STILLE BETOGERS BLIJVEN PALACH EREN
Komst Russische
elegatie maakt
'sjechen ongerust
Onderzoek naar
oorlogsmisdaden
Ned. indië moet
openbaar worden
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
EERSTE WERKDAG..
DE STEM
Buurt wil uitmaken wie in leeg huis mag
in Nice
foordeeld
G.S. Z.-Holland
achter Stichting
Vaste Oever
verbinding
Westerschelde
NEGEN MAANDEN
NA BOUWVAK-
VAKANTIE
GEBOORTENPIEK
IN NEDEREAND
TWEEDE KAMER WIL NOTA:
ZONDAG VERKLARING
STUDENTENPASTORES
DE REGERING
BENADEELT
BEWONERS
GRENSSTREEK
Interpellatie
op komst
over prijzen
andaag
in
weerbericht
(Van onze redactie buitenland)
1AG De onverwachte aankomst van een
Bsisclie delegatie in Praag heeft gisteren
stige ongerustheid gewekt.
Commentaar
jrlogsrm'sdaden
HONGARIJE
Derde slachtoffer
drama-Wilp dooc
r&L
(PT)
X T&icVL qS
iy bouillon.^ y
tijdelijk AXa
nog..
r~io nog., p^
CQ'yf.oude prijs
SMET
TELEVISIE
PPR-Maastricht:
Wachttijden
109e jaargang
editie voor
eland
no.
26025
ie huisvrouw
liteit, met de
eschermende
is een kwali-
edel, Blankenstein 9. r
éteur: Dr. W. A. J. M. Harkx
aofdredacteurL. Leijendekker
„fdkantoorBreda, Reigerstr. 16
lefoon 22341. Poslgiro 1114111
woensdag 22 januari 1969
Plaatselijk regen
Veel bewolking. Plaatselijk regen.
Zwakke tot matige wind tussen
zuidoost en zuidwest. Zelfde of
lagere temperaturen.
[^^rROO^NDAAL. MOLENSTRAAT 45. TEL 37150 BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26. TEL. 6850 OOSTERHOUT, ARENDSTRAAt 14, TEL. 4957
GOES, KLOKSTRAAT 1, TEL. 8030
HULST, STEENSTRAAT 14, TEL. 3751
jen maandag uitgegeven verklaring werd gezegd, dat de Russen
iprekingen komen voeren over de stationering van de Sovjet-
peil in Tsjechoslowakije". Maar waarnemers menen, dat de komst
de Russische delegatie meer verband houdt met de nieuwe
iris in het land na de zelfverbranding van Jan Palach.
lOver de samenstelling van de delegatie is niets bekendgemaakt. Intussen
pen rouwstoeten door de straten van Praag trekken om de nagedachtenis
I Jan Palach, die beschouwd wordt als een nieuwe martelaar voor de zaak
p de Tsjechische vrijheid te eren.
Het beeld op het Wenceslasplein is
veranderd in een groot gedenkteken
voor Palach. Honderden mensen ston
den gisteren rond de fontijn waar hij
zichzelf in brand stak en rond het
beeld van St.-Wenceslas. Mannen na
men hun hoed af als zij langs een van
deze plaatsen liepen.
In tegenstelling tot Jan Palach heeft
de 25-jarige arbeider Josef Hlavaty,
die maandagavond in Pilsen zichzelf
in brand, stak, niet uit politieke oog
merken gehandeld. Dit heeft, zo meldt
radio-Praag, de Tsjechische minister
van binnenlandse zaken Roessel giste
ren tegenover journalisten verklaard.
Volgens de minister is Hlavaty een
vechtersbaas en een alcoholist met
een strafregister. In de afgelopen tijd
had hij verscheidene malen over zelf
moord gesproken. De minister zei te
betwijfelen of de groep studenten, die
verklaard heeft in de komende we
ken protest-zelfmoorden te zullen ple
gen, werkelijk bestaat. Volgens hem
is er een wezenlijk verschil tussen
de zelfverbranding van Palach en die
van Hlavaty. De toestand van de
laatste is nog steeds ernstig.
|amervoorzitter Van ThieJ heeft
namens de Tweede Kamer aan
de regering gevraagd de re
ten bekend te maken van het
Irzoek, dat in 1949 is ingesteld
l oorlogsmisdaden, die Neder-
e militairen na de oorlog in het
malige Nederlands-lndië ge-
fid zouden hebben. Wij hopen
I de regering aan dit verzoek ge-
I zal geven.
