tSUENENS BLIJFT BIJ jSCHEBPE KBITIEK Bisschoppen krijgen meer zeggenschap Curatoren Utrecht willen experiment met openheid EERSTE OPENBARE VERGADERING Septuagint zet actie Cliur door Prins Claus start ANWB-actie: „Laat niet als dank. In 't Commentaar Europeanen NUNTIUS MISKEND Onderwijspersoneel is tegen ontslag huwende onderwijzeres ELF KROEGENTOCHT MET WITTE KWAST Biafranen weigeren hulp Amerikaans schip Wachtlijst Proces Commissie-Andriessen in meerderheid: Inkomen student los zien van inkomen ouders INTERNATIONALE STEUN Camping Yietcong laat Amerikanen vrij AF EN AAN 55 Watervervuiling Wegwerpneigingen (Van onze redactie buitenland) VATICAANSTAD Het Vaticaan heeft gisteren bekendgemaakt dat paus Paulus besloten heeft een speciaal document, een „motu proprio" uit te geven, waarin de taak vaij de pauselijke nuntii is om schreven en de bisschoppen meer zeggenschap wordt gegeven bij de besluitvorming in kerkelijke aangelegenheden. Het document wordt gepubliceerd op verzoek van een aantal bisschoppen die erover geklaagd hebben dat de nuntii soms inbreuk maken op hun rechtsmacht. Verder is er de laatste tijd door progressieve kerkleiders, on langs nog door kardinaal Suenens, de primaat van België, kritiek uitgeoefend op het optreden en de werkwijze van het kerkelijke apparaat en met name van de curie. (Van onze correspondent) UTRECHT Het verzoek van de raad van overleg van de Utrechtse univer- siteit'aan minister Veringa voor een nieuw experimenteerartikel, heeft de steun van de curatoren gekregen. Daardoor wordt het mogelijk dat de unive- siteit een nieuwe bestuursvorm krijgt, die overigens reeds lang wordt voorbe reid door de daartoe ingestelde commissie bestuursvorm. KARDINAAL SUENENS De nieuwe namen in het kersver se Franse kabinet (en eigenlijk meer nog: de oude namen die er niet meer in voorkomen) geven re den tot de verwachting dat het Pom pidou ernst is met een meer op Europese samenwerking gerichte koers. De nieuwe minister van buiten landse zaken, Maurice Schumann, mag dan gisteren verklaard hebben dat de „Franse buitenlandse poli tiek is gebaseerd op de onafhanke lijkheid van Frankrijk en Europa" en dat deze zal blijven zoals uitgestip peld door De Gaulle; dit neemt niet weg dat Schumanns reputatie als gematigd Europeaan en het feit dat hij en niet de door De Gaulle in dit opzicht veel meer vertrouwde Michel Debré, buitenlandse zaken heeft gekregen, een duidelijke aan wijzing vormt dat De Gauiles stip pellijn op zijn minst wat omgebo gen zal gaan worden. Van minstens evenveel betekenis is de benoeming van de „Euro peaan" Jacques Duhamel op land bouw. Flet Franse ministerie van landbouw is een sleutelpositie in de Franse Europese politiek. Verder zijn er de ministers van arbeid, Jo seph Fontanet en van justitie, René Pleven en nog enkele uit het cen trum afkomstige politici die alle- maal de Europese zaak toegedaan zijn. Michel Debré, fel gaullist en naar verluidt door De Gaulle ook bij Pompidou aanbevolen als minister van buitenlandse zaken, is niet zoals een andere trouwe uitvoerder van de gaullistische buitenlandse politiek, Couve de Murville hele maal van het politieke toneel ver dwenen. Als minister van defensie zal hij een stevige brok gaullistische Politiek blijven vertegenwoordigen, I met name ten aanzien van de NAVO. Frankrijk zal een uiterst moeilij ke partner blijven, ook in Europese kwesties. Maar de hoop is gerecht vaardigd dat de nieuwe Franse re uring zal terugkomen op de af- braakpolitiek van generaal De Gaulle. JR. TEUNS, directeur van het Me disch Opvoedkundig Bureau in Lei den is per 1 september ontslagen. 