Wie wordt de
man of vrouw
van het jaar?
FEEST VOOR VADER
SINTERKLAAS
pe schande
van GGR
zwijgende
westerse
wereld
J
(fa/} rfyft
I )eze(Ud
v?
gesol
meneer long
ZWIJGEN
Arthur D. Morse is een Amerikaans journalist, die verscheidene journalistenprijzen heeft
gewonnen. Hij schreef voor tijdschriften èn sprak voor de Amerikaanse televisiestations.
|n 1965 nam hij ontslag bij de C.B.S. om een boek te kunnen schrijven, een boek dat zou
handelen over datgene wat sinds 1933 was gedaan om de joodse en andere slachtoffers
van het nazibewind te redden. Zijn werk is een aanklacht tegen alles en iedereen die stil
bleef zitten op de plaats waar hij zat. Meedogenloos spijkert hij de schandalige politiek
van de grote Amerikaanse president Franklin Delano Roosevelt aan de schandpaal.
>£fwicht
CONFERENTIES
JUDENBLUT
DE REDDERS
maagtabletten
'n blijvende uitkomst!
Geen brood tegen
„stuntprijzen"
DE STEM VAN ZATERDAG 30 NOVEMBER 1968
invloed zal hebben op de vriend
schappelijke gevoelens van twee lan
den, waarmee iedereen een slechte
dienst zou worden bewezen".
Let wel, dit is een intern rapport.
Er gaat niets naar buiten, ondanks de
dringende aanbeveling van de Ame
rikaanse zaakgelastigde in Berlijn,
George Gordon, zich nu „wel met de
binnenlandse aangelegenheden van
Duitsland te bemoeien, omdat er aan
wijzingen bestonden, dat Hitier daar
gevoelig voor zou zijn".
Een ander Amerikaans ambassade
lid, Messersmith, schreef op 28 okto
ber 1933 aan het State Department:
„Ik ben er volkomen van overtuigd
dat die Hitier geestelijk een patho
logisch geval is en dat niemand kan
voorspellen wat hij nog zal doen".
Déze Amerikaan had een vooruit
ziende geest.
In feite handelen alle boeken,
nok dat van prof. dr. J. Presser,
wanneer men de vernietiging van
liet Europese jodendom beschrijft,
over de slachtoffers en hun beu
len. In het hier te hespreken
koek') gaat het niet over de
moordenaars en de slachtoffers in
Je eerste plaats. De aandacht van
je schrijver richt zich naar de
omstanders. De toeschouwers van
één van de meest schokkende
episoden uit de wereldgeschiede
nis: de buurlanden van Duitsland
als Nederland, België, Frankrijk
en de oostelijke landen, de Ver
enigde Staten en Engeland. Hoe
reageerden de bewindslieden in
die landen, wat deden zjj of lie
ver; wat deden zij niet?
Hoe handelden de tal van charita
tieve instellingen en bestuurders
daarvan, toen zij met hun eigen ogen
de slachting zagen aankomen? Hoe
stelde het Internationale Rode Kruis
rich op en wat deed het?
Een ander aspect van het boek is:
wat wist men van het drama, dat zich
bezig was in Duitsland te voltrekken?
Kon men zich verschuilen achter een:
wij hebben het niet geweten? Of wa
ren de diplomatieke en perskanalen
zo open en duidelijk, dat men alles
heeft geweten, maar er geen aandacht
aan schonk? En ten slotte, alles over
ziende, had men méér kunnen doen
om van de zes miljoen, die stierven,
er tientallen, duizenden of honderd
duizenden te helpen en te redden?
Arthur D. Morse stelt geen reto
rische vragen alleen. Hij gaat de his
torie na aan de hand van onaanvecht
bare feiten: documenten, brieven, te
legrammen, persknipsels, dagboeken,
geheime stukken en gesprekken met
de mensen, die in die jaren op be
langrijke posten zaten. Wij hebben
de stellige indruk gekregen, dat de
schrijver niets aan het toeval heeft
overgelaten, maar elk woord, dat hij
heeft geschreven kan verantwoorden,
met éénmaal, maar tienmaal.
