden ze
waarnemingen maar toch was het
voor hen een grote teleurstelling dat
ze niet op de maan terecht waren
gekomen. De mannen pijnigden hun
hersenen hoe ze uit deze situatie
moesten komen. Tot Michel Ardan
opeens riep: Gebruik de vuurpijlen.
Barbicane, die het meest van natuur
kundige wetten wist, rekende snel
de tijd uit waarop ze afgevuurd moes
ten worden. Op dat moment stak Ar
dan de vuurpijlen aan en toen. Wat
een ramp. Het projectiel was in de
verkeerde richting geschoten en ging
dezelfde weg terug naar de aarde die
het gekomen was.
Na een paar dagen peilde het Ame
rikaanse marinescliip Susquehanna
de diepte van de Grote Oceaan. Op
eens hoorde de bemanning een ge
weldig gesis en vlak daarna stortte
een vurig gevaarte op de boegspriet
van het schip. Snel verdween het in
de diepte. Een van de officieren riep:
Ze zijn teruggekomen. Onmiddellijk
zette het schip koers naar San Fran-
sisco. Door heel het land werd tele
grafisch het grote nieuws verspreid,
waarop ontelbare belangstellenden
de trein naar de havenplaats namen.
Onder hen bevond zich Maston, de
trouwste vriend van de maanvaar-
ders, die sinds de start niet van de
telescoop geweken was. De Susque
hanna werd snel ingericht om het
projectiel op te vissen. Het enthousi-
me van de mense-n uit heel de we
reld was geweldig.
Op 23 december liet het schip het
eerste duiktoestel naar 6000 meter
diepte zakken. Maar men vond niets.
En zelfs vijf dagen zoeken leverde
ge»n resultaat op. Moedeloos beslo
ten de redders naar de haven terug te
Het projectiel stort op de boeg
spriet.
keren. Op de terugweg echter ont
dekte de uitkijk in de mast plotseling
een boei. Het schip stoomde er op
af en zette een sloep uit. Opeens
herinnerde Maston zich dat het pro
jectiel niet gezonken kon zijn maar
moest drij ven. Gelijk kreeg hij. Zo ge
zond als een vis zaten de drie avon
turiers in hun tijdelijke gevangenis
domino te spelen.
De ontvangst op het vasteland was
overweldigend, dat hoeft niet ver
teld te worden. Het reisverhaal van
Barbicane werd uitgegeven en bin
nen drie dagen kon iedereeen de be
levenissen lezen. De Gum Club richt
te een onvoorstelbaar feestmaal aan
waaraan het hele Amerikaanse volk
kon deelnemen. Na een tocht dwars
door het land konden de helden zich
eens verdiend te goed doen.
Op de laatste pagina van het boek
vraagt Jules Verne zich af: „Zal
men het ooit tot een direct contact
met de maan brengen?" Iedereen
weet nu het antwoord. Fantastische
verhalen over de maan hoeven niet
meer geschreven te worden, ze zijn
werkelijkheid geworden.
Op mooie lange zomerdagen, zwer-
men de vrolijke meisjes uit het kleine
I h°T 20 yraay de hossen in. Ze zoeken
I Pressen en snoepen ervan tot hun
ippen blauw zijn. Ze plukken viool-
jes en koekoeksbloemen, spirea en
a'lQs de beek vergeetmeniet. Zelfs
oens een wilde anemooit of een
orchideetje. Maar er zijn ook meisjes
le ahoen maar lopen te babbelen,
over leuke jongens om mee te dan
sen En over strenge vaders die dat
}l. ahijd goed vinden. Over leuke
veren en moeders die dat niet nodig
vinden
Vanmorgen nog! „Maar kind ben je
u mal geworden! Je gouden dans
schoentjes om naar het bos te gaan!"
