Jozef Smrkovsky gaat heen
Minister Roolvink
zal metaal-
c.a.o. goedkeuren
Hoofdagent schiet
vluchtende
inbreker (18) dood
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
MAO-GRIEP
IN VS: AL
3500 DODEN
Deel stakers
zonder
uitkering
Russisch ruimteschip naar Venus
PARLEMENTSVOORZITTER STAKINGEN
Lodge opvolger
van Hamman
K
agen klaar!
BOEINC STORT OP HUIS: 51 DODEN
Korpschefagent deed niets onverantwoords
T (baas)
ERLAND) N.V
jaar garantie
vv
editie voor
zeeland
20% korting op alle
eeft Juist nü, na de
3 door ons reinigen;
uw?
eiblij met:
weerbericht
)erde zitting van
lastoraal
ïoncilie geopend
snservice
Alleen het kleine to
lenkdmertie. mroti
dit sleuteltje natt.
md? je niet betre
den!
ONTKEND
DISPUUT
Scholier (17) uit
Terneuzen vier
dagen vermist
VERWACHTING IN DEN IIAAG:
Niet „kraken
Vrees
Kritisch
Dominee overlijdt
tijdens kerkdienst
Aardbeving in Perzië
2000 mensen dakloos
GERICHT SCHOT
GENEGEERD
Twaalfde overval
op tankstation
SPORTPALEIS
ZO GOED ALS
ZEKER NAAR
OUDENBOSCH
Rotterdamse haven
Gemiddeld maandloon
Duitse arbeider 875.-
Terneuzen hebben wfj
age van zware compressor
oud is, hebben wij op
jft U dan aan onze afcfel^
k i
Horecabedrijven,
onze vertegenwoordiger
Telefoon 01676-831
h België
109e jaargang no. 26011
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
HoofdredacteurL. Leijendekker
i HoofdkantoorBreda, Reigerstr. 16
I Telefoon 22341. Postgiro 1114111
maandag 6 januari 1969
Lichte vorst
Droog weer. Wolkenvelden. Zwak
ke tot matige zuidoostelijke wind.
Lichte vorst.
KANTOREN: ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, TEL. 37150
BERGEN OP ZOOM. ZUIVELSTRAAT 26, TEL. 4780 OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957 GOES, KLOKSTRAAT 1. TEL. 8030 HULST, STEENSTRAAT 14, TEL. 3751
SMRKOVSKY
CRISIS DREIGT IN PRAAG
(Van onze redactie buitenland)
PRAAG Jozef Smrkovsky, de meest populaire Tsjechi-
sclie leider na Dubcek zal heengaan als parlementsvoorzitter.
Jn een televisierede verklaarde hjj, dat zjjn herverkiezing als Tsje-
choslowaaks parlementsvoorzitter, op grond van de nieuwe federale
t structuur van het land, uitgesloten is. In een dringend beroep op
de bevolking raadt hij aangekondigde stakingen ter ondersteuning
van zijn politieke positie af.
De Tjsechoslowaakse parlementsvoorzitter verkondigde voor het eerst in het
openbaar zijn standpunt t.a.v de pro-Smrkovsky-campagne, die in Tsjecho-
Slowakije een groeiende politieke spanning teweeggebracht heeft.
Smrkovsky geldt als een der be
langrijkste aanhangers van partijlei
der Dubcek. Hij is een Tsjech en in
gevolge het federale stelsel, dat op 1
januari van kracht is geworden, zou
de functie van Tsjechoslowaaks par
lementsvoorzitter aan een Slowaak
moeten toevallen. De Slowaakse com
munistische partij staat erop dat een
Slowaak de functie krijgt.
In zijn televisierede waarschuwde
Smrkovsky de arbeiders die voor
hem willen staken, dit niet te doen,
daar een dergelijke staking ernstige
gevolgen zou hebben. Hij herhaalde
de waarschuwing in een verklaring
van de communistische partij, dat het
land bedreigd wordt door een ern
stige politieke crisis.
De Tsjechoslowaakse communisti
sche partij heeft zaterdag in een ver
klaring beweringen verworpen, dat
het aandringen van de Slowaakse
communistische partij op het reser
veren van de functie van Tsjechoslo
waaks parlementsvoorzitter voor een
Slowaak, een uitdrukking van wan
trouwen in Smrkovsky is.
