1«
98
Uittocht van priesters
schokt veel gelovigen
Geurig nieuws
Voortrekker Aromatic
pijptabak
een creatie apart!
NIEUWE ACTIE:
KERSTSCHIP
VOOR BIAFRA"
PARADE
C(1 Appelmoes
Oh Fritessaus
w
Patates Frites
Hervormde Synode besprak
encycliek Humanae Vitae
BetermetBote.r
OPBRENGST VORIGE ACIIE NOG NIET „OP"
Chirurgische
„ingreep in
draaimolen
PARADE
1/1
Voorzichtig met spreken over ontrouw
blik
760 grain
PER KILO
Hulp
Merkteken
Ontrouw
Waarom heet een
een boterham
dachtu?
Omdat
hij met
echte boter \C)
het
allerlekkerst is.
boterham
Een goed bericht voor mannen
die de pijp graag stoppen met een
lichte, gearomatiseerde tabak.
Naast Voortrekker Naturel is er
nu ook een voortreffelijke
Voortrekker Aromatic pijptabak.
Door Theodoras Niemeyer gecreëerd
uit 12 geurige tabakken.
Een volgeurige en tegelijkertijd
opmerkelijk lichte en zachte
ontdekking voor 1.25 per pakje.
THEODORUS NI EM EYER -steeds weer nieuw pijprook genoegen!
99
OOGST
IRENE
Arrestant schiet
agent neer
Rotterdam zet
plannen door
voor wereld
handelscentrum
Kardinaal
van Florence:
Niet parochie
maar bisschop
is baas van
don Mazzi
Wereldfederalisten
tegen versterking
van de NAVO
Overschotten
Amerikaanse
tarwe
pakt
DE STEM VAN DONDERDAG 21 NOVEMBER lVo„
13
ise
A195
59
irijsmerk
jlasöc emmertje
ALLEEN IN DE AH SUPERMARTS
geldig t/m zaterdag 23 november
VOORGEBAKKEN
Regelmatig worden we opgeschrikt door berichten, dat weer iemand
het ambt heeft neergelegd. Hoe bekender die iemand, hoe harder
het aankomt. Soms hoor je zeggen: de ratten verlaten het zinkende
schip. Waarmee dan bedoeld wordt: de kerk, althans het instituut
kerk zoals wij dat kennen, loopt op zijn laatste benen, het is aangetast
door een dodelijke ziekte, de ambtsdragers die het zien aankomen,
zorgen zich tijdig uit de voeten te maken.
Sommigen zeggen het met een nauw verholen voldoening of althans
met een volledig begrip voor de feiten. Anderen kunnen het niet
zo zien, voor hen is ambtsverlating nog altijd een kwestie van on
trouw. Zij vinden dat een schip in nood door de kapitein niet het
eerst maar het laatst moet worden verlaten.
Over de vraag, of ambtsverlating
„ontrouw" betekent, is nog maar
weinig geschreven. De zaak ligt ook
moeilik, omdat ontrouw zich afspeelt
in de persoonlijke sfeer. Bovendien
kent het begrip vele gradaties, om
dat de keuze, waarvan afgeweken
wordt, diep of minder diep in de
persoonlijkheid kan liggen. Wanneer
ik een oppervlakkige belofte dezer
dagen kom ik eens aan', of iets der
gelijks) Iaat voor wat ze is, ben ik
minder ontrouw dan wanneer ik een
huwelijksbelofte schend of een eed
bij ambtsaanvaarding.
over personen gaat, die voorop heb
ben gestaan in de strijd voor ver
nieuwing. Hun uittreden krijgt bijna
onwillekeurig de betekenis: de kerk
is niet meer te redden, zij staat op
instorten, ik wil er althans ambte
lijk niet meer mee te maken heb
ben.
Houden degenen, die uittreden,
voldoende rekening met de symbool
waarde, die aan hun gebaar woi-dt
toegekend? Of zijn zij nogmaals
dermate geobsedeerd door hun
persoonlijke problematiek, dat zij
deze dimensievvan hun besluit uit het
oog verliezen?
