Bemoeizucht ita s plaag voor huurders Complete woonwijk in één flat SOLANGE JONGEREN KLAGEN: ARCHITECT BOUWT NAAR SOCIAAL PATROON OP 64 VELDEN 1 w. f j m w u mmmm „Grij ze haren van de studenten'* Consequenties Niet tevreden Volledig pension Voorzieningen Kleine problemen Enkele reacties n p if 'SP f» .eta*] I ij il iff 4 Élt P DE STEM VAN ZATERDAG 7 DECEMBER 1968 (Van een onzer verslaggeefsters) AMSTERDAM - MIDDEL BURG - BREDA „Nooit, nooit wil ik meer van die stu denten of zogenaamde studen ten bij mij in huis. Het is allemaal rotzooi. Midden in de nacht thuiskomen, herrie maken en als ze kunnen een vriendinnetje me? naar boven. En de meisjes zijn al geen haar beter". Aan het woord is een 81-jarige dame die al vele jaren een pension drijft. Sinds een jaar wil zij echter geen studerende jongelui meer bin nen haar muren. „Ik ben in de tien jaar, dat ik studenten heb, grijs van ellende geworden", zegt zij verbitterd. Het we- reldtje van de kamerverhuur is niet zonder problemen: bijna altijd valt er wel iets te klagen. Als het de student niet- is, dan is het de hospita wel. Het is begrijpelijk, want nergens moeten zoveel vogels van diverse pluimage samen onder een dak trachten te leven als in het pensionwezen. De ene kant van de „medaille" toont het grote verhaal hiernaast. De keerzijde wordt in het kort be licht aan de hand van enkele uitspraken van hospita's. Net zo min jubelende uitspraken ais die van de kamerbewoners. „Wat studenten bij ons in huis al niet vernield hebben. U hebt er geen idee van", aldus een kamers verhurend echtpaar van middelbare leeftijd. „Wij heb ben meestal jongens en meisjes van goeden huize, maar die zijn nog erger dan de rest. Je kan beter een nette werk man op kamers hebben dan een student. Die houden nergens rekening mee en ze hebben geen fatsoen. Altijd feesten, maar studeren ho maar". „Als zo'n jongen of meisje zich voor komt stellen, lijkt het altijd prachtig mooi. Je denkt, dat is een beschaafd kind. Maar na een paar weken begint de ellende. Dan komt er iedere avond bezoek. En dan zitten wij in de zenuwen, want je weet toch maar nooit wat er gebeurt. Wij zijn toch ook verantwoordelijk voor zo'n min derjarig kind. Die ouders, die zitten ver weg. Die weten van niets". Ook een andere kamer verhuurster zegt het niet gemakkelijk te hebben met „haar" studenten. De enige die blij is met jongelui in huis. is een man, die vindt, dat de studenten hem jong houden. „Het is echt gezellig", zegt hij, „ik zou ze niet eens willen missen, want wij hebben geen kinderen en vinden het fijn voor iemand te kunnen zorgen". Een zelf nog jong echtpaar moet echter niets van studenten hebben, „Omdat ze zo egoïstisch zijn en alleen aan hun eigen plezier denken", wordt ge zegd. „Als die jongelui maar eens wisten, dat ze niet voor hun plezier op de wereld zijn dan zouden zij zich wel beter gedragen" aldus een bejaarde hospita. „Dat denkt maar te kunnen fuiven. Maar zo is het leven niet. Er zijn wel goede kinderen bij, maar ik heb ze bij mij in huis nog niet dikwijls^ gehad. Als ze ver van huis zijn dan denken ze allemaal maar te kunnen doen waar ze zin in hebben". (Van een onzer verslaggeefsters) „Op kamer wonen". Voor grote groepen Nederlandse jon gelui is het een noodzakelijk kwaad en niet zoals men vaak denkt een mogelijkheid om zelfstandig te zijn en al die d'ngen te doen, die nu juist thuis niet kunnen. Integendeel, een groot gedeelte van de jongeren, die buiten eigen