Hervormde synode wil
verhouding met
katholieke kerk herzien
■Pil
Gibraltar, Brits
bastion op
Spaanse bodem
Bontmantels
Signor Rosa wil
eiland bouwen in
Adriatisehe zee
FIJNE
KANO'S
li
mmmm
GROTE BUIT BIJ
ROOFOVERVAL
OP BANK
Zonnebril sonder glazen
"Wat
zeg je me
daarvan?"
Uitspraken van 50 doen het in W niet meer
TMWmÊm
„ïbePelh
MACHTSSTREVEN
GEKRENKT
WENDING
ACTUEEL
Ex-vrouw Soekarno
met Japanse acteur
verloofd
Profiel
Traditie
Europese Parlement
vraagt vrijlating
van Theodorakis
ene
WERODE"
SSEN 1969/70
nsen.
RE/WIN'
REMINGTON
Remington
Selectric.
Het enige scheerapparaat met
de beroemde regelknop.
Voor élke baard, élke huid.
Idee no. 2: de Remington
Selectric 300.
Heeft 3 scheerkoppen en
uiteraard de regelknop.
Model Selectric 200 met Inruil
van oud elektrisch scheer
apparaat f 73,50 (zonder inruil
f 98,50), Selectric 300 94,—
(zonder inruil 119,-).
Tijdens een show in Amsterdam werden meer dan 800 verschillende zonne
brillen vertoond. Een van deze modellen is de hier afgebeelde „Hanneke",
een bril zonder glazen, doch voorzien van horizontaal liggende jaloezieën.
Ook voor chauffeurs en chauffeuses een ideale verblindingsbril.
21
DE STEM VAN VRIJDAG 13 JUNI 1969
(Van een onzer redacteuren)
TN korte tijd verandert er veel. Ook in de verhouding tussen de
kerken en speciaal tussen de Ned. hervormde kerk en de rooms-
katholieke kerk. Zóveer verandert er, dat de leiding van eerstge
noemde kerk het nodig heeft geacht om het herderlijk schrijven te
herzien, ja zelfs te vervangen, dat zij in 1950 over de reformatorische
houding tegenover de r.-k. kerk de wereld inzond. Er ligt op het
ogenblik reeds een ontwerp voor een nieuwe herderlijke brief klaar
en van 16 tot 18 juni a.s. zal de hervormde synode zich in haar zo-
merzitting over dit concept gaan beraden.
Het Hervormd Persbureau haalt de
geschiedenis van de eerste herderlij
ke brief, die uit 1950, nog eens op.
De toon, de argumentatie en de con
clusies waren zegt het, „een getrou
we weerspiegeling van de theologi
sche controverse", zoals die vlei
eeuwen lang had bestaan. Er was
verder in 1950 „nog alle reden om
te spreken zoals de hervormde syno
de dat in haar herderlijke schrijven
deed".
Maar: „Sinds het verschijnen van
dit eerste herderlijke schrijven is er
wel het een en ander veranderd. De
ontwikkeling van de oecumene heeft
de laatste jaren een stormachtig ka
rakter gehad in Nederland. Door al
lerlei factoren is de onderlinge ver
houding tussen de kerken radicaal
gewijzigd. Enige tientallen jaren ge
leden beschouwden zij elkaar nog als
concurrenten, die soms moeite had
den het burgerlijk fatsoen jegens
elkaar in acht te nemen".
„Nu heeft de overtuiging baan ge
broken dat wij als kerken bij elkaar
horen, voor één taak staan en slechts
tot grote schade van de ons omrin
gende wereld kunnen volharden in
onze gescheidenheid", zo wordt in de
inleiding van het concept-herderlijk
schrijven: „Onze verhouding tot de
rooms-katholieke kerk" opgemerkt.
Wij kijken vol belangstelling naar
de nieuwe brief uit. Die van 1950
blijkt inderdaad, wanneer men hem
nog eens uit de stoffige boekenkast
te voorschijn haalt, volmaakt uit de
tijd.