[Als door de t.v.-uitzending, die
oude kwestie 'weer actueel
gemaakt, onverdiend een
i is geworpen op de tiendui
en Nederlandse mannen, die
■niet louter voor hun genoegen
r Nederlands-lndië zijn uitge
ven, dan dient deze blaam te
i weggenomen. Zou de be-
jdiging juist zijn dan moet wor-
[nagegaar, of en welke maatre-
h dan destijds zijn genomen en
's er niets gedaan zou zijn
schuldigen alsnog ter verant-
tding geroepen kunnen worden,
«ralsnog wijzen wij iedere ver-
'n9 met de oorlogsmisdaden,
*>r Duitsers zijn begaan, met
Itwaardiging van de hand. In
Poitsland behoorden die misda-
jhot het systeem. Als er in Neder-
>lndië al misdaden zouden zijn
dan zijn dit uitzonderingen
pst, uitzonderingen, die omdat
V oorlog is, overal en altijd zijn
idiomen.
P1l'ten wij er verder voor oppas-
<®t de discussie over dit onder-
I !j'et ontaardt in een hetze te-
I. s W8t militair is. leder van
1'? verontrust over de oorlogs-
Pn9 en de bewapeningswed-
fvan deze tijd. Die verontrusting
lmen wellicht afreageren met
Pn' ™aar die lossen niets op.
ïs ,ee,n Nederlands leger en er
t AVO, niet omdat wij dat
Sjraa9 willen, maar uit zelfbe-
NAVO functioneert niet
e westerse vredespolitiek is
I genoeg? Akkoord. Daar-
lenen wij dan te werken, bij
L "ng en risico's aanvaardend
rne' z'n voor de realiteit.
-n I 's™e. dat daarmee geen re-
9 oudt' betekent zelfmoord.
khp rf De rechtbank in
1 Sbteren de Beatle George
Hi verstek tot duizend
oete veroordeeld, omdat hij
L 'let verlaten van een par-
e Franse platenkoning Eddie
L Ji T ^doAraaS had mishan-
I e f°to's maakte van de gas-
De correspondent in Boedapest van
de Praagse radio-omroep heeft be
richt, dat de 17-jarige jongeman, die
zich maandagmiddag op het boTdes
van het nationale museum in de Hon
gaarse hoofdstad met een licht ont
vlambare vloeistof overgoot en zich
daarna in brand stak, in een militair
ziekenhuis is opgenomen.
Volgens een mededeling van radio-
Boedapest is het slachtoffer de 17-
jafige Sandor Bauer, leerling van een
ambachtsschool. Over de motieven
liet de Hongaarse zender zich niet uit.
Wel werd vermeld, dat Sandor twee
jaar geleden ook een poging tot zelf.
moord had gedaan.
Inmiddels heeft ook het Russische
persbureau Tass gereageerd op de
dood van Palach. „In Praag is waar
genomen dat de westelijke pers, ra.
dio en persbureaus een belangrijk!
rol spelen in het verspreiden van in
lichtingen die de bevolking van de
wiis brengen en die bedoeld zijn om
een gespannen sfeer in de Tsjechoslo-
waakse hoofdstad te scheppen", aldus
het persbureau Tass in een commem
taar op de rede van president Svobo
da en de zelfmoord van Jan Palach,
„Bepaalde Westduitse propaganda-or-
ganen bijvoorbeeld roepen de Tsje
choslowaakse studenten op tot het
oefenen van druk op de regering. De
Amerikaanse en Engelse pers, radio
en persbureaus voeren dezelfde uit.
dagende actie", aldus Tass.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het Tweede-Kamer
lid mevrouw G. Brautigam van de
P.v.d.A. heeft de Tweede Kamer
toestemming gevraagd om minister
De Block van Economische Zaken op
zeer korte termijn te mogen interpel
leren over „de grote onrust en onze
kerheid die op het prijzenfront ont
staan is".
