JOHNSON: WIJ HIELDEN RUSSEN VIA „HOT LINE" OP DE HOOGTE VAN MAANREIS
Uitbundige lof voor moed astronauten
Matige vorst na sneeuwbuien
ApoIlo-9
februari
ruimte in
Uiterst precieze
landing maakt
succes Apollo-
reis compleet
breda
VALDÏSPIHO
[DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
FAMILIE
IRENE
NIET OP
SCHIPHOL
DB STEM
HOLS
DONAKAT
andaag
in
Geen amateurvoetbal
in het weekeinde
HAARWERK
LOVELL: Capsule was vuurbol
ZEELAND
zaterdag 28 dec. 1968
weerbericht
(Van onze redactie buitenland)
I WASHINGTON/MOSKOU/LONDEN - Een
opgeluchte wereld lieeft gisteren nauwelijks de
woorden kunnen vinden om de moed en het
gedrag van de drie Amerikaanse astronauten
op hun maanreis te prijzen.
i Leiders en geleerden uit Oost en West spreken in hun telegrammen
san de Amerikaanse president en de astronauten herhaaldelijk over
I een „ongelooflijke en verbazingwekkende prestatie".
Commentaar
Opluchting
van de Apoii°' m°et
MIJLPAAL
PAUS
DAPPER
Terug
vóór 1 jan. 1969
1114111
Blij
]08e jaargang no. 26005
EDITIE voor
DirecteurDr. W. A. J. AA. Harkx
Hoofdredacteur i L. Leijendekker
Hoofdkantoor Breda, Reigerstr. 16
Telefoon 22341. Postgiro II14111
STE3V
Nu en dan sneeuw
Nu en dan sneeuwbuien. Tempera
turen om het vriespunt. Zwakke tot
matige, aan de kust af te toe harde
wind tussen west en noord.
KANTOREN! ROOSENDAAL, AAOLENSTRAAT 45, TEL. 37150
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26, TEL 4780
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957
GOES, KLOKSTRAAT 1, TEL. 8030
HULST, STEENSTRAAT 14, TEL. 3751
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON President John-
on heeft gisteren onthuld dat het
Witte Huis de Russische regering
via de „hot line" op de hoogte heeft
gehouden van het verloop van de
maanvlucht van de ApolIo-8.
In een boodschap aan de astronau
ten zegt Johnson: „De Sovjets wa
ren zeer bezorgd over uw welzijn en
hebben veel belangstelling getoond".
De president zei in zijn boodschap
verder dat de astronauten de we
reld in een nieuw tijdperk hebben
gebracht. Hij zei: „D hebt gezien
wat geen mens vóór u ooit heeft ge
zien. U hebt ons doen voelen wat
de bewoners van Europa vijf eeu
wen geleden hebben voeten voelen,
loen ze hoorden spreken over de
„nieuwe wereld". Wij verheugen ons
er over u in goede vorm te weten
en zenden u met onze gelukwensen
die van uw medeburgers en van alle
vreedzame volken ter wereld".
Johnson gaf een terugblik op de
jaren dat hij president is geweest en
noemde 't succes van de maanvlucht
van de ApolIo-8 een van de hoogte
punten uit zijn jaren in het Witte
Huis. „Wij zijn zo snel gegaan, zo
ver gekomen en hebben zoveel suc
ces gehad, dat ik de afgelopen da
gen menigmaal heb gebeden om te
danken voor wat wij gedaan heb
ben", verklaarde Johnson.
Hij wees verder op de gezonde
economie van het land, op de te
rugkeer van de Amerikaanse krijgs
gevangenen uit Cambodja en op de
vrijlating van de bemanning van de
Pueblo. Dit mag het land en mij tot
dankbaarheid stemmen, aldus de
president. Eén ding dat hij had wil
len bereiken, zei hij, is niet gelukt:
vrede in Vietnam.
De Amerikaanse astronauten héb
ben er in gesprekken met de aarde
blijk van gegeven dat de lange reis
naar de maan hen toch op z'n minst
wel een beetje heimwee heeft be
zorgd. Kijkend vanuit zijn venster
naar „moedertje aarde" heeft Wil
liam Anders in een gesprek met de
controle gezegd: „Ik geloof dat ik het
gevoel moet hebben wat de reizigers
op de oude zeilschepen hadden: Van
thuLs weggaan op een lange reis, en
nu we op de terugreis zijn, voel ik
me trots op de reis, maar toch ge
lukkig om naar huis te gaan. Terug
naar onze thuishaven en dat is, dat
is machtiger dan hier te zijn".
