aantal
doden
onder
studenten stijgt
Zware gevechten
in Zuid-Amerïka
Biafra twee jaar
onafhankelijk
Den UylPartijvorming ziek
ER N.V.
SER blijft
verdeeld
Saab-Viggen Zweden
maakt veel kans op
opvolging Starfighter
TANDS-
EZIT N.V.
Tweede kandidaat
voor hoogovenbedrijf
op Maasvlakte
NEDERLAND OP LE BOURGET
ROYAAL VERTEGENWOORDIGD
YTER
STERREIN
OEKHUIS
Kabinet geeft geen blijk van wil tot democratisering"
woningen
A-ZUID
Zoom:
IDTSTRAAT
ÉOOP
SELHORST
UUR
Parachutisten
Oproep van Rode Kruis om hulp
DUURTETOESLAG
Terug
ANDRIESSEN (KVP):
Gemeente heeft
recht op meer
inspraak bij
woningbeleid
69,75
De Jong en Luns
optimistisch over
landingsrechten
lee in onze toonzalen en
|iag advies over de toe-
jkheden van al onze ma-
toonzalen zijn geopend
lm vrijdag van 8-12 en
Buiten deze ureni~
6 00)-2 3744
8, Tel. (01180) - 5055
DE STEM VAN ZATERDAG 31 MEI 1969
1)
tweede w.o,
trap naar twee*
ir met dakkapel,
[parkeerruimte.
bestraat In plan'
✓alswegen naar
[rijksb"ij"drage ten
ieente garantie,
postzegel ver*
IV., Antwoord-
vond van 19.00
iarkt 37, Bergen
32,21198 of 21754
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIHIIIII
ikelwoonh. inrit 25.000,—
royale tüssenw. 35.000,—
r c.v. 3 sl.k. 37.500,-
4 sl.k. 42.500,-
.AAN: 5 sl.k. ƒ49.500,-
^T: aan park ƒ52.500,—
ïnet gar. 59.500,-
enh. met gar. ƒ68.000,—
bov. en ben.woning
antoor/showr. 77.500,—
T: kantoorp. n.o.t.k.
V. en gar.
ƒ45.000,-
oningen)
2 balkons tuin op Z.
<T - DUBBELE GARAGE
v.a. 55.500,—
ris- en makelaarsk.
)ij aankoop via
M.B.M. TAXATEUR
rRAAT 36 BREDA
656* - 41155 - 36449
[■bouwen, op de hoek ge
n. aan straatzijde, totalt
[eschikt. Prijs: n.o.t.k
tateurs I.O.Q.
elaars. lid U.T.B.
)0 m2
•rein „De Crogten".
per m2.
BREDA, tel. 30342.
aapkamers, c.v.
centrum van Breda.
rivaarden.
igskosten 350,—.
Gehelmde politiemannen, van wie gen een student op tijdens een de-
een met een traangasgranaatwerper monstratie van studenten en arbei-
en de ander met een knuppel bren- ders in Tucuman, Argentinië.
(Van onze redactie buitenland)
CORDOBA/MEDELLIN In
verschillende landen van Zuid-
Amerika is het gisteren, tegen het
eind van een zeer onrustige week
opnieuw tot felle gevechten ge
komen tussen studenten (hier en
daar ook arbeiders) en politie.
Deze landen zijn vooral Argenti
nië, Columbia, Ecuador, Uruguay.
Er vielen opnieuw doden. In de
Argentijnse provinciale hoofd
stad Cordoba zijn gisteren weer
schietpartijen tussen demonstre
rende stakers en studenten ener
zijds en de politie en parachutis
ten anderzijds, terwijl toestellen
van de luchtmacht laag over de
stad scheerden. Nadat donderdag
avond na de gevechten die aan
zes mensen het leven kostten, een.
avondklok was ingesteld, bleef
het de gehele nacht onrustig. Er
waren donderdag 64 gewonden.
De rellen begonnen in Cordoba
donderdag toen de politie het vuur
opende, terwijl arbeiders de (Franse)
IKA-Renaultfabriek verlieten twaalf
uur voordat een landelijke staking
van 24 uur zou beginnen. Nagenoeg
alle Argentijnse vakbonden steunen
de staking.
