Onzekerheid
vereist verbetering defensie
TOCH DRUKTE
IN HAVEN
ROTTERDAM
NA VO-parlementari
deze week in Brussel
MANLIO BROSIO:
HOLLANDS MOOISTE
Gomoelka
roept op
tot eenheid
in rode
wereld
Loodsen
verliezen
kort
geding
Alleenstaande vrouwenvervroegde a. o.w.
CONGRES POOLSE ARBEIDERS
Ondanks 24-uurs staking:
FRITS VAN DER POEL
ONGESCHIKT
GEACHT ALS INLEIDER
MEERDERHEID IN V.S.
VOOR WIJZIGING
VAN KIESSTELSEE
Beschuldigd van
moordaanslag
PANAGOULIS
VRAAGT OM
DOODSTRAF
erband tussen
Geleens drama
en mysterieuze
flood in Meers?
INSPECTIE AAN JORDAANVALLEI
Gusland lanceert
??Sonde zes
Vietnam
Joegoslavië
NAVO-WEEK
VRAGEN DEN UYL
TEGEN OEFIC1ER
VAN JUSTITIE
Druk
IJsland devalueert
Be SÏ6M VAN BIN50A® 12 NOVCMBÊR 1966
11
MANLIO BROSIO
ATHENE (AP) Alexandros Pa-
li agoulis, de man, die samen met
veertien anderen er van wordt be
schuldigd te hebben samengespannen
om de Griekse premier George Papa-
dopoulos te vermoorden, heeft de
speciale krijgsraad, die hem berecht,
gisteren verzocht hem de doodstraf
te geven, die tegen hem was geëist.
Panagoulis, 30, legde deze verkla
ring af, toen de rechter hem vroeg
of hij nog iets had toe te voegen aan
zijn verdediging, voordat de uitspraak
werd gedaan.
Hij zei: „Ik kan geen verzachtende
omstandigheden aanvoeren, maar ik
verzoek het hof om mij de doodstraf
op te leggen, om mijn strijd tegen de
huidige situatie te rechtvaardigen".
Het tribunaal zal vandaag uit
spraak doen.
(Van onze radio en t.v.-redacteur)
HILVERSUM Deze week zullen
de leerlingen van de hoogste klassen
van het r.k. lyceum te Hilversum in
het vormingscentrum „Drakesteyn"
te Baarn bijeenkomen voor de zgn.
bezinningsdagen. Op de lijst van de
inleiders stond de naam van de korte-
Unis ontslagen t.v.-redacteur Frits
van der Poel vermeld.
Dit had tot gevolg, dat er bij de
rector van het Hilversumse lyceum
diverse reacties binnenkwamen van
de ouders der leerlingen. Zij vonden
bet beleid van de lyceumleiding om
de heer Van der Poel voor deze bij
eenkomst uit te nodigen beslist on
juist. Men was van mening, dat de
tegenwoordige jeugd, die toch al
warm loopt voor extreme uitingen,
zeker niet door zo'n extreme figuur
als de heer Van der Poel diende te
worden voorgelicht. Het lyceumbe-
stuur heeft aan deze kritiek gevolg
gegeven en de naam van de heer Van
der Poel van de lijst der sprekers ver
wijderd. Schriftelijk werd hem ech
ter meegedeeld, dat wel zijn honora
rium zou worden uitbetaald
8estaat er indirect
ei band tussen het trieste familie-
rama, dat zich zaterdagavond in
,.J i afsPee'de en de vooralsnog
i Kanselachtige dood van de kaste-
Elsloo?Wie Maesen> <33) uit Meers-
De heer Maesen was kastelein
7nüteen c,alé' dat regelmatig be-
ocht werd door de (zaterdag neer
geschoten) Geleense aannemer Hans
eter Bergs. De kastelein werd zon-
eJffr 3 september plotseling
rustig ziek. Hij werd overgebracht
ar het Geleense ziekenhuis, waar
beer Maesen in de ochtend van
september overleed.
