Waarschuwing aan Rusland
Z
vak
kleding
hugo
kayser
Y.Y.D. wil af van
opkomstplicht
Kardinaal Bea
motor van
de oecumene
ach mljnhee
ELSKE.
ALTONS
Veel belangstelling voor
begrafenis van Campie
GEVANGENEN IN ZONDAGSE PAK
Zeven doden bij brand
Temperatuur
onder normaal
Voor goed
verzorgde
handen
MORGEN
18 j
wm
V0t 5 §raden on-
Reactie
„Positief"
Impasse Vietnam
duurt nog voort
Telmachines en rekenmachines zowel mechanisch ais elektronisch
Mr. Imkamp
terug
Dode bij ongeluk
in Kruisland
BUSSNESS-RELAX
Burgemeester
Oderkerk:
Tekort aan
bouwrijp
industrieterrein
in Ett en-Leur
de 1 van
lekker
lui
genieten
Levensloop
Levenswerk
Ten voeten uit
- drink toch 'n
2
DE STEM VAN MAANDAG 18 NOVEMBER 1968
onze adverteerders
SINKE-DE GRAAG
PENDE VERBOUWING
- Gisteren heeft de feesti
pening plaatsgevonden va» i
ik Sinke-De Graag aan 7 I
in Goes. Door een I
verbouwing van de winkel I
enkele afdelingen belang. I
ten vergroten en verbete I
telt nu totaal drie ver
waardoor men de be' 1
heeft over een aanzienlij!» I
te. Al met al heeft het
erbouwen en inrichten van
mgeveer drie maanden j« I
nomen. Velen gaven gjsie.
van hun belangsteling voor I
euwde onderneming Van
Graag.
IG
1.30
als onder vandaag,
als onder vandaag.
aas
in als onder vandaag.
rg
ief 9.30-12.30 en 13.30-17.30 uu
lelling „Vliedbergen in Zee. I
(bij Abdij) 11 uur: Slaan eer.
/oor herbouw.
uur: Klokslag middernacht
EEN
is 9-13 uur
toonstelling
IN
14 uur: Raadsvergadering,
jebouw: 20 uur: La Patota,
uur: The sound of music, ij, 1
ylder: 15 uur: Schiating met I
osselmaaltijd.
EN
i: 20 uur: De laatste trein uit I
18 j.
0 uur: Het naakte vlees, 18 j, I
ndkerkje
s: 19.30 uur:
helmina Fonds.
'en
jr a.l.
7 20.30.
Gejaagd door de wind, a.l.
10; weekd. 14.30 19.30.
des: De Laureaat, 18 j.
16.45 19.10 21.30.
De slag om Anzio, a.L
)0 16.30 19.10 21.30.
Vat een zaligheid, 18 j.
50 16.30 19.10 21.30.
)e gelukkigste der miljardairs, I
12.30 15.00 18.00 21.00.
Swartbaards geest, a.L
50 19.00 21.30.
e jouwe, de mijne, de onze, al.
50 16.50 19.10 21.30.
uur: Live like pigs.
IT
Wat een koppel, 18 j.
Een slag van drie miljard, 18 j,
Matt Helm opgejaagd, 18 j.
LAS
tijd van het bloedbad, 18 j, I
Mijn vrouw en haar echtgenoot
Ondertussen ver achter het
jwartbaards geest, a.l.
[ini bom en mini jupes, 14 j.
/erboden eigendom, 18 j.
iië: Echtscheiding op z'n Ame-
uur: De nacht van de moor-
lief 9.30-12.30 en 13.30-17.30 u,
stelling „Vliedbergen in Zee-
uur
middernacht
STEEN
ns 9-13 uur Duivententoonsiei-
iwcentrum Westsingel: 10-12 en
ir Spreekuur Vooiiichtingscen-
uishouding en Gezin
100-6440)
0 uur 1fl
de man zonder genade, w
ien a,
uur The sound of music,
NAVO EENSGEZIND
(Van onze correspondent uit Brussel)
BRUSSEL Duidelijker dan ooit tevoren heeft de NAVO-
ministerraad de resultaten van haar besprekingen in een com
muniqué vastgelegd. Unaniem en tot ieders verbazing met
volledige en zeer positief gerichte medewerking van Frank
rijk hebben de ministers een niet mis te verstane waar
schuwing aan het adres van de Sovjet-Unie gericht. Zich uit
gesproken over het voortzetten van de ontspanningspolitiek,
inclusief het streven naar wederzijdse en afgewogen vermin
deringen van de strijdkrachten.
