DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
Ontgoochelde en
bedroefde paus:
geen harde koers
Beroering om V.S.-schepen in Zwarte Zee
JAM9N
WORMENSTEKERS OP HET NIPPERTJE GERED
STAKING ALS
C.A.O. NIET
ROND IS
OP 1 JANUARI
„KERK BIJNA IN PERIODE
VAN ZELFVERNIETIGING"
IOHNSON
NAAR
EUROPA?
Opnieuw
relletjes
in Italië
Vakbonden metaalindustrie:
Man neergeslagen
met hamer
V.N.-TROEPEN
NAAR
M.-OOSTEN?
AFPERSER
NIET SUM
GENOEG
Chinese basis
in Albanië?
KERSTMIS IN DE ACHTBAAN
editie voor
zeeland
ROME/FLORENCE/SAO PAOLO - Tegen
woordig komt het niet zelden voor, dat zelfs de
paus een teken van tegenspraak wordt.
WAARDERING
KüNG
Vier kinderen verbrand
volkorenbiscuits
ZEER KLEIN
PITTIGE KOUT
NOOIT
- no. 25990
|Q8e jaargang
pirecfeurDr. W. A. J. M. Harkx
HoofdredacteurL. Leijendekker
Hoofdkantoor: Breda, Reigerstr. 16
Telefoon 22341. Postgiro 1114111
STEM
maandag 9 december 1968
WEERBERICHT
Plaatselijk opklaringen
In het algemeen veel bewolking
maar later op de dag enkele opkla
ringen. Matige temperaturen en
vrij krachtige oost-noordoostelijke
wind.
KANTOREN
j ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, TEL. 37150
BERGEN OP 7OOM, ZUIVELSTRAAT 26, TEL. 4780
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957
GOES, KLCKSTRAAT 1, TEL. 8030
HULST, STEENSTRAAT 14, TEL. 3751
(Var onze redactie buitenland)
ISTANBOEL In de Sovjet-
Unie is ernstige kritiek geuit tegen
het voorgenomen bezoek van twee
Amerikaanse torpedobootjagers aan
de Zwarte Zee. De beide oorlogsbo
dems, de Dyess (links) en de Tur
ner (rechts) zouden volgens de laat
ste berichten de Bosporus al gepas
seerd zijn. Volgens de Russische
pers is „de provocerende entree van
de Amerikaanse schepen in de
Zwarte Zee bedoeld om het kalme
water van de goede betrekkingen
tussen de landen aan de Zwarte Zee
te vertroebelen".
De Sovjets zijn van mening dat
het bezoek een schending betekent
van de conventie van Montreux,
waarin de bepalingen opgenomen
zijn voor het varen in vredestijd
van oorlogsschepen door de Turkse
zeestraten. Volgens een dagblad in
Istanboel heeft de Sovjet-regering
Turkije er voor gewaarschuwd „het
gevaarlijke spel van Amerika" niet
toe te staan.
Zowel Amerikaanse als Turkse
autoriteiten hebben de Russische
beweringen van de hand gewezen
dat de bewapening en de tonnage
van de schepen niet binnen de
grenzen van de conventie van Mon
treux zouden liggen. De Turkse cor
respondent van het regeringsblad
Izvestia had in dit verband gemeld
dat een der schepen was uitgerust
met torpedowapens, die een kernla
ding kunnen vervoeren.
De binnenkomst van de twee
Amerikaanse oorlogsbodems in de
Zwarte Zee houdt ook de Turkse
pers voortdurend in beroering.
Een Amerikaanse marinewoord
voerder heeft gisteravond bekend
gemaakt dat de schepen vier vijf
dagen in de Zwarte Zee zullen blij
ven.
„Het is niet de eerste maal dat
Amerikaanse oorlogsbodems de
Zwarte Zee bezoeken. In jnnl van
dit jaar werd dit gedaan door de
torpedobootjagers „Charles p. Ce
cil" en „Norris".
(Van onze redactie buitenland)
Dit verklaarde paus Paulus zaterdag in een ontvangst van theologie
studenten van het Lombardijse seminarie te Rome, tijdens welke
hij ongewoon openhartig zijn zielenood blootlegde.
„De kerk bevindt zich in een periode van onrust en van zelf-kritiek. Men
zou bijna kunnen spreken van een periode van zelfvernietiging", aldus de
paus. Hij moest eerlijk toegeven, dat niemand zich de naconciliaire tijd had
voorgesteld als een tijd van heftige en gecompliceerde revolte.