J. lgÏÏeen bekend in Meers is het
de Geleense aannemer een
rindl i5aP, vrlendschappelijke relatie
onderhield met de echtgenote van
I ®v*den kastelein, welk ge-
wo i v een Pobtiekfunctionaris
S £efe,st;gd. Afgelopen dinsdag
Mor ï1' van de kastelein uit
inctir van de officier van
Justitie opgegraven. Dr. J. Zelden-
rust gerechtelijk patholoog-ana-
oX1 7 eft sectie op het stoffelijk
overschot verricht. De uitslag van
kend SeCt'e 1S echter no§ niet be"
Israëlische staffunctionarissen dezer dagen tijdens een oriënteringsbezoek
aan de Jordaanvallei. V.l.n.r. stafchef generaal Haim Bar Lev, generaal R.
Zeevi, en generaal A. Sharon. Inmiddels heeft Israël voor het eerst in het
openbaar te verstaan gegeven dat bij een eventuele vredesregeling in het
Midden-Oosten het er op zhl staan de veroverde Straat van Tiran te behouden
5?
zonda?°,U <TA!S) Rusland beeft
gelanop i"i ')n emalu' ruimteschip
Dit heeft r d.at naar ae maan koerst
ren m 7 Persbureau Tass giste
ren meegedeeld.
SnnLaUt°™atische ruimteschip, de
•■bonde zes", werd eerst in een par-
vervof«ns0-nd ide aarde geb^ebt on
WARSCHAU (AP) De Poolse leider Wladislav Goinoclka heeft
gisteren opgeroepen tot eenheid in de internationale communistische
beweging, die op het ogenblik door talrijke geschillen wordt ver
scheurd.
In zijn openingsrede op het vijfde congres van de Poolse Verenigde
Arbeiderspartij gaf Gomoelka toe dat de beweging in een „moeilijke
en complexe situatie" is gekomen, die slechts in een langdurig proces
te boven kan worden gekomen.
De Poolse leider richtte zich tot de 37 delegaties van buitenlandse com
munistische partijen met de woorden dat zijn partij een voorstander is van
open discussies „om de problemen die er tussen ons bestaan" uit de weg
tc ruimen.
Gomoelka, lange tijd voorstander van internationale eenheid, zei dat het
probleem nu is om de „eenheid van actie" te bevorderen en voort te gaan
met de belangrijkste taak van „de strijd tegen het imperialisme".
Over de kritiek van vele communistische partijen op de invasie van
Tsjechoslowakije zei Gomoelka dat „degenen, die de socialistische landen
aanvallen de positie van hun eigen partij verzwakken en van de gehele
communistische beweging".
Hij wees in het bijzonder de westerse partijen, die voor het overgrote
deel de invasie hebben veroordeeld, er op dat zij niet kunnen verlangen
dat de communistische partijen, die aan de macht zijn, hun politieke koers
aanpassen aan de politiek, die de westerse partijen nastreven.
De 63-jarige communistische partijleider deed tevens de gebruikelijke
aanvallen op de Verenigde Staten, voor hun rol in de Vietnamese oorlog
en op West-Duitsland voor zijn politiek die er op gericht is om de com
munistische gemeenschap te ondermijnen, te verbreken en uiteen te slaan.
Gomoelka beschuldigde China van nationalisme, dat een open breuk had
doen ontstaan in de internationale beweging en zo „onherstelbare schade"
had aangericht.
Van Joegoslavië, dat in de Poolse pers herhaaldelijk is aangevallen, om
dat het heeft geprotesteerd tegen de invasie van Tsjechoslowakije, zei Go
moelka dat het zijn „zogenaamde neutrale politiek" slechts kan voortzetten
onder het schild van het Warschaupact.
Gomoelka veroordeelde opnieuw de „Israëlische agressie" in het Midden-
Oosten.
Gomoelka zei voorts, dat de arbeidsproduktiviteit' niet voldoende is toe
genomen. Bovendien is het aanbod niet evenveel toegenomen als de vraag
van de bevolking. Ook de handelsbalanspositie heeft zich niet zo gunstig
ontwikkeld als wenselijk zou zijn geweest. De Poolse partijleider drong aan
op nog nauwere samenwerking met de andere COMECON-landen.