Waarschijnlijk komt slechts een
van de drie astronauten in aanmer
king voor een hogere militaire rang.
De andere twee hebben na vorige
ruimtevluchten de mogelijke pro
moties gekregen en hebben de hoog
ste rang die zij kunnen bereiken.
Luchtmachtmajoor William An
ders zal waarschijnlijk gepromo
veerd worden tot kolonel. Lucht
machtkolonel Frank Borman en ka
pitein ter zee James Lovell behou
den hun huidige rangen. Dit heeft
het Pentagon vrijdag meergedeeld.
APOLLO-SUCCES VERBLUFT WERELD
De leider van het Britse radio-observatorium Jodrell Bank, sir Bernard
I Lovell, noemde de geslaagde ApoIIoviucht een „glansrijke en verbazende
bijdrage aan de tegenwoordige vergevorderde stand van de Amerikaanse
technologie. Dit succes laat nauwelijks twijfel bestaan of volgend jaar een
maanlanding- zal worden geprobeerd."
Het is gelukt
De drie ruimtevaarders, die
rond de maan Kerstmis vier
den, zijn op aarde terug. Nooit zul
len ze zich lichamelijk zo zwaar en
geestelijk zo licht hebben gevoeld
als op het ogenblik. Voor Borman,
lovell en Anders moet het een on
voorstelbare opluchting zijn, zich
veer de gevangenen van de aarde
te weten. Want ondanks alle techni
sche perfectie had het heel anders
kunnen gaan. Een kleine misreke-
nin9. een onvoorziene storing in de
raketmotoren, had het maanschip
niet groter dan een flinke personen
auto - tof een hulpeloze meteoriet
r-nnen degraderen. En de inzitten-
en, microben in de wereldruimte,
zouden geen enkele kans hebben
gehad.
De denkwereld van de astronau-
-o moet door hun, nog steeds bijna
onvoorstelbare avontuur, wel ingrij
pend veranderd zijn. Wat moet een
ens die de eigen, vertrouwde aar-
6 els een lichtende bal aan het uit-
I ®anse' 'leeft zien drijven, nog met
- egenstellingen op deze niet al te
r°e planeet? Oorlog, onrechtvaar-
'9 eid en rassenhaat moeten hem
voorkomen - Borman zei dal
UT.ook a's afschuwelijke
lu feiten: als een dwaas gevecht
rsnen met verstand bedeelde mie-
Maar niet alleen het denken van
ten ronaa,en tof beter kosmonau-
een'w>8nt.?e s'erren kijven ver) zal
ledereennrr r'n® t?ebben onder9aan-
C het l* Z'Ch tiidens de kerst"
«Ishe, v'"aPParaat kon denken
zicht Dn kebben ervaren dat dit uit-
markeerrief p,anee, hef be9'n
'i°de 7an een heel nieuw® Pe-
me"sdom HefSCh'edeniS Van het
dremnal 's een Paradoxale
C Waar°P We staan Want de
- dla voor het eerst de eigen
t verlaten, is er nog niet
voor ieder I 'even op die P'aneet
'edereen leefbaar te maken
Sc(liinbaary' die teSenstelling
9e|t aanne '|n'^en zou immers mo-
WniscH I 6rt V00r iedereen die
lijd te kJ; denken de aarde al-
°nderdrukki™ Z'|n °m °0rlog en
di9heden da m?' WS'ke sPi,svon-
8en- En nm j te rechtvaardi-
!Sl,sPrekendkU 9er als een van"
^««ndhwd te aanvaarden.
MlsSchien.h<inP' icNa,ef optimisme?
w'nst die rie a 6 I, 9eva' is iedere
'ichl kan pollovlucht in dit op-
Van dit r,?;!?.?" met de mi'iar-
dtjur
betaald.
ruimtevaa
rpro|ect niet te
In Polen is de landing van de
Apollo-8 met grote belangstelling ge
volgd. Radio Warschau onderbrak
het programma om het bericht over
de landing door te geven. De maan
vlucht en de daaraan verbonden
risico's zijn in de afgelopen dagen
ook in Polen de hoofdthema's op de
voorpagina's van de kranten geweest.
