GEGADIGDEN ZULLEN SAMEN
ES MILJARD INVESTEREN
Zeeland trekt industrieën aan
Ultimatum tot 24
maart voor
ZVTM
ZEEUWSCH- VLAANDEREN
GEWEER BIJ HERINDELING
estiging van chemische bedrijven in Brabant gewaardeerd
YERYOERSBONDEN
Mooiste Brabander
niet in programma
WAK met D 66
in Middelburg
tM
Henk van Ulsen
xit en waar)
VANDAAG
MORGEN
W
ROLEX
heetman
Aangevochten
Plaatselijk re^en
Oeververbinding
Jrjn
Prisma
Randversieringen
Damocles
L,, FILM, CONCERI tJ
LBURG
heater 20 uur
broeinest van spionnen i
4GEN
nbra 20 uur
ivond „Cul de Sac",
alle, 20 uur.
:it een haar in mijn toef
ERPEN
12.10, 14.30, 16.50, IJ
uur De ondankbare i
ar.
11.45, 14, 16.50, 19 en»
Mayerling 18 jaar
assades 12, 14.30, I6.591
1.30 uur Manon 18 jaar'
tole 12, 14.30, 16.50, li J
uur Een originele'si®.
hy 12, 14, 16, 18, 20 en 1|1
ses 18 jaar
>n 12, 14.30, 16.50, 19,[(J
uur L'astragale 18 jaar
lin 14, 17.15 en 20.30 u®
shoes of the fisherman r;
a 12, 14.30, 16.50, 19.10 enf
Five Card stud 18 jaar
20 uur: Opere: Cavalerj
ticana
la: De slag om de Anzioli
ra: Ontsnapping op bevtlj
■mandie: F.B.I. tegen
us 18 jaar
20 uur Toneel:
tusbloem (Barillet en G
IKLAAS
ace: De zaak Thomas 0
jaar
lova: Kittel me 18 jaar
eet: Haaien vliegen laas lil
TENTOONSTELLINGEN
OELBURG
:eshal 1418 uur Multip<]||
ekten
TDORPE
lerie Troutzaerte:
ul Citroen
DIVERSEN
S
adhuis 19 uur Raadsvei
DELBURG
Schakel 20 uur
ankdiaprogramma Wim
chots en scheef".
tDENBURG
ode Leeuw 19.30 uur Md:
lm.
JlSKENS
oedertijt 19 uur Bej aantak»
ÏZANDE
emeentehuls 19.30 uur: E11*
adering
NEEL, FILM, CONCEEl
RNEUZEN J
Concertgebouw, 20 u. Ramses»
'y, „Shaffy-chantatc".
Concertgebouw, 10 en 14*'
oog met „wonderdokter S|i»
a".
DDELBURG
Ontmoetingscentrum 0.5*9
19.30 u. Kinderoperette ,1®
lerstenen.
4TWERPEN
Bioscopen: Als onder
ïNT
Bioscopen: Als onder vs
KNS 20 uur Toneel:
feeks (Shakespeare)
'-NIKLAAS
Bioscopen: Als onder
TENTO ONSTELLlWS
ESTDORPE
Galerie Troutzaerte
Paul Citroen
IDDELBURG
Vleeshal 14—18 uur
Multipels en objekten
DRS. M. C. VERBURG-
....Dow Chemical...
MR. J. VAN AARTSEN
Tegen Plan 2000....
Van een onzer verslaggevers)
DELFT Voor vestiging in het Zeeuwse havengebied
lebben zich een groot aantal gegadigden gemeld.
De klanten die op de stoep staan, hebben santen 400 ha in
dustrieterrein nodig. Zij zullen, als zij kopers blijken te zijn,
6 miljard gulden investeren. Aldus de Zeeuwse ETI-directeur
drs. M. C. Verburg op een congres over de Deltahavens- dal
isteren in Delft gehouden is (zie ook pagina 1).
(ADVERTENTIE)
Het officiële horloge
van de „PANAM" AIRLINES.
