Markiezenhof een
in Bergen op Zoom
cultuurpark"
Duitsland moet
ondertekenen
voor verkiezing
Chefarine „4" doet
wonderen bij pijn of griep
KONING
MELOEN
BRANDT OVER VERDRAG
NON-PROLIFERATIE
HALF SCHIP TE WATER
Regering dient klacht in over vervuiling
Bescherming
Jugendstil
Wereld natuurfonds
schonk in 1968
bijna acht ton
voor natuurbehoud
De vier middelen, verenigd in Chefarine
„4" - elk afzonderlijk al beroemd v/er,
ken tezamen nog beter en helpen vaat
ook dan wanneer andere middelen falen,
De combinatie is ideaal om pijn of griep
snel en doeltreffend te bestrijden.
De huisvrouw en Tornado gaan mee met hun tijd. Bewijs: 'n heel nieuw assortiment
•elektrische Tomadohulpjes - die u heel wat werk uit handen zullen nemen.
Nieuw: de moderne strakke vormgeving. Nieuw: het uitgekiende gemak. Nieuw.: de absolute
veiligheid. Nieuw: de zeer aantrekkelijke prijzen. Kies uit Tornado's elektrisch
nieuweriei, mevrouw. Haal 'n folder bij uw winkelier en speel die uw man in handen.
Want zei hij laatst niet dat 'n mens met z'n tijd mee moet gaan?
™?totoTneezelUge!toe
DE STEM VAN WOENSDAG 16 APRIL 1969
(Van een onzer redacteuren)
BERGEN OP ZOOM Een tentoonstelling is iets anders. Daar
mott je vlug bij zijn, want het duurt maar tijdelijk. Maar een
museum? En dan zijn er mensen die tijdens hun vakantie in elke
stad die ze aandoen musea gaan bekijken, maar in eigen streek?
Toch heeft Brabant er in Bergen op Zoom een prachtig museum
bijgekregen en een dat zeker voor Brabanders interessant is.
De geschiedenis van het museum
begint eigenlijk al in 1919 toen de
Geschiedkundige Kring het Mar-
kiezaat werd opgericht. Die kring
zocht vooral naar voorwerpen die
iets met Bergen en de Bergse ge
schiedenis te maken hadden. De
verzameling stond in de voormali
ge Eiermarkt aan de Nieuwstraat.
In 1931 nam de gemeente de col
lectie over en werd de Gevangen
poort tot museum ingericht. In
1950 krijgt de gemeente-archivaris
dö leiding en vijftien jaar later
wordt deze officieel tot conservator
benoemd. Maar intussen moest de
collectie weer verhuizen, want de
Gevangenpoort moest worden ge
restaureerd. Dat was in 1953. Tij
delijk werd de collectie geborgen in
de stadstoren en in de zuiderkapel
van de grote kerk. Maar nu begint
het er dan eindelijk naar uit te zien
dat het Bergse museum een defi
nitief onderdak gelcregen heeft en
wat voor een onderdak.
De kapel aan de Steenbergse-
straat was het eerste stukje van
(ADVERTENTIE)
(Van onze correspondent)
BONN De Westduitse minis
ter van buitenlandse zaken, Wil
lie Brandt, heeft gezegd, dat de
westerse bondgenoten, hoewel ze
geen druk op Bonn uitoefenen
om 't non-proliferatieverdrag te
tekenen, toch zeer geïnteresseerd
zijn in hoe West-Duitsland dit
probleem aanpakt.
Brandt sprak op een persconferen
tie en deed wederom een beroep op
de huidige regering om op tijd tot
een beslissing te komen inzake een
Duitse ondertekening. Dit om te
voorkomen dat de kwestie een rol
zou gaan spelen bij de verkiezings
campagne in de herfst.
Kanselier Kiesinger was het er
over eens, dat de kwestie voor de
verkiezingen geregeld moest zijn.
Brandt zei dat de drie westerse
mogendheden, Frankrijk inbegrepen,
hem vorige week tijdens de vergade
ring van ministerraad van de Navo
ervan verzekerd hadden, dat ze elke
verdere eis van de Sovjet-Unie om
in West-Duitsland te mogen interve
niëren, van de hand zoudenwijzen.
De Russische regering beweerde
verleden jaar verscheidene keren dat
zij volgens de zogeheten „vijandelij-
ke-staten-clausule" van het Handvest
van de Verenigde Naties het recht
had om dit te doen. Westduitse te
genstanders van het non-proliferatie
verdrag hebben gezegd, dat het on
logisch zou z(jn te -tekenen als Rus
land bij deze eis bleef.