Integendeel, men had zich voorge
steld dat een tijd van enorme bloei
zou aanbreken, waarin geleidelijk
aan de daar tot rijpheid gekomen
ideeën zich zouden verbreiden. Men
moet toegeven dat van die bloei in
de kerk ook wei iets te bespeuren
valt, maar de tragische aspecten tre
den toch veel duidelijker op de voor
grond dan die andere, zo voegde de
paus er met enige bitterheid aan toe.
I Paulus VI sprak daarna over de
houding, die hij tegenover de heden-
daagse_ situatie in de kerk wil aanne
men. Vooreerst zei hij dat nu hijzelf
een teken van tegenspraak geworden
is, zoals Christus op het kruis, hij
zich nog dichter onder het kruis zal
opstellen en dat hij de Heer zal dan-
hen, dat hij hem in het lijden aan
zich gelijk maakt.
Washington (dpa-afp-rtr) -
w!r ^nerikaanse hoofdstad wordt
iiiu-ji® gespeculeerd op de moge-
2 r™ Ant president Johnson voor
oeemfllging van zijn ambtstermijn
L i uari naar Europa zal komen
™Poverleg met de Russische lei-
worflt het niet uitgesloten
UVi hÜ 'n flut geval enige
euroPese landen zal bezoeken,
™t name Frankrijk.
zti!?8' '°^anSr.'jkste doel van zo'n reis
KrJo- zi^n het overleg met het
raVou over de beperking van de
brmienwedlooP weer op gang te
Ben nadat dit door de Russische
wa, Tsjechoslowakije in het slop
zon Tijdens het topoverleg
en ,,,„2nnen worden vastgesteld waar
zen ®neer ^gelijke onderhandelin-
voor ?,artoe„k.e't'e portijen zich reeds
ben »'£ir?a® 'n beginsel bereid heb-
r.en ard' 2°uden kunnen begin-
wordm JJfaarover gesproken moet
termini onderhandelmgen over
»ÏS,nng van de raketbewape-
dite '°°P zouden volgens deskun-
hralrt£gens '™n zeer ingewikkeld
Van nïfi!®°6?elijk jaren duren,
common» z'-'de wor6t geen enkel
"P een n,?.ar ge®even over de kansen
Kosygin tmg tussen Johnson en
En wat zijn praktisch optreden be
treft: velen verwachten van de paus
dat hij met opzienbarende daden
energiek en beslissend zal optreden,
m.a.w. een harde lijn zal gaan vol
gen. Maar, zo stelde de paus tegen
over die pressiegroepen vast, de paus
gelooft niet dat hij een andere lijn
mag volgen, dan die van het vertrou.
wen in Christus, wie de kerk meer
dan wie ook ter harte gaat. Hij zal
de storm tot bedaren brengen. De
paus zal de eerste zijn die het gebed
van Christus zal volgen, op God zal
blijven vertrouwen en aan Christus
zal overlaten de onzichtbare, maar
vast en zeker aanwezige steun te ver
lenen. Dat staat niet gelijk met ste
riel nietsdoen en afwachten, maar
met waakzaam, biddend afwachten.
Gisteren heeft de paus zijn waar
dering uitgesproken voor rooms-ka-
tholieken die hun kerk hooghouden
tegen „impopulariteit en vijandig
heid".
Hij deed dat in een rede in de St.-
Pieterbasiliek tot duizenden leken
van de Italiaanse Katholieke Actie.
Inmiddels breidt de oppositie tegen
het kerkelijk gezag in Florence zich
uit. Niet alleen is daar nu ook een
tweede pastoor uit zijn functie ge
treden als protest tegen het ontslag
van Don Mazzi, maar ook hebben
1500 katholieken uit de parochies van
de arbeiderswijken Isolotto zaterdag
avond in een protestvergadering het
aftreden van de aartsbisschop van
Florence geëist.
Tot deze laatste daad is de gemeen
schap gekomen, omdat zij zich geheel
achter de brief heeft gesteld, die pas
toor Sergio Gomiti, de afgetreden
collega van pastoor Mazzi, aan de
bisschop gestuurd heeft. Daarin ver
wijt deze pastoor de bisschop dat hij
blijft weigeren de noden en pastorale
activiteiten in Isolotto met eigen
ogen te komen bezien. „Dat weige
ren betekent voor ons een negeren
en zelfs een afstoten van de armsten
uit dit stadsdeel". Don Gomiti wil in
Isolotto blijven.