Geeft gelijktijdig de exacte tijd
aan op 2 verschillende plaatsen,
waar ook ter wereld.
Een officiële chronometer met
automatische opwinding.
Gegarandeerd waterdicht tot
op 50 meter.
Duidelijke datumaanwijzing
onder ingenieuze Cyclops lens.
ROLEX GMT-MASTER 770,-
edetsteenkundige f.g.a.
diamantexpert g.i.a.
Lijnbaan 92-Oostzeedijk 155-157
Tel. 1166 70 Rotterdam
Drs. Verburg gooide deze ge
gevens op tafel in een discussie
tussen de Zeeuwse commissaris
van de koningin mr. J. van Aart
sen en Rotterdams burgemeester
W. Thomassen. Mr. Van Aartsen
toonde zich een tegenstander van
het „Plan 2000" van Rotterdam,
waarin havenaanleg in de Hoek-
sche Waard bepleit wordt.
Zeeland vreest, dat havenontwikke
ling in de Hoeksche Waard ten koste
zal gaan van die langs de Wester-
schelde. De haventerreinen in de
Hoeksche Waard zouden bereikbaar
gemaakt moeten worden voor sche
pen van 60.000 tot 70.000 ton, maar
die kunen ook in het Sloe en in Ter-
neuzen komen, aldus de commissaris.
Daar gaat het niet om, stelde bur
gemeester Thomassen daartegenover.
Het Europese bedrijfsleven weet ook
wel, dat schepen van die omvang de
Westersehelde kunnen bevaren, maar
het wil niet in Zeeland zitten, omdat
daar vooralsnog de agglomeratievoor
delen ontbreken die in Rotterdam en
omgeving geboden worden.
Die opstelling werd door mr. Van
Aartsen en drs. Verburg aangevoch
ten. Met enige hulp van de regering
kunnen de havengebieden Terneuzen-
Vlissingen in snel tempo uitgroeien
tot een echte agglomeratie met alle
voordelen vandien, betoogden zij.
■Binnenkortverschijnt- een rapport
van het ETI-Zeeland dat dit al iri
T970 het geval zal zijn, als et een
pijpleiding vanuitRotterdam komt,
een naftakraker en een kernenergie
centrale.
Nationaal bekeken is dat overigens
nog geen argument voor Zeeland, gaf
drs. Verburg toe, maar wèl als bere
keningen zouden uitwijzen dat ge
noemde voorzieningen in Zeeland
stukken goedkoper zijn dan haven-
aanleg op de Hoeksche Waard. Burge
meester Thomassen herhaalde dat
Rotterdam alleen maar blij zal zijn,
als andere gebieden in Nederland
voor het grote bedrijfsleven even
diversen
[iddelburg m
Vijvervreugd, 11 uur
nieuw gebouw. ,<J
Zuiderbaken, 20 u. ÏW
Katchese op de r.-k. s
'Bibliotheek 20.15 uur: uM
go Miuco. 4
(Van onze correspondent)
'DELBURG De PvdA, de
en D'66 te Middelburg hebben
dagavond besloten tot een pro-
;ief akkoord. Voor de komende
ieenteraadsverkiezingen komt er
verkiezingsprogramma en één
kandidatenlijst. Hoewel landelijk het
enthousiasme voor een akkoord niet
groot is, heeft men in Middelburg
toch gemeend op deze wijze tot een
concentratie te kunnen komen, die
er op gericht zal zijn een concrete
gemeentepolitiek te voeren, waarbij
.ruime inspraak mogelijk zal ziin
In juli zal op een gemeenschappe
lijke vergadering het programma uit
een worden gezet en zal een geza
menlijke kandidatenlijst worden op
gesteld. In tegenstelling tot het pro
gressief akkoord, waarvan elders
sprake is (PvdA, PSP en PPR) maakt
in Middelburg D'66 deel uit van het
Progressief akkoord. De PPR ont
breekt in de progressieve samenwer
king in Middelburg omdat deze partij
daar nog niet van de grond gekomen
AHA, MOOI, HET 15 0Ê^!^|
0 y?
