VAN
DER
ilJDEN
/IEUX
7.95
TROEN
NEVER
UDE
NEVER
3.50
5.50
2.50
1ERRY
2.98
3.65
69 ct
Kind
moet
het
spel
leren
Grotere vervuiling
van recreatiegebied
in Nederland
SPANNING ROND BURGEMEESTER-VACATURES
MEUWSEN
OZEN
BRANDEWIJN
IZEN
BRANDEWIJN
EAU NEUF
APE 1964
DE BOWL
KOOP SPEELGOED ALS ER BEHOEFTE AAN IS
Ja hoor, SINT,
paarse sokken
hebben we óók
BEHOEFTE
SPEELARMOEDË
NIET TE KOSTBAAS
„ANDER
SPEELGOED"
ILLUSIESPELEN
STAATSSECRETARIS H. VAN DE POEL
OP STUDIEDAG VAN A.N.W.B.:
de matras waarop u
werkelijk uitrust!
Acht maanden voor
marihuanabezit
Bij
reumatische
spit,neusver£o'ui
verstuikingen en
winterhanden.
éid,
42.50
PHILIPS
Concentratie
Voorwaarde
Noodtoestand in
Sierra Leone
7
DE STEM VAN DONDERDAG 21 NOVEMBER 1968
9
WIJNIMPORT
Haagdijk 9 Tel. 34879
\AL Brugstraat 15 Tel. 37209
Goirkestraat 1 Tel. 20772
len door geheel Nederland
IPERIEUR - Fluweelzacht
literfles
literfles
Echte Schiedamse
extra zacht
literfles
literfles
HISKY
Import
xe flacon 3/4 liter
december a±
(Van een onzer verslag
gevers)
DOETINCHEM - Het
Sinterklaasfeest staat op
nieuw voor de deur. De
etalages van warenhuizen
en andere zaken hebben
al lang klant en hopelijke
koper opmerkzaam ge
maakt op al die geschen-
ken-die-toch-zo-aardig-zijn
om-te-geven.
Een scheeretui voor pa, hand
schoenen voor ma, zakdoeken
voor Mies, een kaars met kan
delaar voor Doortje en dan nog
het speelgoed voor de kleintjes.
Want als. Pietje van acht door
de Sint wordt verwend met een
nieuwe broek, heb je kans dat-
ie gaat huilen. Hij wou toch zo
graag een trein en nieuwe boet-
seerklei. En Truusje van vijf
kijkt sip als er uit de zak van
Piet een in cellofaan verpakt
hemdje en broekje of pyjama
te voorschijn komt. Ze had zo
gehoopt op een kastje voor haar
poppekleertjes.
Kinderen willen graag iets krij
gen waarmee ze kunnen spelen. Iets
waarvan ze plezier hebben en waar
op ze hun fantasie kunnen uitleven.
Ouders weten dat kinderen speel
goed nodig hebben. We hoeven
maar in speelgoedwinkels na te vra
gen wat er daar, vooral in deze tijd,
wordt omgezet. Ratelgeweren met
telescoop vliegen de deur uit. Glim
mende auto's met loeiende sirenes
en poppenwagens, die niet onder
doen voor echte kinderwagens, wor
den verkocht en gekocht.
De speelgoedhandel floreert. Niet
alleen in Nederland, maar overal ter
wereld. Logisch dat ouders in deze
doolhof van produkten de weg ge
makkelijk kwijtraken. Want niet al
het speelgoed is goed om mee te
spelen. Niet alles kan in de kleine
ophoudende kinderhandjes
worden gelegd. Het is de taak van
de ouders een keus voor hen en
soms met hen te maken. Een kind
moet verantwoord speelgoed krij
gen. En met dat verantwoord is een
veelomvattend woord gezegd. Want
wat is verantwoord? Wat mag je,
hun je en moet je een kind geven?
Wat, op welke leeftijd?
