MAQUETTE VAN EEN ATTRACTIE straks de ruimte in Caldera president van Venezuela post voorde Jk ben niet uitgesproken rechts Wie wordt de man. of vrouw van het jaar? Amerika in 1986 naar Mars MINISTER LUNS VOOR VLAAMSE TELEVISIE: „Beslist" WINNAAR OP HET NIPPERTJE Oostenrijkse staatsprijs voor Annie Schmidt PROF. J. KOOY 7 DE STEM VAN DINSDAG 10 DECEMBER 1968 9 In Hoeven kan men (Van een onzer verslaggevers) HOEVEN Met de onthulling van een maquette is gistermorgen in Hoeven een punt gezet achter de eerste fase van de voorbereidingen van een attractiepark, dat toeristisch zowel nationaal als internationaal hoge ogen zal gaan gooien. Een attractiepark, waarin verleden en heden op wetenschappelijke basis met een recreatief sausje zullen worden overgoten. De toekomst zal geproefd kunnen worden tijdens een wandeling door twee maankraters, die aangekleed met ruimtevaairtprojecfen de basis vormen van „Lunarama", de toekomstige woonplaats van de ruimtevaarder. Het verleden met name het ontstaan van de mens heid en het leven in het stenen tijdperk, wordt uitgebeeld in het „Stenen Doirp", een Flintstone-achtige fantasie, die parallellen ver toont met het Amerikaanse Disneyland. Drie mannen stonden aan de wieg van deze boreling. Joop Gee- sink, bekend o.m. van Dollywood, verrichtte de research. Prof. dr. ir. J. Kooy, bekend ruimtevaart deskundige gaf wetenschappelijke adviezen. Burgemeester F. Twaalf- hoven, de man die Hoeven voor wat betreft recreatie zo graag wil opstoten in de vaart der volken, „verkocht" het park aan rijk en provincie. Burgemeester Twaalfhoven zal voorlopig de rol van ..sleutelfi guur" toebedeeld krijgen. Hij zal bij de Incoretcommissie van het rijk een subsidie los moeten praten voor het 7,5 hectare grote park, waarvan de totale kosten voorlopig geraamd worden op 4,5 miljoen galden. De (alweer) voorlopige exploitatiebegroting van het park beeft een onrendabele top van één biljoen gulden en dat geld zal uit Incoretpot moeten komen. Pas - de subsidietoezegging binnen is, kan begonnen worden met de uitwerking van de plannen. Het park vormt een onderdeel van de reeds bestaande recreatie- te voorzieningen in Hoeven: het bosbad,de camping en het natuur park Pagnevaart. Camping en bos bad trekken jaarlijks een half mil joen bezoekers. Bij de exploitatiebegroting voor „Lunarama" en „Stenen Dorp" is het driemanschapdorp er vanuit gegaan, dat het park voor 100.000 bezoekers extra zal zorgen. Burgemeester Twaalfho ven vertelde ons, dat het ministe rie van economische zaken deze schatting aan de •,lage kant" vindt, maar dat hij liever aan de veilige kant blijft. Overigens zou de burgemeester liever zien, dat het rijk (Incoret) tien jaar lang een garantiesubsidie zou verlenen voor het exploitatietekort. Hij verwacht maar dat hangt natuurlijk af van de subsidietoezegging, dat in 1969 met de eerste fase van het attrac tiepark kan worden begonnen. De bezoeker aan „Lunarama" wordt in een ruimtevaartcentrum voorbereid op wat hij te zien krijgt. Door middel van bandrecorders krijst hij een populair-wetenschap- pelijke verhandeling opgediend aan de hand van foto's en dergelijke. De eerste grote maankrater be treedt hij via een sluis, scheiding van het leven op aarde en dat op de maan. Eenmaal in de krater is hij „los" van de aardse atmos feer. Het landschap wordt ge vormd door lavagesteente en hoog oprijzende kraterwanden. de wan den herbergen vijf ruimtevaart dio rama's. De bezoeker kan door de krater wandelen of zich laten „rondzweven" door ruimtevaartta xi's. De taxi's zijn belvormig en hebben een koepel van plexiglas, die een panoramisch uitzicht biedt. Via de boordradio krijgt de maan- reiziger de gegevens door. In de grote krater staan model len (ware grootte) van het maan- schip Apollo", de teevee-robot „Surveyor" (beide van Amerikaan se origine) en de Russische teevee robot „Lunik 13". Bij slecht weer kan de bezoeker schuilen in het ruimtevaartrestaurant, waarin t as tronauten-snacks en heelal-cock- tails geserveerd worden. Bij de ruimtefotograaf liggen ruimte- pakken klaar, zodat de aspirant ruimtevaarder zich in een passend kostuum kan laten „vereeuwigen". Voor de mensen die zelf fotogra feren is er een fotoshop. Vanuit de grote krater kan door gereisd worden naar de kleine. Aan de ingang komt een attractie, ge baseerd op een gegeven, dat hij de opening van „Lunarama" ac tueel is. In de kleine krater staat dt maanbasis. Het is een maan- verblijf, waarin planten voor de zuurstof zullen zorgen. Koepels be schermen de bezoekers tegen me teorieten. De verdere attracties van de kleine krater: een frisdranken- bar, een winkeltje met souvenirs en een space-shooting. waaronder een brontosaurus, een stegosaurus en de reusachtige di nosaurus. In het grootste paviljoen wordt het ontstaan van wereld uitgebeeld op basis an de Time-Lifeserie „The world we live in". De klein tjes kunnen zich vermaken in het Flintstonehuis. Voor de archeo logisch geïnteresseerden staat er een museum met archeologische vondsten. Wie honger heeft kan die stillen in 't Pannekoekenhuis, waar geheel in de stijl van het stenen tijdperk pannekoeken worden ge bakken op een grote steen, terwijl kleinere platte stenen dienst doen als borden. In het „Stenen Dorp" staat een uitkijktoren, die een uit zicht biedt over het hele park. Hoeven mikt in de eerste plaats op de vaste bezoekers van bosbad en camping om het attractiepark „vol" te krijgen. Deze bezoekers zijn afkomstig uit West-Brabant, de randstad Holland en België (om geving Antwerpen). Gerekend wordt op een soort sneeuwbalef fect. Daarnaast hoopt Hoeven te profiteren van de stroom Duitsers die in de zomer richting Zeeland gaat. En tenslotte wordt gerekend op excursies van scholieren. Bij de opeet van „Lunarama" is daar mee rekening gehouden. Tussen de ruimtetaxi's kunnen busjes voor twintig personen rijden. Centraal in het „Stenen Dorp" staan zeven, op ware grootte ver vaardigde, dieren uit de oertijd, Op de vraag of Hoeven dit grote project ais kleine gemeente aan kan, antwoordt burgemeester Twaalfhoven: Beslist. We hebben met bosbad en camping dacht ik bewezen, dat we projecten, die over de gemeentegrenzen heengaan, kunnen opzetten en runnen". Hij - geeft wel toe, dat Hoeven zonder r rehlStOriC de subsidie „nergens" is, omdat een exploitatietekort van één mil joen een te zware belasting voor het budget is. CARACAS (Reuter) De 52- jarige advocaat Rafaël Caldera, oprichter en leider van de chris ten-democratische partij „Copei", is gisteren uitgeroepen tot abso luut overwinnaar van de presi dentsverkiezingen in Venezuela. Caldera is daarmee de tweede christendemocraat die in Latijns- Amerika door verkiezingen aan de macht komt. Eduardo Frei van Chili die vier jaar geleden is gekozen en nog slechts een jaar aanblijft als staatshoofd, is hem voorgegaan. Caldera, die in maart volgend jaar beëdigd zal worden, nam reeds spoe dig na de verkiezingen op 1 decern-; ber een voorsprong op zijn belang rijkste rivaal Gonzalo Barrios, die kandidaat stond voor de reeds 10 jaar aan het bewind zijnde democratische actiepartij. In de einduitslag bedraagt zijn voorsprong op hem slechts 31.071 stemmen, ofwel 0,94 procent van de in totaal 3,7 miljoen uitgebrachte stemmen. De christen-demoeraten hebben niet de meerderheid in de nationale vergadering. Waarnemers geloven dat Caldera wel eens op grote moei lijkheden kan stuiten bij het zoeken van een betrouwbare coalitiepartner. Caldera