iep een verstoorde moeder. „En
Tnr0jmunietr' ketste de dochter te-
9 Is het soms geen prachtig weer
ynl Jf- kurkdr°og. Kijk eens hoe de
I hi* dat goud!" „Maar ze zul-
n oeaerven van de dennenaalden en
e vochtige mos. Van de dorens en
e spatten uit de beek!" Maar de moe-
er prautte tegen de groene heg en
n klrkt' want haar eigen-
Jï,le jbter was al weggedanst en
terde met de vriendinnen om het
bTfm "fk heb een brief> ik heb e*n
JleP er een. „Van wie dan van
e drongen de anderen aan. Het
meisje met de brief kleurde. Ze haal-
ef opgevouwen bind te voorschijn
e" zwaaide ermee.
De grote wegeen zijweg en dan
paadje. Daar beginnen de berken,
ij' eiken, de beuken en ginds
hc'eni!en- Droge slootjes, een
laag hakhout tussen de bomen.
nier zitten de meisjes als een kluitje
bL I0"!' De brief De een leest
hnn ,d°P> de anderen kijken over
ïp r- moet dit schrijven,
LT,et at antwo°rdenLaat hem
echten leder weet er wat van
hot Ilc zal wel zien", peinst
non "vIS3j dat brief hee1t ontvan-
on dan zijn ze als een zwerm
mussen weer op gevlogen. Ze zoeken
I lirmoHSe£' snoePen en krijgen blauwe
I Ze plukken bloemen en zin-
De gouden schoentjes schitteren nu
niet meer in de zon, maar ze glanzen
in de schaduw. MooiMaar de
grond is oneffen en de zooltjes zijn
dun. Natuurlijk had moeder geen ge
lijk, wat dacht je nou! Maar het is
wel gemakkelijk die muiltjes even uit
te schoppen. Op blote voeten lopen!
Het is alsof je het bos dan nog dich
ter bij je hebt. Het prikt en doet nu
en dan een beetje pijn, maar het is
toch wel leuk. Hier onder deze boom
zet ik mijn muiltjes neer. Straks stap
ik er weer in.
Daar staat een kleine bosorchidee,
een Venusmuiltje. Zo heet het bloem
pje omdat een van zijn bloembladen
zich half heeft omgekruld als een
goudgeel pantoffeltje. Dat is het lok
teken voor wilde bijtjes die wonen
onder de grond. Het is meteen een
veilige landingsplaats op hun vlucht.
Daar komt nu juist zo'n bijtje aange
vlogen.
Het zet zich neer op de punt van
het muiltje en even glanst het als de
gesp op een dansschoen. Dan kruipt
het verder naar hei hart van de
bloem, op zoek naar de zoete honing
waarvan de geur opstijgt uit het bin
nenste. Hoe diep ligt die honing ver
borgen! De kleine bij wilde graag wat
proeven en dan vlug weer verder
vliegen, maar zo gemakkelijk gaat dat
niet. Het Venuspantojfeitje doet wel
of het Assepoesters muiltje is. Dat
paste immers niemand! De bij wringt
zich tussen de bloembladeren door
en tenslotte lukt hem hem aan de
bron van de honing te komen. Juist
op dat ogenblik krijgt het meisje op
de blote voeten, orchideetje in het
oog. „Ha!" roept zij, „kijk eens wat
een schat je!" Ze bukt zich en plukt
de bloem terwijl daarbinnen de bij
nog aan zijn hemelse honing bezig
is. De bloem begint heen en weer te.
bewegen alsof er wel een razende
storm woedt. Het bijtje wil weg, vlug
weg, maar de bloem lijkt gesloten.
Daarbinnen snort en bromt en zoemt
het als in een volle bijenkorf, alleen
het meisje hoort dat niet want de
vriendinnen zijn weer zo schaterend
aan het lachen!
Gelukkig, daar ziet het gevangen
bijtje een lichtstreep. Dat is de weg
naar de vrijheid en het kruipt uit de
kelk en vliegt zigzag door de lucht
zoekend naar een schuilplaats in dit
ongewoon tumult. De blinkende
schoentjes aan de voet van de boom
vangen de blik van de zoekende bij.
