j NCB
lazenier ontwerpt nieuw
type draaizuigermotor
Remia
Kijk naar
BIGGLES: AFREKENING IN CAIRO
arkt?
j?
am?
VERMOND HEEFT ZIJN LEONARDO DA VINCI
Moederrol voor Kitty Courbois
Stem-Hitparade
ELLY EN
RIKKERT
IN MADE
The Bee Gees
Twien
Een platenbon is altijd raak!
Experimenten
Fotograaf dient
aanklacht in
tegen Beatle
Nog twee jaar
Vrijdag eerste
ronde van
Brabant Talent"
LET OP DE
„CATS"
f*.Snrren'
£7 KttIe help
lekd°yker
P. PANHUIJSEN
IN ONGELIJK
GESTELD
Agfa
Magneton
m
Nu 2 Pasteurmerken
op alle Remia-margarine!
NEDERLAND I:
NEDERLAND II:
BELGIë (Vlaams):
BELGIë (Waals):
DUITSLAND I:
DUITSLAND II:
Luister naar
Een platenbon is altijd raak!
Een platenbon is altijd raak!
DE STEW VAN DONDERDAG 21 NOVEMBER 1968
17
CB.
NCB.
m NCB.
ETROUWBAAR,
bachtelijk handwerk.
Voor het boor- en fraiswerk gaat
Leon van den Essen naar de Nedam-
garages in Roermond, waar hij de
volle medewerking heeft van de heer
Bongers, chef van de revisie-werk
plaats.
„Als mijn motor 1000 toeren maakt,
presteert hij evenveel als een zuiger
motor bij 2000 toeren. Het enige
probleem is nog, dat hij op zijn minst
750 cc moet hebben. Voor de rest is
hij dóódsimpel, compact en goedkoop.
Hij heeft een ideale verbrandings
kamer, een cilinder met spleetvor-
mige poort voor de inlaat, die tevens
uitlaat is en die altijd koel blijft.
Doordat er geen verhitte delen zjjn,
(ADVERTENTIE)
,Hij heeft een grammofoon. Dus?'
v.a. 4,25
(Van onze show-redactie)
00ERMOND Als glazenier heeft Leon van den Essen uit
mond een gevestigde reputatie en een bedrijf op te houden,
het Roermonds Kamerorkest speelt hij als verdienstelijk amateur-
iusicus de eerste viool.
or zijn mooie huis aan de Parklaan tekende hij eigenhandig het
°twerp. De huiskamermeubels vervaardigde hij zelf.
i.anipeert in een opvouwbare kampeertent met een houten vloer
125 vierkante meter. Binnen twee minuten staat het ding overeind
dan zitten kledingzakken, luchtbedden en keukenkastje precies
r jiun plaats. De constructeur: Leon van den Essen.
Toch zal het niet °m deze veelheid gebouwd. Inderdaad gebouwd, want
kwaliteiten zijn, wanneer de alles wat er in en aan zat was am-
tos 39-jarige Roermondenaar nog
«n wereldberoemd wordt. Die roem
ÏThii moeten vergaren met de ver-
o making van de door hem gecon-
„eerde verbrandingsmotor, die in
Sn simpele eenvoud de lang niet
5lloze wankelmotor in de schaduw
élouft te stellen.
Hij zegt: „Het mooiste ogenblik
mijn leven na mijn trouwdag
eleefde ik toen na jarenlange voor-
ereidingen het eerste model van
ijn kruskas- en kleppenloze motor
insloeg en nog bleef lopen ook. Het
luid klonk me als muziek in de
■en. Eerst bleef ik achter een muur-
staan omdat ik bang was dat het
ng misschien uit elkaar zou vliegen,
iks hoor, hij zoemde als een stof
fer, alleen een beetje luider."
Het'klinkt ongelooflijk, dat er in
it tijdperk van de ruimtevaart
aarin vakkundig geschoolde tech-
j de meest uitgebreide ervaringen
„peperdure laboratoria ter beschik-
jj staan, nog plaats is voor een
iet-technicus die iets heel nieuws
■denkt en zelf de onderdelen met
■hulp van vijl en schuurpapier in
jn schuurtje vervaardigt. Toch is
«n van den Essen zo'n man.
