Ir. Bogerd slaat eerste
paal voor kerncentrale
(garantie
!0 miljoen-lening
Zeeland moet open staan voor toerist
'BORSSELE MAAKT WERELDNAAM"
N DE VAARROUTE OPGENOMEN
.Kritiek en klachten van
vrijwilligers zijn bekend"
Loonzakje
voor
directeur
J
In gesprek met
M. v. Waterschoot-
de Ridder
1
'Ti
\NDAAG
MORGEN
ZONEN DROOG
febUrgUcht bew'
Pleidooi voor
verlaging
toltarief
BOUW
UNIEK
COMMENTAAR VAN S.N.V.:
Gecompliceerde
botsing op
kruispunt St.-Anna
G.S. vragen lager
toltarief
Haringvlietbrag
per 22 juli
Overweg'; nieuw
informatieblad
bisdom Breda
REACTIE P.S.D.:
Personenauto's
hebben geen
voorrang op
kleine pont
GS-wedden aanvaard
DE STEM VAN DONDERDAG 3 JULI 1969
IP ZOOM „Het Bus-
diploma bejaarden
A. Botermans, O'hout,
Bergen op Zoom;
toosendaal; M. Jansen,
Zoom; J. Koenraadt,
J. Knol (Zr Lidewijde)
D. Leijten, Roosendaal;
ut, Bergen op Zoom;
k, Roosendaal; W. v,
ostburg; A. v. Pul, Ber.
i; C. Reijs (Zr. Christi-
bergen; C. Schenkels
:a), Roosendaal; P. Se-
P. Vermeulen, Putte:
sn, Roosendaal.
)ONSTELLINGEN
IG
•f: „Zeeland en de
mode"
useum: Werken van Dolf
i Els Hollebrandse
Vleeshal) 10—17 uur
rerk van Picasso
:shuis Nederlandse
stadhuis: Beeldhouw- i
keramiek van Paul de'
TER itfUIDEN
ladhuis: Werken van Jos
iaron R. de Meester de
uck
'E
routzaerte: Werken van t
izijn en Pearl Pexlmutter
10-12 en 13-22 uur
elling
DIVERSEN
RG
Walcheren, Molenwater
van 9-22 uur
iven 19.30 uur Midzomer-
ivaart
15 uur Tekenwedstrijd
jeren
jlksdansen
IN
21-21.30 uur Kappersde-
FILM, CONCERT ENZ. t
EN
ace for lovers, 14 j.
4, 16, 18, 20 en 22 uur
lp ik moet trouwen, 14 j. i
18, 20 en 22 uur
let goud van Mackenna,
17.15 en 20.30 uur
les Theorema, 14 j.
16.50, 19.10 en 21.30 uur-
adora, 14 jr.
en 21 uur
e sound of music, a.l.
17.15 en 20.30 uur
ssi, a.l.
14.30, 16.50, 19.10 en 21.11
e dood in de rode Jaguar
14, 16, 18, 20 en 22 Uit
TOONSTELLINGEN
[JRG
lief Zeeland en de Dordtse
Museum Werken van Dolf
;n Els Hollebrandse
stadhuis 10-17 uur
werk van Picasso
E
eeshuis: Nederlandse
al stadhuis Beeldhouw-
fen keramiek van Paul de
l TER MUIDEN
(Raadhuis Werken van Jos
I Baron R. de Meester de
-ouck
1PE
Troutzaerte Werken van
lozijn en Pearl Perlmutter
S
jt 10-12 en 13-22 uur
stelling
DIVERSEN
URG
ir Walcheren, Molenwater
van 9-22 uur
deze rubriek: tel. 01180-
ostbus 116 in Middelburg
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG „Juist gisteren heeft de PZEM van Pechiney het ge-
ïkende contract voor de levering van elektrische energie binnengekregen.
De zaak is nu, menselijkerwijs gesproken, geheel rond". Aldus woensdag in
de statenvergadering het lid van G.S. A. Kaland bij de behandeling van het
Roorstel om de provincie garant te laten staan voor een lening van 90 miljoen
gulden, die de PZEM wil aangaan met de Europese Investeringsbank.
geld
Jet elektriciteitsbedrijf heeft het
geld nodig ter gedeeltelijke financie
ring van de kerncentrale bij Borssele.