De weers
vooruitzichten
voor donderdag
on vrijdag,
opgesteld door
het K.N.M.I. op
dinsdag om
18.00 uur luiden:
Verspreide
opklaringen, plaatselijk neerslag en
temperaturen over het algemeen be
neden normaal, vooral in het noor
Jlen van het land.
De weersvooruitzichten in cijfers
genuddeM over Nederland lu-iden
yoor donderdag: aantal uren zon: 0
wt 5; min.-iemp.: ongeveer normaal
tot 4 graden onder normaal; max.-
romp.; 2 tot 7 graden onder normaal
kans op een droge periode van min
stens 13 uur: 70 procent, kans op een
rvie' etmaal40 procent.
De vooruitzichten voor vrijdag
zijn: aantal uren zon; 0 tot 5; min.-
rotnp.: ongeveer normaal tot 4 graden
nnder normaal; max.-temp.. 1 tot 7
graden onder normaal; kans op een
«roge oeriode van minstens 12 uur:
i prin ent; kans op een geheel droog
atteaal: 50 procent.
aantrekkelijk zullen zijn als nu ken
nelijk alleen Europoort maar is
Een van de vele interessante discus
siepunten was ook de vraag of de che
mische industrie, waarvoor zoveel ha
vens gegraven en terreinen klaarge
maakt worden, wel van zo groot be
lang is voor de werkgelegenheid.
Drs. Verburg: „Als Dow Chemical in
Terneuzen binnenkort 1 miljard gul
den geïnvesteerd zal hebben, zal
eenderde van het terrein bezet zijn
en zullen er 1200 mensen werken. De
procesindustrie betekent dus wel de
gelijk iets voor de werkgelegenheid".
Bovendien zorgt zij voor allerlei
nevenactiviteiten. In dit verband
wees hij erop dat de vestiging van
aluminiumsmelterij van Péchiney in
het Sloe ook aan Brabant ten goede
kan komen. „Het is heel wel mogelijk
zei hij, „dat de halfprodukten van Pé
chiney in Brabant verwerkt worden".
De planoloog ir. J. de Ramitz, die
zich overigens niet zonder wantrou
wen jegens Rotterdams bedoelingen
opstelde, wees nog eens op het effect
van dit soort bedrijven voor de ont
wikkeling van de dienstensector. Drs.
Kurstjens van het Brabantse ETI zet
te uiteen dat de vestiging van chemi
sche bedrijven in Brabant gewaar
deerd wordt, „omdat deze groeiers tot
nog toe ontbreken en zij, vanwege
hun hoge toegevoegde waarde, hoge
lonen kunnen betalen".
Hij, drs. Verburg en mr. Van Aart
sen verklaarden, op een vraag van de
Bergen op Zoomse directeur van ge
meentewerken E. van Vianen, eens
gezind ,dat met de voorbereidingen
voor het Reimerswaalplan reeds nu
begonnen moet worden. De Antwerp
se schepen Delwaide zed verbaasd te
zijn dat dit plan op de Roterdamse
kaarten niet meer voorkwam...
Burgemeester Thomassen: „Dat is
een fout van ons geweest. Ik heb de
kaarten waar het Reimerswaalplan
niet op staat, laten vernietigen. Wij
zullen nooit meer een kaart naar bui
ten brengen zonder Reimerswaai"!
Pleidooien voor een vaste oever
verbinding onder de Westersehelde
tussen Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen en
West-Brabant (onder anderen gele
verd door ir. De Ranitz die vond, dat
dit een punt van bespreking moet zijn
in de onderhandelingen met België
over het Baalhoekproject) werden
van Zeeuwse zijde resoluut van de
hand gewezen. „Eerst een verbinding
in het midden, bij Terneuzen". zei
mr. Van Aartsen.
