Engelse
expeditie
naar
Peary Land
eenbank
Uw melkman
heeft ze weer!
REVALUATIE VAN
D-MARK HANGT
IN DE LUCHT
NAAR ONBEKENDE LAND VAN IJS
Ook gulden meer waard
Militair paradox
Bezoek
Plantkunde
Het team
bij de Boerenleenbank - dichtbij.
de bank voor iedereen
m
leéüwezegelj
Elke dag vers van uw melkman
Uitvoer kapitaal
T oename
Volgens ministerie
Duitsland denkt
niet aan
revaluatie
(ADVERTENTIE)
^^yji-ïód'car ;:f|'
Light aircraft landing siïcs
9 'Air drop positions
1,11111
O Miles ?5
Landing site For RA F Hercules
operating from Thui
Brjïnlumf Fjord a
tNoeper/acncimm
Eind april is een expeditie naar Peary Land, in het ncxarden van Groenland,
vertrokken om een overzicht te verkrijgen van de ligging van de meest noor
delijk gelegen bergen in de wereld. Het expeditieteam bestaat uit drie leden
van de Engelse marine, vier man van het Engelse leger, drie van de RAF en
twee geologen. Zij zullen ongeveer vier maanden in Peary Land verblijven,
in ijzige koude, onder de moeilijkste omstandigheden. De RAF zal de expeditie
door middel van parachutes van voorraden voorzien. De bergen zullen skiënd
en klimmend verkend worden terwijl waar mogelijk ook kleine motor
sleden ingezet zullen worden. De expeditie is belangrijk omdat de ijskap ge
meten zal worden en de snelheid waarmee het ijs smelt.
Een van de leden van het team is luitenant C. J. Grant (24), telegrafist en
ornitholoog. Eén van zijn taken is het door middel van morse doorgeven van
reis- en werkverslagen aan The Guardian, met welk blad De Stem redactioneel
samenwerkt. In de komende tijd kunnen met een zekere regelmaat exclusieve
verhalen over deze expeditie verwacht worden.
(Bijzondere correspondentie)
LONDEN Daar ligt Noord Peary Land ver weg en
bedekt met ijs in het uiterste noorden van Groenland, 640 kilo
meter voor de Noordpool en daarom alleen al vormt het een
uitdaging voor de mens die steeds op zoek is naar iets nieuws.
Het is een schiereiland met een oppervlakte van ongeveer 7770
vierkante kilometer en het bestaat grotendeels uit onbekend ge
bied dat door deze expeditie nu misschien een aantal oplossingen
zal verschaffen voor enkele nog bestaande raadsels. Wat zou een
ontdekkingsreiziger zich dan nog meer kunnen wensen? Aan de
ze zowel wetenschappelijke als fysieke uitdaging op het noordelijk
ste punt van het aardoppervlak is gehoor gegeven door een expedi
tie, bestaande uit leden van de Engelse landmacht, vloot en lucht
macht.
Majoor John Peacock is de leider van de expeditie.
Institute en het Britisch Museum oi
Natural History. Een lid van die ex
peditie heeft zich heel edelmoedig
betoond en heeft een spoedcursus
plantkunde gevolgd om zodoende
dit onderdeel van het onderzoek ook
veilig te kunnen stellen.
Het theoretische gedeelte van de
training werd beëindigd met een
week aan de school voor militaire
kartering. Als resultaat van hun
voorbereidingen mogen de poolvor-
sers zich nu wel bedreven achten in
het karteren en reddien van hun
eigen leven.
In Schotland hebben ze geoefend
in het redden van slachtoffers uit
nagebootste gletsjerspleten en tij
dens sneeuwstormen, waardoor de
Schotse ski-kampioenschappen af
gelast moesten worden, waren zij de
enige bezoekers die zo enthousiast
waren om naar de hoogste hellin
gen van de Cairngorm te gaan.
Het team kwam op 28 april bij
een om in een Hercules van de RAF
naar de Amerikaanse basis in Thule
op Groenland gevlogen te worden.
Op 30 april werden ze bij het Bron
land Fjord neergelaten, wat hun
laatste post is voor Kap Morris Je-
sup en hun groot avontuur op de
(jskap.
