maar een medisch
advies is gewenst"
wsm
mm 11 ait» i i
etselaars en
iperlieden
t-commies I
Nieuwe
make-up voor de lente
Instrument ten dienste van de gezondheid
OU LOOKING
OR THIS
ORTUNITY?
UDKUNDIGE
iff International Ltd.
EN-
rERS
I -
richtlijnen
vermageren
faktoren
H
masseur
aspecten
aanpassen
so
DE STEM VAN ZATERDAG 19 APRIL 1969
87
[EKENHUIS
ien 10
ECHT
■willen wij in kontakt komen
tentie van de diëtiste. Alhoe-
voorkeur uitgaat naar ge_
eerden in het bezit van het
l INASj, nodigen wij degenen
aring met of belangstelling
n dergelijke taak hebben uit
iteren.
isch (ar. 01850 - 40044)
inlichtingen verstrekt door
■ouw Voss (diëtiste), terwijl
lijke siollicitaties kunnen wor-
richt aan de directie.
WIE? "voor velen goed
SENT WANTED
;s concessionaire for the
NU-SWIFT pressure-
ated extinguishers is re-
oord-Brabant and Zeeland.
ne world's fastest and most re-
ïguishers and are easily sold by
Jemonsstration to all branches of
ommerce, plus farmers and ow-
snd motor boats, everywhere,
nportant users we count, the
oil companies and mines, 24 figh-
afomic energy authorities in se-
and the bigger part of Europe's
ine.
|ED CAPITAL IS NECESSARY
given of successful marketing
iy employed in 91 countries.
JVERIES PROMPT
ROFITS ATTRACTIVE
d Mr. B. C. SORENSEN
an Ditmar, Reclame en Marketing
830, Rotterdam.
YORKSHIRE ENGLAND
ry Ship of the Royal Navy
kind in more than 90 countries
ZIEKENHUIS
ttuinen 10
IDRECHT
onze röntgenafdeling bestaat de
elijkheid te worden opgeleid tot
iteresseerden dienen daartoe ml-
ial den opleiding te hebben ge-
d van het niveau MULO-b, als-
e de leeftijd van 18 jaar te heb-
bereikt.
-fonisch (nr. 01850 - 40044)
den inlichtingen verstrekt door
Mechtilda, hoofd van de afdeling,
zijl schriftelijke sollicitaties flie'
te worden gericht aan de directie.
sagd voor werken to
elveen, Vinkeveen,
a en Tilburg.
emer van metselwerken
-ik, tel. 04168588
1. 04160-4585
dienst van openbare werk
oofd van de boekhouding
aloma boekhouden,
derde studie voor
naand' te richten
vóór 5 mei a. .„-ijjeirnina-
bare werken,
.fatelijk ontspannen en lichamelijk verkwikt: het doel van een sauna-bad.
[Delaatste jaren is het sauna-
«meer en meer in de mode ge
dijen. Behalve de publieke sau-
'i-inrichtingen gaan ook sommi-
particulieren een gedeelte van
woning inrichten als saun^i.
8 het sauna-bad verwacht men
I' eeuwige jeugd en een nooit
jtawakkende gezondheid.
I de geneeskunde kent men
ie-verschijnselen, denken
ï1*6 maar aan het enorm gebruik
misbruik van vitaminen, hor-
i anti- biotica, transquilli-
>ga enzovoorts. Niet zelden
Pet zeer moeilijk om mode en
pkeüjke geneeskunde uit elk-
- te houden. Gewoonlijk duurt
F een tijdje voor er voldoende
penschappelijke gegevens ter
p'nikking staan om zich een
I lektief oordeel te kunnen vor-
over een bepaalde genees-
°f benadelingswijze.
iniji.T' ooIc voor de sauna. Is het
I®]»» Sevaarlijk? Doet sauna
E !n? YerwÜdert het de gif-
FsoedtL11? het orgasme? Is
l^somli zenuwstelsel en de
Onlangs hebben we met veel
belangstelling het interessante boek
gelezen van de Antwerpse
specialist dr. H. Vansteenland over
de toepassingsmogelijkheden van
water als geneesmiddel. Het boek,
dat bij de Standaard
Wetenschappelijke Uitgeverij
verscheen onder de titel
„HYDROTHERAPY", verschaft ook
interessante wetenschappelijke
gegevens over het gebruik en de
betekenis van het saunabad.
We zijn zo vrij enige gegevens te
ontlenen aan dit degelijk
gestoffeerd werk om het brede
publiek wat gefundeerde
voorlichting te verschaffen over de
betekenis, indicaties en
contra-indicaties van het
sauna-baden.
een houten sauna met een dampstoot
op gloeiende stenen betere resultaten
geeft en een dieper ingrijpende wer
king heeft dan een sauna met ste
nen wanden of een dampstoot op
niet gloeiende stenen.
