aantal leerlingen sterk gestegen
Mavo-experiment in Axel
verloopt bijzonder gunstig
long'
eren in
Hulst
willen meer
dansgelegenheid
WRAK VAN VALENTINE
KOMT UIT ZUN GRAF
Auto op de kop in een sloot
Tekort van 'n ton voor
internaat Vlissingse
zeevaartschool
TOOGDAG VAN
ZEEUWSE CPJ
In gesprek met
Wilfrjed Dumez
OOK SPORT BLIJKT FAVORIET
ARP, CHU en
KVP praten
verder
Kan brillant groeien:
heetman
Belemmeringen
Minder zacht
S C a emp-: 0 tot 5
Resultaten
T a lenpracticum
Vergane Britse torpedoboot jager
draaitvoor Terneuzen
«HR
SOCIALISTISCHE
JEUGD WIL
DEMONSTREREN
TEGEN EREYELD
IN STEKENE
Naar één christelijke
partij in Zeeland?
DE STEM VAN WOENSDAG 29 JANUARI 1969
(ADVERTENTIE)
Dat kan bij ons. U koopt een ring met een
kleine brillant. Deze steen kunt u telkens
ruilen voor een grotere. U hoeft dan alleen
het verschil bij te betalen. Zo krijgt U
geleidelijk, zonder grote uitgaven ineens,
een steeds edeler en kostbaarder sieraad
Wilt u meer weten over dit aantrekkelijke
systeem? Wij zullen het u graag vertellen.
solitair ringen
met 1 steen
In prijzen van 125.-,
200.-, 325 - en hoger.
edelsteenkundige f.g.a.
diamantexpert g.i.a.
LIJNBAAN 92 tel 116670
filiaal oostzeedijk 155-157 rotterdam
(Van een onzer verslaggevers)
HULST Een rapport met als
titel „Jongeren in Hulst" is het re
sultaat van een onderzoek, dat door
een studiegroep werd verricht naar
de wensen van een groot aantal
Hulsterse jongeren in de leeftijd van
veertien tot en met eenentwintig
jaar. Gebleken is, dat de verlangens
sterkst spreken op het gebied
van de sportbeoefening en het dan
sen.
De jeugdigen willen meer accom
modatie voor zowel binnen- als bui
tensport: een sporthal en een over
dekt zwembad. Daarnaast wensen ze
i zogenaamd „open huis" en bete-
e communicatiemogelijkheden.
Hierover schreven we reeds, toen
bet onderzoek onder leiding van de
heer A. Houben, werkzaam bij de
kinderbescherming, in Hulst begon.
In het verslag wordt de suggestie
ïedaan om de reeds bestaande ver
enigingsorganen onder te brengen in
één orgaan, waarmee de berichtge
ving verzorgd wordt van de diverse
verenigingen over allerlei activitei-
Voorgesteld wordt ook de nieu
we kiesgerechtigden eenmaal per
jaar uit te nodigen voor een bijeen-
t waar voorlichting wordt gege
ven over de taken van burgemees
ter, wethouder en gemeenteraad.
Gewezen wordt verder op het nut
van een jeugdraad, waarin de ver-
tthillende besturen een vertegen-
J hebben. Deze zou onder
neer tot taak moeten hebben de
Jemeenschappelijke belangen te be-
"Meren en de door de gemeente
gestelde financiën te
verdelen voor jeugdaangelegenhe-
Jen. Daarbij wordt aangetekend, dat
gemeente een subsidie beschik
baar zou moeten stellen voor oplei-
*8 van jeugdkader.
Belemmerende factoren bij de tot-
Wkoming van dit alles zijn vol-
iws het rapport:
te weinig geschikte personen;
Wj veel bestuursfuncties zijn in
j®fen van een en dezelfde per-
51 materiële heeft te veel aan-
personen in verenigin-
clubs beschikken vaak niet
"de capaciteiten en de kennis
activiteiten de nodige diep-
>pg te geven;
wordt te weinig naar sa-
«higestreef(L
ft, ,e' 'ev'onsbeschouwelijke heeft
Vols Benvloed.