Het gaat daarin over katholiek
„machtsstreven", over overdreven
Mariaverering, over „verwettelij-
king en verwezenlijking", over het
katholieke streven naar „eigen uit
breiding, voordeel, macht en eer";
men „ergert" zich aan dat machts
streven, men noemt de r.-k. kerk een
„ongehoorzame kerk" en men maant
tot „voorzichtigheid om niet te spoe
dig van wezenlijke veranderingen en
hervormingen van de r.-k. kerk te
spreken". Er is tenslotte sprake van
„besliste afwijzing van de r.-k. kerk",
al wil men het gesprek met „leden
dezer kerk" niet afbreken, „ook al
schijnt het voorshands zonder uit
zicht".
„diep gekrenkt" door de hervormde
„eenzijdige, oppervlakkige en zelfge
noegzame beschouwingen"; door de
„hoogmoedige zelfverheffing" die uit
het hervormde herderlijke schrijven
sprak, en zij achtten de katholieke
kerk „in haar goede naam en eer
aangetast door een onwaarachtige
methode van argumenteren, die be
denkelijk veel begint te lijken op
insinuatie en verdachtmaking". Het
hervormde herderlijke schrijven, zo
heette het, gaf „een karikatuur van
het katholicisme".
Maar de verdediging was ai even
„tijdgebonden" als de aanval dat
was. Zij was „goed-katholiek". Zq
leefde eveneens nog uit de oude con
troversen. Luister maar: „De protes
tant gelooft in de Heilige Schrift, de
katholieke gelooft in de Heilige
Kerk". Het Nederlandse protestantis
me was ais minderheid „door geu-
zenterreur aan het roer gekomen".
Staat en staatsgezag zyn „van lager
rangorde dan kerk en kerkeiyk ge
zag".
Dat was dan allemaal 1950! Voor
wat de hervormde kerk betreft kon
er sindsdien overigens reeds van een
aarzelende wending worden gespro
ken, toen de hervormde synode in
1961 met „richtlijnen" kwam voor de
reformatorische houding jegens de
r.-k. kerk en haar leden. Het gesprek
tussen protestanten en katholieken
was nu eenmaal niet meer tegen te
houden. Zeker, de hervormde syno
de achtte het oecumenische streven
der katholieken (men zette dit
„oecumenisch" tussen haakjes!) nog
altijd „begrensd", omdat de katho
lieken hereniging (toen) alleen bin
nen de eigen kerk mogelijk achtten.
Maar toch constateerde de synode
in 1961 reeds: „Er voltrekt zich in de
laatste tijd een verandering in de
wijze waarop protestanten en rooms-
katholieken over elkander spreken
en met elkaar omgaan. Vroeger was
er nauwelijks sprake van enig con
tact. De toon van de geschriften aan
beide zijden was veelal fel. Thans
komt men elkander zoveel mogelijk
tegemoet. Men spreekt elkander aan
als broeders en zusters in Christus
Men mag. dunkt ons, wel aanne
men dat in de komende herderlijke
brief in deze lijn zal worden doorge
dacht!
Dat waren wel
geluiden. De echo
uitgebleven. Vijf
leraren (Van de
stuw, Rogier en
een „Antword"
herderiyke Drief.
zeer „ouderwetse"
daarop is toen niet
Nijmeegse hoog-
Pol, Kreling, Gros-
Beel) kwamen met
op de hervormde
Zij betoonden zich
de titels der hoofdstukken waarin
het ontwerp is onderverdeeld. Een
paar daarvan zijn „actueel" toege
spitst en kennelijk op de „wereldse"
werkelijkheid gericht: „In dienst van
de medemens", „Kerk en samenle
ving" en „Samen christen-zijn in de
Nederlandse samenleving".
Daarin kunnen belangrijke proble
men aan de orde komen, die er hope
lijk door hun onontkoombare aanwe
zigheid toe zullen bijdragen, dat al
lerlei dogmatische, theologische en
kerkrechtelijke tegenstellingen als
onwezenlijk van de tafel worden ge
veegd!