Het boek begint met een situatie-
beschrijving in Zwitserland. Een ze
kere meneer Riegner verneemt in
1942, dat Hitier en zijn bende defi
nitief besloten heeft tot de „Endlö
sung" van het jodenprobleem. Het
bericht wordt via diplomatieke kana
len doorgegeven aan de daarvoor be
stemde ambtenaren in de Ver. Sta
len.
Het was onder andere ook bedoeld
voor rabbi Wise in New York. Op het
Slate Department gelooft men het
niet. Er heerst scepticisme, zelfs nu
men al maanden lang wéét welke
ïitroeiingsmethoden de Duitsers ge
bruikten. Er wordt wat met het be
richt gesold, maar niemand doet iets.
mandenlang draaien ambtenaren,
nunisters, onderministers, klerken en
«ost-mag-weten-wie-nog-meer om
bericht heen. Georganiseerde
aanvallen van vooraanstaande men
sa», verzoeken, petities, het hielp al-
'aniaal niets. Niemand, ook de pre-
Ment van de Verenigde Staten,
'ranltlin Delana Roosevelt niet, wilde
«Mat moment een openlijke ver
oordeling, een verklaring, waarin
®on uitsprak, dat men op de hoogte
™s van de uitroeiing.
Je doen een stap terug in de his-
m kranen terecht in het jaar
President Roosevelt benoemt
rei ®7assadeur 'n Italië. Het is een
ton» <eer Breckinridge Long, een
politicus. Deze meneer
te 5: j het allemaal niet zo erg
hena wat er 'n Italië aan de
Het i'Üt® beschrijft Italië als volgt:
L;J essantse experiment in re-
sten ®vorm dat zich sinds het op-
Hele J„Vai? onze constitutie 150 jaar
Uns n„0 if/1 voorgedaan". En als
'an uJ ^,uss°bni begint, weet hij
'en 7m" PPkouden. „De premier is
Hii wn!L bijzondere persoonlijkheid.
Wanner, V™seven door interessante
'aak n„' 7 verrichtten een unieke
«iet w?n?',nele wÜze, dus ik ge-
cisten 7iet' de Italiaanse fas-
„Vele J schrijft hij de president:
e'k dom „"J611 lopen 'n uniform. In
svarte J",men de fascist! met hun
keurig veS" Ün' Zi' z'in kwiek en
gevind n„ iee ,en vallen in hun om-
fow air r n individualiteit en
zeker
mom.;; Jeze man wordt op
vluchtelirvo van de afdeling
darmen enzaken. visa en alles wat
Meneert ld houdt,
siast mep. ns 's n'et zo erg enthou-
so''»i, mabe' fosoisme en Mus-
°°k wee '"tussen gelooft hij nu
Vetschrikkpi!o at bet allemaal zo
®Ve«l ionsJ ,ls' Het toelaten van
e" zeker w ,v'uchtelingen zou vast
5" spionnoJkenen het binnenlaten
ll®ers en Hal ex'remisten en misda-
s afEezio„ an ,k°n niets komen.
to"aar r,„tvanfeit, dat deze
?n de omj Hjiik gebonden was
gratiewetten !W1' strenge immi-
°°it niotIan ?k1n land, heeft hij
Sedaan om het toela-
Een van de duizenden beelden van
joodse tragiek: Poolse vrouwen
smeken Duitse militairen hun kin
deren te sparen.
ten van ten dode opgeschreven men
sen te vergemakkelijken.
Natuurlijk waren er anderen, die
stormliepen op de vesting van on
menselijkheid en bureaucratie en
eenmaal lijkt men een succes te be
halen. Long buigt, maar aldus ver
klaarde hij: „Hoogst waarschijnlijk
zullen deze transacties nooit worden
voltooid". Met andere woorden, hij
ging akkoord met een bepaalde red
dingsactie omdat hij wist dat. die toch
nooit zou kunnen slagen.