De theoloog Hans Küng heeft in
een brief aan een vriend in Florence
zijn grote blijdschap uitgesproken
over het moedige optreden van de
kerkgemeenschap. Tegenover de
vriend zegt Küng, dat hij vol bewon
dering is voor de moed, die men op
brengt om het evangelie in stand te
houden midden in een versteend Ita.
liaans kerkelijk systeem.
(Van onze correspondent)
MEYEJL, Zaterdagmiddag is een
moordaanslag gepleegd op de 24-
jarige J. L. uit Meyel. De man werd
met een hamer op zijn hoofd gesla
gen. De vrouw van de man en de 22-
jarige „huisvriend" M. v. d. A. zijn,
ais verdachten in deze zaak, aange
houden en ingesloten.
De verwondingen van L. vielen
nogal mee. Hij was in ieder geval in
staat de rijkspolitie kort na de aan
slag te waarschuwen. Mevrouw L. en
M. v. d. A. waren Meyel intussen
ontvlucht. Ze konden in Helmond
worden achterhaald. De politie heeft
geen zekerheid over de vraag wie de
klap met de hamer heeft toegebracht.
Omtrent de motieven van de aanslag
is nog geen volledige zekerheid ver
kregen.
Mr. Messchaert, officier van justitie
te Roermond, heeft in Meyel een on
derzoek ingesteld. Hij was gister
avond onbereikbaar voor commen
taar.
LIVERPOOL (AFP Bij een brand
in een huis in Liverpool zijn vier kin
deren, van wier drie uit 1 gezin, om
gekomen. Een kind liep lichte brand
wonden op. Drie kinderen ontsnapten
ongedeerd aan het vuur.
De bemanning van de Apollo-8,
die volgens plan tijdens de Kerst
rond de maan moet cirkelen,
toonden gisteren hun embleem.
V.lJi.r. Frank Borman, Jim Lovell
en Bill Anders. Het embleem,
ontworpen door Lovell, geeft de
ruimbaan weer rond de aarde en
de maan in de vorm van een
acht.
NEW YORK (AP) Naar zondag
vernomen werd heeft Egypte Ameri
ka laten weten, dat het bereid is een
nieuwe V.N.-troepenmacht te aan
vaarden in het Midden-Oosten. De
V.N.-macht zou toezicht moeten hou
den op de terugtrekking van de Isra
ëlische troepen in Egyptische gebied.
Diplomaten hebben meegedeeld, dat
Egypte dit deed in een verklaring van
zeven punten die door de Egyptische
ambassadeur bij de Verenigde Naties
donderdag overhandigd werd aan de
Amerikaanse ambassadeur J. R. Wig
gins.
Zij zeiden, dat de Egyptische ver
klaring een antwoord was op het
Amerikaanse vredesplan voor het
Midden-Oosten.
MüNCHEN (DPA) Een ge
raffineerd bedacht plan om met
behulp van een postduif grote
bedragen te incasseren, heeft de
19-jarige man uit Schwaberwe-
gen in Beieren niet met succes
kunnen uitvoeren. Voor een
boerderij had hij een kooi ge
plaatst met een duif erin en
daarnaast een bord gezet met het
opschrift: „Als je de duif niet
binnen 48 uur met 5.000 mark
laat terugvliegen, leg ifc je boer
derij in de as".
De duif vloog weliswaar terug,
echter niet met het geëiste be
drag bij zich maar met de politie,
die haar vlucht huiswaarts had
gevolgd. De man heeft bekend.
(Van onze redactie buitenland)
ROME De leiders van de chris
ten-democraten, socialisten en repu
blikeinen in Italië hebben In grote
trekken overeenstemming bereikt
over het programma van een nieuwe
coalitieregering van centnnq-Iinks.
Terwijl de onderhandelingen ge
voerd werden, vonden overal in het
land tal van relletjes plaats.
In Vibo Vailenitia weaidien 16 men
sen gewond bjj gevechten op straat
tussen linkse en rechitse groeperin
gen. In een amiti-fascistisch cultureel
centrum ontplofte een bom, waardoor
zware schade werd aangericht.
De Italiaanse vokbonidien hebben een
nieuwe reeks van stakingen aange
kondigd diie voor het kerstfeest ge
houden zullen worden om verbeterin
gen in arbeidscontract en lonen te
eisen. Communistische en niet-com-
munisitische vakbonden hebben zich
aaneengesloten voor een 24-uurssta-
kinig op 12 december in Rome.
