Het mysterie BOB DYLAN blijft bestaan DE KINDEREN VAN MAO'S REVOLUTIE Jeugd later sociaal onafhankelijk Geen nieuws uit eigen land BRUSSELSE PROFESSOR IN C.R.M.-RAPP0RT Ellecom kreatief Provadya in Breda Eindfeest M.E. van Door mkwereldzijn I Isn in alle delen oog voor de belegging. nimale inleg? daar u kunt u per maand, dan wartaal f250,-en per disch gekeurd ïnzij u ouder bent l van het :nsverzekering* ;er door wil zich wilt dat te allen tijde. ;1 goed om er resultaat van laken van a enkele jaren els gevormde ij is en ik de iting betalen? e-periode rordt uitgekeerd, lasting. ;eld mag ik fom de beleggings van de afgelopen ijgingen :er gunstige >ger zijn geen i als ik mee eigen i de kantoren Pierson, landsche onale anden van 1845. beleggen): teren van DE STEM VAN ZATERDAG 31 MEI 1969 „Nashville skyline", de nieuwste elpee van Bob Dylan heeft de geheimzinnigheid rond deze zanger alleen nog maar groter gemaakt. Pop-exegeren luisteren avonden lang naar deze korte Dylan-elpee, die op dit moment in Nederland de meest verkochte lp is, om de verwarring te overwinnen en over de eerste schok heen te komen. Maar Bob Dylan is altijd ongrijpbaar geweest sinds hij in het begin van de zestiger jaren voor het eerst van zich liet horen. Hij is een wegloper en een werver, die in 1959 zijn eerste "antje krijgt in een strip- isebar in Central City, Colorado, in februari 1961 naar I het Greystone Hospital in New Jersey lift om zijn voorbeeld Woody Guthrie, die zwaar ziek I ls' 'e bezoeken, en in november 1961 wat aarzelend de CBS- studio binnenstapt voor twee sessies, waaruit zijn eerste lp „Bob Dylan" ontstaat. In de folk-wereld in Amerika is men weg van Dylan. Robert ™elton noemt hem in de New ïork Times een kruising tussen Koorknaap en beatnik. In de Komende jaren maakt hij vier epees vol regelrechte aanvallen P Pet sociale onrecht, de oorlog, rassendiscriminatie en cynische escnrijvingen van zijn beleve- j fissen als lifter en (later) als motorrijder. Wij in Nederland zien het meer in Anneke Grönloh 1 NÜs. Het duurt tot het I van 1965 tot Dylan bekend wordt. De doorbraak jer ,niet de waardering or de simpele folkstijl, maar van phbdringende rockgeluid hw Subterranean homesick- Ms. Hg wordt p0pulair alg niJf gitaar-mondharmo- en m e afëezworen heeft wJt ^en rock-combo gaat 5e™' Maar in Nederland de hem dan pas als een'S-est2anger"' die het zo udig en raak kan zeggen. wan!?- over§ang van folk naar shnniCJ n,oemde ..folkrock" at v,nelde Velen- het is zoieta o s vloeken in de kerk. Paul zonHol n°e? no® volkszanger ..verraa?3 Unakel) noemde het Ja Toas aan de g°ede zaak". Prów Was het jaar van de eS°&ngs' Vietnam, Provo dereen schreef over profeet Dylan, „die slordige, onge kamde miljonair". Maar Dylan lag ver voor op de critici, hij maakte barokke, asociatieve teksten en breidde de begelei ding sterk uit. In de film Don't look back is te zien hoe Dylan een Time reporter, die hem zo graag wil begrijpen, afkat en een goedwil lende student tot wanhoop brengt. Op een persconferentie nam hij eens een gloeilamp mee. Een andere keer verklaarde hij keer op keer een psychopaat te zijn. En de critici ploeterden maar met zijn ontoegankelijke teksten. Over het privé-leven van Bob Dylan is al veel minder bekend. Nu eens wordt hij gefotografeerd bij een of andere bouwvallige houten hut, dan weer zien we hem aange kleed als heer met chauffeur in een dure Mercedes. Als hij al een jaar getrouwd is, wordt zijn vrouw voor het eerst ge signaleerd: verstopt in een kist achter het toneel. De fabeltjes en geruchten zijn niet te teHen. Hij heeft een zoontje dat, net als hij, de namen van een paar ouwe Engelse dichters draagt. In 1966, als iedereen nog ademloos naar het dubbelalbum Blonde on blonde luistert, krijgt hij een motorongeluk, waarvan niets bekend is. Ruim een jaar is het stil rond Dylan. De ge ruchten tieren nu welig. De een beweert dat de dichter geestelijk over zijn toeren in een gekken huis opgenomen is, de ander weet te vertellen dat zjjn wonden zo groot zijn dat hij zich met in het openbaar durft te vertonen. Het mooiste is de stellige ver klaring, dat Dylan werkte aan een campagne voor het Ameri kaanse presidentschap. a Begin 1968 komt dan de elpee John Wesley Harding, opgedra gen aan een zogenaamde goede boef. Dylans tem is harder, de begeleiding weer uiterst simpel. De teksten zijn nog gecompli ceerd, maar de onderwerpen zijn nu duidelijk te herkennen: sympathie voor de underdogs, het uitschot. Er zijn popkenners die uit zijn teksten kunnen op maken dat Dylan religieus is geworden (hij is een halve koorknaap, zoals Shelton al schreef). Hij zingt immers over heiligen en eeuwigheid? Dylan lacht in zijn vuistje om ai die tekstinterpretatoren, getuige een bizar en bijtend verhaaltje op de hoes van J. W. Harding. Het verhaaltje gaat over drie koningen waarvan de ene een gebroken neus, de tweede een gebroken arm heeft en de derde „broke" (gebroken of blut) is. Zij zoeken naar de sleutel tot de nieuwe Dylanplaat. De een zegt „geloof" (zie je wel), de tweede „geklets", de derde „Frank". Deze Frank zegt inderdaad de sleutel te zijn en hij is bereid het raadsel op te lossen: hij maakt vreemde bewegingen en slaat een ruit in. Volkomen genezen gaan de koningen huis waarts. Dan, het is eind 1968, rollen er via allerlei kruip-door-sluip- door-wegen geheimzinnige bandjes binnen, waarop nooit uitgebrachte Dylan-opnamen staan. De geluidskwaliteit is niet al te best en sommige songs breken abrupt af. Er staan ook opnamen op die hij gemaakt heeft met The Band, een groep cafézangers van het platteland. Dit voorjaar is, zoals bekend de laatste Dylan-elpee uitge bracht. Weer is zijn stem ver anderd (kanker, weetjewei), weer is de begeleiding anders (country and western) en andermaal zijn de teksten op een nieuwe leest geschoeid. De eenvoudige, melancholieke steelguitar sluit precies aan bij Dylans opvattingen over het tekstschrijven. Hij heeft immers nooit gehouden van mensen die zijn teksten op de vreemdste wijzen interpreteren (denk aan de hoestekst). Woorden doen iets of doen niets, maar ze zijn niet meer dan wat ze zijn. We leven in een tijd dat moeilijke woorden ongeveer 34 beteke nissen hebben, de tijd van de „loze kreet" en daarom gebruikt Dylan eenvoudige taal, recht op de man af en zingt hij over alledaagse dingen (hij wil alleen zo graag bij zijn meisje zijn). Zo zijn er dus drie Dylans. De slordig geklede, halflang- harige protestzanger (The times they are a-changing), de ruige krullebol met zonnebril, die elektrisch ondersteund raadsels zingt, en de frisse kortgeknipte, die met Jim Reeves-allures de love bezingt. Maar je weet niets zeker btj Dylan: misschien zijn er drie broers aan het werk, of handige oplichters, die Zijn Naam gebruiken om geld te verdienen. We zullen het wel nooit weten. Dylan woont in afzondering op het platteland bij New York en zelfs zijn „vriend" Jan Cremer is niet in staat contact met hem te leggen. DIRK VELLENGA □wy De