In drie paragrafen van het slotcom
muniqué, dat zaterdag in Brussel
werd uitgegeven, wordt de Russen
de wacht aangezegd. Een van de doel
einden van deze vervroegde winter-
zitting, het signaal op rood te zetten,
werd bereikt door de volgende for
muleringen: „Uit naam van de we
reldvrede doen de leden van het
bondgenootschap een nadrukkelijk
beroep op de Sovjet-Unie om af te
zien van het gebruik van geweld en
van inmenging in de aangelegenhe
den van andere staten. De lidstaten,
vastbesloten de vrijheid en onafhan
kelijkheid van hun landen te waar
borgen, zouden niet onverschillig
kunnen blijven ten aanzien van eni
gerlei ontwikkeling die hun veilig
heid in gevaar zou brengen.
Het is duidelijk, dat iedere Sovjet
inmenging die op directe of indirecte
wijze de toestand in Europa en de
Middellandse Zee zou beïnvloeden, 'n
internationale crisis zou doen ont
staan met ernstige gevolgen".
De volgende „signaalparagraaf"
luidt: „Zolang de Sovjet-leiders een
politiek van geweld aanhangen, zul
len deze onzekerheden voortbestaan.
De bondgenoten zijn ervan overtuigd
dat hun politieke solidariteit noodza
kelijk blijft teneinde agressie en an
dere vormen van onderdrukking te
gen te gaan.
Ze zijn bovenal vastbesloten hun
gemeenschappelijke verplichtingen
tegen eli'e gewapende aanval, zulks
in overeenstemming met het bepaal
de in het verdrag".
Coromenftaos*
Eensgezindheid
oals te verwachten was heeft
het Russische regeringsblad de
Pravda de NAVO ervan be
schuldigd de spanningen in Europa
te hebben verhoogd en de koude
oorlog nieuw leven te hebben inge
blazen. Wat de Pravda schrijft is in
de eerste plaats voor binnenlandse
consumptie. Belangrijker is welke
conclusies de machthebbers in het
j Kremlin wérkelijk trekken uit de op
merkelijke manifestatie van eensge
zindheid in Brussel.
Het communiqué lezend krijgt
I men de indruk dat de NAVO-minis-
ters zo omzichtig mogelijk manoeu-
vreren om een verhoging van de
spanning te voorkomen. Anderzijds
gaat het er om een houding van ge
loofwaardige kracht en vastberaden
heid aan te nemen, welke de Sov
jets ervan moet weerhouden verdere
avonturen te ondernemen in Cen-
traal-Europa, de Middellandse Zee of
j inde Noordelijke IJszee.
Het is wel duidelijk inmiddels dat
het met de ontspanning voorlopig is
afgelopen. Allerlei uitlatingen van
ministers duiden eerder op een
I hoogst onzekere situatie, waarin re-
kening wordt gehouden met nieuwe
spanningen.
Opmerkelijk in dit verband is de
ommezwaai die Frankrijk onver
wacht heeft gemaakt en ook de „po
sitieve" houding van landen als De
nemarken, Noorwegen en Canada,
altijd al kritische leden van het bond-
I genootschap en aanvankelijk aller-
minst gecharmeerd van een stevige
waarschuwing aan het adres van
Itoskou.
Dat deze vier landen desondanks
sen daadwerkelijk aandeel in de
opstelling van het communiqué voor
hun rekening nemen, wijst er op dat
de ministers in Brussel gegevens op
tafel hebben gehad die heel wal
onrustbarender moeten zijn dan me
nigeen tot nu toe aannam.
Er mag dan vreugde geheerst
nebben in Brussel over de onver
wachte eensgezindheid, deze vreug
de wordt toch wel overschaduwd
door de bittere teleurstelling van
een stukgelopen toenaderingsbewe
ging.
uur The sound of music, af
hijs 14 uur BejaardenschietM
;en
•a 20 uur
te trein uit Kalanga, 18
!rs
uur n.v. Zeebad Breskens
pen
als onder vandaag-
uur Opera akrtueel
sin -n verrassend nieuwe des-
s. in vlotte nieuwe modellen.