Er zijn in die lange reeks van ja
ren, van 1933 tot en. met 1945 twee
officiële conferenties geweest van
talrijke landen, Bermuda en Evian
(in Frankrijk). Het ging om het
vluchtelingenprobleem. In beide ge
vallen reisden vertegenwoordigers
van vele naties noir het conferentie
oord om fraaie toespraken te hou
den, om aan te zitten aan banketten
in de meest luxueuze omgeving, die
men zich maar denken kan. Het re
sultaat Van beide conferenties was
nihil. Nul komma nul.
Niemand verplichtte zich tot iets.
Geen man, geen vrouw, geen kind
én geen cent. De, Verenigde Staten
van Amerika toonde zich in deze za
ken het meest hypocriet. Nu, na zo
vele jaren, nu de documenten vrij
toegankelijk zijn en wij het aan een
Amerikaanse journalist danken,, dat
ze openbaar zijn geworden, nu is het
duidelijk, dat de Ver. Staten een per
fide rol hebben gespeeld. Mooie
woorden en fraaie zinnen, oproepen
om vluchtelingen toe te laten spoel
den de wereld over, maar de Ver.
Staten zélf liet geen muis méér bin
nen dan in normale tijden het geval
was.
Onbarmhartig en genadeloos spij
kert de Amerikaanse schrijver zijn
landgenoten uit die dagen aan de
schandpaal. Steeds weer wisten de
ambtenaren van het State Depart
ment uitvluchten te vinden. Steeds
opnieuw slaagden zij er in met alle
mogelijke middelen talrijke particu
liere reddingsacties te torpederen. En
Franklin Delana Roosevelt, zweeg,
zweeg en zweeg. Hij trok zich er,
naar het lijkt, totaal niets van aan.
In dit boek, wij moeten dat eerlijk
bekennen, is deze grote Amerikaanse
president toch wel een stuk van zijn
verheven voetstuk gevallen. De pre
sident toonde zich een slappe, be
sluiteloze president. Wel iemand met
een fijn gevoel voor politieke ver
houdingen, maar geen leider, geen
humaan leider in de ware zin van
het woord.
Op 30 januari 1933, de dag waarop
Roosevelt 51 jaar werd, werd Adolf
Hitler benoemd tot kanselier van
Duitsland. Roosevelt stond tegenover
één van de verschrikkelijkste bank-
crises in de geschiedenis, zijn iand
telde twaalf miljoen werklozen en
niemand was helemaal zeker van zijn
spaargeld. Hitier trok de touwtjes
van zijn aankomende schrikbewind
stevig aan. Zijn bruinhemden mar
cheerden door de straten met het
lied: „Wenn das Judenbhit vom Mes-
ser spritztdann geht's nochmal
so gut".
Het is een zin uit het Horst-Wes-
sel lied. Een aanwijzing, dat het de
nazi's niet alleen te doen was om de
maatschappelijke, politieke en econo
mische vernietiging van de joden.
Niemand in de Verenigde Staten
en trouwens niemand in één van de
andere westerse democratieën kan
zich verschuilen achter het „ik heb
het niet geweten". De schrijver toont
aan de hand van kranteverslagen,
officiële rapporten, diplomatieke
boodschappen aan, dat iedereen kon
weten wat er in Duitsland van de
eerste nazidag af gebeurde. Thans
constateert hij, dat die verslagen met
een opmerkelijke juistheid en scherp
te de toestand analyseerden.
Niettemin komt er een rapport van
Cordell Huil, de minister van het
State Department, waarin staat: „Er
hebben inderdaad ongelukkige ge
beurtenissen en incidenten plaats
gevonden en de gehele wereld be
treurt unaniem deze gebeurtenissen.
Maar zonder deze dingen te willen
minimaliseren of goed te praten, heb
ik toch reden om aan te nemen, dat
vele verslagen van terreurdaden en
martelingen, die dit land hebben be
reikt overdreven waren en ik vrees
dat een voorgaande verspreiding van
overdreven rapporten een nadelige
De Amerikaanse regering bleef ook
later zwijgen. Waarom in 's hemels
naam? Niemand weet het antwoord.