Het perscentrum van het congres maakte bekend dat Leonid I. Brezjnev,
de Russische partijleider, vandaag de*- vergadering zal toespreken.
(Van onze Brusselse correspondent)
BRUSSEL „Op de onzekere wereldsituatie, enigszins vergelijkbaar
met de toestand die in Europa heerste voor het uitbreken van de
eerste wereldoorlog, dienen wij te antwoorden met maatregelen, die
redelijk, soepel en afdctnd zijn. Laten wij vooral niet reageren in
paniek, noch met een bewapeningswedloop. Wij allen moeten ons
zoveel mogelijk inspannen om aan de huidige situatie het hoofd te
bieden. Maar dat zonder de mogelijkheid in gevaar te brengen om
zo snel mogelijk onze pogingen naar het tot stand brengen van
ontspanning en de goede verstandhouding tussen oost en west weer
voort te zetten. Dat blijft een van de doelstellingen en een van de
essentiële rechtvaardigingsgronden van de Noordatlantische samen
werking: een stabiel in vrede levend Europa grondvesten".
De secretaris van de NAVO, de
Italiaan Manlio Brosio, zei dit giste
ren tot de NAVO-parlcmentariërs, die
aan de vooravond van de NAVO-mi
nisterraad in Brussel bijeen zijn ge
komen.
De toestand die in Europa na ds
Russische inval in Tsjechoslowakije
is ontstaan analyserend, zei Brosio:
„De toegenomen onzekerheid vereist
een verbreding van onze defensie.
Daarbij gaat het er niet om het aan
tal eenheden en de hoeveelheid wa
penen te vergroten. Wel moeten wij
voor het moment elke inkrimping van
onze troepen vermijden, de bestaan
de troepensterkte door training en
uitrusting effectief houden, de kwa
liteit, het getraind zijn en de uitrus
ting van de reserve-t roepen verbete
ren, een snelle mobilisatie op grote
schaal mogelijk maken en alle fi
nanciële maatregelen nemen, die no
dig zijn om deze militaire doelstel
lingen te verwezenlijken. Maar dit
laatste zonder aan de staten inspan
ningen te vragen, die hun mogelijk
heden te boven gaan".
De NAVO-parlementariërs begon
nen in Brussel de „NAVO-week".
„Het parlement" vergadert de gehele
week. Woensdag komen de chefs van
staven bijeen, donderdag de ministers
van defensie in het „defence plan
ning committee" en vrijdag en zater
dag vergadert de NAVO-raad op mi
nisterieel niveau.
Zowel in het parlement als in de
ministerraad zullen de besprekingen
voor een zeer belangrijk deel in het
teken staan van de, zoals Brosio het,
gisteren noemde, „de onzekere situa
tie" waarin de wereld terecht geko
men is door de Sovjet-invasie in
Tsjechoslowakije. Daarom ook werd
de rede van de secretaris-generaal
door de NAVO-parlementariërs met
meer dan gewone belangstelling ge
volgd.
Brosio was voor zijn doen vrij fel
in het veroordelen van de Russische
politiek en het verwoorden van het
wantrouwen dat de Russen in de
westelijke wereld opnieuw hebben
opgeroepen. „De onzekerheid, ont
staan na Praag over de Russische be
doelingen, wordt nog vergroot door
de Sovjet-politiek ten opzichte van
Duitsland, Berlijn en de Russische ac
tiviteit in de Middellandse Zee".
De fractieleider van de P.v.d.A. in
de Tweede Kamer, drs. J. M. den Uyl,
is van plan de ministers van defensie
en buitenlandse zaken vanmiddag
mondeling te vragen of het juist is,
dat de regering heeft besloten de
NAVO-raad deze week in Brussel aan
te bieden de Nederlandse defensie
uitgaven in de lopende kabinetsperio
de tot een maximum van 250 miljoen
gulden te verhogen.