Tu'enstraat
Breda.
I ,fnriisV'|(!'U'l/iChten vo,,r dinsdag en
Ml"onl^,),P/eSte,d door K'N.
'■zondag 18 unr, iui(ien:
sla? en af e!1 'oe wat neer"
meeste nlM pI .lII'r "v"dag op de
der normaal nu1, maar on
fesrsr/uii?icJne,n in ciifers
1 Vo°r dinsr)™ Nederiancl luiden
P«Kent min ,Z°n: Iïinder dan 20
under norma-ü P': t0t 4 Sraden
®aden S,1' max-,temP-: 2 tot 6
(droge nerinrip n°rma lïans op een
50 procentVa" mms,ens 12 uur:
e'maal: 40 JSJS"» «eheel droog
uitóchtm°07r!nag Zij!? de weersvoor-
Centr min t Hinder dan 40 pro-
den onder max-;temp.' 2 tot 8 gra.
I Periode 7™ a5 k.ans op een dro'
Procent kans nn'"S 12 uur: 70
«maai:'60 procTntT Seheel droog
In de discussie, die aan de formu
lering van deze waarschuwing vooraf
ging, zijn door de Amerikaanse staats
secretaris Rusk, Roemenië, Joegosla
vië en Oostenrijk genoemd als lan
den, waartegen een Russische agres
sie, reactie van de zijde van de NAVO
zal oproepen.
In het communiqué heeft men af
gezien van het met name noemen
van deze landen omdat men uiteraard
niet kan en wil zeggen welke de
NAVO-reactie zou zijn in elk van de
ze drie gevallen. In diplomatieke
kringen gaf men te verstaan, dat
uiteraard de NAVO-reactie bij een.
Sovjet-interventie in Oostenrijk
een land dat in zuidwestelijk blok
verbonden is anders en sneller
zou zijn dan bijvoorbeeld een Russi
sche inmenging in Roemenië of Joe
goslavië.
Het was tot zaterdagmorgen zeer
onwaarschijnlijk dat Frankrijk zich
achter de voorgestelde formulering
zou scharen. Vanwege interne poli
tieke redenen hadden ook Canada en
Denemarken bezwaren tegen het ge
ven van een signaal aan de Russen,
maar de Franse minister Debré sprak
redelijker en toegeeflijker dan ooit
en toen hij zelfs tekstwijzigingen
voorstelde, die de ontwerptekst ver
sterkten, gaven ook Canada en De
nemarken hun bezwaren op.
Minister Luns noemde zaterdag de
gehouden vergadering „zeer belang
rijk" en het slotcommuniqué „zeer
positief".
„Dit is een nieuwe infusie van de
vastberadenheid en de politieke doel
einden van de NAVO om op basis
van evenwicht tot een vergelijk te
komen tussen oost en west". De Ne
derlandse minister zei uit de woor
den van Rusk het. vertrouwen geput
te hebben dat de nieuwe Nixon-ad-
ministratie het bondgenootschap op
dezelfde positieve wijze tegemoet zal
treden als de regering-Johnson dat
heeft gedaan. De Mansfield-beweging
om de regering te dwingen alle Ame
rikaanse troepen op één divisie na
uit West-Europa terug te trekken, is
van de baan. Ook de Amerikanen
hebben hun les geleerd uit de ge
beurtenissen in Tsjechoslowakije.
PARIJS/HONGKONG (A.F.P./D.P.
A./Reuter) De hoop op hervatting
van de vredesbesprekingen in Parijs
is zondag weer minder geworden
door een verklaring van een woord
voerder van de Zuidvietnamese ver
bindingsmissie in Parijs. Deze zei in
antwoord op vragen over de verkla
ring van Hanoi, dat het bevrijdings
front als zelfstandige onderhande
lingspartner moet worden toegelaten,
dat „in dat geval wij, naar ik geloof,
niet bereid zullen zijn naar Parijs te
gaan. Wij aanvaarden de formule van
vierzijdige vredesbesprekingen niet",
zei hij.