De kamer zal vandaag over het ver
zoek beslissen. Op voorstel van ka
mervoorzitter mr. F. van Thiel zal de
maandag verschenen regeringsbrief
over het sociaal economisch beleid op
6 februari door de kamer behandeld
worden. Na enige discussie ging de
kamer hiermee akkoord.
Hoechst gaat uitbreiden.
Pagina 3.
Het aantal sleepbeurten is na de
opening van de nieuwe zeesluis
in Terneuzen reeds verdubbeld.
Pagina 5.
Anette Teunissen-van Maanen:
een van de machtigste moge
lijkheden om jezelf te zijn is de
creativiteit. Pagina 7.
In een tweede artikel over de
katholieke kerk in Nederland
neemt de Osservatore Romano
het op voor de curie. Pagina 9.
De Kleine Stem op pagina 10.
Het Scapino-ballet zal tijdens
Hip-Hoi-Hilvarenbeek dansen op
muziek van de beafgroep The
Hush. R.T.V.-pagina.
Prof Pen: -autoritaire bedrijfs
structuur zal uiteindelijk veran
deren in bedrijfsdemocratie.
Pagina 15.
John Bluming 'wil het met een
eigen bond gaan proberen.
Sportpagina.
WILP (ANP) Naar de politie
te Twello meedeelt is gisternacht de
74-jarige P. Jansen in een zieken
huis te Zwolle overleden aan het
hersenletsel dat hij opliep bij de door
zijn zoon maandagmorgen in Wilp
aangerichte slachtpartij.
Hij is het derde dodelijke slachtof
fer. De toestand van de andere In
het ziekenhuis opgenomen slachtof
fers is nog zorgwekkend.
De nieuwe Amerikaanse presi
dent heeft zijn eerste werkdag
achter de rug. Ondanks het inau
guratiebal zat hij reeds om half
acht achter zijn bureau (zie foto)
Nixon verklaarde overigens gis
teren tegenover journalisten dat
hij af zal stappen van de traditie
dat he( staatshoofd al zijn werk
zaamheden verricht in het be
roemde „oval office", het kantoor
van het Wtite Huis.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Gedeputeerde Sta
ten van Zuid-IIolland hebben zich
achter de doelstelling geschaard van
de „Stichting Vaste Oeververbinding
Westerschelde". Dit blijkt onder meer
uit een voorstel aan de staten van
Zuid-Holand, waarin verzocht wordt
om een jaarlijkse bijdrage van f 3000
aan die stichting te verlenen.
De Stichting is internationaal van
opzet. Gedeputeerde Staten menen,
dat hier belangrijk» Zuidhollandsê
belangen in het geding zijn. De vaste
oeververbinding wordt gezien als een
schakel in de verbinding van het ha
vengebied van Gent, hët Noordfran
se industriebekken en Engeland (Ka
naaltunnel).
Vijftig Tsjechen, die momenteel in
ons land studeren, hebben na hun
wandeltocht van Utrecht naar Den
Haag een zitdemonstratie gehou
den voor de Russische ambassade.
Gewapend met spandoeken en een
resolutie maakten zij hun grieven
kenbaar.
Zes diplomaten en employés van
de Russische ambassade in Den Haag
weigerden de brief voor de Russische
regering, die drie Tsjechoslowaakse
studenten mede namens vele collega's
aanboden. Ook de bijval van zeven
Nederlandse studentenorganisaties
werd niet geaccepteerd.
Drie kwartier waren de Tsjecho-
slowaken, Vladimir Kotalic, Vladimir
Bina en Jan Wytopil, en de Neder
landse student Peter ten Seldam, op
de Russische ambassade. Zij waren
na afloop van het onderhoud verbit
terd en teleurgesteld.
UTRECHT (A.N.P.) De be
vallingen zijn niet gelijkmatig
over alle weken van het jaar
verdeeld. Negen maanden na de
bouwvakvakantie hebben we bij
voorbeeld een „topscore".