Om op deze en nog andere vragen
een antwoord te krijgen, zijn we
gaan praten met een van die vrou
wen die door haar beroep veel con
tact hebben met ouders over kinde
ren. Die vrouw is districtsverpleeg
ster zuster J. Mulder uit Doetin-
chem. Zuster Mulder houdt lezingen
over speelgoed. Ze heeft thuis kas
ten en dozen vol speelgoed. Ze ge-
ruikt het om de ouders te laten
'en wat een kind ermee kan doen.
Zuster Mulder kijkt enigszins be-
n, j. a's WÜ vragen hoe zij
,m!r j £orse sPeelgoedaankopen
rtmt* van de goede Sint
imü uders moeten speelgoed
twCc! e.en b'nd er behoefte aan
tJu "let Plotseling, omdat Sin-
5p„ ,aas ?.Hn verjaardag viert, din-
wLi f113k aanschaffen. Het kind
t dan overladen. Het gebeurt
Het kind moet zeker tot het derde jaar in de nabijheid van de moeder spelen. „Te
vroeg de drempel over" kan schadelijk zijn voor de latere ontwikkeling.
vaak dat het kind iets bepaalds wil
hebben. Het is er dan aan toe. Maar
dan wordt zo dikwijls gezegd: „Ja
later, als je jarig bent. Of: met Sin
terklaas. Maar die twee of drie
maanden later heeft het kind
meestal interesse in iets anders. En
krijgt het dan, wat het toen graag
wilde hebben, dan speelt het er niet
meer mee. Dit is een van die fouten
die ouders maken. Dit betekent ech
ter niet, dat alles waarom het kind
vraagt, maar direct gekocht moet
worden. De ouders moeten hier de
maat weten".
Zuster Mulder laat het woord
„speelarmoede" vallen. Zij gelooft
dat dit een van de nare gevolgen
van de huidige welvaart is. Het
kind wordt dikwijls niet geleerd om
te spelen. Het gaat te vlug de straat
op. Dan leert het de verte kennen,
zonder dat het eerst de ruimte bin
nen heeft leren verkennen en be
heersen. Het slaat dan een periode
over.
„Vooral die periode van 1 tot 2
jaar wordt nogal eens verwaar
loosd", zegt zuster Mulder. Maar
juist in die tijd en zelfs al eerder
moet het kind geleerd worden te
spelen".
,Het is nodig", aldus zuster Mul
der, „dat een kind tot z'n derde jaar
in de nabijheid van de moeder blijft
en daar ook leert spelen. Dit is van
fundamenteel belang voor de latere
ontwikkeling."
„Vroeger", zo vervolgt zuster
Mulder, „wist men vaak beter wat
een kind toekwam. Er was toen niet
zo'n overvloed aan speelgoed. Maar
gelukkig vindt er momenteel een
kentering van twee kanten plaats.
Ouders gaan bewust meer interesse
tonen voor het spel van hun kinde
ren. Zij krijgen ook meer voorlich
ting, via radio, t.v., dag- en week
bladen.
Aan de andere kant koopt de win
kelier bewuster in. Hij wil goed,
verantwoord speelgoed in zijn zaak
en „geen berg beschilderd blik".
Goed speelgoed hoeft niet altijd
duur te zijn. Veel ouders denken
dat het zonde is een stevige houten
auto te kopen, omdat hij f 10.- kost.
Ze nemen dan liever een plastic au
to voor een riks. Plastic maakt bo
vendien niets stuk. Maar botst een
houten auto tegen een plint, dan
kan er een kras op zitten.
Maar zuster Mulder is van oor
deel dat een kind juist de waarde
van iets moet leren bepalen. Het
moet ontdekken dat er iets stuk kan
worden gemaakt. Het moet tegelij
kertijd leren er rekening mee te
houden. Zuster Mulder gelooft dat
er tegenwoordig te veel, te goed
koop plastic speelgoed wordt ver
kocht. Plastic bezit bepaalde voor
delige eigenschappen, maar ook na
delige. Het is belangrijk dat een
kind verschillende soorten materia
len leert kennen en niet alleen
plastic pop, trein en bal.
En als voorbeeld noemt zuster
Mulder het plastic stoffertje-met-
blik: alles plastic.