Met een beetje geluk moeten ze
na 18 weken weer tevoorschijn ko
men met een definitieve oplossing
voor de positie van Kap Morris Je-
sup. De geologen zullen dan mis
schien genoeg sedimentaire mon
sters verzameld hebben, die bij elk
aar een stukje kunnen vormen in
de legpuzzel van de van elkaar weg
gedreven continenten en zullen zo
de Orkney-eilanden, tenminste aca
demisch, dichter by Groenland kun
nen brengen. Waarnemingen over
gletsjer-bewegingen zouden kunnen
bijdragen tot het onderzoek dat op
dit ogenblik ingesteld wordt naar
schommelingen in het gety in de
Noordzee.
Eind april is een team van tien
militairen en twee burgers vertrok
ken om tijdens de zomer in dit
meest noordelijke gebied van de we
reld 18 weken door te brengen met
het maken van tochten, overzichten
en het beklimmen van bergen op
de permanente yskamp van Noord
Peary Land. Dit doen ze onder het
motto „Nil mortalibus ardui est"
(niets is te moeilijk voor een ster
veling).
Door toeval valt de expeditie sa
men met de zestigste verjaardag
van de eerste met succes bekroonde
poging om de Noordpool te berei
ken door een expeditie die onder
leiding stond van Robert Edwin
Peary, de Amerikaanse marine-com
mandant, wiens naam gegeven werd
aan de noordelijke gebieden van
Groenland. Op eerste paasdag was
het precies zestig jaar geleden dat
hij de Noordpool bereikte.
Majoor John Peacock was degene
die voorstelde om deze expeditie te
houden. Hjj heeft deelgenomen aan
de expeditie naar Zuid-Georgia in
1964-'65 en stond later aan het hoofd
van twee expedities naar West-
Groenland. Volgens de goede tradi
tie van militaire paradoxen dacht
hij aan deze onderneming die vier
of vijf maanden zou duren bij een
temperatuur van 25" toen hij
zijn functie als majoor uitoefende
bij een temperatuur van 49° in de
Perzische Golf. De militaire leden
van het team werden geselecteerd
uit een groep van 160 sollicitanten.
Dit werd gedaan door een commis
sie onder voorzitterschap van lui
tenant-kolonel Charles Wylie, die
zelf deel uitmaakte van de expedi
tie van lord Hunt naar de top van
de Everest. Ieder lid van de expe
ditie heeft al heel wat ervaring op
gedaan in het houden van expedi
ties en het beklimmen van bergen,
maar voor de meesten van hen is
Noord Peary Land de vervulling
van een lang gekoesterde wens.
De taak die voor hen ligt is van
groot belang. Het belangrijkste we
tenschappelijk doel dat men zich
voor ogen stelt, is het aanbrengen
van correcties in bestaande kaarten
van het schiereiland. Hoewel men
veel luchtfoto's van het gebied
heeft, bestaan er verschillen va
riërend van 22 tot 45 kilometer, over
de positie van Kap Marris Jesup die
in 1899 voor het eerst door Peary
ontdekt is. Daarom zal de expeditie
een tocht van 400 kilometer rond
het schiereiland maken. Groten
deels over het ijs dat de zee be
dekt.
Het team maakt de tocht tijdens
de Noordpoolzomer, waarin het
nooit nacht wordt en zal een gede
tailleerd topografisch overzicht sa
menstellen en een geologische ver
kenning uitvoeren. De leden hopen
hun tocht rond het s> hiereiland van
af Kap Morris Jesup, via het Harder
Fjord, het Friggs Fjord en het Hyde
Fjord binnen zes weken te kunnen
maken.
Zij zullen dan twaalf weken de
tijd hebben om het schiereiland zelf
te kunnen verkennen en zo de nog
eigenlijk maagdelijke grond te be
treden. Hier zullen zij de twee noor
delijkste bergruggen van de wereld
op hun pad vinden: de Roosevelt
bergen en de Benedictus bergen.
Het team is van plan verscheidene
van deze bergen te beklimmen maar
heeft zich als specifiek doel gesteld
ajs eerste de twee hoogste toppen
van de Roosevelt bergen te berei
ken Zwitserse piek (1953 meter)
en een berg zonder naam van 1872
meter. Tijdens dit onderdeel van de
expeditie zullen de mannen zelf
hun voorraden en uitrusting moeten
dragen of op sleden meeslepen.