Noord-Vietnam maakte zaterdag
daarentegen bekend dat het bevrij
dingsfront de vredesbesprekingen in
Parijs als een „zelfstandige en gelijke
partner" moet bijwonen. In een offi
ciële verklaring zegt Hanoi, dat de
regering in Saigon „een werktuig van
de Verenigde Staten" is en dat zij
niemand vertegenwoordigt.
In de Zuidvietnamese kustplaats
Da Nang is zondag de staat van be
leg en een uitgaansverbod van 24 u ar
afgekondigd, nadat de Vietcong in
de nachi verscheidene aanslagen had
gepleegd.
Volgens in de hoofdstad ontvangen
berichten is het radiostation van Da
Nang vroeg in de morgen door de
Vietcong aangevallen. De guerrilla
strijders moesten zich terugtrekken
met achterlating van twee doden.
(ADVERTENTIE)
Breda N/E5r-£5lt-JiE5 WertoflenWcl.
Wllhelmlnatlraal 1 Burg. locflplefci 11
telefoon 016W-34W» Telefoon 04100-rl110#
JUHTÓOWNITAIUTII-CINTIIUM
Telefoon 04100-rlHO#
Service door geheel Noord-Brabant Goede adviezen bij aankoop
J-V/'av---!m.
(ADVERTENTIE)
vele soorten manicures
19.50
In glad rundleder van f 11,
tot 46.50
Einstraat 17
Breda
SCHIPHOL (ANP) Het lid van
de Tweede Kamer, mr. dr. M. J. J. A.
Imkamp (D '66), is zaterdag van zijn
bezoek aan Biafra op Schiphol terug
gekeerd.
Door onvoorziene omstandigheden
werd zijn terugreis naar ons land eni
ge dagen vertraagd. Zijn mede-par
lementariër de heer P. Dankert van
de PvdA, met wie hij de reis maak
te keerde vrijdag j.l. in ons land te
rug.
IN SONENAGAR in de Indiase staat
Bihar zijn 50 mensen omgekomen en
meer dan honderd gewond, toen een
goederentrein inreed op een passa-
gierstrein. Vier rijtuigen van de pas-
sagierstrein werden vernield.
(Van onze correspondent)
BOSSCHENHOOFD Onder gro
te belangstelling vond zaterdag de
begrafenis plaats van de bekende
luchtvaartpionier A. J. van Campen-
hout. („Campie"). Onder de aanwe
zigen waren o.a. burgemeester F. van
Twaalfhoven van Hoeven, oud-ge
meentesecretaris A. J. C. Vergouwen
en vele vertegenwoordigers uit de
Ned. Luchtvaart.
De uitvaartdienst werd geleid door
pastoor L. Koek van de parochie Bos-
sehenihoofd, die op het kerkhof ook de
absolute verrichtte. De liturgische ge
zangen werden in de kerk uitgevoerd
dooir het plaatselijk gemengd kerk
koor. De kist was bedekt met fraaie
bloemstukken van o.m. de Rjjks
Luchtvaartdienst, en vliegclub „Sep-
pe".
Tijdens die plechtigheden cirkel-dein
tot tweemaal toe, drie vliegtuigen
van het vliegveld Seppe boven kerk
en begraafplaats.
ST.-WILLEBRORD - TERNEUZEN
- BREDA De 41-jarige heer C. Ko-
nings uit St.-Willebrord is zaterdag
morgen om het leven gekomen toen
de auto, waarin hij als passagier zat,
bij Kruisland van de (slechte) weg
raakte en tegen een boom sloeg.
Hij werd uit de auto geslingerd
en overleed ter plaatse. De bestuur
der, die 24-jarige A. Sche-llekens uit
Roosendaal raakte bekneld achter
het stuur en is ernstig gewond in
het ziekenhuis te Roosendaal opge
nomen. Het tweetal keerde terug van
een nachtelijke vistocht in Zeeland.
Gisteren overleed in het Juliana-
ziekenhuis te Terneuzen de 73-jarige
mevr. N. G. - van O. uit Axel, die
op 18 september j.l. betrokken werd
bij een verkeersongeval met een
bromfiets Zij werd bewusteloos naar
het ziekenhuis te Terneuzen ge
bracht, waar zij na twee maanden
zonder tot bewustzijn te zijn geko
men, overleed.