Zijn vak is het vervaardigen en
estaureren van gebrandschilderde
amen. Hij maakte ze voor de Staats-
lijnen, het ziekenhuis in Geleen,
jor kerken en brouwerijen. Aan op
richten heeft hij geen gebrek. In
jn eigen vak heeft Leon van den
ssen jaren geleden al iets nieuws
(dacht, namelijk lood met een sta
in kern.
Hij demonstreert de kwaliteiten
•van in zijn huis aan ieder die het
•II zien door met zijn vuist een
levige mep tegen een glas-in-lood-
enster te geven. Het resultaat is
liet anders dan wanneer hij tegen
fn houten deur gestompt zou heb-
tn: er gebeurt helemaal niets. Glas
ed met een stalen kern buigt niet
nor.
Over een verbrandingsmotor zon-
(r krukas, nokkenas en kleppen he
in hij te prakkizeren toen hij had
lezen over de experimenten van
itz Wankel. Hij wist dat de Duit-
evenals de thans in Roermond
mende ingenieur J. H. Brunklaus
tig jaar eerder, kampte met het
tem der afdichting,
lij de traditionele zuigermotor in
:e auto's zorgen de zuigerveren
een perfecte afdichting. Bij
[tor-motoren treedt echter sterke
op en die heeft ook Wankel
ids niet onder de knie gekre-
zijn wel eens een paar NSU-
gens met wankelmotoren ge-
op de autotentoonstelling in
urt, maar ze zijn nog altijd
op de markt.
ik de heteluchtmotor waar Phi
al ruim een kwart eeuw mee
nmenteert is nog steeds niet
algemeen gebruik beschikbaar,
hs van den Essen doktert nog
aan zijn motor. Hij heeft al
en kleine verbeteringen aan-
ogenblik werkt hij aan een
van 1100 cc met zwevend
Het gietwerk wordt ver-
bij de machinefabriek Ko-
in Swalmen, waar op het einde
vorige eeuw (en dat was nog
spijker in Amsterdam) de zes
auto's in Nederland werden
heeft hij meer compressie," legt Leon
van den Essen uit. Hij meent dat
zijn draaizuigermotor eens een ideale
buitenboordmotor voor schepen zal
zijn.
Een houten model van zijn draai
zuigermotor heeft op de laatste RAI-
tentoonstelling gestaan. Dit was voor
de automobiel-technische club in
Limburg aanleiding, om Leon van
den Essen uit te nodigen voor een
uiteenzetting. Hij heeft zich uitge
breid verontschuldigd omdat hij nooit
zelfs een lagere technische school van
binnen heeft gezien, maar de door
gewinterde technici beluisterden met
stijgende verbazing wat de heer
Brunklaus over Leon van den Essens
draaizuigermotor vertelde.
Vooral de tot in details uitgewerkte
technische tekeningen van de man,
die enkel een artistieke opleiding
heeft gehad, trokken sterk de aan
dacht. Hij denkt nog twee jaar nodig
te hebben voor hij zo'n motor in zijn
eigen auto kan monteren. „U bent
alvast welkom bij de eerste proefrit,"
nodigt de Roermondse Leonardo da
Vinei ons vol zelfvertrouwen uit.
9?
(Van een onzer verslaggeefsters)
DEN BOSCH Vrijdagavond heeft
in de Brabanthai (en in Den Bosch)
de eerste voorronde plaats van de
grote talentenmanifestatie „Brabant
Talent '69".
De prestaties van een tiental ama
teurs, die zich hiervoor hebben opge
geven worden omlijst door de „Disco
Soul Show" met de discjockey „Peop
le Talk" en de hippe „Swinging
Soul Girls". In de pauzes kan het
publiek genieten van een modebeat-
show, gebracht door vier Carnaby-
dansers.
Van iedere deelnemer wordt een
bandopname gemaakt. Zoals WÜ al
meldden is het aantal deelnemers
zo groot, dat besloten werd de voor
rondes uit te breiden. Drie extra
voorselecties vinden in „Saint Tro-
pez" te Tilburg plaats op 6 decem
ber- 3 januari en 17 januari.