De gedachte van de heer Van
Vianen om Antwerpen in plaats van
een zeekanaal naar Baalhoek een ka-
ADVERTENTIE)
naai naar het westelijker gelegen Os-
senisse te geven, vond geen genade
in de ogen van de heer Delwaide,
„De onderhandelingen met Neder
land gaan beginnen", zei hij, „nu geen
grappen meer!" Antwerpen dat „uit
verkocht" is, wil zo snel mogelijk de
linkeroever ontsluiten en verande
ring der plannen zou vertragend kun
nen werken.
Minister Bakker zei in zijn ope
ningswoord, dat het aan een aantal
fundamentele gegevens ontbreekt om
een juist zeehavenbeleid te kunnen
uitstippelen. Het gaat erom te weten
wat kost het en wat koop je ervoor,
zei hij. Daarbij gaat het ook om het
welzijn. „We mogen de expansie van
de havenactiviteiten niet als een soort
autonoom natuurverschijnsel gaan
zien, waarbij we ons aleen maar kun
nen aanpassen", zei hij.
De minister verklaarde te hopen
dat de commissie zeehavenoverleg
(waarvan voorzitter ir. S. Posthumus
het forum leidde) er sterk zal toe bij
dragen een nationaal beleid te ont
werpen. Misschien komt het dan nog
eens tot een „joint venture" tussen
Roterdam en het Sloe>gebied, zei hij.
Zoals gewoonlijk riepen alle spre
kers om het hardst dat samenwerking
in Zuidwest-Nederland, in Nederland
in zijn geheel, en tussen Nederland en
België nodig is. Mr. Van Aartsen
oleitte in dit verband wederom voor
ie oprichting van een informatie- en
uisitiebureau in de Gouden Delta,
.aar zei ook dat de grote eensgezind
heid na de vele rapporten van Rot
terdam grotendeels verdwenen lijkt.
Burgemeester Thomassen bestreedt
dat.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN De vervoersbon-
den hebben nu ook de Z.V.T.M.
(Zeeuws Vlaamse Tramweg Maat
schappij) een schriftelijk ultimatum
gezonden, waarin staat dat het per
soneel van deze onderneming na
maandag 24 maart te 24.00 uur in
staking zal gaan indien de directie
de nieuwe C.A.O. niet zal onderteke
nen. Bij de Z.V.T.M. zouden dan 110
man personeel bij de staking betrok
ken zijn.
Ingenieur J. F. de Nie. directeur
van de Z.V.T.M.. zei niet te weten
hoeveel van zijn werknemers even
tueel het werk zullen neerleggen.
Ir. De Nie zei voorts niet te kunnen
zeggen of de directies van de twaalf
streekvervoersondernemingen, die tot
dusver de C.A.O. niet tekenden, in
de loop van deze week bijeen zullen
komen om zich over de situatie te
beraden. „Sinds vorige week is in ons
standpunt t.a.v. de in de C.A.O. op
genomen gelijkschakeling van chauf
feurs bij het streekvervoer en die bij
de stadsdiensten geen verandering
gekomen. Wü blijven het redelijk
vinden dat de commissie Van der
Dussen hierover eerst een rapport
zal moeten uitbrengen".
Onder de chauffeurs van de ZVTM
heerst een vastberaden stemming
.Als er vóór maandag 12 uur niet is
getekend, gaat de boel onherroepelijk
plat", aldus een van hen. We trekken
één lijn met onze collega's in Fries
land.
De directie van de Overijsselse
Autobus Diensten N.V. te Holten is
gistermiddag telegrafisch met de col
lectieve arbeidsovereenkomst voor
de chauffeurs akkoord gegaan. Dat
gebeurde vier uur na het verstrijken
van het ultimatum dat door de vak
bonden was gesteld en dat om 12 uur
afliep. De directie is gezwicht voor
de dreiging van een staking en heeft
daarom getekend, maar dit wil, al
dus een woordvoerder niet zeggen
„dat wij het met de cao volkomen
eens zijn". Met name richten de be
zwaren van de OAD zich op de f 33,.
per maand die bedongen waren als
gedeeltelijke inloop op de achter-
stand ten opzichte van chauffeurs
van de gemeentelijke vervoersbedrij
ven.