Zaterdagmorgen is ondier het kerk
dorp Dorst de 32-jarige mevrouw W.
van den Berg-Petterson uit Ooster
hout door 'n trein overreden. Het ver
keer eiste dit weekend verder nog
tien doden.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het gevangeniswezen is volop bezig met veranderingen in
de kleding van gedetineerden. Deze kleding bestaat uit manchester pak en
kaki-overhemd. Het nieuwe kledingpakket bevat daagse en zondagse kle
ding in de kleuren grijs, blauw en blauw-grijs.
De eerste experimenten met afwijkende kleding zijn genomen in het
penitentiaire traihingskamp „De Corridor" in Zeeland (N.-B.), toen het begin
1967 in gebruik werd genomen. Dit jaar ging men door in het gesticht Ban-
kenbosch 1 en in de jeugdgestichten, de gevangenis „Schutterswei" te Alk
maar, de bijzondere gevangenis voor jongemannen in Zutphen en de gevan
genis „Nieuw Vosseveld" in Vught. Binnenkort zal nieuwe kleding in gebruik
worden genomen in de gevangenis „Bergerhout" in Alkmaar, de gevangenis
„Noorderdschans" in Winschoten en de gevangenis te Breda.
Als de nieuwe kleding goed voldoet zal volgend jaar tot aanschaffing voor
de overige gevangenissen worden overgegaan.
Sinds enige tijd kunnen veroordeelden, die hun straftijd in een huis van
bewaring doorbrengen, desgewenst hun eigen kleding blijven dragen.
(Van onze redactie binnenland)
HILVERSUM/DELFT De
belangrijkste velgadering van de
vele politieke bijeenkomsten die
dit weekeinde in Nederland wer
den gehouden was de buitenge
wone algemene vergadering van
de VVD in Hilversum. Deze par
tij beraadde zich daar op het rap
port „Kiezer-gekozene" dat een
gelijknamige commissie had op
gesteld.
Het meest verrassende was de aa
vaamding van een resolutie, waarin
de vergadering zich uitsprak vóór
afschaffing van die opkomstplicht bij
de verkiezingen, met 302 tegen 139
steimmen. Het hoofdbestuur had jn
een pre-advies tot behoud van de op
komstplicht geadviseerd.
Bovendien sprak de VVD zich uit
voor het sluiten van een sternbusak-
koord, wanneer de omstandigheden
dat mogelijk maken, Zo'n akkoord
zal echter niet té gedetailleerd mo
gen zijn.
De vergadering sprak zich verder
uit voor handhaving van het bestaan
de stelsel van evenredige vertegen
woordiging bij de verkiezingen voor
de Tweede Kamer, voor handhaving
van die Eerste Kamer en voor be
noeming van een burgemeester. Over
de kandidaatstelling van een kabi
netsformateur door de Tweede Ka
mer staakten de stemmen.
Vrijdagavond was meegedeeld, dat
het hoofdbestuur besloten had me
vrouw Van Someren-Downer aan te
bevelen als nieuwe voorzitter van
de partij.
(ADVERTENTIE)
Voor de gehaaste
zakenman brengt de
DRIE KEERSSEN nu
naast vele
Quick-lunches
ook
AMERICAN STEAKS
WINTER- en
WILDSCHOTELS
y uavsllmackt 3 N
BU6DA
"TCLotóoo-A^aas
(Van een onzer verslaggevers)
ETTEN-LEUR Inwonertal en in
dustriepark van Etten-Leur groeien
snel, maar de (kern) gemeente heeft
moeilijkheden met het bouwrijp ma
ken van industriegrond en de bouw
van voldoende woningen. Dat is de
belangrijkste conclusie, die getrok
ken kan worden uit de toespraak, die
burgemeester A. Oderkerk zaterdag
morgen hield tijdens de ontvangst
van de Federatie Welstandstoezicht.
Etten-Leur beschikt over nog maar
5 hectare bouwrijp industrieterrein.