plaats werken of studeren is afhankelijk van de dikwijls exorbi tante eisen van hospita's.. Eisen, die dikwijls onredelijk zijn, die niet gesteld werden toen de huurovereenkomst werd aangegaan en die in verhouding met de hoge huurprijzen soms zelfs onmenselijk kunnen worden genoemd. In onze steden leven honderden jonge mensen op kamers. Sommi gen hebben het bijzonder goed getroffen en zijn vol lof over de vriendelijkheid, behulpzaamheid en gastvrijheid van hun hospita's en hospessen. Zij zijn echter uitzonderin gen op de regel, want die regel is: hoge prijzen voor slecht geoutilleerde kamers en weinig rechten. De wens van iedere student: een privé-domein. Tijdens een informeel gesprek, dat wij met een groot aantal jon ge mensen, afkomstig uit alle hoe ken van het land hadden, kregen wij steeds hetzelfde te horen: „Toen wij de eerste maal kwa men, was de ontvangst altijd heel prettig. Er werd een prijs vast gesteld. Die was meestal niet be paald laag, maar er stonden aller lei beloften tegenover: je mocht de badkamer gebruiken, de geiser, zoveel gas- en licht als je maar nodig had, je kon helemaal je ei gen gang gaan en mocht natuur lijk stoken. Als je vroeg of het toegestaan was om bezoek te ontvangen dan was het antwoord meestal: Na- turlijk, als het maar niet te laat wordt. We zullen u heus vrij la ten. Als u iets nodig hebt dan Hoe totaal anders is de werkelijk heid voor al die onervaren jongelui gebleken, die zonder meer, zonder schriftelijk contract of kennis van de Huurwet instemden met de huurprijs en afgingen op de sympathieke toe zeggingen van de verhuurder. Dat de stroom afgesloten zou worden als er om elf uur licht brandde en dat de geiser en de verwarming 's avonds al bijtijds uit zouden gaan was niet afgesproken, maar het gebeurde. En niemand, die er wat tegen kan doen. De jongelui kunnen natuurlijk wanneer de prijs veel te hoog is, mor een huuradviescommissie gaan, maar het wordt moeilijk wanneer te voren ingestemd werd met de door de verhuurder bepaalde prijs. Ove rigens betreft de grootste klacht van de jongelui niet eens de hoge prij zen, maar de houding van de ver huurders en het feit, dat deze wel het geld willen opstrijken, maar er theestal absoluut niets tegenover stel len. De consequenties van het kamers verhuren aan jongelui worden niet aanvaard en zelfs genegeerd. De twintigjarige Mar ja uit Den Bosch vertelt: „Ik heb een kamer in en groot oud huis met heel weinig comfort. Er wonen nog zeven ande re meisjes, die voor slecht ingerich te kamers allemaal ongeveer negen tig gulden betalen. De eigenaar en zijn vrouw verdienen er bijna f 750.- per maand aan. Ze wonen zelf in een huis ernaast, maar dat neemt niet weg, dat ze ieder ogenblik bin nen komen rennen ais ze vinden dat je licht te laat brandt. Als ze horen, dat er iemand ln bad gaa<- dan zijn ze er ook als de kippen bij, hoewel we f 2,50 per maand extra voor het bad betalen. Meneer en mevrouw ko men ook gewoon zonder kloppen bin nen. Als je weg bent, snuffelen ze in je boeltje en alles houden ze in de gaten. Als er iemand weggaat wordt er voor het raam gekeken. Als je om elf uur 's avonds thuiskomt is dat te laat en staat een van de twee in de gang te wachten om je de huid vol te schelden. Het is zo erg, dat wanneer we iemand des avonds de trap op horen komen, maar gauw ons licht uittrekken en net doen of we al slapen. We moe ten op een bepaalde tijd afwassen, hoewel we daar soms helemaal geen tijd