laatste twee en een half jaar is China overstroomd door een golf van zuiveringsacties. Er is een groep, die deze vlaag van veroordeling indirect even scherp ondergaan heeft als elke openlijk aan de kaak gestelde functionaris: de kinderen van Mao's vijanden. Het zijn, zoals onze correspondent in Peking, Collin McCullough, schrijft: de kinderen van de mannen en vrouwen waarop de culturele revolutie het stempel heeft gedrukt van „onvergeeflijke kapitalisten, overlopers, vijandelijke spionnen, rijke boeren of reactionairen". De Chinese communisten hechten een grote waarde aan iemands klasse-afkomst. Wanneer je ouders „bourgeois" zijn ben je verdacht. Want je hebt blootgestaan aan de verderfelijke invloed van hun denkwijze. Daar staat tegenover dat de communisten geloven, dat je toch je eigen toekomst kunt bepalen, omdat je niet verantwoordlijk bent voor je afkomst. De vraag is nu, hoe kan een jongeman of -vrouw bewijzen een echte revolutionair te zijn, ondanks de ideologische tekortkomingen van zijn ouders. Het Volksdagblad, officieel orgaan van het centrale comité, heeft onlangs in een artikel getracht deze vraag te beantwooiden. Het artikel was duidelijk bedoeld om te dienen als leidraad bij het bepalen van een houding ten opzichte van de kinderen van vervolgde klassevijanden. Als voorbeeld schilderde het blad een produktie-eenheid binnen een commune, die vele verborgen klassevijanden ontmaskerd had. Later ondervond men, dat de kinderen van deze „kapitalisten" mensenschuw geworden waren, geen lust tot werken meer hadden en geen uitweg wisten. De leiders van de produktie-eenheid beseften dat er iets moest gebeuren om deze jongeren alsnog om te vormen tot ware revolutionairen. Zij besloten massabijeenkomsten te houden tijdens welke de zonen en dochters van klassevijanden door kritische beschouwingen tot het inzicht gebracht moesten worden dat hun ouders reactionair waren en in het verleden misdaden tegen de gemeenschap hadden begaan. Zij waren ervan overtuigd, dat alleen door een dergelijke campagne de jonge mensen kon worden bijgebracht hoe ze afstand moesten nemen van het besmette verleden van hun ouders. Een treffende illustratie werd gegeven door het nieuwsblad van Sjanghai, Wen Hui Pao, dat het verhaal publiceerde van drie zusjes Lu Yan-Pin, Lu Yang-Bing, Lu Yang-Bin. Hun vader was een kapitalist die op een bureau van het centrale comité werkte. Hij werd ontmaskerd tijdens de culturele revolutie. „Lange tijd", aldus de meisjes, „hadden we geen flauwe notie van zijn reactionaire eigenschappen. We konden geen positie kiezen, vooral niet toen hij werd aangeklaagd door revolutionaire proletariërs. We waren neerslachtig en wisten niet wat we doen moesten. Pas nadat we regelmatig de massabijeenkomsten van de Rode Garde hadden bijgewoond realiseerden wij ons, dat hij een volksvijand was. Jaren achtereen had hij bezwaar gemaakt tegen het bestuderen van Mao's werken, had hij de vooruitgang aangevallen, die het systeem van de communes gebracht had, en had hij de revisionistische ideeën van Liu Shao-Chi gepropageerd". „We beseften, dat we tegen hem in opstand moesten komen, maar traditionele denkbeelden weerhielden ons ervan en onderdrukten onze vechtlust. Daarbij komt nog dat we bang waren onze eigen toekomst in gevaar te brengen door de fouten van vader te erkennen. Uiteindelijk kwamen wij tot de conclusie dat we gehoor moesten geven aan de oproep van Mao. We gingen zelfs zo ver een vergadering bij te wonen die