Onwezenlijk omdat het in onze
tijd om heel iets anders gaat; het sa
men wwaar maken van de christelijke
boodschap in haar alleroorspronke-
lijkste evangelische vorm Wij wach
ten gespannen af wat vooral daar
over zal worden gezegd op die 16e,
17e en 18e juni, als de hervormde sy
node op „Hydepark" te Driebergen
vergadert. En daar een kans krijgt.
Dat het in het stuk waarover de
hervormde synode zich straks zal
buigen niet uitsluitend over de oude
(en verouderde?) theologische ge
schilpunten zal gaan, blijkt reeds uit
TOKIO (AFP) Mevr. Ratna Sa
ri Dewi, een gewezen vrouw van ex-
president Soekarno van Indonesië,
zal in de herfst in het huweiyk tre
den met de Japanse film-acteur
Masahiko Tsoegawa.
Mevrouw Dewi, die oorspronkelijk
Naoko Nemoto heette, is 29 jaar,
evenals haar toekomstige echtge
noot. Zij huwde Soekarno in 1959.
Destijds trad Zij ep in vermaarde
nachtclubs van Tokio. In maart 1967
schonk zjj het leven aan een dochter
tje in een Tokiose kliniek.
PUERTO LA CRUZ (AP) Vier
bandieten, die met revolvers en
handgranaten waren gewapend, heb
ben woensdag in Venezuela een roof
overval gepleegd op een filiaal van
de Royal Bank of Canada. Zy ont
kwamen met een bedrag van 600.000
dollar.
Zij noemden de overval „Operatie
Rockefeller" „Wij nemen dit geld
om het aan de armen te geven",
schreeuwde een van de rovers toen
hij het gebouw verliet.
De recherche gelooft niet dat de
vier mannen zich door zulke mens
lievende gevoelens hebben laten be
wegen.
Het kwartet dreef 17 klanten en
het bankpersoneel bijeen en dwong
de filiaalbeheerder vervolgens de
kluis te openen. Zij lieten een bedrag
van 100.000 dollar op de vloer vallen,
maar namen niet de moeite het op te
rapen.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(Van een onzer redacteuren)
De Britse kroonkolonie Gibraltar is weer eens in het nieuws. Weer
eens is het Spaanse verzet tegen dit vreemde bastion op de heilige vader
landse bodem opgelaaid. In de ogen van de Spanjaarden is Gibraltar nog
altyd de „sleutel van Spanje", zoals koningin Isabella het uitdrukte, toen
zy in de vyftiende eeuw de rots een eigen wapen schonk, waarin een
vesting en een hangende sleutel voorkomen. Maar geografisch gezien schynt
de reusachtige kalkmassa minder met het vasteland te maken te hebben
dan de smalle landtong, die haar met Spanje verbindt, suggereert. Sinds
1704 zijn de Britten er heer en meester en de gemengde bevolking, die
zy in de loop der eeuwen uit Italië, Marokko, Mallorca en Malta aantrokken,
haalt niet-begrijpend de wenkbrauwen op als men haar Spaans noemt.
Oppervlakkig gezien doet de oude
stad, gelegen op de westelijke flank
van de rots, typisch Zuideuropees aan
met haar moorse en latijnse architec
tuur, met haar smalle straten en rijen
balkons, die de samenleving wel zeer
tastbaar maken, en met haar geuren
van houtskool en olijfolie. Maar de
straatnamen zijn Engels, de enige
krant, de Gibraltar Chronicle, is En
gels, de politiemannen dragen de ty
pische bobby-helmen en op het kerk
hof zijn veel gesneuvelden begraven
uit de slag bij Trafalgar, een roem
ruchte Engelse aangelegenheid. En
in de bibliotheek, die het culturele
centrum bij uitstek vormt, ziet men
kennelijk Britse dames achter de thee
of achter de limonade zitten.
