INDRUK IN EUROPEES PARLEMENT Duitsers: Nederlandse aardgasprijs te hoog Oliepijpleiding bij Haifa opgeblazen I )ere|yci BRITTEN BREKEN MET RHODESIË Voor twee tientjes 8 dagen treinen op de voordelig uit met NS PROTEST TEGEN OORLOG IN BIAFRA Saboteurs van Palestijns bevrijdingsleger Lezers schrijven twee dagen lang hun krant vol VERENIGING VOOR MEDISCHE POLEMOLOGIE Senaat is mosterd na de maaltijd Ook leraren in Leiden gaan staken REDELIJK Duitsers willen nauwere samenwerking met Oost-Europa Ultracentrifuge- project gestart Plan artsen MOTIE Produktie van kernwapens in Amerika ligt stil PSP'ER BOETES: A „Maagdenliuisproces" duurt nog drie dagen Ilindoeleider wil 9000 ton voedsel offeren DE STEM VAN WOENSDAG 25 JUNI 1969 11 (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG (ANP) Er is op het ogenblik een Duits offensief aan de gang tegen de prijs van het Nederlandse aardgas. Dat is de stellige indruk die in Neder landse kringen in het Europees parlement heerst. In de commis sie voor energie, onderzoek en atoomvraagstukken van het par lement (die vandaag in ons land vergadert en dan besprekingen met Shell- en Essovertegenwoor- digers zal hebben en die morgen en vrijdag excursies maakt naar onder meer de Shell-installaties in Pernis en naar de aardgasin stallaties in Groningen) is geble ken dat de Duitsers zich de laatste tijd concentreren op drie zaken. Een verwijt dat ze de Nederland se Aardolie Maatschappij en de Gas unie maken is dat de prijzen die Nederlandse en Duitse consumen ten van het Nederlandse aardgas be talen, aanzienlijk verschillen. Een tweede grief van de Duitsers richt zich tegen de monopoliepositie die de N.A.M. volgens hen inneemt. In ie derde plaats menen ze dat Neder land via lage gasprijzen in de wieeenheid is oneerlijke concurren tie te bedrijven bij het aantrekken van nieuwe bedrijven. In Nederlandse kringen meent men dat de Duitsers voor hun be zwaren geen redelijke gronden heb ben. De Nederlandse filosofie over deze materie is ongeveer als volgt: aard gas neemt vanwege zijn bijzondere kwaliteit een speciale plaats in on der de energiedragers. Er is een „hunger for gas" in de wereld, ge tuige bijvoorbeeld het feit dat er I in de Verenigde Staten een gebrek aan aardgas is. In die situatie moet men bij onderhandelingen over con tracten uitgaan van het principe van de markteconomie en dus aanwer ken op een prijs die het bijzondere karakter van het aardgas in aanmer king neemt. De op die manier met de Duitsers (voornamelijk met Thyssengas en Ruhr-Gas A.G.) tot stand gekomen contracten voor de levering op lan gere termijn acht men volkomen re delijk. Het Nederlandse aardgas doet ongeveer de helft van de prijs van het cokesovengas en van het uit de gasrijke mijnen afgezogen gas dat de Duitsers vroeger gebruikten. Er wordt niet ontkend dat de prij zen voor de consument in Duitsland hoger liggen dan in Nederland, maar men denkt dat dit heel goed te ver klaren is uit het feit dat de marge tussen de inkoopsprijs aan de Neder landse grens en de verkoopsprijs die de Duitse verbruikers gerekend wordt, hoog is, veel hoger dan in Ne derland. In dit verband acht men het bedenkelijk dat de Duitse gasmaat- ichappijen in tegenstelling tot de Nederlandse Gasunie hun tarie ven niet openbaar maken. Er zijn nog andere factoren die ook een rol spelen. In Nederland is de zogeheten „load factor", de bezet ting van de pijpleidingen, zeer hoog. De volle capaciteit van de pijpen wordt bij het vervoer gebruikt. In de leiding van de put naar de grens, lichting Duitsland, is die load factor