24 Jan de '25 stafleden hebben besloten te volgen. ROME bevindt zich in de greep van t(n nieuwe stakingsronde. Museum personeel, vuilophalers en verschil lende diensten van de gemeente heb- Jen het werk neergelegd om kracht "'J te zetten aan hun looneisen. CAIRO is meegedeeld dat Egyp- "sche troepen minstens 18 Israëlische soldaten hebben gedood bij gevech- (eJ aan het Suezkanaal. Van Israëli- s™e zijde is meegedeeld dat er s'echts drie Israëli's zijn gesneuveld. ^LIBERIAANSE TANKER „Olym- P'c Armour" (109.000 ton) heeft gis pen enige tijd de vaarroute bij Hoek 'sn Holland versperd toen hij daar •an de grond liep. Paus Paulus zei in een toespraak tot een groep kardinalen ter gelegen heid van het feit dat hij zes jaar ge leden tot paus werd gekozen, dat de kritiek op het kerkelijke bestuur niet altijd juist en rechtvaardig is. Eerder dan de individuele aanval len op het Vaticaanse beleid af te wijzen wenste de paus de kritiek echter te ontvangen met „nederig heid en oprechte objectiviteit", en klaar te staan om plausibel overleg te plegen, bereid te zijn om bepaalde regels van bewind te herzien en de voortdurende vernieuwing van de geest van de kanonnieke wet voor te staan. Hij noemde ook de tweede wereld synode van de bisschoppen die in ok tober wordt gehouden als een bewijs dat hij, als hoofd der kerk, bereid was om te luisteren naar de klach ten en de raadgevingen van anderen. Over de taak der pauselijke ver tegenwoordigers, de nuntii, zegt het motu proprio, dat deze zaak voor namelijk kerkelijk is. De nuntius moet dienstbaar zijn aan de bisschop pen, priesters en religieuzen en le ken. Hij vormt de verbinding tussen de H. Stoel en de plaatselijke ker ken. Hij mag nooit in de plaats tre den der bisschoppen. Naast deze geestelijke functie welke op de eer ste plaats komt, heeft de pauselijk vertegenwoordiger ook een diploma tieke functie bij de landen en rege ringen. Deze functie moet steeds in dienst staan van de vrede en van de vooruitgang der volkeren en van het welzijn van het betrokken land. Kardinaal Suenens heeft de verwij ten van de deken van het college van kardinalen, kardinaal Tisserant, in verband met zijn kritiek op bepaalde Vaticaanse instellingen als „volkomen onaanvaardbaar" van de hand gewe zen. In een gisteren in Brussel gepu bliceerde verklaring erkent kardinaal Suenens dat men van mening kan verschillen over de kwestie of men bepaalde problemen al dan niet in het openbaar dient te behandelen. „Maar het lijkt mij een normaal en gezond iets dat er openlijk van ge dachten wordt gewisseld over vraag stukken die de hele kerk betreffen". Kardinaal Suenens, die meent dat zijn bedoelingen miskend en ver draaid worden, wil dan ook de kri tiek die hij in een vraaggesprek met „Informations Catholiques Internati onales" heeft geuit, niet terugnemen ondanks de aansporing hiertoe van kardinaal Tisserant. Hij herinnert in dit verband aan de verklaring van paus Paulus van 21 september 1963, waarin de leden van de curie wordt vezocht „kritiek met nederigheid, ernst en begrip" aan te horen. Wat ik voorts niet kan aanvaarden, aldus kardinaal Suenens, is de bedoeling die mij in de schoenen wordt gescho ven en het verplaatsen van de dis cussie van het structurele niveau waarop ze thuishoort, naar het per soonlijke vlak. Kardinaal Suenens heeft dezer da gen in de Verenigde Staten verklaard dat mgr. Shannon, de hulpbisschop van St.-Paul, Minneapolis, juist heeft gehandeld door in een brief aan paus Paulus te schrijven dat hij het in_ ge weten niet eens kan zijn met diens encycliek over de geboortenregeling. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Huwelijk en moe derschap kunen geen grond zijn voor ongevraagd ontslag aan kleuterleid sters, onderwijzeressen en leraressen. Desbetreffende bepalingen in de ak ten van benoeming zouden moeten worden geschrapt. Dit is het antwoord dat de perso- nieelsongamdsaties bij het onderwijs desgevraagd aan minister Veringa (O. en W.) over de kwestie van het huwelijk als ontslaggrond hebben gegeven. Van die zijde van de bestarenoriga- nisaties bij het onderwijs zijn nog geen definitieve antwoorden binnen gekomen. Aldus blijkt uit het antwoord vaü minister Veringa op vragen van het Tweede Kamerlid mej. Barendregt en de heer Laban (Soc.). Overzicht van de beperkt openba re vergadering van de curatoren van de Utrechtse Rijksuniversi teit. Rechts een aantal vertegen woordigers van de wetenschappe lijke staf en studenten. NIJMEGEN De 34-jarige Nijmeegse kasteleinszoon F. K. is in de nacht van zondag op maandag uit handen van een aantal kasteleins gered toen hij betrapt was op het witkalken van café „De Tunnel" te Nijme gen. Zijn medeplichtige, de 21- jarige J., die aanvankelijk wist te ontsnappen, heeft zich in de loop van de dag op het politie bureau gemeld. F. K. handelde uit wraak omdat hij niet was op gesteld in het voetbalteam van de „Nijmeegse Bierhuiken", een elftal van de kasteleins. Voorts werd hem de toegang geweigerd tot het overwinnings feest, nadat de Bierbuiken met 8-2 hadden gewonnen van een elftal van Heineken's bier. Na het voetbalfeest van donderdag gingen F. en J. in de nachtelijke uren op stap en kalkten gevels van elf Nijmeegse café's wit. LAGOS (AP) Het Amerikaanse plan om een landingsschip uit de Tweede Wereldoorlog vanuit Nige- rië naar Biafraans gebied te sturen met grote hoeveelheden hulpgoede ren aan boord, dreigt niet door te gaan. De regering te Lagos had het plan goedgekeurd, en die van Biafra daar op ook. Nu echter maken de Biafra nen bezwaar. Zij wensen geen goede ren te aanvaarden die eerst in Nige- rië zijn geweest. Ook de federale re gering, begint thans terug te krab belen. Een Nigeriaamse krant schreef dat het hele plan aan Nigerië min of meer was opgedrongen tot groter glorie der Amerikaanse diplomatie. Door het getouwtrek over de hulp loopt het leven van honderdduizen den in Biafra direct gevaar, temeer daar de huipvluchten op Biafra op een enkele uitzondering na nog steeds niet hervat zijn. De curatoren namen gistermorgen hun besluit op een historisch gezien unieke vergadering. Voor het eerst namelijk was deze openbaar, in zo verre, dat waarnemers werden toe gelaten en geluidsverbindingen wa ren aangelegd vanuit de curatoren kamer naar een van de collegezalen en naar het perscentrum. Willibrord de Graaf, voorzitter van de Utrechtse Studentenfaculteiten, gaf na afloop het volgende commen taar: „De curatorenvergadering is conservatiever dan ik heb vermoed." De Groninger studentenraad, in de wandeling „Gronstra", heeft een com muniqué uitgegeven, waarin zij haar kritiek spuit op de beslissing die de zer dagen binnen de medische facul teit van de rijksuniversiteit in Gro ningen is gevallen om met ingang van het tweede studiejaar een wacht lijsten-regeling te accepteren. Daardoor zullen zeker 80 studen ten, die wel slagen voor hun propae- deutisch examen toch op een wacht lijst worden gezet, zulks in verband met onder meer ruimte- en perso neelstekorten. De „Gronstra" stelt nadrukkelijk dat „de numerus fixus een feit is al vorens het parlementaire besluit hierover is gevallen." In Amsterdam heeft de 21-jarige student Gerrit van O., die toen hij vorige week in het proces tegen de bezetters van het Maagdenhuis te recht stond, de politie betitelde als „het geüniformeerde schuim der na tie" zal niet strafrechterlijk worden vervolgd. Daags na de zitting schreef de student een brief aan de officier, waarin hij zijn excuses voor de ge noemde uitlating aanbood. Het Maag denhuis-proces ging gisteren zijn achtste dag in. De Amsterdamse officier van jus titie, mr. Hartsuiker, heeft het ver zoek ontvangen van de president- directeur der