De rots heeft het profiel van een
liggende leeuw, die zijn prooi be
loert, klaar voor de sprong. Maar
de kop van de leeuw is naar het
Spaanse vasteland gericht en zijn
waakzaamheid, zijn radarogen en de
snelreagerende vuisten van zijn ar
tillerie, zijn geconcentreerd op de
dertien mijl Middellandse Zee achter
zijn rug. Het is een anatomische af
wijking, die strategische voordelen
biedt als men van huis uit meer be
langstelling heeft voor de zee dan
voor het vasteland.
Voor een schiereiland als Spanje
zou Gibraltar niet meer zijn dan een
schakel in de kustverdediging; voor
een maritieme mogendheid als Groot-
Brittannië is het een zenuwknoop in
een wereldomvattend politiek orga
nisme, waarvan eens Malta, Cyprus,
Suez, Aden en Singapore deel uit
maakten.
Hier en daar is weliswaar aderver
kalking opgetreden in dit organisme,
maar aan Gibraltar houden de Brit
ten nog altijd vast. In vloot- en
luchtmachtoefeningen wordt de rots
nog altijd intensief betrokken en zij
schijnt zelfs in een tijd van kernbe
wapening nog een onverwoestbaar
bolwerk te zijn.
Vandaar ook het avondlijk ceremo
nieel in de eetzaal van het gouverne
mentspaleis, als een sergeant, vooraf
gegaan door een tamboer, op een kus
sen vier sleutels naar binnendraagt
en ze aan de militaire commandant
overhandigt met de woorden: „De ves
ting is veilig, sir en alles is in orde".
Als de commandant de sleutels naast
zyn bord heeft neergelegd mogen de
gasten de conversatie hervatten en
kan het Britse imperium rustig gaan
slapen. Men moet wel van zeer solie-
den huize komen om een dergelijke
traditie nu nog als zinvol te blijven
ervaren.
In de oudheid was Gibraltar een
van de beide zuilen van Hercules, die
de poort markeerden van de oude
wereldzee. De noordelijke zuil werd
Calpe genoemd. Haar tegenwoordige
naam dankt zij aan de moorse krijgs
man Gibel al Tarik, die in 711 met
zijn leger op de zuidpunt van Spanje
landde en daarmee de eeuwenlange
bezetting van het Iberisch schier
eiland inluidde. Het moorse kasteel
van Gibraltar, dat nu als gevangenis
dienst doet, herinnert nog aan deze
vergane glorie, die duurde tot 1462,
toen de Spanjaarden met de verove
ring van Gibraltar de bevrijding van
hun land bekroonden. Keizer Karei I
maakte er een stevige vesting van.
En dat is Gibraltar gebleven.
Het laatste beleg van deze vesting
dateert uit 1779, toen de Britten hun
handen vol hadden aan de opstandige
Amerikanen in de nieuwe wereld en
toen 60.000 Spaanse en Franse solda
ten, geassisteerd door tachtig oor
logsschepen en speciaal gebouwde
drijvende batterijen, de Britten van
hun rots trachtten te verjagen. Maar
de zesduizend verdedigers kapten een
galerij uit in de rots, waaronder de
artillerie een goed verdekte en uiterst
effectieve stelling kon innemen. De
aanval werd afgeslagen en sindsdien
is men op Gibraltar blijven kappen
en boren. Er zijn meer dan 300 mil
joen kilo gesteente verplaatst, maar
dat is amper vijf procent van de be
schermende massa, die zelfs de hoogst
gelegen observatieposten nog altijd
met een 300 meter dik kalkplafond
afdekt.
Binnen In de rots zijn meer kilo
meters weg aangelegd, dan boven
gronds, er zijn elektrische centrales,
werkplaatsen, magazijnen, water
reservoirs en een compleet zieken
huis in ondergebracht en een groot
aantal hotelkamers met bad voor
ventuele burger-evacués. De tempe
ratuur in deze ondergrondse verblij
ven is zonder meer behaaglijk en om
aan het euvel der vochtigheid te ont
komen heeft men het berginterieur
van muren en plafonds voorzien, die
los zijn van de rotsmassa.