laag. De capaciteit wordt maar voor de helft gebruikt en dat wil zeggen dat het vervoer richting Duitsland duurder uitkomt (Van onze correspondent) BONN Het Westduitse mimiste- "e van economische zaken heeft kanselier Kiesinger gevraagd plan- aen in overweging te nemen voor economische hulp aan Oost-Europa, 'at, indien aanvaard, neer zal ko len op iets als de Marshall-hulp VJn na de oorlog aan Europa. In de eerste plaats zou de hulp heh op Polen richten, dat een aan- Eenlijke hoeveelheid financiële en 'echnische hulp zou krijgen om een efficiëntere Poolse industrie op te touwen. De twee landen zouden ver volgens gezamenlijk projecten opzet- AndeTe landen in Oost-Europa eonden er later bijkomen. He voorstellen, ontworpen door de ''-astssecretaris van economische za- j s®, Arndt, vormen het antwoord van tot mimisterie op een belangrijke Passage in de verklaring van Boeda- I Pest, die door de W arschau-pact-lan- 1 na hun topconferentie in maart -■'-gegeven is. In de passage staat, dat de Euro Pose veiligheid gedeeltelijk afhanke- "ft is van projecten op het gebied ïjm zware techniek, die door oost en »est gezamenlijk ondernomen moe- ■en worden. Toen werd er weinig wandacht aan deze passage besteed, Jaar de Duitsers wijzen er nu op "at sinds die tijd de Oosteuropeanen 'erlangen getoond hebben om op P® aantal gebieden tot nieuwe vor ken van samenwerking t,e komen. PPPJ'right De Stem-The Guardian) (Van onze redactie buitenland) TEL AVIV Saboteurs hebben gisteren een oüepijplelding in het haven gebied van Haifa opgeblazen, waardoor een grote brand ontstond. De Isra ëlische brandweer was pas drie uur na de explosie de brand meester. De bewuste pijpleiding vormt een verbinding tassen de raffinaderij bij Haifa en de haven Kisjon. Direct na de ontploffing werd de olietoevoer afgesloten. Het betrokken gebied is afgezet. (Van een onzer verslaggevers) DEVENTER Het Deventer Dagblad beleeft deze week de gekste dagen uit zijn 100-jarige geschiedenis. Lezers hebben enthousiast ge reageerd op de uitnodiging van de hoofdredactie om twee dagen zelf de krant samen te komen stellen. Scholieren, studenten, maatschappelijk werksters, huis vrouwen en vele anderen uit de bevolking van Deventer en om geving zijn ingeschakeld hij de verslaggeverij en selecteren van het nieuws dat de persbureaus aanbieden en het schrijven van commentaren. Jongeren en ouderen schrijven tegen elkaar in. Een 68-jarige dame is speciaal gekomen om te beletten dat de sfeer volledig zon worden bepaald door, wat zij noemt, de langharige jeugd. Een maatschappelijk-werker heeft bijna een half etmaal ge werkt aan een verslag van een voor Deventer belangrijke raads vergadering. Een scholier heeft de raadsleden vastgelegd in car toons. Een gemeente-ambtenaar heeft het fotografisch illustratie materiaal verzorgd. De vrijwillige medewerkers van aet Deventer dagblad krijgen van de redactie ale vrijheid. De re dacteuren zijn slechts ingescha keld voor technische bijstand. Zowel de krant van gisteravond als die van vanavond worden door de lezers verzorgd. DEN HAAG (ANP) Morgen zal te Almelo een begin worden gemaakt met de uitvoering van het ultracen- trifugeproject. Zoals bekend zullen in eerste instantie twee deelprojecten in uitvoering komen. n.l. de bouw van een scheidingsinstallatie voor urani- umisotopen met een capaciteit van 25 ton scheidingsarbeid per jaar, en de bouw van een daarbij behorende fabriek voor centrifuges. De eerste centrifuges moeten in de zomer van 1970 worden afgeleverd. Het in Amman (Jordanië) gevestig de volksfront voor de