is gekozen op een verkie zingsprogramma waarin hij uitge breide maatregelen voor landbouw hervorming, verbetering van sociale omstandigheden, stimulering van de uitvoer en aanmoediging van buiten landse maatschappijen tot verhoging van de investeringen in de Venezo laanse olieindustrie beloofde. Ook is hij voorstander van modernisering van de organisatie van Amerikaanse staten (OAS) en van een belangrij ke rol voor Venezuela bij de econo mische integratie van Latijns-Ame- rika. Caldera werd in 1916 geboren te San Felipe, hoofdstad van de provin cie Yaracuy en studeerde politieke wetenschappen te Caracas. In 1936 richtte hij de conservatief-katholieke „Nationale Studentenunie" op, en 10 jaar later het „politiek onafhankelijk, onpartijdig kiescomité (Copei)", dat later de christendemocratische partij werd. Hij was driemaal eerder presidentskandidaat, in 1947, in 1958 (ADVERTENTIE) I De matras waarop U wérkelijk uitrust! Van DRAKA. DEN HAAG (A.N.P.) Annie M. G. Schmidt is de Oostenrijkse staats prijs voor het kinderboek „Wiplala" toegekend. Zij verwierf met dit boek in 1958 al de kinderboekenweekprijs en in 1965 de Nederlandse staatsprijs voor het kinderboek. „Wiplala" verscheen behalve in het Nederlands en het Duits ook in het Engels, Zweeds, Frans en Japans. Onlangs verscheen „Wiplala" in een Duitse vertaling van Sanne en Ulf Daun bij Jung Brunner Verlag in Wenen. „Wiplala" verscheen in december 1957 voor het eerst bij „De Arbeiderspers" in Amsterdam. Het boek over de avonturen van het ka boutermannetje Wiplala werd sinds dien met de illustraties van Jenny Dalenoord tien keer herdrukt. na de val van dictator Perez Ji menez en in 1963, maar werd alle keren verslagen. Caldera was oorspronkelijk con servatief in zijn katholicisme en steunde onder andere generaal Fran co in de Spaanse burgeroorlog. Na dien is zijn houding echter onder in vloed van verschillende pauselijke encyclieken genuanceerder gewor den. De „Copei" laat zich gaarne vergelijken met de christen-democra tische partij in Italië en West-Duits- land, maar vooral met de Chi leense. Met de laatste heeft zij ge meen dat zij naar een alternatief tussen het marxisme en het kapitalis me streeft, waarbij zowel de vrijheid, als het privébezit gewaarborgd moe ten zijn. De toekomstige president is ge huwd en heeft zes kinderen. (ADVERTENTIE) 'ff 1PV-' - r w (Van een onzer verslaggevers) HOEVEN De bekende ruimte vaartdeskundige prof. dr. ir. J. Kcoy heeft tijdens een persconferentie in Hoeven gezegd, dat de Verenigde Staten in 1986 een bemande ruimte- vlucht naar Mars willen maken. Daarbij zal een elektrisch voortbe wogen ruimteschip gebruikt worden. Prof. Kooy vernam dit nieuws tijdens een persoonlijk onderhoud met de Amerikaanse raketdeskundige Wer ner von Braun. De vlucht wordt voorbereid door dr. Stuhlinger, één van de naaste mede werkers van Von Braun. Deze heeft het model van het ruimteschip ge reed. Het wordt een ruimteschip van 360 ton, dat in drie gedeelten in een parkeerbaan om de aarde wordt ge bracht. Dat zal gebeuren met raket ten van het type Saturnus 5. Na mon tage vertrekt het ruimteschip naar Mars. De reis heen en terug zal drie jaar duren. Er wordt op Mars niet geland. Prof. Kooy hoorde verder, dat de bemande ruimtevlucht om de maan deze maand bij technische moeilijk heden veranderd zal worden in een vlucht om de aarde via een lang gerekte eliptische baan, waarvan het hoogste punt 90.000 kilometer ver wijderd is van de aarde. Eind 1969, begin 1970 zal een landing op de maan worden gemaakt. Daarna zou het volgens Werner von Braun vijf jaar gaan duren voor er een tweede landing op de maan plaats heeft. Di1 in verband met de hoge kosten van het projelct. Bij de tweede landing