tolumbus-zegels
bleken werkelijk
te bestaan
SH
Amerikaanse
ruimtevaartuigen
verkennen Mars
ORSPRONKELIJKE EIGENAAR IS NOG ALTIJD NIET BEKEND
LE
RMIN6
Si
iel
11
ENTE
AGE
IN AUGUSTUS OPNIEUW BEELDEN VAN DE „RODE PLANEET"
PLASTICS
tief
>LEUR
&DUKT
OLEUR
SN DE
i'JEN
rijzen:
10 jaar garantie!
Mysterie bleef
hese N.V.
op de derde
JAARBEURS
Verrassende foto's
Zware satellieten
Camera's
DE STEM
|ur krijgt tot taak de eind.
In de hand van voorsehrif
f laatste nauwkeurige con
I rwerpen.
I ot taak de controle op al
le goederen, zoals grond
•eleveringsartikelen.
Ids enige ervaring hebbe-
Inktie, genieten de voor
S kunnen zich voor nader
llicitaties wenden tot om
llszaken van onze ,Ny
192, Rijen.
(Van een bijzondere medewerker)
LONDEN Een paar jaar na de tweede wereldoorloog doken er in filate
listische kringen in Engeland en de Verenigde Staten geruchten op over
een grote ontdekking. Naar verluidt zou er fluisterde men binnen
kort een belangrijke en zeer kostbare partij Columbus-zegels op de markt
komen. Wie echter de eigenaar was wist niemand.
^^>lumbus-zegels? Iedere rechtge
aarde postzegelverzamelaar kent de-
De ontdekker van Amerika had
de grootste moeite om de, voor
zijn tocht benodigde gelden
bijeen te brengen. Zijn op
drachtgeefster, koningin Isa
bella, moest zelf haar juwelen
belenen om Columbus te kun
nen helpen. Nooit hebben Isa
bella of Columbus kunnen dro
men, dat er ooit voor een paar
„stukjes papier" met hun por
tretten een vermogen zou wor
den neergeteld.
HTTEC HNIEK
TEL. 01626 - 955
PGAVE VOOR DE AANLK
in 1893 in de Verenigde Staten
.enen zegels. Ze werden uit
en ter gelegenheid van het
eeuwfeest van Columbus' ont-
der Nieuwe Wereld,
lijk hadden die zegels in 1892
gbaar moeten zijn, maar Uncle
Sam's Tante Pos had niet op een
i Jaartje gekeken en gezorgd, dat de
^^'.s in omloop kwamen, toen er in
een grote herdenkingsten-
g werd gehouden ter ere
lumbus. De serie bestaat uit
WBOUW
tekende
>CéDé
ild o.a Horecabedrijven,
sk van onze vertegenwoordig
m
'BH
lij
HEER Telefoon
Lontirh België
01676-8
•ijfsadministratie.
doeM
waarden. De laagste is één
•cent, de hoogste vijf dollar. Op
|e zegel staat een afbeelding, die
ing heeft op het leven en de
bl van de grote ontdekkingsrei-
iger. Schilderijen van Europese en
likaanse meesters dienden de
srper der zegels als modellen.
1955 kwam het (voor filate-
grote, sensationele nieuws,
dselachtige partij Columbus-
waarover reeds enige jaren
rrmchten de ronde deden, bleek
■Wkelijk te bestaan. Een bekende
jlcMlense firma deelde mede, dat zij
de - partij in veiling zou brengen.
«Kavel 189" aldus stond de party
in de veilingcatalogus aangegeven
omvatte ruim tienduizend Columbus-
ïegels.
^^fcreweg het grootste deel van de
partij' bestond uit hele, gave vellen
van honderd stuks. Om precies te
■Bk zesennegentig vellen van hon-
De postzegelhandelaars en de rijke
verzamelaars watertandden, toen zij
de catalogus in handen kregen en
likkebaardden, toen zij de zegels „in
levenden lijve" konden aanschou
wen. Tal van Amerikaanse en Euro
pese handelaars en verzamelaars
boekten onmiddellijk na de verschij
ning van de catalogus een vliegtuig
passage naar Londen. Anderen deden
telegrafisch of per brief een bod op
„Kavel 489".
De veiling begon. Toen „Kavel
489" aan de beurt was of, zoals
een der aanwezigen het uitdrukte
toen „Columbus onder de hamer
kwam", kon men de spanning in de
zaal snijden. Bod na bod werd ge
daan. Als winnaar kwam ten slotte
een Amerikaanse handelaar, de heer
Raymond Wheal uit New Orleans,
uit de bus; Hij verwierf de ruim
tienduizend zegels in eigendom voor
een bedrag van 132.500,— (te be
talen in Amerikaanse dollars).