En hetzelfde speeldgoed bestaand
uit echt blikje, houten stoffer met
cocos haren: drie verschillende ma
terialen.
„De kleuter zoekt ook materiaal
dat zich kan vervormen, zoals zand
en water. Een simpele plastic trech
ter en een stukje plastic slang kun
nen voor het kind dankbaar speel
goed zijn.
Geef ze ook maar een pak pakpa
pier en een timmermanspotlood.
Een kind wil tekenen en kunnen
scheuren. Het kind sleept daarnaast
graag, het wil klimmen. Daarom
vind ik die vierkante houten stoel
tjes, dei op twee hoogten en als ta
feltje kunnen worden gebruikt, zo
aardig. Een keukentrap is goed
voor de klimperiode".
Kegels is ook speelgoed waar kin
deren dol op zijn. En wie nog een
paar ideeën wil: een klimrek, een
touwladder, een autoband gevuld
met zand op het balkon of op de
galerij van de galerijwoning, een
schoolbord, bijvoorbeeld op de bin
nenkant van de keukenkast (hard
groen is een prettige kleur).
De schooltijd biedt nieuwe moge
lijkheden. Maar ook hier geldt weer,
dat het kind niet bedolven mag wor
den onder telramen, etuis, etc.
Is het kind zo'n jaar of zeven,
acht, dan is het beland in de perio
de van de illusiespelen. Het speelt
vadertje-moedertje, ziekenhuisje,
koning en koningin. Het kind gaat
tenten bouwen. En het is hier weer
een moeder met wat fantasie die de
kinderen helpt en ze de weg wijst.
Voor de kinderen in die leeftijd
zijn er ook allerlei aardige spelen te
krijgen, zoals de school gaat uit. Er
valt op straat veel te beleven,
rack-o, play-keys, quick, snel rea
geren, advertentiespel, de puzzels,
het sio-constructiespel enz.
En zuster Mulder zou nog veel
meer voorbeelden aan kunnen ha
len van werkelijk goed speelgoed.
Maar ouders die graag een uitge
breider voorlichting willen hebben,
kunnen terecht bij het K.N.O. Voor
lichtingscentrum voor ouders en op
voeders, 's-Gravendijkwal 60 te
Rotterdam en bij de Nationale Fe
deratie voor Huishoudelijke en Ge
zinsvoorlichting, die in verschillen
de plaatsen afdelingen heeft.
En ook goede speelgoedzaken zul
len graag advies geven als het gaat
om de aanschaf van goed, verant
woord speelgoed.
(Van onze redactie binnenland)
AMSTERDAM „In onze strijd tegen de verontreiniging van het
vrijetijdsmilieu staan we tegenover twee fronten. Het externe front:
de verontreiniging van buiten af en het interne front: de veront
reiniging door de recreanten zelf". Dit zei staatssecretaris van
Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk, mr. H. J. van de Poel
gistermorgen bij de opening van de recreatiestudiedag, die onder
de titel „Hygiëne van de openluchtrecreatie" door de ANWB in
het RAI-gebouw is georganiseerd.
(ADVERTENTIE)
AMSTERDAM (A.N.P.) De
rechtbank in Amsterdam heeft giste
ren de 28-jarige Tunesische elektri
cien Youszef Z. wegens verheden
marihuanabezit (850 gram) conform
de eis veroordeeld tot acht maanden
gevangenisstraf met aftrek van het
voorarrest.
(ADVERTENTIE)
Overal waar warmte helpt,
helpt de geneeskrachtige
warmte van Philips Infraphil
beter.