Weer een muiltje maar nu een ga
pende opening Diep kruipt hij weg
in het veilige donker van het schoen
tje. En dan zijn de vriendinnen uit
gesnaterd, uitgepraat. De brief is
weer opgeborgen. Het antwoord blijft
nog een vraag. Het meisje dat de brief
ontving zal een antwoord schrijven
waar geen van haar vriendinnen weet
van heeft.
De geplukte bloemen worden bijeen
genomen, de eigenwijze dochter die
blootsvoets gaat, stapt in haar gou
den muiltjes. „Oooooh, Au au!" roept
zij en flap, flop, daar vliegen de gou
den muiltjes door het bos. Zij grijpt
haar ene voet en hinkt op de andere
in het rond. „Wat is er? Wat is er
gebeurd? Wat dan toch?" „Ik weet
het niet", stamelde ze. „Ik geloof dat
ik gestoken ben". Een vriendinnetje
raapt de muiltjes op, allen kijken een
voor een in de holten, maar er is
niets te zien. Het bijtje is snel ont
komen toen de schoentjes flap, flop
door de lucht vlogen.
Het zoekt zijn holletje op onder de
grond. Het zal vanavond inslapen en
morgen niet meer wakker worden.
Want het heeft zijn angel verloren.
Maar de eigenwijze dochter met de
gouden dansschoentjes, strompelt
naar huis en intussen wordt haar teen
hoe langer hoe dikker. „Zie je nu
wel", zegt moeder, „je had die dans-
muiltjes maar thuis moeten laten".
„Alsof dat er nu iets mee te maken
heeft", ketst de dochter terug. „Al
had ik op klompen gelopen, dan zou
ik ze nog hebben uitgeschopt. Hel is
heerlijk om blootsvoets in het bos te
lopen." „Dan moet je het nu maar
heerlijk vinden, met die dikke teen te
blijven zitten totdat hij geslonken is",
zegt moeder bnos.
ANN MACGILLAVRY
KABOEL, AGHANISTAN (AP)
Het conservatieve muzedmaanse ko
ninkrijk Afghanistan heeft plotseling
enkele van de betrekkelijke zegenin
gen van de moderne politiek verwor
ven: een openhartig parlement, een
uitbundige pers, radicale studenten
die het de politie lastig maken en
gewelddadige vergeldingsacties van
de politie. De pas vijf jaar oude Af
ghaanse democratie, die steunt op
een grotendeels ongeletterde stam-
menmaatschappij, is even broos als
vol leven.
Er zijn Afghanem, die het nauwe
lijks konden geloven toen koning aZ-
hir Sjach hun in 1964 een democra
tische grondwet gaf en die ook nu
nog niet kunnen geloven, dat de mo
narch zich buiten het steeds onstui
miger wordende politieke gekrakeel
zal houden Andere, aan de tradi
ties gehechte Afghanen, hopen, dat
het „democratische experiment" zal
mislukken en de heerschappij over
dit aan alle zijden door land ingeslo
ten Aziatische rijk weer zal toeval
len aan de koning en zijn verwan
ten, die Zaïhir Jjach verboden heeft
aan politiek te doen. Nu echter in
augustus voor de tweede maal alge
mene verkiezingen zullen worden ge
houden concentreren de Afghaanse
politici zich eenvoudig op hun ver
kiezing en nemen zij voor het ogen
blik aan, dat het huidige systeem
zal blijven bestaan. „De koning is
zo vastbesloten het experiment tot
een succes te maken, dat hij geneigd
is een moeilijke situatie te laten ont
staan opdat het volk die leert oplos
sen", zei een diplomaat uit het wes
ten. „Hij maakt zich zorgen over
de excessen van de studenten", merkte
Mohammed Siddiki Farhang, een
vooraanstaand liberaal parlements
lid op, maar dat betekent niet, dat
hij naar een gelegenheid zoekt om
bet, parlement af te schaffen.
