Ruim 200.000
Nederlanders
ontvluchten
„kwakkelwinter"
ZIJ STAAN
VOOR U
KLAAR
ST.-LUC, adelaarsnest in Zwitserse Alpen
de auto?
Waarom niet met
JWELIJKE
JACHT
Gemeengoed
Niet duur
Kortingen
DE STEM VAN WOENSDAG 18 DECEMBER 1968
RKKRING MET ZEER
WERKZAAMHEDEN.
én van de filialen van
ASSENFABRIEKEN.
en van allerhande werk.
et te woord staan van re-
zorgen van de koffie) i3
een
met een prettig karakter
•men en een redelijke op'
or deze sleurloze haan?
1254 voor het maken van
een persoonlijk onderhoud
russelaars. Adres: UBICA
1, BREDA.
BRUIN BAKKEN IN DE
gen. Dat is dan de oplos
sing."
De sneeuwkettingen
gaan er pas om als het
nodig is. Dat kan men in
het buitenland bij ieder
tankstation laten doen.
Het is zo gepiept. Ook
kun je bij een benzine
station die kettingen hu
ren en ze bij een volgen
de pomp, als men ze niet
meer nodig mocht heb
ben, weer inleveren.
„Hoe lang we er over
rijden? We gaan hier
doorgaans om een uur of
elf weg. We zijn dan te-
gen middernacht op de
plaats van bestemming.
Maar dat laatste stuk, die
laatste 50 km, kost soms
IVz uur. Weet u, men
wil daar de sneeuw hou
den (voor het toerisme).
Men gooit dus vooral
geen pekel op de weg,
maar van dat split. Maar
ik zie niet in waarom het
iets bijzonders zou zijn
met de auto naar de win
tersport te gaan. Ik ben
heus niet de enige. Er is
echt geen bijzondere
moed voor nodig".
Ruim 200.000 Nederlanders zullen in de komende
weken het vaderland de rug toekeren en zich ver
buiten de grenzen op de hoogte stellen van de diep
gevroren geneugten, die een ouderwetse winter te bieden
heeft.
Zij hebben de hoop op een bekering van het Nederlands
klimaat definitief opgegeven, de gratificaties, kinderbijsla
gen en salarisoverschotten op een hoop geveegd, de dikke
breipennen uit het vet gehaald en hun vluchtweg uitgestip
peld. Voor 65.000 gedesillusioneerden wordt het Oosten
rijk, 60.000 medestrijders zullen uithuilen aan een gebruin
de Zwitserse borst en de rest zal bleek doch vastberaden
koers zetten naar Italië, Duitsland, Frankrijk, Joegoslavië,
Scandinavië en Spanje.
Zij vormen de bescheiden dele
gatie in het leger van naar schat
ting 10 miljoen Europeanen, die
tussen Kerstmis 1968 en april 1969
met een royaal gebaar 8 miljard
gulden zullen stuk slaan op de
witte ruggen der gerenommeer
de bergreuzen. Alleen in de Alpen
zullen zij reeds de langzaam brui
nende hoofden te ruste leggen in
de 500.000 bedden, die uitgeslapen
hoteliers in2200 sufgeprezen win-
tersportoordne hebben opge
maakt.
gebroken botje bij het andere leggen.
De kans, dat zij dit taaie ongerief bij
het skiën hebben opgelopen is echter
gering, want slechts 30 procent van
de winter-toeristen waagt zich op de
ski-piste, terwijl de rest zich beperkt
tot omzichtige wandelingen, luieren
op de zonne-terrassen en spirituele
genoegens in een plaatselijke tapperij.
Het is dus een evidente zaak: win
tersport als tweede vakantie wint
zienderogen meer terrein.
