rs
ijd!
rijs
Geen invloed
bedrijven op
universiteit
PPR weert alle
confessionele
resten uit program
jMPI
Meteen in het
„zware werk"
Periekt tot de laatste trek
>roodjes!)
Egas: democratie nog
slechts voor kleuters
Hoge
spaarrente
tot zelfs
6i7»voor u
en...
STUDENTEN BELETTEN
TOESPRAAK MINISTER
E
X
A
M
E
N
S
Enquête over
burgemeester
DERK DE! VRIEiS
J
DR. VERINGA
VOOR
WERKGEVERS
IN DEN ROSCH:
Kwant: niet ieder kan
over alles meepraten
KLINIEKEN
VOOR
VERSLAAFDEN
AAN
WEKAMINEN
SCHIPBREUKELINGEN VOOR
RECHTER IN N.-ZEELAND
MORGEN EN ZATERDAG CONGRES IN TILBURG
^bank waar ook
u zich thuis voelt
buizend doden in
Oost-Pakistan
ACHTER
Kruisinga wil:
De wereld
Bestuur
Indonesiër in Nijmegen
ROMANCE 30 ct
11
'Tl
O I
JP KOZEN?
EKEKEN.TOEN WlSTEM
CTSCHAFPil, WMUVtE OMS
ITFR.NET Z.O MmeFMS W'J.
RINSEN,MET NIEUWE
IWU SMURFEN VAN.
pldig geworden!
hse Hamburgers
Is.
ebben. En tijde-
(Van een onzer verslaggevers)
DEN BOSCH Er is geen sprake van dat het universitaire
onderwijs-onderzoek in ons land beïnvloed zou worden door het
bedrijfsleven. Dat onderzoek geschiedt in volledige vrijheid en is
financieel afhankelijk van de overheidssubsidie. Die geeft er elk jaar
1 miljard gulden aan. Het Nederlandse volk getroost zich er enorme
offers voor. Aldus minister Veringa van Onderwijs en Wetenschap
pen gisteren in Den Bosch.
Natuurlijk bestaan er wel goede contacten tussen universiteit en bedrijfs
leven, gaf hij toe. Dat is ook nodig omdat dat bedrijfsleven zelf jaarlijks ook
ongeveer 1 miljard gulden aan wetenschappelijk onderzoek uitgeeft. Het zou
tas zijn als die wetenschappelijke contacten niet veelvuldig en ononder
broken zouden zijn. De critici die stellen dat in ons land het wetenschappelijk
onderwijs niet vrij is, zouden zich eens moeten realiseren, dat Nederland
bekoort tot dat betrekkelijk kleine deel van de wereld waar het zoeken
naar inzicht, vrijheid, waarheid, samenhangen en kennis nog niet gecensu
reerd wordt.
UTRECHT (A.N.P.) Inspraak
en medezeggenschap zijn slechts
mogelijk als men verantwoorde
lijkheid aanvaardt. Omgekeerd
kan men geen verantwoordelijk
heid verwachten als men geen in
zicht en medezeggenschap geeft.
Ons maatschappijstelsel en onze
opvoeding kweken apathische on
verschillige massa's en drijven an
derzijds een kleine élite tot fel
protest tegen de ontmenselijking
en ontkerstening van onze samen
leving. Dit heeft gisteren het
Tweede-Kamerlid C. Egas tijdens
het congres „Democrazy" van
twee jubilerende studentenvereni
gingen in Utrecht gezegd.
Hij stelde met name het. cul
tuurbeleid van het ministerie van
O. en W. aan de kaak. „Het is dui
delijk dat „onderwijs" meer dan
de handen vol heeft aan de ver-
nieuwingsarbeid die over de ge
hele linie nog nauwelijks is aan
gevangen. Alleen het kleuteron
derwijs ligt echt in een goede
koers. Daarboven zijn de perspec
tieven uiterst somber, al schijnt
het, dat zelfs staatssecretaris
Grosheide nu toch wel van de
noodzaak tot vernieuwing is over
tuigd".