Ook de televisie wijdde er aandacht
aan. Het avondblad „Kurier Polski"
schreef gisteren: „De aarde begroet
de heldhaftige bemanning van de
Apollo-8."
Ook radio-Moskou en het Sovjet-
Russische persbureau Tass méldden
in het kort dat de landing geslaagd
was.
Sovjet-Russische ruimtevaarders
wensten als een van de eersten hun
drie Amerikaanse collega's geluk'met
hun geslaagde reis en terugkomst op
aarde. In een via de Sovjet-ambas
sade in Washington overgebrachte
boodschap beschreven zij de reis als
„een nieuwe mijlpaal in de tech
nische en wetenschappelijke vooruit
gang." f
„Wij hebben elk stadium van uw
vlucht zeer nauw gevolgd en wijzen
met voldoening op de precisie van
uw werk en op uw moed, die heeft
bijgedragen aan de uitnemende vol
tooiing van dit belangrijke experi
ment," aldus de boodschap van de
Russische ruimtevaarders.
Bij het vluchtleidingscentrum in
Houston (Texas) stroomden veel
gelukwensen binnen, maar er waren
het feit dat de vlucht tijdens de
kerstdagen plaatsvond en wegens de
ook kritische reacties in verband met
voorgelezen bijbeltekst. In het alge
meen waren de commentaren uiterst
lovend, aldus voorlichtingsfunctio
naris Paul Haney.
Ook paus Paulus zond president
Johnson een telegram. „God dan
kend voor de succesvolle voltooiing
van de schitterende onderneming
van de Apollo-reis, wensen wij u en
het volk van de Verenigde Staten
van Amerika geluk en in het bij
zonder de onverschrokken ruimte
reizigers. Wij roepen de goddelijke
zegen op voor allen die aan dit
grootse resultaat hebben bijgedra
gen." aldus het telegram.
Als eerste staatshoofd van een
communistisch land reageerde de
Tsjechoslowaakse president Svoboda.
Radio en televisie in Praag hebben
de landing direct uitgezonden.
De Russische president Nikolai
Podgorny seinde Johnson: „Aanvaard,
mijnheer de president, onze geluk
wensen voor de geslaagde voltooiing
van de vlucht van de Apollo-8 rond
de maan, die een nieuwe stap was
in de beheersing van de ruimte door
de mens."
CVan onze verslaggevers)
DEN HAAG/AMSTERDAM
Prinses Irene en prins Karei Hugo
zijn gisteravond vanuit Parijs op
Schiphol aangekomen. Er was nie
mand van de koninklijke familie
aanwezig om het prinselijk paar te
verwelkomen. Ze werden slechts af
gehaald door opperstalmeester Bis-
schof van Heemskerk. Eerder op de
dag was prins Claus wel op Schiphol
aauwezig om prins Harend van Noor
wegen met zijn echtgenote prinses
Sonja, die vandaag bij de doop van
prins Willem Friso als getuigen zul
len optreden, te verwelkomen.
Volgens insiders moet de reden
dat niemand van de koninklijke fa
milie op Schiphol aanwezig was om
prinses Irene af te halen gezocht
worden in het intervieuw dat prins
Karei Hugo voor de televisie heeft
gegeven. Dit intervieuw heeft vraag
stukken opgeworpen in de staats
rechterlijke sfeer.
Prinses Irene en haar echtgenoot
zullen na de doopplechtigheid tot 2
januari in Nederland blijven. Prinses
Irene keert dan naar Spanje terug.
Zij is de enige van de familie van haar
man, die nog in Spanje mag komen.
D/jn JCavier en donna Magdelena, de
ouders van Karei Hugo, zijn evenals
zijn twee zusters, ook Spanje uit
gewezen. Zij zijn gisteren in Parijs
aangekomen.
Vermoed wordt, dat prinses Irene
naar Spanje terugkeert op verzoek
van de carlisten, waarvan er, naar
woordvoerders gisteren verklaar
den, zeker 2 miljoen in Spanje
zijn.