DUBCEK
(Van een onzer verslaggevers)
NOORDWIJKERHOUT Met een
eenvoudige woorddienst is gister
avond in Noordwijkerhout de derde
zitting van het pastoraal concilie der
Nederlandse kerkprovincie geopend.
Kardinaal Alfrink ging in deze dienst
Aoor en sprak een korte predikatie
uit tot de ruim 200 deelnemers en
binnen- en buitenlandse gasten.
De derde zitting, die drie dagen
Buurt, staat onder voorzitterschap
ran prof. P Steenkamp. Dr. L.
Schneider uit Groningen, die de bei
de vorige zittingen presideerde, is
nans tweede voorzitter.
e - Tel. 36066, Etten Leur
el. 3341, Roosendaal - Nieuw
3800.
In de verklaring van de Tsjecho
slowaakse communistische partij
wordt ook ontkend dat er pogingen
in het werk gesteld worden om
Smrkovsky uit het openbare leven
te verwijderen. (Door de eis van de
Slowaakse partijleider Hoesak, dat
een Slowaak voorzitter moet wor
den van het Tsjechoslowaakse parle
ment, was bij een deel van de bevol
king van Tsjechoslowakije de vrees
opgekomen dat Smrkovsky als expo
nent van de liberale vleugel van het
bewind in Praag uitgeschakeld zou
worden).
Smrkovsky heeft in zijn rede nog
gezegd dat het de plicht van de Tsje
chen is er voor te zorgen dat de
reqjjten van de kleinere Slowaakse
natie worden geëerbiedigd. „Ik meen
dat wij deze plicht op waardige wijze
vervullen door een federaal stelsel
goed te keuren, dat Slowakije heeft
aanbevolen als de gesehikste vorm
van vreedzaam naast elkaar bestaan
met de Tsjechische natie".
Smrkovsky voegde er aan toe dat
h(j het middelpunt was geworden
van een dispuut tegen zijn wil in en
zonder enige actie van zijn kant. Hij
zei niet in deze zaak hoe dan ook
betrokken te willen worden.
De Slowaakse eis dat een van de
drie hoogste staatsfuncties in Tsje
choslowakije door een Slowaak be
kleed wordt, noemde Smrkovsky
„slechts een voorstel tot verdere po
litieke onderhandelingen".
Smrkovsky dankte anderzijds voor
de honderden brieven en resoluties
uit de bevolking, waarin hem ver
trouwen en steun toegezegd worden.
CABOT LODGE
BneU' T'ORK Henry Cabot Lod
Se, de Amerikaanse ambassadeur in
West-Duitsland, zal leider worden
van de Amerikaanse delegatie bij de
Vietnam-besprekingen in Parijs als
jixon aan het bewind is.
'h heeft een woordvoerder van de
:ozcn Amerikaanse president, Ri-
ia Nixon gisteren in New York
bekendgemaakt.
BDe fi6-jarige Lodge, die ook Ameri-
'guus ambassadeur in Zuid-Vietnam
^Keweest, zal als plaatsvervanger
Igen Lawrence Walsh, een 57-ja-
Ie advocaat en gewezen ondermi-
iter van justitie in de V.S.
.odge en Walsh zijn dus de opvol-
©rs van Averell Harriman en Cyrus
Vfence.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN De 17-jarige leer
ling van het Petrus Hondiuslyceum
VVim Vinke, uit Terneuzen, wordt
sinds 2 januari j.l. vermist. De jon
gen heeft op die avond om half acht
de woning verlaten en sindsdien is
niets meer van hem vernomen. Be
kend is dat hij van huis is gegaan
zonder vervoermiddel en zonder geld.
De politie vermoedt dat het slechte
rapport van de jongen oorzaak is van
zijn verdwijning.
Het signalement van de jongen: hij
is 1.85 meter lang, heeft een bleke
gelaatskleur en donker haar. Hij was
gekleed in eer beige coat, een blauwe
trui en donkergroene broek. Hij droeg
bruine schoenen. Degenen die in
lichtingen omtrent de vermiste kun
nen verstrekken, worden verzocht
zich in verbinding te stellen met de
gemeentepolitie te Terneuzen .-(tel.
