„Kerkelijk" huwelijk
aanloop tot
christen van morgen
Nucleaire wapens
aanvaardbaar
DE RELIGIES VAN DE WERELD
aanzoek van hervormde moderamen
aan gereformeerde kerken
Geen cent meer voor de kerk, tot moderne
kapelaan mag blijven...
RAPPORT VOOR GEREFORMEERDE
SYNODE GEEFT GEEN ANTWOORD
DE WEG NIET
„ACHTTIEN"
Canadese bisschop:
„Nederlanders
volk van
?en
11
DE STEM VAN DONDERDAG 3 APRIL 1969
35
(Van een onzer redacteuren)
AMSTERDAM - BREDA Een klein berichtje in deze krant
een week of wat geleden: een Amsterdamse hervormde predikant
had de wens te kennen gegeven om als lid van de gereformeerde
kerken en van de katholieke (r.-k.) kerk te worden aanvaard, en om
bovendien in die kerken het evangelie te mogen verkondigen en
de sacramenten te mogen bedienen. Deze hervormde predikant hij
heet ds. D, Groeneboer wil dus ook nog en tegelijk priester in
de katholieke kerk en dominee bij de gereformeerden worden. Hij
heeft hiertoe ook officiële verzoeken gericht bij deze kerken.
Een onmogelijk en een dwaas verzoek? In de huidige constellatie zou
men het zo kunnen noemen. Ds. Groeneboer zal dit zeif ook niet ontkennen.
Maar al bij ai een initiatief, dat aan het denken zet en dat zelfs al iets op
gang heeft gebracht.
(ADVERTENTIE)
het hoogtijd voor een huwelijk. Maar
zij staan niet alleen en de aarzeling,
in de verschillende kerken, is nog
groot.
Maar alles bijeen zijn er tekenen
dat, sneller dan we misschien tot voor
kort hadden gedacht, uit een derge
lijk huwelijk geboren zal worden:
de, Nederlandse christen van morgen.
(Van een onzer redacteuren)
UTRECHT Met het oog op de
generale synode van de gereformeer
de kerken, die in de loop van dit jaar
zal worden gehouden en volgende
maand wordt geopend, heeft een stu-
diedeputaatschap een rapport uitge
bracht over het vraagstuk van de
oorlog. Het rapport, dat aan de sy
node zal worden aangeboden, is dezer
dagen gepubliceerd. Op een van de
kernvragen, n.I. of nucleaire bewa
pening aanvaardbaar is voor chris
tenen, is het deputaatschap echter het
antwoord schuldig gebleven. Althans
een eensluidend antwoordde menin
gen vallen in vier groepen uiteen.
Het rapport vermeldt wel een eens.
luidende kritiek op de politieke ver
houdingen in de wereld, waarmee
het probleem oorlog-en-vrede nauw
samenhangt. Het deputaatschap stelt
o.m. „dat de huidige internationale
structuur (oost-west; noord-zuid), be
paald door het streven naar zelfhand
having en zelfontplooiing, ten koste
van anderen, niet in overeenstem
ming is met wat het evangelie aan
volken en mensen voorhoudt."
In het rapport wordt dan gepleit
voor doorbreking van deze structu
ren en de opbouw van een wereld
orde, gebaseerd op beheersing van
macht en niet op machtsstrijd. „In
dit verband menen wij", aldus het
deputaatschap, „dat de kerk in het
algemeen en bij voorkomende gele
genheden moet getuigen tegen ver
schijnselen die de vrede in gevaar
brengen (machtsstreven nationalis
me, racisme, onkritische gezindheid
jegens historisch gegroeide structu
ren)"
v
Van de vier groepen met eigen me
ning over al of niet nucleair bewape
nen, zijn de twee uitersten vermel
denswaard. De eerste groep verklaar
de zich tegen elke vorm van geweld,
de laatste groep wilde zelfs het ge
bruik van nucleair geweld niet ge
heel uitsluiten. Men zou ertoe ge
dwongen kunnen worden, aldus die
groep, „wanneer satanische machten
zich ongebreideld op aarde zouden
dreigen te manifesteren". Momenteel
is hiervan echter, meent deze groep,
geen sprake.
Verder spreekt het deputaatschap
zich nogal uitdrukkelijk uit tegen de
nog niet lang geleden in de gerefor
meerde kerken vrij algemeen afwij
zende houding tegenover het pacifis
me. In dit verband beveelt het depu
taatschap de synode o.m. aan „erop
toe te zien dat kerkeraden gewetens
bezwaarden in hun opvattingen res
pecteren en als volwaardige gemeen
teleden blijven behandelen".
