ir
„Er moet nu
eindelijk eens
rust komen
op de
hogeschool"
„Wij gaan door tot de
sluiting is opgeheven"
D'66 wil verbetering rij-opleiding
't Is elke dag
verjaardag,
met aardbei
Tito daagt
Kremlin uit
VENDiv
Molenaar
overleden
DEEL KAMERCOMMISSIE VRAAGT GEDULD MET INITIATIEFWET
PROF. DR. C. F. SCHEFFER„IMPASSE DOORBREKEN"
aeten
sterk vernieuwd
DRIELEDIG
COMMUNISME
IN CHINA
Paul Jansma, voorzitter A.T.S.O.
icliade door brand
Uit onze
chocolaterie
ANN
ttewinkel
AFKOELING
DISCUTABEL
KRITIEK
LESSEN MOETEN DOORGAAN
Vechtpartij in Londense
hogeschool
Oefenvergunning
Leswag*
;en
VAMOR-diploma
lanJpasIa
EERSTE KAMER
P.v.d.A.-fractie
wordt
4
DE STEM VAN DONDERDAG 1 MEI 1969
7
ROEDE
In een woning aam de Brouwerij
raat is dinsdagavond brand uitg^.
■oken die aanzienlijke schade heeft
roorzaakt. De brand wend ver-
oedelijk veroorzaakt doordat eet
n met vlees op een petroleumstel
as verbrand, de achter het petrole.
aanwezige behang op jute heeft,
erna hoogstwaarschijnlijk vlam
;vat. De alleenwonende bewoner
V. was op het moment van het
tbreken van de brand afwezig.
mwoneniden ontdekten de brand et
rgonnen direct met emmers water
gooien Op zeer korte tijd was de
laatselijke brandweer eveneens aam
ezig, die uitbreiding van de brand
ist te voorkomen. De bewoner was
erzekend.
(Van onze redactie buitenland)
KRALJECIVA (Joegoslavië)
resident Xito heeft gisteren de Sov-
!t-Unie gewaarschuwd „ons met rust
laten" en de leiders in het Kremlin
dtgedaagd de bestaande meningsver-
:hilien te komen bespreken.
Een eigen merk van Vroom
Dreesmann. Dit betekent dat
u een kwaliteitsartikel koopt
tegen een redelijke prijs. De
ze week 6 wel zeer laag ge
prijsde aanbiedingen. Doeuw
voordeel met Venda!
Venda koffiemelk.
Literfles nu van 1.59 voor
Venda koffiekoeken.
Doos met ca. 13 stuks nu
van 1.- voor
Venda haring in
tomatensaus.
Blik 170 gram 47, nu
2 blikken voor
Venda limonadesiroop.
Diverse smaken. Fles 0,6 liter
nu van 1.10 voor
Venda chips
in de smaken paprika en
naturel. Grote zak van 200
gram nu
Venda
banketbakkersspekulaas
Pak 500 gram van 1.25 voor
Hazelnootfiikken
met hele hazelnoten. Melk
en puur. Per 150 gram
van 1.35 voor
Fruitassortie de Luxe.
Vele frisse smaken.
Per 250 gram van 89 voor
De bekende Daisy's, Bugies
en Whistles. Amerikaanse
snackartikelen. Nu van 2.55
voor
de ondergronden. En nu... DEK EN
i een volle laag opbrengen. Na 5 a
naar het - droge - resultaat kijken,
sgen één dat u direct kunt aflakken,
reede laag is vaak niet eens meer
Zo hóórt het ook. Dat is pas echt
iren. Schilderen op de moderne
pstoer met als andere twee pro-
Schuurpasta en Vulpasta. Eens
naar vragen).
(Van een onzer verslaggevers)
TILBURG „We zitten nu in een impasse, en moeten
proberen die te doorbreken. Voorop staat daarbij, zo meen
ik, dat er eindelijk rust moet komen op de hogeschool. Er
was daar zo langzamerhand een sfeer ontstaan die iedereen
het werken onmogelijk maakte. Vele hoogleraren en weten
schappelijk medewerkers hebben daarover de afgelopen
maanden geklaagd. Van vroeg tot laat moest iedereen praten
over bestuursstructuur. Op een hogeschool is studeren mijns
inziens primair, evenals het beoefenen van wetenschap. Maar
dat schoot er bij ons de laatste tijd hij in. Van overleg was
geen sprake. Wel van schreeuwen tegen elkaar".