01150-4151) of met de politie in zijn
of haar woonplaats.
g|||p|g|p
I ||§f
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Vandaag zal de ministerraad beraadslagen over de
metaal-c.a.o. Het kabinet doet dit aan de hand van een advies, dat mi
nister Roolvink (Sociale Zaken) aan de loonadviescommissie heeft
gevraagd. Vóór vrijdag zal minister Roolvink moeten heslissen of hij
het akkoord tussen werkgevers en werknemers in de grote metaal
industrie 5,5 pet. loonsverhoging per 1 januari en 2 pet. per 1 juli
al of niet aanvaardt.
iVan onze redactie buitenland)
LONDEN In een dichte mist is
gistermorgen een Boeing 727 van de
Afghaanse luchtvaartmaatschappij bij
een landingspoging op het Londense
vliegveld Gatwick neergestort (foto).
Het vliegtuig was het eerste dat
weer zou landen op Gatwick nadat
het vliegveld 24 uur wegens de mist
gesloten was geweest.
Het toestel, dat een bemanning had
van negen man en 54 passagiers
vervoerde, kwam terecht op een huis
bij een stuk bouwland ongeveer twee
kilometer van Gatwick. Er vielen 51
doden, onder wie twee bewoners van
het huis. Vijftien mensen overleefden
de ramp, onder wie een babp die in
het huis aanwezig was.
De dichte mist was eveneens de
oorzaak van een treinbotsing in de
buurt van Londen. Een sneltrein
reed achter op een goederentrein.
Hierbij vielen vier doden.
In loonpolitiek Nederland zijn alle
ogen op de metaal-c.a.o. gericht. Deze
baanbreker stelt de vrije loonpolitiek
meteen voor een vuurproef. Het ka
binet staat voor een uiterst moeilijke
beslissing. Bij de ministerraad bestaan
nogal bedenkingen tegen het akkoord
van werkgevers en werknemers in de
groot metaal. Met name minister Wit-
teveen (Financiën) en minister De
Block (Ec. Zaken) vinden de over
eengekomen loonsverhoging te groot.
Zij vrezen dat dit loonakkoord als
een voortrekker voor allerlei c.a.o.'s
zal fungeren en de Nederlandse eco
nomie daardoor allerlei ongunstige
gevolgen zal ondervinden.
Minister Roolvink moest zijn col
lega's wel genoegdoening geven door
het oordeel van de loonadviescom
missie te vragen. Pas nadat de minis
ter deze „wijze mannen" heeft ge
hoord, kan hij zonodig een arbeids
overeenkomst afkeuren. Aangenomen
mag worden, dat de loonadviescom
missie de minister zeker niet heeft
geadviseerd om de metaal-c.a.o. te
„kraken", maar zich behoorlijk posi
tief tegenover het loonakkoord heeft
opgesteld. De minister van Sociale
Zaken voelt er bitter weinig voor om
zijn collega's Witteveen en De Block
zonder meer gelijk te geven en de
metaal-c.a.o. af te keuren.
Zijn grote vrees is dat aan het be
gin van het nieuwe jaar dan arbeids
onrust zal ontstaan in de vorm van
stakingen of wilde acties. Daarenbo
ven zal het kabinet dan voor zijn
loonpolitieke beslissing in de Tweede
Kamer ter verantwoording worden
geroepen. Ook dit komt minister
Roolvink en trouwens het hele
kabinet zeer ongelegen.
Minister Roolvink zal er vandaag
wel in slagen het kabinet mee te krij-
ROOLVINK
gen om tegen de metaal-c.a.o. niets te
ondernemen. Hij zal de vrije loonpo
litiek niet meteen de nek willen om
draaien, en zijn collega's de verze
kering geven in de komende tijd de
c.a.o.'s zeer kritisch te zullen beoor
delen en zonodig krachtig in te grij
pen. Dat zal dan gebeuren bij een
klein c.a.o.-tje, waar deining om mi
nisterieel ingrijpen niets te betekenen
zal hebben.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Dominee H. J. L. A.
Couvee (63), predikant voor het be
jaardenpastoraat van de Nederlands
Hervormde Kerk in Den Haag, is gis
terenmorgen kort na het begin van
de dienst in de Haagse Zorgvlietkerk
aan een hartaandoening overleden.
Na een onderbreking werd de dienst
verder geleid door dominee D. van
de Plas.