voor hebben, omdat we allemaal studeren. Kleren wassen is er niet bij. want dat kost teveel water en ga zo maar door. Toen ik kwam werd me beloofd, dat ik helemaal vrij zou zijn en dat ze zich nergens mee zouden bemoeien." Om tien uur gaat het echtpaar bij wie ik een kamer heb gehuurd naar bed," vertelt de 19-jarige Ka- re] V. Uit Dordrecht. „Ik moet dan doodstil zijn. Dan gaat ook de knip op de voordeur, zodat ik 's avonds nooit laat kan thuiskomen. Als ik eens een keer later ben dan wordt er wat van gezegd. Er worden op- mc-kingen gemaakt in de trant van: je ligt veel te lang op bed en je bent onvolwassen en niet rijp om op kamers te wonen. Er wordt aan de deur geluisterd en als er wel eens een paar jongens of meisjes komen worden die gewoon de deur gewezen zonder dat ik er wat van weet. Mijn post wordt bekeken en mijn krant wordt gewoon gelezen. Soms vind ik die 's avonds pas, terwijl hij er morgens al is. Ik betaal f 95,- voor mijn kamer en dat 2011 ik met 20 erg vinden als meneer en mevrouw zich maar aan hun beloften hadden gehouden. Er was afgesproken, dat ik warm water zou krijgen, maar na tienen is de geiser uit, ik moet apart voor het licht betalen, wat helemaal niet de bedoeling was en men vindt dat het toilet maar niet teveel doorgetrokken moet worden, 's Avonds mag dat helemaal niet. Het allerergste is, dat ik geen kachel mag hebben. Ik vind hetzelf ge woon een eis, maar toen ik dat zei. was het antwoord: „als je voor een dubbeltje op de eerste rij wilt zitten, ga je maar weg. Dat doe ik nu dan ook. want dit is onhoudbaar. Toen ik kwam, heb ik zelf gevraagd wat wel en niet mocht. Toen werd er niets gezegd, alleen maar een beetje gegiecheld en de indruk gewekt als of ze alles goed vonden. Ik heb ge merkt dat ze eigenlijk helemaal niet iemand willen hebben, die overdag vaak op zijn kamer is, maar alleen iemand voor de nacht, een verpleeg ster of zo". De verhalen liegen er niet om. Slechts enkelen van de vele jonge ren die wij interviewden, zijn wel goed te spreken over hun verhuur ders, maar zij zijn sterk in de min derheid. Natuurlijk zijn er ook hospi ta's die veel last ondervinden van luidruchtige studenten, die geen re kening houden met de normale fat soensnormen. Dat deze jongeren zon der meer de huur wordt opgezegd, is begrijpelijk. Wat veel kamerverhuurders blijk baar erg dwars zit, is wat de buren er we] van zullen zeggen als „hun student" laat thuis komt of vrienden meebrengt. „Je krijgt, altijd te ho ren", aldus een paar studenten, „dat de buren vast denken, dat. het hier een doorgangshuis is". Het zich over al mee bemoeien, het verbod om kamers af te sluiten, die overigens niet schoon worden gehouden door de verhuurders en het „rondsnuffelen" op de kamers en „controleren" of alles op de kamer wel in orde is; zijn klachten, waar bijna al onze in formanten mee komen. Een paar Surinaamse meisjes, die het erg moeilijk hebben met de aan passing aan ons Nederlands klimaat, betalen bijna tweehonderd gulden per maand voor „volledig" pension. Dat wil zeggen, dat. ze vier keer per week precies hetzelfde eten en dat ze geen verwarming krijgen. Het pen sion wordt gedreven door een bejaard echtpaar, dat eist, dat zij om elf uur 's avonds binnen zijn. Ze moeten af wassen en toen daar over geklaagd werd. was het antwoord: „Jullie zijn nief nederig genoeg". Aan de overige gasten werd niet gevraagd de afwas te doen. Een 23-jarige student ergert zich dagelijks aan de