De heer Egas zei zich weinig
voor te stellen van de bijdrage
van het onderwijs aan de opvoe
ding tot democratie. „Wat het la
ger onderwijs betreft moet ik he
laas vaststellen", zo zei de heer
Egas, „dat de ervaringen die an
deren en ik in het vormingswerk
hebben opgedaan met leerlingen
van de kweekscholen ongunstig
zijn. Hun interesse in creatieve
activiteit is vaak zeer gering,
evenals hun geloof in participe
rende democratie".
„De produkten die de kweek
scholen afleveren zijn weinig be
vredigend", aldus het kamerlid.
De heer Egas meende verder
dat de middelbare scholen nog
overwegend zijn gericht op „intel
lectualistische dressuur" met o.a.
zeer weinig participatie van leer
lingen. Het is overbodig te zeg
gen dat het universitaire onder
wijs de studenten nog in vergaan
de mate als onmondigen behan
delt".
UTRECHT (A.N.P.) Prof. dr.
R. C. Kwant (o.s.a.), hoogleraar
in de logica, metafysica, de ziel
kunde en de ethica aan de rijks
universiteit in Utrecht, heeft gis
teren tijdens het congres „De
mocrazy" in Utrecht gepleit voor
de invoering van een „luister
plicht", gelijktijdig met het geven
van recht van inspraak.
Medezeggenschap en inspraak
zijn volgens prof. Kwant moge
lijk geworden door de ontmytho
logisering van het gezag. Maar
„wij moeten duidelijk voor ogen
houden dat wie over democratise
ring spreekt, ervoor moet zorgen
dat zijn stem gewicht heeft. Veel
mensen denken al te lichtzinnig
dat zij over van alles kunnen mee
praten".
Inspraak door en zeggenschap
van iedereen in talrijke situaties
en gebeurtenissen acht prof.
Kwant niet haalbaar. „Ik ben af
hankelijk van de universiteit, het
rijk, de gemeente, de provincie,
de katholieke kerk, de verkeers
situatie in Den Bosch, de vrede in
het Midden-Oosten en Vietnam,
het gas- en waterleidingbedrijf,
maar dat betekent niet dat ik in
al deze zaken inspraak zou kun
nen verlangen. Mij en talrijke an
deren ontbreekt daarbij de des
kundigheid om er over te kunnen
oordelen en als wij die zelfs had
den, dan nog vaak de tijd, omdat
er honderden van die situaties be
staan".
Prof. Kwant meende dat de de
mocratiseringsgedachte zich niet
kan en mag beperken tot het on
derwijs, doch het gehele maat
schappelijke leven dient te door
dringen. „Ook in het bedrijfsleven
zal men in die richting moeten
gaan. Als men over medezeggen
schap in het bedrijfsleven spreekt,
wordt meestal gedacht aan de in
spraak in de top. Persoonlijk acht
ik het veel belangrijker dat de
mens in het arbeidsproces de kans
krijgt zichzelf te situeren op de
plaats waar hij zijn functie ver
vult. Tal van zaken kunnen aan
de periferie van het bedrijf wor
den gerealiseerd en wel door de
werknemer zelf, terwijl deze zich
aan de top zal moeten laten ver
tegenwoordigen door anderen".
(ADVERTENTIE)
de heer C. H. M. Mackaay,
Commerciële Voorlichting
Centraal Kantoor voor Amsterdam
fat is helemaal de NMB.
eer rente, meer spaarvor-
jfen (kies uit 6 mogelijk-
:eden en bovendien ook
nog 6y2% spaarbrieven). En
X een service waar de
,o°k beslist niet zuinig
seis. Daarom is voor ieder-
KpNaSzoaamrekkeli|k
mm
MfflEWANMCHE
MIDDENSTANDSBANK
gso vestigingen in Nederland
Dat stelde dr. G. H. Veringa in
Den Bosch ter gelegenheid van het
gouden jubileum van de Katholieke
Werkgeversvereniging in Oost-Bra
bant en Zuid-Gelderland over het
beroepsonderwijs en de universiteit
in de betekenis voor het bedrijfsle
ven.