Wat de schrijver van het boek wél
weet is, dat de Verenigde Staten in
een lange geschiedenis herhaalde ma
len in de bres zijn gesprongen voor
vervolgde minderheden. Uitvoerig,
goed gedocumenteerd somt hij al die
keren op: discriminatie van joden in
Damascus, in Zwitserland, in Tanger,
in Rusland, de vervolging van de Ar
meniërs, wier 'uitroeiing is voorko
men door Amerikaanse interventie.
Maai de juridische adviseur van de
minister zei, dat er geen overeen
komst bestond tussen het Ameri
kaanse ingrijpen in het verleden en
de ongelukkige situatie van de joden
onder Hitier.
Arthur Morse constateert op blad
zijde 129 en 130 van zijn boek:
Het achterwege laten van een
officieel protest was de eerste
in een lange rij van weigerin
gen om op welke manier dan
ook op de gebeurtenissen in
Duitsland te reageren. Men zou
de Amerikaanse reactie op het
racisme van de nazi's een bijna
gecoördineerde serie van non
activiteiten kunnen noemen. De
op sterven liggende immigratie
politiek van de Verenigde Sta
ten en het feit, dat Amerika dit
maal faalde om getrouw aan de
traditie op de bres te staan voor
menselijkheid, leidden samen tot
een totale apathie. Niet tussen
beiden komen in Duitslands in
terne aangelegenheden was één
ding, maar geen asyl verlenen
aan de slachtoffers van de Duit
sers was nog veel erger.
De schrijver begint het zevende
hoofdstuk met een citaat van Was
hington, die eens gezegd heeft:
om de Schenker van deze zege
ningen nederig en vurig te smeken
dit land steeds meer te maken tot
een veilig toevluchtsoord voor de on-
gelukkigen uit andere landen".
Hij constateert dat het Amerika van
de twintigste eeuw die raad niet meer
heeft gehoord. Meer zelfs, dat het de
immigratiewetten streng en gevoel
loos heeft toegepast, ondanks .om
standigheden, die geen precedent
hadden. In de meeste gevallen wer
den de toegestane quota niet eens
gehaald.
Vernietigend is het beeld dat van
de president wordt geschetst: Frank
lin Delana Roosevelt, die in het Witte
Huis kennis nam van gedetailleerde
rapporten over nazigruwelen, maakte
van zijn immense invloed geen ge
bruik om deze stromingen tegen te
gaan. Hij liet zich meevoeren op de
stroom van de openbare mening.
In deze kritieke fase heeft Roose
velt weinig blijk gegeven van leiders
gaven. De onverschilligheid waarvan
de Amerikaanse regering en het volk
blijk gaven met betrekking tot de
Europese joden is ook de niet-joodse
slachtoffers van Hitier noodlottig ge
worden.
In dit boek duikt, onvermijdelijk
rond 1936 en in verband met de O-
lympische Spelen, ook op de Ameri
kaan Avery Brundage. Hij was voor
zitter geweest van de Amerikaanse
atletiek unie en in dat jaar voorzit
ter van het Amerikaanse Olympische
comité.
Hij vond, dat men moest meedoen
aan de spelen in Berlijn. Voor klei
nigheden als discriminatie, vervol
ging van joden, concentratiekampen
etc. had hij toen óók al geen tijd. De
toenmalige voorzitter van de Atle
tiek Unie, Mahoney, was een fel te
genstander van deelname in Berlijn.
Hij verloor de strijd en trad af. Brun
dage snelde toe, ging op de voorzit
terszetel zitten en verklaarde dat de
unie zou meedoen.
Deze Amerikaan is in het jaar 1968
geen haar beter geworden. Hij heeft
niets geleerd.
Het meest dramatische verhaal
uit het gehele boek is de reis van
de St.-Louis, een Duits schip met
een humane kapitein. Bijna dui
zend joodse vluchtelingen aan
boord. Zij zouden tijdelijk in Cuba
mogen blijven om daarna naar de
Ver. Staten te mogen doorreizen.