En dan is er tenslotte de kolonie
van uit Barbarije stammende apen,
de enige soort, die in Europa in het
wild voorkomt. De legende wU, dat
deze speling van de natuur mogelijk
is geworden doordat de apen via een
onderzeese tunnel contact hebben
met hun stamgenoten op de zuide
lijke Herculeszuil. De legende wil
ook, dat de Britten op Gibraltar zul
len blijven zolang er apen zijn. In
hoeverre deze coëxistentie op biolo
gische basis berust is een vraag, maar
in elk geval is het een feit, dat Chur
chill in hoogst eigen persoon order
heeft gegeven de apenkolonie van Gi
braltar aan te vullen toen zij tijdens
de tweede wereldoorlog dreigde uit
te sterven.
Enfin, Franco weet wat hem te
doen staat. Eerst de apen van Gi
braltar verjagen, dan gaan de Britten
vanzelf.
BRUSSEL (AP) Het Europese
Parlement heeft een beroep gedaan
op de Griekse regering om de twee
voormalige parlementsleden Hassa-
pidis en Charalampopoulos en de
componist Mikis Theodorakis vry te
laten.
De parlementaire commissie die
belast is met de betrekkingen tussen
Griekenland en de Europese Ge
meenschap heeft er zijn teleurstel
ling over uitgesproken dat de Griek
se regering niet geantwoord heeft op
de brief van het Europese Parle
ment die op 30 april werd verzonden
en waarin een onmiddellijke ophef
fing van de onderdrukkende maatre
gelen en van de noodtoestand werd
verlangd.
(ADVERTENTIE)
Een klasse apart omdat we
ze zelf maken.
Bewaren in onze Speciale
Bontkluizen.
Breda Ginnek nw. 35 tel. 36834
Roosendaal Hoogstr. 32 tel. 37503
voor Onderw.
3, Dordrecht,
waoou - 35150
.deelname worden ook dit
akte Frans (le 2e lj.)
akte Engels (idem)
akte Duits (idem)
akte wiskunde (idem)
akte tekenen (1-jarige opl)
akte handenarbeid (idem)
e K (handwerken) (idem)
.-A akte Duits (le 2e -f 3e IJ-'
,-A akte Engels (le Ij.) k
muiieren worden op verzoe
(Van een speciale verslaggever)
ROME In de Adriatisehe zee
zal ter hoogte van Rimini, anderhal
ve kilometer uit de kust, een eiland
je gebouwd worden. Hierop komt
een hotel met 100 kamers en naar
men verwacht zal het in de zomer
van 1971 gereed zijn.
De gehele bouw kost ongeveer
1.870.500 gulden. De aannemer is
signor Giorgio Rosa uit Bologne, die
in 1964 voor het eerst begonnen is
met bouwwerken in open zee. Verle
den jaar heeft hij ter hoogte van Ri
mini een ander eilandje gebouwd, bij
na een halve kilometer buiten de
territoriale wateren. Dit bouwwerk
bracht langs de rustige Adriatisehe
kust enige kluchtige bureaucratische
agitatie teweeg en zelfs nog grotere
agitatie in Rome, waar men tenslot
te besloot, dat het eilandje moest
verdwijnen.
Signor Rosa had zijn uit beton en
staal bestaande platvorm aan een
particuliere maatschappij verhuurd,
die van plan was daar een nacht
club te openen. De Italiaanse autori
teiten kwamen tot de conclusie, dal
het eilandje, hoewel het zich in in
ternationale wateren bevond, een be
dreiging vormde voor de „nationale
veiligheid". Na een lange blokkad'-
waarbij tientallen politiemensen be
trokken waren werden de huurders
dwongen zowel hun eilandje als hun
plannen te laten varen. Het bouw
werk werd, met enige moeilijkheden,
dit voorjaar door kikvorsmannen
vernietigd. De enige compensatie,,
die de eigenaar tot op heden heeft
ontvangen, is de voldoening, dat zijn
poging om eilanden te maker, bewe
zen heeft dat het kunstmatig gebouw
de eiland moeilijker te vernietigen
was dan sommige natuurlijke.