Vier proeent van hen zal vroeg of
laat tegen wil en dank een been
mooi stijf houden en thuis het ene
Wat vroeger een ijzersterk privile
ge der rijken was is nu onder de ge
stadige druk van de welvaart ge
meengoed geworden voor elke spor
tieve burger, die nog wat snipperda
gen achter de hand heeft. Weliswaar
heeft de wintersport de traditionele
zomervakantie nog lang niet over
vleugeld. Maar de snelheid, waarmee
de populariteit van dit onderge-
koelde uitje groeit, is niettemin in
drukwekkend: in 1900 gingen 2000
Nederlanders op wintervakantie,
twintig jaar later was dit keurkorps
uitgedijd tot 8000. Ook na de tweede
wereldoorlog was het verlangen naar
een eigen sneeuwbal nog slechts
10.000 Nederlanders te machtig. Dit
aantal liep daarna gestadig op. Tot
dat het in 1963 de 50.000 bereikt had.
Onder invloed van populaire scherp
gecalculeerde arrangementen en ex
tra treinen (Bergland, Hotelplan-
expres) was er in de jaren daarna
sprake van een kleine explosie. Vorig
jaar gingen 150.000 Nederlanders
naar de wintersport en dit jaar heb
ben voorlopig 210.000 liefhebbers ge
boekt.
Mocht u op dit moment nog aarze
len („Oh neen, Truus, dat is niks
voor mij. Ik krijg al rheumatiek bij
het idee") dan kunnen deze winter
sportartikelen u wellicht op het
spoor zetten. U zult bemerken. Dat
een wintervakantie beslist geen pe
perdure affaire behoeft te zijn. Aan
de andere kant moet u er wel reke
ning mee houden, dat de onvermij
delijke extra kosten (aangepaste kle
ding, liften, eventueel huur van ski's
en schoenen) een al te optimistische
kostenraming danig in de war kun
nen schoppen. De ervaring heeft ge
leerd, dat de Nederlander gemiddeld
duizend gulden aan zijn wintersport
vakantie besteedt. Voor dat bedrag
heeft hij dan veertien dagen vakan
tie'in een midden-klasse-hotel plus
alle, zij het niet te gortige bijkom
stigheden, die een lange winteravond
met zich meebrengt. U kunt echter
aanzienlijker goedkoper terecht, wan-
Op deze adressen kunt u alle In
lichtingen voor een wintersport
vakantie krijgen:
Belgisch Verkeersbureau
Leidseplein 5-7, Amsterdam
tel. 020-245959
Duits Verkeersbureau
Spui 24, Amsterdam
tel. 020-241293
Noors Nationaal Verkeersbureau
Prins Hendrikkade 135, Amsterdam
tel. 020-222545
Italiaans Verkeersbureau
Rokin 52, Amsterdam
tel. 020-64883
Joegoslavisch Verkeersbureau
Plaats 11a, Den Haag
tel. 070-116892
Spaans Nationaal Verkeersbureau
Laan van Meerdervoort 8-8a,
Den Haag
tel. 070-182766
Tsjechisch Reisbureau
Leidsestraat 4, Amsterdam
tel. 020-222788
Franse Toeristen Service
Rokin 128, Amsterdam
tel. 020-235222
SNEEUW
lornaam gouden brace-
Modern m en over JO
■.gouden kast en band.
(Van een onzer In een ruk heen en in
verslaggevers) een ruk terug. Voor die
duizend km schrikt hij
„Het eerste jaar gin- niet terug.
gen we met de trein. Een
lieii van Hotelplan naar „Een durver, of spor-
■Mutters, een klein plaats tief? Och nee dat kan ik
I je ten noorden van Inns- niet zo zien. Op de auto-
|briick. Ik kan me voor weg heb je geen centje
lak niet de luxe ver- pijn. Kun je doorgaans
|oorloven een been te bre- rustig 140 gemiddeld rij-
i dus skiën is er niet den. Komt er sneeuw of
Ibij. Mijn vrouw beoefent ijzel, dan is dat zo opge-
|iiie sport ook niet. Als we ruimd of kapotgereden
n overdag de kinderen door het verkeer. Zodra
ar de skischool hadden je de autobaan hebt ver-
I gestuurd en wij wat wa- laten, wordt het minder
Iren uitgewandeld dan mooi. Over dat laatste
tilde je wel eens naar stukje van Kufstein naar
Innsbrück. Het is wel te Mutters, over die binnen
I lopen, maar op den duur wegen rijd je vaak titiren.