•efin
W/M"
Hl Zoute Pinda's .250 gram 79
045
500 gram 1? Kilobaai
<1 Chips naturel,reuzezak 200 gram 99
*1 Chips paprika,reuzezpk200 gram 98
Sonte Cashewnootjesdoosje7og 85
lazelnoten in dop netje 200 gram 85
ffalnotenindop .netje200grani 85
'rimaHoning .pot450gram 1.
t\ Appelstroop beker 450 gram 67
<1 Choc. Hagel puur,zak 500 gram 1.
<1 Choc. Vlokken Puur.doos 200 g 72
f\Choc.Vlokkenmelk,daos200 g 80
Choc. Pasta, .beker500gram 1.
Bozebotteliamhpoth405odgram L
Jam hulshoudl .pot450gram
*1 Bold Jam huishoud I pot 450 g 1.
lardbelen - abrikozen - frambozen
Slaolie groenmerk fles 0.75 liter W
*1 Mayonaise pot 0.35 liter 1.^
KI Tomatenketchup - fles 340 g
11L! w12naeehiltf t/nflf
Tomatenketchup-fles340g
UbimatiC|-~Mnes3® 55.5
Voor een priester die uittreedt is
derhalve de beslissende vraag: hoe
diep ligt zijn keuze voor het ambt?
Het kan zijn, dat deze zeer dicht
tegen de persoonskern aanzit, mis
schien zelfs daarmee een eenheid ge
worden is. Denken we aan Christus
zelf, aan de apostelen, aan Paulus,
die geroepen wordt in een persoon
lijk visioen. Voor hen is elke ver
andering van de eerste keuze een
ontrouw te noemen.
Anderen kiezen voor het ambt met
een laag van hun persoonlijkheid,
die minder diep ligt. Ze willen eerst
mens, dan christen en tenslotte
binnen het christendom ook nog
ambtsdrager zijn. Mocht vroeg of
Iaat blijken dat het ambt hun mens-
of christen-zijn in gevaar brengt, dan
menen zij het recht te hebben, hun
keuze te herzien. Het is de trouw
aan de dieperliggende opdrachten,
die aan de ambtsverlating haar ka
rakter van ontrouw ontneemt.
Maar hoe staat het dan met de
uitspraak: „Gij zijt priester in eeu
wigheid" (Hebreen 7. 17) Deze uit-
tpraak wordt in de bijbel strikt ge
nomen alleen gedaan van Christus:
rijn priesterschap zal nooit een einde
nemen. In hoeverre het ook voor de
®1^eUi'ne priester geldt is een door
de Hebreënbrief niet opgeworpen en
dus ook niet beantwoorde vraag.
En het eeuwigdurend merkteken,
dat door de priesterwijding wordt
mgedrukt? Daarover bestaat onder
je theologen nogal verschil van me-
™g. Zij wijzen er op, dat met de
mod het ambtelijk priesterschap in
t seval ophoudt, omdat het in
klY®, leven Eeen zin meer
noeft: als we God van aangezicht tot
ongeacht zien, hebben we geen
®sen Jneer nodig, die hem bij ons
riJÏÏ^li ,ren- En wat het leven in
kpnt jbetreft: het is een onmis-
™,°?ar *eit dat de kerk onder be-
L omsta"digheden aan het ambt
bedienaren een einde
2?' bijvoorbeeld wanneer zij een
brengt1" de lekenstand terug-
bi£n tlef merkteken dan voort-
ziini't Vfllest het in ieder geval
J" f'"de verwijzingskracht. En
nos em™ uïh afvragen. of het dan
genoemd."merkteken" mag WOr"
new VtÜaaig' of iemand door het ambt
schulHit ggen' zich aan ontrouw
lijk. Kat ma,ak,ligt dus n°gal moei-
ljk is het ambt een °P"
vulti rouw moet worden ver
lozen 1Sj zonder meer verwaar-
ontroim^a-1® °Pdracht een vorm van
gepraat' m'6 mel kan worden goed-
n,„J;Maar of men van ontrouw
van em wanneer in het verloop
hedpr, •n?ensenleven de omstandig-
Ca,S wijzigpn en daaruit de
oen zant worden getrokken, is
ttoet wnr^A TaP geval tot geval
•ankomt n bekeken. Als het er op
tnn» kan dit alleen door de per-
lijve ervaren en wel als een soort
van ontrouw jegens hun persoon. Zij
hebben zich met hem geïdentificeerd,
zich aan hem opgetrokken, de meest
intieme zaken met hem besproken,
op zijn kompas gevaren en nu, in
eens, horen zij „dat hij eruit is".