In de toespraak opende hij onder-
wijsperspectieven in een samenle
ving die permanent de technische en
andere ontwikkelingen ervaart. Dat
zal leiden tot een groei van talloze
postuniversitaire cursussen. „Ik zal
het toejuichen als het bedrijfsleven
dat daarvan ook profiteert, met voor
stellen komt over de financiering van
die cursussen."
De minister stelde ook dat het den
ken over onderwijs en onderwijsont
wikkelingen in ons land is achter
geraakt. De organisatie van de uni
versiteiten en de hogescholen is zeeT
statisch geweest. Er wordt nog veel
te weinig gebruik gemaakt van de
mogelijkheid tot experimenteren.
Dat leidt tot onvrede en onrust. „We
zullen nauwgezet moeten onderzoe
ken hoe we die problemen kunnen
oplossen."
Bisschop Bluyasen van Den Bosch
kreeg later van de voorzitter, de
heer L. A. J. M. van Heijst, een
cheque van 10.000,Vrijwillige
giften van alle leden, te besteden op
een wijze zoals de bisschop zelf
dacht dat goed was.
^a(taeUS
Het gebied
fflen. Tr.rl een tornado ge
stagen e£ 518 lijken
5* he' aanta^s^4 WOrdt eehter'
Oplopen n wel tot 1000
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Staatssecretaris
Kruisinga van volksgezondheid is van
plan nog meer maatregelen te tref
fen op het gebied van het gebruik
van wekaminen. Hij denkt onder
meer aan klinieken ten behoeve van
aan deze middelen verslaafden. Eer
der besloot hij reeds, dat wekaminen
uitsluitend op recept verkrijgbaar
mogen worden gesteld en dat fabri
kanten en verkopers van deze mid
delen nauwkeurig hun voorraden
moeten bijhouden.
In een nota aan de Tweede Kamer
heeft de staatssecretaris van volksge
zondheid de gevaren van het gebruik
van wekaminen uiteengezet. Hij zegt,
dat situaties, waarin de mens wordt
bedreigd en ook psychische voorstel
lingen, die met opwinding, spanning
of angst gepaard gaan, het geestelijk
en lichamelijk functioneren ingrij
pend kunnen wijzigen.
Verantwoordelijk woor deze reac
ties zijn stoffen, die in het lichaam
worden gevormd. Een vrijwel gelijk
werkingspatroon kan worden opge
wekt door bepaalde synthetische stof
fen. Tot deze groep stoffen behoren
de zogenaamde wekaminen.
Twee, van de drie overlevenden
van de schipbreuk met het jacht
„Danika", Nieuw-Zeelander Mclntyre
en de Nederlander De Jong arrive
ren bij het gerechtshof van Welling
ton (Nieuw Zeeland), waar zij te
recht staan voor het kapen van een
jacht van 42.000 gulden. Rechts de
Nederlander.
(Van onze pari. redactie)
DEN HAAG De Politieke Partij
Radikalen, die morgen en zaterdag
in Tilburg het eerste politieke pro
gram gaat vaststellen, wil zelfs
iedere herinnering aan de confessio
nele partijen weren. Daarom wordt
ook geadviseerd, de woorden „missie
en zending" niet op te nemen als
organisaties, die in hun ontwikke
lingswerk financieel gesteund die
nen te worden. Het Is slechts een
klein verschijnsel van de drang, die
de Radikalen bezielt om nieuwe we
gen op te gaan. Een verschijnsel, dat
zich ook openbaart in de manier
waarop het eerste program van deze
jonge partij samengesteld en vooral
geschreven is.
Een groot aantal actiecentra heeft
zich de laatste tijd met het onwerp-
program beziggehouden. Daaruit
volgde een enorme stroom van voor
stellen, adviezen, amendementen.