I valt dat ook tegen. En Je hebt dan soms last van
lat bet trammetje was ijzel of sneeuw. Er zit
I let ook niet alles. Zit je daar zo'n gemeen brug-
Ivast aan bepaalde tijden, getje in die weg".
|We misten onze wagen.
Daarom besloten we het „Sneeuwkettingen, nee
""'gende jaar per auto te die heb ik voorheen nooit
in." Dit vertelt ons een gebruikt. Ik had banden
151-jarige zakenman. met spikes. Maar het vo-
rig jaar kon ik toch niet
Dit jaar gaat hij voor wegkomen. Ik moest de
«zesde keer in succes- wagen laten staan, een
I» Weer naar Mutters, km voor ons hoteHetje.
I evenals al die voorgaande Toen moest ik er wel aan
liuen, En weer per auto. geloven. Sneeuwkettin-
neer u genoegen neemt met een bed
op een prive-adres.
Denk ook eens aan de stille perio
de tussen 6 januari en 20 februari,
waarin alle hoteliers happig zijn op
uw komst en dat tonen met kortin
gen tot 35 procent. U moet in die
tijd wel goed weten waar u gaat zit
ten, want de zon in januari en begin
februari is niet erg scheutig en ont
popt zich dan ook niet als een be
genadigde hoogvlieger.
Van een onzer verslaggevers)
ST. LUC Vastgeplakt tegen de linkerhelling van het
Val d'Anniviers ligt St. Luc, gebenedijd adelaarsnest in
de witte woestijn der Zwitserse Alpen. Drie nauwe stra
ten, vijftig bruine, houten huizen met een bontmuts van
sneeuw, honderd inwoners, duizend koeien, twee dorps
pompen, een kruisbeeld onder een gebarsten afdak, een
verlaten spookhotel óp een verre top en een grijze pas
toor, die al jaren geen serieuze pogingen meer onder
neemt om alle knopen van zijn vette soutane vast te ma
ken.
Ziedaar de verrukkelijke inventaris van een bergdorp, dat door
zijn unieke ligging (1700 meter boven de Amsterdamse prut), door
bet aantal zonne-uren (zeven op een doorsnee januari-dag, acht in
februari) en door zijn voordelige prijzen gepredisponeerd is om uit
te groeien tot een wintersportoord van betekenis.
Vraag de burgemeester naar de
toekomstplannen en hij zal dan ook
met onstuitbaar enthousiasme de
ene tekening na de andere op de
cafétafel werpen. Een blauwdruk
voor een hypermodem hotel, schet
sen voor bungalowparken, nieuwe
liften, berghutten en restaurants.
Hij gunt zich niet eens de tijd om
zich te scheren en loopt al maanden
stampvoetend als een slordige bar-
barossa door zijn gemeente.
„St. Luc", roept hij grimmig,
„moet nu zijn kans grijpen. Tot nog
toe stelden wij geen bliksem voor.
Maar ik geef u de verzekering: als
u over vijf jaar terug komt dan kent
u St. Luc niet meer terug".
Wat moet je daar nou 'op zeggen?
Mag je zo'n man zijn droom afne
men door te antwoorden, dat je
juist naar St. Luc bent gegaan, om
dat elk spoor van luxe in dit dorp
ontbreekt? Zou hij je begrijpen, als
je hem vertelde, dat je als Neder
lander geen enkele behoefte hebt
aan nachtclubs en behulpzame obers
die je stoei aanschuiven en elk dop
erwtje, dat je wenst te nuttigen, met
een zilveren tang op je bord tillen,
alsof het zwaar besmet is? Misschien
gelooft hij je niet eens, als je hem
bekent, dat St. Luc in jouw ogen
juist zo adembenemend is, omdat
het geen bliksem voorstelt. Omdat
de stilte er nog exclusief verplette
rend is, omdat de rust er nog niet
op de vlucht is gejaagd door de com
mercie.