Er is gehandeld, gesjacherd, ge
vochten, de openbare mening ge
mobiliseerd, tallozen in vele lan
den hebben gevochten als leeuwen
om het leven van deze duizend
vluchtelingen te redden. Ook in de
Verenigde Staten waren er velen
die zich met geld, goede woorden,
en daden hebben ingespannen om
te voorkomen dat die duizend weer
terug zouden moeten naar Hitler-
Duitsland. Helaas, de grenzen van
het edelmoedige, grote, vrijheids
lievende Amerika bleven herme
tisch gesloten. En de Zuidamerika
nen deden niet anders: wij zullen
er net zoveel opnemen als de Ame
rikanen, naar gelang het aantal in
woners, verklaarden zij cynisch.
De St.-Louis moest terug. Maar
de strijd was niet helemaal verlo
ren. Tenslotte, na bijna onmense
lijke pogingen, slaagden enkelen er
in Nederland, België, Frankrijk en
Engeland bereid te vinden met
.mondjesmaat vluchtelingen op te
nemen. De Duitse kapitein, die zich
dapper had getoond, die zijn passa
giers een menselijke behandeling
had gegeven en alles had gedaan
om zo lang mogelijk uit Duitslands
buurt te blijven werd na de oorlog
voor zijn moedige gedrag onder
scheiden.
Het Duitse blad Der Weltkampf
schreef in augustus 1939, na de St.-
Louistocht: „Wij zeggen openlijk
dat wij de joden niet willen heb
ben, terwijl de democratieën tel
kens verklaren dat ze bereid zijn
hen te willen ontvangen maar
laten de gasten dan in de kou staan.
Zijn wij wilden dan niet eigenlijk
betere mensen?"
Het derde en laatste deel van dit
boek is gewijd aan de redders. Na
zovele jaren van passiviteit, bureau-
oratie en lafheid, kon het niet uit
blijven. Eenmaal zouden de feiten
onweerstaanbaar zijn. Zelfs voor
Roosevelt en de Engelse regering,
die bepaald ook geen heldenrol in
dit. drama heeft gespeeld.
Een Amerikaan, John Pehle,
kreeg de leiding. Wat hij met een
kleine staf heeft kunnen doen sinds
hij op 22 januari 1944 het heft in
handen kreeg om te proberen de
totale uitroeiing van de joden en
talrijke andere vluchtelingen te
verhinderen, is een epos. Niets was
hem te veel en geen drempel te
hoog. Tientallen, honderdtallen,
van hoog tot laag, heeft hij aan het
werk gezet en blijkens de cijfers èn
de feiten heeft hij tienduizenden
van een zekere dood kunnen red
den.
„Terwijl Pius XII zweeg, heeft
de breedgeschouderde boerenzoon
Angelo Roncalli, die eens de troon
van Petrus zou erven, gestreden
voor het leven van de joden, om
dat zij hem evenals alle mensen
dierbaar waren". Mgr. Roncalli
heeft niets nagelaten om te helpen
en Pehle, de eenvoudige Ameri
kaanse ambtenaar, van dienst te
zijn. Het drama van de één miljoen
Hongaarse joden naderde. Roncalli,
Pehle en talloze anderen werkten
als paarden om hen te redden. En
eindelijk, eindelijk, op 24 maart
1944, was Rooseveldt bereid zijn
morele macht in de strijd te wer
pen en zware straffen in het voor
uitzicht te stellen voor iedereen die
zich aan deze massamoord zou
schuldig maken. De Russen hielden
zich afzijdig van deze verklaring,
zoals zij trouwens gedurende de ge
hele oorlog evenmin een vinger
hebben uitgestoken om bepaalde
groepen mensen te redden.
Het was, zo stelt Morse vast, „de
meest openhartige aanklacht van de
geallieerden tegen de nazi's, terwijl
een tot wanhoop gebrachte wereld
werd beloofd dat de misdadigers
zouden worden gestraft. De verkla
ring had jaren eerder moeten ko
men. Op 24,maart 1944 kwam de
verklaring te laat. Miljoenen wa
ren al gestorven. Er konden nog
slechts duizenden gered worden".
Tenslotte wijdt het boek aandacht
aan de Zweed Wallenberg, die vrij
wel geheel alleen een reddingsactie
begon in Boedapest.
Zo zou het kunnen
Het jaar 1968 is nog niet ten
einde. Desondanks staat nu al
wel vast dat liet de geschie
denis zal ingaan als een jaar
van schokkende en dramati
sche gebeurtenissen.