Itodel
lier i
GEORGE HARRISON
NICE (RTR) Beatle George
Harrison is gedagvaard om op 21
januari voor een rechtbank in Nice
te verschijnen teneinde zich te ver
antwoorden in verband met een
klacht van persfotograaf Charles
Bebert. Behert eist 15.000 frank
schadevergoeding van Harrison. Har
rison zou de fotograaf hebben doen
struikelen voor een nachtclub in
Nice.
Dit gebeurde in mei jl. tijdens
het filmfestival te Cannes. Bebert
kreeg letsel aan zijn knie. Volgens
hem kostte het incident hem 10
werkdagen, twee camera's en een
smoking.
Bebert zegt, dat het incident ont
stond toen hij een flitslichtopname
maakte van Ringo Starr, Harrison
en hun echtgenoten, bij het verlaten
van de nachtgelegenheid vroeg in
de morgen. Harrison was hem ach
terna gerend en had hem „pootje
gehaakt".
Sulfu-! Veranderingen in de
'tem-hitparade van deze week.
?,v,-Bumbeidschi van
ren J6 K de "jst aanvoe-
W:ti nm,ddeHijk gevolgd door
friend3 t® help £rom my
?d va« Joe Cocker.
Plank6' is de vierde
die lr,ndeVolendamse Cats
in de t *-S Van de £4e Plaats
Were tl Beatles en Those
Wn v'iff Va" Mary Hop-
Tonv Ba? g, !erder terug'
Ik hen mef 6 J® ging met
van tien na ',0U ,met getrouwd
"en naar acht.
"eek zktmèllit^arade van deze
Zlet er als volgt uit
Lea
Cats
White room
Cream,
Only one woman
Marbles
Listen to me
Hollies
lkidStincmbeidschi
2 WitH
Tremeloes
x V
from by
2)
3)
(14)
D
4)
9)
S Ik ben met jou niet getrouwd
Tony Bass (10)
9 Hey jude
Beatles (5)
10 Those were the days
Mary Hopkin 6)
De plaat van de week Listen
to me van The Hollies gaat naar
Kees van Ewijk, Wassenaarstraat
41A, Bergen op Zoom.
Lea van The Cats wordt vol
gende week verloot onder de
goede inzenders die juist weten
te vermelden op welke plaats de
ze plaat in de Stern-hitparade te
rechtkomt.
Stuur een briefkaart naar de
centrale redactie van De Stem,
Reigerstraat 16, Breda. Doe dat
liefst nog voor maandag.
(ADVERTENTIE)
,1e is morgen jarig en woont ver weg'
Een-platenbon-per-brief is altijd raak!
v.a. 4,25
UTRECHT (ANP) De centrale
raad van beroep vindt het ontslag,
dat de gemeente Eindhoven eind vo
rig jaar aan de 33-jarige beeldhou
wer P. B. M. Panhuysen uit Eind
hoven gaf, terecht.
Als hoofdcommies eerste klas aan
gesteld, werd de heer Panhuysen met
de leiding van de educatieve voor
lichtingsdienst van het stedelijk Van
Abbe-museum in Eindhoven belast.
Toen hij solliciteerde bij het mu
seum bleek er tussen hem en de
directie grote mate van eensgezind
heid te bestaan over zijn taakvervul
ling. Op 2 november 1967 werd de
kunstenaar „eervol ontslag" gegeven,
mede omdat hij in zijn privé-leven
te weinig rekening zou hebben ge
houden met zijn ambtelijke status
en onvoldoende begrip zou hebben
van de „hiërarchische onderschik
king".
De centrale raad van beroep stelt
in haar uitspraak, „een ambtenaar
van wie tijdens de proeftijd blijkt,
dat ook naar zijn eigen oordeel, de
samenwerking met zijn directeur
moeilijk, zo niet onmogelijk is, moet
geacht worden ongeschikt te zijn
voor de vervulling van de betrek
king".
AMSTERDAM Actrice Kitty
Courbois nu eens anders dan op to
neel. Ze heeft het leven geschonken
aan een dochtertje, dat de naam
Gijsje kreeg. Zo te zien schijnen
beiden best tevreden te zijn met hun
rol.