Het politieke dolhuis van de stu
denten is te Kaboel, waar de enige
universiteit van het iand is geves
tigd, het gesprek van de dag. Een
recente uitbarsting van onlusten en
demonstraties baart vele verant
woordelijke Afghanen zorgen want zij
herinneren zich hoe de studenten, een
onberekenbare macht, in 1965 bijna
zonder steun van anderen een minis
terie ten val hebben gebracht.
Ofschoon verdeeld in verscheidene
communistische, socialistische en mi-
litant-nationaJistdsehe groepen, heb
ben de studenten elkaar kort gele
den gevonden toen een leerling van
een middelbare school was gesneu
veld in een botsing met de politie. De
studenten zeggen dat hij vermoord
werd, terwijl de regering zegt dat hij
is gestorven aan een chronische nier
kwaal Verscheidene duizenden stu
denten trokken' met zijn lijk, na dit
uit het lijkenhuis te hebben geroofd
door Kaboel. Toen zij hun eigen ver
spreid gebouwde universiteit bezet
ten, galloppeerde bereden politie met
de zakken vol stenen over de terrei
nen, ranselde studenten en sommi
ge professoren af en vernielde ruiten.
„Het was ons Chicago" zei een stu
dent, die door de politie werd opge
jaagd en met de wapenstok be
werkt. Evenals in Amerika werden
gematigde professoren radicaal en
zij stuurden de regering een ultima
tum, waarin werd geëist, dat aan de
politie zou worden verboden de terrei
nen van de universiteit van Kaboel
te betreden. Oudere Afghanen kun
nen niet begrijpen, waarom de stu
denten zo woelig en twistziek zijn.
Het onderwijs is in Afghanistan ge
heel kosteloos en de toelating tot
de universiteit van Kaboel is beperkt.
De studenten klagen over slechte en
corrupte docenten, overdreven exa
meneisen en gebrek aan betrekkin
gen voor geslaagden, maar hun pro
testen schijnen grotendeels voort te
komen uit ongeduld wegens het trage
tempo van de veranderingen in Af
ghanistan. „Zij willen dat het land
groot en sterk en modern wordt",
zei een professor, „maar zij willen
dat te vlug". De studenten zijn ook
nauw betrokken bij de politiek en niet
immuun voor ideologische drijvers
en organisators. In het parlement
heeft de voormalige premier, Mo
hammed Hasjin Maiwandwal, zich
hun zaak ter harte genomen om de
regering van premier Noer Achmed
Etema Di, een geacht voormalig di
plomaat, die Maiwandwal in 1967 is
opgevolgd, in verlegenheid te bren
gen. Politieke partijen zijn in Afgha
nistan nog niet toegestaan, maar zij
kunnen e»' misschien vlak voor of na
de verkiezingen van augustus komen
want het parlement heeft reeds een
wet tot legalisering van partijen aan
genomen Op het ogenblik ziet men
slechts losse groeperingen.
Aan de linkerzijde heeft een kleine
groep voorstanders van Mo<skou een
vinger in de pap in de Wolesi Jir-
gah, het „volkshuis", dat 216 leden
telt en rechtstreeks door het volk
wordt gekozen. De leiders van een
groep voorstanders van Peking zitten
in de gevangenis vonnissen tot 13
jaar uit wegens de rol, die zij een
jaar geleden hebben gespeeld bij de
monstraties van arbeiders, maar hun
discipelen zijn actief aan de univer
siteit van Kaboel.
Een groep sociaal-democraten die
iets groter is dan de beide commu
nistische groepen en de Indiër Ja-
wahartt&l Nehroe tot voorbeeld heeft
gekozen, zou een partij links van
het centrum vormen. Rechts van het
centrum maar met een modernis
tisch links geluid staat een groep
onder leiding van Maiwandwal, die
wordt gesteund door grote landeige
naren en conservatieve godsdiensti
ge elementen en rechts van Mai-
wandwatls zogenaamde progressieve
democraten bevindt zich de militan
te sommigen zeggen „fascisti
sche" Afghaanse Millat, een na
tionalistische groep, die is gebouwd
op de steun van de Poesjtoe spreken
de volken van oostelijk en zuidelijk
Afghanistan. Evenals alle andere groe
pen heeft de Afghaanse Millat zijn
eigen krant die door jonge Poesj
toens ijverig in de straten van Kaboel
wordt uitgegeven.