Volgens de minister van buiten
landse zaken kon men zeker niet
zeggen dat West-Duitsland in deze
kwestie overhaast te werk gaat
Spoedig zullen 100 naties het ver
drag hebben getekend en „het ver
drag kan niet meer veranderd wor
den", zei hij.
Ongetwijfeld was een van de be
langrijkste redenen, waarom Brandt
een persconferentie hield, terwijl hij
zo weinig nieuws te vertellen had,
dat hij zijn collega's in het ministerie
van buitenlandse zaken wilde be
schermen tegen de recente beschul
digingen dat zij inzake het non-pro
liferatieverdrag moeilijkheden bin
nen de grote coalitie veroorzaakt
hadden. Verleden week was de in
houd van e~n rapport bekend gewor
den over de mogelijke politieke ge
volgen van een eventuele Westduitse
weigering het verdrag te onderteke
nen.
Zijn collega's, zei Brandt, hadden
alleen maar geprobeerd om tegen
maatregelen te nemen tegen de in
vloed en manipulaties van diegenen
die tegen het non-proliferatieverdrag
waren, in het bijzonder diegenen
binnen de Beierse Christen Sociale
Unie.
1 (Copyright The Guardian/De Stem)
het imposante Markiezenhof dat
volledig gerestaureerd was. Het
tweede deel is de huidige museum
ruimte, drie zalen boven elkaar, elk
van vijftien bij zeven meter, ver
bonden met een stenen traptoren,
en twee galerijen, die langs de klei
ne binnenplaats lopen.
De omgeving zelf al is een bezoek
meer dan waard. De restaurateurs
hebben de Bourgondische pracht
van het zestiende --euwse bouw
werk van de Keldermensen weer
vrijgegeven voor onze twintigste
eeuwse ogen. De benedenste gale
rij met zijn hardstenen zuiltjes is
versierd met gevelstenen uit oude
Bergse huizen. De prachtige bo-
vengalerij met zijn houten spits-
booggeweld is sober aangekleed
met beelden en kleine schilderijen
uit vijftiende en zestiende eeuw.
Dank zij het enthousiasme van
conservator J.H. van Mosselveld
zijn deze en verschillende andere
beelden en schilderijen in langdu
rige bruikleen afgestaan door de
Dienst voor 's rijks verspreide
kunstvormen en door het Aartsbis
schoppelijk museum in Utrecht.
Maar een van de fraaiste voor
werpen in het museum is Bergs be
zit: een enorm wandtapijt, gewe
ven rond 1570 in Oudenaarde, voor
stellende Karei de Grote in Rome.
Het tapijt beheerst de statige bene
denzaal. Een zaai die je het cul
tuurpark van Bergen op Zoom kunt
noemen.
Ook hier hangen enkele uitsteken
de schilderijen van rond de zestien
de eeuw, waaronder een van de
fraaiste een paneel uit het ei
gen museumbezit. Het stelt Jan
Graaf van Walhain voor, de latere
Jan 3, heer van Bergen op Zoom
(1494 - 1532 en zijn broer Hendrik
van Glymes, bisschop van Kame-
rijk. Beiden zijn, zoals de gewoon
te was, afgebeeld met hun patroon
heilige. Het schilderij moet om
streeks 1480 vervaardigd zijn. Een
prachtig meubelstuk, passend in de
statige sfeer van de zaal, is een
grote Vlaamse kast uit de vroege
re zeventiende eeuw.
In de tweede zaal is o.a. een deel
van de collecties tin, porselein, ko
per en gilde-attributen opgesteld.,
een schenking van de heer Disco.
Oud kinderspeelgoed wordt hier
bewaard en er wordt herinnerd
aan de visserij op de Oosterschel-
de.
De sfeervolle zolderzaal is ge
wijd aan Bergs aardewerk. Veel is
afkomstig uit opgravingen, o.a.
een kostelijk gekleurde vuurstolp.
In Bergen is eeuwen lang aarde
werk vervaardigd. Rond 1900 kwam
potterie De Kat nog met heel fraai
Jugendstil-sieraardewerk. Een deel
uit het omvangrijke museumbezit
heeft hier nu een uitstekende plaats
gekregen. Dit alles is eigenlijk nog
maar het begin van het museum.
Er komen nog zeven zalen voor per
manente exposities en vier voor wis
selende tentoonstellingen. De be
langstelling voor het museum zou
groter kunnen zijn. Het gemiddel
de aantal bezoekers is weliswaar
hoger dan in Breda, maar het is
slechts vijfentwintig. Sinds het mu
seum op 1 november vorig jaar
open ging, zijn er ruim 2000 bezoe
kers geweest. Onder hen waren ver
scheidene scholieren in klasverband.
