JAMIN NAVO-landen waarschuwen Sovjet-Unie jTsjechische studenten in actie BORON Schijn(lelse vrouw bekent moord op haar eerste man DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND Ruimte reus in baan om aarde Overlijden van kardinaal Bea maakt overal diepe indruk inheturote ft vnimn'M raust Hoofdagent doodgereden door dronken automobilist Watertoren houdt uren stand OUDE ZAAK AAN HET LICHT DOODSTRAF VOOR SOLDAAT PANAGOULIS Michael Rockefeller blijkt slachtoffer menseneters caramelbonbons STOPLICHT SPEL platenindustrie wacht boycot Aardolie duurder Noordkaap Paraat Frankrijk patrouilleert mee editie voor Beland Sonde-6 geland BEKNOT PRESIDIUM Parathion Politie in Wenen houdt verdachten roof Delft aan WEST-IRIAANS STAMHOOFD BEKENT: vandaag voordéel 200 gram van 89 voor 79 niet duur wet heerlijk maandag 18 nov. 1968 weerbericht Zwaar bewolkt Zwaar bewolkt. Plaatselijk regen of motregen. Matige tot harde wind. Zelfde temperaturen. HULST, STEENSTRAAT 14, TEL. 3751 Z^fÖRENROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, TEL. 37150 BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26, TEL. 4780 OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957 GOES, KLOKSTRAAT 1, TEL. 8030 Wat Rusland met zijn inval in Tsjechoslowakije nooit gewild heeft, is toch gebeurd: die NAVO is tot een grotere eenheid gekomen dan ooit tevoren. De grote onzekerheid na Tsjechoslowakije is hiervan de oorzaak. Op de NAVO-ministerraad overheersten de vragen welke an dere plannen de Sovjet-Unie in Oost- Europa, in het Middellandse-Zeege- vierd en rond de Noordkaap heeft Deze grote onzekerheid is de oor zaak van verschillende militair-poli tieke activiteiten waartoe in Brussel besloten is of waarover de landen mededelingen gedaan hebben. a. Frankrijk patrouilleert met extra- schepen en vliegtuigen in die Mid dellandse Zee, nog niet geïnte greerd in de NAVO-patrouilles, maar wel in een afgebakend zee- en luchtgebied. Militaire deskun digen van de NAVO zijn ervan overtuigd dat Frankrijk het zui delijke commando van de NAVO van haar extra-activiteiten op de hoogte zal blijven houden. b. Denemarken wellicht het meest pacifistische land van de NAVO besloot onverwacht haar volgende defensiebegroting met maar liefst dertien procent te verhogen. Een ongekend hoog percentage voor een land dat zich herhaaldelijk en zeer duidelijk tegen allerlei NAVO-plannen verzet heeft c. Noorwegen volgde het voorbeeld van Denemarken met 11 procent in de komende vier jaren. Dit Skandinavische land voelt zich de laatste tijd ernstig bedreigd door versterkingen die Rusland nabij de noordgrens van Noorwegen bijeengebracht heeft. Sommige NAVO-deskundigen denken bü al deze plannen ook aan een bedrei ging van Finland, maar een meer derheid wijst dit standpunt van de hand. d. Italië wil 7 procent meer aan de defensie uitgeven dan tot nu toe. De Italianen volgen met grote be zorgdheid de activiteiten van de Russische vloot in de Middelland se Zee. De laatste tijd is het aantal Rus sische schepen in dit gebied tot zeker 50 gestegen. De NAVO-ministerraad in Brus sel heeft hieraan een aantal be sprekingen gewijd. Niemand weet precies wat deze Russische vloot- aotiviteiten in het Middellandse- Zeegebied betekenen. Hebben zij te maken met het Midden-Oosten, met Joegoslavië, met Albanië, met de activiteiten van vele Russische zogenaamde technici langs de kust van Alge- «ië? Al deze onzekerheden hebben de NAVO er toe gebracht haar paraat heid zo snel mogelijk te verbeteren. Dit houdt in een verbetering van de uitrusting van de beweeglijkheid. In totaal genomen een verbetering van de kwaliteit van de beschikbare troepen en het materiaal bij de land-, lucht- en zeestrijdkrachten. De NAVO-ministerraad heeft dit besluit gemeenschappelijk genomen. Volgens