Dat zegt de rector-magnificus van dfe Katholieke Hogeschool
in Tilburg, prof. dr. C. F. Scheffer. Hij meent dat de sluiting te
recht is doorgevoerd. Reeds maanden geleden machtigden de cu
ratoren de president-curator, mr. P. van Boven, die maatregel
te nemen als bepaalde grenzen in de actie van de studenten zou
den worden overschreden. „De bezetting van de telefooncentrale
overigens al weer ongedaan gemaakt was de druppel die de
emmer deed overlopen. Maar hierboven zei ik dat de hele sfeer
voor ons onaanvaardbaar was geworden op de hogeschool".
Prof. Scheffer noemt enkele voor
beelden. „Jean Frijms en de heer
Severijns hebben in het Tilburgse
Algemeen Studentenblad herhaal
delijk gedreigd met bezetting van
"de hogeschool als aan de eisen van
de studenten niet zou worden vol-
PROF. SCHEFFER: „Impasse doorbreken".
daan. Zoiets als onderhandelen met
he mes op de keel dus. Er is toen
reeds overwogen om op grond van
die dreigementen de hogeschool te
sluiten.
Prof. Scheffer zegt dat het heel
moeilijk is met bepaalde studenten
Eten doen de studenten nu ook in het gebouw van de Hogeschool.
collectief te onderhandelen. „Neemt
u nu dat politie-dreigement dat ik
geuit zou hebben. Niets van aan.
Ik heb wel duidelijk gesteld dat ik
verplicht zou zijn de politie om hulp
te vragen als en dat is dus een
duidelijke voorwaarde studenten
anderen geweld zouden aandoen, of
schade zouden berokkenen aan de
eigendommen van de hogeschool".
Heel merkwaardig vinidt hij het dat
studenten zich wel druk maken over
de vraag of de sluiting van de ho
geschool een rechtsgrond heeft.
„Maar heeft bezetting van die hoge
school door een groep studenten,
die dan soms wel? Is die juridisch
wel gerechtvaardigd?"
Voorts vindt hij het een probleem
dat de hogeschoolleiding nooit goed
weet welke waarde er aan afspra
ken met de studentenafgevaardig
den moet worden gehecht. Een
enorme complicatie is dat, zo meent
hij. „Nu bijvoorbeeld, ontkent de
heer De Boer dat de studentenaf
gevaardigden het hele jaar gewei
gerd hebben in de structuurcom
missie te zitten".
„Persoonlijk zou ik willen dat de
bezetting wordt opgeheven. Dan zou
ik de collegesluiting meteen onge
daan gemaakt willen zien. Maar of
de curatoren daarvoor voelen? In
ieder geval moet bekendgemaakt
worden op welke basis de herope
ning zal kunnen plaatsvinden. Ik
vind dat de hogeschoolleiding dat
moet doen".
Prof. Scheffer gelooft dat de slui
ting een goede kant kan hebben,
als daardoor de oververhitte ge
moederen tot rust kunnen komen.
„Dan zou dat als een afkoelingspe
riode kunnen warden gezien". Hij
laat er geen twijfel over bestaan
dat hij gaarne een eind aan het
extreme conflict zou zien gemaakt.
„Maar misschien is het senaatsbe-
stuur daartoe gauwer geneigd dan
de curatoren. In beide colleges ove
rigens is een stroming die nu zon
der meer wil doorzetten".
Tragisch vindt hij het dat de re-
organisatiegedachte in beide colle
ges veel aanhangers heeft. „Ik heb
groot respect voor die kleine groep
idealistische studenten. Die jongelui
hebben voor een groot deel mijns
inziens gelijk. Maar ze zien helaas
alleen hun eigen standpunt, en wil
len niet dat daaraan iets wordt af
gedaan. Overleg is toch samèn 'pra
ten, en dan proberen een situatie
te bereiken waarmee je samen kunt
werken. Men moet toch op zijn
minst bereid zijn ook de opvatting
van de ander discutabel te stellen".
Over de sluitingsduur is niets te
zeggen. „Misschien wel een jaar, of
langer. Er moet nu eindelijk klaar
heid komen in al die herrie en rom
mel. Er moet nu een dialoog mo
gelijk zijn".
Doch ook geprikkeld is prof. Schef
fer over de kritiek op de hoge
schoolleiding door de buitenwereld.
„Men had gewild en heeft dat de
afgelopen maanden ook herhaalde
lijk laten blijken, dat er eerder zou
zijn ingegrepen".
„Dat wilde ik niet. Er zit in die
actie van de studenten een prachtig
stuk oprechtheid. Mijn eerste daad
als rector ha,d kunnen zijn, enkele
voormannen van „Links Front" voor
schorsing voor te dragen. Maar ik
was voor praten. Dat ben ik nog.