Men kan veilig aannemen dat als
ze eenmaal gedag gezwaaid hebben
naar de piloot die hen in een licht
vliegtuig naar Kap Morris Jesup
brengt, het team niet in beslag ge
nomen zal worden door de geneug
ten des levens. Z"!fs de oorspron
kelijke bevolking, de eskimo's van
Groenland, hebben zich al 2000 jaar
geleden uit deze noordelijke gebie
den teruggetrokken. Ze kunnen
echter wel verwachten af en toe
eens een poolhaas, muskusos of
sneeuwgors tegen te komen en mo
gelijk ook een ysbeer.
Wat men ook aan planten of die
ren tegenkomt zal opgetekend wor
den voor het Soott Polar Research
Het team voor de expeditie be
staat uit: majoor J. D. C. Peacock
(37) leider; le luitenant-vlieger B.
K. Reid (29) plaatsvervangend lei
der; onderofficier der marine 1. W.
Cox (24) mechanicien, belast met
het onderhoud van de motorsleden;
luitenant der marine A. D. F. Dal
ton (24) assistent cartograaf; dr.
Peter Dawes (28) geoloog, die al
acht jaar op Groenland heeft door
gebracht en twee zomers op Peary
Land; luitenant C. J. Grant (24);
luitenant A. M. Griffin (24) plant
kundig specialist; sergeant R. A.
Fountain (28) assistent-mechani-
cien en fotograaf; luitenant H. P.
May (26) hoofd van de karterings-
werkzaamheden; le luitenant-vlie
ger C. E. Shorrocks (33) fotograaf
en radio-technicus; dr. N. J. Soper
(34) lector in de geologie aan de
universiteit van Sheffield en kapi
tein E. A. N. Winship (28) fotograaf
en telegrafist.
(Copyright
De Stem/The Guardian-persunie)
(ADVERTENTIE)
Haal er ie rente uit
die er in zit
Het doet er niet toe of U in 't groot of in 't klein
spaart. Het is de rente die het 'm doet. En wie weet
is 't geld, dat U regelmatig opzij kunt leggen^oed
voor een rente van 4,4j, 5 of misschien wei 6 of
614%. Dat komt U vlug aan de weet als U eren
binnenwipt bij de Boerenleenbank. De bank voor
iedereen. Met natuurlijk al die andere diensten
waar U tegenwoordig een bank voor nodig hebt.
Gemakkelijk en dichtbij.
1050 vestigingen
Die verfijnde, porseleinen, rijk gedecoreerde kopjes,
die u krijgt bij LeeuwezegeL Voor niet meer dan vijf
entwintig rode leeuwtjes en twee gulden tachtig
brengt hij deze drie feestelijk verpakte kopjes bij u
thuis. Zo maar, omdat u alleen met de fijnste marga
rine tevreden bent. Met Leeuwezegel.
mfiHH Htmikmatif
(Van onze financieel-economische medewerker)
TILBURG De kans dat de Bondsregering tot revaluatie van de
markt zal moeten besluiten is door de ontwikkeling in Frankrijk
groter geworden. Ook de recente discontoverhoging in West-Duits-
land, die door de Bundesbank is afgekondigd namelijk van 3 tot
4 procent vergroot de mogelijkheid van een revaluatie.
De monetaire onrust van de laat
ste twee jaren roept telkens de vraag
op of het niet tijd wordt het be
staande monetaire systeem te her
vormen. Er zijn in de afgelopen tien
jaren vele plannen opgesteld om tot
een herconstructie te komen, doch
tot heden hebben de monetaire au
toriteiten en de regeringen van de
tien voornaamste landen die lid zijn
van het Internationale Monetair
Fondsgeaarzeld om zelfs maar een
begin met een hervorming te maken.
Nog niet zo lang geleden heeft de
president van de Deutsche Bundes
bank Karl Blessing beweerd dat re
valuatie (opwaardering) van de mark
een uiterste middel is waartoe bij
aanhoudende monetaire onrust zou
kunnen worden besloten. Bondskan
selier Kiesinger heeft gesteld dat in
zijn regeringsperiode van een derge
lijke eenzijdige pariteitenverandering
geen sprake zal zijn. Nu is het ge
bruikelijk dat politieke autoriteiten
ontkennen dat er zich monetaire in
grepen op deze schaal kunnen of zul
len voordoen. Een duidelijk voor
beeld hiervan treffen we o.a. aan
tijdens de voorgeschiedenis van de
laatste devaluatie van het Britse
pond.