Qp een vraag van de heer J. Stenvert
(P.v.d.A.) of er niet aan is gedacht de
rijksoverheid te benaderen voor het
verlenen van deze garantie, ant
woordde de heer Kaland dat het hier
om een Zeeuwse zaak gaat, zodat ook
de beslisingsbevoegdheid bij de pro-
vincie dient te liggen.
Vooruitzichten
voor vrijdag en
Uterdag, opge.
«teld door het
KNMI op woens
dag om 18.00
uur:
JPeriodes met
a®n, voorname
lijk droog en gematigde temperatu-
mfdiTi'0ruitzichten in cijfers ge-
luiddeld oyer Nederland:
IB M-"' vAdag: aantal uren zon: 2 tot
li *1"' temP-: omstreeks normaal
■b, jP- omstreeks normaal Kans
Kr or ge periode van minstens 12
unU Procent. Kans op een geheel
etmaal: 70 procent.
tot ?nr»i^terdag: aantal uren zon: 3
maai V temP van ongeveer nor-
Mav graden boven normaal.
od e» jP' omstreeks normaal. Kans
H im!. ™°ge Periode van minstens
iö£L, procent. Kans op een ge-
RBal droog etmaal: 70 procent.
HET WEER in EUROPA:
jrcelona
pgrado
Wève
psbruck
Babon
Pcarno
Jnden llcnt Dew_
zw. bew.
onbew.
zw. bew.
regen
onbew.
geh. bew.
licht bew.
fcllorca
Pochen
Ice
Fijs
pnie
onweer
licht bew.
licht bew.
onbew.
geh. bew.
licht bew.
geh. bew.
o 4
25
0
wnw 2
25
0
ono 1
23
0
w 1
24
4
nnw 9
29
0
windst.
18
4
w 6
24
0
w 2
26
0
zo 6
30
3
zzo 7
26
0
ono 9
31
0
no 4
23
0
w 2
24
0
nnw 6
26
0
wzw 1
26
0
MIDDELBURG (ANP) In een
telegram aan de minister van Ver
keer en Waterstaat hebben Gedepu
teerde Staten vam Zeeland erop aan
gedrongen zijn goedkeuring te ver
lenen aan een verlaging van de tol
tarieven voor de Haringvlietbrug, en
wel met ingang van 22 juli a.s., de
dag waarop de tunnel onder de Ou
de Maas officieel voor het verkeer
zal worden opengesteld.
G.S. van Utrecht hebben gisteren hun
instemming betuigd met het voorstel
van Provinciale Staten om gedeelten
van de voormalige Grebbelinie ten
behoeve van recreatie aan te schaf
fen.
Deze meisjes wilen hoe dan ook
bruin worden. Het liefst waren zij
misschien op het strand neerge
streken, maar aangezien de veer
haven dichterbij was, zochten zij
daar de zon op. En zo kon het ge
beuren dat de reizigers op de boot
tussen Kruiningen en Perkpolder
langs zonnend vrouwelijk schoon
voeren.
(Van een onzer verslaggevers)
BORSSELE. „Dit is een mijl
paal op het gebied van de elektrici
teitsvoorziening. Borssele maakt we
reldnaam". Deze uitspraak kwam gis
termiddag van ir. R. Brouwer, ad
junct-directeur van de Nederlandsche
Siemens Maatschappij n.v. in Den
Haag, na het heien van de eerste
paal voor de eerste commerciële
kernenergiecentrale in Nederland.
Het ceremoniële heikarwei werd
verricht door de directeur van de
Maatschappij (PZEM), ir. T. Bogerd.
De heer Bogerd zei later in een
toespraak, dat hij de mogelijkheid
van een sneeuwbaleffect in de indus
triële ontwikkeling van Zeeland door
de bouw van een kernenergiecentra
le beslist niet uitsloot.
De PZEM gaf aan Siemens Neder
land de opdracht om de centrale bij
Borssele, die een capaciteit krijgt
van 400 MW te leveren. Door de
technici van Siemens en van Brede-
ro's Bouwbedrijf Nederland n.v. te
Utrecht, dat belast is met de uit
voering van de civiele en bouwkundi
ge werken, is in de afgelopen maan
den in hoog tempo gewerkt om op
2 juli de eerste paal te kunnen slaan.