Ofschoon zij slechts vijf van de
twaalf miljoen inwoners van Afgha
nistan tellen, overheersen de Poesj -
toens grotendeels het burgerlijke le
ven van het land. Vele Afghanen vre
zen dat, indien de Poesjtoens een par
tij op etnische basis organiseren,
andere Afghaanse gemeenschappen
de Tajiks, Oezbeks, de Urtkoman-
nen, de Hazara's zich op over
eenkomstige wijze zouden verenigen
met gevaarlijke verdeeldheid van
het land ais gevolg. „Er bestaat gro
te neiging tot partij vorming op gewes
telijke basis", zei Farhang, een voor
malige onderminister voor planvor
ming. „We kunnen alleen maar ho
pen dat er niets van komt". Vol
gens de grondwet benoemt de ko
ning de premier, die zijn kabinet
kiest. De leden van het kabinet mo
gen geen zitting hebben in de Wolesi
Jirgah of de Mesjrano Jirgah
het huis der ouderen waarvan de
leden gedeeltelijk worden benoemd.
Dit systeem heeft tot gevolg ge
had, dat er weinig coördinatie be
staat tussen de wetgevende en de
uitvoerende macht, vooral omdat er
geen partijen zijn en zittingen van
het parlement ontaarden dikwijls in
ongedisciplineerde schreeuw vergade
ringen.
Aangezien vele parlementsleden on-
ontwikkeïld zijn en het begrip van
bestuur door discussie en wetgeving
volkomen nieuw voor hen is, komt
slechts weinig tot stand. De helft van
die tijd is er geen quorum. Desniet
temin merkte de Amerikaanse am
bassadeur Robert G. Neumann, op:
„Over het algemeen genomen is het
opmerkelijk hoe goed ."ij zich van
hun taak kwijten".
„Vijf jaar is niets", vervolgde
Neumann, die professor in de poli
tieke wetenschappen aan de univer
siteit van Californië te Los Angeles
is geweest. „Elite democratie, die
zichzelf respecteert, heeft er 'n eeuw
of langer oiver gedaan om iets te be
reiken".
Ofschoon sommige twijfelmoiedige
Afghanen mopperen dat de oude au
tocratische regeringsmethoden doel
treffender waren en dat het onder
ontwikkelde Afghanistan geen kost
bare tijd kan verspillen met democra-
tietje spelen, schijnt koning Zahir
Sjach geen gevaarlijke anti-demo
cratische oppositie tegenover zich
te hebben.
Volgens alle berichten is het leger
hem trouw. De leden van de konink
lijke familie zijn wel verbitterd om
dat de dagen van hun macht voor
bij is, maar zij zijn in zichzelf ver
deeld. Internationaal is Afghanistan
neutraal en, het onderhoudt uitsteken
de betrekkingen met de Sovjet-Unie
en de Verenigde Staten en zelfs met
China. Koning Zahir Sjach, die 53
jaar is, schijnt de tijd te hebben om
zijn stoutmoedig experiment met de
democratie te consolideren mits
de democratie aelf niet uit de hand
loopt.
(ADVERTENTIE)
N-
JOHN HUGHES: OMWENTELING
IN INDONESIË (Nederlands Boek
huis N.V. Tilburg). In de nacht van
30 september (31 september schrijft
de uitgever op de flap) op 1 okto
ber mislukte in Indonesië een staats
greep. Hiermee kwam meteen een
einde aan hef Soekamo-tijdperk dat
in veel opzichten meer een roes
van de vrijheid bleek dan een -ge
bruikmaken ervan.