onhebbelijke briefjes, die zijn hospita op de trap legt met allerlei vermaningen en „dringende verzoeken". „Alles gaat per brief', zegt hij, „nooit zal men mij iets op een normale manier vragen. Ik mag maar eenmaal in de veertien da gen in bad en als ik eens wil telefo neren, moet ik naar de telefooncel, terwijl er een telefoon in huis. is. Ik betaal honderd gulden in de maand voor een (vrij grote) kamer zonder verwarming. Als ik iets van het meu bilair verset. dan staat het de volgen de morgen terug op zijn plaats." De directeur van een opleidings instituut in een van onze zuidelijke steden zei het klimaat, waarin zijn studlenten moesten leven bijzonder ongunstig te vinden. MARJAN MES (Van een speciale verslaggever) LONDEN Architecten worden er vaak. en misschien wel ten on rechte, van beschuldigd, dat zij al leen maar „monumenten voor hun eigen eer en glorie" bouwen. Bedoeld wordt, dat architecten in vele geval len alleen maar hun eigen inzichten als uitgangspunt nemen bij het ont werpen van woningen en woonwijken zonder daarbii rekening te houden met de mensen die er in moeten gaan wonen. Dit verwijt, is zeker niet van toepassing op de vermaarde Engelse architect Erno Goldfinger, bouwmeester van de 26 etages tel lende Balfron Tower in de Rowlett Street in Londen. Na de voltooiing van het gebouw heeft de architect wekenlang zijn in trek genomen in een flatje op de al lerhoogste etage, voornamelijk om zie' er van tfc overtuigen ol hij fou ten gemaakt had maar ook om zich gceei en al te vereenzelvigen mei de bewoner» van hei gebouw Oe Balfron Tower ligt in Poplar eer van die wijken aan de Theems wv.i fabrieken statige kerken, klei ne vinkeltjes grote warenhuizen en krachtstations in een wirwar door elkaar staan Goldfinger is bij het ontwerp voor de Balfron Tower uitgegaan van bet doorsnee sociale patroon van Pop lar Hij kwam tot de conclusie dat het sociale aspect en aanzicht van de wijk ook binnen het gebouw gehand haafd diende te worden. Op papier schetste hjj een groot stenen blok waarin hij groepsgewijs „wooneenheden" opnam. De negen toegangswegen aan de oostkant van het gebouw werden bewust voorzien van hetzelfde plaveisel als in de wijk East End Voor zover mogelijk werd de bevolking uit de wijk straatsge- wijs verhuisd naar het nieuwe ge bouw. Hierdoor bleef het sociale pa troon van de wijk het best gehand haafd, al leefden de mensen nu ver ticaal boven elkaar in plaats van ho rizontaai naast elkaar. Dit maakte het bovendien mogelijk om buiten het gebouw groenstroken aan te leg- gan war daarvoor in deze wijk niet mogelijk was geweest. Binnen in het gebouw werden al- le-lei voorzieningen getroffen waar bij men rekening hield met de wen sen van jong en oud. Vooi de kleine kinderen die nog on-ier de hoede van de moeder moe ten blijven, werd iedere etage voor zien van een flink terras, dat zo ge plaatst werd dat de moeders vanuit keuken of woonkamer toezicht op de peuters kunnen houden, Op de begane grond bevindt zich een plein met glijbanen, klimrekken en een zandbak voor de kinderen boven vijf jaar. Aangrenzend is een grote kinderkamer gebouwd waar de kinderen onder toezicht kunnen spe len. Tieners komen aan hun trekken in speciaal ingerichte kamers waar accommodatie aanwezig is voor ta feltennis, biljarten en het beoefenen van allerhande andere hobbies. Daar naast is ook gezorgd voor een po dium waar jazz- en poporkestjes kun nen optreden. Voor oudere personen is een con