Studenten sloten zich in Cordoba bij
de stakers aan en spoedig waren
meer dan 6000 demonstranten op- de
been, die brand stichtten,in winkels
en auto's omverwierpen In de een
miljoen inwoners tellende stad. Vier
demonstranten werden gedood.
:,r TAf
In de avond werd nog.êen demon
strant gedood toen 3000 parachutis
ten de stad binnentrokken en aan de
gevechten gingen deelnemen.
In Buenos Aires kwam een persoon
om het leven toen in het federale
hoofdkwartier van de politie een
bom ontplofte. In Tucuman, in het
noorden van Argentinië, werd don
derdag ook weer gevochten.
Behalve de slachtoffers van don
derdag zijn de afgelopen drie weken
bij de golf van gewelddadigheden in
17 steden vier mensen gedood en
meer dan 500 gewond.
In de Eeuadoriaanse stad Quaya-
duil zijn gisteren zeker zes studenten
gedood toen politie en militairen een
gezamenlijke actie inzetten tegen een
JMversiteitsgebouw waar ongeveer
ZOO studenten zich reeds verscheide
ne weken verschansten. Er zijn zeker
dertig gewonden en bijna 50 studen
ten gearresteerd. De gewapende
macht kwam in actie op verzoek van
de leiding van de universiteit.
In het ziekenhuis van de Columbi-
aanse stad Medellin is giste/nacht
een student overleden die donderdag
was neergeschoten tijdens de anti-
Amerikaanse betogingen ter gelegen
heid van het bezoek van president
«ixons speciale gezant Nelson Rocke
feller aan het land.
In Colombia duurden gisteren de
gevechten tussen studenten en po
litie die begonnen tijdens het bezoek
•an Rockefeller ook na het vertrek
gauverneur voort. In Bogota,
e" Baranquilla kwam het
t™,. derde achtereenvolgende dag
tot botsingen tussen studenten en
politie.
Onrust onder de arbeiders en stu-
enten heeft in Montevideo (Uru-
suay) geleid tot een tweetal botsin
gen met de politie.
LAGOS (Reuter-ANP) Biafra, het van overig Nigeria afge
scheiden oosten, vierde gisteren, zijn onafhankelijkheidsdag als na
tionale feestdag. Hoewel geslonken tot een tiende van zijn oorspron
kelijke grootte nog ongeveer 5200 vierkante kilometer heeft
het zich door de twee jaren gevochten zonder dat er tekenen zijn die
wijzen op een spoedige militaire ineenstorting.
Twee jaar nadat kolonel (nu generaal) Odoemegwoe Ojoekwoe zijn ge
bied van ,bo\ onafhankelijk van Nigeria verklaarde en het Biafra noemde,
is er -.ns spra'.e van een Biafraanse luchtmacht, bestaande uit omgebouwde
sportvliegtuigjes, bemand door Europeanen onder leiding van de Zweedse
graaf Carl Gustav von Rosen.
Na een voortdurend terugtrekken
van de Biafraanse troepen, waarbij
alle grote centra als Port Harcourt
en onlangs ook het regeringscen
trum Oemoeahia verloren gingen,
werd vorige maand de stad Owerri
op de Nigeriaanse troepen heroverd.
Verovering van de enig nog overge
bleven verbinding met de buitenwe
reld. het Vliegveldje vam Oeli-Ihiala,
hebben de Biafranen tot nog toe we
ten te voorkomen. In Oeli-Ihiala lan
den iedere nacht zo'n veertig vlieg
tuigen met hulpgoederen voor de be
volking en zo zegt men in Lagos
wapens voor de Biafraanse troe
pen. v
De aanvallen overdag op Oeli-Ihi
ala zijn opgevoerd in een poging het
vliegveld onbruikbaar te maken-
Volgens Europese ooggetuigen ech
ter worden de bomkraters door de
Biafranen met bewonderenswaardi
ge snelheid gedicht om het vlieg
veld voor de nacht weer bruikbaar
te maken
Hoewel de autoriteiten in Lagos
zeggen dat er geen enket verband
is tussen de commando-wijzigingen
bij de drie belangrijkste Nigeriaanse
eenheden en militaire tegenslagen,
is het waarnemers opgevallen dat
de wijzigingen kwamen nadat de
dierde divisie van kolonel Adekoenle
opdracht kreeg tot een tactische te
rugtocht uit Owetrri. De federale mi
litaire autoriteiten hebben gezegd
(Vervolg van pag. 1)
(Van
onze correspondent)
vonrHet P'an-Koppers
IZJ™ hoogovenbedrijf op de Maas-
van h' l?,'s dat nu voor rekening
bri., N'v' Nederlandse Kabel Fa-
VwLen ie Steenkolen Handels
Worrinn Kcrealiseerd kan
een °™vat cen hoogoven met
Wmr„"r,SOtStaalfabriek'
ruw^t van 2>4 mDjoen ton
T staal zal hebben.