John Hughes, toen correspondent
voor het Verre Oosten van het Ame
rikaanse blad „Christian Science
Monitor", heeft de gebeurtenissen in
Indonesië van nabij gevolgd. Met
zijn reportages over de omwenteling
verwierf hij de Pulitzerprijs. de
hoogste Amerikaanse onderscheiding
voor journalistiek werk. Het zijn de
ze bekroonde reportages die de in
houd van zijn boek uitmaken. Het is
een levendige, fascinerende beschrij
ving van wat zich in Indonesië af
speelde.
Frappant is wel de reeks toeval
ligheden die Soeharto, tot 30 sep
tember zelfs in Indonesië zelf een
weinig op de voorgrond tredende fi
guur, redden van het lot dat bijvoor
beeld generaal Jani onderging en bij
na ook generaal Nasoetion en hoe
vervolgens generaal Soeharto steeds
meer op de voorgrond kwam te
staan.
Nieuwe onthullingen geeft het boek
van Hughes niet. Ook niet in het
overigens zeer interessante en ver
bijsterende hoofdstuk over de anti
communistische programs waarin,
volgens de thans meest aanvaarde
schattingen zo'n 400.000 Indonesiërs
het leven lieten. Wel staat het boek
vol grote en kleine feiten die tot nu
toe slechts in beperkte kring bekend
waren.
Omwenteling in Indonesië mag dan
geen standaardwerk zijn, zoals de
uitgever het wél belieft te noemen;
het is een uitstekende met vaart ge
schreven documentaire over een be
slissende fase in de geschiedenis
van Indonesië.
Ds. C. MOENS EN H. MANDERS
CSSR: WAAROM NIET SAMEN?
(Uitg. Patmos Antwerpen.) Een domi
nee en een priester beschrijven hier
respectievelijk hun reformatorische
en katholieke kerkbeleving. Onafhan
kelijk van elkaar en toch weer niet.
Wamt beiden noemen zich „vrienden
in het geloof" en het boekje is ook
ontstaan „uit deze vriendschap".
Het is een echt oecumenisch boekje
geworden. Niet omdat de auteurs hun
eigen geloofsvormen, of beter: wijzen
van kerkbeleving, naar elkaar toe ge
schreven hebben, zodat alles „een
pot nat" zou gaan lijken en een een
heid gesuggereerd zou worden waar
die er niet is. Maar vanwege het
tweeledig aspect, dat ware oecumene
- beginnen we steeds meer te besef
fen inhoudt, en dat in dit boekje ge
respecteerd wordt.
Zoals Manders in een voorwoord
zegt: „We zouden het op prijs stellen,
als uit dit getuigenis beide kanten op
lichten: èn onze gescheidenheid (die
we betreuren maar móeten zien) èn
onze eenheid (waarvan we hopen, dat
de geest Gods ze steeds duidelijker
zal manifesteren in het leven van on
ze Kerken)". Dit is oecumene: ge
scheidenheid en eenheid. Te praten
valt dan verder over de verhouding
tussen deze twee aspecten.
Aan dit gesprek leveren beide au
teurs een welkome bijdrage. Niet the-
ologisch-wetenschappelijk, ook niet
dogmatiserend noch alles vervlak
kend, maar eerlijk: hoe ieder zijn
kerk ziet en beleeft. In dit boekje
wordt lang niet alles gezegd, en som
mige „details" hadden rustig wegge
laten kunnen worden, maar oprechte
getuigenissen zijn het in ieder geval.
En slechts op basis daarvan heeft een
oecumenisch gesprek zin.
(ADVERTENTIE)
KAAP KENNEDYEen laatste beeld van de intensieve training die
de drie maanreizigers hebben moeten ondergaan voordat de eerste
mens op de planeet zal landen.
Hier EDWIN ALDRIN terwijl hij een camera hanteert tijdens dc
langdurige oefeningen.