Financieringsmoeilijkheden zijn er de
oorzaak van dat nog niet begonnen
kan worden met het bouwrijp maken
van 75 hectare in totaal. Een snelle
oplossing is noodzakelijk, omdat de
gemeente ver rond is met de onder
handelingen met drie grotere bedrij
ven, die samen ongeveer acht hectare
grond willen komen.
Hoe sterk Etten-Leur is gegroeid,
bleek uit het cijfermateriaal, dat de
burgemeester verstrekte. Etten-Leur
telde op 15 november 19.075 inwo
ners tegen 18.325 op 1 januari. De
groei werd in de eerste plaats ver
oorzaakt door het vestigingsoverschot
als gevolg van de industrialisatie.
Niet meegegroeid is het woning
arsenaal. De gemeente telt zelf nog
een groot aantal woningzoekenden
op 1 januari 700. Daardoor is het
moeilijk tijdig woningen beschikbaar
te hebben voor nieuwe bedrijven.
De gemeente heeft als extra-pro
bleem, dat straks het personeel voor
het in aanbouw zijnde bejaardencen
trum en het nog te bouwen psychia
trisch ziekenhuis ook gehuisvest moet
worden. De gemeente heeft om uit de
woningproblemen te raken een bouw
plan voor 240 industriële flats gereed.
Gehoopt wordt, dat in 1969 de mach
tiging tot gunning zal worden ver
strekt.
De landelijke bestuursraad van de
CHJO, de jongerenorganisatie van de
CHU, heeft voorgesteld de samen
werking met de jongerenorganisaties
van de AR en de KVP te vergroten.
Met name wil de CHJO, dat de drie
jongerenorganisaties de groep van
achttien gezamenlijk gaan begeleiden
om die inbreng van de jongeren te
vergroten.
SALISBURY (Reuter) De Britse
minister George Thomson treft voor
bereidingen voor zijn terugkeer uit
Rhodesië naar Londen.
Na zijn overleg over de onafhan
kelijkheidskwestie zijn er nog be
langrijke verschilpunten. Op een
persconferentie zei hij dat de Rhode-
siërs een belangrijke stap zouden
moeten doen voordat er kans is op
een doorbraak in de onderhandelin
gen.
IS
kaas
uit het
vuistje
(door pater dr. A. v. d. WEIJER)
Kardinaal Bea is niet los te denken van Joannes XXIII. Als hoofd
van het secretariaat voor de eenheid heeft hij goeddeels gereali
seerd, wat paus Joannes bij zijn ambtsaanvaarding als ideaal voor
ogjen heeft gezweefd: een betere verhouding tussen de katholieke
kerk en de andere christen-geloofsgemeenschappen. Hij was een van
de pijlen, die Joannes op zijn boog nam, om het bolwerk van de
gesloten kerk onder schot te nemen. Een fijne, toegespitste, elegante
maar daarom juist zo'n scherpe en doeltreffende pijl.
Op het eerste gezicht was er tus
sen beide mannen, Roncalli en Bea,
zo goed als geen overeenkomst. Ron
calli had iets van een door de zon
gebruinde, vitale buitenmens, breed
en solide, met twee benen geplant
op de grond. Bea was veeleer een
verfijnde intellectueel, fysiek gebogen
onder de last van zijn jaren, maar
geestelijk springlevend, altijd bezig
met denkwerk zonder daardoor zijn
charme in de omgang met mensen
te verliezen. Robert Kaiser, die voor
Time de eerste zitting van het con
cilie versloeg, gaf van beide mannen
het volgende portret. „In de een leek
geen reserve te zijn, helemaal geen
reserve. De ander was een en al re
serve. De een kon hartelijk en breed
uit lachen, vaderlijk glimlachen, ge
negenheid uitstralen, vertrouwen
wekken. De ander glimlachte puntig,
eiste aandacht, dwong eerbied af. De
een was een stevig monument van
Gods goedheid, de ander een vuur
toren, waarop Gods licht brandde.
De piramide en de toren. De leeuw
en de zwaluw. De levenslust en de
geest".
Augustinus Bea werd op 28 mei
in een timmermansgezin in Ried-
böhringen (Zuid-Duitsland) geboren.