■Ór a
■nfraphil
geneeskrachtige
warmte die
diep doordringt
311 onze Parlementaire redactie)
onnfN De discussie die
scha!!3"11 'S °Ver bet bur£emeester-
P. waarbij vooral de kwestie
kiezin11"^ t'"0r t,e kroon of ver
haal de semeentenaren cen-
Z 1 ,.vinat p,aats in ee» ?e-
een .aann no£al wat gemeenten
saan T™* bursemeester zullen
Van hun''if* vr Wegens Pensionering
winisterie 6 "eerSte bUrger" Het
heef, !an bi"ne„landse zaken
"oor dpS- CSgevraa£d daaromtrent
enige 'laren 1969> DUO en 1971
segjveas verstrekt.
opDf^Mntennhr,hebbeJ1 betrekking
J®"», waarvan ude 20000
6 65-jarige Ipbo- j6 burSetn®esters
°nte laten ?d naderen. Hier-
8en. waarbij teULeZej ge8evens vol-
aanSegeven walr .e datum staat
Vrature ontslaat ,de hetreffende
bt,el« kleur van'Hallmede de P°"
"leester, de huidige burge-
's-HERTOGENBOSCH
mr. R. J. J. Lambooy
(KVP) op 1 januari 1969
WEERT
dr. H. A. C. M. van Grunsven
(KVP) op 1 april 1969
ARNHEM
Ch. G. Matse"
(KVP) op 1 juli 1969
VOORST
mr. G. W. J. baron van der Feltz
(VVD) op 1 augustus 1969
WAGENINGEN
mr. M- de Niet
(PvdA) op 1 april 1969
HAARLEM
mr. O. P. F. M. Cremers
(KVP) op 1 juni 1969
OLDENZAAL
mr. J. de Vries
(KVP) op 1 juli 1969
WINTERSWIJK
J. B. Vlam
(PvdA) op 1 april 1970
RIDDERKERK
C. J. van der Hoeven
(ARP) op 1 oktober 1970
BAARN
mr. F. J. van Beeck Calkoen
(AR) op 1 mei 1970
UTRECHT
jhr. mr. C. J. A. de Ranitz
(CHU) op 1 mei 1970
SNEEK
L. Rasterhoff
op 1 mei 1970
VALKENSWAARD
mr. A. J. J. M. van Hellenberg
Hubar
(KVP) op 1 maart 1971
GELEEN
dr. J. P. D. van Banning
(KVP) op 1 mei 1971
ERMELO
H. J. Langman
(CHU) op 1 april 1971
HARDERWIJK
G J. Numan
(CHU) op 1 augustus 1971
GORINCHEM
mr. L. R. J. Ridder van Rappard
op 1 augustus 1971
ALKMAAR
mr. H. J. Wytema
(PvdA) op 1 me' 1971
TJIETJERKSTERADEEL
mr. W. M. Oppedijk van Veen
(CHU) op 1 juli 1971
Voor wat betreft de vacatures die
het meest nabij zijn, begint de poli
tieke strijd al enigszins achter de
schermen te ontbranden. Zo heeft
men b.v. van PvdA-zijde al het bal
letje opgegooid, dat na KVP-burge-
meester Matser in Arnhem best eens
een socialist voor opvolging in aan
merking zou kunnen komen. Bij de
gemeenteraadsverkiezingen van 1966
behaalde de PvdA in Arnhem 30,5
pet. van de stemmen, tegen de KVP
28,1 pet. (AR/CHU kwam op 14,7
pet. en de VVD op 11,3 pet.).
Voor 's-Hertogenbosch kan men
thans in Den Haag de naam van
oud-KVP-voorzitter mr. P. J. M.
Aalberse horen noemen als opvolger
van mi. Lambooy. Vaststaat in icJer
geval dat de Brabantse hoofdstad
stevig in handen blijft van de KVP,
die daar bij de gemeenteraadsverkie
zingen van 1966 47 procent van de
stemmen behaalde.
In Haarlem zijn het weer de PvdA
en de KVP, die elkaar met resp. 26,1
en 25,1 pet. van de stemmen bij de
gemeenteraadsverkiezingen van 1966
weinig ontlopen. Doorslaggevend ten
gunste van het behoud van deze
post door de KVP lijken de percen
tages van AR/CHU (12,2) en van de
WD (11,7).
Weert, Wageningen en Oldenzaal
lijken gemeenten die een nieuwe
burgemeester van dezelfde politieke
kleur zullen krijgen als die van de
zittende burgervader. In Voorst
evenwel zouden zowel KVP als PvdA
aanspraken kunnen maken op de
burgemeesterspost die daar thans in
liberale handen is.