(ADVERTENTIE)
geluidsband
studio-zuiver
(Van een onzer verslaggeefsters)
MADE Elly Nieman en Rikkert
Zuiderveld zijn vrijdagavond te be
luisteren in café-theater „De Buite
laar" te Made. Zij brengen er een
programma van luisterliedjes en
vlinderliedjes, zoals Elly zelf haar
poëtische, muzikale uitingen noemt.
Elly en Rikkert, die kortgeleden
getrouwd zijn en in Amsterdam wo
nen, vergeszellen momenteel Boude-
wijn de Groot op z'n afscheidstoernee
door Nederland.
De liedjes van Elly Nieman ade
men een kinderlijke wijsheid, een na-
ieve en heel subtiele droomsfeer, die
des te meer aanspreekt omdat we
er de verrassing in vinden van ie
mand die voor het eerst de wereld
ziet en leert begrijpen.
Rikkert Zuiderveld is de zanger van
het soms scherpe, maar toch altijd
dichterlijke protest; een zachtmoedig
verwijt aan de wereld om hem heen.
np
59
(ADVERTENTIE)
Twee dozen
'met 88 Bambino-stenen,
v'wieltjes op assen en wielhotiders,
'voor 100 Pasteurmerken 3,-.
En... dubbel snel gespaard, want:
Remia, de beste margarine. Met het mooiste en nu ook het
snelste spaarsysteem. Tijdelijk 2 Pasteurmerken op alle pakjes
Remia margarine, dus óók op Remia Dex en Remia Kroon.
Zo hebt u nog voor de feestmaand de Remia-Pasteurmerkjes
compleet voor het cadeau van uw keuzeVraag uw leverancier
alvast de Remia Geschenkenfolder.
MARGARINEFABRIEKEN N.V. - DEN DOLDER.
(Van onze radio- en t.v.-redactie)
HILVERSUM Het maandelijkse
magazine voor tieners en twens van
de NCRV „Twien" is vrijdag 29 no
vember vrijwel geheel gevuld met
een optreden van „The Bee Gees".
De opnamen werden gemaakt in
de Amsterdamse Club '67 de dag
na de officiële Bee Gees-show in
Den Haag.
„The Bee Gees" is een bijzondere
groep, die het klaar heeft gespeeld
in nauwelijks een jaar in een adem
genoemd te worden met de aller
grootsten. Dat is onder meer het
gevolg van het feit, dat er vrijwel
aan de lopende band hits worden
geproduceerd, waarmee zij alle hit
parade-lijsten haalde en waarvan
vele miljoen platen worden verkocht.
Helaas zijn de Bee Gees in „Twien"
niet te zien met het orkest, waarmee
ze de wereld doorreizen. In „Club
'67" zongen zij namelijk met de or
kestbanden, die ze op hun hele tour
nee meevoeren. Negen grote hits
zullen in„Twien" ten gehore worden
gebracht.
11.00 SCHOOLTELEVISIE
14.00 SCHOOLTELEVISIE
18.50 DE FABELTJESKRANT
19.00 NIEUWS
19.06 TOONTJE
19.15 LATERProgramma voor
jonge mensen
20.00 NIEUWS
20.20 EEN MENS IS MAAR EEN
MENS. Programma van Netty
Rosenfeld
20.40 DER GUTE MENSCH VON
SEZUAN. Een moderne para
bel van Bertolt Brecht
22.35 NIEUWS
23.00 TELEAC
18.50 DE FABELTJESKRANT
19.00 NIEUWS
19.03 SCALA
20.00 NIEUWS
20.20 DANNY KAYE SHOW. Danny
Kaye ontvangt Joanne Wood
ward en Robert Goulet
21.10 TWISTGESPREKKEN MET
GOD
21.50 JONG EN OUD, NIEUW EN
ANDERS. Internationale volks
liedjes
22.10 HET ZAL DE KERK EEN