Op 21-jarige leeftijd trad hij in bij
de jezuïeten te Blijenbeek in Lim
burg, In Duitsland waren de anti
jezuïeten wetten uit de Kulturkampf
nog altijd van kracht. Vandaar dat
Bea naar Nederland moest uitwijken.
Hij woonde van 1902 tot 1917 in Val
kenburg, eerst als student, later als
jong priester en docent in de bijbel
wetenschappen. Daarna werd hij ge
kozen tot eerste provinciaal van de
nieuw opgerichte Zuidduitse Jezuie-
tenprovincie. In 1923 werd hij naar
Rome geroepen, om de leiding op zich
te nemen van het studentencollege
bij de Gesu. En in 1930 volgde zijn
benoeming tot rector van het pause
lijk bijbelinstituut. Dit bleef hij tot
1949.
Als bijbelgeleerde stond Bea be
kend om zijn moderne, zij het geens
zins modernistische benadering van
het bijbelvraagstuk. Hij had een groot
aandeel in de totstandkoming van de
encycliek Divino Afflante Spiri.tu,
waarmee paus Pius XII in 1943 het
fundament legde voor de moderne
katholieke bijbelwetenschap. De nieu
we psalmvertaling uit de grondtekst
in het Latijn is van zijn hand. Tijdens
het concilie had hij een flink aandeel
in het debat over de historiciteit van
de evangeliën, waarover hij voor de
vaders een kort, glashelder tractaatje
schreef, dat later apart is uitgegeven.
Zijn levenswerk heeft echter niet
gelegen op exegetisch maar op oecu
menisch gebied. Dit is wonderlijk ge
noeg, aangezien hij met zijn werk
op laatstgenoemd terrein pas op 80-
jarige leeftijd kon beginnen. Het re
sulteerde in drie conciliedocumenten,
die stuk voor stuk van historische
betekenis zijn: het decreet over het
oecumenisme, de verklaring over de
godsdienstvrijheid en die over de
houding van de kerk ten opzichte
van de niet-christelijke godsdiensten
(waaronder de joodse godsdienst).
De totstandkoming van deze concilie
stukken heeft de oude kardinaal
bloed en tranen gekost. Ze werden
het voorwerp van eindeloos getrai-
neer en van talloze verwikkelingen,
de beroeringen van de beruchte
zwarte week inbegrepen. Bea heeft
echter taai volgehouden.
Hij wist dat hij beter enkele de
tails kon prijsgeven dan het hele
proj eet laten mislukken. Hij wist dat
na het concilie de oecumenische be
weging pas goed op gang zou komen
en dat die beweging de kerk verder
zou brengen dan zij op het ogenblik
van aanneming der decreten en ver
klaringen gaan kon.
Daarin blijkt hij volkomen gelijk te
hebben gehad. Sinds het concilie
heeft de toenadering tussen de ka
tholieke kerk en de andere christe
lijke kerken een vlucht genomen,
waarop tien jaar geleden nog nie
mand durfde hopen. Bea was de mo
tor, die deze beweging op gang hield.
Na een van zijn toespraken gaf
een lutheraan het volgende commen
taar: „De kardinaal heeft ons van
avond enkele vrij harde dingen ge
zegd. Maar wij namen het. En had
hij nog hardere dingen gezegd, wij
zouden het genomen hebben om
de manier waarop hij ze zei". Dit is
Bea ten voeten uit. Een vriend van
.eer velen zonder een allemansvriend
te zijn.
Een man, die wist dat alleen de
waarheid ons kan bevrijden. En die
al zijn gaven inzette, om deze waar
heid een uitermate subtiele aan
gelegenheid in samenspraak van
alle mensen van goede wil te achter
halen.
BRIGHTON (Reuter) Zeven ho
telgasten zijn zondagmorgen vroeg
om het leven gekomen door een
brand in een hotel aan de boulevard
van de Zuidengelse badplaats Brigh
ton.
Vier logés werden naar zieken
huizen gebracht, onder wie een
vrouw die uit een raam op de eerste
verdieping was gesprongen. Elf gas
ten, vijf leden van de hotelstaf en
een dertienjarig meisje konden wor
den gered.
(ADVERTENTIE)
ELS
I.V VERA
de echte - uit Limburg - van Hennekens - bij uw slijter