versatiekamer in het ontwerp opge nomen. Architect Goldfinger was na enke le weken wonen in „zijn" gebouw over het algemeen zeer tevreden. Hij ontdekte dat zijn buren er geen enkel bezwaar tegen hadden zo hoog boven de stad te wonen. Zijn bevindingen over het leven op de 26ste verdieping zijn bijzonder interessant met name nu vele archi tecten eerder geneigd zijn te kiezen voor dichtopeengebouwde, lage woon wijken. Goldfinger is een fel tegenstander van deze opvattingen en in zijn vlam. mende artikelen over architectuur spreekt hij dan ook over deze nieu we wijken als .,een sociale katas- trofe waarin op geen enkele wijze rekening is gehouden met de struk- tuur van de gemeenschap". Niettemin deden zich in de Balfron Tower ook enkele kleine problemen voor. Bezoekers van het gebouw ver nielden de speelplaatsen van de kin deren en rukten thermosstaten van de muren; het ijzeren traliewerk voor verscheidene afvoerbuizen werd weg genomen, deuren ontdaan van deur knoppen en sommige muren werden beklad met de meest obscene schut tingwoorden. Goldfinger ontdekte voorts, dat hij zelf ook enkele kleine foutjes ge maakt had. Zo bleken bijvoorbeeld twee liften niet in staat om, tijdens de piek-uren voldoende mensen naar boven te torsen; was het in de ga lerijen, die in verband met het nood zakelijke „luchten" open waren ge houden, vooral 's winters te koud en waren er nogal wat ramen die bij flinke wind luidruchtig rammelden. Erger was dat in acht flats de ver warming plotseling uitviel. Hoe dan ook, de bewoners van de flat zelf zjjn allen bijzonder gelukkig en vinden de hierboven genoemde „probleempjes" van weinig belang in vergelijking met de mogelijkheden en het comfort dat het gebouw hen biedt. Enkele reacties: „Het is hier wer kelijk prachtig; zo rustig; 's Avonds zou je niet zeggen dat je midden in Londen woont; Onze oude buren wonen naast ons; iedereen is tevre den". Deze commentaren zijn typerend voor de gehele samenleving in Bal fron Tower. Zij moeten Goldfinger als muziek in de oren geklonken hebben. Hij heeft onlangs zijn kleine flatje daar boven in de Balfron To wer .,met zijn prachtig uitzicht over de Theems en de City van Londen" verlaten. Met tegenzin overigens maar zoals hij zelf zegt: „een man met een modern huis in Hampstead kan toch moeilijk doorgaan voor iemand die zo nodig een paar ka- mex» moet hebben. W. J. MUHRfNG t 15 Na de zware kost van de !pi0„ de duels in het kandidatentoè» volgt onderstaand een tweetal tijen uit het kampioenschap r"' Rusland, die minder zwaar zijn. De spelers in deze partijej S kandidaatmeesters, die in land te vergelijken zijn puikje van de hoofdklassespdyy In mijn recente seances in Rujj^ en Siberië moest ik meestal aanta, den tegen deze formidabels it;. kers en het was dan zwaar om 60 tot 70 te scoren, maar i! teressant waren deze voorstellij», wel. Ook de onderstaande partijen die niet alleen bewijzen, dat de JjJ ren in de opening hun mannek, staan, maar vooral ook door eli« van hun combinatievermogen. Geei zware kost dus, maar wel partner die het genoegen van het naspel» meer dan waard zijn. Wit: Schaljandlnov. Zwart: Zen. teli. Gespeeld in de wedstrijd om i, kampioenschap van de U.S.S.R, l Siciliaans. I. e2-e4, c7-c5 2. Pgl-f3, Pb8<4 i d2-d4, c5xd4 4. Pf3xd4, Pgt-fi i Pbl-c3, d7-<36 6. Lcl-g5, Lc8-d7 T Lfl-e2, Dd3-a5 8. Lg5xf6, g7*ij i Pd4-b3, Da5-g5 10. Pc3-d5, Ta8.c( (Aangewezen was 100-0-0. Bi j, tekstzet beginnen d* moeilijk!