plannen genoeg maar in de praktijk klopt er niet veel van
Wanneer er geen parkeerplaatsen komen,
lopen de binnensteden leeg
Half ©in bil
compromis-steden'
onvoldoende
veel te deen
metro
schadelijk
redden
BREDA/DEN HAAG Sedert
de tijd dat we de auto tot onze
tweede huid hebben verheven,
zouden we er dagelijks het liefst
pas weer op het slaapkamerkleed
je uitkruipen. Het gevolg van die
hardnekkige leefwijze is, dat er
op die plaatsen, waar zich veel
mensen willen of moeten ophou
den enorme opstoppingen ont
staan. Onze tweede huis is moei
lijk plooibaar en neemt onhandig
veel ruimte in, maar wat let ons?
Hij is knus, comfortabel en be
schermend. Ondertussen hangen
we uren in files wurmen en
kreukelen we door elkaar in de
binnensteden. Rusteloos en bijna
stompzinnig op zoek naar een
parkeerplaatsje dat er allang
niet meer is. We willen pas uit
onze blikken huid stappen op het
moment dat we bijvoorbeeld, pal
voor winkel, kantoor of groot
warenhuis staan.
Iedere keer proberen we het op
nieuw, alsof we nooit parkeer- en
stopverboden, blauwe zonen, parkeer-
meters, parkeerterreinen tegen -
betaling, parkeergarages, parkeerto-
rens, parkeerwachters en parkeerbon
nen hebben gezien. Ziin we gemotori
seerde kuddedieren geworden, die te
hoop rijden in de city?
„Zo erg is het nu ook weer niet.
en mens heeft recht op vrije bewe-
6.ng. Verreweg het grootste deel
van de autobezitters wil zijn voer
tuig zo lang mogelijk gebruiken. Er
staan dan twee dingen te doen: on
gelimiteerd ruimte scheppen voor
het (parkerende) verkeer of een com
promis trachten te vinden".
Dit zegt ir J. Barkhof c.i., chef
verkeereafdeling van de ANWB in
Den Haag. Over het ongelimiteerd
ruimte scheppen voor het verkeer
zegt hij: „Dit is in een aantal Ameri
kaanse steden gedaan. Er liggen enor
me verkeerswegen en immense par
keerruimten. Deze aan het verkeer
aangepaste steden hebben zwaar te lij
den van „verkeerserosie"; het zijn na
melijk karakter- en sfeerloze beton
staal steden geworden, voedingsbo
dems voor ruimtevrees. De edities
zijn er dood".
Over de „compromis-steden": „Dat
zijn plaatsen, waar men al vroeg
heeft rekening gehouden met de
autovloed, maar waar ook sfeer is
gehandhaafd voor de winkelende
voetgangers. Enkele Engelse, Schotse,
Zweedse en Amerikaanse steden zijn
daar voorbeelden van. In Nederland
hebben we niets vergelijkbaars. Mis
schien dat het straks lukt met Em-
men".
De heer Barkhof vertelt, dat een
verkeersbureau in Zürich wel eens
heeft onderzocht, wat er daar in het
stadscentrum aan oppervlakte no
dig was om voldoende ruimte te heb
ben voor het verkeer en het parke
ren. Dat bleek 150 procent van de
ruimte in het centrum te zijn. Men
«ad dus anderhalf maai zoveel plaats
nodig dan er in werkelijkheid was.
Afgezien van het feit, dat zulke voor
zieningen niet te betalen zouden zijn,
bleek uit het onderzoek, dat de over
heid nooit zal kunnen voldoen aan de
optimale wensen van het rijdende en
Parkerende verkeer.
in tien steden met 100.000 tot 200.000
inwoners gevraagd naar de parkeer-
omstandigheden in hun stad. Enkele
gegevens die een schets van de om
standigheden geven volgen hieronder:
In Hilversum (op 1 augustus '68
100.817 inwoners) teert men op de
beschikbare ruimte, die afbraak-ter-
reintjes bieden. Van een wezenlijk
parkeerprobleem is in de Hilversum-
se binnenstad nog nauwelijks sprake
maar „veel van de thans beschikba
re ruimte heeft uiteindelijk echter 'n
andere bestemming. In hoeverre de
gemeente daarvoor op tijd compen
satie zal weten te bieden is de
vraag", zo deelt de commissaris van
politie mee. Het aantal parkeerme-
ters in Hilversum zal drastisch wor
den uitgebreid.
Leiden (102.383) heeft de grootste
parkeerproblemen. Deze stad heeft
de grootste oude binnenstad. „Er be
staat hier een nijpend parkeerpro
bleem. Met blauwe zonen, die steeds
verder worden uitgebreid en met me
ters probeert de politie de langpar-
keerders te weren uit de oude bin
nenstad". In 1968 zijn in Leiden 16812
parkeerbonnen uitgedeeld.