Het centraal programcomité van de
PPR heeft er zich onder voorzitter
schap van mr. H. van Doorn mee be
ziggehouden en er zijn advies over
uitgebracht. Ontwerp-program, voor
stellen en adviezen van het centraal
program-comité worden morgen in
discussie gebracht. Belangrijk bij dit
alles is echter, dat het ontwerp-
program niet wezenlijk wordt be
kritiseerd of aangevallen, ook niet
in de honderd programpunten af
zonderlijk.
om zij een nieuwe partij willlen zijn
en hoe zij de politieke beginselen
van de PPR denken uit te dragen en
te verwezenlijken. Het gaat om de
wereld, die ook voor de Neder
landse kiezer het hele werkterrein
moet zijn; om de maatschappelijke
vernieuwing; om het meedenken,
meepraten, meebeslissen; om de
jonge mensen; om het betalen voor
en van alles wat de PPR noodzake
lijk acht; om het leven in Neder
land.
Naast een aantal nieuwe opvat
tingen vindt men in het program
sporen terug van politieke program
mapunten, die ook andere en langer
bestaande partijen onderschrijven.
Dit is voor de PPR geen bezwaar;
„Want, wat anderen al eerder heb
ben voorgesteld, hebben wij als het
goed leek graag overgenomen". En
bovendien: „De samenwerking met
anderen hoe zij zich ook noemen,
uit welk milieu zij komen en welke
tradities zij ook mogen hebben
staat voorop."
In een inleiding en zes hoofdstuk
ken leggen de Radikalen vast, waar-
Na het congres gaat een nieuw be
stuur optreden. Mr. Eric Jurgens
staat opnieuw kandidaat voor het
voorzitterschap, naast de heer W. v.
Dam. De huidige voorzitter heeft
echter 22 actiecentra achter zich, de
heer Van Dam maar één. Van de an
dere kandidaten, die grote kans ma
ken om in het bestuur gekozen te
worden, komt alleen C. Lafeber, Til
burg, Lafeber uit Brabant geniet de
steun van de kerngroep.
Al te vaak, geachte amices, wordt
de vrouw voor onoplosbare proble-
men gesteld. Het is dikwijls een man,
die haar wil laten kiezen op momen
ten dat zij dat juist niet wil, of dat zij
al gekozen heeftzonder dat de man
dat in de gaten heeft. Ik moest daar
aan denken, toen ik hoorde van een
anglicaanse geestelijke van de kerk
van St. Michael en St. George in Jo
hannesburg. Deze man heeft de strijd
ingezet tegen de mini-rokken, die hij
„werelds, vleselijk en duivelsvindt.
Onlangs nog heeft hij geweigerd
te preken, toen er vijf in het kotrt ge
stoken vrouwen in zijn kerk aanwe
zig waren. „Als het erop aan komt
zal de kerk moeten kiezen tussen mij
en de minirokken", verklaarde hij
plechtig. Waarop de vrouwen lijn
godshuis verlieten.
De geestelijke heet Arthur Sexby,
What's in a name?
Ik ben een groot voorstander van
mini-rokken.
Trouwens in Japan kunnen de man
nen er ook wat van. Daar, in het land
van de Rijzende Zon, is een „Bang-
voor-vrouwen" vereniging opgericht.
Uit een onderzoek van de nieuwe
vereniging is gebleken dat 7 van de
mannen hun gehele maandsalaris
„thuis afgeven".
(Van onze correspondent)
NIJMEGEN Ongeveer 250 Nij
meegse studenten hebben het de In
donesische minister van communi
catie in het kabinet Soeharto, drs. I.
X. Seida, een oud-Nijmeegs-student,
gistermiddag in de aula van de uni
versiteit onmogelijk gemaakt een
voordracht te houden, waarvoor hij
was uitgenodigd.
Voor hij zijn rede ging uitspreken,
eiste een aantal studenten in de af
geladen aula eerst verantwoording
voor „de moord op 400.000 mensen"
tijdens en na de mislukte putsch in
Indonesië van oktober 1965.
Een andere eös was, dat de contac
ten tussen de universiteit van Nij
megen en de Indonesische universi
teiten onmiddellijk zouden worden
verbroken.