Velen hadden gehoopt, dat na de
veiling de geschiedenis van „Kavel
489" uit de doeken zou worden ge
daan. Zij kwamen echter bedrogen
uit. Nog steeds is die geschiedenis
vrijwel geheel in dichte nevelen ge
huld. Enige bijzonderheden lekten
echter uit. Zo bleek, bijvoorbeeld,
dat die tienduizend Columbus-zegels
reeds in het jaar van uitgifte, in
1893 dus, in Engeland waren aan
gekomen.
Maar hoe weet niemand, althans
heeft niemand ooit verteld. Men
bedenke hierbij, dat in 1893 het aan
tal postzegelsverzamelaars heel wat
kleiner was dan het thans is. Even-
mm
de zorg voor een
ren bewaking ervan.
de benodiade administratieve derdli De metste andere zegels wa-
i i La. I ffin in Wnlrlrzm trori vtiot» rvP moor
-.„-odd ten kt Jren blokken van vier of meer
en normen opgesteld ten (stuks, AUe zegels
waren postfris
jfsgebeuren.
an uit naar iemand op l
ur niet ouder dan 23 jaar-
van vier
waren
(ongestempeld) en nagenoeg alle wa.
ren ze in prima conditie. De druk
ker der zegels had uitstekende inkt
soorten gebruikt, zodat de kleur der
tot „Kavel 489" behorende zegels
sedert 1893 niet of nauwelijks had
geleden.
Het was dus inderdaad een partij
kostbare zegels van prima kwaliteit.
min is het waarschijnlijk, dat de ze
gels door de oorspronkelijke eigenaar
aangekocht werden als belegging.
Tegen het einde der vorige eeuw zag
men namelijk niet veel in postzegels
als belegging. Met welk doel werden
Een overzicht van de veiling
29 maart (Hof van Tange)
menpracht met vijver
(ca. 200 m2).
ishows, die u reeds te z'e" yi
amende lente en zomer'"
iteressante stands o.a.
lachines, caravans, ^°r^Cellte»
ing voor uw auto, c.v„ J
Arb. Bureau, garageb°u
tschenken enz. enz.
middag of avond,
moeite waard.
De 2 dollar Columbuszegel van 1893, voorstellende Columbus en Isabella.
ze dan gekocht? Of, ruimer, hoe ver
wierf de eerste eigenaar ze? Verder
dan gissingen kan men niet komen
en is men ook niet gekomen.
De tot „Kavel 489" behorende post
zegels hadden een nominale waarde
van circa 2.850,Op de veiling
brachten zij in 1955 bijna zevenen-
veertigmaal dat bedrag op! Wie de
verkoper in 1955 was is even onbe
kend als de naam van de oorspron
kelijke eigenaar.
Er is nog een interessante bijzon
derheid te vermelden. Tussen 1893
en 1955 is „Kavel 489" nooit op de
open markt aangeboden. Omstreeks
1950 doken de eerste geruchten op
over het bestaan van die geheim
zinnige partij zegels, maar vóór de
eigenaar de veilinghouders eind 1954
of begin 1955 benaderde wist nie
mand met zekerheid, dat de partij
bestonden. had ook. niemand ,maar
het flauwste idee van de aantallen
der zegels en van de waarde. Bij
eerste taxatie schatten de deskundi
gen de waarde op circa 75.000,—.
De opbrengst ter veiling bedroeg in
1955 bijna het dubbele van dit be
drag!
Zouden die raadselachtige Co
lumbus-zegels thans in veiling
komen, dan zou de prijs heel wat
hoger liggen dan f 132.500. Im
mers, de belangstelling voor en
de prijs van (wat verzamelaars
noemen) „goede, klassieke zegels"
hebben zich sedert 1955 in stij
gende lijn bewogen, mede, omdat
menigeen ze ziet als goede beleg
gingsobjecten.
Het „Mysterie van Kavel 489"
is evenwel nog steeds niet opge
lost, al weten wij, dat er filate
listische speurders zijn, die hopen
het te zijner tijd alsnog te kunnen
ontrafelen.
(Van onze ruimtevaartmedewerker)
CAPE KENNEDY Halverwege deze maand breekt een gunstige
periode aan voor het lanceren van ruimtevaartuigen naar de planeet
Mars, welke vanwege haar roodachtige kleur vernoemd is naar de
Romeinse god van de oorlog.