Hij zal je waarschijnlijk hoofd
schuddend aanstaren en zich voorne
men om voor je te bidden, zodra hii
tijd heeft.
Maar helaas heeft de burgemees
ter weinig tijd. Hij schiet voor dag
en dauw zijn stijve manchesterbroek
aan en spoedt zich aan het hoofd van
zijn troepen naar de eeuwige jacht
velden van de Bella Tola om daar
een diepgevroren slaatje uit de com
mercie te slaan. En beneden blijft
alleen de pastoor achter, die zijn
bijbel openslaat en met de murme
lende intonatie van een bergbeek
de blijde boodschap verkondigt.
Elke zondag zuchten de stenen en
gelen, die de wrakke preekstoel tor
sen hoorbaar, als hij de open schaal-
collecte van harte aanbeveelt, elke
zondag bestaat zijn gehoor slechts
uit een handvol hoogbejaarde vrou
wen en een enkele beginnende skieër
die Gods hulp komt afsmeken voor
de lastige afdaling in de namiddag.
De rest gelooft het wel en is reeds
lang voor het luiden der klokken
met de stoeltjeslift aan zijn invloeds
sfeer ontstegen.
Zij verzaken daarmee weliswaar
hun heilige zondagsplicht, maar even
zogoed zitten ze 134 meter dichter bij
de hemel, waarvan de pastoor zegt,
dat hij de alleenvertegenwoordiging
heeft.
Ze hebben trouwens gehoord, dat
Paulus die brief niet aan St. Luc
heeft geschreven, maar aan de inwo
ners van Efese.
Waarom zouden ze dus hun neus
in andermans zaken steken?
Een verrukkelijk dorp dus, St. Luc
Een dorp voor fijnproevers, die de
sfeer prefereren boven de luxe, de
geur van de mest boven een uitge
kiend Frans parfum.
Als je in Sierre uit de trein stapt,
merk je direkt, wie voor de landelij
ke geneugten van deze bergoase
door de knieën zijn gegaan. Hun pan
talons zitten niet geheel onberispe
lijk, hun truien zijn zichtbaar in ei
gen beheer vervaardigd: bij hen
gaan de baten voor de scherp gecal
culeerde kosten uit. Er stappen ook
vrouwen uit, die twee nertsj assen
in plastic achteloos over hun arm
hebben gedrapeerd. Hun koffers zijn
van krokodilleleer, hun oogwimpers
van bedriegelijk valse herkomst. Dat
zijn de klanten voor Montana-Crans
aan de overkant van het Rhöne-dal.
Staande op je balkon in hotel Du
Cervin in St. Luc kun je met een
scherpe kijker dit paradijs van de
nieuwe rijken duidelijk zien liggen.
Brigitte Bardot en de Sjah van Per-
zië, die er kind aan huis zijn, kun je
niet onderscheiden, maar het blijft
een hele geruststelling, dat dezelfde
zon, die hun zwaarverzekerde konen
tot berstens toe brandt, ook jou
warm genegen is. Dat is het plezie
rige van St. Luc en de zes andere
dorpen in het Val d'Anniviers. De
zon maakt geen onderscheid in a, b,
of c-categorieën en hetzelfde geldt
voor de sneeuw.
Goed. Montane heeft een overdekt
zwembad, maar daar staat weer te
genover, dat je in St. Luc geen mo
ment geplaagd wordt door de bange
vraag of jouw jack misschien min
der mooi is dan dat van je buurman.
Een hele geruststelling voor de man
en de vrouw, die hun wintersportdoel
moeten heiligen met bescheiden
middelen.