WensaLieZ-z ataïfab"ok (die trou-
een ,u. te breiden za] zijn tot
ziin Jsn van 11 miljoen ton)
pland Hktgetniaantal wa!serÜen ge-
investerinn gehel,e ohjeot vraagt een
De m f.vai? 'HO miljoen gulden.
Fahrieïmbmatle Nederlandse Kabel
Vereniv" -en Steenkolen Handels
6e reofjr ®jls na Hoogovens de twee-
driif v^gje ,voor een hoogovenbe-
dezer Maasvlakte. Zij hebben
stuur u» d1 aan het gemeentebe-
eewerWtn ?tterdam de concreet uit-
rete plannen aangeboden.
GOWON
dat de sector ten noorden van het
oliecentrum Port Harcourt na de te
rugtrekking uit Owerri niet wordt
bedreigd maar de Biafranen zouden
gebruik makend van de comman
dowisselingen hun druk in de
richting van de oliestad hebben ver
groot. Ook in deze oorlog is de bur
gerbevolking het kind van de reke
ning.
Het internationale comité van het
Rode Kruis heeft donderdag een op
roep gedaan om 12 miljoen Zwit
serse francs bijeen te brengen voor
hulp aan de burgerslachtoffers aan
beide kanten van het front. Twee-en-
een half miljoen mensen (een half
miljoen meer dan begin van dit
jaar) krijgen hu hulp van het Rode
Kruis.
De Nigeriaanse leider, generaal
Gowon, herhaalde deze week dat hij
met onverschillig welke ledder van
het afgescheiden Ibo-gebied wenste
te spreken, maar geen van de par
tijen hèeft tot nog toe zijn stand
punt gewijzigd. Lagos wil spreken
op voorwaarde dat niet ovct afschei
ding wordt gesproken en de Biafra
nen staan op het standpunt dat eeft
eventuele wapenstilstand móet wor
den gevolgd door onvoorwaardelijke
onderhandelingen.
stand' brengen ten gun?te «Wan de
werknemers en voor rekening van
de werkgevers. Zij meent, d'at dit
zeer wel kan, omdat het overige in
komen (voornamelijk bestaande uit
winstuitkeringen) gedurende 1968
sterk is toegenomen, sterker nog dan
toch al was verwacht. De vakbewe
ging wil dan ook de premie voor ae
wet Arbeidsongeschiktheid (1.2 pet)
en van de AOW-premie 0,8 pet over
hevelen van werknemer naar werk
gever. Tegelijkertijd zouden de uit
keringen wegens AOW, AWW en kin
derbijslag met 2 pet moeten worden
verhoogd en de uitkeringen wegens
de ziektewet en de wet arbeidsonge
schiktheid melp2t.t.cen én en
schiktheid met 1.2 pet. Voor de amb
tenaren zouden aangepaste maatre
gelen moeten worden gezocht. Intus
sen zou de prijsstop moeten worden
gehandhaafd.
Toen de vakbeweging deze zaak
in eerste instantie aan de arde stelde
in de SER deden de door de kroon
benoemde leden en in het bijzon
der prof. Zijlstra de suggestie, in
plaats van deze mutatie binnen het
bedrijfsleven stappen te ondernemen
om speciaal ten behoeve van die groe
pen van werknemers, die tot dusver
onvoldoende compensatie hebben
ontvangen voor het gestegen prijsni
veau (hetzij via duurtetoeslagen, het
zij via verbetering van de contract
lonen) alsnog een inkomensverbete
ring tot stand te brengen.