Dr. Vansteenland geeft volgende
richtlijnen in verband met het sau
nabad:
De sauna-bader gaat de sauna bin
nen met warme voeten, geen volle
maag en lege blaas. De eerste sauna
gang mag maximaal tien minuten du
ren. Men gaat op de onderste bank
zitten of liggen op zijn eigen hand
doek.
Tijdens het sauna-verblijf bevor
dert men de bloedsomloop in de huid
door deze te wrijven met een harde
borstel.
Juist voor het verlaten van de
sauna wordt onder direct toezicht van
de batmeester (in openbare sauna's)
de dampstoot toegediend.
Na de eerste sauna-gang volgt de
afkoeling door middel van een stort
bad, rolbad of bewegingsbad, waar
na men een kleine rustperiode kan
inlassen, eventueel gecombineerd met
borstelmassage of gewone droge mas-
Dan komt de tweede sauna-gang:
de warmte wordt nu reeds beter te
verdragen en de persoon mag dan
ook op de hoogste treden gaan liggen.
De duur wordt ook nu beperkt tot
een gemiddelde van tien minuten.
Voor het einde van de tweede sauna
gang kan men een tweede dampstoot
toedienen. Dit is evenwel niet nood
zakelijk.
foto: piet mijzen
Na een tweede afkoeling volgt een
verplichte rust van tenminste een
half uur. Het beste is zich lekker
warm in te wikkelen.
De gemiddelde frequentie van het
sauna-bad wordt beperkt van één tot
tweemaal per week.
Een eerste vraag die onmiddellijk
rijst is de volgende: doet het sauna
bad werkelijk vermageren?
In het saunabad verminderen. We
wel enigszins in gewicht, maar echt
vermageren doen we niet. Dit vergt
wel enkele woorden uitleg. Het ge
wichtsverlies dat in de sauna op
treedt, gemiddeld 580 gram per keer
is hoofdzakelijk toe te schrijven aan
het zweten. Nu weet iedereen dat
het zweet grotendeels bestaat uit
water, met andere woorden, we ver
liezen een flinke hoeveelheid water
maar een te verwaarlozen hoeveel
heid aan vetstoffen.
Na het saunabad zijn de meeste
personen dorstig en in een minimum
van tijd hebben ze hun oorspronke
lijk gewicht herwonnen door het
drinken van diverse dranken.
Diegenen die denken dat ze kunnen
vermageren door saunabaden zonder
het volgen van een aangepast dieet
draaien zichzelf, bewust of onbewust
een rad voor de ogen.
In verband met het probleem van
fCaktTrkeUik die Seestel'ike
die we ervan verwacb-
Pin'wpllSlder v°lgende artikel
P-m JYfï!:>eren °f we deze vra-
larhejj Yelllclvt nog andere naar
Laten Ji en beantwoorden.
fs sauna inÜ^u!- 60118 naSaa:n wat
■Ht. <w g.is en wat er in
'uittel raanier zal ons reeds
«W ijk worden. De sauna-in-
structip ?rincipe een houten
feonrtm "csteande uit poreuze
zoals Populier, den, berk
■(.--"«procédé gedroogd volgens
E' wanrtf aar niet gever-
e«n dnhk ,deuren er- zolder
el „,b,bel? uitvoering met
F" kamertT» ^"lsol6rende stof-
bormiso k ^elf bevinden zich
.J*6" of liggen" WaalüP men
l^V5aStngm!ebeurde aan van-
door'h"13?' 13 nu tneestal
ïZ0Jls elektr-T1 ger brandstof-
Ne sauu= gas of kolen.
Vo°Rien 'Yjppbtingen waren
Nte steL^^n Srote partij
£Warmd Werden t0t Sloeihitte
Pa«ten eJr? en waarop met
boeveelheid water
Flink transpireren bij de kachel. Toch is het verlies aan gewicht
minder dan vaak verondersteld wordt.
j.. water
ierine ?Ierging'
E het
ïrmen,
vochtgehalte,
..dampstoot" ge-
""nabad" w, voorname rol in
t6ki»Wn hTbberhfPPelijke on"
11 uitgemaakt dat
Twee factoren zijn van overwegend
belang voor het goed functioneren
ven het saunabad: de temperatuur
en de vochtigheidsgraad. Medisch
gezien is de beste gemiddelde stook-
temperatuur gelegen tussen 80 en
100 graden Celsius terwijl de gemid
delde vochtigheidsgraad rond de 15
procent dient te schommelen. Onder
die omstandigheden is het dauwpunt
gelegen onder de 37-38 graden Cel
sius, zodat er zich geen condensatie
van waterdamp voordoet op de huid
van de bader. Onnodig te vermelden
dat dit slechts kan verwezenlijkt
worden met een goede installatie,
die uitgerust is met een goede iso
latie en ventilatie, alsook met een
degelijke thermometer en vochtig
heidsmeter.