Een dal dus om te onthouden: Val
d'Anniviers. Bereikbaar per trein,
uitstappen in Sierre en dan verder
per postbus, die zijn last over een
adembenemende slingerweg naar
boven brengt. Prefereert u de auto,
dan moet u wel tevoren afdoende
maatregelen nemen. Dat betekent,
sneeuwkettingen om de vier wielen
van uw wagen, voldoende anti-vries
(zeg tot 20 graden onder nul) en een
goede schop om in geva) van hevige
sneeuwval uw rechtmatig verwor
ven blik uit te graven.
De voertaal is Frans (weer eens
wat anders dan de moddervette um
lauten). En u hoeft niet bang te zijn.
dat u bij de stoeltjeslift struikelt
over uw landgenoten. Het Val d'An
niviers is goddank nog een paradijs
waarvan het bestaan alleen bekend
is bij een handjevol echte kenners.
In het Val d'Anniviers heeft u de
keuze uit zeven uitgelezen mogelijk
heden:
Vercorin (1319 meter), romanti
sche uitkijkpost boven het Rhönedal;
Grirr.entz (1572 meter), schilder
achtige boerendorp met prachtig
ski-gebied en volwassen schaats-
piste;
Chandolin (1934 meter), hoogst ge
legen wintersportoord in Wallis met
een aanta! nieuwe, van alle moderne
gemakken voorziene hotels;
Ayer (1465 meter), klein, eenvou
dig;
Zinal (1678) super toeristische win
tersportplaats, omringd door berg
reuzen tot 4000 meter en vooral ge
liefd bij de Fransen;
Sissoie (1202 meter), hoofdplaats
van het dal en knooppunt van het
uitstekende wegennet ên dan;
St. Luc (1700), de grote kleine
ontdekking van 1968.
Een dorp. waar u elke lang ge
koesterde winterdroom kunt verzil
veren zonder gelijk tot de bedelstaf
gedoemd te worden. St. Luc heeft
nu drie uitstekende hotels, enkele
honderden bungalows en een hand
vol privé-adressen. De skimogelijk
heden op de hellingen van de Bella
Tola zijn ruim voldoende en de ade
laar heeft het hele dal als privé rijk.
Het avondvertier is niet overdon
derend, maar juist daardoor aan
trekkelijk. In St. Luc danst u gewoon
in trui en broek: een pak van het
hart van elke winterse non-confor
mist.
En wat de prijzen betreft: voor 15
gulden bent u al vorstelijk onderdak
en eet u gretig mee uit de welvoor
ziene pot. Alle inlichtingen bjj: Syn-
dicat d'Initiative, St. Luc.
Schrijft in het Frans of in het
Duits. U kunt ook bellen (027-68158).
In januari en februari zijn er nog
plaatsen vrij.
Doen, zouden wij willen zeggen.
U zult er waarachtig geen spijt
van krijgen.
oorbeeld uit de Omega
Een blijvend sieraad
ied-geklede vrouw.
f770,-
Neemt u het wakkere besluit om
eind maart of begin april uw vakan
tie op het lange lat te zetten, dan
zult u moeten uitkijken naar een
bergoase, die pakweg boven de 1600
meter ligt. Anders loopt u hard da
kans, dat u zich met het aldaar ont
luikend lentegras groen en geel zult
ergeren.
U weet het dus: als u nog steeds
van plan bent van uw diepvries-
droom een buitenlands potje ta
maken, dan bieden wij u hierbij
een passende deksel aan.
aparte combinatie van
kast met fraai be
ide band. Horloge en
xen een geraffineerde
Met zo iets verwertt
■wende vrouwen.
1.265.—
St T
ser» gehene<3ijde en gelukkig nog niet ontdekte oase in de Zwit-
4lP"n. Drie straatjes, 50 hulzen, 100 mensen, duizend koelen en
P "stoor. Als deze inventaris u aantrekt, kunt u nog voor dit seizoen
boek.
en.