De O.A.D.-directie wenst dat een
neutrale commissie zich gaat bezig
houden met het bepalen van de ge
kwalificeerde achterstand van de
gekwalificeerde achterstand van de
chauffeurs van de streekvervoersbe-
drijven.
(Van een onzer verslaggeefsters)
GOES De brand die maandag
avond in de textiel grossierderij van
de N.V. Weststrate en Zoon aan de
Voorstad in Goes heeft gewoed, heeft
een schade van naar schatting 5 a 7
honderdduizend gulden aangericht.
Het pand brandde bijna geheel af.
Met het gemeentebestuur van Goes
wordt gezocht naar een mogelijkheid
het bedrijf in een noodruimte onder
te brengen. Verder zal de N.V. West
strate met het gemeentebestuur over
leggen of de afgebrande bedrijfsruim
te weer op de oude, of mogelijk op
een andere plaats kan worden opge
bouwd.
Het bedrijf is tegen brand verze
kerd. De 20 personeelsleden krijgen,
zo lang zij niet aan het werk kunnen
hun loon normaal doorbetaald. Ook
hiervoor is het bedrijf verzekerd.
Bij de brand werden kantoren, op
slagruimte van kleding, ruimte voor
het nieuwe atelier en autoboxen In de
as gelegd. De brand is door nog on
bekende oorzaak ontstaan.
(Van een onzer redacteuren)
MIDDELBURG/DEN HAAG
In de wandelgangen van de Twee
de Kamer kon men tijdens de be
raadslagingen over het wetsont
werp tot gemeentelijke herinde
ling van Zuid-Beveland de vol
gende uitspraak horen: „De her
indeling van Walcheren was een
voorbeeld van hoe het niet moet;
de herindeling van Zuid-Beve
land was een voorbeeld van hoe
het allemaal nog kan; de herin
deling van Zeeuwsch-Vlaanderen
zal laten zien hoe het óók kan en
de herindeling van Tholen ten
slotte, zal aantonen hoe het eigen
lijk moet".
Daar zit veel waars in. In elk geval
gaat het debat over de gemeentelijke
herindeling van Zeeuwsch-Vlaande-
ren, op 25 en/of 26 maart in de Twee
de Kamei, aantonen dat men in de
Zeeuwse regionen steeds bewuster is
gaan denken over het vraagstuk van
samenvoeging van gemeenten. De
Kamerleden op hun beurt hebben een
record-aantal amendementen op het
wetsontwerp bij de hand en in de
wandelgangen verwacht men, dat zij
deze keer harder zullen doordruk
ken dan tijdens de behandeling van
Zuid-Beveland".
Hoe ziet het wetsontwerp van ml-
ister Beernink eruit? Het stelt vijf
emeenten voor, te weten: Oostburg
'19.260 inwoners), SIuis-Aardenburg
6.460): Terneuzen (44.006), Honte-
ïisse (8.300) en Hulst (17.200). Bij
tit plan gaat de minister al wat ra
licaler te werk dan zijn ambtsvoor
ganger in het begin van de zestiger
jaren, die meende dat er in
Zeeuwsch-Vlaanderen minstens tien
gemeenten zouden moeten overblij
ven als het mes er eenmaal in werd
gezet.
Naar de politiek toe vertaald is de
herindeling Zeeuwsch-Vlaanderen als
een prisma. Onder verschillende hoe
ken bezien, ontwaart men verschil
lende kleuren. Zo vonden kortgele
den de KVP, de WD en D '66 de
oplossing die voor West-Zeeuwsch-
Vlaanderen is gekozen, te radicaal.
De regionale formaties van de zes
grote partijen echter (de KVP uitge
zonderd) zagen dat anders.