Dit heeft dr. Tj. L. A. de
Bruine, gynaecoloog in Haarlem,
gezegd in „Gezondheidszorg",
het maandblad van het Groene
Kruis. Hij verbond hieraan de
conclusie, afkomstig van een
Russische collega, dat de grootte
van een verloskundige afdeling
niet berekend mag worden naar
de theoretische maandgemiddel-
den, maar afgestemd moet zijn
op de maand met het hoogste
aantal bevallingen.
(ZIE OOK PAGINA 9)
(ADVERTENTIE)
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG/HILVERSUM Tweede-Kamervoorzitter mr, F. van
Thiel zal premier De Jong namens de Tweede Kamer vragen het
onderzoek openbaar te maken, dat de toenmalige minister van
Overzeese Gebiedsdelen en van Justitie ad interim mr. J. van Maar-
seveen in 1949 heeft laten houden naar eventuele misdaden door
Nederlandse militairen in Indonesië gepleegd.
Mr. van Thiel doet dit op dringend
verzoek van fractie-voorzitter drs. J.
den Uyl van de Partij van de Arbeid.
De toenmalige minister Van Maar-
seveen uit het kabinet-Drees-Van
Schaik heeft zowel onderzoek als
resultaten schriftelijk laten vastleg
gen met daarbij behorende docu-
'menten van gebeurtenissen en ver
horen.
Dit onderzoek werd geleid door
een speciale commissie van drie per
sonen namens de minister, dit op
voorstel van het socialistisch Tweede-
Kamerlid F. Goedhart, die thans nog
steeds zitting in de kamer heeft.
De stukken van het onderzoek en
de resultaten zijn niet openbaar ge
maakt. Volgens drs. Den Uyl is het
thans noodzakelijk dat alles nu in
een nota aan de Twede Kamer over
gelegd wordt. Niet alleen om na te
gaan wie de misdaden bedreven zou
hebben, maar ook, en vooral ten
gunste van allen die de beschuldi
gingen van dr. J. Hueting in dag
bladen en voor dé VARA-t.v. als een
smet op hun leven voelen, aldus de
fractie-voorzitter van de Partij van
de Arbeid.
Aan de hand van deze gegevens wil
de socialistische fractie beslissen of
er alsnog een parlementaire enquête
commissie ingesteld moet worden om
het onderzoek naar de beschuldigin
gen van dr. Hueting opnieuw te ope
nen. Zelfs na twintig jaar, aldus drs.
Den Uyl.
De kamerleden mej. Van Leeuwen
en de heer Walburg, beiden van de
A.R.-fractie, hadden dezer dagen
reeds vragen gesteld over deze be
schuldigingen. Zij zullen deze vra
gen laten liggen, totdat de minister
president antwoord gegeven heeft op
het verzoek van de kamer over het
eventueel indienen van een nota, die
de gegevens van het onderzoek van
1949 bevatten.
Inmiddels heeft de redactie van
de VARA-tv-rubriek „Achter het
Nieuws" naar aanleiding van de uit
latingen van de heer J. E. Hueting,
naast brjeven van mensen die het
oneens waren met hem, ook veel
brieven ontvangen van mensen die
soortgelijke ervaringen hebben als de
heer Hueting. In verband hiermee
zal de VARA aanstaande zaterdag 25
januari van 22.45 tot 24.00 uur een
tweede uitzending wijden aan het op
treden van het Nederlandse leger in
Indonesië in de periode van 1945 tot
1949 (Nederand I). Maandagavond 27
januari volgt dan van 20.20 tot 21.00
een discussie over deze zaken waar
voor de VARA ook enkele mensen,
die in deze periode verantwoorde
lijkheid droegen, zal uitnodigen.
MR. J. H. VAN MAARSEVEEN
AMSTERDAM (K.N.P.).— De vier
pastores, Van Kilsdonk, Vrijburg,
Van der Stap er. Oosterhuis, van de
Amsterdamse studentenparochie, zul
len zondag een gezamenlijke verkla
ring afleggen, waarin zij zullen rea
geren op de situatie ontstaan na de
verklaringen van kardinaal Alfrink
en bisschop Zwartkruis over het ce
libaat.