bevrijding van Palestina heeft verklaard voor de sa botagedaad verantwoordelijk te zijn. De Israëlische politie heeft na de aanslag op de pijpleiding door het gehele land wegafzettingen opgericht en tot nog toe 114 Arabieren en Is raëli's voor nader onderzoek aange houden. Uit voetsporen is gebleken dat de explosieve lading van één tot ander halve kilo door vermoedelijk maar één man is aangebracht, maar het is mogelijk dat hij met een groep sa menwerkte. Het betreft hier de tweede aanslag op een oliebuisleiding in één maand tijd. De eerste was gericht tegen het gedeelte van Tapline die loopt van Saoedi-Arabië tot aan zee in het zui delijke gedeelte van Libanon dat door Syrisch, thans bezet gebied loopt, bij de hoogte van Golan. Gisteren werd weer melding ge maakt van een luchtgevecht en een artillerieduel bij het Suez-kanaal. DEN HAAG (ANP) Zeventien artsen en biologen, „verontrust over de huidige situatie in de wereld, die de dreigende mogelijkheid van een wereldoorlog van geheel andere di mensie inhoudt", hebben het plan geopperd een vereniging voor me dische polemologie op te richten. De vereniging zou tot doelstelling moeten hebben: het bevorderen van het objectief bestuderen van de oor log vanuit het standpunt van me dische er biologische wetenschappen, De initiatiefnemers constateren, dat de totale oorlog in zijn moderne vormen een aangelegenheid is ge worden, die de medische en de me- disch-ethische verantwoordelijkheid van de arts ten zeerste raakt. Daar om wordt het de hoogste tijd gevon den, dat ook de medische professie zich op het vraagstuk van de oorlog en de voorbereidingen daartoe, in het bijzonder wat betreft de medische aspecten ervan, gaat bezinnen om te komen tot het bepalen van een eigen standpunt. Gezien de enorme ontwikkeling, die de oorlogvoering sinds 1945 heeft gekenmerkt, komt het de zeventien artsen en biologen voor, dat het voor de artsenwereld een onafwijsbare plicht blijft het oorlogsvraagstuk uit het oogpunt van medische verant woordelijkheid aan de orde te stel len. In Engeland en in de Verenigde Staten zijn reeds vele jaren organi saties van medici actief op dit ge bied. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG De Nijmeegse actie groep Plano heeft gistermiddag op het Binnenhof te Den Haag ruim 11.000 handtekeningen verbrand. De handtekeningen stonden onder een oproep aan de Nederlandse regering om druk uit te oefenen op de landen die wapens leveren aan Nigeria en Biafra: Rusland, Engeland en Frank rijk. De demonstranten eisten ook dat de kwestie Biafra op de agenda van de V.N. geplaatst werd. De verbranding werd door woord voerder GeTard Bellman een gebaar van onmacht genoemd. Intussen werd in de senaat bij de behandeling van de begroting van buitenlandse zaken de kwestie Bia fra door de PSP aan de orde ge steld. Mr. M. de Niet, (P.v.d.A.) en mr. R. G. A. Höppener (KVP) steun den een motie over Biafra die met drie handtekeningen, tw.ee te weinig, was ingediend door de' heer O. M. Boetes (PSP). De twee andere on dertekenaren waren de heren M. van Pelt en mr. J. H van Wijk (beiden PSP). In de motie wordt er bij de Neder landse regering op aangedrongen „meer doeltreffende middelen aan te wenden" om een staken van het vuren te verwezenlijken, „ongeacht de risico's hieraan mogelijk voor Ne derlandse belangen verbonden". WASHINGTON (AP) De Ame rikaanse kernwapenproduktie ligt vermoedelijk voor de rest van het jaar stil als gevolg van een zware brand in een fabriek van de atoom energiecommissie. Deze verbijsterende situatie waarvan de regering in het openbaar nog geen melding heeft gemaakt wordt onthuld in het laatste deel van 1400 bladzijden getuigenverklaringen, die onlangs zijn vrijgegeven door een senaatscommissie voor de toewijzing van toegestane begrotingsgelden. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG „Ik weiger mee te werken aan een hogere vergoe ding voor onze wekelijkse show. Wij krijgen al genoeg. Het is mis schien heel interessant en eervol om lid van de Eerste Kamer te zijn, maar daarmee houdt het dan ook op. Wij werken als mosterd na de maaltijd". Met deze bitse opmerkingen wees het P.S.P. Eerste Kamerlid Boetes de hogere vergoedingen voor de Eerste Kamer af. Hij kreeg bij deze afwijzing steun van zijn twee P.S.P.-vrienden Van Wijk en Van Pelt en van de Anti-Revolu tionaire professor De Gaay Fort man. De heer Boetes houdt er hele maal mee op, en vertrekt in sep tember uit de Senaat, die volgens hem nu 1.25 miljoen gulden kost, waarvan een half miljoen voor de verhoogde vergoedingen. Prof. De Gaay Fortman was er eveneens tegen, maar om finan cieel economische redenen. „Onze functie is principieel een nevenfunctie. En zolang de dek king van 's lands financiën zo zorgelijk is vind ik de hogere ver goeding onjuist en ongelukkig". Het wetsontwerp werd met 58 BOETES tegen 4 stemmen aanvaard. Door de aanvaarding van het wetsontwerp wordt de jaarlijkse vergoeding voor reiskosten gesteld en verhoogd van f 3.000 naar f 3500.De „overige kosten" ver hoogd van f 1500 naar f 1750 ter wijl het presentatiegeld, dat af hankelijk is van de afstand die de leden moeten afleggen voor het bijwonen der vergadering, en f 37.50, f 50, f 62.50 en f 75 be droeg, wordt verhoogd tot resp. f 42.50, f 57.50, f 70 en f 85. De vergoeding voor overnachting huiten de woonplaats wordt van f 40 op f 45 gebracht. De verho gingen gelden met terugwerkende kracht van 1 januari 1968. (ADVERTENTIE) (Van onze redactie buitenland) LONDEN/SALISBURY Engeland heeft gisteren de banden met Rho- desië definitief verbroken. Koningin Elisabeth heeft tevens het ontslag aan vaard van sir Humphrey Gibbs, de gouverneur-generaal van Rhodesië en persoonlijk vertegenwoordiger van kolonie. Minister van buitenlandse zaken Michael Stewart, heeft gisteren in het Lagerhuis gezegd dat de Rhode- sische diplomatieke vertegenwoordi ging in Londen verzocht is binnen drie weken Engeland te verlaten. De Engelse missie in Salisbury zal even eens binnen drie weken worden te ruggetrokken. Vrijdag j.l. heeft de blanke min derheid in Rhodesië bij een referen dum gestemd voor een nieuwe grondwet, waarin bepalingen zijn op genomen die apartheid in Rhodiesië invoeren en de onafhankelijkheid van het land bevestigen. Op elf november 1965 heeft pre mier Ian Smith vain Rhodesië een zijdig het land onafhankelijk ver klaard. Minister Stewart zei nog, dat de door het referendum in Rhodesië be krachtigde plannen van Smith nooit de grondslag zouden kunnen vormen voor een eervolle regeling met En geland. „Er kan geen sprake zijn van een dergelijke regeling, voordat een werkelijke verandering in de hou- de Engelse koningin in de vroegere LEIDEN (A.N.P.) De leraren van de scholengemeenschap St.-Ag- nes in Leiden zullen ook een 24- uursstaking houden bij het begin van het nieuwe schooljaar. Daarmee ondersteunen zij de in Hengelo be gonnen actie van de Ieraren aan het Wickei-college. Inzet van ae actie is te bereiken, dat in het georganiseerd overleg in derdaad zal worden onderhandeld tussen de overheid als werkgeefster en de leraren als werknemers. Het gaat niet aan langer te luisteren naar wat de overheid van plan is. Het gaat erom dat in het overleg de lera ren op fifty-fiftybasis een eigen in breng krijgen Dit is de hoofdzaak van de sta kingsactie, die geëntameerd en ge propageerd is vanuit de Twentse af deling van de katholieke lerarenor ganisatie St.