Lnet. ns raPPort is daarom ge-
de besture
mensen op l
ren en leidingge-
tn bjjop bepaalde tijdstip-
r' gedabt ar k°men om ervaringen
led» - 'e wisselen, waar
dat vo°rdeel kan putten.
ar contactbijeenkomsten
t hi T^foepskrachten. Gedacht
?r 'J aa,n hen, die werken
tituten, het onder-
elijk werk en kin-
Jdraad en een jon-
alle jeugdvoorzienin-
vertegen woordigen.
«r^ten voor donderdag
TijdeijR ?',d door het K.N.M.:
'''iofe nuu anngen' ook enke
m i n
opklaringen, ook enkele
,r ™et r,e?™ en minder zacht.
ild ™IUlt"chten in Cijfers ge-
erdjg. er Nederland voor don-
Bon:' ij.
tot
5
■temp.
normaal
'o0 procent; min.-
jbax.-temn .?r,atien boven noi
"""naai G' graden boven
r minstens m een dro#e periode
kans 12 uur: 80 procent;
etmaal: 50
40
Jns op ,1Z uur: 8
Procent gebeel droog
?[Pcent: zon: minder dan
faden Cïal' max-temp.: 0
PerioOo normaal: kans op
Prevent L van mit>stens 12
sl; 4» Drn<wP een Scheel droog
tot 5
een
uur:
Wat het verlangen van de zoge
naamde „open huis"-activiteiten be
treft, staat in het verslag het vol
gende te lezen:
„Het moet een plaats zijn, waar
de vrijwillige leiding zich zo veel
mogelijk moet onthouden van tus
senkomst. De jongeren in Hulst
moeten elkaar hier in diverse be
zigheden kunnen ontmoeten. Ze moe
ten eens uit het eigen milieu kun
nen treden en kennis maken met de
wereld van degenen, waarmee Ze
niet dagelijks in contact komen".
Opvallend bij de enquête was, dat
zeer veel over dansen werd gespro
ken. Opgemerkt werd onder meer,
dat een bepaalde soos in Hulst al
leen maar open staat voor middel
bare scholieren en hogere beroeps
groepen, terwijl er geen plaats is
voor de lagere beroepsgroepen, of
scholieren van niet-middelbare scho
len.
(Van een onzer verslaggevers)
AXEL Het mavo-experiment
in Zeeland heeft, volgens de di
recteur van de Axelse christelijke
mavo- en uloscholen, de heer J.
Klein, een zeer bevredigend ver
loop. „Wij hebben", zo zei hij ons,
„nog veel zorgen, maar daarnaast
zijn we tot nog toe erg voldaan
over hetgeen al is Kereikt." Een
van de wensen die de heer Klein
nog heeft is schooltelevisie. Hij
heeft zijn verlangen besproken
met de inspecteur.
„De inspecteur voelde er veel
voor", aldus de heer Klein. „Er
ligt momenteel eeii verZoek in
Den Haag".
De voorkeur wordt gegeven! aan
een zogenaamde vidio-recorder. Met
een dergelijk apparaat is het moge
lijk programma's van de Nederland
se schooltelevisie rechtstreeks op te
nemen om ze daarna op elk gewenst
tijdstip weer uit te zenden in de
school zelf, volgens een gesloten t.v.-
circuit. Een moeilijk punt voor de
heer Klein is verder de pot met fi
nanciën.
„We geven geld uit", zegt hij hier
over, „maar we weten eigenlijk nog
niet wat we precies kunnen beste
den".
De christelijke u.l.o.-school in Axel
werd in augustus 1967 samen met
de openbare u.l.o.-school in Goes
door het ministerie van Onderwijs
aangewezen (in de provincie Zee
land) om de richtlijnen van de zoge
naamde mammoetwet uit te probe
ren.
De andere scholen begonnen pas
in 1968 met het nieuwe systeem te
werken. Beide Zeeuwse scholen wa
ren door haar uitverkiezing welis
waar in een bevoorrechte situatie ge
komen, maar stonden tegelijkertijd
voor de zware opgaaf om de andere
scholen de weg te wijzen.
De heer Klein: „We vergaderen
nog steeds. Onze ervaringen worden
voortdurend doorgespeeld en dat zal
nog wel even doorgaan".