(ADVERTENTIE)
ALLES OP GEBIED VAN LEDER
PAKJES, JAPONNEN, JASJES
mantels
dora van de ven breda
EINDSTRAAT <4 TEL. 31086
Prins Willem I:
sen Terneuzen
kerke.
op en neer tus-
en Hoedekens-
Pagina 3.
De bejaarden hebben het tij
dens barre winterdagen niet ge
makkelijk. Pagina 5.
Wat kunnen de gevolgen voor
onze stedebouw zijn van een
toenemende vrije tijd
Pagina 7.
Gespierde taal tijdens de stu
diedag van K.V.P.-jongeren op
kasteel Bouvigne in Breda.
Pagina 9.
Zijn populariteitspolls eerlijk of
niet? Pagina 13.
Paul van Ostaijen-genootschap
treedt naar buiten met een expo
sitie te Antwerpen. Pagina 15.
In Tsavo man, daar zitten pas
olifanten! Een machtige slogan
voor safari-gangers, maar de
overheid van Kenya zit er ook
mee. Pagina 14.
Waarom al die miljarden naar
de maan, terwijl er op aarde
zoveel nodig zijn. Pagina 17.
De aandelen trokken in hef af
gelopen jaar behoorlijk aan.
Pagina 19.
Sterrol van Jasperina de Jong
in de Amerikaanse musical
„Sweet Charity". R.T.V.-pagina.
De Stem-volkscross van 19 ja
nuari: goed voor de conditie,
zegt clubarts H. van Opstal van
Sprint. Sportpagina.
(Van onze weerkundige
medewerker)
DE BILT De dikste
sneeuwlaag is gisteren in
het westelijke deel van
Brabant gemeten. Hij be
droeg zes centimeter. Wij
blijven dit weekeinde in dé
koude lucht, die aanvan
kelijk nog via de Noordzee
wordt aangevoerd, verge
zeld van verspreide
sneeuwbuien.
Tjjdens nachtelijke op
klaringen bij een afne
mende wind is een flinke
afkoeling te verwachten.
Daarbij kan ook in Bra
bant matige vorst voorko
men tussen 5 en 8 graden
onder het vriespunt.
Boven Scandinavië tref
fen wij nog een kleine de
pressie aan, die met enige
sneeuwval in de richting
van Denemarken trekt.
Het lijkt waarschijnlijk dat
de komende dagen een
winters karakter zullen
blijven brengen met over
dag temperaturen om het
vriespunt en 's nachts ma
tige vorst.
De kans op sneeuwbuien
wordt geleidelijk wat klei
ner.
Drie astronauten terug op de aarde.
V.l.n.r. Frank Borman, James Lovell
en William Anders nemen het ap
plaus van de bemanning van het vlieg
dekschep Yorktown in ontvangst na
hun terugkeer per helikopter vanaf
de plaats in de Stille Oceaan waar zij
om 16.52 uur (Ned. tijd) veilig land
den met de Apollo-8.
HOUSTON (AFP) De direc
teur van het Apollo-programma, ge
neraal Sam Philipps, heeft gisteren
bekendgemaakt dat op 28 februari
van Kaap Kennedy het volgende be
mande ruimteschip, de „Apollo-9" zal
worden gelanceerd. De vlucht zal
verscheidene dagen duren en is be
doeld om voor de eerste maal het
maanlandingsvaartuig, de „Lunar
Module", te beproeven. Dit kan twee
personen bevatten. De Apollo-9 zal
worden bemand door James McDivitt,
David Scott en Russel SclieJwckart.
Twee van hen zullen zich met de
Lunar Module van het „moeder
schip" losmaken, door de ruimte
reizen en weer naar de Apollo-9 te
rugkeren.
(ADVERTENTIE)
STOFFENMANTELS
MANTELCOSTÜUMS
dora van de ven
EINDSTRAAT 14
breda
TEL. 31086
indien U de incassokosten en
het onnodig aanbieden van een
kwitantie wil voorkomen, maak
dan
het abonnementsgeld 1ste kwar
taal 1969 over op onze post
rekening
VOOR ABONNEMENTSPRIJZEN
ZIE PAGINA 2.
Zo U tot incassogiro wenst over
te gaan zenden wij U daartoe
gaarne een machtiging.
DE STEM
afd. administratie.