militaire deskundigen zou dit in de komende jaren wel eens 'n miljard dollar ofwel 3,5 miljard gul den kunnen gaan kosten. Dit bete kent voor de veertien NAVO-landen (Frankrijk doet in vredestijd niet mee) gemiddeld per land 250 miljoen gulden, het ene land meer, het an dere land minder. (Van een onzer verslaggevers) BRUSSEL Tot verrassing van vele landen is de NAVO tijdens de ministerraad in Brussel tot een nieuwe eensgezindheid gekomen. De vijftien leden-landen werden het met elkaar eens dat zij geza menlijk de plicht hebben agressie tegen te gaan. Ook Frankrijk staat achter deze uitspraak. Dit tot blijde verbazing van de veertien andere NAVO-delegaties. De laatste weken had Frankrijk namelijk steeds laten weten aan deze krachtige uitspraak van de NAVO-ministerraad geen behoefte te hebben. Pas in de bijeenkomst van de ge zamenlijke ministers vain diefensie die in januari in Brussel gehouden wordit, zal bekend worden wat ie der land precies zal doen voor zijn strijdkrachten, die ter beschikking van de NAVO sitaan. Een aantal parlementen moet hum goedkeuring nog geven aan de plan nen diie hun regeringen in Brussel bekendgemaakt hebben. Want niet de NAVO als geheel, maar het parle ment van ieder NAVO-land afzonder lijk beslist in allerlaatste instantie. MEER OVER HET NAVO- COMMUNIQUé EN COMMENTAAR OP PAG. 3 ROME (KNP). De dood van kardinaal Bea heeft in heel de ka tholieke, christelijke en godsdien stige wereld diepe indruk achterge laten. Bij het Vaticaan werden blij ken van intens medeleven, van hoge waardering en van diepe verslagen heid ontvangen van de zijde van dr. Otto Hertz, namens de joodse ge meenschap van dr. E. Blake namens de wereldraad van kerken en van de deken van de H. Synode der ortho doxe kerk, mgr. Meliton. Paus Paulus van zijn kant heeft zowel aan de Duitse bisschoppen als aan de generaal der jezuïeten doen weten hoe diep hem de dood van deze zeer verdienstelijke Duitse je zuïet geschokt heeft. De plechtige H. Mis van Requiem voor de overleden kardinaal Bea zal dinsdag 19 november te 10 uur in de St.-Pieter plaatsvinden. Het staat vast, dat de overledene, die momenteel in de kliniek „Villa Stuart" ligt opgebaard, dinsdag na de pontificale requiem in de St.-Pieter, worden overgebracht naar zijn ge boortedorp Riedboehringen in Duits land, waar hij in de parochiekerk zal worden bijgezet. IN MEMORIAM EN LEVENSLOOP OP PAGINA 3. (ADVERTENTIES) 108 jaargang - no. 25972 'DirecteurDr. W. A. J. M. Harkx HoofdredacteurL. Leendekker HoofdkantoorBreda, Reigerstr. 16 Telefoon 22341. Postgiro 1114111 dijbceks macht beknot Kerkwerve (Zeeland) (Van onze redactie buitenland) PRAAG. Tsjechische studenten zijn begonnen met acties om hun steun te betuigen aan partijleider Alexan der Dubcek, wiens macht opnieuw is beknot tijdens de zaterdagnacht geëindigde zitting van het Centrale Comité van de Tsjechoslo waakse communistische partij. In Praag waren gisteren de hele dag veel studenten op straat, maar over relletjes of vechtpartijen met de po litie is niets vernomen. MOSKOD (DPA/AFP). Een dag voor de terugkeer van de vorige week zondag gelanceerde Russische „Sonde 6", die een vlucht om de maan heeft gemaakt, hebben de Rus sen zaterdag een reusachtige satelliet in een baan om de aarde gebracht. Het ruimteschip, dat het Russische [persbureau „het grootste weten- schappelijke kosmische station ter i ter wereld" noemde, weegt zeven- i tienduizend kilo, waarbij het gewicht Ivan de laatste trap van de draagra- ket niet is meegeteld. Er is ruim twaalfduizend kilo we tenschappelijke apparatuur aan boord van deze ruimtereus, die de naam „Proton 4" heeft gekregen. Het ruimtestation moet, zo zeggen i de Russen, verder bordurend op de 1 taken die de eerste drie kunstmanen I van de Proton-serie hebben