tegen vader gericht was. We klommen op het podium en oog in oog met hem ontmaskerden wij zijn reactionaire woorden en daden. Ook ons huis veranderde in een toneel van de klassenstrijd". Aldus het verhaal van de drie Chinese meisjes, die het ongeluk hadden geboren te worden in een „kapitalistisch" gezin. Wat er uiteindelijk van hen en hun vader geworden is, is niet bekend. Maar sinds de nadruk van de culturele revolutie is komen te liggen op het vinden van een uitweg door zelfkritiek en zelfverloochening, is het zeer waarschijnlijk, dat de familie herenigd is als een „proletarisch revolutionair gezin". Medicijnen en hygiëne verlengen niet alleen het leven, ze maken de jongeren ook groter, fysiek sterker en bovenal vroegrijp. Jongeren bereiken hun biologische volwassenheid eerder, maar zo worden wel pas veel later onafhankelijk. Deze conclusie komt uit een studie van prof. Sivadon, verbonden aan de universiteit van Brussel. Hij heeft een onderzoek ingesteld naar de verlenging van de jeugdjaren. In het jeugdrapport van het ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk werk wordt daar aandacht aan besteed. Bij vorige generaties nam de overgang van kind naar volwassene slechts enkele maanden in beslag. Men ging op zijn twaalfde jaar naar de fabriek. Nu leert hij al meer dan tien jaar. Deze lange adolescentie stelt de jongeren in staat zeer verschillende en tegenstrijdige normensystemen te vergelijken en uit te proberen, voordat zij hun eigen, morele code vaststellen. Dit lange proces leidt ook tot een voortdurende vaagheid van denkbeelden, tot het vermogen een droomwereld te scheppen en te leven in een onwerkelijk ideefixe. Een generatie of twee terug, besliste het grootste deel van de 15-jarige jongens over hun carrière; nu hebben veel jongeren van 25 hun keuze niet bepaald. 26 pet. van de jongens en 50 pet. van de meisjes, die een middel bare opleiding hebben voltooid, weten nog niet wat voor beroep zij zullen kiezen. Dit uitstel bij het bereiken van sociale onafhankelijkheid leidit tot een groot aantal jonge paartjes, zelfs met kinderen, die volkomen leven van de financiële steun van de ouders. Professor Sivadon stelt, dat de generatieconflicten, de studenten revoltes en de geweldpleging van sommige groepen, altijd hebben bestaan; op het ogenblik echter is de student geen uitzondering meer, maar regel. De kans bestaat, dat het in de toekomst een probleem gaat worden van de misluking van de volwassene om zich aan de hedendaagse maatschappij aan te passen. De kans bestaat, dat onze maatschappij binnenkort voor een groot deel bestaat uit individuën met volwassen lichamen en een kinderlijk hoofd. Vroeger ontwikkelden de jongeren zich vaak door zich met hun ouders te identificeren. Momenteel geschiedt dat door identificatie met kameraden en idolen. Vroeger probeerden ouders hun kinderen zoveel mogelijk te begrijpen en hun vertrouwelingen te zijn. Sivadon houdt ons voor, dat er geen behoefte meer is aan kameraadschappelijke ouders. Jongeren accepteren de sociale verantwoordelijkheden en functies pas veel later en zijn zich bewust van het delen in de sociale voordelen (hun recht). De periode van op de gemeen schap leven is verlengd ten koste van de periode van plichten en arbeid, kinderbijslag en studie beurzen. Het is voor het uitoefenen van gezag noodzakelijk, dat degene, die in het gezag is gesteld ook waar maakt, dat hij de capacitei ten daarvoor bezit. Dti is alleen mogelijk, als er een nieuwe relatie