op de maan zal een maanvoertuig overgebracht worden. Bent u de nieuwe week goed be gonnen? We zijn gisteren aan een van de laatste volle werkweken van het jaar 1968 begonnen, weet u dat wel? Het gaat allemaal wel snel, eigenlijk. Maar laat ik nog maar niet over het voorbije jaar gaan peinzen. Dat komt nog wel. Rinus Michels heeft in de Haagse Post nog eens teruggegrepen op de wedstrijd tegen Fehnerbahce. Hij heeft er weinig lovends over te zeg gen. Lees maar. „Eerst de man en dan de bal en gemeen natrappen. Het repertoire is overbekend. Maar wat daarna komt, dat was in Istanboel te beleven. Knijpen, spugen, in de onderbuik trappen, bijten, de tegenstander vloe ren en hem bij het oprapen het vel omdraaien, het zijn allemaal vuilig heidjes, die op zo'n veld moeilijk te constateren zijn." Ajax won tochen daar was Rinus heel blij om. „Ik heb niet gehuild", schrijft hij, „maar als er één goed moment was om de tranen de vrije loop te laten dan was het wel na deze overwinning." Nog iets uit de Haagse Post, wel het meest snobistische van al onze weekbladen. In een artikel over kranten schrijft het blad, dat ruim veertig dagbladen geschreven en ge drukt worden in „de buitengewes ten van de Randstad." Het kost me moeite om niet kwaad te worden, als je zoiets leest. Afijn, laten we over Den Haag maar niet beginnen— Vrij Nederland kan er trouwens ook wat van. Joop van Tijm had een in terview met ir. Hupkes, directeur van De Schelde in Vlissingen. Die sprak op een bepaald ogenblik over zijn commissariaat van Backer en Rueb, de oude naam van Machine fabriek Breda. Joop van Tijn schreef die naam als „Backer en Rüpp"! Laten we overgaan tot aardiger zaken. Zoals die meneer in Canada, die door de rechter vermaand moest worden, omdat hij in de rechtszaak zoveel kruistekens maakte en zo vaak op zijn hoofd krabde. De man, beschuldigd van fraude, volgens de rechter „zonder enige twijfel katholiek", deed al uren niets anders dan „kruisen slaan en luizen zoeken op zijn hoofd" zei de rechter, „Van nu af aan moet hij tijdens dit proces zijn kruisen maar in gedach ten slaan. Het is ook maar beter, dat hij de beestjes hun gang laat gaan. Ik zal dit alles niet langer dulden." De man kan zich troosten met de gedachte, dat hij niet de enige ka tholiek is, die met zijn handen in het haar zit.... Wij, mensen, zitten trouwens toch vast aan allerlei gewoonten, zonder dat we beseffen, hoezeer zulks een gewoonte is. Het dragen van strop dassen bijvoorbeeld en het eten met mes en vork is bij ons normaal, maar bij andere volken lang niet. Zonder te willen beweren dat het voorgaande een gedurfde stelling is, is het toch aardig hier aan te halen dat de vice-president van Zambia deze gewoonten als „koloniaal" heeft bestempeld. Tot een groep scholieren zei hij: „Als jullie deze dingen ge bruiken worden jullie een markt voor koloniale macht." Vandaar die vele truien van te genwoordig. MERIJN. (Van onze correspondent in Brussel) srffMinister Luns liilt' j ,"raeer dan waarschijn- a' 'n een volgende kabinet anders minister van bui- andse zaken zal zijn. Hij voeg- ,l ,aaraan> in een interview voor m» r,mse televisie, toe: „Ik kan best voorstellen dat ik dat «'eng zou vinden". 'eMam>r kun?. beeft zich 55 minu- Plein i»nln y,n ambtswoning aan dLm D?n Haag laten inter ne van A P Joos Florquin, An- ■WoW'6i-maat. en Fons Fraeters. die al jaren het program - van maakt heeft JjLiten hiize ^«^2 °nZe ministCT van ^toen. op Persoonlijk Uns op de zaken onder vuur ge- l scherpe en vaak zeer getinte vragen gaf mr. van hem bekende wijze 0%ij'kendien Q s,erieusj graPPig Vr°üw Li? ai}two°rd. Ook me- °Ver haar enkele indrukken Particulier *n' ^-zelfde deden zijn °0rst tot VnnCrf Baron van Se ^durende iG!? z^n secretares- ™~aLdertien jaar, mej. Ü?.n- Br°uwer. is door de Neder- 'ajdse '?'