De bouw van de centrale duurt 48
maanden. Naarmate het project vor
dert zullen steeds meer arbeidskrach
ten nodig zijn. Op een gegeven mo
ment zullen ruim duizend mensen aan
de bouw werken. De kerncentrale
wordt gebouwd naast een conventio
nele energiecentrale, waarvoor het
heiwerk reeds is begonnen.
Voor de eerste paal de grond in
kon worden gedreven, was een uitge
breid grondonderzoek noodzakelijk.
Er worden palen geslagen van 55
x 55 cm met een lengte van 10 tot 12
meter. In totaal moeten er 440 pa
len van dit kaliber de grond in. Om
het totale heiwerk voor de centrale
zonder de koelwaterkanalen en hulp
gebouwen - te completeren, worden
bovendien nog circa 240 palen gesla
gen van 45 x 45 cm.
De heer Bogerd wees in zijn toe
spraak op de unieke samenwerkings
vorm die voor de bouw van deze cen
trale tot stand is gekomen. Belang
rijkste deelnemers zijn Siemens, Bre-
dero, VMF - Stork en de Rijn-Schel-
degroep. Zeer waarschijnlijk zal ook
Verolme een rol toebedeeld krijgen.
„Deze samenwerking is uniek", al
dus de heer Bogerd. „Ik zie dit als
een eerste aanzet in de industriële
ontwikkeling op Europees niveau".
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN „Klachten en kritiek van de zijde van Nederlandse vrij
willigers die in onderontwikkelde gebieden werken zijn ons niet onbekend.
Ze worden uiteraard door ons nauwkeurig bestudeerd." Aldus het commen
taar van de heer J. A. Moliee, hoofd van het bureau recruterng van de Stich
ting Nederlandse Vrijwilligers in Den Haag naar aanleiding van het bericht
in De Stem van 1 juli, waarin melding werd gemaakt van ernstige kritiek van
uit Ivoorkust teruggekeerde vrijwilligers.
De heer Mollee geeft toe, dat het
wel voorkomt dat vrijwilligers in
sommige gebieden vergeefs op ant
woord op hun brieven wachten.
„Vergeet niet dat je daar geen Neder
landse posterijen hebt en dat je hon
derden kilometers diep in het bin
nenland zit. Op tijdige postbestellin
gen kun je nu eenmaal geen staat
maken en dan is het logisch dat de
vrijwilligers menen dat ze geen ant
woord op hun brieven ontvangen."
Er is volgens de heer Mo-llee ook
niet aan te ontkomen dat vrijwilli
gers in hun verwachtingen worden
teleurgesteld.
Het werk van de vrijwilligers hangt
nauw samen met de samenwerking
die van de desbetreffende regering
verkregen kan worden. Vaak blijkt
het dat de gevraagde hulp niet m
overeenstemming is met de mogelijk
heden in dat land. Het ontwikkelings
werk in de arme landen is nog der
mate jong dat we eigenlijk nog in
het stadium van experimenteren ver
keren. Op het ogenblik hebben we
zo'n vierhonderd man in het veld
staan in Afrika en Zuid-Amerika.
Ieder project heeft zijn eigen moei
lijkheden. We tobben er zelf ook mee
in Den Haag wa-t we er aan kunnen
doen".
De Stichting Nederlandse Vrijwil
ligers bestaat vijf jaar, maar is eigen
lijk pas drie jaar daadwerkelijk met
het ontwikkelingswerk bezig.
„Het loopt bijzonder goed, al is het
nog lang niet wat het wezen moet.
Ontwikkelingshulp vraagt vooral
aanpassingsvermogen. Gekankerd zal
er altijd wel worden, maar dat is niet
de ware geest voor dit werk. Als je er
niet helemaal van doordrongen bent
dat hulp aan de arme landen wereld
probleem nummer een is, d-an moet
je er niet aan beginnen. En daar hoef
je ook weer geen wereldbestormer
voor te zijn," aldus de heer Mollee.
Op 6 augustus zal Socutera een
filmdocumentaire vertonen over het
werk van Nederlandse vrijwilligers
in Afrika.