(ADVERTENTIE)
vandaag voordeel
300 gram van 69 voor 59
niet duur wel heerlijk
(Van een onzer verslaggevers)
iiek«R('Twee wormen-
'en (31) bs '37) en Wim van Oos-
tifldag °P Zoom zijn zaterdag-
^"Ssdooa „2.n.'PPerLje van een verdrin-
^ersclipia. uUlt het 'iskl>ut'e water van de
®aar Worm».,' 'weetal was bij het zoeken
,'aaLt, temio eeA.s verder van de kant ge-
Water 6 mist steeds dichter werd en
ana P™am.
floan wJ'j (UUI' in het water te hebben ge-
t'Pikt. Het ut-, eta' ''00r een speedboot op-
Watet stond t„ K,ecn minuut te vroeg. Het
fi"*». Ze ££,£'2 het tweetaI tot. aan de
!tn letteriiik „nog maar enkele minu-
""tflen. hoofd boven water kunnen
Bertus de Nijs was zo uitgeput dat hij be
wusteloos in de speedboot viel. Het duurde
geruime tijd voordat hij weer bij kennis was.
Gistermiddag troffen wij het tweetal aan
achter een glas bier in een Bergs café. Staande
in het ijskoude water van de Oosterschelde
hadden zij afgesproken dat, indien ze het er
levend zouden afbrengen, samen een flink
glas bier zouden drinken.
En dat werd dan gisteren ook prompt ge
daan. „We zijn de gelukkigste mensen van de
hele wereld" is beider mening. Zaterdagmid
dag om half een gingen ze thuis weg om op
de zandplaten van de Oosterschelde pieren te
gaan steken, om de dag erna mee te gaan vis
sen. „We gingen bij de tweede pier het slik
op. Toen we begonnen, zaggen we pier en dijk
goed liggen. Maar hoe gaat het: „Je gaat elke
keer wat verderop" vertelt Bertus de Nijs.
Rond half drie zagen ze pier en dijk niet meer
liggen en de mist werd steeds dichter.
Op een gegeven moment wilden ze terug
keren maar waren aan alle kanten ingesloten
door water. „We zaten dus op, een eiland"
zegt Bertus. „En het water kwam steeds ho
ger. We zijn toen aan een stuk door om hulp
gaan roepen en dat is uiteindelijk ons geluk
geweest" vertelt Wim.
Het geroep werd nl. opgevangen door een
Roosendaler, die op de noordelijke strekdam
van de Theodorushaven stond. Hij alarmeerde
onmiddellijk de rijkspolitie te Tholen die de
rijkspolitie te Halsteren en de gemeentepolitie
te water te Bergen op Zoom inschakelde.
Gezamenlijk werd een grootscheepse red
dingsactie op touw gezet, die echter werd be
moeilijkt door de dichte mist. Vanuit de haven
van Bergen op Zoom voeren leden van de wa
tersportvereniging „De Schelde" de Ooster
schelde op. De twee Bergenaren werden ech
ter pas om kwart over vier gevonden door
een speedboot, bestuurd door C. Moerland uit
Tholen en aan boord schipper C. Schot uit
Tholen en wachtmeester J. Kleinschmidt van
de rijkspolitie te Halsteren. De heer Moerland
dacht eerst nog dat hij op twee eenden aan
koerste. Toen deze „eenden" echter begonnen
te zwaaien zag hij dat het de hoofden waren
van de twee vermiste mannen. „Dat we het er
levend hebben afgebracht, komt omdat we
niet in paniek zijn geraakt", aldus De Nijs en
Van Oosten.
(Van onze parlementaire redactie)
UTRECHT De drie samenwerkende vakbonden in de metaal
industrie zjjn bereid in te gaan op het verzoek van de werkgevers
om het overleg over een metaal-c.a.o. te heropenen. Zij hebben als
voorwaarde gesteld, dat de onderhandelingen op 31 december afge
rond moeten z(jn.
Is er voor de jaarwisseling geen redelijk resultaat bereikt, dan wordt er
niet meer gepraat, maar volgt een actie, die neerkomt op staking. De kader
leden van de drie metaalbonden hebben hun besturen zaterdag gemachtigd
aldus te werk to gaan en do drie vakcentrales hebben te kennen gegeven,
dat zij en met hen heel werkend Nederland achter de metaalarbeiders
en hun bonden staan.