Vrije Universiteit om de 62 studenten, die het administra tieve gedeelte van de V-U. vorige week bezetten, niet te vervolgen we gens lokaalvredebreuk. DEN HAAG (A.N.P.) De meer derheid van de „Commissie studiefi nanciering wetenschappelijk onder wijs" (de commissie-Andriessen) stelt zich achter de visie dat de overheid een inkomensvoorziening moet treffen voor de studenten, waarbij geen rekening wordt gehou den met het ouderlijk inkomen. In deze visie wordt voorts de heffing van collegegeld afgewezen. Ter voorkoming van een dubbele bevoordeling (tijdens de studie door een studieloon en na de studie door een hoger inkomen) moet, indien en voor zover de stijdent een inkomens voordeel genoten heeft ten gevolge van de studie, na afloop van de stu die een tegenprestatie gevraagd wor den. Dit kan door een heffing op het meerinkomen boven een bepaald be drag van de afgestudeerde. Nadere regelingen over het maxi mum jaarlijks en in totaal terug te betalen bedrag en eventueel een maximumleeftijd van terugbetaling moeten nog worden vastgesteld. Al dus deze visie van de meerderheid van de commissie-Andriessen, die is neergelegd in een gisteren versche nen discussienota. DE NEDERLANDSE regering is ge vraagd reisdocumenten te verschaf fen aan twee uitgeweken leden van het parlement van West-Irian. De he ren Roenaweri en Zongganoa willen in New York documenten overhandi gen om te bewijzen dat het volk van West-Irian onderdrukt wordt. NELSON ROCKEFELLER heeft zijn derde reis naar Zuid-Amerika het „keejpunt" van zijn missie genoemd. (ADVERTENTIE) UTRECHT (KNP) De Septua- gintgroep, die „de lange weg van de ontkoppeling ambt-en-celibaat via Chur (bisschoppenconferentie) en Rome (de synode in oktober), maar dan niet meer", voorstaat, heeft gis termiddag in Utrecht voor ongeveer 100 sympathisanten, priesters van al lerlei leeftijd, de strategie uiteenge zet voor het symposium voor West- europese bisschoppen, dat van 7-10 juli a.s. in het Zwitserse Chur wordt gehouden. Daar zullen zoals bekend 110 bisschoppen van gedachten wisse len over de priester in deze tijd, waarbij ook het celibaat ter tafel wordt gebracht. Dat zal niet zonder de priester kunnen gebeuren, als het aan Septuagint ligt. Er wordt in Westeuropees verband druk op de bisschoppen uitgeoefend vertegenwoordigers van priesters tot de besprekingen toe te laten. Septuagint, dat via de Americain- groep werd geboren n.a.v. de kwes tie van de Amsterdamse studenten pastor Vrijburg, die wilde gaan trou wen en toch in het ambt blijven, heeft in het buitenland contact ge zocht. De zaak loopt nu in het bui tenland ook, o.a. in de groeperingen als „Echange et dialogue" te Parijs en „Aktions Gruppe für Priester" in Duitsland, Om niet te veel de indruk te wek ken voor eigen straatje te wedijveren is behalve vertegenwoordigers van Septuagint en de Franse en Duitse groep, ook een groepje leken van de Pax Romana, studenten en intellec tuelen in Chur aanwezig. Er is ook een camping, zo werd desgevraagd in Utrecht meegedeeld, zodat priesters, die uit de hotels en het seminarie te Chur geweerd worden (die indruk heeft Septuagint), daar onderdak kunnen vinden. Men heeft ook via enkele bevriende priesters in Chur plaatsruimte kunnen verzekeren in scholen e.d. Het resultaat van een middag dis cussie en enkele ontwerpstatements voor Chur zullen door de theologi sche deskundigen dr. Van Eijsden, dr. De Wit en dr. Van Bunnik worden verwerkt in samenwerking met de stuurgroep van Septuagint, tot han teerbare en voor bisschoppen te ver stane verklaringen. Wat er volgens de aanwezigen voor al in de statements moet komen is de kwestie van de collegialiteit in de kerk en ambt en celibaat. Inzake de collegialiteit wilde men dat duidelijk zal uitkomen dat de plaatselijke