De resultaten van het nieuwe on
derwijssysteem zijn volgens hem al
zeer goed' merkbaar. Allereerst is
daar de toename van het aantal leer
lingen en op de tweede plaats een
lager percentage zittenblijvers. Vorig
jaar waren er op zijn school 140
leerlingen, terwijl er thans 174 in-
(Van een onzer verslaggevers)
VLISSINGEN Ondanks een zui
nig beheer verwacht de directie van
de zeevaartschool De Ruyterschool in
Vlissingen in de exploitatie van het
internaat over 1968 een tekort van
meer dan 100.000 gulden.
De bezetting van het internaat was
minder dan in voorgaande jaren. Een
en ander wordt opgemerkt in een
jaaroverzicht 1968 van de gemeente
Vlissingen.
Hoewel reeds in 1966 een lagere
bezetting van het internaat was voor
zien sinds flat jaar heeft de lande,
lijke aanmelding van zeevaartscholie
ren een daling van ongeveer twintig
proeent per jaar te zien gegeven
was de terugloop van het aantal be
woners van het Vlissingse internaat,
bijzonder nadelig, aldus het overzicht.
Het dieptepunt lijkt inmiddels ech
ter alweer gepasseerd want, zo wordt
opgemerkt, aan de hand van een aan
tal informaties en gesprekken met
scheepvaartmaatschappijen, kan voor
die jaar weer een kleine toename
van het aantal aanmeldingen voor de
zeevaartschool worden verwacht.
Gedurende 1968 werden in totaal
575 leerlingen en cursisten ingeschre
ven. Daaronder waren achttien Ethio
pische leerlingen. Doordat het aantal
geslaagden aanzienlijk was, vertrok
ken er meer leerlingen dan werden
ingeschreven. Daardoor was de stand
van het aantal leerlingen per 31 de
cember j.l. 582 tegen 666 op 31 de
cember 1967.
Voor wat de onderwijs-accommoda-
tie betreft hoopt de leiding van de
school in augustus een belangrijke
verbetering te verkrijgen door het
dan in gebruik nemen van de nieuw
bouw aan de Boulevard Bankert. In
deze dependance zullen de bevaren
leerlingen (de z.g. cursisten) worden
(Van onze correspondent)
MIDDELBURG Zaterdag zal in
'de aula van de Christelijke h.b.s. te
Middelburg dte Toogdiag 1969 van de
Zeeuwse C.P.J. worden gehouden.
Tijdens de middaigbijeenkomst, welke
om 13.30 uur aamivamfeit, zal afscheid
wordien genomen van de scheidende
secretaris de heer J. Mol, tevens
wordt de nieuwe secretaris, de heer
•T. Ramondt, verwelkomd. Tijdens de
avondbijeenkomst zal de toneelvere
niging „Heer Hendrik" te 's Heer
Hendrikskinderen het blijspel „Boe
ing Boeing" "an Marc Camoietii ten
tonele brengen.
gehuisvest. De directie hoopt, dat met
deze ingebruikname een eind zal ko
men aan de langdurige lokalennood,
waarin de school heeft verkeerd.
Voorts wordt nog meegedeeld, dat
thans de uit 1963 stammende plan
nen om een recreatiecentrum voor
zeevaartscholieren aan het Veerse
Meer te stichten, vaste vormen begin
nen aan te nemen, doordat de grond
voor dit project door Domeinen nu
ter beschikking is gesteld.
geschreven staan. De heer Klein ver
wacht de 200 spoedig te zullen be
reiken.
Er zijn bij het permanente school
gebouw reeds drie noodlokalen ge
bouwd. In totaal zijn er nu tien les
lokalen, inclusief de oude school
aan de.Nieuwstraat. Er komen bin
nenkort nog twee noodlokalen bij
Het ligt n.l. in de bedoeling alle klas
sen te verdubbelen. Gestreefd wordt
naar een geheel nieuw schoolge
bouw. Daarvoor zijn plannen ge
maakt. De huidige gebouwen zullen
alle plaats moeten maken voor een
nieuwe weg. De nieuwe school zal
waarschijnlijk gebouwd worden na
bij de openbare lagere schooi Prinses
Marijke aan de Marijkestraat.
De toeloop van leerlingen is
enorm. Ze komen uit de wijde om
trek. Vooral het aantal leerlingen dat
van buiten komt, is de laatste tijd
sterk gestegen.