Tevens moet tocht tijdens het ver
blijf in de saunakamer beslist voor
komen worden. Het sauanbad, dat
van Finland naar onze streken is
overgebracht, heeft natuurlijk veel
van zijn originaliteit verloren. De
tocht op het meer om verse berke
twijgen te snijden waarmede de huid
tijdens het baden geslagen wordt, de
reuk van het hout stoken, de eeuwige
rust van het Finse landschap, de af
koeling in het ijskoude meer in een
natuurlijk kader zijn uiteraard moei
lijk te imiteren in een flatgebouw.
Nochtans kunnen de voornaamste
componenten van het saunabad be
houden blijven mits een correcte toe
passing.
'it'ffllWIMn'jltW!
BjggUifo,
u-sÉS! i a
lalllBÉliilll
het vermageren bestaan er inder
daad niet weinig vooroordelen of ver
keerde opvattingen. Alle soorten
stoom- en dampbaden zijn totaal nut
teloos om een dikke persoon weer
gestroomlijnd te maken. Hetzelfde
moet gezegd worden van massage.
Wanneer een masseur in het zweet
zijns aanschijns een zwaarlijvige da
me onder handen neemt, dan wordt
wel de masseur maar niet de dame
mager. Inderdaad, hij werkt en ver
bruikt calorieën terwijl de dame in
kwestie geen enkele calorie ver
bruikt. Samenvattend zijn er maar
twee manieren om een zwaarlijvige
persoon zijn overtollig vet te doen
kwijtraken: meer arbeid verrichten,
dus meer calorieën verbruiken en
minder eten. Concreet gesproken zou
dt zwaarlijvige dame de masseur
moeten masseren en dan liefst nog
op de nuchtere maag.
Maar keren we terug tot onze sau-
ia. Is het zweten gunstig voor ons
wganisme.
Alhoewel het gunstige effect van het
zweten dikwijls overdreven wordt,
zijn er toch enkele gunstige aspecten
te vermelden. Vooreerst bevat het
zweet verschillende giftige stoffen,
zoals aceton bij suikerzieken en uri-
nezuurkristaUen bij nierlijders. Het
zweten heeft dus een ontgiftigende
werking. De werking is echter zeer
gering in vergelijking met het zui
veringsproces en de werking van de
nieren.
Tevens is er een invloed op de
huid. Door het zweten wordt onze
huid zuurder.
Deze tijdelijk gevormde zure zweet-
mantel is gunstig voor de huid omdat
deze daardoor meer weerstand krijgt
Gedurende de sauna loopt de pols
frequentie op tot gemiddeld 110 per
minuut, terwijl de maximale pols
frequentie gemiddeld 160 per minuut
bedraagt.
Wanneer men minstens twee maal
per week saunabaden neemt, treedt
er een zekere aanpassing op en is
de stijging van de maximale pols
frequentie duidelijk minder. Vooral
de dampstoot vormt een flinke be
lasting.
Indien men met patiënten te doen
heeft, mag alleen geschoold perso
neel de dampstoot toedienen terwijl
de patiënt zelf liggend of zittend zijn
bad neemt.
De bloeddruk reageert verschil
lend: de bloeddruk vertoont zowel
stijgingen als dalingen en dit meer
in verband met de zittende, liggende
of staande houding.
Ook de toestand van de bloedvaten
en het feit van uitgerust of vermoeid
aan een sauna te beginnen heeft een
weerslag op het stijgen of dalen van
de bloeddruk.
De perifere bloedvaatjes zetten
zich uit wat de optredende rood
heid verklaart. Tevens gaat er meer
bloed naar de uiteinden: het bloed
wordt anders verdeeld en de bloedre-
serves uit de nieren en de lever ko
men in omloop.
sensatie hadden. In verband hierme
de is het zeer belangrijk dat de sauna
individueel gedoseerd wordt.
Zwangerschap, althans voor ge
wende persomen is geen bezwaar.
Niet gewende zwangere vrouwen
kunnen beter wachten tot na de
vierde maand.
De ouderdom is geen bezwaar
op voorwaarde dat men eerst advies
vraagt aan een geneesheer die een
zekere ervaring heeft met de sauna.