Dat kan een klap geven, die hard
aankomt. En het is te hopen, dat
iedere priester, die de mogelijkheid
van uittreden overweegt, met deze
omstandigheid rekening houdt. Hoe
groter de kring van zijn vertrouwe
lingen is, hoe dieper hij zich met hen
geëngageerd heeft, des te zwaarder
zijn verantwoordelijkheid.
Wordt dit altijd voldoende beseft?
Of wordt bij de overwegingen, die
aan het besluit tot ambtsverlating
voorafgaan, eenzijdig naar persoon
lijke aspecten van de kwestie geke
ken? Dat zijn vragen, die we niet
kunnen beantwoorden, maar die we
wel mogen stellen. Zij klinken, dunkt
ons, op uit de droefheid en veront
rusting, waaraan velen uiting geven
als ze in de krant lezen, dat een hun
bekende priester „de toog aan de
kapstok gehangen heeft".
Er is nog zo'n vraag. Betekent
neerleggen van het ambt in deze om
standigheden een echte dienst aan
de kerk of eerder een afbraak van
de kerk? De veel gehoorde uitdruk
king over de ratten en het zinkende
schip wijst er op, dat een deel der
gelovigen de ambtsverlating be
schouwt als een ontrouw aan de
kerk. Dat geldt vooral wanneer het
1 V,
Het Nederlands episcopaat heeft
verschillende maatregelen getroffen
om priesters in moeilijkheden zo
goed mogelijk te helpen. Met name
bij hun uittreden krijgen zij alle
steun, die zij nodig hebben, en dat
is alleen maar toe te juichen. Nu
rijst echter de vraag of er ook niet
iets gedaan moet worden om de ge
lovigen te helpen bij het opvangen
van de schokken, die zij in serie te
verwerken krijgen.
Kunnen de bisschoppen misschien
eens een herderlijke brief wijden aan
de ambtsverlating en alles wat daar
mee samenhangt? Kunnen de pries
ters, die gaan, langs een of andere
weg, hun besluit en de overwegingen
die er toe hebben geleid, kenbaar
maken, minstens aan de „hun toe
vertrouwde gelovigen"? Kunnen zij
daarbij laten zien, dat hun stap be
doeld is als een uiting van ongebrO'
ken trouw aan Christus en zijn kerk.
Dat zij de kerk niet afschrijven maar
haar juist beter willen dienen.?
Hier en daar gebeurt het, meestal
gebeurt het niet. En dan veroorzaakt
de ambtsverlating een schade, die
vermeden had kunnen worden. Bis
schop Bekkers heeft dat begrepen,
toen hij vlak voor zijn dood op de
preekstoel klom om als schokbreker
op te treden voor een parochie, die
tegelijk haar pastoor en kapelaan
kwijtraakte. Het ware te wensen dat
hij ook op dit punt zijn navolgers
zou vinden.
Dr. Alfred van de Weijer,
o.f.m. cap.
(Van een onzer verslaggevers)
DRIEBERGEN De encycliek
Humanae Vitae is door enkele leden
van de Generale Synode der Her
vormde Kerk, zij het niet helemaal
van harte, toegejuicht. Dit geschied
de op de najaarsvergadering in Drie
bergen in het debat over het werk
van de raad voor kerk en gezin.
In een memorandum had deze
raad voor-echtelijke geslachtsge
meenschap een „in onze cultuur on
gewenst verschijnsel" genoemd zon
der daaraan de conclusie te verbin
den „dat het altijd zonde is".