ATLANTA (AFP) Longcompli-
caties als gevolg van de Hongkong-
griep (Maogriep) hebben sinds 7 de
cember in 122 Amerikaanse steden
aan 3.594 mensen het leven gekost.
Dit deelde zaterdag het „nationaal
centrum voor besmettelijke ziekten'
in Atlanta (Georgia) mee. Totaalcij
fers over het hele land waren nog
niet beschikbaar maar vermoedelijk
was het aantal slachtoffers van long
ontsteking sinds het begin van de
winter tweemaal zo hoog als normaal,
aldus het instituut.
TEHERAN (Renter) Een aard
beving in noord-oost-Perzië heeft vrij
dag naar schatting aan 50 mensen het
leven gekost.
Er zijn 300 gewonden. Zaterdag
hebben zich nieuwe aardschokken
voorgedaan in de provincie Khorassan,
waardoor 2.000 mensen dakloos zijn
geworden. Enkele maanden geleden
kwamen bij aardbevingen in deze
pTovincie 12.000 mensen om.
(Van een onzer verslaggevers)
LAREN Een hoofdagent van de Larense gemeentepolitie heeft
in de nacht van vrijdag op zaterdag de vluchtende zeeman R. S. (18)
uit Hilversum doodgeschoten. De zeeman, verdacht van een inbraak
in een benzinestation, werd bij een achtervolging dodelijk in de rug
en het hart getroffen.
Het slachtoffer had met vier andere
mannen van wie er nog twee voort
vluchtig zijn, alle accessoires in het
benzinestation „Keuken" aan rijks
weg nummer 1, gestolen.
De lezing van de korpschef van de
Larense gemeentepolitie, J. C. van
den Berg: Een surveillancewagen
bemerkte bij het pompstation de
v(jf kerels, die zich daar verdacht
ophielden. De betrokken politieman,
een hoofdagent, die later het fatale
schot zou lossen, posteerde zich on
middellijk met getrokken pistool bij
de auto van het vijftal. Zijn collega
sommeerde twee inbrekers uit het
kantoortje te komen. Zij sloegen op
de vlucht, terwijl de drie anderen
na sommatie niet uit de auto kwa
men, maar wegstoven, daarbij inrij
dend op de agent. Deze kon sprin
gend zijn leven redden. Zigzaggend
en onverlicht reed de auto weg.
Achtervolgend in de surveillance
wagen konden de agenten de auto
bij een T-splitsing klem rijden. Twee
inbrekers gingen op de vlucht. De
hoofdagent achtervolgde het tweetal.
Ondertussen arresteerde zijn collega
de bestuurder van de auto. De hoofd
agent heeft het tweetal ettelijke ma
len gesommeerd te blijven staan,
roepend: „Sta, politie", en „Sta of ik
schiet". Later gehoorde getuigen van
de achtervolging villabewoners
zeggen opgeschrikt te zijn door dit
politiegeroep.
Na de vele sommaties heeft de
hoofdagent een waarschuwingsschot
afgevuurd: zoals voorgeschreven, een
z.g. gericht schot. Dit dient op de
benen gericht te worden. Jammerlijk
genoeg raakte de agent de voort
vluchtige in de rug en in het hart."
De korpschef spreekt van een
ervaren, rustige, wéldenkende hoofd
agent. Tussen de agent en de in
breker was „nogal wat" afstand. Van
getuigen had de commissaris later
gehoord, dat het slachtoffer tegen
zijn maat zou hebben gezegd, loop
maar door, ze schieten toch niet."
„De overledene heeft dus kenne
lijk doelbewust de sommaties gene
geerd," zegt de heer Van den Berg.
Volgens hem heeft de agent „beslist
terecht" zijn pistool getrokken en
geschoten. Vraag: moest hij onmid
dellijk met getrokken pistool naar
de auto gaan? „Dat is niet gebrui
kelijk, maar 't Gooi wordt momen
teel overspoeld door een golf van
roverij. Het was een dermate groot
en zwaar gezelschap inbrekers
de ?ut5 was va' Restolen goederen
dat de agent niets onverantwoords
heeft gedaan. Hier is de rechtsorde
duidelijk aangetast door het vijftal.
Het zijn knapen die stuk voor stuk
een lijvig strafblad hebben." aldus
de korpschef.