Maar niet als de andere partij steeds
zegt: „Als We onze zin niet krijgen
gaan we tot actie over", dat is on
mogelijk".
(Van een onzer verslaggevers)
TILBURG Paul Jansma (22) vierdejaars sociologie is voorzitter
van de Algemene Tilburgse Studenten Organisatie. Sinds enkele maanden.
Een centrale figuur in de studentenactie, nu de ATSO de leiding van de
bezetting van de hogeschool en de omvangrijke organisatie die daar aan
vast zit, heeft overgenomen. Hij is er helemaal in. De grote waarde van de
actie ligt, zo zegt hij, in het feit dat de studenten nu kunnen bewijzen dat
ze in elke bestuursstructuur en in elk overleg gelijkwaardige partners
zijn.
„U heeft hier geen rotzooi gezien, geen geharrewar, geen fascisten. Wij
handhaven de orde, en bereiden ons voor om de colleges te laten door
gaan. Mensen die hier zijn gekomen om rotzooi te maken zullen zeer hard-
nandig de deur worden uitgewerkt". Grote winst vindt hij, dat de betrok
kenheid van de studenten bij de situatie op de hogeschool toeneemt. „Ze
zijn wakkergeschud. Zelfs degenen die tegen de actie waren steunen ons
nu". In de oprechtheid van curatoren en een groot deel van de senaat met
betrekking tot de democratisering van de hogeschoolstructuur gelooft hij
niet. „In ieder geval moet het curatorium nu maar de eerste stap zetten.
Wij gaan door tot de sluiting is opgeheven. Als dat vrijdag nog niet is ge
beurd, zullen we verdere stappen nemen. Tot maandag gaan we op deze
manier door". Hij vindt de bezetting van de hogeschool „een duidelijke po
sitieve daad". Deze wordt tegengewerkt. „Men weigert ons de namen en
adressen van het personeel te geven. Men weigert ons de voorraden te
laten beheren. Men wil ons de sleutels niet geven van de belangrijkste
ruimten in onze hogeschool".
Jansma is vervuld van een diep wantrouwen bij de bedoelingen van
een aantal professoren en het curatorium. Hij gelooft niet in hun goede
trouw bij het gesprek over democratisering. Hij geeft omwonden toe dat
een langdurige sluiting de studenten organisatorisch voor grote problemen
zal stellen. „Wat we dan gaan doen weet ik niet. Dat zullen we wel zien.
In iéder geval proberen we de lessen te laten doorgaan, volgens het vastge
stelde rooster. Dat kan gebeuren door enkele hoogleraren, door een deel
van de wetenschappelijke staf, en door doctoraal studenten".
Weer nadrukkelijk stelt hij dat de Tilburgers alles zelf in de hand hou
den. „We zijn blij met de vele sympathiebetuigingen. Er lopen hier twea
bestuursleden van de Nederlandse Studentenraad, maar alleen als waar
nemers". Een student die wel weet wat hij wil. „We zijn volwassen mensen
en willen als zodanig op deze hogeschool erkend worden. „Een opvallende
bijzonderheid is dat hij zelf gaarne ergens anders had willen studeren, maar
dat zijn vader vond dat hij naar een school moest waar de linkse invloed
niet zo groot was. Die vader stuurde hem naar Tilburg.
PAUL JANSMA
LONDEN In de Londense „Scool
of Economics" is gisteren de politie
slaags geweest met 600 studenten.
Zij waren een zaal binnengedron
gen waar een subcommissie uit het
Lagerhuis zich liet voorlichten over
de situatie aan deze onderwijsinstel
ling.
De vijf parlementsleden konden
de zaal pas verlaten, nadat de politie
met traangasbommen de studenten
had verdreven.
(ADVERTENTIE)
STOLWIJK (ANP) In een zie
kenhuis in Gouda is overleden de 51-
jarige molenaar D. van den Ouden
uit Stolwijk. Hij had vorige week bij
een meelstofexplosie in de maalderij
van de coöperatieve landbouwvereni-
ging „Ons Belang"-ernstige brand
wonden opgelopen.
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG Niet alle Kamerle
den zijn zo ongeduldig over het uit
blijven van nieuwe wettelijke maat
regelen ter verbetering van de rij
opleiding ais de Democraten '66, drs.
M. Dijkstra en mej. mr. A. M. Goud
smit, die hiertoe op 3 oktober van
vorig jaar een initiatiefwet indien
den.
Dit blijkt uit het zo juist versche
nen voorlopig verslag van een ne
gentien leden tellende bijzondere Ka
mercommissie, die hierover heeft ge
rapporteerd.