Voor de vervulling van de vaca
tures die in 1970 en 1971 ontstaan
zal de uitslag van de gemeenteraads
verkiezingen, die medio 1970 gehou
den worden, van invloed kunnen
zjjn.
Mr. Van de Poel constateerde, dat
recreatiegebieden steeds meer door
de bezoekende mensen worden ver
ontreinigd en vervuild. Belangrijker
dan alle regeringsmaatregelen acht
te hij de houding die iedere recreant
tegenover dit probleem inneemt.
„Het gaat hier voor alles om het aan
kweken van de juiste mentaliteit.
Een zich voortdurend bezinnen op
de plichten van de openluchtrecre
atie is geboden", aldus de heer Van
de Poel.
Voorzitter van de ANWB, ir. F. H.
van der Linde van Sprakhulzen, wees
op het feit, dat het merendeel van
de recreanten zich concentreert op
^paalde plekken. Het scheppen w"
openbare nutsvoorzieningen, mede
in het belang van de volksgezond
heid, wordt hierdoor bepaald vereen
voudigd. „Voor de verblijfsrecreatie
is concentratie van recreanten hoe
onvriendelijk dit ook klinkt drin
gend gewenst, zowel in hun persoon
lijk belang als In dat van de gemeen
schap", aldus de heer Van der Linde
van Sprakhuizen.
De directeur-generaal van het Rijks
instituut voor de Volksgezondheid,
dr. J. Spaander, was, sprekend over
„het menselijk gedrag in de open
luchtrecreatie" van oordeel, dat een
groot aantal recreanten op beperkt
terrein niet alleen een voorstructu
rering van het natuurgebied, maar
ook van de mens eist. Hij zette vet-
der uiteen, dat concentraties van re
creanten in de natuur evenveel voor
zieningen vragen als van een stad
van dezelfde omvang. Volgens de
normen van de Nederlandse Kam-
peerraad zijn maximaal 200 kam
peerders per hectare kampeerterrein
toelaatbaar. Dit wordt, aldus de heer
Spaander op „topdagen" aan de kust
vaak anzienlijk overschreden. Met
nadruk wees de heer Spaander er
vervolgens op, dat voldoende mede
werking van de kampeerders nood
zakelijk is om hygiënische en sani
taire voorzieningen, die op zichzelf
voldoende zijn, in goede staat te
houden.
Sprekend over „het afval van dt
openluchtrecreatie" wees lr. R.
Schutte, hoofd van de afdeling wa
tertechnologie van het technisch ad
viesbureau van de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten op de voor
waarden waaraan de gezondheids-
technische voorzieningen voor re
creatiecentra moeten voldoen. ,,Ze
moeten eenvoudig, robuust en zo
goedkoop mogelijk zijn", zo stelde hij.
Mr. L. G. van Reijen, directeur
van de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten besprak vervolgens o.m.
de aanpassing van de bestuurlijke
organisatie aan de recreatie. Hij
merkte op, dat er thans een steeds
aan kracht winnende groep is, die de
vorming verdedigt van regionale be-
stuurseenheden „van onder op" d.w.z.
van het gemeentelijk grondvlak uit.
,,'t Streven is erop gericht", aldus de
heer Van Reijen, „te komen tot een
bestuurlijke organisatie voor de
stads- en streekgewesten, die zich in
de werkelijkheid aan het aftekenen
zijn. De organisatie heeft, waar ze
reeds tot stand kwam, steeds de
ruimtelijke ordening van het gewest,
met name de vaststelling van een
gewestelijk structuurplan, tot taak."
FREETOWN (Reuter) In Sierra
Leone is gisteren de noodtoestand af
gekondigd na berichten over een golf
van gewelddaden In het land.
In een radiotoespraak zei premier
Siaka Stevens dat leger en politie
een grote operatie zijn begonnen
voor herstel van wet en orde.
Veel mensen zijn vermoord en er
zijn ondermijnende activiteiten ge
weest, waarbij huurlingen betrokken
waren, zei hij.