(Van een onzer verslaggevtrs)
BORSSELE Ir. T. Bogerd,
directeur van de Provinciale
Zeeuwse Ele-ktrdciteits Maat
schappij, kreeg gisteren, nadat
hij de eerste paal de grond in
had geslagen bij Borssele voor
de bouw van een kernenergie
centrale, van ir. A. M. Broeckert,
directeur van Bredero's Bouwbe
drijf te Utrecht, een echt loon
zakje. De inhoud bestond uit het
normale loon voor een all round
heier. Maar omdat het werk van
de heer Bogerd gezien werd als
een bijzondere prestatie, kon hij
zich ook nog verheugen in een
prestatietoesla-g van tien pro
cent. Keurig door de computer
volgens c.a.o.-bepalingen uitgere
kend. De „meevaller" werd door
de heer Bogerd in dank aan
vaard.
Ir. Bogerd gaat de geschiedenis
in als de man die de eerste paal
sloeg voor de kerncentrale. Op de
foto is hij echter de enige die (zo
lijkt het) geen oog voor de zo be
langrijke paal heeft.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN Op het kruispunt
St. Anna bij Terneuzen heeft zich
woensdagavond een gecompliceerde
botsing voorgedaan waarbij vier au
to's waren betrokken.
Twee personenauto's en een busje
met Belgisch DOW - personeel nader
den, komend uit de richting van de
brug bij Sluiskil, het kruispunt. De
voorste personenauto sorteerde voor
op de invoegstrook om linksaf naar
Terneuzen te rijden. De bestuurder
moest plotseling uitwijken voor een
rode Volkswagen, die na een ondui
delijke manoeuvre achterstevoren op
de invoegstrook was gestopt.
Het busje en een van de personen
auto's liepen door de aanrijding flin
ke schade op. Geen van de inzitten
den werd gewond. De bestuurder van
de rode Volkswagen is zonder zich
bekend te maken weggereden.
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA-MIDDELBURG „Het
is wat te generaliserend", aldus rea
geert directeur J.P. de Regt van
de provinciale VVV van Zeeland op
het rapport van de Noordzeekustge
meenten, waarin wordt gesteld dat
de Zeeuwse kust slecht is uitgerust
voor de vertierzoekende toerist en
dat op de kampeerterreinen - zelfs
voor de eenvoudige voorzieningen -
nog veel verbeterd moet worden.
(Zie de krant van dinsdag)
Directeur de Regt erkent, dat de
voorzieningen nog verbeterd moeten
worden, „maar er is al vee] verbe
terd en er zijn nog meer plannen.
De exploitanten zijn werkelijk voor
uitstrevend omdat zij juist meel
mensen willen trekken".
In het rapport is ook het gemis
geconstateerd aan andersoortige
openluchtrecreatie dam alleen maar
strand. De heer de Regt: „Wij heb
ben grote behoefte aan een dieren
tuin, of een eftelingetje. Op Schou
wen gaan de gedachten daarnaar
ook uit, maar een concreet plan is
er nog niet. Het moeilijke punt in
het treffen van allerlei voorzienin
gen is, dat zelfs wanneer de gemeen
ten vorstelijke subsidies zouden
krijgen, de lasten en met name het
onderhoud van allerlei projecten, te
zwaar worden voor het gemeente
budget". Niettemin komt de recrea
tiegedachte, volgens de heer de
Regt, in Zeeland van de grond. De
excursies naar boomgaarden en boe
renbedrijven, concerten - het zijn
even zovele initiatieven die Zeeland
aantrekkelijker maken. „Er is nog
wel een grotere behoefte aan de
coördinatie van allerlei evenemen
ten en dat is een taak van de pro
vinciale VW. Al coördinerend kun
je met een spreiding van evenemen
ten, Zeeland ook aantrekkelijk ma
ken buiten de typische vakantie
maanden", aldus de heer de Regt.
Het planmatig aantrekkelijk ma
ken van Zeeland voor het grote toe
risme hangt nauw samen met het
onderzoek, dat volgend jaar gehou
den zal worden en waarhij de be
hoeften van het publiek gepeild zul
len worden. „Naar mijn smaak moet
je het karakter van Zeeland bewa
ren en er geen kermisgedoe van
maken. Zeeland wordt vooral be
zocht door families met kinderen,
die een rustige vakantie willen heb
ben, maar dat zal dat onderzoek wel
uitwijzen".