Bijna Pasen.
Het is Voorjaar!
Feestelijke
bloemen overal.
In kleurige bossen.
Nu volop te koop.
Neem zo'n feestelijk
Paasboeket mee!
Dat brengt sfeer in huis.
Juist met Pasenl
607
ST. GILLIS-DENDERMONDE (KNP)
Uit protest tegen de overplaatsing
van hun kapelaan hebben 6000 men
sen een demonstratieve optocht ge
houden door St. Gillis-Dendermonde,
gewapend met zwarte vlaggen, en
spandoeken waarop tegen overplaat
sing, van kapelaan Verhaegen werd
geprotesteerd.
Besloten is dat voorlopig geen cent
meer voor de kérk zal worden gege
ven, totdat de overplaatsing van de
moderne priester is opgeheven. Een
actiecomité heeft de gelovigen ge
vraagd zwarte vlaggen uit te han
gen, Het zangkoor moet niet meer
zingen en gelovigen moeten de pries
ter niet meer antwoorden. Het volk
is van mening, dat de medezeggen
schap van de leek in België „een dode
letter" is, aldus het comité.
Reacties van het katholiek episco
paat en de synode van de gerefor
meerde kerken heeft de predikant,
voorzover bekend op zijn verzoeken
nog «iet gehad. Maar toch is binnen
zijn eigen kerk niemand minder dan
dominee F. H. Landsman, secreta
risgeneraal van de hervormde kerk,
door de zaak-Groeneboer (geïnspi
reerd tot een formeel „huwelijksaan
zoek" aan het adres van de gerefor
meerde kerken. v
(De gereformeerde kerken-..zijn-na
de hervormde kerk het grootste pro
testantse kerkgenootschap in Neder
land. Men moet zich door het meer
voud „kerken" niet in de war laten
brengen; het gaat toch slechts om één
kerkgenootschap, waarvan de afzon
derlijke plaatselijke gemeenten als
plaatselijke „kerken" borden aange-
merkt).
Tegen dominee GrioéAibdéfl*
biM lidïrtaatschap en herderschap
staat ds. L'andsman afwijzend. Dit is
de weg met! Voorlopig alleen nog
maar denkend aan de verhouding
tussen Heijvormd eiï- Gereformeerd? -
acht hij een „dubbel lidmaatschap"
geen opheffing van een zondige ge
scheidenheid, maar eerder een be
vestiging en consolidatie daarvan. Hij
wil zo heeft hij in.„.Hervormd. Ne-.„.
derland" geschreven verder gaan:
„Hereniging. Liever vandaag dan
morgen. Verder samen optrekken in
een verenigde kerk. Opheffing van
Afscheiding en Doleantie. Weder-
keer!"
Aldus de secretaris-generaal, die
dus niets liever zou willen dan het
Aischeidingsjaar 1834 en het Dolean
tiejaar 1886 uit de vaderlandse kerk-
geschiedenis te schrappen (in die ja-"
ren hebben grote groepen zich van
de „grote kerk" losgemaakt).
Ds. Landsman sprak niet alleen
voor zichzelf, maar ook namens-het-
ffloderamen (bestuur) van de her
vormde kerk. Dit moderamen heeft
dezer dagen aan de synode van de
gereformeerde kerken een „brief ge-,
schreven om er op te wijzen, dat naar
liet inzicht van het hervormd mode-
hmen in elk geval de avondmaalsge-
Beenschap („intercommunie") tus
sen de Ned. hervormde kerk en de
gereformeerde kerken en de weder
zijdse ambtelijke dienst geen langer
uitstel gedogen. De- hervormde kerk
staat eenzelfde regeling voor als met
de Lutherse kerk tot stand kwam:
volledige avondmaalsgemeenschap;
schap; -;
7 wcilerziidse erkenning van elkan
ders ambten;
mogelijkheid van wederzijdse be
roeping en bijstand in het pastoraat.
we h°Pen"> schrijft ds.
brirfTan naar aaldeiding van die
dat a m°dsramen aan synode,
deliib u geretormeerde kerk nu ein
de» si v<??rbeh°ud laat varen en
van hoe e staP in de richting
toike ooV? g herstel van da ker
J gemeenschap doet:" - ----- -
°P daS^wal66- ",eemt bÜ de draad
deze Uetl j1nder«jd de „achttien"
dat war Vallen' De .Achttien» -
geen gereform en ^herv01'mde en ne"
1962 do f f1?6 Predikanten, die
mal o°0tdhebben gegeven tot
1'rechtspTo demonstratie in de
?°or duizendleurshalle*. die
üelijk zo vooih ?ezochte en aanvan-
w«d op heremo?°Vende biieenkomst
'digedrongen Van beide kerken
tealfS»Cb^ conSres is toen als
?agen is, dat HtiT "Wat"wii God
ken wij leid on met onze ker"
?,eeuschaD f3* een nieuwe ge-
Cén h«p èn^ón rfLin één getoof,
pmeenschan een nieuwe
leden, nu wijlen ds. Pop en even
scheen het te lichten!