-Bonaventura. Ja, dat is nog 'ns aardig van NS. Als je niet ouder bent dan 19 kun je voor twee tientjes ruim een week lang net zo veel en net zo ver reizen als je maar wilt. Ga op de eerste echte, onvervalste tienertoerl Vraag pa de tientjes, vraag aan het station de 8-daagse „tiener toerkaart" voor 20.- (Ie klas kan ookƒ30.-). Neem wel even een fraaie pasfoto mee voor het benodigde identiteitsbewijs dat je overigens gratis bi) het station kunt krijgen. ding van de blanken in Rhodesië tot stand is gekomen." Stewart voegde eraan toe, dat de Britse regering bereid is de betrek kingen met Rhodesië te hernieuwen, „zodra er in Rhodesië mensen aan het bewind zijn, die onze beginselen delen en met wie wij kunnen pra ten." OOSTENRIJK heeft gisteren meege deeld dat het een deel van de vluch telingen zal moeten terugsturen, om dat het voornaamste vluchtelingen kamp overvol zit. IN DENEMARKEN wordt vandaag een referendum gehouden over het voorstel om de kiesgerechtigde leef tijd te verlagen van 21 tot 18 jaar. Het parlement heeft zich op 6 juni al met het voorstel akkoord ver klaard. DE POLITIE VAN ZWIJNDRECHT zoekt naar drie mannen die maan dagavond een 14-jarig meisje, J. V. uit Den Haag, in hun auto hebben meegelokt naar 's-Gravendeel en daar hebben verkracht. TEGEN KOEKOEK (B.P.) is door de officier van justitie te Arnhem mr. J. H. C. Pieters gisteren ƒ250 boete of 25 dagen hechtenis geëist, wegens aanranding van de eer of goede naam van zijn vroegere mede bestuurster van de Boeren Partij, de 27-jarige mevrouw Hetty Benning- Verhoeven. DE P.T.T. gaat waar mogelijk over complete loketten of ruimte in hal len van postkantoren verhuren. Hiervoor kunnen in aanmerking ko men overheidsinstanties, semi-over- heidsinstanties en instellingen met een neutraal karakter, zoals de A.N. W.B., V.V.V.'s en dergelijke. Dit is aangekondigd in het P.T.T.-perso- neelsorgaan „Aangetekend". DE S.E.R., Sociaal-Economische Raad, heeft er in een advies bij de regering op aangedrongen dat de raad naast b.v de Raad van State en de Algemene Rekenkamer, in de nieuwe grondwet onder de vaste col leges van advies en bijstand in zaken van wetgeving en bestuur wordt vermeld. JOS VRIJBURG, de Amsterdamse studentenpastor, die onlangs in het nieuws kwam omdat hij na zijn hu welijk in het ambt wil blijven, zal a.s. vrijdag trouwen met Annemiek Reymex. ENKES N.V.'s BESTUUR te Leid- schendam is gisteren niet ingegaan op sugegsties van aandeelhouders om het tot 8 pet. verlaagde dividend alsnog iets te verhogen. Over 1967 was nog 15 pet. uitgekeerd. (Van een onzer verslaggevers) AMSTERDAM Gisteren op de laatste dag der negen zittingsdagen in het „Maagdenhuis-proces" waren in totaal 543 zaken afgehandeld. De berechting is echter nog niet afgelo pen, want de komende drie dagen zullen de op de verschillende zittingen aangehouden zaken worden behan deld, zodat dit in de Nederlandse rechtpleging unieke proces twaalf da gen zal hebben geduurd. In een. groot aantal zaken hebben de studenten hoger beroep aangete kend Over enige tijd zal het Am sterdamse gerechtshof in tweede in stantie zich met de bezetting van het Maagdenhuis bezighouden. Zo, gedwongen gifslikkers. Daar zyn we mooi mee. Onze (ook onze) fraaie Rijn zit vol giftige gassen en vooral de vissen snakken met de ogen vol