bestaat tussen de gezagsdrager en de onder gezag gestelden, waarbij de onder gezag gestelden overtuigd zijn van de capaciteiten van de gezagsdrager en hem dus eigenlijk als natuurlijk leider willen accepteren. Het probleem in onze huidige samenleving is, dat de gezags drager meent, dat, als het gezag hem eenmaal opgedragen is, hij niet meer dagelijks hoeft aan te tonen dat hij dat waard is en dat, als er kritiek is, deze naar zijn mening altijd geuit wordt door mensen, die zijn capaci teiten niet kunnen beoordelen. Het hele probleem is terug te voeren op een gebrek aan begrip tussen de ouderen en de jeugd, aldus de Brusselse professor in het CRM-rappoTt. Men zal de jeugd moeten over tuigen, dat de oplossing niet van één kant zal kunnen komen. Maar de ouderen, c.q. de gezagsdragers, dienen wel te beseffen, dat zij de eerste stap zullen moeten doen en de meeste volharding zullen moeten tonen, want zij hebben uiteindelijk de situatie, zoals die nu bestaat, geschapen. Laten de ouderen bedenken, dat het mogelijk moet zijn bepaalde naar hun inzicht goede verworvenheden en toestanden anders te beoordelen én anders te waarderen, omdat de jeugd er geheel anders tegen aankijkt. Het jeugdfestival Velp. speciaal bedoeld voor studerende jongeren, krijgt dit jaar een nieuwe vorm. Van maandag 11 augustus tot en met vrijdag 15 augustus kan de jeugd creatief bezig zijn in een grote als werkplaats ingerichte sporthal en andere daartoe ge schikt gemaakte ruimten in het dorp Ellecom, ongeveer tien kilometer van Arnhem. „Ellecom Kreatief" is de naam van deze grote manifestatie. Vorig jaar mochten de deelne mers ook al wat zelf doen o.a. in de literaire workshop, de paint-in, de openbare toneelrepetitie. Dit jaar zijn er maar liefst acht creativiteitsgroepen beeldende kunst, dans, film, cabaret, letter kunde, mime, muziek, toneeL Op het foldertje „Voor jou. Omdat het „iets" is, omdat jij iet* bent en het kunt, en wel wilt, wie weet zullen er nog wat men sen ziin die doen wat ze niet laten kunnen, spelen, schilderen, dichten, filmen, bouwen, denken, doen. met jou, om wie te zijn wat te worden er zal papier zijn, schutting, potten rood, heb je nog vingers aan je handen en hoeveel schuttingwoorden in je schoot 7" En dat alles voor vijfenzeven tig guldentjes. Inclusief. Vrijdagavond 6 juni staat Zuidwest Nederland weer een Provadya?-gebeuren te wachten. Ditmaal in Breda, in het gebouw Fidelis aan de Schorsmolenstraat 9. Hoofdattractie van deze mani festatie van Provaya? Breda (de laatste in dit seizoen) is een optreden van Brainbox met slag gitarist Jan Akkerman en de Oosterhoutse zanger Casik Lux. Daar blijft het niet bij. Er staan nog vijf andere groepen op het programmaSoft Explosion, Chakyara, Sugar Mama, de groep zonder naam. en Het Groene Oog. VerderFantasio-dansmeisjes, Dead trip I, de Vredesapostel, een goochelaar, een jongleur, gedich ten van Jan, griezel-, sex- en lachfilms, vlocistofprojectie-show jtepelem" van Provadya? Ooster hout o.l.v. Cees van Golde. Er zullen ook stands zijn van de NVSH, de bond voor militaire dienstweigeraars, de socialistische jeugd. Nou maar hopen dat alles heter verloopt dan de laatste Provadya?