Blessing wil de monetaire moeilijk
heden in de Bondsrepubliek op een
andere wijze oplossen. Het probleem
is. dat het snelle conjuncturele her
stel tot grote overschotten op de be
talingsbalans leidt. Deze overschot
ten hebben inflatoire impulsen die
de prijs-loonspiraal opschroeven
waardoor het economisch en mone
tair evenwicht op langere termijn in
gevaar dreigt te komen. Daarom wil
Blessing dat de kapitaalexport van
de Bondsrepubliek wordt bevorderd.
Uitvoer van kapitaal zal de over
schotten op betalingsbalans doen ver
minderen en de inflatoire ontwikke
ling beperken.
Kapitaal-export kan alleen maar
geschieden onder de voorwaarde dat
de rentevoet in het buitenland ho
ger is dan in West-Duitsland. Dit was
tot voor kort zeker het geval een
hoge buitenlandse rentevoet trekt
immers Duits kapitaal aan. De recen
te verhoging van de rentevoet dreigt
deze export een einde te maken.
Men kan zich afvragen waarom de
zelfde Blessing dan besloten heeft
om tot een diseontoverhoging van 1
procent over te gaan. Dit is gedaan
omdat de lage officiële rentevoet van
3 procent voor het Duitse bedrijfsle
ven een stimulans was veel té in-
vesteren met behulp van vreemd ka
pitaal dat goedkoop kon worden ver-
kregen Deze bestedingsdrang van
net bedrijfsleven zwengelde de infla-
tie van binnenuit aan. Een rentever
hoging van de Bundesbank moet ge
volgd worden door een renteverho
ging van de kredietverlenende ban
ken. waardoor het lenen duurder
wordt en het bedriifsleven wellicht
minder zal investeren.
Tegelijkertijd echter trekt verho
ging van het disconto buitenlands ka
pitaal naar Duitsland aan of doet ge
ëxporteerd kapitaal terugkeren. Op
timisten beweren echter dat een ren
teniveau van vier procent voor de
kapitaalvlucht naar Duitsland nog
niet interessant is.
Dit neemt niet weg dat voor de
ze maatregel de kapitaal-export op
zijn minst zal worden afgeremd, ter
wijl er geen enkele garantie bestaat
dat dezelfde renteverhoging de par
ticuliere bestedingen in het bedrijfs
leven in de vorm van investeringen
zal doen afnemen. Ondernemers la
ten zich meestal door een rentestij
ging niet weerhouden om de eenmaal
opgesteld uitbreidings- en vernieu
wingsplannen ongedaan te maken. In
vele gevallen nemen de investeringen
zelfs toe omdat men een nog hogere
rente in de toekomst verwacht.
De gebeurtenissen in Frankrijk
kunnen er toe leiden dat de mogelijk
heid van een revaluatie groter wordt.
Men een revaluatie van de mark zal
waarschijnlijk die van de gulden niet
uitblijven omdat ons land monetair
sterk met de Bondsrepubliek is ver
bonden. Een soortgelijke situatie heb
ben we in 1961 meegemaakt toen Ne
derland de Duitse revaluatie zij
het met een lager percentage
moest volgen.
De ontwikkelingen in Frankrijk zet
ten de franc onder grote druk. In
de afgelopen week zijn de monetaire
reserves van Frankrijk met maar
liefst een half miljard franc gedaald.
Vooral speculanten verwachten een
economisch vacuüm na het vertrek
van De Gaulle dat tot devaluatie van
de franc moet leiden.
Wellicht zulen de Franse autoritei
ten weer een beroep op de solidariteit
van West-Duitsland doen en de
Bondsreiering vragen de mark te re
valueren zodat devaluatie van de
franc kan worden voorkomen. Het
eerste beroep dat in het najaar van
het vorig jaar werd gedaan toen de
franc onder zware druk stond, heeft
bil de regering in Bonn weinig weer
klank gevonden. Frankrijk moest zijn
eigen problemen oplossen, waarin het
buna was geslaagd. De huidige situa
tie kan echter het herstel van de
franc in enkele weken weer ongedaan
maken. De ontwikkelingen in Frank
rijk en in West-Duitsland zullen
voorlopig de monetaire rust niet
doen terugkeren
(Van onze redactie buitenland)
BONN Voor de tweede maal
deze week heeft de Westduitse rege
ring laten weten dat zij niet aan re
valueren denkt.
Berichten volgens welke minister
Strauss verklaard zou hebben, dat
West-Duitsland bereid is de mark
mej acht tot 10 procent te revalueren
berusten volgens een woordvoerder
van het ministerie van financien niet
op waarheid.