(Vervolg op pag. 3)
<Van een onzer verslaggevers)
SCHINVELD Het tankstation van
de heer Buysers in Schinveld (Z.-
Limburg) is zaterdagmorgen voor de
twaalfde keer overvallen.
Een man met een zwarte coltrui
aan dwong de pompbediende met een
revolver al het papiergeld, dat in de
kas zat, aan hem te geven. Hierna
ging hij er met zijn Ford-Taunus van
door. Ieder spoor van hem ontbreekt.
De heer Buysers was niet verzekerd.
(ADVERTENTIE)
Bieda, Passage 2, lel. 01600-37839
(Van onze sportredacteur)
OUDENBOSCH Het Is zo
goed als zeker dat het eerste Ne
derlandse sportpaleis („plan
Charles Ruys") in Ondenbosch
komt. De voorbereidende werk
zaamheden vorderen zeer snel en
zuilen naar alle waarschijnlijk
heid op 15 januari, als de raad
van Oudenbosch voor een infor
mele vergadering bijeenkomt,
worden afgerond.
De gemeente Oudenbosch wil
in het financieringsplan meedoen
„voor een bedrag dat gemoeid zon
zijn geweest met een sporthal",
aldus burgemeester Van Caste
ren. Wanneer de raad dit voor
stel accepteert Is volgens mana
ger Charles Ruys het grootste
probleem opgelost. De rest van
het benodigde geld heeft hij voor
het grootste deel binnen. Zie ver
der Ré voorpagina van onze sport
bijlage.
(Van onze correspondent)
ROTTERDAM Het bestuur van de
stakende OBV in de Rotterdamse ha
ven heeft haar leden opgeroepen om
vanmorgen om tien uur zich in het
vakbondsgebouw aan de Mathenes-
serlaan als staker te laten inschrij
ven en zodoende in aanmerking te
komen voor een uitkering.
Alleen diegenen zullen echter
recht hebben op uitkering, die regle
mentair voor 1 oktober 1968 lid wa
ren. Dit betekent dat alle overlopers
van het N.V.V., het N.K.V. en het
C N.V. voor een uitkering niet zul
len kunnen rekenen op de vakbond,
die zegt hun belangen te verdedigen.
Het O.B.V.-bestuur heeft zich hier
mee in een moeilijke positie gema-
loeuvreerd. Hoe het met de uitke
ringen zal aflopen is niet te zeggen.
Verwacht worden in ieder geval
grote moeilijkheden indien zou blij
ken dat het grootste deel van de sta
kers alle beloften ten spijt
maandagmorgen geen geld zal krij
gen.
(Van onze redactie buitenland)
KEULEN Het Duitse instituut
voor de industrie heeft zaterdag be
kendgemaakt dat het gemiddelde
maandinkomen van de Westduitse
industrie-arbeider 875 gulden be
draagt.
Het onderzoek van het instituut
strekte zich uit over de maanden
juli-oktober van het vorige jaar. Het
gemiddelde maandinkomen is met
9,7 procent gestegen vergeleken met
de overeenkomstige periode van 1967.
MOSKOU (Reuter)
De Sovjet-Unie heeft giste
ren een onbemand ruimte
vaartuig naar de planeet
Venus gelanceerd. Di(
heeft het persbureau Tass
bekendgemaakt. Het heeft
de naam Venus-5 gekre
gen Het is de bedoeling
dat het station half mei,
na een reis van 250 mil
joen kilometer, een zachte
landing op Venus maakt,
zoals ook de Venus-4 in
oktober 1967 heeft gedaan,
die toen bij de anderhalf
uur durende landing aan
een parachute gegevens
over de atmosfeer van de
planeet naar de aarde
seinde.
Uit deze gegevens bleek
nog eens dat er op Venus
geen leven mogelijk is zo
als op de aarde. De Venus-
3 was op 1 maart 1966 op
de planeet te pletter gesla
gen, nadat de eerste twee
ruimtevaartuigen Venus
op ongeveer 25.000 km
hadden gemist.
De Venus-5 weegt 1130
kg, of ongeveer 24 kg
zwaarder dan de Venus-4.
De tocht naar Venus be
gon vanuit een parkeer-
baan, waarin het ruimte
vaartuig eerst was ge
bracht. Volgens Tass volgt
de Venus-5 de juiste koers.