ZORG ZIJN. Programma van
CVK en IKOR
22.55 NIEUWS
14.05 SCHOOLTELEVISIE
18.30 GUTEN TAG. Duitse les
18.55 ZANDMANNETJE
19.00 TIENERKLANKEN
19.35 POLITIEKE TRIBUNE
19.50 KEURIG FRANS
19.52 ZOEKLICHT
19.57 MEDEDELINGEN
20.00 JOURNAAL
20.25 RITMEESTER BUAT. Tv-serie
naar de roman Elizabeth Musch
van Jacob van Lennep
21.15 CONTACT
22.00 PREMIèRE. Nieuwe films
22.40 JOURNAAL
18.10 BERICHTEN
18.15 UNE AVENTURE DU CA
NARD SATURNIN
18.30 SCHOOLTELEVISIE
18.55 CHRISTENEN IN HET SOCI
ALE LEVEN
19.25 ZANDMANNTJE
19.30 LES OISEAUX RARES
20.00 JOURNAAL
20.30 LA GRANDE GUERRE
22.25 JOURNAAL
20.00 JOURNAAL
20.15 GEFRÜHSTÜCKT WIRD ZU
HAUSE. Speelfilm
21.55 KONTRASTE
22.40 JOURNAAL
17.35 VENEZXANISCHE MASKEN
UND ZAUBEREIEN
17.45 NIEUWS
17.50 DIE DREHSCHEIBE
18.15 DER UNTERGANG VON
BABYLON
18.50 ANATOMIE EINES TODES
Tv-spel
19.30 HEUTE
20.00 VIRGISSMEINNICHT Tv-quiz
21.30 AKTION SORGENKIND
Aansluitend: NIEUWS
21.45 OST-WEST-RUNDE
22.30 HEUTE
(ADVERTENTIE)
ivir
Donderdag 21 november
HILVERSUM I 402 M.
NCRV: 12.00 Los-Vast: gevarieerd
progiriamma (12.15 Boekbespreking;
12.26 Mededelingen t.b.v. land- en tuin
bouw; 12.30 Nieuws; 12.41 Actualitei
ten) 14.00 Stereo: Filmmuziek (gr.)
14.25 Stereo: Pianorecital: moderne
muziek 15.00 Middagdienst van de Bap
tisten. NRU: 15.30 Meer over minder:
informatief programma (16.00-16.02
Nieuws) NCRV: 17.45 Sportactualitei-
ten 18.00 Aijd vrij voor muziek in vrije
tijd: fanfare-orkest en koorzang. 18.30
Nieuws en weerpraatje. 18.46 Actuali
teiten. 19.05 Spektrum: nieuws uit de
protestants christelijke oenganisaties.
19.20 Stereo: Muziek van Het Leger
des Heils (gr.) 19.35 Stereo: Lichte or
kestmuziek (gr.) 20.00 Hoofden op Hol,
detective-hoorspel (dl. 4). 20.23 Stereo:
Steravond, gevarieerd programma.
21.38 Stereo: Lichte grammofoonmu-
ziek. 21.50 Kerkorgelconcert: klassieke
en moderne muziek. 22.20 Avond over
denking 22.30 Nieuws 22.40 Onvoorzien:
de sluitpost van de dag. 23.55-24.00
Nieuws.
HILVERSUM II 298 M.
AVRO: 12.00 Stereo: Licht instrumen
taal ensemble metzangsoliste.12.26 Me
dedelingen, t.b.v. land- en tuinbouw 12.2
Pauzetheater: liedjesprogramma. 13.00
Nieuws 13.11 Radiojournaal. 13.30 't
Muzikantenuur: I. Stereo: Fluit en kla
vecimbel: klassieke muziek; II. Inter
nationale orgeldagen Rijnstreek te
Arnhem: klassieke gewijde muziek.
14.30 't Is historisch: een programma
oveir geschiedenis en archeologie. 15.00
Voor de zieken. 16.00 Nieuws 16.02 In
leiding tot muziekbegrip, muzikale le
zing. 16.20 Moderne werken van Praag
se componisten (opn.) 17.00 Licht mu
ziekprogramma voor de jeugd. 17.30
Voor de jeugd. 17.55 Mededelingen 18.00
Nieuws. 18.16 Radiojournaal 18.20 Uit
zending van de Volkspartij voor Vrij
heid en Democratie. 18.30 Lichte or
kestmuziek. 18.50 Gesproken brief 18.55
Voor de kleuters 19.00 Knipperlicht:
programma voor alle weggebruikers.