waterlanders naar adem. Er zijn al mensen geweest, die giftig hebben opgemerkt dat het niet de eerste keer is dat er uit die hoek met gifgas wordt gespoten. Maar dat is wel heel lang geleden en de vissen zijn dat natuur lijk al lang vergeten Warum ist es am Rhein so schön? Er is ook al een sneldicht versche nen over de vergiftiging van de Rijn. Een en ander geïnspireerd door het ophangen van een bordje door prins Claus. Laat niet als dank voor het aangenaam verpozen aan 't Nederlandse volk de stank en 't gif die uw fabrieken lozenl Het is niet alleen de verdere ver giftiging van onze rivieren, die mij triest heeft gestemd dezer dagen. Ik maak mij ook zorgen over het wel zijn van mijn zeer trouwe viervoeter, die in het bijzijn van een „verborgen verleidster" het hazenpad koos en tot op heden nog niet is teruggekeerd. In België en dan wel speciaal in Brussel wondt de bezoedeling van de rivieren nog nauwlettender gevolgd dan in ons land. Men is enorm be zorgd over het welzijn van Manneke Pis. Hij krijgt de zenuwen van al dat gas. Het ziet er overigens wel naar uit dat er voor het Franse volk vrolijker tijden zijn aangebroken. De vrouw van de nieuwe Franse president, Claude, is heel wat uitbundiger dan de vrouw van ex-president De Gaul le. Ze gaat zelfs in Saint-Tropez op vakantie. Madame de Pompidour? De Franse jeugd voelt dergelijke subtiele veranderingen altijd heel fijntjes aan. Momenteel wordt ijverig een nieuwe dans ingestudeerd: de pom-pom. Lange tijd heeft de gaulle- gaulle zich in een zeer forse popula riteit kunnen verheugen, maar dat is afgelopen. Op het eerste gezicht verschillen de twee dansen niet erg veel van elkaar. Een geoefend danseur zal echter on middellijk constateren dat de gaulle- gaulle (niet te verwarren met go-go) wat stijver en stroever is dan de pom pom, die soepeler gedanst moet, het liefst met een sigaret losjes in de mond. De pom-pom biedt ook beduidend meer mogelijkheden op toenadering dan de gaulle-gaulle. Daarom heeft vooral de Engelse jeugd veel belang stelling getoond.' Een lief meisje dat de pom-poim danst: een pompi-dotje. De vermindering van de belasting druk op suiker betekent voor het rijk een verminderde belastingopbrengst van 130 miljoen gulden. De suiker prijsverlaging lijkt daarom sterk op een zoethoudertje om straks andere belastingen omhoog te schroeven. En wij maar weer op een (zoet) houtje bijten. Duitsers over de Rijn: Lore-leider! Maar laat u niet teneerslaan. Hef het hoofd, want uiteindelijk komt al les weer goed. Hoop ik. MERIJN AHMEDABAD (RTR) Een voor aanstaande Hin loeleider is van plan nog dit jaar bij wijze van offer aan de hogere machten ruim 9.000 ton voedsel te verbranden „ter bevorde ring van de wereldvrede en het wei- zijn en de welvaart van de mens heid". Laksjman Tsjairania Brahmats- jaridji Maharadji zei, dat dit grote offer ruim 57,5 miljoen gulden zal kosten. Hij wil dit geld onder meer door middel van een openbare in schrijving bijeenkrijgen. Minstens 1.000 echtparen moeten de levens middelen, waaronder bijna 2.000 ton rijst, in het vuur gooien. De plech tigheid die zal worden bijgewoond door 125.000 Brahmanen, wordt bij Rajkot in West-India gehouden. Het vorig jaar organiseerde de Hindoe- leider eveneens een groot offerfeest, dat bijna twee miljoen gulden heeft gekost. Pas kortgeleden is nog ge meld dat er in de staat Rajasthan die bijna 600 km ten noorden van Raikot ligt. minstens 2.600 mensen aan de gevolgen van onvoldoende voeding om het leven zijn gekomen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1969 | | pagina 9