Minister Seida ging niet in op het
verzoek van de studenten vóór het
uitspreken van zijn rede over het
Indonesische beleid te discussiëren.
Een aanbod van de minister om dit
na afloop van de voordnacht te doen
werd door de studenten onder het
masaal geschreeuw van „Moordenaar"
van de hanid gewezen.
(Van onze onderwijsredactie)
DEN HAAG De examenmaraithom is gistermorgen begonnen
met een zitting welke kennelijk erop gericht was alle kandidaten te
testen op een onderdeel dat hun studierichting goed typeert. De al
fa-gymnasiasten kregen laitijn, alle b-kandidaten algebra en de
jongemensen van hbs-a, het eerste deel van hun belangrijke vak
boekhouden- en -bedrijfshuishoudikunde. Een start dus, die de
duizenden kandidaten die gisteren aan de slag zijn gegaan, geen
rustige aanloop gunde, maar hen midden in het „zware werk"
deed ploffen.
Algebra pleegt voor de wiskundig-gerichte kandidaten niet het
moeilijkste onderdeel te zijn: meestal is dit een kwestie van goed
uitkijken naar de addertjes die onder het gras schuilen. De eerste
opgave van dit jaar leek zeker geschikt om „er in te kunnen ko
men". Ten eerste werd gevraagd de vergelijking 3 (tot de macht
2x) min 3 (tot de macht x 1) -2 op te lossen. In de tweede
plaats moest worden nagegaan voor welke waarden van p de ver
gelijking 3 (tot de macht 2x) min 3 (tot de macht x plus 1) twee
verschillende wortels heeft, voor wat betreft de vergelijking in x.
Dit eerste vraagstuk was duidelijk bedoelld om de kandidaten
op hun gemak te stellen. In het tweede vraagstuk was een afge
leide functie gegeven, waarbij het belangrijk was de definitie-
zameling op te splitsen, aangezien het een modulusfunctie be
trof. Ook in het derde vraagstuk moest de kandidaat de definitie
verzameling niet uit het ooig verliezen. Het was hier een logarit
mische functie en vergelijking.
Het laatste probleem waarmee men geconfronteerd werd, ging over een
meetkundige rij, waarin de reden als een irriationele functie van x gegeven
was. Een probleem waarover wel even nagedacht moest worden. Maar in
zy'n totaal was het algebrawerk beslist niet te moeilijk en bood het de mid
delmatige leerling ook kans om een behoorlijk cijfer te scoren.
Van het boekhoudwerk vermelden we eerst de laatste opgave wat uitvoe
riger. Het ging om een onderneming die op één machine grondstoffen tot een
eindprodukt verwerkt De machine werd eind 1967 voor 90.000 gulden aan
geschaft en kwam begin 1968 in bedrijf. De machine heeft een technische
levensduur van 10 jaar en een economische van 8 jaar. Per jaar wordt vijf
tig weken (van 5 achturige werkdagen) gewerkt, maar de machine kan tien
procent van de tijd niet worden gebruikt. De firma pleegt de bezetting van
de machine uit te drukken in machine-uren.
De kandidaten moesten uiteenzetten wat de technische en economische le
vensduur van een duurzaam produkt is, twee oorzaken aangeven waardoor
de economische levensduur korter kan zij n dian de technische, berekenen op
welke levensduur de machine afgeschreven moet worden en wat de afschrij
vingskosten per machine-uur zijn (in 1968) waneer de restwaarde nihil is.
Tenslotte ging 't erom te berekenen wat dat jaar de werkelijke bezetting van
de machine geweest is, wanneer door ondertiezetting op de afechrijvingskos
ten een verlies van duizend gulden is geleden.
De eerste opgave had betrekking op een grondstoffen-administratie met
gebruikmaking van een vaste venrekenprijs inclusief toeslagen. De tweede
opgave vormde een boekhouding volgens het principe van de permanence
met maandelijkse resultatenrekening.
Over het algemeen kwam het neer op een drietal bewerkelijke opgaven
welke van de kandidaten veel tijd vroegen, ofschoon de vraagstukken zeker
niet moeilijker geacht kunnen worden dan die van vorig jaar.