?rvtew °Vet de datum6 over8en°men, maar - aamm van uitzending is nog Florquin: Op de vrlng gevallen. "0fderee! aag van prof- Vchts ;f 1"g„.'?U overwegend links Mr- LuiW n er a'teid weer in?" S'teient van "Baar komt een groot termatie Was u°(eva' Jdi- Bij iedere ®)|hister 'ou i°nze of ik weer id ingesteld i ntaal was ik sesteld 0p aftreden". Op de suggestie, dat hü door zijn langdurig ministerschap een insti tuut is geworden, kwam dit ant woord: „Je blijft niet langer minister dan de partijen het willen. Het is overigens geen aanbeveling om zo lang minister te zijn geweest". Mevrouw Luns over haar echtge noot: „Hij is vrolijk en zit altijd vol verhalen. Hij is open en zeer geïnte resseerd in mensen en toestanden. Alle grappen worden eerst in huise lijke kring verteld. Ik geloof wel, dat hij gelukkig zou zijn als hij geen mi nister meer is. Hij heeft voldoende hobbies en interessen. Waarom hij zo populair is? Bij mij is hij dat van begin af aan geweest, dus ik begrijp dat wel. De kinderen zijn erg trots op hem". Minister Luns „ik ben min of meer geworden wat ik wilde wor den" zegt zelf over zijn populari teit: „Het is moeilijk zelf te beoorde len. Ik geloof dat het de tv is. Ik geloof dat ik vrij aardig over kom. Men houdt wel van af en toe een luchthartige opmerking. Het is na tuurlijk onjuist te zeggen, dat mijn populariteit stijgt bij elke blunder die ik bega. Dat is een boutade uit het blad van de KVP-jongeren". Door de interviewer geconfronteerd met een van de vele uitspraken, die aan hem worden toegeschreven: „In het jaar waarin ik mijn grootste flop beging, Nieuw-Guinea, was ik de po pulairste man", reageerde mr. Luns: „Dat heb ik nooit gezegd. De Nieuw- Guineazaak is anders gelopen dan regering en parlement wilden. Maar het is geen flop geworden. Nieuw- Guinea stond aan de grens van onze belangen, maar in het centrum van onze principes". Mr. Luns meent, dat men hem in ultra linkse kringen een typische re actionair vindt. „U mag me best een uitgesproken rechtse prominent vin den", zei hij tegen prof. Florquin, „maar de vraag is of het zo is. Voor de oorlog had ik vooruitstrevende so ciale gedachten". Florquin: „Maar dat is al 25 jaar geleden". Luns: „Ik ben natuurlijk ook in progressieve zin geëvolueerd". Met nadruk ontkende mr. Luns tij dens het interview, dat hij onder in vloed van het bedrijfsleven zo ijvert voor de toetreding van Engeland tot de EEG. „Men zegt, dat met name Engels-Nederlandse ondernemingen, zoals Shell en Unilever ons beïnvloe den. Ik kan u verzekeren, dat de grote industriële belangen geen lob by hebben bij de Nederlandse rege ring en ook geen pogingen onderne men om de buitenlandse politiek van ons land te beïnvloeden. Over de Benelux: „Die is wat ach terop gekomen door de ontwikkelin gen van de EEG en Euratom. In sommige landen wordt gevreesd voor een te groot overwicht van het Ne derlands element in de Benelux. Mijn overtuiging is. dat de volstrekt soe vereine staat in Europa voorbij is. Ik heb waardering voor bewegingen als die van de Basken en de Vlamin gen. Daar zit een stuk persoonlijk heid in. Ik vind dat geen ongezonde uiting van nationalisme, als het ten minste niet te ver gaat. De Friezen bij ons zijn zich ook zeer bewust van hun volkstaal, hun eigen cultuur". Florquin: „U kon niet opschieten met Adenauer?" Luns: „Laten we liever zeggen, dat Adenauer het niet met mij kon vin den. Hij was een man met enorme wilskracht. Hij had weinig waarde ring voor onze Europese houding". Over president Kennedy sprak minis ter Luns met veel lof. Minder en thousiast is hij geweest over Robert Kennedy „die in Nieuw-Guinea een rol gespeeld