Maar het initiatief der „achttien"
is vastgelopen in het stugge zand der
werkelijkheid. Wat al bezwaren, uit
gesproken en niet uitgesproken! Van
gereformeerde kant: we halen op die
manier ook die vrijzinnigen onder de
hervormden bij ons binnen! Van her
vormde kant: eenheid betekent dat
we voortaan ook met die behouden
den onderi'de gereformeerden zullen
.moeten optrekken die tegen alles en
nog wat zijn tegen aansluiting bij
de Wereldraad van Kerken, tegen al
te vrijmoedige bijbelkritiek, tegen tv
zélfs!
Zal wat toen is vastgelopen („laten,
we niet overhaasten, laten we vooral
aande - verontruste achterban den
ken") nu toch,nog vlot komen? En
zal het hervormde huwelijksaan
zoek" zowaar anno 1969 worden aan
genomen? De tijd zal het leren!
Wie echter van-,-hervormde- kamt.
tact met de verwante gereformeerden
mogen beperken en omgekeerd. Dat
heeft blijkens zijn artikel in „Her
vormd Nederland" ook ds. Landsman
gevoelc!"
Maar wat „Rome" betreft blijft hij 1
heel wat gereserveerder. De Refor
matie, schrijft hij, is niet achterhaald,
al is er volgens hem, gelet op het Va
ticaans Concilie, de interpretatie.- van
het evangelie en de visie op de kerk
van individuele r.-k. gelovigen en
theologen wel een grote kloof geko
men tussen de officiële kerk en de
.belijdendg.kerk.JMaargoed, daarover
zal de hervormde synode zièh in de
loop van dit jaar nog „beraden".
Er zijn er echter velen, in de ver
schillende kerken, die de vrijage min
der problematisch zién. Dat zijn on-
der meer de-velen die hoopvol de-in-
lerkerikelijke experimenten bij de
eucharistievieringen in de Utrechtse
studentenparochie gadeslaan (of:
hebben gadegeslagen). Onder die ve-
len-bevinden .zich niet zo. zeer -de leb
ders van de betrokken kerken, maar
wel ambtsdragers, priesters, dominees
en predikanten. Volgens hen wordt
.99
?euieenschap die m\Se' een nieuwe
ï,et wederik ®ldd£n in ons volk
'Thts met het I Chrfstus niet
Wdaad S P^dikt, maar
sPrak daar te voor te leven".
toen, zeven jaar ge-
TORONTO (KNP) „Wij katho
lieken van Canada en Noord-Ame-
rika zullen binnenkort met dezelfde
problemen te 'maken krijgen als de
Nederlandse katholieken. Maar dat is
een volk. van theologen en misschien
op godsdienstig gebied wel het best
geïnformeerde van de hele wereld.
Veel gewone Amerikaanse gelovigen,
maar ook priesters en zelfs bisschop
pen zijn daarentegen theologisch an
alfabeten".
Aldus de bisschop van Victoria in
Canada met de Nederlands klinkende
naam De Roo in antwoord op vragen
wat hij van de vele theologische me
ningen van het ogenblik, denkt
De bisschop zei dat de Noordamè-
fikaanse katholieken op theologisch
gebied heel wat op te halen hebben,
willen zij een beetje bij blijven bij
de ontwikkelingen.
Hij hield zijn toehoorders voor dat
zij dat eerst eens moeten bedenken,
voordat zij de Nederlandse katholie
ken veroordelen en dan nog vaak op
grond van eenzijdige berichtgeving.
„Geloof al die berichten over de re
belse Hollanders niet", aldus mgr.
De Roo.
„De Nederlanders zijn van nature
nooit radicaal geweest. Maar zij zijn
goed op de hoogte".
'IN NEW ORLEANS'heeft een'con
ventie van katholieke priesters zich
krachtig uitgesproken voor een rege
ling waarbij priesters die willen hu
wen, dit kunnen doen zonder in on
genade te vallen. De conventie wenst
dat de kerk overweegt zowel gehuw
de als ongehuwde priesters toe te
staan.
liariËfer U.»j i-jf
3000 MEUBELCOLLECTIES VAN REEUWIJK