Dit zou dan moeten gebeuren in de
vorm van een uitkering ineens van
1 pet van het jaarloon. Deze uitkering
zou niet verplicht van bovenaf moe
ten worden opgelegd, maar per be
drijfstak (of onderneming) móeten
worden overeengekomen. Een geza
menlijk advies van de SER zou hier
aan uiteraard wel enige kracht geven.
Bovendien zouden de kroonleden de
sociale uitkeringen met 1 pet Willen
verhoogd zien.
Het werkgeversaandeel in de Raad
heeft zich hierover beraden en wees
vervolgens gisteren dit compromis
net zo af als het de aanvankelijke
suggestie van de vakbeweging had
verworpen. De werkgevers achtten
het voorbarig, in het kader van dit
advies zulk een eenzijdige last voor
de werkgevers als incidentele maat
regel aan te bevelen. Naar verluidt
hebben zij zich wel bereid verklaard,
er een volgende keer nog eens over te
praten.
De vakbeweging, aanvankelijk be-
ichtersshcmshren en en en en
reid de kroonleden te steunen en
dus de éigen suggestie in te trekken,
trad op eigen stelling terug toen zij
de reactie van de werkgevers ver
nam. Er restten dus drie standpun
ten: werkgevers: niets doen. vakbe
weging: 2 pet overhevelen, kroonle
den uitkering ineens van 1 pet.
Tenslotte is nog in het advies de
opvatting van werkgevers en kroon
leden opgenomen, dat de op 8 april
afgekondigde algemene prijsstop moet
wórden verzacht. De werknemersver
tegenwoordigers willen haar hand
haven.
TWEE GRIEKSE journalisten, mevr.
Sophia Kana en mevr. Maria Kotza-
mani, zijn volgens zegslieden om nog
onbekende reden gearresteerd.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Drs. J. den Uyl,
voorzitter van de PvdA-Tweede-
Kamerfractie, hield vorige week tij
dens debatten over de gebeurtenis
sen in en rond het Maagdenhuis te
Amsterdam een indrukwekkend
pleidoo voor de democratisering van
de gehele maatschappij en tegen de
krachten, die dit o pelke manier
ook proberen te verhinderen. Zijn
pleidooi maakte bijzonder veel in
druk bij voor- en tegenstanders van
de oppositionele PvdA.
Enkele dagen later werd hij door
Nieuw Links fel aangevallen op
zijn verklaringen in de Tweede Ka
mer: een aanval, die op dit ogen
blik tot een crisis in de partij dreigt
uit te groeien.
Juist hierdoor is ons vraaggesprek
dat wü met drs. J. den Uyl hadden
over de democratisering van de
maatschappij, onverwacht actueler
geworden, dan het in feite al was.
Hij verdedigt hierbij opnieuw deze
democratisering, die „een niet afla
tende strijd betekent In en bulten
het parlement".
Onze vragen spitsten zich name
lijk vooral toe op het verwijt aan
het parlement dat het in deze bran
dende aangelegenheid te traag ge
werkt heeft en nog werkt.
Hierbij de letterlijke tekst van het
gesprek:
Treft het parlement niet het ver
wijt in het verleden te traag gere
ageerd te hebben op het dringend-
verlangen bij zeer veel Nederlan
ders naar democratisering van d
maatschappij?