Hij informeert voorts of het juist is
dat voor een groot deel van deze ex
tra-uitgaven is gedacht aan een aan
zienlijke vergroting van het aantal
te bestellen tanks en aan het onge
daan maken van de voorgenomen
verkoop van vliegtuigen aan West-
Duitsiand.
Indien deze berichten juist zijn, al
dus drs. Den Uyl, is een dergelijke
wijze van besluitvorming voorafgaan
de aan de NAVO-raad vergadering
geheel in strijd met de uitspraak van
de minister-president tijdens de alge
mene politieke beschouwingen: „In
dien de NAVO-raad tot de conclusie
komt, dat de NAVO haar defensie-in
spanning moet verhogen, is de rege
ring bereid voor deze aanpassing ade
quate bijdrage te leveren, mits de
overige NAVO-partners, of althans
een groot deel hunner, zulks ook
doen".
Drs. Den Uyl zegt dat op zijn minst
de indruk wordt gewekt, dat het ka
binet een besluit heeft genomen om
trent een verhoging van de defensie
uitgaven nog vóór het militaire NA-
VO-beraad heeft plaatsgevonden.
Het Russische regeringsblad „Iz
vestia" schreef gisteren dat de statio
nering van eenheden van de Russi
sche vloot in de Middellandse Zee in
houdt dat de Sovjet-Unie een macht
in de Middellandse Zee is. In het ar
tikel wordt opheffing van het Ame
rikaanse pactenstelsel in de Middel
landse Zee geëist.
AMSTERDAM (ANP) De drie
in Amsterdam gestationeerde rijks-
loodsen hebben het kort geding dat
zij tegen het hoofd van het Amster
damse arrondissementsparket, de of
ficier van justitie mr. J. F. Hartsui
ker, en de substituut-officier van
justitie, mr. J. H. Bergsman, hadden
aangespannen, verloren. Zij hadden
de president gevraagd de beide offi
cieren te bevelen zich te onthouden
van de inverzekeringstelling van de
loodsen, die ervan verdacht worden
giften te hebben aangenomen van
sleepbootrederijen om kapiteins van
zeeschepen aan te raden meer sleep
boten te nemen dan nodig was.
De president van de Amsterdamse
rechtbank, mr. U. W. H. Stheeman,
die gistermiddag vervroegd uitspraak
deed, heeft de gevraagde voorziening
geweigerd wegens ondeugdelijke
grondslag daarvoor.
De loodsen hebben gesteld dat hun
beoogde inverzekeringstelling en de
daarna te verwachten voorlopige
hechtenis geen ander doel heeft of
kan hebben dan de loodsen onder
druk tot het afleggen van een beken
tenis te nopen. Zij hebben niet mee
gedeeld, aldus de president in zijn
vonnis, noch kan ik vermoeden waar
op hun vrees dat de officieren van
justitie hun bevoegdheden in dienst
zouden stellen van het verkrijgen
van niet in vrijheid afgelegde verkla
ringen, is gebaseerd.
De loodsen hebben slechts vastge
steld dat hun IJmuidense collega's in
verzekering zijn gesteld en een be
kentenis hebben afgelegd. De presi
dent stipte in zijn vonnis nog aan
dat de loodsen zich tot hem hadden
gewend, omdat zij een onrechtmatig
optreden der officieren van justitie
verwachtten, die volgens de loodsen
gebruik zouden maken van hun be
voegdheden voor een ander doel d?p
waarvoor zij door de wetgever zijn
verleend.
Na afloop van de uitspraak van het
kort geding werd meegedeeld, dat
binnenkort een begin zal worden ge
maakt met het horen van de ca.
twintig in Amsterdam gestationeerde
rijksloodsen (er zijn in totaal 45 lood
sen in de hoofdstad gestationeerd).
Zij zullen worden ontboden op het
bureau van de recherche der rijks
politie te water om verklaringen af
te leggen.
Na een politieverhoor zal de offi
cier van justitie worden ingelicht en
dan zal hij naar bevinding van zaken
beslissen of al dan niet tot hun in
verzekeringstelling zal worden over
gegaan.