Dit „lanceervenster" blijft open tot ongeveer 15 april en het ligt in
de bedoeling van de Amerikaanse NASA deze gelegenheid aan te
grijpen voor het lanceren van een tweetal Mariner-satellieten welke
in begin augustus de „rode planeet" moeten passeren op een afstand
van slechts 3200 kilometer.
Terwyl de Sovjet-Unie bij het on
derzoek van de planeten haar aan
dacht vooral concentreert op Venus,
waarheen in januari jl. twee Venera-
sondes werden gelanceerd, beperkt
het Amerikaanse onderzoek zich voor
namelijk tot Mars.
Weliswaar hebben de Verenigde
Staten in het verleden ook wel sa
tellieten langs Venus laten vliegen,
maar het Mars-onderzoek heeft al
tijd veel meer tot de verbeelding ge
sproken. En nog afgezien daarvan,
zal de rode planeet ongetwijfeld het
volgende hemellichaam zijn waarop
de mens, na de maan, een kijkje zal
gaan nemen, hoewel dat zeker niet
eerder dan in 1986 zal geschieden.
De eerste Amerikaanse lancering
naar Mars vond plaats in begin no
vember 1964 toen de Mariner 3 van
Cape Kennedy vertrok. Na de start
bleek echter de voor de lanceerfase
benodigde beschermkap om de satel
liet niet te willen loslaten, waar
door de panelen met zonnecellen niet
uitgeklapt konden worden.
Zo ging deze sonde in de ruimte
verloren, nadat de batterijen aan
boord bij gebrek aan elektrische ener
gie opwekkende zonnestraling uitge
put raakten en de radio's voorgoed
zwegen. Hals over kop werd een ge
heel nieuw soort beschermkap ver
vaardigd om gebruikt te worden bij
de lancering van de Mariner 4, op
28 november 1964.
Ditmaal ging wel alles precies naar
wens. Zeveneneenhalve maand lang
volgde de instrumentdrager een tra-
jekt dat hem, dank zij een tweede
koerscorrecties, op 14 juli 1965 tot
op ruim 9000 kilometer van Mars
bracht. Op dat punt werd de tele
visiecamera aan boord in werking
gesteld hetgeen 22 zeer wazige maar
niettemin bijzonder verrassende fo
to's opleverde.
Ook doorsneemetingen van de Marsi-
aanse dampkring Werkten veel ver
wondering op bij de geleerden die de
gegevens onder ogen kregen.
Om onze zon draaien in het totaal
negen planeten. Vanaf de zon gere
kend is de aarde daarvan de derde
en Mars de vierde. Daardoor moet de
rode planeet een veel grotere cirkel
om de zon beschrijven dan de aarde
Terwijl wij er 365 dagen over doen
om een omloop te voltooien, duurt
een Marsjaar 687 dagen.
Dit nu maakt weer dat Mars met
de regelmaat van de klok door de
aarde wordt ingehaald en gepasseerd,
hetgeen eenmaal per 26 maanden het
geval is. Op dat moment staan de
zon, de aarde en Mars op een lijn,
een toestand welke in de astronomie
wordt aangegeven met de uitdruk
king „oppositie".
Tevens is tijdens zo'n oppositie de
afstand aarde - Mars minimaal en
deze varieert vanwege het niet ge
heel cirkelvormige karakter van de
beide omloopbanen tussen 50 en 100
miljoen kilometer.
Dit jaar zal de Marsoppositie plaats
vinden op 31 mei en daaraan vooraf
gaat dan een periode waarin het gun
stig is satellieten naar de rode pla
neet te lanceren.
Mars, slechts half zo groot als de
aarde, is altijd beschouwd als waar
schijnlijk de enige planeet in ons
zonnestelsel naast de aarde waarop
leven aanwezig zou kunnen zijn, zij
het in een bijzondere primitieve vorm.
Men heeft vanaf de aarde ontdekt
dat de rode planeet een dampkring
heeft, dat bepaalde gebieden aan
kleurveranderingen onderhevig zijn
bij de wisselingen van de seizoenen,
dat er waterdamp in de afmosfeer
voortkomt en dat er zelfs poolkap
pen zijn, bestaande uit een zeer dun
laagje rijp en dus in niets gelijkend
op de ijswoestijnen zoals wij die op
aarde kennen.
Zelfs meende de Italiaanse astronoom
Schiaperelli in 1877 het bestaan ont
dekt te hebben van een uitgebreid
stelsel van kanalen, waaruit door en
kele fantasten de conclusie werd ge
trokken dat dit aangelegd zou zijn
door intelligente wezens.