uitge- voerd, n.l. o.a. een onderzoek van de I kosmische straling, die van groot belang is voor de bemanning van ruimteschepen. Volgens het observatorium in Bo- chum is de „Sonde 6" gisteren tegen 13.10 Ned. tijd van zijn maanreis op aarde teruggekeerd en in een gebied ten oosten van Madagascar geland, Prot. Lovell van de radiosterren wacht Jodrell Bank had eerder op de dag verklaard dat de Sonde 6 zich nog slechts 48.000 km van de aarde bevond. HOOFDDORP. (ANP). Een dronken automobilist heeft gister- wond de hoofdagent H. Hogenberg an de politie Hoofddorp op de rijks weg Amsterdam-Den Haag-Rotter- dam doodgereden. De agent waar schuwde het verkeer even voorbij nadlioevedorp voor een zeer grote Uinghotsing, 600 meter verder op de weg. HTM6 botsing was ontstaan in de e drukte na de voetbalwedstrijd i S ,eiJ-enoord- ,De hoofdagent kuo n de fijbaan op de par- hara 1° met een fakke] in zijn en hij geschept werd door epn ™arte Mercedes Bij hem stonden va'- ^f>en.wal;hter en enkele colle ts 'e U" Amsterdam ter assisten- l opgeroepen. De Mercedes ion kilometer.snelheld van ongeveer HnCnS!issarjs Vos van de politie in da* J» deelde gisteravond mee, B I h SpUur^ef van de Mercedes, alien drLu e" zijn beide Passagiers, sing heeft ken ^a,ren' De kettingbot- den en n0g enkele andere gewon- schade iopgeleverd^ mate"ële 'den HAAPrrlemnentaire redactie> bonden „f„ t e drle erkende masiei en aars hebben alle I lanoer 0Pger°epen, niet van de NedJ warken aan opnamen ienindustri jSe §rammofoonpla- 'en zelfa niptj' Platenfabrikan- met de vakbonden n WÜle" praten regeling ,l„ rden„over een nieuwe van dezp aio' arbaldsvoorwaarden bereid leden b°nden zijn financiële nood t door de boVcot in De buitenl.M, k°m,en te ste"nen, verzocht de ar-r "rgan,saties is oom de actie mee te voeren. De studenten en arbeiders hadden vorige week al aangekondigd hun acties binnen de perken te willen houden en vooral provocaties te wil len vermijden. Aan de Karei-universiteit in Praag begonnen studenten in de filosofie gisteravond een zit-staking van drie dagen. In Moravië en Bohemen zul len er vandaag studenten met hun demonstraties beginnen. Bovendien stellen de studenten de Tsjechoslo- waakse pers vandaag een resolutie ter hand waarin zij hun oordeel zul len vellen over het partijcomité, waarin de pro-Russische invloed is versterkt. Een serie reorganisatiemaatregelen, verdere concessies aan de Russische eisen en beperking van de bevoegd heden van partijleider Dubcek, wa ren het resultaat van de voltallige zitting van het centrale comité, die na drie dagen met soms stormachtige debatten zondagochtend in de vroege uren werd beëindigd. Zoals verwacht werd trad de leraar Zdenek Mlynar, als enige, uit zijn functies. Hij was secretaris van het centrale comité en lid van het partijpresidium. De Rus sen hadden zijn ontslag geëist. Mly nar wil zich verder aan zijn weten schappelijk werk gaan wijden. Vele resoluties werden, in strijd met de gewoonte, door acclamatie aangenomen. Een van de belangrijk ste besluiten, die met eenvoudige meerderheid werden aangenomen, was het uitstellen van het 14e bui tengewone partijcongres voor onbe paalde tijd. Waarnemers zeggen dat de meerderheid van het volk en veel partijfunctionarissen geëist hadden dat dit congres spoedig zou worden ge houden. De Russen hebben „njet" ge zegd. Dubceks macht ls beknot door in stelling van twee nieuwe posten en het kiezen van vijf nieuwe secreta rissen, die het partijwerk moeten doen. Een van de secretarissen is de orthodoxe Jarlim Hetes. een tweede de Slowaak Vasil Bilak. De anderen zijn Jozef Kempny, minister voor mijnbouw Frantisek Pene en de vice- premier Lubomir Strougal, die een sleutelpositie heeft veroverd. Deze 44-jarige politicus is namelijk ook tot lid van het partijpresidium