heeft die wij niet kon den waarderen. Hij was een man van „jumping conclusions". Ik heb eens tegen president Kennedy als volgt over hem gesproken: „Uw broer, die denkt dat hij na vijf dagen expert in Indonesische zaken is. Wij zijn er 350 jaar geweest. Vijf dagen lijkt me wel wat kort. Ik zou zeggen, dat je er acht dagen voor nodig hebt". Over de Vlaamse beweging zei mr. Luns, dat hij veel voelt voor culture le uitwisseling „waaraan we meer moeten doen", maar dat een Neder lander en zeker een Nederlands mi nister voorzichtig moet zijn „om niet in de politiek rondom de kwestie be trokken te geraken". Over de moei lijkheden in de politieke partijen in ons land meent mr. Luns, dat de VVD het vrij aardig doet en dat AR, PvdA en KVP moeilijkheden hebben. „Dat is niet onbegrijpelijk in een tijd van grote toename van de communi catiemiddelen, een algemene versnel ling van het leven, waarin de jeugd ongeduldig wordt, een grote wel vaart, die het geluk niet vermeer dert. Ook het verdeelde Europa verdeeldheid die aan de oudere po litici wordt verweten en de be weging op kerkelijk gebied spelen daarin mee. De KVP heeft overigens het evenwicht hervonden en de so cialisten zijn er in geslaagd de te genstellingen met Nieuw Links te overbruggen". Mr. Luns ziet de radicale reputa tie, die de katholieken in Nederland hebben niet „zonder bezorgdheid" aan. „De kerk wordt onder Gods lei ding in de rechte lijn gehouden en dat heeft voor mij consequenties. Ik heb geen behoefte aan enige honder den pausen. Als de paus gesproken heeft is de zaak voor mij praktisch afgedaan". Minister Luns vindt zelf de vol gende eisen belangrijk voor een goed minister van buitenlandse zaken: een zekere afstand kunnen nemen van personen en problemen, een mini mum aan tact, talenkennis en een goede gezondheid. De belangrijkste beslissing in zijn leven viel op 28 augustus 1952 toen hij ja zei tegen het ministerschap. „Hebt u nergens een grondige he kel aan?" vroeg Annie van Avermaet hem. „Hekel is het woord niet. Ik vind de kamer zwaar, men zegt. dat de kamer me niets kan schelen. Dat is niet waar. Ik bereid een ontmoe ting met de kamer met grote zorg voor. Het debat vind ik moeilijk, het pakt me aan. Een avond in de kamer betekent een kilo verschil in ge wicht". Met drie korte vraagjes werd het interview beëindigd. „Wat is uw grootste wens voor Europa?" „Dat de eenwording van Europa in een stroomversnelling zou komen. Het bedenkelijkste punt van de na oorlogse politiek is dat dit niet van de grond is gekomen". „Bent u voor of tegen de laatste encycliek?" „De pil heeft op' mij iets minder invloed dan op dames. Ik wil niet op de stoel van de paus gaan zitten". „Vindt u uw wassen beeld in het beeldenkabinet van Madame Tussaud in Londen geslaagd?" „Het heeft de ijdelheid gestreeld. Het is een goed beeld, zij het iets minder levendig dan het origineel". Vandaag dan nog eens en nu voor het laatst, de vraag: wie wordt de man of vrouw van het jaar? Velen hebben hun antwoord al gegeven. Voor wie dat nog niet heeft gedaan, herhalen we hier nog eens onze vijf vragen. Het invulforniulier moet uiterlijk morgen, woensdag 11 december, in ons bezit zijn. Het resultaat van deze enquête wordt gepubliceerd in ons oude- jaarsnummer. Adresseren aan: Redactie De Stem, Reigerstraat 16, Breda, on der het motto: oudejaarsenquéte. 1. Welke man of vrouw heeft in 1968 de meeste indruk op u ge maakt 2. Wat is naar uw mening de be langrijkste gebeurtenis van het jaar geweest 3. Wie is voor u de sportman of sportvrouw van het jaar 4. Wat vond u het beste t.v.-pro- gramma van 1968 5. Aan wie heeft u zich het meest geërgerd Naam en adres inzender

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1968 | | pagina 7