Bovendien had de raad gesteld,
dat zij die tot voor-echtelijke ge
slachtsgemeenschap overgaan, een
voudig de plicht hebben, anti-con-
ceptionalia te gebruiken. Voor de ver
koop van anti-conceptionalia aan jon
geren wilde de raad een leeftijds
grens van 16 jaar aangehouden zien.
Nadat er van verschillende zijden
op was gewezen, dat de raad voor
kerk en gezin zich niet los van de
synode mocht ontwikketen, werd het
jaarverslag goedgekeurd met dien
verstande, dat bepaalde concrete pro
blemen in de komende voorjaarsver
gadering opnieuw aan de orde zullen
worden gesteld.
De synode besprak verder een her
ziening van de kerkorde, die beoogt
de samenwerking van de kerken op
het plaatselijk vlak wat beter te re
gelen. Hier en daar meende men een
wilde en chaotische groei te zien, die
het bestaan van de gemeenten dreigt
en de oprichting van nieuwe interker.
kelijke gemeenschappen in de hand
werkt. Voorts bracht de delegatie,
die de vergadering van de wereld
raad in Uppsala had meegemaakt,
verslag uit van haar bevindingen ten
slotte beraadde de synode zich nog
over de categese en over de rech
ten van de mens.
-IYorden .uitgemaakt,
d o >i=a_
maakt h s!ak bÜzonder ingewikkeld
Ckèrk t— n-ding' die de wes"
ten van eamCkiibaaf .In veel 6eval-
Persoon m 1 S,Y atln2 wenst de
en niet he?WeSu e adeen het celibaat
a' wordt °,p te geven- Ook
kelijk reen. r !let huidige ker-
Eedwonsen ee" andere richting
ke?ft hii hot zyn eigen geweten
gebleven £eyoel 'rouw te zijn
h"0" is, dat de ambt- Zi-'n enige
spoedig dormja omstandigheden zich
hij zijn anïb} zullan wijzigen, dat
ee" nieuwe meer of na
Weer kaa opnemèn bevestiging
?ezsa"aagemoling ontrouw of niet?
N worden tv voo,rzichtig behan-
njke factoren spe'en alle moge-
betrokken prieon,omee',die a"een de
Tct,e raadEevere oS zelf en hun di-
fefh is het beerihïï"?" beoordelen.
S k de andere o f k en juist' dat
vLfWes'io inhten ulge1 zioh met
ÏS tot uitinr t bemoeienis,
"droefheid, zoudef? ln ergernis
'interpreteren n We P0sitief wil"
^'ist er °P- da'
hun bekend Overlating van
Pnester aan den
(ADVERTENTIE)
nM
Jf'"
(ADVERTENTIE)
U kunt zich gratis abonneren op "Het Nieuwsblad voor PijprokersV 'n briefkaartje aan Postbus 41N Groningen,is voldoende.
gegeven werden, aldus „Terre des
Hommes", zou de kerstactie van Abi
Nathan al bijna voor de helft zijn be.
taald.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM Via een nieuwe actie wordt momenteel geld voor
Biafra gevraagd aan het Nederlandse volk, terwijl er van de op
brengst van de recente televisie-campagne nagenoeg f800.000.
ongebruikt liggen. Besprekingen, om aan deze vreemde situatie een
eind te maken, hebben tot nu toe geen resultaat gehad. Vandaag
vindt er weer overleg plaats.
De nieuwe actie heet „Kerstschip
voor Biafra" en is een gecombineerd
initiatief van de Israëlische vredes-
piioot Abi Nathan en de Nederlandse
stichtingen „Luchtbrug Biafra" en
„Terre des Hommes". De bedoeling
is, een schip te charteren, het te vul
len met 5000 ton voedsel, medica
menten en andere levensbehoeften
(met name fietsen zijn welkom, om
dat er in Biafra nauwelijks benzine
meer is), daarmee naar het eiland
Sao Thomé te varen en tenslotte voor
vliegtuigen te zorgen, die de voor
raden kunnen overvliegen naar
Biafra.