Enkele commissieleden wijzen er
op, dat de minister van Verkeer en
Waterstaat bij de behandeling van
de nota verkeersveiligheid in de
Tweede Kamer, op 19 september vo
rig jaar, „aar aanleiding vcan de
motie-Cornelissen, maatregelen heeft
toegezegd om de rij-opleiding te ver
beteren; te bevorderen, dat het pu-
c.iek zoveel mogelijk gebruik maakt
van gekwalificeerde rij-instructeurs,
a.sook om nadere regelen te stellen
""■"t betrekking tot het rijden onder
[toezicht.
Bepaalde commissieleden stellen de
vraag of de motieven van D '66 nog
wel gelden.
D '66 echter wilde graag andere
maatregelen ter verbetering van de
rij-opleiding en de veiligheid op de
weg, dam de minister aankondigde.
Daarbij waren de Democraten aller
minst gerustgesteld over de termijn,
waarop de voorstellen in behandeling
zouden kunnen komen. Op desbetref
fende vragen noemde de bewindsman
het stellen van een dergelijke ter
mijn „levensgevaarlijk".
De Democraten '66 hunnerzijds von
den het blijkbaar „levensgevaarlijk"
om op de voorstellen van de minister
te wachten. Gesteund door het voor
bereidend werk van hun partijgeno
ten M. W. van Gelder, mr. A. Jo-
sephus Jitta en A. J. Ykema, dienden
voornoemde Kamerleden hun intia-
tiefwet in.
De voornaamste gedachten hieruit
zijn de volgende.
Alvorens een kandidaat met de
rijlessen voor de besturing van een
motorrijtuig begint, zal deze in het
bezit moeten zijn van een oefenver-
gunming.
Een erkende instructeur zal deze
zelf mogen afgeven. Maar voor het
lesnemen bij een niet erkende in
structeur zal de leerling zich tot de
gemeente moeten wenden voor zo'n
vergunning. Die vergunning zal dan
bovendien maar voor dertig dagen
mogen gelden en voor een beperkt
territoir, aldus het voorstel van D '66.
Als voorwaarden voor het verkrij
gen van een oefenvergunning zal de
leerling moeten tonen voldoende
theoretisch inzicht te hebben, dat no
dig is voor het rijden met een mo
torrijtuig. Nu wordt die theoretische
kennis pas getoetst aan het eind van
de opleiding, bij het examen. Volgens
de indieners van de initiatiefwet zal
het logischer en veiliger zijn als de
leerling over voldoende theoretische
kennis beschikt vóór dat deze met
rijlessen begint.
Tevens zal een leerling vóór het
verkrijgen van een oefenvergunning
een medische verklaring van het CBR
moeten tonen en niet pas als hij al
kortere of langere tijd heeft rondge
reden.
Behalve aan de leerling stelt het
wetsontwerp van D '66 ook voor
waarden aan de leswagen. Iedere
leswagen zou een volledige dubbele
bediening moeten hebben. Dus niet
enkel een dubbel ontkoppelingspe
daal (bij motorrijtuigen met niet-
automatische versnellingen) en een
rem, maar ook een dubbele achter
uitkijkspiegel, claxon en gaspedaal.
Ten bewijze, dat een motorrijtuig
een lesrijtuig is zal volgens het
D '66-wetsontwerp een verplicht
herkenningsteken moeten worden ge
voerd.
D '66 maakt zich ook zorgen, zo
blijkt uit de memorie van toelichting,
over de kwaliteit van rijscholen en
instructeurs.
AI sinds 1956 bestaat er een regel
matig contact tussen het departement
van Verkeer en Waterstaat en de
Commissie van Overleg Autorijscho
len (COA), waarbij vooral de rege
ling van de rij-opleiding aan de orde
komt.
Verder worden er al vanaf 1958 in
terdepartementale besprekingen ge
voerd met het departement van Jus
titie over de juridische aspecten van
de regeling.
Na meer dan tien jaar overleg
hebben al deze besprekingen nog
geen resultaat opgeleverd.
Bovendien zijn er, los van al dit
overleg, pogingen gedaan om tot een
oplossing te komen. De verkeersbon-
den zijn er toe overgegaan aan auto
rijscholen een erkenning te geven als
ze voldoen aan door de bonden op
gestelde maatstaven. Het effect van
deze erkenningen blijkt in de prak
tijk bedroevend klein, aldus D '66.
De instelling van het VAMOR-di
ploma in 1960 is een derde voorbeeld
van het zoeken maar een oplossing.
Men hoopte dat hierdoor een zekere
sanering van de rij-instructie zou
ontstaan. Het diploma heeft evenwel
geen verplichtend karakter.