Sinterklaas trekt een beetje met
zijn linkerbeen, wist u dat? Nu is
daar een plausibele verklaring voor
te vinden. Het is een in het afgelopen
weekeinde waar gebeurd verhaal.
Tijdens zijn officiële intocht in
Apeldoorn is de Sint van zijn paard
gevallen. Zo iets hoef je natuurlijk
niet van de daken te schreeuwen
als veel groteren al zulke moeilijk
heden met hun geloof hebben, hoef
je dat van de kleinsten onder ons
niet harder op de proef te stellen
maar in deze kolom-voor-min-of-
meer-volwassen-denkers wil ik er
toch wel iets van vertellen.
Sints Apeldoornse paard schrok op
een gegeven moment van een auto
die zich in de stoet wilde voegen.
Het paard begon te steigeren en
Sinterklaas viel ruggelings op het
Apeldoornse wegdek. De schade viel
gelukkig mee. Alleen zijn linkerbeen
trekt nu een beetje.
De Gaulle heeft gisternacht weer
een van zijn fatale dromen gehad:
over Couve de Murvalle.
Een denkertje: „Zeventig jaar ge
leden kwam de dominee op huisbe
zoek met een hoge hoed, veertig jaar
geleden op de fiets, twintig jaar ge
leden op de motor, tien jaar geleden
met de auto. En nu komt hij niet
meer".
(A. G. van Gils, predikant
doopsgezinde gemeente,
Eindhoven).
Over nog eens tien jaar.
er niet meer
is hij
Al droegen pastoor en kapelaan
vroeger dan geen hoge hoed, maar
een bonnet (herinnert u zich nog?),
het zal met hen niet veel anders zijn
gegaan.
Luns: Als de KVP me tot en met
de 31e december 1971 willen houden,
kan ik alles nog van de belasting
aftrekken.
Schmelzer: Laat-ie in 's hemels
naam nog tot 1971 blijven. Ik moet
eerst nog wat aan mijn talen doen.
De Jong: We mogen blij zijn als
we het tot 1971 uitzingen, Jozef.
Koekoek: In 1971? Dan zijn er
zev'n boer'npartjj'n.
Stakingen en een afgetreden rege
ring: het oude Italiedje.
U herinnert zich het verhaal van
de twee mannen die om een glas
bier een race om de wereld aan het
houden waren. De finish was San
Francisco en de enige voorwaarde
was dat ze niet van een vliegtuig
gebruik mochten maken.
Nu, ik kan u melden dat ze nog
steeds aan de race bezig zijn. Dat
wil zeggen minstens een van hen, de
Londenaar Kenneth Crutchlow, die
gistermiddag op het Zweedse vracht
schip „Parrakoola" uit Suva ver
trokken is op weg naar Californië.
En dan is hij zo in San Francisco.
Van de ander, de Amerikaan Den
nis Kirby heeft men al een hele tijd
niets meer gehoord. Ik kan me voor
stellen dat je op den duur één glas
bier wel wat weinig gaat vinden.
Maar ik geloof wel dat hij sportief
is en nog op tijd opduikt.
Wedden Om een pilsje
MERIJN
DE GROOTSTE ZINKER van West-
Europa, bestaande uit 54 pijpleidin
gen wordt op het ogenblik in het
Calandkanaal gelegd. Wanneer dit
kanaal zal zijn voltooid zal het eiland
Rozenburg in twee delen verdeeld
zijn.
(ADVERTENTIE)
En vlammende dassen van Max Heymans. En wat dacht u
van een paar zwijnslederen „racing style" handschoenen?
Of leren ceintuurs uit Londen? Kom naar Meuwsen voor
de betere cadeau-ideeën. Voor geestige, mooie, warme,
flamboyante, kostbare of goedkope geschenken. Grote,
internationale keus-van Italiaanse pull-polo's in alle kwa
liteiten tot hippe Londense stropdassen van maar f 5.95.
(loop er eens binnen)
BREDA Eindstraat 19 Tel. 35673