19.30 Nieuws IKOR: 19.35 Alle christp-
nen nieuw. AVRO: 20.05 Stereo: Resi
dentieorkest en soliste: klassieke en
moderne muziek. 21.40 Over de heuvel,
hoorspel. 22.30 Nieuws. 22.40 Radio
journaal. 22.55 Stereo: Nieuwe gram
mofoonplaten van hedendaagse compo
nisten (gr.) 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM III FM EN 240 M.
NRU: 12.00 Nieuws 12.03 Licht mu
ziekprogramma. KRO: 13.00 Nieuws
13.03 Actualiteiten 12.08 T.N.T.: licht
platenprogramma. 14.00 Nieuws. 14.03
,Hij was geweldig blij met m'n cadeau'
v.a. 4,25
(ADVERTENTIE)
,lk weet niet waar ze van houdt'
v.a. 4,25
Popmuziek 15.00 Nieuws 15.03 Holster:
Pop- en Countrymuziek. 16.00 Nieuws
16.03 lORRRrrr hitpmaade. 17.00
Nieuws. 17.02 Actualiteiten. 17.07-18.00
Draaijijofdraaiik: verzoekplatenpro-
gramma.
BRUSSEL VLAAMS 324 M.
12.00 Nieuws. 12.03 Lichte muziek.
(12.40-12.48 Weerbericht, mededelingen
programmaoverzicht en SOS-berichten
voor de schippers) 12.55 Buitenlands
persoverzicht. 13.00 Nieuws, weerbe
richt en beursberichten. 13.20 Tafelmu-
(15.00-15.03 Nws) 35.30 Lichte muziek
16.00 Nieuws 16.03 Beursberichten 16.09
Hand in hand met Nederland 17.00
Nieuws, weerbericht en mededelingen.
17.15 Lichte muziek 13.00 Nieuws 18.03
Voor de soldaten 18.28 Paardespcrtuit-
slagen 18.30 Franse les (herhaling).
18.33 Grammofoonmuziek 18.35 Ver-
keerswenken 18.40 Lichte orkestmuziek
18 45 Sportkroniek 18.52 Taal wenken
(herhaling) 18.55 Lichte muziek 19.00
Nieuws, weerbericht en actualiteiten.
19.40 Chaconne 19.45 Vrije Politieke
Tribune. 19.55 Lichte muziek. 20.00
Openbaar kunstbezit. 20.10 Muziek van
Vlaamse componisten. 20.30 Hoorspel,
(herhaling). 21.07 Concert. 22.00 Nieuws
en berichten. 22.15 De zeven kunsten;
plastische kunsten. 22.30 Jazzkronia*
23.00 Nieuws 23.10 Orkestmuziek 23.40
23.45 Nieuws.
Vrijdag 22 november
HILVERSUM I 402 M.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Het levende
woord. 7.15 Badinerie: semi-Massieke
en moderne muziek (gr.) (7.30 Nieuws;
7.32 Actualiteiten; 7.50 Overweging;
8.00 Nieuws). 8.30 Nieuws 8.32 Voor de
huisvrouw. (9.00-9.10 Gymnastiek voor
de huisvrouw). 9.35 Waterstanden. 9.40
Schoolradio 10.00 Stereo: Aubade Khas-
sieke orkestwerken (gr.) 11.00 Nieuws
11.02 Voor die zieken. 11.55 Mededelin
gen.
HILVERSUM H 298 M.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtend
gymnastiek. 7.20 Stereo: Lichte gram
mofoonmuziek. VPRO: 7.54 Deze dag.
AVRO: 8.00 Nieuws. 8.11 Radiojournaal
8.20 Stereo: Lichte grammofoonmuziek
(8.30-8.33 De groenteman). 8.50 Woor
delijk vandaag de dag. NRU: 9.00
Voor kleine bezetting: moderne muziek
(opn.) AVRO: 10.00 Voor de kleuters.
10.10 Arbeidsvitaminen (gr) (11.00-11.02
Nieuws). 11.30 Het Brabants Barok
ensemble: oude muziek. 11.55 Beursbe
richten.
HILVERSUM m FM EN 240 M.
VARA: 9.00 Nieuws. 9.02 Klink-klaar
zonder nonsens. (10.00 Nieuws). NRU:
11.00 Nieuws. 11.03 Micro-notities.