Maar ook het VAMOR-diploma
heeft weinig verandering gebracht,
aldus de memorie van toelichting van
D '66. Het publiek weet niet welke
waarde het moet hechten aan dit di
ploma in vergelijking met talloze an
dere (desgewenst eigenhandig toe
gekende) „erkenningen".
Daarbij is er geen enkele garantie
dat een rijschoolhouder, die een
VAMOR-bordje op zijn leswagens
mag voeren, ook alleen maar instruc
teurs in dienst heeft die zelf het
VAMOR-diploma hebben.
De samenstellers van de initiatief
wet van D '66 zijn van mening, dat
het voordeel bij de rij-instructie, dat
zij toekennen aan erkende instruc
teurs (het verstrekken van oefenver-
gunnimgen) niet in strijd is met de
vrijheid van onderwijs, zoals die in
art. 208 van de grondwet is vastge
legd. Zij beroepen zich hierbij op een
arrest van de Hoge Raad, die in 1961
oordeelde, dat zelfs een maatregel,
die erop gericht is door het aanbren
gen van verschil in mogelijkheden
een tak van onderwijs te saneren,
niet in strijd met de grondwet is, mits
niemand de mogelijkheid wordt ont
houden om onderwijs te geven.
C. DE B.
(ADVERTENTIE)
Behoud van Uw tanden
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Van de tien Eerste-
Kamerleden van de PvdA die dit jaar
aftreden zullen er zeker zes niet te
rugkeren. Vijf van hen moeten hun
plaats in de Eerste Kamer vanwege
hun leeftijd beschikbaar stellen.
Het partijbestuur van de Partij van
de Arbeid heeft inmiddels voor de
eerste acht openvallende Eerste-Ka
merzetels een voordracht opgesteld.
De partij en raad zouden hierover op
10 mei een beslissing nemen.
Op de voordracht staan: mr. G. J.
P. C-ammelbeeck uit Eindhoven, NW
voorzitter A. H. Kloos, VARA-voor-
zitter J. B. Broeksz, die al lid van de
Eerste Kamer zijn.
Verder staan op de voordracht: mr.
H. Versloot, lid van de Rijnmondra-ad
en directeur van het gewestelijk ar
beidsbureau in Vlaardingen; drs. R.
Hayer, directeur vam het Nederlands
centrum voor volksontwikkeling in
Amersfoort; Irene Vorrihk, lid partij
bestuur; Steenbergen, voorzitter ai-
gemene bond van onderwijzend per
soneel; J. H. Zoon, Leeuwarden, ver
bomden aan het Economisch Techno
logisch Instituut voor Friesland.
De volgende socialistische senato
ren keren in de nieuwe Eerste Ka
mer niet terug: prof. dr. J. P. Ma-
zure, die nu nog voorzitter van de
Eerste Kamer is; ir. Verhoef, H. van
Es, S. de Jong, D. de Loor, mej. mr.
M. Tjeenk-Willink. De kans dat dr.
E. Brongersma ook niet terugkeert is
zeer groot.
HONG KONG (RTR) De nieu
we beginselverklaring van de Chi
nese communistische partij, stelt de
dachten van partijleider Mao Tse
Toeng stevig op één lijn met het
marxisme-leninisme, als hoeksteen
van de ideologie van de partij, In de
nieuwe verklaring wordt thans ge
sproken van „marxisjne-leninisme-
mao-tse-toegisme".
In de nieuwe beginselverklaring
heet het, dat de communistische par
tij van China de leer van Marx, Le
nen en Mao Tse Toeng als de theo
retische basis van haar denken be
schouwt.
Mao is zoals gemeld herkozen
als voorzitter van het centrale co
mité van de partij. Lin Piao is vi-
ce-voorzitter.
Ht is nog niet bekend wie de nieu
we secretaris-generaal van de partij
is. Er zijn wel speculaties geweest,
dat premier Tsjoe en Lai deze func
tie zou krijgen.
In het 21 leden tellende politieke
bureau van het centrale comité zijn
conservatieve legerfiguren sterk ver
tegenwoordigd. Van het politieke bu
reau maken ook de vrouw van Mao
en die van Lin Piao deel uit. Geen
deel ervan maken uit de vice-pre-
miers Tsjen Yi, die tevens minister
van buitenlandse zaken is, Li Foe
Tsjoen en de econoom Tsjen Yoen,
die lid was van de permanente com
missie van het vorige bureau. Deze
drie zijn tijdens de culturele revolutie
herhaaldelijk gegispt. Toch zijn zij
op het jongste partijcongres in het
centrale comité gekozen.
(ADVERTENTIE)