De moord op Martin Luther
King, de al even afschuwelijke
moord op Robert Kennedy, de
inval van de Sovjets in Tsje-
clioslowakije, het drama Biaf-
ra, de Amerikaanse verkiezin
gen, de studentenrellen, stuk
voor stuk zaken die de wereld
beroerden en ook de rust in
onze eigen huiskamers ver
stoorden.
Die rust werd ook aangetast
door de encycliek/ Humanae Vi-
tae, waarover de discussie nog
lang niet ten einde is, door de
versplintering in het Nederlandse
partijwezen en door zulke typische
vaderlandse ruzies als die tussen
de aanhangers van mr. Van Doorn
en de supporters van Frits van
der Poel. Kortom: feiten genoeg
die de aandacht vroegen en men
sen genoeg om te bewonderen of
zich aan te ergeren.
Het hoeft dan ook niet te ver
bazen dat we u, evenals vorig
jaar, uitnodigen de man of vrouw
van het jaar te kiezen.
Dit zfj'n onze vragen:
1. Welke man of vrouw heeft in
1968 de meeste indruk op u ge
maakt?
2. Wat is naar uw mening de be
langrijkste gebeurtenis van het
jaar geweest?
3. Wie is voor u de sportman of
de sportvrouw van liet jaar?
4. Wat vindt u het beste t.v.-pro-
gramma van 1968?
5. Aan wie heeft u zich in 1968
het meest geërgerd?
We herhalen het: we zijn zeer
benieuwd naar uw antwoord.
Naar de man of vrouw, die de le
zers van De Stem zullen aanwij
zen als de man of vrouw van het
jaar. Want ook nu is het weer zo
dat de meeste stemmen gelden.
Het resultaat van de enquête pu
bliceren we in ons oudej aarsnum
mer. Maar uw 'antwoord moeten
we dan wel uiterlijk 11 december
in ons bezit hebben. En omdat het, behalve zó, ook
Adresseren aan: Redactie Dei,„„
Stem, Reigerstraat 16, Breda, on- no& heel anders kan, laten we
der het motto: Oudejaarsenquête. het helemaal aan u over.
(ADVERTENTIES)
Terwijl de zes miljoen stierven.
(Arthur D. Morse). Uitgever:
Zomer en Keunig, Wageningen.
De echte Amerikaanse,
MfïïJlV in het rode buS)'9
met gele opdruk.
importeur Rietbergen C.1 Bolterdam.Tel.010.23UW
HAMBURG (DPA) De laatste
honderd van de in Nederland ge
drukte valse Volkswagen-aandelen
met een nominale waarde van elk
100 mark zijn in Hamburg door de
politie in beslag genomen bij een
kredietinstelling.
'n stoomboot vol sinterklaasdassen
(de enige echte)
arriveerde bij:
grote markt 13 - breda.
boutique voor herenmodes
Mensen vergeten snel. Trainer Max
Merkel van de FC Nürnberg, voor
wie de druiven na de nederlaag tegen
Ajax erg zuur waren, zei destijds in
Amsterdam: „Ajax zal het in de Eu
ropacup niet ver brengen". We zul
len zien, zullen we nu maar zeggen.
Minister Schroder heeft gisteren
tweeeneenhalf miljard mark extra
voor defensie gevraagd. Als de Duit
sers nu óók militair weer een grote
mogendheid willen worden
Genoeg over de Duitsers. Laten we
ons thans wenden tot het machtigste
volk ter wereld, de Amerikanen. U
weet (als trouwe lezer) dat ik ge
ïnteresseerd ben in uitslagen van on
derzoeken op allerlei gebieden. Wel,
twee Amerikaanse enquetes verdie
nen de aandacht.
Het aantal nagelbijtende Ameri
kanen neemt snel toe, meldt een fir
ma die een middel tegen nagelbijten
vervaardigt. De cijfers zijn veront
rustend: minstens één lid van een op
de drie gezinnen bijt energiek op zijn
nagels. De stad Washington spant de
kroon. Naar de mening van de firma
houdt dit waarschijnlijk verband met
het verkiezingsjaar, omdat dan veel
mensen in de hoofdstad zich bezorgd
maken over hun functie.