Op bijna alle wegen binnen de par-
keerzone in Apeldoorn (119.788) is
een éénrichtingsverkeer ingesteld en
voor nagenoeg al deze wegen geldt
ee,n éénzijdig parkeerverbod. Vorig
jaar zijn 7009 foutparkeerders op de
Apeldoornse bon gegaan.
Volgens de politie in Breda (119.987)
is er in de Baroniestad wel sprake
van een parkeerprobleem, maar dat
wordt gedeeltelijk veroorzaakt door
het onvoldoende en niet effectief be
nutten van de ruimten. Er wordt on
voldoende gebruik gemaakt van een
terrein op korte afstand van het cen
trum, waar duizend langparkeerders
terecht kunnen. Binnen de city-ring
zijn 2270 plaatsen. Daarvan zijn er
254 in een ondergrondse garage, 320
op betaalde terreinen en 270 binnen
de blauwe zone. In Breda zullen bin
nenkort veel meer meters worden
geplaatst, omdat de zonen niet vol
doende selectief werken. De langpar-
keerder bezet zonen, terwijl de be
taalde terreinen juist door de kort-
parkeerder wordt benut; een omge
keerde wereld. De Bredase politie
stopte in '68 onder 4400 ruitenwissers
een bonnetje.
De gemeente Arnhem (135.177)
kent geheel eigen verkeersperikelen.
Ze moet aan de overkant van de ri
vier gaan bouwen; met de consequen
tie, dat de oeververbindingen een be
langrijke rol gaan spelen. Arnhem
heeft net als bijna alle andere ste
den boven de 100.000 inwoners een
verzorgende functie met daarnaast
een druk buitenlands bezoek. Het
heeft een pakket parkeermaatrege-
len gemaakt, dat een zo juist moge
lijke benutting van de ruimte moet
waarborgen. Binnen de blauwe zone
zijn 500 plaatsen. Op terreinen, rond
om de city zijn driehonderd meters
nen zullen voorlopig 500 auto's kun
nen herbergen. Arnhem heeft één
parkeergarage (300 auto's). Twee an
dere garages zijn reeds gepland.
Vele andere steden hebben al dan
niet ver gevorderde plannen voor pa
keergarages. In het centrum van Arn
hem zijn in '68 5944 bonnen uitge
schreven.
In Enschede (135.902) wordt vee'l
gedaan voor de toekomst. Grote pro
blemen zijn er niet op parkeerge
bied. Op vier terreinen in het cen
trum kunnen 2.000 auto's worden ge
parkeerd Nijmegen (146.229) kan
eveneens boigen op 'n vrij ongecompli
ceerde parkeerafwikkeling. In het
voorjaar zijn in de binnenstad 100
meters geplaatst. Blauwe zonen, par
keergarages en -terreinen zijn er niet
in Nijmegen.
Het Nederlandse voorbeeld op het
gebied van parkeervoorzieningen is
Tilburg'. (150.736) Hier wordt met
voortvarendheid gewerkt aan het le
vend houden van de city. Het aan
tal parkeerterreinen (nu 1385 plaat
sen zal nog verder worden uitge
breid. In de binnenstad zijn in totaal
206 plaatsen beschikbaar, waarvan
147 bij meters. Dit aantal zal aan
zienlijk worden uitgebreid. Er is een
garage in aanbouw. Het aantal par-
keerovertredimgen is opvallend laag:
slechts 1121
Groningen (156.014) werkt naarstig
aan betere parkeervoorzieningen.
Momenteel zijn er 375 plaatsen bin
nen de zonen en 240 bij meters. Voor
't overige verloop het perkeren vrij-
oogecompliceerd. Getuige het aantal
parkeerovertredingen in Haarlem
(173.529) zouden er nogal wat moei
lijkheden zijn. Dat is ten dele ook zo,
maar Haarlem heeft parkeercontro-
leurs. In '68 constateerden zij 12.520
overtredingen De Haarlemse bin
nenstad kan 3.000 auto's op parkeer
plaatsen, herbergen. Blauwe zonen of
parkeergarages heeft Haarlem niet,
wel 800 meters ten behoeve van kort-
parkeeröers. Op vier terreinen (400)
kan tegen betaling onbeperkt wor
den geparkeerd.
„Er is in deze steden nog een he
leboel te doen voor het particulier
vervoer", zegt ir. Barkhof van de
ANWB. „We bevinden ons nu echter
in een kritieke periode. Nu zal er in
de binnensteden ruimte moeten wor
den gereserveerd voor het parkeren.
Gemeentebesturen zuJlen een harde
lijn moeten volgen, wiUen zij hun
cities niet zien leeglopen en sterven.