(Van onze redactie buitenland)
KAAP KENNEDY/HOUSTON De Apollo-8 met de drie ruimte
vaarders Frank Borman, James Lovell en William Anders aan boord
heeft de reis naar de maan gisteren beëindigd met een fenomenaal
precieze landing, niét èen snelheid van 39.500 kilometer per uur,
groter dan ooit te voren.
De astronauten waren precies zes dagen en drie uur weg van de aarde
op een dramatische reis, die de gehele wereld in vervoering bracht en de
mens de eerste close-up verschafte van het geheimzinnige hemellichaam dat
de mens eeuwenlang geïntrigeerd heeft.
Zij reisden 69 uur om bij de maan
te komen, draaiden er tien keer om
heen in 20 uur op een hoogte van
112 kilometer en raasden toen weer
naar de aarde door een „venster"
van 23 kilometer.
Het ruimteschip zweefde na de
afremming in de atmosfeer neer aan
de parachutes tot op slechts vier kilo
meter afstand van het bergingsschip
„Yorktown", een vliegdekschip, dat
2333 km ten zuidwesten van Hawaï
in de Stille Oceaan lag. De Apollo
kwam in het water neer met een
snelheid van 27 kilometer per uur.
Frank Borman was de eerste van
de drie ruimtevaarders die op de
Yorktown uitstapte, gevolgd door
Lovell en Anders. Bijna de hele we
reld kon op de televisie volgen dat
zij dat om 18 uur 22 min. Ned. tijd
deden. Even tevoren was de sche
mering aangebroken.
Bij het landen van het hefschroef-
vliegtuig werden vlaggen uitgerold
en nam een erewacht plaats aan
beide zijden van het vliegtuig. Bor
man stapte uit onder toejuichingen
van de matrozen. Na het welkom
aan boord dat de kapitein, John Fi-
field. uitsprak, zei Borman: „Wij zijn
erg blij dat we hier ziin. Wij waar
deren al uw werk. Wii weten dat
jullie hier met Kerstmis moesten
zijn. duizenden mensen hebben dit
mogelijk gemaakt. Ik vind dat wij
alleen maar een onderdeel zijn van
die groep."
De welkomstceremonie was spoe
dig voorbij en de ruimtevaarders
begaven zich naar de ziekenboeg van
het schip voor een eerste medisch
onderzoek dat vier tot vijf uur duur
de. Tussen het onderzoek door aten
de ruimtevaarders weer een nor
male maaltijd, nadat ze het tijdens
hun tocht met gedroogd voedsel had
den moeten doen.
Het opgloeien van de capsule in
de atmosfeer werd niet alleen door
bergingspersoneel waargenomen,
maar ook door een piloot van een
Amerikaans vliegtuig. Een der ber-
gingshefschroefvliegtuigen, die het
knipperlicht van de Apollo-8 had
waargenomen, vloog er meteen op
(Van onze sportredactie)
DEN HAAG De KNVB heeft
het gehele amateurvoetbal, zowel
wat betreft de districten als de af
delingen, voor zaterdag en zondag
afgelast. De wedstrijden voor de
competitie van de B-elftallen van het
betaalde voetbal, die voor zaterdag
waren vastgesteld, zullen eveneens
niet doorgaan.
af en bescheen het ruimteschip met
een schijnwerper.
De ruimtevaarders bleken de lan
ding goed te hebben doorstaan en
gaven op bezorgde vragen slechts ten
antwoord: „O.K.". Frank Borman
bleek volkomen onbewogen, zo op
merkelijk dat de NASA daar apart
melding van maakte. Lovell zei over
de terugkeer in de dampkring: „De
Apollo was een echte vuurbal."
(ADVERTENTIES)
De grootste kolleJctie dames-
en lierenhaarwerk vindt
XJ in de showrooms van
PELATTI
Giiuiekenweg 43, telefoon 01600-32288
Verkoop ook via Uw kapper, vraag
hem een introduktie.
Ontplooit
'z'n bouquet als
'n Andalusische
waaier
Uit hel land waar sherry vandaan moet korneti
DE ÉCHTE
SPAANSE SHERRY
IMPORT: J. A. VERBUNT N.V. - TILBURG
BONTMANTELS - BONTHOEDEN
BONTCRAVATTEN
DORA VAN DE VEN BREDA
EINDSTRAAT 14 TEL. 31086