Elk jaar, zo luidt de uitkomst van
het tweede onderzoek, verliezen de
Amerikanen 2 miljard dollar, hoofd
zakelijk door slordigheid. Ze raken
het geld kwijt door het te verliezen,
doordat het per ongeluk vernietigd
is of door het op een verkeerde plaats
te leggen.
Jonge mensen verliezen meer geld
dan hun ouders. Ook aardig is dat
academici meer geld kwijtraken dan
mensen met een middelbare school
opleiding. Zo ziet u maar weer: een
goede raad is nooit weg, maar wel je
geld. Nou, wees gerust, hoor: niet alle
academiei zijn slordig met hun geld.
Vraag dat maar eens aan onze specia
listen
„Het is, op het eerste gezicht, erg
moeilik om in een god te geloven,
maar dat er een boosaardige schep
per zou zijn een dergelijk pes
simisme kan ik niet opbrengen".
(Graham Greene)
Een directeur van de K.N.S.M., G.
Vermeulen, heeft gisteren een origi
nele gedachte gelanceerd. Hij stelde
voor om voor de koopvaardij onder
zeeboten te bouwen. „Ais de lucht
reder om goede redenen boven het
weer vliegt, waarom zou dan de zee
vaarder om dezelfde goede redenen
niet onder het weer gaan vliegen",
vroeg hij zich af.
Drie Hoefijzers gaat fuseren met
Unilever. Tip voor advertentietekst:
Breda Bier reinigt met bliksem
kracht!
Deze mag er ook zijn: Breda Bier,
dubbele schuimkracht!
Voor de kasteleins is het ook ge
makkelijk, want die hoeven met Bre
da Bier hun glazen niet meer te was
sen
Andere voorbeelden mag u zelf zoe
ken.
In Locri is gisteren een gepensio
neerde zeeman van 85 jaar voor de
derde keer getrouwd. Als huwelijks
reis ging hij met zijn 50-jarige bruid
drie uur op zee roeien. „Dat was het
beste wat ik kon doen om iets van
mijn jeugd terug te vinden", zei hij.
Niet alleen de gemeenteraad van
Gorinchem heeft ruzie met zijn bur
gemeester. In Loppersum in Gronin
gen heeft de raad een notie van wan
trouwen ingediend tegen burgemees
ter Assies. Vooral de wethouders zijn
erg boos. Eén uitlating van de bur
gemeester: „Volgende week geen
raad. Als ik jullie gezichten eens in
de veertien dagen zie, heb ik net ge
noeg". En dat nemen ze niet in Lop
persum. Uiteraard, zou ik zeggen.
Ach, waarom zijn de mensen toch
zo onaardig tegen elkaar? Als we nou
allemaal eens lief voor mekaar zijn,
zijn alle problemen opgelost, niet
waar. Als we vandaag beginnen heb
ben we maandag een nieuew wereld.
En dan hoeven we die 225 miljoen
óók niet meer aan de NAVO te ge
ven. Afgesproken, jongens en meis
jes?
Johnson nagelbijter!
MERIJN
DEN HAAG (ANP) Staatsse
cretaris Van Son van economische
zaken zijn op dit ogenblik geen ge
vallen bekend, waarin brood re
gelmatig tegen „stuntprijzen" wordt
verkocht, althans wanneer onder
stuntprijzen wordt verstaan het ten
verkoop aanbieden van brood bene
den of tegen de inkoppsprijs.
De bewindsman heeft dit geant
woord op schriftelijke vragen van
de Tweede-Kamerleden mevrouw
Brautigam en de heer Lems (bei
den P.v.d.A.). Evenmin zijn hem ge
vallen bekend van z.g. broodoorlo-
gen, waarbij met geen of minimale
marges brood ten verkoop wordt
aangeboden. Waar deze dreigen te
ontstaan, zoals recentelijk in Leeu
warden, Oosterwolde, Sneek en Til
burg. zijn ze door bemoeienis van
de staatssecretaris voorkomen.