N.V.V.-voexrziitter A. Kloos heeft er
zaterdag nog een waarschuwing aan
toegevoegd: „Als hert nog zou lukken
om in de metaal toit een overeenstem
ming te kamen, dan dreigt altijd nog
het gevaar, dat Roolvimik zijn bemoei
zucht niet in toom kam houden. Maar
Roolvirak moert er met zijm h airaden af
blijven".
De mataalbomiden hebben vrij dag
nog heel snel gereageerd op hert ver
zoek vam de werkgevers om het c.a.o.-
overleg toch nog een kans te geven.
Nadat de werkgevers haddien laten
weten, dat hun tegenvoorstellen toch
eigenlijk geen laatste bod waren en
er nog wel te praten vieil, lieten de
vakbonden des nachts nog weten, dat
zij deze laatste poging om tot een op
lossing te komen, niet wilden afwij
zen, maar dat zij niet langer willen
praten dan tot 31 december en dat
zij hert gesprek al eerder zullen af
breken als blijkt, dat er geen rede
lijke basis is om tot overeenstemming
te komen.
„Ze moeiten goed beseffen, dat onze
onidiarihandelingsmarge zeer klein is,
mede door hun eigen toedoen tot dus
ver", aildus de heer M. Zoradervan,
voorzitter van de Algemene Metaal-
bedrijfsfoomd, zaterdag. Velen vain zijn
leden betoogden tijdens de discussie,
diait er helemaal geen marge moet
zijn. De werkgevers zouden het voor
stel van de vakbonden moeten accep
teren en anidems zou er gestaakt moe
ten worden.
Tijdens de kadervergaderingen in
Utrecht en Arnhem werden zeer har
de woorden gesproken aam hert adres
vam de mertaalwerkgevers. Im een
Jaarbeurshal zed ANMB-voorzitter
Zoindervan tot circa 4000 volgelingen
ondier meer, dat de werkgevers deze
onderhandelingen zijm ingegaan met
het vaste voornemen om zo weinig
mogelijk toe te geven. Hun voorstel
len betekenden in feite „slikken of
stikken". Daarom zijm zij verant
woordelijk voor de huidige situatie,
aldus de heer Zomid'ervain.
Hij erkende, dart de looneisen vam
de vakbonden aam de pittige kamt
zijm, maar doit is niet omize schuld.
Wij willen een reële verbetering vam
heit Inkomen. Dat die eis hoog uitvalt
komt door allerlei prijsstijgingen
die de regering in belangrijke mate
veroorzaakt, aldus de heer Zomder-
vatv En de werkgevers willen naast
weaktijdiverkoitrirag en vateanitdever-
lengirag in drie jaar tijid slechts een
procent stijging van het reële inko
men toestaan. „Tel uiit je winst", zo
riep de heer Zoiradiervam.
Hij erkende, dait rentabiliteit en
produktavitedt in de metaalindustrie
beneden het gemiddelde voor de to
tale industrie liggen. Maar dait bomt
volgens de heer Zomidiervam vooral
door verkeerde gerichte investerin
gen, overbodige investeringen, ver
waarlozing van het personeelsbeleid
en van het arbeidsmarktbeleid in da
bedrijfstak, alsmede door conservatief
dait is te snél afschrijven. Em die (ver
keerde) investeringen worden dam
nog uit eigen middelen gefinancierd.
Daarom moeten de lonen blijkbaar
laag worden gehouden, zo zei de heer
Zomdervam.
„Als die conjunctuur aantrekt, zeg
gen ze, diait we voorzichtig moeten
zijn met de lonen, als die c-ujunctuur
slecht is, kunnen de Ion», niet om
hoog. Hert kam blijkbaar n. ,t. Em dat
moraliseren gebeurt door lieden, die
geen weet hebben van een c.a.o. en
over wier inkomen niet behoeft te
worden onderhandeld".
Tenslotte ziei die heer Zoinidervam:
„Wij gaan alsnog onderhairadelen,
weer blijft aan de voet,
wij menen die laatste
niet te moeten laten liggen, heb
ik niet veel hoop. Intussen gaam wij
gewoon door een plan tort actie na 1
januari voor te bereiden".
(VERVOLG OP PAGINA 3)
maar het geweer
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN Albanië heeft een over
eenkomst getekend met China waar
bij dit laatste land een vloot- en ra
ketbasis mag bouwen in Albanië, de
eerste Chinese basis in Europa. Dit
meldt het Britse zondagsblad „The
Observer".
De overeenkomst zou in de Alba
nese hoofdstad Tirana zijn getekend,
aldus het Londense blad, dat het
nieuws ontleent aan Joegoslavische
zegslieden.