bis schoppen in de gelegenheid worden gelaten hun eigen beleid te voeren, en voorts dat men in gesprek blijft met de overige bisschoppen. Wordt de eis van deelneming door priesters aan Chur afgewezen, dat moet daar over uitgebreid gepubliceerd worden, meent men. Uit de discussie bleek verder dat men soms hard wilde doordrukken inzake het celibaat. Maar er werd ook opgeroepen tot geduld en zelfkritiek, zodat de rest zou kunnen meekomen. „Maar de lange weg is nog maar zo kort en we zijn al zo laat", merkte Septuagint-voorzitter, Jan Ruiter uit Beverwijk op. „We werken om de grote groep, voor wie het allemaal niet meer hoeft, niet nog groter te maken". (Van onze redactie buitenland) HANOI/WASHINGTON De Vietcong heeft per radio bekendge maakt dat drie Amerikaanse militai ren op 18 juni zijn vrijgelaten. De vrijlating geschiedde ter gelegenheid van de vorming van de voorlopige revolutionaire regering van Zuid- Vietnam. Het Amerikaanse weekblad News week meldt dat het uit betrouwbare bronnen heeft vernomen dat het Pentagon voornemens is voor Kerst mis 1970 in totaal 325.000 man Ame rikaanse troepen terug te trekken uit Zuid-Vietnam Noordvietnamese troepen hebben gisteren twee aanvallen gedaan op twee Amerikaanse buitenposten bij Ben Het, in het centrale hoogland van Zuid-Vietnam. De zomer is, op zijn zachtst gezegd, rustig begonnen. Zelfs wat koeltjes, volgens sommigen. Anderen beweren dat het dit jaar regen en niets dam re gen wordt. Weer anderen, u merkt het, ik heb mijn oor dit weekeinde te luisteren gelegd, vonden het al rij kelijk warm, drukkend zelfs. Deze laatste zegslieden zijn dan ook van mening dat het nog best een hete zo mer kan worden. M.i. kan het zelfs nog wel een lange hete zomer worden. Tenzij de studietoelagen inmiddels zo hoog zijn opgelopen, dat zelfs stu denten nu met vakantie gaan. We hebben eind vorige week via de nieuwsmedia weer kunnen verne- men wat Nelson Rockefeller namens Nixon in Latijns-Amerika teweeg brengt. Rockefeller kan in de ogen van veel Zuidamerikanen duidelijk geen goed meer doen. Alleen zijn naam werkt dan ook al als een rode lap op een stier. Rocke-feller laait de strij d pp. U bent nog steeds niet met vakan tie geweest? Doorzetter'. Sjaak Frijters kampioen, ongeloof lijk. Als grensbewoner hoef je dus toch niet altijd aan het korste edmd te trekken. Het zij verre van mij me te beroemen op deskundige kennis van het Franse politieke en diplomatieke le ven, maar zoveel weet ik wel dat de nieuwe Franse premier geen lange carrière aan het hoofd van zijn kers verse (hebt u tussen haakjes al ker sen op? Ze smaken goed) kabinet zal beleven. De reden is zeer simpel. Zijn naam doet het niet. Te lang en te omslach tig. Chaban-Delmas, hoe kun je daarmee nou de politiek in gaan? Eigenaardig, demonstranten hou den zelfs met straatstenen de politie niet.pan hun lijf en in Gent jagen bo ze slagers de politie met wat varkens poten op de vlucht. Zouden politie-agenten alergisoh zijn voor varkensvlees? We zouden waarschijnlijk allemaal heel gek opkijken als plotseling een stel middeleeuwers uit hun graf zou opstaan, gewoon in ons midden zou vertoeven en er daarbij blijk van zou geven van democratisch samenleven geen kaas te hebben gegeten. Ja, zouden we werkelijk zo gek op kijken? Nee. Anders zouden we nu al de ganse dag gek lopen opkijken. Want ze ver toeven in ons midden, die middel eeuwers. Je herkent ze alleen niet zo gauw, omdat ze ook in een auto rij den en tv kijken en thuis een koel kast hebben. Een vriend van een collega van me heeft aangekondigd dat hij tijdens de maanlanding van de Apollo-11 be manning 20 juli a.s. anderhalve dag lang voor de kijkbuis zal zitten. „Wat dacht je, die landing op de maan is het belangrijkste wat hier op aarde kan