In principe zouden alle personen
boven de zestig jaar en kinderen on
der de tien jaar een voorafgaande
medische controle moeten ondergaan.
Nog beter ware het indien men
steeds een medisch advies vroeg om
dat er toch enkele absolute tegen-
aanwijzingen zijn zoals nierziekten,
epilepsie, longtuberculose en en in
fectieziekten. Voor diegenen die meer
gegevens wensen over het sauna-bad
en zijn toepassingen kunnen we ten
zeerste het boek „Hydrotherapie" van
dr. Vansteenland aanbevelen.
Tot besluit zouden we dit zeg
gen: Het saunabad is meer dan
een statussymbool. Het is inder
daad een instrument ten dienste
van de gezondheid. Het dient
echter oordeelkundig toegepast
te worden. Het is geenszins een
wondermiddel maar verdient
toch met recht zijn plaats tusen
de andere vormen van hydrothe
rapie.
Dr. ICKX
Er zijn zeker enkele gunstige as
pecten aan het saunabad die onmid
dellijk in het oog springen.
De meest opvallende zijn de vol
gende: verbetering van de huidfunc
tie, vermeerdering spierontspan-
ning, ontgiftigende zweetwerking, zij
het dan ook op kleine schaal, stimule
ring van de bloedsomloop, tijdelijke
stijging van de temperatuur en ten-
ilotte een zekere psychische ontspan
ning.
Dit laatste punt vraagt wat meer
uitleg. Sommige lezers zullen alles
behalve aangename sauna-ervaringen
hebben. In plaats van psychisch ont
spannen het bad te verlaten, strom
pelen ze geradbraakt naar buiten.
Sommige halen zelfs niet het einde
van de zitting en moeten vroegtijdig
de frisse lucht opzoeken.
Meestal betreft het personen die
angstig en overgevoelig zijn met een
labiel bloedvatenstelsel en niet zel
den een neiging tot hoge bloeddruk.
Iedereen reageert verschillend op
een saunabad. Het is goed zijn eigen
reactievermogen te kennen.
Alhoewel een geneesheer wel een
zekere voorspelling kan doen over
de manier waarop een bepaald per
soon gaat reageren in de sauna,
weet men het toch maar met zeker
heid op het ogenblik dat de eerste
saunazitting achter de rug is. Zelfs
dan is de hele waarheid nog niet ge
kend want er bestaat een niet te
miskennen aanpassingsvermogen,
waardoor bepaalde personen na ge
regeld gebruik van het saunabad
aangepast geraken, alhoewel zü bij
de aanvang een eerder onaangename
(Van onze moderedactrice)
„O, wat ben je mooi!", zouden wij
HELENA RUBINSTEIN'S nieuwe
make-up voor de lente willen
noemen.
Helena heeft er in het Engels de
naam „SO PRETTY" aan gegeven
en zegt dat u er een bloesemachtig
meisje of een zeer vrouwelijke
vrouw van wordt. Er zijn twee
basiscrèmes voor te gebruiken:
een roze-beige of een goudbeige,
die met een vleugje poeder
worden bedekt.
Om de ogen horen kleuren zoals
die van de iris te worden
geschilderd, dat is dus voor ieder
weer een tikje anders.
Een summum van glamour is
weggelegd voor haar die een
dubbele laag mascara op de
wimpers durven leggen: de eerste
laag in zwart, de tweede in blauw
of groen vooral in het midden
van de wimperlijn.
De lippen zijn roze en glinsterend.
JEANNE GATINEAU is onder de
indruk gekomen van de Afrikaanse
jungle, wilde savannen en
tropisch oèrwoud. Haar nieuwe
make-up heet dan ook SAFARI.
De huid is door een fond de teint
beige-goud gekleurd alsof al
vele zonnebaden zijn genomen.
Het kan ook wat minder bruin
met een zachter getinte vloeibare
SAFARI.
De poeder die er steeds overheen
gestoven wordt, is doorschijnend
en geeft de glans van een
lichtstraal tussen het geboomte!
De wenkbrauwen mogen natuurlijk
van vorm zijn, hoewel ze ver van
elkaar af zijn ingeplant (veel
epileren boven de 'neuswortel) en
heel dun eindigen (ook al door
toedoen van het pincet).
Witte en bruine oogschaduw
bewolken het bovenste ooglid:
wit langs de wimperrand en onder
de wenkbrauw, bruin daar tussenin.
Lans het onderste ooglid een
streep bruine eye-liner die midden
onder het oog een puntig boogje
maakt.
Een behoorlijk vrachtje bruine
mascara (VIVA) verzwaart en
krult de wimpers rond.