Het museum is in de wintermaan
den trouwens alleen 's middags ge
opend. De grootste drukte mag in
de zomermaanden verwacht worden.
Vanaf 1 mei is het museum dage
lijks geopend van 10 tot 12 en van
2 tot 5; zaterdags en zondags al
leen van 2 tot 5. Dat er in den lan
de veel belangstelling vooral van
vakgenoten is voor het museum,
blijkt alleen al hier uit dat de
vereniging van museumdirecteuren
hier op 16 en 17 mei komt congres-
serein.
AMSTERDAM: Op de werf van de NDSM te Amsterdam is de tweede
helft te water gelaten van de in aanbouw zijnde mammoettanker .Dagmar
Maersk". Het betreft hier het voorschip, het achterschip werd reeds eind
januari te water gelaten. Op de foto een beeld tijdens deze tewaterlating.
AMSTERDAM (ANP) In 1968
heeft het Wereld Natuur Fonds de
Nederlandse afdeling van het World
Wildlife Fund, ruim f 794.500,- ter
beschikking gesteld van het nationa
le en internationale natuurbehoud.
Dit is het grootste bedrag, dat het in
1963 gestichte fonds tot dusverre in
één jaar bijeen heeft gebracht.
De opbrengst van de actie voor het
behoud van de marismas de Hinojos,
onmisbaar gebied voor de Nederland
se trekvogels in Z. W. Spanje, vorm
de met f 500.000,- het belangrijkste
deel van het bovengenoemde bedrag.
Daarnaast werden onder meer pro
jecten in Israël het zenden van
een kudde onagers in Indonesië
een patrouilleboot voor het Ud-
jung Kulon-reservaat ter bewaking
van de laatste Javaanse neushoorns
in Madagascar een Landrover
voor de nationale parken en reser
vaten gesteund, terwijl ook aan
twee Europese W.W.F.-projecten
voor het behoud van de roofvogels
aanzienlijk materieel en financieel
werd bijgedragen.
In Nederland werden internatio
naal belangrijke trekvogelreservaten
van de Vereniging tot Behoud van
Natuurmonumenten, het Zeeuwse
Landschap en het Fryske Gea gehol
pen in de kosten van beheer en be
waking.
Een deel van de verzameling in het Markiezenhof.
(ADVERTENTIE)
Vier middelen in één tablet - waaronder het 6etrou#|,
maagmiddel Chefarox - helpen snel en... doen vvo/ider;!!
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Minister Bakker
van Verkeer en Waterstaat zal een
klacht indienen bij de regering van
Liberië over de vervuiling van het
Texelse strand. Volgens verschillen
de getuigenverklaringen is deze ver
vuiling veroorzaakt door de Liberi
aanse tanker Theomidor.
Het ministerie van Verkeer en Wa
terstaat verzamelt thans de getuigen
verklaringen van diverse instanties,
die direct te maken hebben met de
ze vervuiling en zal in een officieel
rapport de Liberiaanse regering van
dit geval op de hoogte stellen. „Het
is dan aan de regering aldaar om zo
-nodig stappen te ondernemen bij de
eigenaar van de tanker", aldus de
woordvoerder van het ministerie.
De belangrijkste verklaring over
de vervuiling is afkomstig van op
varenden van een loodsboot. Dezen
hebben namelijk gezien, dat de tan
ker Theomidor olie met water ver
mengd geloosd heeft op de Noord
zee. Na dit via radio Scheveningen
gemeld te hebben, heeft de Marine
Luchtvaartdienst in opdracht van
Den Haag foto's van de tanker J
maakt, terwijl de loodsboot moii
nam van het vervuilde water.
De kapitein van de tanker oi%|
de echter, dat hij de tanks van i»l
schip ter plaatse heeft laten sctowl
spoelen.
DE AMERIKAANSE pers
buitengewoon veel aandacht i
overzichtstentoonstelling van
schilder Willem de Kooning.
expositie was eerder te zien in
Stedelijk Museum in Amsterdam, J
in Londen. Aanvankelijk weJ
De Kooning een tentoonstelling j
New York. Maar op aandrang rt
vele Amerikaanse kunstliefhebber:!
critici stemde hij toe. Een critic!
van de New York Times schrei!]
januari van dit jaar nog in Loei
„De expositie is over het i
een teleurstelling. Zij lijkt
uit een ander tijdperk." Het Amerl
kaanse weekblad Newsweek ziet grJ
te overeenkomst tussen „Bill" j-
Kooning en Rembrandt en Vermeer.
Men beschouwt de schilder in i
land als een rasechte Amerikaan, f
kwam hier op 21-jarige leeftijd, i
(ADVERTENTIE)
^Tornado's
elektrisch
nieuweriei.