- manifestatie in Oosterhout. Eindexamenkandidaten van 1969, die deel uitmaken van scholen voor voortgezet onder wijs kunnen een afscheidsavond met een van Nederlands top groepen winnen. De enige voorwaarde om voor een derge lijke afscheidsavond in aan merking te komen is, dat de eindexamenklassen, vallend onder bovengenoemd onderwijs, in hun geheel voor het examen moeten slagen. Evenals voorgaande jaren zul len er ook dit jaar zeker weer diverse klassen zijn, die in hun totaliteit voor het eindexamen slagen. Daarom heeft het muziekblad „Muziek Expres besloten om per provincie één afscheidsavond te verzorgen. Indien er in één bepaalde pro vincie meer geslaagde klassen zijn, dan zal er geloot worden. Aan deze avonden zijn geen kosten verbonden. Geslaagde klassen dienen be richt te sturen aan: Muziek Expres, Theresiastraat 59, Den Haag, met vermelding van naam en adres van de school. Voor de afscheidsavonden kan een keus gemaakt worden uit de volgende groepen: David Copperfield Style, Pepper Soul, Brainbox, Swinging Soul Machine, Moody Sec, Frank Burt And The Soul Serenade, Oscar Benton Blues Band, Memphis Junction, Motions, Livin' Blues, Cuby's Blues Band, Euson Stax en de Maskers. Evenals „Emotion" van Tee- Set, kost „Roek's Family Favou rites" van (inderdaad) Roek's Family (voorheen Roek Williams and The Fighting Cats) zeven gulden vijftig en dat is niet veel voor een elpee. Behalve dat ze op hetzelfde label zitten en uit ons eigen land stammen, hebben beide groepen toch weinig gemeen. Aan de elpee van Roek en zijn kornuiten is duidelijk meer zorg besteed en deze is bovendien uit gevoerd in (nep)stereo. Zoekt Tce-Set het in het eentonige geluid van Peter Tctteroo. Roek's Family hoopt het gevonden te hebben in de melodieuze muziek, mei viooltjes en koortjes op de achter grond, orkestbegeleiding, fluitjes, gitaarspel a The Shadows en meerstemmig gezongen nummers. Maar vinden doen ze „het" niet hoor. We kunnen Roek's Family ongetwijfeld niet tot de nieuw lichters rekenen en dat is een van de redenen waarom de sound ons zo bekend voorkomt. Juist, we hebben het drie, vier jaar geleden ook al eens gehoord. Maar toen kwam het overwaaien uit Enge land en de VS. Het is nu alleen kwalitatief iets minder uitgevoerd. (Roek's Family Roek's Family Favourites. Delta Mu 210). JESS JAMES Belgisch-Portugese (verkapte en verknipte) soul komt van Jess James; een mysterieus duo, dat zo hier en daar nog wel eens met een toppertje op de proppen komt (Change, b.v.). Revolution, evolution, change, heet hun elpee, die geen plaat vol soul genoemd kan worden. Julie's Doll en The Question (er wordt hier wat gespeeld met geluid vervormers) kunnen zeker niet onder dat etiket ondergebracht worden. Endless Night komt er weer zeer dicht bij en ga zo maar door. Deze geheel Belgische produktie is beslist geen tegenvaller te noemen. De stem men van genoemd duo hadden iets compacter opgenomen kunnen worden, de begeleiding herstelt dit mankement. (Jess James Revolution, evolution, change. Palette MPB S-3237). B.B. (KING) We hebben B.B. King we! eens beter gehoord dan op „Live. B.B. King on stage". Hier is de Blues koning beslist niet in zijn beste vorm. Het gegil op de achtergrond werkt enorm storend, van de echte keiharde blues, die we van B.B. kunnen verwachten, komt niet zo erg veel terecht en dat is zeer jammer. Pas van het laatste nummer van de plaat, Let me love you, valt volledig te genieten, maar dan heb je al wel enige tijd tevergeefs zitten wachten. Ook Rock me baby haait een ruime voldoende en daarna is het op. Zonder dat gegil zou alles wel een stuk beter zijn geworden. Maar net doen of je het niet hoort. (B.B. King Live, B.B. King on stage. Relax 30569). E.Li

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1969 | | pagina 29