„We hebben ook een aantal ka
tholieke leerlingen", aldus de heer
Klein. „Zij krijgen vrijstelling van
godsdienstonderwijs. Vroeger was
dat onmogelijk. Nu wordt het volle
dig geaccepteerd".
Wat het onderwijsexperiment be
treft, vertelde de heer Klein o.m.,
dat er reeds een klein talenpracti
cum in zijn school is gerealiseerd
met bandrecorders enz.
De leerstof wordt niet meer zoals
vroeger bij de leerling ingestampt.
Op meer praktische wijze wordt de
kennis aangekweekt. Ook bij de
exacte vakken is de traditionele
vorm verdwenen. De heer Klein
lichtte hierbij toe: „Landelijk lopen
we in dit opzicht vooruit. Hoewel
het beslist geen simpele zaak is,
merken we toch dat de kinderen het
allemaal met veel meer plezier doen.
De Ieraren zijn vrij in het behande
len van hun vak. Eerste opzet is dat
de leerling tot zelfwerkzaamheid
wordt aangezet en dat er een goede
begeleiding is. Dat vraagt van de
leraar veel voorbereiding, meer dan
vroeger".
„Er zijn onderdelen in de mam
moet die in de praktijk ongelukkig
blijken te werken. Het probleem is
trouwens over het algemeen dat je
nog niet goed weet wat juist is in
het oude systeem, en wat in het
nieuwe. Dat moet nog blijken".
Op de Axeise mavo kan bijna een
vrije differentiatie worden toegepast.
Dit wil zeggen dat de leerlingen zelf
kunnen kiezen wat zij willen,,op en
kele verplichtingen na. In Amers
foort is volgens de heer Klein netjes
uitgerekend dat men met de vrije
differentiatie alle onderwijsrichtin-
gen na de mavo kan bestrijken.
Een belangrijke factor in het nieu
we syteem is ook dat de leerling bij
het overgaan naar een hoger niveau
veel minder aanpassingsmoeilijkhe
den heeft dan voorheen.
De mavo in Axel heeft een nauw
contact b.v. met de mavo-havo in
Terneuzen. Dat maakt o.a. het tus
sentijds verwijzen van mavo naar
havo mogelijk, zonder tijd te ver
liezen.
„Alleen de doorstroming naar het
lager beroepsonderwijs", aldus de
heer Klein, „ligt nog wat moeilijk.
Er zijn vorderingen. Wat de l.t.s. be
treft zijn we druk bezig met het zoe
ken naar een oplossing van de pro
blemen bij overschakeling".
De heer 'Klein toonde ons welk
kostbaar leermateriaal hij intussen
reeds heeft aangekocht. „Er worden
duizenden guldens uitgegeven", zei
hij. „Er zal nog heel wat aangeschaft
moeten worden. We zijn er nog lang
niet, maar als ik zie in welk kort
tijdsbestek dit allemaal is gebeurd,
dan mag ik beslist niet ontevreden
zijn. Integendeel
.er verslaggevers)
TERNEUZEN De op 15 mei 1940
door Duitse Stuka's in de Wester
schelde voor Terneuzen tot zinken
gebrachte Engelse torpedobootjager
blijkt de laatste dagen een gewijzig
de positie te hebben ingenomen. Het
bijna 29 jaar oude scheepswrak heeft
zich bijna horizontaal uit het zand
waarin het zijn graf had gevonden
gewerkt. De bovenkant van de voor
steven ligt nu bij laag water bijna ge
lijk met het wateroppervlak. Vermoe
delijk is de veranderde ligging van
de scheepsresten het gevolg van de
aanslibbing en de werking van de ge
tijen. Vooralsnog levert de „werking"
van de „Valentine" geen enkel ge
vaar op voor de scheepvaart. Boven
dien ligt het wrak buiten de voor
geul en te dicht onder de wal.
Nog altijd is de vraag of er zich
in en bij het wrak van de Engelse
torpedobootjager nog explosieven be
vinden, niet definitief opgelost. Er
zijn diverse pogingen gedaan de ge
zonken oorlogsbodem te' bergen maar
verder dan een inspectie ondeT water
is men niet gekomen.