Nieuw: Tornado's mixer: mengt,
klopt, roert en kneedt op 3 snelheden.
Compleet met ophangbeugel, garden,
deeghaken en passeerschijf (voor
het snel wrijven van voedsel door 'n
zeef). Met receptenboekje in
prachtige geschenkdoos f. 59.50.
Nieuw: Tornado's lichtgewicht strijkijzer. Extra
grote zool om sneller op te schieten. Open
handgreep maakt strijken in zakjes en manchetten
zo veel makkelijker. Soepel,
veilig snoer en randaarde
steker, f. 34.50.
Met Hostaflon zooi
(blijft schoon en
superglad), f. 39.50.
Dezelfde mixer met
standaard en mengkom:
doet't werk voor u terwijl u
uw handen vrij heeft. f. 79.50.
(Los kosten standaard
plus mengkom f. 23.-)
Praktische aanvulling:Tornado's
groentesnijder. Met 2 raspen en
2 schaven. Ideaal voor het
snijden van uien, bietjes, kool,
etc. f. 19.-. (De mixer met
groentesnijder-set in
prachtige geschenkdoos
kost f. 77.50.)
Nieuw: Tornado's koffiemolen,
robuuste dubbelgeïsoleerde motor
werkt uitsluitend ais het deksel
gesloten is. Da's dubbel
veilig. Sterk kunststof huis,
doorzichtig deksel. Een
onverwoestbaar stuk
f .22.50.
Praktische aanvulling
Tornado's snijstaaf. Die vlees
vis en groente tot de fijnste
baby- en dieelkost pureert.
Kost los f. 19.-.
Nieuw: Tornado's maalwerk'
koffiemolen. De fijnheid van het
maalsel is regelbaar van grof
tot snelfilter-fijn. Deksel
en laadje sluiten perfekt. Bonen en
maalsel blijven goed bewaard zonder
dat smaak of aroma I
verloren gaat. f. 47.50.
De Turkse keizer en zij
eCn jonge wasvrouw, die et
gouden tor, in goud gevat,
keel kunnen krijgen, om<
groengouden kever te bez
vrouw werd ontboden ore
was het spoorloos verdwer
de wasvrouw had de tor
ongelijk? H« had hem geve
speelde! En zijn vader had
lijke echtpaar wist niet d
moeder terug had gegeven,
keizerin niet meer eten kor
droeg de wasvrouw het al)
deuren gesloten waren en
zien.
Maar geloof het of "doof he
op een dag vond de kleine jon
de buurt van het washok war
moeder werkte, opnieuw eer
prachtig gekleurde kever. De
iets korter, maar ook iets bred
die van zijn moeder. En hij w:
dood maar levend! Toch nam I
diertje op, liep er verheugd me
het paleis en zei tegen de schild
ten dat hij de beroemde goud
van de keizerin bjj zich had
Onmiddelijk werd hij tot d<|
zerlijke vertrekken toegelaten
het zien van de verwisselende
zen op de groengouden vle
werd de keizerin blij. Haar w
kleurden zich van plezier en zij
een razende honger, omdat nu
Uik hét jaloerse verlangen uit]
hart week.
Het was voor haar een kleinl
de tor laten doden en de gou
- te ontbieden. Binnen de kortst
ren droeg zij een gouden tor a'
raad op haar borst. Maar aan:
het natuurlijk geen pas
dat een wasvrouw eenzelfde si]
had bezeten als een keizerin,
de pootjes van de keizerinnetor 'j
met robijntjes. Dat was een héé
schil.
Intussen had de wasvrouw
tweede kind gekregen. Een allei
klein meisje dat even mooi zou
den als haar moeder, even
zaam als haar vader, en evei
boeid door schoonheid als haai
dere broer.
De oogjes van het meisje v
dan ook niet af te houden ve
groengouden tor, wanneer haar
- dei op feestelijke dagen binne
de speld op haar jak stak, of aan
sluier hing. En het kostte ied-
In het bos van Koning
Meloen,
Hebben alle kabouters ve
te doen,
Be een doet dit, de ander dr
Sommige hebben van het
werken in hun broek een ga
Ze werken zich gewoon lan
Ze werken net zo lang td
s avonds bij de boterham,
bed6 '30^e m gaan ze naa
En hebben haar dolle pret.
7 1V?°','E:ens s'aan ze vroeg op
slan ^an een heetje eet
slaperige kop,
s ze gaan beginnen,
Werken ze eerst een boter
binnen" 6611 k°P thee Maai
En werken èr dan flink oj
m|enn W.elten- Pr- Hendrik
"IA, Breda (6 jaar).