De kosten van dit kerstcadeau aan
de uitstervende IBO-stam worden op
twee miljoen gulden geraamd.
De goederen hoopt men bijeen te
krijgen middels grote schenkingen in
eens in natura van het bedrijfsleven.
De stichting „Terre des Hommes"
deelde nog mee, bij de regering te
zullen proberen, of vliegtuigen van
de luchtmacht kunnen worden inge
zet bij de luchtbrug. Ook de tweede
kamerleden Dankert (PvdA) en Im-
kamp (D '66) die in Biafra zijn ge
weest, zullen naar aanleiding van
deze kerstschip-actie de medewerking
van de Nederlandse regering inroe
pen.
Van de zijde van „Terre des Hom
mes" (deze stichting behartigt mo
menteel onder meer de zorg voor
1200 Biafraanse kinderen, die naar
het buurland Gabon zijn overge
bracht) is verder meegedeeld, dat
men herhaaldelijk geprobeerd heeft,
een meer substantieel aandeel te krij
gen van de twaalf miljoen, die Ne
derland onlangs via de televisieactie
op tafel heeft gebracht.
Men heeft er echter slechts een ton
van kunnen lospeuteren evenveel
als prinses Irene voor haar individu
ele hulpaktie, die, aldus nog steeds
„Terre des Hommes", meer bedoeld
was, om propaganda te maken voor
de carlistische beweging van haar
man dan iets anders. Met de 800-000
gulden, die over zijn, weet men mo
menteel niet goed raad. Als ze ons
Het belang van het kerstschip werd
door Abi Nathan gisteravond in Am
sterdam als volgt geschetst:
„Januari en februari zullen de kri
tieke maanden zijn in Biafra.
De Yam-oogst, die normaal voldoende
is tot juni, zal dan uitgeput zijn van
wege het grote aantal vluchtelingen.
Per dag zullen er in januari en fe
bruari weer 20.000 mensen van hon
ger omkomen. Die kunnen gered
worden, wanneer het schip vaart.
Het Biafraanse probleem is er niet
mee opgelost dat moeten de rege
ringen doen en gelukkig is er op 7
december in Amerika een enorme ac
tie, die gesteund wordt door de popu
laire senator Kennedy, om de rege
ring van de V.S. ertoe te brengen,
bij een staakt-het-vuren te bemid
delen. Het wachten is op Nixon, die
zich na zijn verkiezing niet over de
kwestie heeft uitgesproken. Maar het
kerstschip gecombineerd met een
luchtbrug, kan wel vele tienduizenden
levens redden", aldus Abi Nathan.
(ADVERTENTIE!
PARIJS (ANP) Een man, die
voor een verhoor naar een politie
bureau in Parijs was gebracht, heeft
plotseling een revolver getrokken en
vijf schoten gelost, waardoor de agent
die hem had gearresteerd, werd ge
dood. De man was gearresteerd omdat
hij probeerde op de Boulevard de
Clichy gestolen goederen te verko-
pea
5?
SUNNYVALE (AFP) Om de
kogel uit de hersenen van een pa
tiënt te verwijderen is een van de
chirurgen in het Californische Sun
nyvale op de gedachte gekomen, een
draaimolen te gebruiken. De kogel
zat op een gevaarlijke plaats bij de
63-jarige Joseph Barrios, die op 7
oktober bjj een overval werd aange
schoten.
Barrios werd in de draaimolen
gezet die gewoonlijk gebruikt wordt
voor het oefenen van ruimtevaarders,
die moeten wennen aan hogere ver
snellingen en zwaartekracht. Twin
tig seconden lang onderging Barrios
een versnelling van vijf maal, en
daarop vijf seconden zes maal de
zwaartekracht. Daarna kwam hjj
glimlachend naar buiten.
De „operatie" leek slechts ten dele
gelukt te zijn. De kogel is wel weg
gedrukt naar een minder gevaarlijke
plaats, maar is niet in een deel van
de hersenen terechtgekomen waar
aan hij zonder al te groot risico kan
worden geopereerd.