Waarschijnlijk heeft men het on
derzoek niet al te ver willen door
voeren, juist met het oog op de even
tueel nog aanwezige ammunitiein
het schip. Gevoegelijk kan worden
aangenomen, dat, mochten de gra
naten en dergelijke er inderdaad nog
zijn, deze diep in het zand van de
Scheldebodem liggen begraven. Niet
temin bestaat natuurlijk altijd de mo
gelijkheid, dat het wrak door de in
vloed van de stromingen of oeverver
schuivingen toch nog meer boven wa
ter zal komen.
Voorlopig ligt het wrak op kqrte
afstand van de peilboot bij de steiger
van Dow Chemical als een sinister
souvenir aan de meidagen van 1940.
De „Valentine" kruiste op de. 15e mei
op de Westerschelde, toen een Duitse
duikbommenwerper van het type
Stuka een voltreffer op het Engelse
schip plaatste. Een van cle bommen
schoot precies in de schoorsteen en
maakte de torpedobootjager tot een
reddeloos wrak. Aan boord van de
Engelsman vielen vele doden en ge
wonden, die aan het strand van Ter
neuzen werden gebracht. Een zich
aan boord van de „Valentine" bevin
dende rivierloods zette met grote
koelbloedigheid het uiteengereten
schip op de Zeeuwseh-Vlaamse kust.
Door deze manoeuvre zijn ongetwij
feld vele levens van opvarenden ge
spaard gebleven.
Het was tevens de laatste aanval
van het Duitse vliegtuig, want een
andere Engelse torpedobootjager
slaagde er in de vernietiger van de
„Valentine" met zijn afweergeschut
omlaag te halen. De Stuka stortte niet
ver van de plek waar de „Valentine"
onder ging, zelf op de Schelde neer.
De laatste poging die werd onder
nomen om het wrak, waarvan nog
maar een klein deel van de voorste
ven boven water uitsteekt, te lichten
was in 1956. Het grootste deel van
de scheepsromp zit diep in de Schel
debodem. Het water is ter plaatse
ongeveer veertig meter diep.
De „Valentine" was een torpedo
bootjager van de V-klasse. Het schip
was op de werf van Cammell-Laerd
gebouwd en meet 1090 ton. De „Va
lentine" was omstreeks 100 meter
mbgm N4 Es -% -
i
Het sloopwerk, in 1956 door de
mens begonnen en gestaakt, wordt
door de natuur voortgezet.
lang, had een bemanning van 125
koppen en had een hoofdbewapening
van vier 10 cm-kanonnen. Op 24
maart 1917 was het te water gelaten.
In Terneuzen wacht men nu min of
meer gespannen af of er in de ko
mende maanden nog meer beweging
in het wrak van de „Valentine" zal
komen.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Morgenavond
belegt de afdeling Zeeland van de
Socialistische Jeugd een openbare
ledenvergadering in gebouw „De
Schakel" te Middelburg, aanvang
19.30 uur. Tot de agendapunten be
hoort een voorstel om in samenwer
king met de S.J.W. uit Antwerpen
te demonstreren tegen de plannen
voor een erekerkhof voor ex-oost-
frontstrijders te Stekene.
Verder zal men zich beraden over
een tentoonstelling, getiteld „Grie
kenland, vandaag". Tenslotte wordt
er voorlichting op 't punt van dienst
weigering gegeven. De afdeling Zee
land van de Socialistische Jeugd
heeft plannen voor een eigen gebouw.
Ook hierover worden ter vergade
ring mededelingen verwacht.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES Delegaties uit de provin
ciale besturen van de ARP, de CHU
en de KVP en uit de provinciale jon
gerengroepen van deze partijen, heb
ben tijdens een vergadering in Goes
haar instemming betuigd met het in
terim-rapport van de z.g. „groep van
achttien", van de KVP, ARP en de
CHU.
Zij zien het rapport als een wezen
lijk uitgangspunt voor een vorm van
samenwerking van deze drie christe
lijke partijen in Zeeland bij de ko
mende statenverkiezingen.
Uit de discussies bleek, dat als een
eerste vorm van samenwerking be
schouwd wordt het in hoofdlijnen op
elkaar afstemmen van de door de drie
politieke organisaties afzonderlijk op
te stellen programma's. De besturen
zullen dit elk in eigen kring door
spreken en zich in een volgende ver
gadering over de materie nader be
raden.