Nu zal er overal aan parkeergarages
moeten worden gedacht. Op enkele
uitzonderingen als Tilburg en Gro
ningen na liggen alle steden achter
met het uitvoeren van verkeers- c.q.
parkeervoorzieningen. Er zullen vast
en zeker cities worden genekt. Dat
zal mede afhangen van de omstandig
heid, dat er een stad in de buurt is
die het wel goed doet", aldus de heer
Barkhof.
Als voorbeeld in een andere cate
gorie steden noemt hij Roosendaal
en Bergen op Zoom. „Roosendaal
doet het uitstekend. Het gemeente
bestuur daar durft veel. Met volle
kracht is men daar bezig, niet schro
mend om van een nog vrij nieuwe
laan parkeer stroken te maken en er
een nieuwe naast te leggen," aldus
ir. Barkhof. Bergen op Zoom daar
entegen dreigt de boot mis te lopen,
terwijl het volgens de plannen be
langrijker moet worden dan Roosen
daal."
Een ander voorbeeld: Bij Leidschen-
dam komt het grootste winkelcen
trum van Nederland, Leidschenhage
de Haagse binnenstad zal daar dui
delijk een veer voor moeten laten.
Even buiten Assen wordit gewerkt
aan 'n winkelcentrum waarbij maar
liefst 5.000 parkeerplaatsen zijn aan
gelegd. Rond Rotterdam hebben een
aantal discountbedrijven in enkele ja
ren tijds hun zaak met enorme ver
koophallen uitgebreid. Ze hebben
stuk voor stuk parkeerplaats voor
honderden auto's. „Men moet er reke
ning mee houden dat het zakenpak-
ket in de cities zal veranderen. Voor
de alledaagse boodschappen zal men
zich steeds minder in de cities wagen.
Dat winkelcentrum bij Assen zal zelfs
zijn weerslag hebben in de Groningse
binnenstad", voorspelt de heer Bark
hof.
„Aan de andere kant zullen de voor
zieningen va.n het openbaar vervoer
verbeteren. Rotterdam heeft zijn me
tro al, Amsterdam zijn plannen voor
een stadsspoor en Den Haag voor een
semi-metro. Verschillende andere ste
den zullen ook aan een tram moeten.
Het is jammer dat de trolleybus is
afgedankt". Met weemoed bijna den
ken verkeersdeskundigen terug aan
de tijd, dat er overal lijnen van
buurtspoorwegen liepen. Nagenoeg
overal zijn deze lijnen opgekomen,
maar ook ondergegaan in de eerste
helft van deze eeuw. „Wat voor een
uitstekend openbaar vervoer zou men
nu langs deze lijnen hebben kunnen
opzetten, want bij goed openbaar ver-
i——II
voer denk ik niet aan de bus, maar
vooral aan railvervoer met een hoge
frequentie", aldus de heer Barkhof.
Hoe moeten de moderne cities er
uitzien en zullen ze er tijdig komen?
Ir. Barkhof: „Als het op de palannen
aankomt dan gaat het in Nederland
de goede kant uit. Maar als het om
de uitvoering zelf gaat, zie ik veel
donkere wolken samenpakken. Er is
véél te weinig geld.
De plannen hebben allemaal een
zelfde stramien. Het hart van de
city bestaat uit een voetgangersdo
mein. Het doorgaande verkeer moet
buiten de city heen worden gehouden.
Het plaatselijk verkeer moet zo
dicht mogelijk bij het cityhart kun
nen komen. Het voetgangersgebied
moet goed te belopen zijn. De straal
er van mag niet groter zijn dan on
geveer achthonderd meter. Om de
city moet een wegennet zijn opge
bouwd in een ruitvorm. Op de bin
nenzomen van die cityringweg moe
ten de parkeerplaatsen voorkortpar-
keerders worden ingericht, liefst par-
keertorens. Uiteraard zijn variaties
op dit patroon mogelijk. Het woon-
werk-verkeer zal, voor zover, dat naar
en van de city voert in zeer grote
mate gebruik moeten maken van het
openbaar vervoer, vindt de heer
Barkhof.
„Kantoor parkeren in de binnen
stad is schadelijk voor het economi
sche leven van een stad. In Den Haag
- dat is een bekend voorbeeld - ko
men kantoormensen, die pas om
half negen hoeven te beginnen, al om
half acht naar de stad, om vooral
toch maar een parkeerplaatsje te
hebben. In de tussentijd lezen ze hun
krant", zo vertelt de heer Barkhof.
„Een absurde toestand".
„De middenstanders zijn er nog te
weinig van overtuigd, dat bezoekers
belangrijker zijn dan hun personeel.
Ze vergeten dait hurj laingperkeer-
plaats goed is voor acht kortparkeer-
ders per dag".