Later bleef van de hele kanalen-
theorie echter niets meer over, toen
met sterkere kijkers dan die van
Schiaperelli ontdekt werd dat het ge-
her' op gezichtsbedrog had berust.
De geleerden waren echter bijzon
der verrast toen de Mariner foto's in
1965 onthulden dat het Marsland-
Dit is een schematische weergave van de banen van de aarde en Mars
om de zon en de trajekten die de Mariner 6 en 7 zuilen moeten af
leggen.
1. Half februari de lancering van de Mariner 6.
2. Begin april de lancering van de Mariner 7.
3. Marspositie op 31 mei 1969.
4. De Mariner 6 en 7 zullen Mars vijf dagen na elkaar passeren.
5. De positie van de aarde tijdens de Marsmassage van de beide
satellieten.
schap bezaaid is met kraters, in elk
geval die gebieden welke op de ge
voelige plaat werden vastgelegd.
In totaal konden circa 70 kraters
geteld worden, in doorsnee variërend
van 3 tot 200 kilometer, in een ge
bied dat ongeveer een procent be
draagt van het totale Marsoppervlak.
Terwijl veelal was aangenomen dat
Mars betrekkelijk vlak was, werden
hoogteverschillen gemeten van ruim
4000 meter. Sommige kraterwanden
waren zelfs zo hoog dat er zich een
laagje rijp op had afgezet dankzij de
aanwezigheid van waterdamp in de
atmosfeer.
Hoewel Mars door al die kraters meer
gelijkenis vertoont met de maan dan
met de aarde, heeft de als gevolg van
vocht en wind optredende erosie er
voor gezorgd dat het relatief heel
wat gelijkmatiger verloopt dan op de
maan, waar alles veel hoekiger en
ruwer is.
Een tweede verrassing bij de Ma
riner 4 vlucht was de ontdekking dat
de luchtdruk aan het Marsoppervlak
niet veel meer bedraagt dan tien
millibaar, hetgeen eenhonderdste is
van de druk op aarde en eentiende
van de waarde welke men altijd had
gedacht te kunnen aannemen.
Nu gaan dan opnieuw satellieten
Mars verkennen.
De eerste van deze serie van twee
de Mariner 6, zal zo spoedig mogelijk
gelanceerd worden in de tweede helft
van deze maand, terwijl de Mariner
7 in begin april vanaf Cape Kennedv
zal vertrekken.
Hoewel het verschil in lanceerdatum
ongeveer anderhalve maand bedraagt
zal de Mariner 7 een zoveel korter
trajekt afleggen (zie tekening) dat ze
met meer dan vijf dagen na haar
voorgangster de rode planeet zal
passeren.
Beide satellieten zullen ruim 410 ki
logram wegen, hetgeen een aanmer
kelijke verbetering is ten opzichte
van vroeger.
De lancering zal dan ook plaatsvin
den met behulp van de Atlas-Cen
taurraket, welke veel krachtiger ia
dan de Atlas-Agena, waarmee de 260
kilogram zware Mariner 4 omhoog
werd gebracht.
Naast allerlei apparatuur voor het
verzamelen van gegevens met be
trekking tot de samenstelling van de
Marsdampkring, is elk der twee sa
tellieten uitgerust met twee televisie
camera's. Terwijl een Mariner de ro
de planeet nadert, zal een van de twee
camera's in werking worden gesteld
en een achttal foto's maken waarop
de hele planeet te zien zal zijn. Op
deze opnamen zullen nog objekten te
onderscheiden moeten zijn met een
doorsnee van ongeveer 2500 meter.
Ook hoopt men een van de twee
manen welke om Mars draaien, Pho-
bos, op de foto's te kunnen waarne
men. Tijdens het passeren zelf, op een
minimum afstand van 3200 kilometer
zal de andere camera, uitgerust met
een groothoeklens nog eens 25 foto's
maken welke een bijzonder gedetail
leerd beeld moeten geven van be
paalde gebieden op Mars.
Zo mogen de geleerden, by een
goed verloop van beide Mariner-
vjuchten, hopen op een schat aan
nieuwe gegevens, nog aangevuld
met in totaal 66 foto's of mis
schien zelfs nog een paar meer.
Maar eerst zullen beide satellie-
ten nog gelanceerd moeten wor
den en een hijzonder lange en
zware tocht moeten maken alvo
rens zij begin augustus hun doel
zullen bereiken.