Drs. Den Uyl: „De vraag spreek"
over „het parlement". Daarteger
heb ik geen bezwaar als maar dui
delijk is, dat 'het parlement' eer
ontmoetingsplaats is, een arena var
politieke partijen, ieder met zijn
eigen opvattingen over een zaak als
democratisering. Sommige partijen
en daartoe reken ik ook de PvdA
nemen een kwestie als democra
tisering meer serieus dan andere
Dat blijkt keer op keer. Want bij
de mocratisering gaat het niet al
leen om schone idealen die zijn
gemakkelijk genoeg met de mond
te belijden maar om heel con
crete beslissingen. Daarop kan een
partij in zijn wil om tot een echte
democratische samenleving te ko
men, getoetst worden. Daarbij gaat
het om inspraak van de kiezers bij
de samenstelling van de regering,
om inspraak bij burgemeestersbe
noemingen, om openheid in beleid
en bestuur. Maar ook en mis
schien wel vooral om het in
houd geven aan het democratisch
gehalte van onze maatschappij. Om
net iedereen gelijke kansen willen
geven en opkomen voor de belangen
En als toets noem ik een paar
voorbeelden uit twee jaar parlement
met een regering-De Jong, gesteund
door KVP, AR, CHU en VVD, waar
in voorstellen door de PvdA inge
diend of gesteund door deze partijen
werden verworpen:
inspraak van gemeenteraden bij
burgemeestersbenoeming;
invloed van de kiezer op de re
geringsvorming:
maar ook:
bestrijding van structurele werk
loosheid;
een meer gelijke inkomens- en
vermogensverdeling
kleinere klassen op de lagere
school;
meer informaties bij fusies en be
drijfssluitingen;
versnelling bij de opruiming van
krotten.
Van het huidige kabinet, dat zo
sterk een behoudend stempel draagt
gaan geen initiatieven uit die wer
kelijk blijk geven van een wil tot
vernieuwing en grotere democrati
sering.
Ik heb al eerder de uitspraak ge
daan dat de PvdA niet zal deelne
men aan een kabinet, dat met die
zaken geen ernst maakt. Daar houd
ik onverkort aan vast".
Wanneer het parlement meer
haast gemaakt had met het realise
ren van deze democratisering, zou
dan niet veel opgelost zijn van wat
de jongeren en vele andere Neder
landers al jaren bezighoudt en wat
zich nu uit in, wat genoemd wordt,
de excessen van allerlei groepen?
Drs. Den Uyl: „Het ligt voor de
hand dat veel onlust bij jongeren
en anderen minder groot zou zijn,
wanneer zij de overtuiging zouden
hebben dat er beweging zou zitten
in het streven naar grotere gelijk
heid en gelijkwaardigheid van alle
mensen de essentie van een de
mocratie. Dat is heus geen inzicht
van de laatste jaren, maar is steeds
de inzet geweest van de politieke
strijd van het democratisch socialis
me. Om daaraan vorm te geven zijn
we als PvdA zeker niet zonder fei
len geweest. Wellicht dat we met
meer fantasie en een grotere inzet
meer hadden kunnen bereiken. Dat
neemt echter niet weg dat meer
haast maken niet in alle omstan
digheden moet worden toegejuicht.
Zo hebben in hun streven naar gro
tere inspraak de studenten in
Frankrijk vorig jaar de rechtse
krachten in dat land een enorme
stoot in de rug gegeven. Haast al
leen is ontoereikend. Er is ook de
wil nodig om te organiseren en
kracht om door te zetten. Dat bete
kent een niet aflatende strijd bin
nen en buiten het parlement. Een
strijd die niet zonder het elan van
een strijdbare minderheid maar ook
niet zonder steun van de meerder
heid van het volk tot een goed eind
kan worden gebracht".
Of staat het parlement machteloos
tegenover de vele verlangens naar
maatschappij-hervorming door:
a. Een te ingewikkelde wetgevende
procedure in Nederland?
b. De vrees van bepaalde groepen,
dat zij hun gezag verliezen, of
aan gezichtsverlies gaan lijden?
c. Te weinig besef in allerlei krin
gen voor de dringende noodzaak
van deze hervormingen?
Drs. Den Uyl: „Het parlement
staat niet machteloos, maar is ook
niet alleenzaligmakend. Het staat
niet los van de maatschappelijke
ontwikkeling, waarin het deels moet
stimuleren, deels moet volgen. Er
wordt wel gesproken over de crisis
van de parlementaire democratie,
waarmee bedoeld wordt dat het par
lement het aflegt tegen de opeen
hoping van kennis in de bureaucra
tie en tegen de onthullende invloed
van de massamedia, met name da
t.v. In die crisis geloof ik niet, al
hoewel de positie van het parlement
zeker niet rooskleurig is.
Daarom moet met alle kracht
worden gewerkt om de kamer het
brandpunt van het nationale poli
tieke leven te doen zijn. Daartoe
dienen overbodige instellingen als
de Eerste Kamer te worden afge
schaft. Dienen organen als de Raad
van State op hun plaats In de wet
gevende procedure kritisch te wor
den bekeken. Dient de begrotings
behandeling drastisch te worden
gewijzigd.