(Van onze correspondent)
ROTTERDAM In de begrotings
behandeling van het gemeentelijk
havenbedrijf heeft burgemeester
Thomassen de gemeenteraadscom
missie voor de haven gezegd dat
Rotterdam absoluut doorgaat met
het verder voorbereiden van de eer
ste paalslag voor het wereldhandels
centrum in de Maasstad.
Burgemeester Thomassen vertelde
de raadsleden dat hij inderdaad sa
men met zijn Amsterdamse collega
gevoelig was geweest voor het argu
ment van de minister van ecomomi
sche zaken, dat Nederland toch in
het buitenland moeilijk met twee
wereldhandelscentra zou kunnen
aankomen. Maar dat betekende vol
gens de burgemeester niet dat de
minister kan eisen, dat er maar één
handelscentrum komt. Amsterdam
en Rotterdam zijn niet afhankelijk
van de minister. Zij hebben op geen
enkele wijze een goedkeuring van de
minister nodig.
Wat het Amsterdamse standpunt
betreft, gaf burgemeester Thomassen
als zijn persoonlijke mening, dat Am
sterdam het liefst gezien had dat
Rotterdam onmiddellijk zijn plannen
had opgegeven en eventueel genoe
gen had genomen met een filiaal van
het Amsterdamse centrum. Het stand
punt van Rotterdam is dat de ge
meenteraad in de stad tenslotte de
d'ienst uitmaakt en derhalve als ge
zegd wordt, dat er een handelscen
trum komt, Amsterdam moet aanne
men, dat er ook een komt.
FLORENCE (KNP) Kardinaal
Florit van Florence heeft zijn lang
verwachte verklaring afgelegd inza
ke de pastoor van Osolotto in Italië,
don Enzo Mazzi. Hij zegt daarin, dat
de pastoor niet gerechtigd is om be
velen van zijn bisschop te toetsen
aan de wil van zijn parochiegemeen
schap.
Volgens kardinaal Florit is dit te
gen de constitutie van de kerk, die
de hiërarchistische verhouding re
gelt. Parochiële instemming met bis
schoppelijke besluiten als criterium
invoeren, betekent, volgens de kardi
naal, dat men het gezag van de bis
schop problematisch stelt.
Don Enzi Mazzi is in conflict ge
raakt met zijn bisschop vanwege zijn
sympathie voor rebellerend# jonge
ren en priesters (sit-down staking in
kathedraal van Pairma) en vanwege
zijn rigoureus evangelische aanpak
van de zielzorg. Zijn parochie telt
rond vijftien duizend zielen Hij richt
te een parochieraad op en slaagde
erin om van zijn parochie een leven
de gemeenschap te maken. Zijn pas
torie heeft hij beschikbaar gesteld
voor daklozen, werklozen en ex-ge
vangenen. Zelf woont hij in de kelder
van zijn parochiekerk. Voor het ge
loofsonderricht schreef hij een een
voudige katechismus in een voor zijn
mensen verstaanbare taal.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG In een brief aan de
leden van de Tweede Kamer heeft
het dagelijks bestuur van de Wereld-
federalistenbeweging Nederland zich
uitgesproken tegen de versterking
van de Navo.
De SFBN zegt in deze brief te me
nen, dat de regering ten onrechte het
rapport van de adviescommissie in
zake vraagstukken van ontwapening
en internationale veiligheid en vrede
van de minister van buitenlandse za
ken over het vraagstuk van de Euro
pese veiligheid negeert.
Dit in verband met het besluit om
over te gaan tot een versterking van
de Navo als antwoord op de inval in
Tsjechoslowakije.
WASHINGTON (AP) Het Ame
rikaanse ministerie van landbouw
verwacht, dat er per 1 juli 1969 een
overschot van 600-650 miljoen sche
pel tarwe zal zijn tegen 437 miljoen
dit jaar.
Er wordt rekening mee gehouden,
dat de uitvoer in ieder geval lager
zal zijn dan de 761 miljoen schepel
het vorig jaar.
(ADVERTENTIE)
De Zachte Hollandse
KONJAK
■.A'J
VIEUX
De Zachte Hollandse
KONJAK