Een van Zeelands bestaansbrom-
nen is en wordt de recreatie. Veel
zal afhangen van het feit tot in hoe
verre het toerisme geaccepteerd
wordt. Toerisme betekent ook een
later sluitingsuur van café's of het
open zijn van kampwinkels op zon
dag, zaken die in enkele gemeente
raden de neiging hebben de tongen
los te maken. „Ik geloof niet dat in
gemeenten waar recreatie is, grote
weerstanden zullen zijn. De hele
Zeeuwse bevolking moet zich bewust
zijn, dat toerisme een industrie is en
We zullen moeten zorgen dat er geen
hindernissen zijn. Je moet vel het
karakter van Zeeland bewaren,
maar je moet ook tegemoet komen
aan de wensen van het publiek. De
toerist moet ook weten waar _iij is
rn zich aanpassen. Veel zal natuur
lijk afhangen van welke werving je
pleegt", aldus directeur de Regt.
Niettemin erkent de heer de Regt
dat Zeeland niet over de gehele li
nie volkomen open staat voor het
toerisme. „Er kan in een aantal ge
vallen wel wat verbeterd worden".
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG In een telegram
aan de minister van Verkeer en Wa
terstaat hebben Gedeputeerde Staten
van Zeeland erop aangedrongen,
goedkeuring te verlenen aan een ver
laging van de toltarieven van de Ha
ringvlietbrug en wel met ingang van
22 juli.
Op die dag wordt zoals gemeld de
tunnel onder de Oude Maas officieel
voor het verkeer opengesteld
Deze tunnel maakt met de Haring
vlietbrug en de Zeelandbrug deel uit
van de z.g. Randstad-Zeelandroute.
De N.V. Brugverbinding Haring
vliet heeft reeds geruime tijd geleden
de minister verzocht om het toltarief,
dat voor elk motorrijtuig 2,50 be
draagt, per 1 juli tot 2,00 te mogen
terugbrengen.
Tot op heden heeft de minister
nog geen definitief besluit genomen.
Een verlaging van het tarief achten
G.S. van Zeeland ook van belang
om de tolbarrières van het verkeer
naar deze provincie te verminderen.
(Van een onzer verslaggevers')
BREDA Onder de naam „Oven-
weg" verschijnt deze week het eer
ste niuiminer van het nieuwe informa
tieblad van het bisdom Breda. Het is
een eenvoudig uitgevoerd blad in
maigazin-formaat, dat tweemaal per
maand zal verschijnen en in de plaats
komt van het Bisdomblad Breda.
Hiermee is de samenwerking met de
twee andere zuidelijke bisdombladen
(van de bisdommen Den Bosch en
Roermond) nagenoeg geheel komen
te vervallen. Dit voornamelijk om fi
nanciële redenen. Het nieuwe Wad is
meer bescheiden van opzet en geeft
niet meer al het kerkelijk nieuws dat
volgens eindredacteur Frans Oude-
jans, chef persdienst van het bisdom,
toch al in de regionale kranten
wordt vermeld. „Overweg" is een
nuchter, functioneel informatieblad
geworden. In het blad verschijnen
voortaan wel de berichten, die tot nog
toe gestencild alleen aan de priesters
werden teogezomden. Hiermee wil
men tevens de openbaarheid van de
mededelingen en van het beleid be
vorderen. De verschillende institu
ten van het bisdom zullen regelmatig
aan het woord komen. Het ligt bo
vendien in de bedoeling om de redac
tieraad uit te breiden met een lid van
protestants-christelijke huize.
Nieuw is ook dat de knipselkrant
van het bisdom, die voor intern ge
bruik werd samengesteld, in „Over
weg" is opgenomen, omdat hier
steeds meer vraag naar kwam.
(Van een onzer verslaggevers)
PERKPOLDER „In de praktijk
is het niet te verwezenlijken, dat de
plaatsen op de kleine pont (Perkpol-
der-Kruiningen) opengehouden wor
den voor personenwagens. We kun
nen de vrachtwagens niet laten staan.
Het zou te veel tijd kosten om tot
even voor vertrektijd te wachten op
personenwagens en pas daarna het
vrachtverkeer te laten komen."