REYKJAVIK (Reuter) De Cen
trale Bank van IJsland heeft gister
middag bekend gemaakt dat de IJs
landse kroon is gedevalueerd met 35,3
proeent.
De koers bedraagt nu 83 kronen
per Amerikaanse dollar.
WASHINGTON (RTR) Dc Ame
rikanen zijn met grote meerderheid
voor afschaffing van het systeem
waarbij de president via een college
van kiesmannen wordt gekozen.
Men wil het staatshoofd recht
streeks laten kiezen. Dit blijkt uit een
onderzoek door het bureau Louis
Harris. Van de ondervraagden sprak
79 procent zich voor en elf procent
tegen genoemde wijziging uit, terwijl
tien procent geen uitgesproken me
ning had.
Miss Holland, Alida Grootenboer, in gesprek met een Londense bobby
tijdens een wandeling door de Engelse hoofdstad. Alida zal Nederland
vertegenwoordigen tijdens de Miss World verkiezing op donderdag aan
staande.
(Vervolg van pag. 1)
De aanwezigen kregen gistermiddag in de grote stakingsvergade
ring de opdracht mee in de 's avonds te houden vergadering van de
Nederlandse hond van vervoerspersoneel (een erkende vakhond) aan
te dringen op het samen optrekken met de onafhankelijke bedrijfs
organisatie verkeer, om de eisen ingewilligd te krijgen, of om anders
mee te staken. De staking is nl. niet zo zeer gericht tegen de onder
nemers, als wel tegen de als onderhandelingspartner erkende
vakbonden, die zouden heulen met de werkgevers.
Bij de ontevredenen speelt ook
mee een aangekondigde toespeling
van de bedrijven om op sommige
sleepboten de bemanning met één
man te verminderen, vanwege de
automatisering. Dat de onderhande
lingen voor de c.a.o. 1968 lang heb
ben geduurd, daarover zijn alle par
tijen het eens. Ziekte van de onder
handelaars was een van de oorza.
ken, zo werd gisteren van werkge
verszijde verklaard. De zeer inge
wikkelde problematiek was een an
dere oorzaak.
Het gaat n.l. in dit geval niet om
een simpele loonsverhoging, maar om
een historisch gegroeid pakket van
grondlonen, toeslagen en andere
voorwaarden in een bedrijfstak die
eigenlijk met geen ander bedrijf is
te vergelijken. Dat laatste alleen al
doordat sleepboten, en dus ook de
bemanningen, voor 60 procent inef
fectieve uren maken.
Daaronder heeft de salariëring niet
te lijden, want de bemanningen krij
gen de tijd betaald die zij aan boord
doorbrengen, of zij nu gedurende die
■tijd werken of niet. Bij het streven
naar meer efficiency speelt deze
kwestie natuurlijk wel een rol. Aan
de kant van de werkgevers werd op
1 september overeenstemming be
reikt met de onderhandelaars van de
erkende werknemersbonden. Deze
overeenstemming hield in, in de eer
ste plaats een loonsverhoging van zes
procent met terugwerkende kracht
tot 1 april over het grondloon, en
van 4,5 procent van het grondloon
afgeleide premiebedragen. Voorts 'n
verkorting van de arbeidstijd per 1
januari 1969 van een uur, en per 1
januari 1970 nog eens een uur. Ten
derde dan zal een interne proef met
een bemanningsregeling worden ge
nomen die er op gericht was met een
man minder te varen.
De bestuurders van de Nederlandse
bond van vervoerspersoneel zetten
toen een nieuw plan op om daarmee
ter onderhandeling' te gaan, maar ook
dat werd door de leden van de bon
den niet aanvaard. Toen hebben de
vakbondsbestuurders op eigen gezag
een voorstel gedaan om uit de impas-
AMSTERDAM (ANP) Het
vrouwen actiecomité voor vervroegd
AOW-pensioen heeft aan minister
Rooi vink (sociale zaken en volks
gezondheid) en aan de leden van de
tweede kamer een brief gestuurd,
waarin het aandacht vraagt voor de
kwestie van het toekennen van
AOW-pensioen aan ongehuwde en
gescheiden vrouwen op 60-jarige
leeftijd.