Zij stuurden een adres naar de Ka
mer, waarin zij vroegen om dit ge
hele gebied te herscheppen tot één
grote gemeente. Dit zou (zo zeggen
zij) het gebied één typering ver
schaffen, nameljjk als regio voor re
creatie, wonen (afgeleid van de Ka
naalzone) en landbouw. De PvdA-
Kamerfractie is op dit thema gaan
voortborduren en legt deze visie fei
telijk aan geheel Zeeuwsch-Vlaande
ren op. „Maak er drie gemeenten
van", zegt deze fractie: één voor het
westen, één voor het midden en één
voor het oosten.
Bij deze fractie bestaat niet de ge
ringste waardering voor het speci
fieke probleem dat Sluis en Aarden
burg opleveren. Plaatselijk windt
men zich nogal op over de vraag of
deze twee gemeenten, met hun sterk
verschillende functies, wel tot één ge
meente kunnen worden samenge
voegd. De PvdA komt zelfs aan de
vraag van een samengevoegde ge
meente Sluis-Aardenburg niet toe.
De minister stelt één grote ge
meente Terneuzen voor, die prak
tisch de gehele Kanaalzone omvat.
Zowel plaatselijk als in kringen van
de KVP-Kamerfractie is men daar
tegen. Het alternatief luidt: drie ge
meenten in de Kanaalzone, bestaande
uit een vergroot Terneuzen, een ver
groot Axel en een dito Sas van Gent.
Een variant hierop is het voorstel,
alleen een aparte gemeente Axel,
naast een groot-Terneuzen te vor
men en een andere variant: Hulst en
Hontenisse (nieuwe stijl) samen te
voegen tot één gemeente van pakweg
25.500 inwoners en groot-Terneuzen
volgens het wetsontwerp intact laten.
Het argument: in Oost-Zeeuwsch-
Vlaanderen leeft men met de onge
wisse problematiek van een Baal-
hoek-kanaal en dit is een probleem
dat men alleen in een forse bestuur
lijke eenheid te lijf kan gaan.
Een nog verder gaand idee: De Ka
naalzone en Hulst-Hontenisse op één
hoop gooien, maakt geen kans, juist
omdat men in beide regionen met
onvergelijkbare vraagstukken te ma
ken heeft. De Kanaalzone (oftewel:
groot-Terneuzen) grenst aan de Bel
gische gemeente Gent, terwijl oost-
Zeeuwsch-Vlaanderen door het Baal-
hoekplan, binnen de Antwerpse in
vloedssfeer ligt en bovendien in hoge
mate aan toekomst-denken moet
doen, terwijl Terneuzen nu al te
midden der economische feiten leeft.
Om het geheel wat levendiger te
maken, leven er nog allerlei denk
beelden die plaatselijk zwaar wor
den gewaardeerd, maar die in Haag
se proporties" minder indruk "zullen
maken. Daar is het idee om Aarden-
burg en Sluis, elk een beetje ver
groot, zelfstandig te laten voortbe
staan; om een aparte gemeente IJzen-
dijke te vormen; en om Aardenburg
met Sluis en Retranchement te com
bmeren tot een gemeente
Minister Beernink heeft'in mei van
het vorig jaar gezegd,, dat hij Sluis-
Aardenburg als een knelpunt be
schouwt en dat er in het land van
Hulst weinig problemen liggen. Van
ingrijpende wijzigingen in zijn wets
ontwerp wilde hij (toen) niets we
ten. In zijn memorie van antwoord
toonde hij zich wat minder star.
De minister is herhaaldelijk ge
kapitteld over het tekort aan in
spraak uit de regionen in kwestie.