In de Utrechtse studentenparochie
ging het gerucht dat de vier Amster-
damste studentenpastores zondag a.s.
hun aftreden bekend zouden maken.
(Van een onzer verslaggevers)
MAASTRICHT De afdeling Maas
tricht van de Politieke Partij Radika-
len heeft in een brief aan de Neder
landse regering geprotesteerd tegen
de uitbreiding van het begrip „grens
bewoner".
Zoals bekend is iedereen die binnen
25 km van de grens woont grensbe
woner.
Een afschrift van de brief is ge
stuurd naar de leden van de Tweede
Kamer.
In de brief staat dat met een pen-
nestreek het aantal grensbewoners
gebracht is van 165.000 op twee en
een half miljoen, ofwel 20 procent
van de gehele Nederlandse bevolking
„Door inspanning en goede wil van
velen uit de Belgisch-Nederlandse
grensgebieden is de onderlinge sa
menwerking de laatste jaren sterk
verbeterd, maar terecht is men in
België nu verontwaardigd, dat Ne
derland onmiddellijk handelsbelem-
merende maatregelentreft, wanneer
de Belgische detailhandel na jaren
ook eens een voordeeltje heeft, ter
wijl de Belgische regering toch ook
niet ingreep, toen vele duizenden
Belgen in het goedkopere Nederland
regelmatig hun inkopen kwamen
doen", aldus de brief.
De afdeling Maastricht van de PPR
vraagt zich af of de regering er bij
stil heeft gestaan dat na 20 jaar Be
nelux de grenzen begonnen te ver
vagen en dat nu het schrikbeeld weer
opdoemd van verscherpte grenscon
trole en lange wachttijden by douane
posten.
In de brief wordt de regering ver
zocht de discriminerende bepalingen
voor de grensbewoners op te heffen
en voor het gehele land een vrije in
voer van 100 sigaretten toe te staan,
met uitzondering dan van de directe
grensstrook, waar de detailhandel last
zouden ondervinden van de Neder
landse accijnsverhoging.
(Van onze parlementaire redactie) 4
DELFT Inwoners van Delft leren slecht Een
jaar of vijf na de berucht geworden affaire rond
de „Delftse timmerman zijn verenigingen van
huiseigenaren nog steeds niet doordrongen van de
principiële gelijkheid van alle mensen. Zoals men
zieh zal herinneren weigerde destijds een aantal
huiseigenaren een van de woningen uit hun straat
te verkopen aan een timmerman, wiens sociale
status te laag gevonden werd. In dezelfde buurt
maakt een andere vereniging zich op het ogenblik
vreselijk druk over een ander huis, waarvoor
overigens zelfs nog geen kandidaat is komen op
dagen.
In de Van Aimondestraat werd enige tijd geleden
het pand 100a verkocht. Dat leverde de eerste pro
blemen op want de buurtvereniging wilde met alle
geweld weten, wie de nieuwe bewoner zou zijn.
Dat bleek in dit geval niet de koper te zijn, die
zelf als tussenhandelaar wilde fungeren om een
klein winstje te kunnen opstrijken. Niettemin
waren de huiseigenaren hoogst verontwaardigd,
aangezien zij hardnekkige op geruchten gebaseerde
verdenkingen koesterden tegen de handelaar. Het
bestuur stelde een onderzoek in dat zich zelfs uit
strekte tot bij de notaris. Deze deelde mee, dat
betrokkene te boek stond als een voor 100% be
trouwbaar man. Heel even was men gerustgesteld
maar toen het verhaal ging, dat de handelaar zijn
winst wilde afstaan aan het orgelfonds van de
gereformeerde kerk, was het weer mis: dat kon
nooit zuivere koffie zijn. Het gekrakeel is nu zo
ver gevorderd dat het bestuur de vorige eigenaar
op het matje wil roepen. Men wil hem er namelijk
over onderhouden, dat hij zijn huis voor een te la
ge prijs heeft verkocht daarmee de mogelijkheid
openend dat de „chique" straat kan worden be
trokken door „armoedzaaiers". Gezien de reae-
ties van de Van Almondestraat-bewoners wil men
alles doen om iets dergelijks te voorkomen.