gebeuren!" Dit is wel zeer „aards" geredeneerd maar het getuigt toch wei van een enorm gevoel voor historische ge beurtenissen. Maar eerst de Tour nog. We krijgen het er nog druk mee. Het wordt een drukke zomer MERIJN Ter gelegenheid van de actie: „Laat niet als dank...." is prins Claus gisteren met zesde klas leerlingen van de Guido de Bres- school in Baarn het hos Groene- veld opgetrokken om vuil te gaan ruimen. Vanaf het Centraal Magazijn te Tholen rijden de vrachtwagens af en aan om de nieuwe verkoophal van Jac. Hermans Prijsslag op het In dustrieterrein te Vlissingen te vullen met enorme stapels levensmid delen. Volgende week woensdag om 10.00 uur gaan de deuren van deze grote verkoophal open. Extra voorzieningen zijn getroffen om de verwachte grote toeloop uit geheel Walcheren te kunnen verwerken. Speciale aandacht is besteed aan de snelle doorstroming van de klan ten bij de kassa's. Voor zover ons bekend, is het toegepaste kassasysteem een primeur voor Walcheren. De boodschappen worden bij het afrekenen vanuit het ene wagentje in het andere geladen. Met dit laatste wagentje kan men desgewenst over het parkeerterrein naar de auto rijden om daar de boodschappen zo uit het wagentje in de auto te laden. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG „Laat niet ais dank voor het aangenaam verpo zen, den eigenaar van het bosch de schillen en de doozen". Dit uit 1916 daterende rijmpje van de ANWB dat inmiddels klas siek is geworden greep prins Claus gsitermiddag dankbaar aan als start sein van de nieuwe ANWB-aktie „Laat niet als dankDeze aktie is gericht tegen de verontrei niging van bos en park, stad en land. Prins Clans bracht in het rijmpje enige eigentijdse verande ringen aan. „Het verpoozen is vervangen door het moderne begrip Recreatie. De schillen en de doozen zijn in onze welvaartsstaat aangevuld met glas werk en plastic verpakkingsmate riaal en de eigenaar van het bosch zijn wij in de meeste gevallen allen met elkaar". Prins Claus hield zijn toespraak in de vergaderzaal van het ANWB- hoofdgebouw. „De Nederlander staat er in binnen- en buitenland om be kend bijzonder netjes te zijn op zijn eigendommen". Wat het onderhoud van huis, tuin en auto betreft is dit naar de mening van de prins ze ker juist". Maar de vrije natuur hebben we blijkbaar nog niet bin nen onze eigendomssfeer getrokken. Wij dragen er voor ons gevoel geen verantwoordelijkheid voor. Prins Claus ging ook in op de bestrijding van water-, bodem- en luchtvervuiling. Hij noemde de ver wijten aan het adres van de over heid, dat zij te weinig aktief is op dat gebied, niet juist. „Het gaat om een buitengewoon moeilijk en be trekkelijk nieuw ziekteverschijnsel in onze maatschappij waarvan de diagnose is gesteld, maar waarvoor de therapie nog niet is gevonden. De prins noemde internationale ak koorden als voorwaarde om de wa tervervuiling te bestrijden. De hoofddirecteur van de ANWB, de heer A. Blankert, gaf vervolgens een toelichting op de aktie. Er zijn ettelijke duizenden plastic bordjes, geel met een groen opschrift „Laat niet als danktoegezonden aan eigenaren en beheerders van landgoederen en wandelterreinen diverse organisaties, alle Neder landse gemeenten, kampeerplaatsen en andere recreatiegebieden die de door hen verlangde aantallen gra tis kunnen verkrijgen. De bordjes moeten de foutieve wegwerpneigingen van het publiek ondervangen en dus op bekende of potentiële vuiipunten geplaatst wor den. In de praktijk blijkt, dat er concentratiepunten van vervuiling zijn in een bepaald gebied omdat de bezoekers meestal slechts enkele routes volgen. Om de aktie grotere bekendheid te geven, zal men ook posters met het oude rijmpje laten drukken.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1969 | | pagina 9