Men heeft in de praktijk nauwelijks
met „inspraak" te maken gehad,
maar wel met protesten achteraf, die
nu ten onrechte de indruk van rand
versieringen maken. De raad van Sas
van Gent b.v. verklaart zich unaniem
tegen het wetsontwerp, voorzover het
op deze gemeente en naar men zegt,
ook op Philippine, Axel, Westdorpe
en een deel van Terneuzen slaat. In
Axel daarentegen ziet men liever een
gemeente bestaande uit Axel, Over
slag, Zuiddorpe en Koewacht, waar
de laatstgenoemde gemeente weer
niets voor voelt. Koewacht wil liever
bij Hulst worden gevoegd.
Er zijn door de minister in zijn me
morie van antwoord enkele mogelijk
heden opengelaten, waarop men in
Zeeuwsch-Vlaanderen zijn hoop ba
seert, b.v. wat betreft de stichting
van een „tussengemeente" tussen
Hust en Terneuzen in. De „inspraak
uit de regio" heeft hier echter weinig
invloed meer op en bovendien is er
bij de opinievorming ter plaatse noga]
wat verdeeldheid gebleken.
Daardoor ziet het er naar uit, dat
de herindeling niet alleen een zwaard
van Damocles is, dat dreigend bo
ven de hoofden van tientallen zelf
standige gemeenten hangt. Zij is bo
vendien een Gordiaanse Knoop waar
voor weer een ander zwaard nodig is
om hem door te hakken.,..
55
(Van een onzer redacteuren)
MIDDELBURG De mooiste
voorstelling die De Nederlandse
Comedie ooit van „De Spaanse
Brabander" heeft gegeven, stond
niet in de programmaboekjes, noch
op de affiches. Het was een spon
tane voorstelling, op verzoek van
de middelbare schooljeugd van
Middelburg en Vlissingen. „Rob
beknol" (Henk van Ulsen) is se
dert half twee, gisternacht, toen
de speciale jeugdvoorstelling van
„De Spaanse Brabander" eindigde,
de grote kampioen van de jeugd
op Walcheren. Want het idee voor
nog een aparte, gratis-voor-niks
uitvoering van Bredero's bekend
ste toneelwerk te geven, maar dan
voor de jeugd, was van hem af
komstig.
„Als jullie kans zien om met 250
tieners voor de schouwburg te ver
schijnen, dan geven wij om 11 uur
een gratis uitvoering voor jullie!",
was tot de protesterende jeugd ge
zegd. De scholieren togen meteen
aan. de slag. Het algemeen cultu
reel alarm bracht geen 250, maar
zeker zeshonderd jongelui tegen
middernacht op straat.
Het was voor het eerst dat er
nachtleven in Middelburg was.
Zelfs de juffrouwen van de gar
derobe kregen opeens nachtdienst,
maar ook de staf van de schouw
burg, de grote groep van mensen
„achter de schermen" van de Ne
derlandse Comedie. vertegenwoor
digers van de ZVU.
„Meneer, krijgen we morgen een
uurtje om uit te slapen?", vroeg
een meisje van 16 aan de direc
teur van haar school. „Vooruit dan
maar", zei hij, en meteen daar ach
ter aan: „Moet dat nou?", toen het
kind hem bijna omhelsde. Bij de
aanvang van de Brabander in
nachtgewaad (onthullender dan
Bredero ooit bedoeld kan hebben)
werd het van het podium af nog-
eens aan de juichende zaal meege
deeld: de hoogste klassen van bijna
alle middelbare scholen mochten
gistermorgen een uurtje later aan
treden. Om uit te slapen. Er golfde
prompt een ovatie door de zaal. En
dat herhaalde zich in forto fortis
simo, toen Bob de Lange de zaal
toeriep: „Dit protest van jullie be
schouwen wij als een daad van be
tekenis. Deze tweede voorstelling
geven wij gratis en zonder pauze
voor jonge mensen. Ik zie echter
ook veel ouderen in de zaal. Voor
zover jullie leraren zijn, zullen wij
hun dit voordeeltje maar gunnen".
(Luid gelach in de zaal). „Maar de
andere volwassenen worden ver
zocht na afloop het entreegeld te
betalen. De ZVU en de Nederland
se Comedie zullen daarna beslissen
voor welk doel dit geld zal worden
bestemd".