Hij heeft een vervolging tegen de
staat ingesteld om schadevergoeding
te krijgen en de staat tegen hem
vanwege de kosten, die de vernieti
ging rnet zich mee heeft gebracht.
Misschien zal de zaak aan het Hoog
gerechtshof in Den Haag worden
voorgelegd.
Aangezien het nieuwe eilandje zich
binnen de Italiaanse wateren zal be
vinden, proberen signor Rosa en zijr
partners langs de gebruikelijke bu
reaucratische weg een bouwvergun
ning te krijgen. De autoriteiten in
Rimini hebben nu een verzoek voor
zich liggen voor „de tijdelijke con
cessie, voor een pariode van dertip
jaar, van een stuk water van 1600
vierkante meter, liggende binnen de
territoriale wateren, ongeveer ander
halve kilometer uit de kust, tussen
Rimini en Riccione voor de bouw
van een hotel voor toeristen op een
platvorm van gewapend beton".
Het nieuwe hotel zal drie verdie
pingen, een zwembad, een heli-haven
alsook aanlegsteigers hebben.
Het is bedoeld voor toeristen met
een bescheiden beurs. Signor Rosa
heeft ook nog een ander plan voor
een hotel ter hoogte van de Alge
rijnse kust, dat van het „Ag* Khan"-
soort zal zijn. Hij gelooft niet, dat
er „veiligheidsproblemen" zullen
zijn met betrekking tot dit nieuwe
Italiaanse eiland.
P.S.: Toeristen die niet kunnen
wachten tot signor Rosa klaar is
met zqn eiland kunnen, volgens ad
vertenties in de plaatseUjke pers,
het gehele eiland Monte Cristo huren
(minimaal 1 maand). Het eiland van
6 vierkante kilometer, eens het be
zit van de Italiaanse koninklijke fa
milie. is onbewoond, afgezien van
een paar vriendeiyke geiten en be
dienend personeel (vermoedelijk ook
vriendelijk) dat by de huurprijs is
inbegrepen.
(Copyright De Stem-The Guardian)
(ADVERTENTIE)
Vaders idee! Om zo in te stappen.
Zacht gepolsterde zool en
banden. Zit
fantastisch.
In zwart
en
bruin
Voor weekend en vakantie!
Verras vader met deze
luchtige linnen
campingschoen.
Zit lekker.
Ook met
veter.
Nog zo'n fijn vaderdag-kado.
Speciale autosehoe
anti-sliphiel. In zw;
en diverse kleuren
bruin.
Breda Karrestraat 27,
i Tilburg Heuvelstraat 70
I Rotterdam Schiedam Vlaardingen
Den Haag Leiden Dordrecht
Débé's drive-in meubelshow is vèruit de
grootste meubeltoonzaal van
Zuid-Nederland. U kunt er gratis en
zonder enige verplichting ronddwalen
tussen honderden meubels voor alle
smaken en portemonnees. En daarna
rustig uitblazen in een gratis coffée-corner!
Néém dat verstandige besluit:
Eerst bij débé kijken...
dan pas beslissen!
Drive-in meubelshow, Teteringsedijk 89 bis,
Breda. Geopend: weekdagen 8.30 tot
21 uur; zaterdag tot 17 u. Levering via uw
meubeldetaillist en catalogus op aanvraag.
Verpleegster Jannie Veen
Negen jaar heb ik op kamers gewoond.
En dan krijg je opeens zo'n mooie flat.
Ik had er gelijk een probleem bij:
meubels. Die had ik nauwelijks. Mijn
vriendin zei, laten we gaan kijken bij
débé. Wij er samen heen. Wel, het was
in een middag bekeken. Ik ben zo trots
als een pauw op m'n nieuwe nestje, d-
begrijp je|n
meubelen breda