Het verkeersbeeld in de city-
nieuwe-stijl zal worden bepaald door
het gemakkelijker winkelen, het ge
makkelijker bereiken van het hart v
de stad en het gemiddeld lamger(l)
parkeren dichtbij de city.
Het blijft evenwel een feit, dat bet
aantal auto's dat men in het centrum
wil parkeren in verhouding sneller
groeit dan de parkeervoorzieningen
in die city. „De situatie in de centra
zal verbeteren: meer personen zul
len er met hun auto's dicht bij kun
nen komen, maar de categorie
mensen die er niet meer bij zal kun
nen komen zal echter steeds groter
warden. Die zal op het openbaar ver
voer zijin aangewezen. In feite bete
kent het dus dat de verhouding - on
danks alle verbeteringen - er niet be
ter op zal worden. Nu wfi twintig
procent van de mensen naar de stad,
maar straks veertig, dus de verhou
ding tussen vraag en aanbod zal ver
slechteren", aldus de niet zo optimis
tische kijk van de heer Barkhof.
Om te redden wat er nog te red
den valt zal „de rijksoverheid op
grootscheepse wijze moeten gaan
bijpassen", aldus de heer Barkhof.
„In vele steden zijn er nu al
enorm grote knelpunten in het
verkeer. Gelukkig is er de eerste
aanzet van een betere aanpak. De
rijksoverheid vergoedt de kosten
van verkeersonderzoekingen en
-plannen en ook voor de uitvoe
ring van bepaalde wegen wor
den bedragen uitgetrokken. Maar
die bijdragen zullen fors moeten
groeien, anders voorzie ik de
grootste problemen", aldus ir.
Barkhof van de ANWB.
„Gelukkig is het haast niet te
berekenen of er ergens anders
niet veel beter en met goedkopere
voorzieningen een nieuwe city is
te beginnen"
PIM GAANDERSE
1 StfttPfkee«e in de vijf groot-
grootfi*van land is al bar
lertai n s'e^en met een inwo-
ziin L Sen,.de 100'000 en 200.000
nóp nal„ ''Ükheden hier en daar
d»o j k overzien, maar juist
eerstkom j n en in die> welke in de
zullenT e decennia de 100.000
sitieve riSen' kan nog veel in po-
We» hlïl g worden omgebogen,
bben de hoofden van politie
en toch één hele gevraagd
IN DEZE PUZZEL staan niet minder dan 64 halve
silhouetjes, telkens een linker- of rechterhelft, dan wel
boven- of onderhelft van een bepaalde afbeelding
een mens, dier, worm, voorwerp of plant.
WANNEER U TWEE bijeenbehorende halve silhouetten
vindt met in beide vakjes dezelfde letter, schrap deze
letters dan door en vergeet ze.
Maar wanneer twee bijeenbehorende vakjes verschilende
letters hebben, zet dan om deze letters een rondje I
U VINDT DERTIG LETTERS. Dertig maal zet U op deze
wijze een kring om een letter. Uit deze 30 letters
vormt U 7 kleine woordjes en daarmee gebruikt U ook
al deze 30 letters op.
De 7 plaatjes die n.l. niet in een vakje staan, doen U
elk denken aan een bepaald woord. Het zijn nu deze 7
woordjes die U moet samenstellen uit de 30
gevonden letters I U schrijft ze in de vakje onder de
tekeningen.
HEEFT U ZE ALLE ZEVEN Maa.-dan van de
beginletters het enige woord dat daarvan is
samen te stellen! Om U bij de eindcontrole zekerheid
te geven: het gevraagde woord is één der
afgebeelde silhouetjes
DE OPLOSSING vindt U als gewoonlijk op de
financiële pagina.
I «Onze stelen hebben bijna alle
maal een eigen zeer waardevolle
"7 sfeer Het zou een ernstige aantas-
tog van die sfeer zijn, als we maar
raak zouden breken ten genoege van
Parkeerplaatsen", zegt b. Barkhof.
■Als we de democratische verhou
dingen in acht nemen, moeten we
Jer de parkeerproblemen sprekend
"7 deauto als uitgangspunt nemen;
«tot t openbaar vervoer. De mensen
«uien nu eenmaal die auto in. We
vf ,mel onze verkeersplanning zo
r dat we kunnen bepalen wat onze
zijn We kennen het
d, dus kunnen we becijferen hoe
oZl tekort zal ziin> wat d°°r het
v noaar vervoer zal moeten worden
wvangen".
Lift u11 hierb« duidelijk stellen,
hiLt iP^baar vervoer niet wil
iuift ren' Er moet alleen een
en salllerisPel zijn tussen particulier
nn<Jk aar vervoer. Zouden we het
E if v,ervoer buiten beschou-
fenfL n, zouden we onze stads-
er niLVe °?ien' of bet publiek zou
nn- 111661 komen. Een goed open-
vervoer is dus onontbeerlijk".