gekozen in de plaats van Mlynar. Hij is bo vendien voorzitter geworden van het nieuwe bureau van het centrale co mité voor het partijwerk in de Tsje chische gebieden, alsmede lid van de nieuw gevormde executieve commis sie van het partijpresidium. Het nieuwe bureau, dat in het ka der der federalisatiewetten de nieuwe taken van de partij moet uitvoeren, bestaat uit premier Cernik, Jan Fil ler, minister voor de chemische in dustrie Stanislav Razl, Ladislav Kar- da, Jaroslag Karhan, Leopold Koval- eik, Oldrich Matejka, Karei Neubert en Strougal. Als secretaris werden gekozen Vac lav Hula en Jaroslav Kozel. De stich ting van de Tsjechische communisti sche partij zal echter pas geschieden na het buitengewone congres. Terwijl eh. Gustav Husak als eer ste secretaris van de Slowaakse par. tij is bevestigd, is Dubcek lid van de uit negen man gevormde executieve commissie, te zamen met Cernik, Evzen Erban (voorzitter van het na. tionale front), dr. Husak, Stefan Sa- dovsky, Josef Smrkovsky (voorzitter van het parlement), president Lud- vik Svoboda en Strougal. Dubcek blijft natuurlijk partijleider. Welke taken het nieuwe college naast het 21 leden tellende presidium in feite zal krijgen, moet nog worden afgewacht. Opgemerkt wordt dat de eerste se cretaris van de Moravische C.P., Jo zef Spacek, in de nieuwe instellingen niet voorkomt, hoewel hij als belang rijkste kandidaat voor de functie van Tsjechische partijchef is gezien. Hij is echter, te zamen met de aan Mos kou trouwe Alois Indria, oud-premier Jozef Lenart en de vijf nieuwe func tionarissen nog steeds secretaris van het centrale comité. DEN HAAG (ANP) Vanaf van daag zullen aardoliepro dukten iets duurder zijn. In verband met seizoen- matige marktontwikkelingen is na melijk na overleg met het ministerie van Economische Zaken besloten de dians geldende kortingen op de prij zen van garolie, autogasolie, huis brandolie en II en dunne stookolie met f 1..M per 100 liter worden ver minderd. (Van onze correspondent) SCHIJNDEL De 45-jarige Maria H. uit Schijndel heeft zaterdag morgen bekend in 1962 haar toen 35-jarige echtgenoot J. van E. te hebben vergiftigd. Voorts heeft zij toegegeven vorig jaar gepoogd te te hebben haar tweede man te vergiftigen door hem paVathion of thalium in de soep toe te dienen. De man kreeg na enkele lepels te hebben gegeten argwaan; hij werd niettemin ernstig ziek en moest door een arts worden behandeld. De vrouw is op last van de Bossche officier van justitie, mr. J. Booster in arrest gesteld. Al geruime tijd deed in Schijndel het gerucht de ronde, dat de eerste man van Maria H. en haar vader, die in 1964 op 82-jarige leeftijd overleed, geen natuurlijke dood waren gestor ven. Het huwelijk van de vrouw en haar vier jaar jongere echtgenoot een mijnwerker, die iedere dag naar Zuid-Limburg pendelde zou niet goed zijn geweest. Ook de verhou ding tussen de dochter en de vader, die bij het gezin Van E. inwoonde, had te wensen overgelaten. De arts, die op 2 juni 1962 de overlijdens verklaring van Van E. moest onder tekenen, koesterde echter geen arg waan. Hij gaf als oorzaak voor de plotselinge dood de man was de vorige avond nog kerngezond naar bed gegaan op: hersenbloeding. Maria H., moeder van vijf kinde ren, die thans in leeftijd variëren van 10 tot 17 jaar, hertrouwde twee jaar na de dood van haar eerste echt genoot met de weduwenaar S„ die nu 64 jaar oud is. Ook dit huwelijk verliep niet ge lukkig; twee weken geleden zette Maria H haar man uit het huis, dat zijn eigendom was. S. liep naar de politie. Aan de hand van zijn ver klaringen, die werden ondersteund door een aantal familieleden van beide zijden, stelde de rijkspolitie te Schijndel de officier van justitie in Den Bosch op de hoogte van het vermoeden, dat mogelijk sprake was van een dubbele moord, Naar verluidt zou Maria H. een jaar geleden hebben gepoogd ook haar tweede man te vergiftigen. Toen hij echter van de soep, die ver moedelijk parathion of thallium be vatte had geproefd, kreeg hü arg waan; het verdere eten liet hij staan. Mr. Boosten gaf vorige week don derdag bevel de stoffelijke over schotten van Van E. en H. op te gra ven op het kerkhof van de St.