In de brief aan de minister haalt
het comité citaten aan die minister
Roo-lvink, als staatssecretaris en als
kamerlid, in de loop der jaren over
deze aangelegenheid heeft gedaan.
Geconstateerd wordt dat de voor
naamste bezigheid van de minister
is geweest om deze zaak op de lange
baan te schuiven. Wij moeten, aldus
het comité, wel tot de slotsom ko
men dat hier met de levensbelan
gen van een minderheidsgroep op
een kwalijke wijze wordt omge
sprongen.
In de brief aan de kamerleden
vraagt het comité of dezen zich er
eigenlijk wei van bewust zijn dat
hier wordt gespeeld met de levens
belangen van een groep vrouwen,
die geen enkele bescherming in het
leven hebben genoten resp. genie
ten. Dat het hier gaat om oudere
vrouwen die vaak al meer dan 45
jaar of langer hebben gewerkt en
die reeds van 1961 af hebben uitge
zien naar de diag, dat haar recht zal
worden gedaan.
se te geraken. Zij hebben op 5 no
vember dat voorstel op tafel gelegd
dat nu a.s. donderdag door de werk
gevers besproken zal worden. Intus
sen stond vast dat de proefneming
voor bemanningsvermindering voor
lopig uit het c.a.o.-overleg verdwenen
zou zijn.
Van de staking, die uiterst orde
lijk verliep de sleepboten werden
afgemeerd en afgesloten, daarna ging
ieder zijn weegs was in de haven
niet zo bijster veel te merken. Sche
pen met een lengte tot 100 meter
mochten op eigen kracht afmeren.
Schepen die langer waren mochten
dit eveneens, zij het na overleg met
de havenloodsen. De staking betrof
vooral het wat oudere havengebied
van Rotterdam en de kleinere sche
pen. In Europoort werkten de slepers
normaal door. De grote olietankers
kwamen dus toch op tijd voor de wal.
Toen de staking ongeveer 12 uur had
geduurd, waren er niettemin 38
schepen de haven van Rotterdam
binnengevaren. Voor Hoek van Hol
land lagen op dat moment 5 of 6
schepen te wachten. Later op de dag
is dit aantal met enkele schepen ver
meerderd.
Bij de staking waren bijna zeventig
boten en 500 man betrokken. In de
vergadering van gisteren werden 466
stemmen uitgebracht over de moties
waarvan afschriften aan de minister
raad, het Rotterdamse college van b.
en w. en naar de werkgevers zijn ge
stuurd. Vóór stemden 466 aanwezigen
tegen drie, blanco: twee.
Van werkgeverszijde verklaarde
men gisterenmiddag in zoverre in een
moeilijk parket te zitten dat zij wei
nig kunnen doen in een strijd die
gaat tussen de erkende onderhande
laars en de onafhankelijke bedrijfs
organisatie verkeer, die, zoals dat
heet, ingesprongen is op het moment
dat bleek dat de erkende vakbonden
niet bereid bleken de eisen van eigen
leden naar de onderhandelingen mee
te nemen.
Het is een nieuw bewijs voor het
feit dat de erkende bonden in feite
niet representatief zijn. Anderzijds
ontlenen de werkgevers aan het in
derdaad volledig zijn van de staking
niet het bewijs dat de onafhankelijke
bedrijfsorganisatie verkeer wél re
presentatief is.
Intussen zijn de werkgevers van
mening dat ze met de tot nu toe be
handelde voorstellen meegaan met de
landelijke trend. Niettemin zijn zij
bereid het oordeel van de Stichting
van de Arbeid hierover te vragen.
Mocht deze, als niet rechtstreeks be
trokken partij, die mening niet delen
dan is ook daarover te praten aldus
de heer W. de Meester, die bij de on
derhandelingen tegenwoordig was als
vertegenwoordiger van de werkge
vers die zich met hun vijf bedrijven
hebben verenigd in de sleepvaartcen-
trale.