Voor het latijn is er slechts centraal werk voor de staatsexamenkandidaten.
Zolang de „mammoet" nog niet tot de hoogste klas doorgedrongen is, wer
ken de gymnasia en lycea nog met eigen opgaven. Zoals gebruikelijk zoch
ten de meeste scholen hun materiaal voor latijn weer in Tacitus 'Historiae
of anmales". Een minderheid hield het op Seneca, Cicero of Augustinus. Lang
zamerhand moet men zich op de scholen gaan voorbereiden op een stuk door-
smee-latljn van het genre waarmee men op het staatsexamen al enkele jaren
werkt. Want wanneer voor klassieke talen met centrale opgaven gewerkt
gaat worden, zal men niet behoeven te rekenen op teksten van schrijvers met
een sterk-persoonlijke stijl zoals Tacitus.
Voor het staatsexamen latijn was dit jaar een fragment gekozen uit de
„geschiedenis van Alexander de Grote" (VIII) hoofdstuk 3 paragraaf 1 tot
en met 9) van Curtius Rufus, een Romeinse geschiedschrijver van de eerste
eeuw na Christus, die een doorzichtige, soms nogal quasi-retorische stijl ge
bruikt, maar graag met annecdoten werkt. Het gekozen fragment was hier
van een goed voorbeeld.
Dat resultaat bleek de aanleiding
voor veel mannen om lid te worden
van de club. Samen sterk. Het onder
zoek zet zich voort en een laatste
bericht spreekt over 85 procent van
de Japanse gehuwde mannen, die
zelf hun schoenen moeten poetsen!
Vrouwen van Zuidwest-Nederland,
vertroetel uw mannen, poets hun
schoenen en voorkomt een anti-ver
eniging.
Oplossing: Luns Is In Chili.
Vrouwen zijn altijd eerlijk over
zichzelf, vooral als zij liegen.
carnivoor),
Laat ik ook een andere kant even
belichten. Doreen Baker, een Lon-
dense vrouw het zal u spoedig dui
delijk worden waarom geen huis
vrouw heeft haar man Frederick
verlaten. Hoewel de rechter geen
echtscheiding heeft uitgesproken.
Doreen had daartoe wel een ver
zoek ingediend, omdat zij van haar
man nooit iets aan huishouden mocht
doen! Frederick kookte, stofzuigerde,
winkelde: kortom hij deed alles. Do
reen bleek in 13 jaar huwelijksleven
slechts éénmaal alleen te hebben mo
gen winkelen.
En toen nog betrapte Frederick
haar op drie fouten. Het was trou
wens ook meteen de laatste keer dat
ze iets aan het huishouden deed. Kort
na dit voorval had Doreen (41) er ge
noeg van. Ze verdween. Frederick
doet verwoede pogingen om zijn
vrouw terug te krijgen. Ze zou zelfs
meer in huis mogen doen.
Mannen, verwen mo prouiuen, maar
overdrijf niet!
Engelse bezoeker van een tentoon
stelling van kuisheidsgordels: „Ik
vraag me af of er al metaalmoeheid
bestond in die dagen".
Verblifa: zonder blik(ken) of blo
zen.
Stekenéé!
Wat is het, mannen onder onze le
zers, toch een fe(no)minale tijd.
MERIJN
(ADVERTENTIE)
(Van onze correspondent)
ARNHEM Dertig enquêteurs
gaan woensdag 23, donderdag 24 en
vrijdag 25 april op pad, om 600 Arn
hemmers vragen te stellen over be
noeming of verkiezing van een bur
gemeester.
De bedoeling is te onderzoeken of
hiervoor belangstelling bestaat. Het
onderzoek dient voor politieke weten
schappen van de Nijmeegse universi
teit die deze enquête organiseert Dit
is de eerste keer in Nederland dat op
dit gebied een gemeente een dergelijk
onderzoek instelt op wetenschappelij
ke basis. Het initiatief tot dit onder
zoek gaat uit van de PPR en D '66.