-Ser- vatiusparochie te Schijndel. De pa tholoog-anatoom dr. J. Zeldenrust verrichtte ter plaatse sectie. De uit slag daarvan was voor de officier van justitie reden Maria H. aan éen verhoor te onderwerpen. Na vrijdag en zaterdag langdurig te zijn gehoord bekende de vrouw de moord op haar eerste man. De reden van haar daad, zo zei zij zelf, was dat zij genoeg had van hem en zo niet meer ver der kon leven. De vijf kinderen verblijven op het ogenblik onder de hoede van hun tweede vader. „Ik wil bij de kinde ren blijven; zij zijn mijn enige troost" aldus het commentaar van S. DELFT (ANP). De politie in Wenen heeft, op verzoek van de Delftse politie, de 23-jarige Haagse varensgezel H. van der S. en de 32- jarige G. H. uit Wenen aangehouden. De mannen worden er van verdacht de overval te hebben gepleegd op de juwelierszaak van de firma Van Dijk in Delft in de nacht van don derdag op vrijdag. Bij de aanhouding van de twee vermoedelijke daders zijn de ver miste horloges en sieraden tot een waarde van 20.000.niet gevon den. De politie stelt naar dit deel van de buit nog een onderzoek in. (Van een onzer verslaggevers) BREDA „Het zijn krengen van dingen, dat zijn het", zuchtten zater dagmorgen mannen van het slopers bedrijf G. van Hees uit Tilburg, van de N.S. te Breda, fotografen en an dere personen, die beroepsmatig moe ten toekijken hoelang „die krengen" het uithouden. Het kreng in dit ge val was een vijftig jaar oude water toren op het spoorwegemplacement in Breda. In verband met het hoog- spoorplan van Breda moest het 23 meter hoge gevaarte verdwijnen. Drie uur lang duurde het, voordat de toren het vechten tegen het dy namiet moe als een afgematte Oor logsheld ineenzakte. In die tijd was er drie maal 2Yz kilo dynamiet tot ontploffing gebracht, weigerde de ontsteking acht maal en kreeg ieder een het steeds kouder. FOTO PIET MIJZEN ATHENE (AFP/Rtr.) De Griek se soldaat Alexandres Panagoulis is zondag door een krijgsraad ter dood veroordeeld wegens een poging pre mier Papadopoulos op 13 augustus te vermoorden en wegens een poging tot omverwerping van het bewind om de communisten aan de macht te brengen. De 30-jarige Panagoulis, die met 14 anderen terechtstond, bekende de poging tot moord maar ontkende dat hij de regering omver had willen werpen om communistische machts overname te vergemakkelijken. De 33-jarige advocaat Eleftherios Veryvakis, tegen wie eveneens de doodstraf was geëist, kreeg levens lange gevangenisstraf. Negen andere beschuldigden kregen kortere gevan genisstraffen. Vier werden vrijge sproken. DJAKARTA (AFP/ANP). Michael Rockefeller junior, die in 1961 in het oerwoud van West-Irian (vroeger Nieuw-Guinea) verdween, is door menseneters gedood en opgegeten, schrijft het Indonesische legerblad „Be- rita Joeda". Een functionaris van de gezondheidsdienst heeft verklaard dat een stam hoofd van de Asmat in het gebied Agas hem verteld had dat een blanke man volgens de riten van de stam was gedood en opgegeten. Verscheidene leden van de stam bleken hemden met de initialen van Michael Rockefeller te dragen. De functionaris zei grote moeite gehad te hebben met het stam hoofd dit te laten bekennen, hij dwong de bekentenis pas af nadat hij het stamhoofd ervan had overtuigd dat de geest van de dode een cholera- epidemie zou gaan veroorzaken, ij

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1968 | | pagina 1