Intussen echter ging de gefluis
terde boodschap „Lappen voor
d'e spelers!" door de zaal, verge
zeld van een verchroomde bak
waarin een spontane vloed van
papier- en zilvergeld neerdaalde.
Na de voorstelling, die stralend
verliep ondanks de zichtbare te
kenen van vermoeidheid bij som
mige acteurs, werd de zilvervloot
aangeboden door Wim Meulmees-
ter uit naam van de Walcherse
jeugd, die van protesteren weet
maar grootheid van gemoed waar
deren kan, zoals bleek uit de talrij
ke ovaties voor het gezelschap,
maai- eveneens voor de leiding van
de ZVU.
HENK van Ulsen, „Robbeknol" in „De
Spaanse Brabander", welk stuk
maandagavond gratis, pauzeloos en
buiten het speelschema om door de
Nederlandse Comedie voor de Wal
cherse jeugd werd opgevoerd, consta
teert: „Ik heb nog nooit zo'n eenheid
in de troep beleefd als maandagavond.
Niemand, of hij nu souffleur was, ac
teur, chauffeur, technicus of toneel
knecht niemand maakte bezwaar
toen ik met dat ongebreidelde idee
de kleedkamer kwam binnenstormen
om een extra nachtvoorstelling van
„de Brabander" voor de protesteren
de jeugd van Middelburg en Vlissin
gen te geven.
HOE dat kwam? Wel ik kwam laat in
de middag, samen met Agaath Meu-
lenbroek met mijn eigen auto in Mid
delburg aan. Ik had net een t.v.-re-
petitie achter de rug. Ik at wat in de
stad en ging, normaal op tijd, naar de
stadsschouwburg toe. Daar zag ik een
stuk of vijftig jongelui op de trappen
zitten. Zij hadden een spandoek bij
zich waarop iets stond over de ZVU
Discriminatie enfin: zo'n kreet. Ik
vroeg wat er aan de hand was en toen
kwam er een van die knapen naar
voren de zelfde die aan het eind
van de avond, of liever van de nacht,
een hele bak spontaan opgehaald geld
kwam aanbieden (Wim Meulmees-
ter, vijfde klasser van de rijkskweek
school in Middelburg red.), die
vertelde dat de tieners er deze keer
met aan te pas waren gekomen omdat
er te weinig kaarten voor hen be
schikbaar waren gesteld. Ik zei-
„Wacht effe!", rende naar de kleed
kamer en schoot een paar collega's
aan.
ER was nauwelijks overleg nodig. Ie
dereen was er meteen voor om de
Brabander na afloop van de gewone
voorstelling van acht uur nog een
heer te brengen. Ik holde terug naar
die jongelui op de trappen en vertel
de wat wij besloten hadden. Het be
stuur van de ZVU, de uitkooporgani
satie, zat intussen druk te beraadsla
gen. Ze vonden het prachtig toen ik
met het idee kwam binnenrennen.
HET technisch personeel, de chauffeur
van de vrachtauto iedereen deed
mee. Man, ik heb er geen seconde aan
gedacht om de directie van het gezel
schap te bellen. Het was allemaal zo
enorm spontaan. Het is geloof ik de
eerste keer geweest, dat een demon
stratie zo gauw succes heeft gehad.
Mocht er gedonder van komen, dan
neem ik natuurlijk de volle verant
woording op mij.
MvanR7%i!et?lalCe";-frj 3een gewoonte
van. Zoiets als dit doe je maar één
keer spontaan. Je kunt het niet orga
niseren. Trouwens: enorm was het
zoals de zaal meeleefde. Daar heb
ben we allemaal van genoten.
VERMOGEND was het natuurlijk wel.
ik kwam vanmorgen om half vier
thuis in Amsterdam en om tien uur
vanmorgen stond ik weer op de re
petitie. Ik kruip nou toch echt onder
dag W°*t het is al weer mid~