Maar het gaat niet uitsluitend om
procedures. Veeleer staat de kwali
teit van onze politieke besluitvor
ming aan kritiek bloot. Het werk in
het parlement is daarvan slechts
een weerslag.
Wat ziek is in onze politiek Is
vooral partijvorming, de impasse
waarin de politieke wilsvorming
verkeert. En daarvan profiteren
vooral de behoudende krachten in
onze samenleving. Zij zijn het meest
gebaat bij het behoud van de be
staande toestand. Bij het vasthou
den aan vastgeroeste tradities, bij
de verdeeldheid van degenen die
veranderingen voorstaan.
Daar zal allereerst vernieuwing
moeten plaats vinden, voordat in
het parlement de strijd naar een
meer rechtvaardige samenleving op
volle kracht en met succes zal kun
nen worden gevoerd".
(Van onze parlementaire redactie)
ROTTERDAM De gemeenten moe
ten volgens het KVP tweede kamer
lid mr. F. Andriessen meer inspraak
krijgen in de woningbouwpolitiek.
„Ik vind het een goede zaak, dat na
20 jaar volkshuisvesting door de
centrale overheid ook de gemeenten
hun bjjdragen hierin kunnen geven",
zei hij in Rotterdam op een bijeen
komst van de KVP-rijkskieskrhig
Dordrecht." Een grotere nadruk op
de lokale verantwoordelijkheid fn
deze materie zou bovendien veel on
behagen over het Woningbouwbeleid
wegnemen.
Mr. F. Andriessen staat niet af
wijzend tegenover de gemeentelijke
verantwoordelijkheid in de contin-
gentêring en subsidiëring van wo
ningen. Hij toonde zich nog steeds
voorstander van een centraal beleid
dat woningen beschikbaar stelt in fi
nanciën en niet in bouWcóntingenten.
Mr. Andriessen is geen voorstan
der van de individuele huursubsidie.
Dit bleek in Rotterdam op de bijeen
komst van de kring Dordrecht en io
Den Haag bij een bespreking van een
rapport over de bouwpolitiek, dat
154 KVP-werkgroepèn uitgebracht
hebben. De helft van deze werkgroe
pen is voorstander van een subsidie
voor de bewoner, de helft voor de
subsidie op de woning.
(ADVERTENTIE)
In frisse jacquard dessins of
in de
Uni-tinten wit, aqua, bleu.
IINOSTRAAT 10
BW MODEHUIS VOOR
DAMESKLEDING
HET AMSTERDAMSE gerechtshof
heeft in hoger beroep achttien stu
denten en een journalist, die op 4
oktober vorig jaar het Mexicaanse
consulaat in de hoofdstad enige tijd
bezet hielden, allen wegens lokaal-
vredenbreuk veroordeeld tot een boe
te van f 75,- subs, vijf dagen hechte
nis en een week voorwaardelijk.
(Van onze luehtvaartrcdacteur)
PARIJS Nederland is royaler op de 28e lucht- en ruimtevaarttentoon
stelling op Le Bourget vertegenwoordigd dan andere jaren. Fokker en Avio-
landa bezetten er twee stands, terwijl in een van de stands van Fokker het
nieuwste zusterbedrijf Vereinigte Flugtechnische Werke (VFW) plaats heeft
gekregen voor de opvallendste nouveauté van Aviolanda: een drie-armige
aviobridge voor de komende jumbo jet Boeing 747.
De aviobridge is een Overdekte luchtbrug waardoor passagiers van de
„pieren" in de vliegtuigen kunnen stappen. Op Schiphol en op tal van andere
grote internationale luchthavens zijn reeds avio-bruggen in gebruik. Het
opvallende van deze nieiwvste is dat hij over een vleugel van de jumbo jet
heenzwaait. Via drie slurven, kunnen deze reusachtige vliegtuigen dan snel
„leeggezogen" worden.
Ook op ander terrein schiet Fokker in op het nieuwe tijdperk dat met zijn
jumbo jets, luchtbussen en supersonische reuzen, nu voor de deur staat.