^, voor zwart). II. 0-0, Th8-g8 12. g2-gS, «-f5. (Met 12 Lg7 had zwartj stand kunnen houden. Zwart n nu verloren). 13. f2-f4. Dg5-gT 14. e4-eK, 15. Pb3-c5, Pc6-d4 18. Pc Tc8xc2 17. Tfl-f2!, eöxft ia. f6+ü (Een prachtige combinatie). Stelling na 18. Pd7-f8+M 18. e7xf6. (Vier pionnen in een rij achter A kaar; een uniek fenomeen). 19. Le2—b5 Ke8-d8 20. Tf2xc^ f4xg3 21. Ddlxd4 en zwart gaf licit gewonnen. Op 21 gh2:+ volgt immers 22. Khl. en zowel veld gl ail. g2 zijn gedekt -fr fir Wit: Kremenetzky. Zwart: Mutedintt Gespeeld in de wedstrijd om heg kampioenschap van de U.S.S.R. l#w Spaans. 1. e2-e4, e7-e5 2. Pgl-f3, PbS-cS I Lfl-b5, a7-a6 4. Lb5-a4, Pg8-f6 f d2-d3, d7-d6 6. c2-c3, g7-g6 7, Pbl-dH Lf8-g7 8. Pd2-fl, 0-0 9. Pfl-g3, Pri- dL? 10. La4-c2, Pc6-e7 11. h2-h4, d6 dl 12. h4-h5, Pd7-c5 13. h5xg6, h7xg6 A Lcl-e3, Pc5-e6 15. Ddl-cl, I7-J5 H Le3-h6, f5-f4 17. Lh6xg7, Kg8xg711 e4xd5. (Een merkwaardige fout. Met 11 Pe5:! had wit een veelbelovende aan val kunnen inzetten bijvoorbeeld 11 fg3: 19. Dh6+, Kf6 20, f4 of 11 Dd6 19. d4,c5 20. Fg6:!). 18. Pe7xd5 19. Pg3-e4. (Nog steeds was 19. Pe5: geboden). 19. Pd5-f6! 20. Pf3xe5. (Nu leidt deze voortzetting tot re' directe ondergang). Stelling na 20. Pf3xe5. Is Plli fp 20. Pf6xe4 21. d3xe4. Dd8-g5 Pe5-f3, Dg5xg2 23. Kel-e2, Pel-P» Pf3-e5, Lc8-g4+ 25. f3Een leuke slotzet. Wit gaf z'" gewonnen. Schaakraadsel In de onderstaande P^tjS- J? ontleend is aan de partij R Kiviako uit het kampioenschap Finland 1968 faalt 19- Wi.flj. Dg6: wegens 20. Td5:! Hij speo de daarom 19. f2-f4f om na M c5-c4 met een fijne combinati slag te slaan. m m W -UI jij mm N if Balfron Tower in de Rowlett-street te Londen. Oplossing schaakraadsel. Na 19. f2-f4!, e5-c4? Dh5xh7+U, Kh8xh7 21. J kea Kh7-g6 22. ft-f5 mat. Op te 'ig, dat 20. Lc4: een gro*^ i zijn wegens zu vinst. DE Eenzaamheid lijkt el men kunnen zegg de kleinste bijzon| Het zich verlaten voe een uitgestotene is, kor samenleving die zo ingetï nog de kans krijgt werkfj mens. Waarom zou men Dag-in-dag-uit moeten staande te blijven. Bov| maken om anderen. Alle vallen altijd wel onder andere sociale wet. Spe wel met hen. We betalej collectief uiteraard. En daarmee lijkt ieder^ dwenen. Een hele gerus niet dat men eigenlijk hl bekommert om zijn slac Want die „sociale" inq medemensen, miskent he in een regeling. Dat zij vaak vlak naast ons levj dat zij langzaam maar ze eisen die de maatschappj problemen niet meer aan wegzinken in hun geestej den van het lawaai. Eenzamen, mensen die I de hen omringende werelc de meest onverwachte pk Die eenzame mens kan n lang, zonder dat u het m wonen, jarenlang,, zonder zame mens ontmoet u mis in de winkel op de hoek, O] Pas als er uit die eenzaarr u er opmerkzaam op gen niet te koop met hun isoli klagen zich niet. Men kan erover te praten, de eerste eenzaamheid een einde te te ontsnappen. Eenzaamheid is geen groij soonlijke aangelegenheid, standigheden levend, triesfl Anderen voelen zich onder en zouden niets anders wen De redactie heeft geprol heidssituaties op te sporen, het verschijnsel van de ve oneindig veel variaties en zienlijk bemoeilijkt door he de werkelijk eenzame mens Dat hier een nog onvol vraagstuk ligt, is duidelijk, van het feit dat het zich schone theorieën. Het is hanteerbaar. Maar het is e| bezinning vraagt. I genfllarasderoene stenen en v rovxki Jf°u d,en kettingen en ki, nonchalant gedragen oj

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1968 | | pagina 14