Dit is de reactie van een employé
van de Provinciale Stoomboot Dien
sten in Zeeland op een vraag, die het
raadslid J. Menu in de raad van de
gemeente Hontenisse stelde. De heer
Menu vroeg, of het colege er bij de
directie van de P.SD. op wilde aan
dringen personenwagens voorrang te
verlenen op de kleine pont. Deze
pont geeft n.l. aansluiting op de
trein. „Tien minuten later vertrekt
de grote pont, waarop het vrachtver
keer gemakkelijk kan wachten", al
dus het raadslid. „Het komt nu voor
dat Zeeuwsch-Vlamingen hun auto
bij de pont in Perkpolder moeten la
ten staan, omdat er voor hun wagen
geen plaats meer is op deze boot." De
employé van de P.S.D. te Perkpolder
erkende dat deze situatie zich voor
doet, maar zei. er niets aan te kun
nen veranderen. In de praktijk krij
gen slechts auto's met een speciale
kaart (leden Gedeputeerde Staten en
Provinciale Staten etc.) voorrang op
de ponten'. De resterende wagens
moeten gewoon wachten.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Provinciale Sta
ten van Zeeland hebben zich woens
dag met 7 stemmen tegen en 32
stemmen voor uitgesproken voor een
verhoging van de jaarwedde vam
de leden van G.S. tot f 42.828,- en
voorts voor koppeling van volgende
verhogingen aan de salarismaatrege
len voor het rijkspersoneel. Tot nu
toe moesten Provinciale Staten zich
steeds uitspreken over verhogingen
van deze wedden.
DEZE week deden veertigjarige meis
jes van de textielfabrieken E. Locke-
feer een Betex-examen. De textiel
fabriek, waarvan het hoofdkwartier
in Hulst staat, heeft als enige in Zee
land toestemming gekregen van de
arbeidsinspectie niet-leerplichtige
veertienjarige meisjes in dienst te
hebben. Zonder speciale toestemming
mogen meisjes niet voor hun vijf
tiende jaar in de industrie werken.
Mevrouw M. van Waterschoot-de
Ridder, leidster van het atelier, ver
telt waarom Lockefeer met deze op
leiding is gestart.
„EEN textielfabriek heeft veel vrou
welijke arbeidskrachten nodig. Er zijn
er veel te weinig te krijgen. Een drie
tal jaren geleden begrepen we dat we
de meisjes van de schoolbanken in de
fabrieken moesten leiden. Deden we
dat niet, dan kwamen ze niet. Ze gin
gen op veertienjarige leeftijd in de
huishouding, naar de winkel, of naar
een Belgisch georiënteerd bedrijf. Met
toestemming suan de arbeidsinspectie
hebben we daarom een opleiding ge-
creeërd voor meisjes van veertien
jaar. Deze kinderen hebben een la-
gereschoolopleiding en in de meeste
gevallen twee jaar v.g.l.o. Dan komen
ze naar het atelier, waar ze opgevan
gen worden door een speciale leidster,
die met hen 35 uur per week werkt.
Bovendien krijgen ze één dag in de
week les aan de huishoudschool te
Hulst, waar ze allerlei nuttige zaken
leren. Niet alleen op textielgebied. Ze
krijgen een algemene vorming. Deze
week deden meisjes van ons derde
leerjaar examen. Dezen zullen als
eersten het volgend jaar een verdere
opleiding krijgen op de levensschool.
Een halve dag per week op kosten
van de fabriek.
ALS gevolg van de opleiding en de
sfeer inhét bedrijf zijn dè meisjes,
die we op deze wijze hebben aange
trokken gebleven en dat was natuur
lijk ons doel. De opleiding van deze
meisjes is ons zo goed bevallen, dat
we met toestemming van de arbeids
inspectie nu ook starten met een op
leiding in Terneuzen. Op een andere
manier is het n.l. moeilijk meisjet
en vrouwen te krijgen voor de tex
tielfabriek. Ik geloof dat de aversiê
hoofdzakelijk tegen het woord „fa
briek" is gericht. De ouders denken
onmiddellijk aan een ruwe sfeer, zwa*
re machines etc. Terwijl, u ziet het
zelf, bij ons de vrouwen in een ateliet
werken