Fokkers industriële produkten-afdeling ontwierp een kleine vrachtcontainer
voor jumbo jets en luchtbussen. Dit ontwerpen geschiedde in competitie-ver
band.
Fokker kwam het duurste uit de bus, maar ook met het beste ontwerp. De
eerste klant is over de drempel: de Duitse Lufthansa.
(Van onze luchtvaartredacteur)
PARIJS Op of omstreeks 1 juli zal Nederland beslissen of het blijft deel
nemen in het zogenaamde MRCA-project. Met MRCA duidt men de opvolger
van de Starfighter aan, die - voor wat de Nederlandse luchtmacht betreft -
beschikbaar moet zijn in 1975. Men hoopt nog steeds dat een compromis kan
worden gevonden tussen de deelnemers - Engeland (welke wensen het
sterkst afwijken van de Nederlandse), Duitsland en Italië. Voor Nederland
gaat het om een order van ongeveer 100 vliegtuigen, waarvan de kosten nu
al geschat worden op anderhalf a twee miljard. Ingewijden geloven dat de
kans dat Nederland deel blijft uitmaken van de MRCA-club gering is. „Min
der dan 50 procent in elk geval", zo zei ons een insider die dit echter niet
officieel gezegd wil hebben.
Hier in Parijs wordt dus druk ge
speculeerd over de vraaig wait Neder
land zal gaan dioen als het uit de club
stapt.
Vooral de Zweedse Saab-Viggen
(een zeer moderne jager-bommen
werper, sneller dan het geluid en met
opmerkelijke uiterlijke kentekenen
zoals een dubbele delta-vleugel)
wordt genoemd als de favoriet.
Van de Viggen staat in elk geval
wel vast dat hij op tijd beschikbaar
is en dat is - met een heleboel andere
belangrijke - de grote centrale eis:
Nederland wil perse is '75 of 76 van
de Starfighter af, vooral om redenen
van optimale bedrijfsveiligheid.
Voor de Zweedse Viggen bestaat
tot nu toe enige belangstelling in
West-Duitsland, Denemarken en Ja
pan. Zweedse zegslieden zeiden ons
gisteren dat het heel wel mogelijk
moet worden geacht dat de Viggen
eventueel in het buitenland kan wor
den gebouwd, zodat de Nederlandse
vliegtuigindustrie die de MRCA-kluif
wellicht aan de neus voorbij zal zien
gaan, hiervoor een belangrijke com
pensatie zou krijgen. Maar de Viggen
is nog lang niet de uitgesproken fa
voriet van de Nederlandse luchtmacht
en zeker niet officieel.
Een logische redenering op basis
van de huidige stand van zaken op
de markt van de gevechts-vliegtuigen
echter leidt wel tot de conclusie dat
de Viggen een grote kanshebber is.
Maar het duurt nog wel enige tijd
eer dat zal en kan blijken.
Andere belangrijke kanshebbers
zijn de Amerikaanse F-14 en F-15
ontwerpen, de Mirages F-l en G en
wellicht de Frans-Duitse Jaguar.
(Van onze correspondent)
SCHIPHOL Aan de verklaring
te horen, die premier De Jong en
minister Luns na terugkeer van hun
bezoek aan president Nixon gisteren
op Schiphol hebben afgelegd, kan er
met de uitbreiding van de landings
rechten voor de KLM in Amerika
niets meer fout gaan.
Beide bewindslieden straalden op
timisme uit. Over de details echter
hulden ze zich in wat Luns noemde
„ons bekende geheimzinnige stil
zwijgen". Op 14 juli zal in New York
verder worden onderhandeld.
Premier De Jong en minister Luns
vatten het bezoek aan Nixon als volgt
samen: „We zijn zeer voldaan over
de resultaten op het bilaterale en
multilaterale vlak. We hebben de in
druk, dat de nieuwe administratie
van Nixon opvattingen koestert, die
stroken met de onze. Het politieke
klimaat is duidelijk verbeterd. We
zijn volledig gerustgesteld terugge
keerd. We hebben Nixon uitgenodigd
voor een contra-bezoek. Hij heeft dit
graag geaccepteerd voor het geval hij
weer eens de kant van Europa op
komt".