(Van onze correspondent)
'S HEER HENDRIKSKINDEREN
Te 's-Heer Hendrikskinderen ge
meente 's-Heer Arendskerke heeft
ee* ongeluk plaatsgevonden, waarbij
een personenauto zwaar beschadigd
werd. Deze auto, bestuurd door ds. J.
C. van den B. uit Vlissingen, raakte
door nog onbekende oorzaak van de
weg op het naastgelegen rijwielpad.
Het meisje M. D. uit Wolfaartsdijk
dook de berm in en ontweek de wa
gen. Hierna schoot de auto, die uit de
richting Middelburg kwam, de weg
weer op en raakte daarbij een tege
moetkomende bestelwagen, bestuurd
door A. J. uit Den Haag. Tenslotte
kwam de personenauto via een boom
ondersteboven in een sloot terecht
(zie foto). Niemand werd gewond.
Op de foto de auto, met uiterst rechts
de boom waartegen deze nog aan
reed.
„IK was wel een beetje zenuwachtig,
maar het viel me toch wel mee. Het
ging goed, vond ik. Beter zelfs dan
thuis bij de training. Misschien gaat
het een volgende keer nog wat ge
makkelijker. Het was voor mij wel
even vreemd." Dit zegt de 12-jarige
VHlfried Dumez in het Oost-
Zeeuwsch-Vlaamse Graauw, naar
aanleiding van zijn deelname aan
de jeugdkampioenschappen tafelten
nis van Nederland, die in het afge
lopen weekeinde plaatsvonden inde
Vlissingse sporthal van de De Ruy
terschool. Wilfried, die lid is van de
Graauwse tafeltennisvereniging St.-
Aloysius, deed als enige Zeeuw aan
de wedstrijden mee. B
HIJ wist een fraaie vijfde plaats te be
halen. Iedereen was het erover eens,
dat dit een prachtige prestatie was.
„Die vijfde plaats had ik toch wel
verwacht", zegt hij. „Op beter had ik
niet gerekend. .Er waren er die veel
sterker waren dan ik. Natuurlijk was
ik met de vijfde plaats erg gelukkig
Het was de eerste keer n.l. dat ik aar
zo'n wedstrijd meedeed."
,IK speel nu ruim een jaar tafeltennis
In de eerste klas. Dat kan, ook al
ben ik nog maar 12 jaar. Dat wil zeg
gen in Zeeland, 'want daar buiten kan
het pas als je 17 bent. Bij ons in de
vereniging speelt er nog een jongen
in de eerste klas. Dat is Hennie Mor-
cus. Hij is 14 jaar".
ER moet natuurlijk nogal wat ge
traind worden om goede prestaties
te kunnen bereiken. Dat doe ik' dan
ook zoveel mogelijk. Ongeveer ander
half uur per dag. Ik zit in de eerste
klas van de l.t.s. in Hulst. We hebben
nog niet zoveel huiswerk en daarom
kan ik er de tijd voor nemen. Onze
vereniging heeft een eigen zaal. Ik
kan daar trainen zoveel ik wil. In het
weekend speel ik zo'n acht uur per
dag."
IET is leuk om aan wedstrijden mee
e doen. Daarom vond ik het zo fijn,
dat onze voorzitter, de heer Magnus
in Graauwmij uitkoos voor de kam
pioenschappen in Vlissingen. Ik zou
niets liever willen dan meedoen aan
grote wedstrijden, zelfs internatio
naal. De Nederlandse Tafeltennis-
bondscoach heeft me uitgenodigd mee
te doen aan de centrale training."
,HOE ik met tafeltennis ben begon
nen?" vraagt Wilfried. „Dat ging zo.
Mijn vader ging altijd naar de voet
baltraining in het Parochiehuis. Daar
werd ook getennist. Op een gegeven
ogenblik vroeg een van de spelers of
ik soms zin had mee te doen. Ik wilde
dat maar al te graag. Mijn vader is
toen ook mee gaan doen."
.OF ik beter speel dan hij? Ja, dat is
wel zoHij speelt n.l. 'in de vierde
en ik in de eerste klas. We tennissen
wel eens samen. Hij is beslist niet ja
loers op me, integendeel. Ook op
school train ik nog. In de middag
pauze heb ik drie kwartier de tijd en
die benut ik zoveel mogelijk. Er staat
een tafel, dus ik kan mijn gang gaan".
h